4. m kütleli cisim KL bölümünde

Transkript

1 NEWON UN HAREE YASAARI - DO ADA EME UEER ES -. Do ada dör eel kuvve vard r. Bu kuvvelerden küle çekii ve orenz kuvvelerinin enzili sonsuz di erlerinin enzili çok küçükür. fiidde olarak da bu kuvveler farkl d r. Örne in yer çeki kuvveinin fliddei biri düflünürsek, üçlü nükleer kuvvelerin fliddei 7 biri erebesindedir. I. yar kesinlikle do rudur.. küleli cisi bölüünde lan r, M bölüü için kesin birfley söyleneez. aka cisin bölüünde ald yol ile M bölüünde ald yol birbirine efli olal d r. fiekildeki rafike II IMI olabilir. M zaan. hareke yönü a.. sinα α. düzle için; ne op hareke yönü sinα α Yukar ç karken; a Afla inerken;. düzle ESEN YAYINARI ( + ) a küleli cisi için; ne.. ne ne sinα + sinα Buna öre, a > a I I için; ne op ( + ) a küleli cisi için; ne. ve cisilerinin küleleri birbirinden farkl d r. oldu una öre I. yar yanl fl r. için; ne için; a a a ne a II. yar do rudur. Biri zaandaki de iflileri iveye efli oldu una öre, III. yar do rudur.. II III. flekil için; ne op. ( + ) a küleli cisi için; ne. Buna öre, > 99

2 Newon un Hareke Yasalar - Do adaki eel uvveler 6. Grafikeki do rular n e ii efli oldu una öre ve nin iveleri ayn d r. III. yar kesinlikle do rudur. α oldu una öre, cisilere eki eden kuvvelerin fliddei ile cisilerin küleleri α için kesin bir fley söyleneez. I. ve II. yar lar için kesin bir fley söyleneez. zaan kuvve + Sadece - zaan aral nda cisin vekörü ile ne kuvve ayn yönlüdür. zaan zaan 7. Grafi e öre cisi harekee bafllad nda sürüne kuvveinin büyüklü ü N dur. II. yar do rudur. I IN ne. k I. yar do rudur. N olunca, ne a, /s III. yar yanl fl r. ive(/s ) uyulanan kuvve(n) CEAP D ESEN YAYINARI. Cisi lan yor veya yavafll yor olabilir. k Cisi lan yor ise; ne Cisi yavafll yor ise; ne. N IIN. 6 N Bu duruda sürüne kuvvei N olaaz. II. yar yanl fl r. yer 8. Buz parças eridikçe külesi azal r ve sise (+) yönde hareke eder. Ne kuvve sürekli arar ve sisein ivesi de arar. 9. Cisin ive-zaan rafi i afla daki ibi ive a a zaan oldu una öre, cisin kuvve-zaan rafi i ile ive-zaan rafi i benzerdir.. α sinα ne sinα a sinα Cisin ivesi sabiir. I. yar do rudur. Cisi üzerine eki eden kuvve sürekli sabi kal r. II. yar yanl fl r. Cisi den ye elirken düzün yavafllar, den ye elirken düzün lan r. III. yar yanl fl r. α. yer

3 NEWON UN HAREE YASAARI - DO ADA EME UEER ES -. Cisi s v yüzeyine elinceye kadar, ne kal Cisin ivesi sabiir. I nuaral rafik yanl fl r. Cisin düzün olarak arar. II nuaral rafik do rudur. Cisin üzerine ekiyen ne kuvve sabiir. III nuaral rafik do rudur. kal. a a a M M M olur., M zaan. cisinin külesi ar r l nca sisein ivesi azal r. I. yar yanl fl r. ile aras ndaki sürüne kuvveinin fliddei arar. II. yar yanl fl r. nin ivesi azalaca için nin de iflii azal r. III. yar do rudur.. ne ( + ) ( + ) a /s - aras ip kopunca cisinin ivesi, a ne a /s nin ivesi ilk durua öre arar. I. yar do rudur. - aras ip kopunca cisinin ivesi; ne a II. yar yanl fl r. nin ivesinin fliddei ar na öre biri zaandaki de iflii de arar. III. yar do rudur. IIN.N.N ESEN YAYINARI M > ( ilk + son). 6. Δx Δx hesaplanabilir. k, hesaplanaaz. Δ ne. ( son ilk ) Δ Cisin külesi bilinedi inden ne hesaplanaaz. 7. Cisin ive-zaan rafi i afla daki ibi Δ a Δ ive son ilk zaan zaan. Cisin -zaan rafi i afla daki ibi Cisin süresince ald yol x x x zaan, cisin kuvve-zaan rafi i, kuvve zaan ibidir.

4 Newon un Hareke Yasalar - Do adaki eel uvveler 8.. IIN I IN k hareke yönü G. üleler ok yönünde a ivesi ile hareke ei ine öre, G > > dir. ve nin küleleri için kesin birfley söyleneez. I. yar için kesin birfley söyleneez. II. ve III. yar lar kesin do rudur. ne + + a /s Cisi /s lik iveyle yavafllar. 9. p kopunca cisi önce yavafllar ve durur ve sonra z yönde lan r. N N ESEN YAYINARI. konu zaan - zaan aral nda cisi üzerine ekiyen kuvve s f rd r. I. yar do rudur. - zaan aral nda; a ve zaan aral nda; a ve a II. yar yanl fl r. - zaan aral nda ive vekörü ile vekörü (+) yöndedir. III. yar do rudur. CEAP D

5 NEWON UN HAREE YASAARI - DO ADA EME UEER ES -. k k H z - zaan rafi inin e ii cisin ivesini verir. NE a Σ fs a 8 fs fs N 8N düzle (/s) Δ Eği anα a Δ a /s (s) I. N k k..,.. N k..,.. 6 N NE a Σ ( fs + f ) s + ( + 6) + s / N 6N k düzle Sürüne ka say s, 6. k.. k.. k, ESEN YAYINARI N. NN. k k. N k..,.. 8 N Cisin ivesi, GN NE a Σ fs 8 s / N düzle aras nda: a N M aras nda: fs a fs 8 fs fs N Sürüne ka say s, k.. k.. k, M düzle

6 Newon un Hareke Yasalar - Do adaki eel uvveler. k erile kuvvei,. 8 N 6. Cisin - zaan rafi i flekildeki ibidir. AB x BC x NE a Σ + + s /. x x.( + ) ip k x x N düzle + zaan ESEN YAYINARI 8. düzle k..,.. 8 N NE a Σ G fs s / k k, cisine dinai in eel prensibi uyulan rsa, G. 6 N G N k 7. ey ak 6k düzle k 9. I. duruda: a. 6 düzle ey k ak k.. a ak,. a ak /s NE aak Σ aak N II. duruda: ı a " Arar ı. 6 " Değş i ez.

7 Newon un Hareke Yasalar - Do adaki eel uvveler. Sisein ivesi, NE a Σ düzle. a. M. M.. M.. M CEAP D. ive a a fs fs a a a a ise dir. k. k. kuvve CEAP D ESEN YAYINARI. I. duruda: G G M G + G + dir. II. duruda: Sisein ivesine a diyeli. G M M G M M Azal r. G ba n s na öre azal nca de azal r. M düzle G M

8 NEWON UN HAREE YASAARI - DO ADA EME UEER ES -. fiekil - I de: a düzle erile kuvvei,. a a a + / s CEAP D fiekil - II de: a erile kuvvei,. fiekil - I de:. a. a. a. fiekil - II de: a. a. fiekil - III e: a. a. Buna öre, > > 6. I II. I. CEAP D düzle düzle düzle ESEN YAYINARI. fiekil - I de: NE a Σ olur. fiekil - II de: NE a Σ 7 olur. a a.. a ❶ ❷ ❶ ve ❷ ba n lar araf arafa oranlan rsa, 6. ba n sna öre, a ki lo. a. a. Newon Newon.( saniye) ra ere ere ( saniye)... I

9 Newon un Hareke Yasalar - Do adaki eel uvveler 7. Cisin - zaan rafi i flekildeki ibidir. AB x BC x CD < x x x I. ve II. yar lar kesinlikle do rudur. zaan AB ve CD yollar n n büyüklükleri hakk nda kesin birfley söyleneez. III. yar için kesin birfley söyleneez.. fiekil - I de: a fiekil - II de: 6a düzle ip II I düzle düzle 8. Cisin külesi, NE a fs a 8 k Sürüne ka say s, k.. k.. k, a(/s ) (N) ESEN YAYINARI. fiekil - III e: Sisein ivesi, + + a 6a + a 6a 6a a k N CEAP D 9. düzle X. X. I hareke yönü. Sisein ivesi, NE a Σ + + s / düzle fiekil - I deki sisein ivesi, NE. a + fiekil - II deki sisein ivesi,. X. a + X a a ( X). + X 9 X + X 6 X X.. N A AB aras nda : > f BC aras nda : f CD aras nda : < f Buna öre, f > f > f B C D yol 7

10 NEWON UN HAREE YASAARI - DO ADA EME UEER ES -. A B C D yol Yolun AB bölüünün sürüneli olup olad hakk nda kesin birfley söyleneez. Yolun BC ve CD bölülerinde sürüne olasayd, cisi bu bölüleri süresinden daha k sa sürede al rd. Buna öre, yolun BC ve CD bölüleri kesinlikle sürünelidir. CEAP D. k.,. 8 N NE a Σ G fs 8 s / N k k, GN düfley duvar yukar afla. Sisein ivesi, NE a Σ G+ G GM + + M 6 erile kuvvei, G.. erile kuvvei, G M M.. M. M ESEN YAYINARI. fiekil - I de: a. a. fiekil - II de: a. a. düzle düzle I ve erile kuvveleri oran, 8 fiekil - III e: a. a. Buna öre, > > düzle II. ip 6. a 7 a 7 x x yol a an7 a a /s CEAP D Cisin - zaan rafi i flekildeki ibidir. AB x BC x IABI x IBCI x kuvve 8

11 Newon un Hareke Yasalar - Do adaki eel uvveler 7. 6N k..,.. N Cisilerin orak hareke edebilecekleri aksiu kuvve, ak ( + ) ak ( + 6). N < ak oldu undan ve cisileri birlike hareke ederler. Sisein ivesi, 8. fiekil - I de: a. a. düzle s aak s / dir. 6 a s / düzle k 6k a. ESEN YAYINARI 9. ba n s ndan cisin kü- a lesi bulunur. ive a fs ak dir. k.. ba n - s na öre, cisi ile düzle aras ndaki kuvve sürüne ka say s n bulabilek için, çeki ivesi nin de bilinesi erekir.. I. duruda: NE a Σ. a II. duruda: NE a Σ s / düzle düzle.. fiekil - II de: a. Buna öre, a a >. a. I düzle G N Sisedeki ve cisileri sabi la hareke ei ine öre, G dir. I. yar kesinlikle do rudur. G dir. III. yar kesinlikle do rudur. ve cisilerinin a rl klar için kesin birfley söyleneez. II. yar için kesin birfley söyleneez. CEAP D 9

12 Newon un Hareke Yasalar - Do adaki eel uvveler. N düzle Sisein ivesi, NE a Σ + + /. s olur NE. a. N NE. a. 6 N ESEN YAYINARI