Prediyaliz Hastalarda Anemi. Dr. M. Deniz Aylı

Benzer belgeler
Anemi Tedavisinde Sık Yapılan Yanlışlar. Dr. Ahmet Uğur YALÇIN

Güncel ESA Uygulamaları

Renal Anemi Tedavisi. Dr. Bülent Tokgöz Erciyes Üniversitesi

RENAL ANEMİ TEDAVİSİ ESA ve Yeni Ajanlar. Dr. Bülent Tokgöz Erciyes Üniversitesi

KBY de ESA TEDAVİSİ. Prof Dr. Serhan Tuğlular MÜTF Nefroloji Bilim Dalı. Türk Nefroloji Derneği Nefroloji KIŞ OKULU 2011

Kronik böbrek hastalığı ve Anemi tedavisi

K/DOQI. Am J Kidney Dis 2002; 39(Suppl 1):1-246

Kronik Böbrek Hastalığı Anemisi Tedavisinde Kılavuzlar KDIGO. Dr. Şehsuvar Ertürk Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Kronik Böbrek Hastalarında ESA tedavisi: Kılavuzlar niçin değişti? Prof Dr Serhan Tuğlular MÜTF Nefroloji Bilim Dalı

Hb <11 gr/dl Hb <13 gr/dl. Tahmini GFH (ml/dk/1.73 m 2 )

Diyaliz Hastasında Anemi Tedavisi. Dr. Mehmet KOÇ Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi

Anemi Tedavisinde Yenilikler. Dr. İzzet Hakkı Arıkan Marmara Üniversitesi Nefroloji B.D.

Kronik Böbrek Hastalığında Anemi Yönetimi. Dr. Ekrem KARA Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Tıp Fakültesi, Rize

PREDİYALİZ ANEMİ. Dr. Sim Kutlay

IX. BÖLÜM KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011

Glisemik kontrolün ölçütleri ve prognozla ilişkisi. Dr. Gülay Aşcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı İzmir

Akılcı Eritropoetin Kullanım Prensipleri ve Optimum Kullanımının Önündeki Engeller

ANEMİYE YAKLAŞIM. Dr Sim Kutlay

HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİNDE HASTA SEÇİM KRİTERLERİNİN DEĞERLENDİRMESİ DR. GÜLTEKİN GENÇTOY

BÖBREK YETMEZLİĞİ TANI VE TEDAVİ SEÇENEKLERİ DR MÜMTAZ YILMAZ EÜTF İÇ HASTALIKLARI NEFROLOJİ BİLİM DALI

Dr. Arife ALBAYRAK COŞAR

Beslenme ve İnflamasyon Göstergeleri Açısından Nokturnal ve Konvansiyonel Hemodiyalizin Karşılaştırılması

CERRAHİ ÖNCESİ HAZIRLIK VE ANTİHİPERTANSİF TEDAVİ YÖNETİMİ

Renal anemi tedavisi : yenilikler. Prof. Dr. Neslihan Seyrek Çukurova Üniversitesi Nefroloji BD

SON DÖNEME PROGRESYONDA RİSK FAKTÖRLERİ HİPERTANSİYON. Risk = 22.1 kat

Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi

HEMODİYALİZE GEÇ BAŞLAMAK GEREKLİDİR. Dr. Rümeyza Kazancıoğlu Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı

PERİTON DİYALİZİNDE DİYALİZ YETERLİLİĞİNİN BELİRLEYİCİLERİ. Gülbahar KİRİKÇİ İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Periton Diyalizi Ünitesi

PERİOPERATİF ANEMİ. Dr. Hüseyin İlksen TOPRAK İnönü Ün. Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Rean AD

LİTERATÜR GÜNCELLEMESİ KLİNİK NEFROLOJİ. Dr. İzzet Hakkı Arıkan Marmara Üniversitesi Nefroloji Bilim Dalı

Prof.Dr. Alaattin Yıldız İstanbul Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı

Hemodiyaliz Hastalarında Atriyal Fibrilasyon Sıklığı ve Tromboembolik İnmeden Koruma Yönelimleri

24 Ekim 2014/Antalya 1

Hemodiyaliz hastalarında resistin ile oksidatif stres arasındaki ilişkinin araştırılması

Kronik Böbrek Hastalığında ve Diyalizde Lipit Düşürücü Ajanların Kullanımı

Hemodiyaliz Hastalarında Serum Visfatin Düzeyi İle Kardiyovasküler Hastalık Ve Serum Biyokimyasal Parametreleri Arasındaki İlişki

Hipertansiyon yönetiminde yapılan hatalar Nurol Arık

Diyaliz hastalarında serebrovasküler olay:önleme ve tedavi. Nurol Arık

Geçmişten Günümüze Eritropoezi Uyarıcı Ajanlar. Doç. Dr. Yakup Ekmekçi Güven Hastanesi Nefroloji Kliniği

Dr. Evrim Kargın Çakıcı Dr. Sami Ulus Kadın Doğum Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları EAH

Kronik Böbrek Yetmezliği Hastalarında Optimal Demir Kullanımı. Dr. Celalettin Usalan Gaziantep Üniversitesi

PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ

Transplantasyon Hastalarında Anemi

ÇOCUKLARDA KRONİK BÖBREK HASTALIĞI Küçük yaş grubunda doğumda başlayabilen Kronik böbrek yetersizliği Son evre böbrek yetmezliği gelişimine neden olan

Periton Diyalizi Neden Yapılmalı?

RENAL PREOPERATİF DEĞERLENDİRME. Dr. Mürvet YILMAZ SBÜ. Bakırköy Dr. Sadi Konuk SUAM

Kronik Böbrek Hastalığında Kolekalsiferol ün Etkisi

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ

Diyaliz Hastalarında Yaşam Kalitesini Nasıl İyileştirelim? Dr. Betül Kalender KOÜ Tıp Fakültesi İç Hastalıkları AD Nefroloji BD

Diyabetik Nefropati Tanı ve Tedavide Güncelleme. Dr. Gültekin Süleymanlar Dr. Alper Sönmez

Diyaliz tedavisinde ilk seçenek: Periton diyalizi. Neslihan SEYREK, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BD

Çalışmaya katılan hasta sayısı: 7601 (7599 hastanın datası toplandı)

Galectin-3; Hemodiyaliz hastalarında kardiyovasküler mortalite belirlemesinde yeni bir biyomarker olabilirmi?

Gebelikte yeni gelişen Proteinüri ve Böbrek fonksiyon bozukluğu

HEMODİYALİZ HASTALARINDA 25-OH-D VİTAMİNİ. Dr. Ebru Aşıcıoğlu

SORU ve OLGULARLA RENAL ANEMİ

Demir Tedavisinde Yeni Ajanlar ve Alternatif Uygulamalar. Dr. M. Ayşe BİLGİÇ Turgut Özal Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı

Periton diyalizinde RRF korunması ve volüm-kan basıncı kontrolü dengesi. Ali İhsan Günal Kayseri Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği

Kronik Böbrek Hastalığının Progresyonunun Önlenmesinde Yeni Yaklaşımlar. Dr. Rengin ELSÜRER AFŞAR

Altının parıltısına ve gümüşün parlaklığına sahip olmayan fakat biyolojik önem bakımından bu metalleri gölgede bırakan esansiyel bir elementtir

Dr. Rümeyza Kazancıoğlu Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları AD / Nefroloji BD

Ercan Ok. Cenk Demirci. Kıvanç Yüksel. Sıddig Momin Adam. Serkan Kubilay Koç. Sinan Erten. Ali Rıza Odabaş. Hüseyin Töz. Mehmet Özkahya.

ANTİHİPERTANSİF İLACIMI NE ZAMAN ALMALIYIM? AKŞAM. Dr. Sedat Üstündağ Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nefroloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi

TRANSPLANTASYON- KRONİK REJEKSİYON. Dr Sevgi Şahin Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, Nefroloji B.D.

JNC 8 göre Hipertansif Hastanın Tedavide Kan Basıncı Hedefi Ne Olmalı

Yurdumuzda erişkinlerde diyabet sıklığı %13.7 (TURDEP-II)

Güncel Kılavuzlar Eşliğinde KBH Komplikasyonlarının Yönetimi. D Vitamini. Dr. Nur Canpolat İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji Bilim Dalı

DEMİR TEDAVİSİ. Doç.Dr. Özkan GÜNGÖR KSÜ Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı

1 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji 2 FMC Türkiye 3 İzmir Katip Çelebi Üniversitesi

RENAL ANEMİ TEDAVİSİ. Dr. Aydın TÜRKMEN İstanbul Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı

Diyaliz Hastalarında Kan Basıncının Mortalite ile İlişkisi Doç. Dr. Gürsel YILDIZ Yeni Yüzyıl Üniversitesi Tıp Fakültesi

DİYABET TEDAVİSİNDE HEDEF KAN BASINCI:

ASEMPTOMATİK HİPERÜRİSEMİYİ TEDAVİ EDELİM Mİ? Dr. Elif Arı Bakır Dr. Lütfi Kırdar Kartal EAH Nefroloji Kliniği

JNC 8; HiPERTANSİF HASTANIN AKILCI YÖNETİMİ

DÜŞÜK KREATİNİN KLİRENSLİ HASTA

Polikistik Böbrek Hastalığında Yeni Tedavi Yaklaşımları

Diyabetik Nefropatili Hastada Diyalize Ne Zaman Başlanmalıdır. Dr. Harun Akar Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Aydın

Türkiye ve Amerika Birleşik Devletlerinde hemodiyalize giren hastaların ölüm oranlarının karşılaştırılması: Bir gözlemsel kohort çalışması

HİPERTANSİYONUN GÜNCEL TEDAVİSİ. Prof Dr Sümeyye GÜLLÜLÜ Uludağ Üniversitesi Tıp Fak. Kardiyoloji AD Tabipler Odası

KAN BASINCI KONTROLÜNÜ İYİLEŞTİRMENİN YOLLARI. Doç. Dr. Başol Canbakan Etlik İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi

HEMODİYALİZ DOZU Uygulamada Yaşanan Sorunlar

OLGULARLA RENAL ANEMİ TEDAVİSİ. Dr.Turgay Arınsoy Gazi Üniversitesi

Ani Kardiyak Ölüm: Önleyebilir miyiz? Doç. Dr. Yakup Ekmekçi Özel Ankara Güven Hastanesi

Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı


Kronik Böbrek Hastalığında Rezidüel Renal Fonksiyonun Korunması. Dr.Erkin Serdaroğlu Dr.Behçet Uz Çocuk Hastanesi, 2014

DİYALİZE ERKEN BAŞLANMALI (?) Dr. Oktay OYMAK Erciyes Üniversiresi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı

Birinci Basamakta Böbrek Hasarının Değerlendirilmesi Proteinüri; Kimde, Nasıl Bakılmalı, Nasıl Değerlendirilmeli?

YENĠ KILAVUZLAR EġLĠĞĠNDE KRONĠK BÖBREK HASTALIĞINDA PROGRESYONUN ENGELLENMESĠ

Diyaliz Hastalarında Antihipertansif İlaç Seçimi ve Pratik Öneriler

Renal Anemi Tedavisinde Gelişmeler. Dr. Yavuz YENİÇERİOĞLU Adnan Menderes Üniv. Tıp Fakültesi Mayıs 2007

RENAL ARTER DARLIĞI VE HİPERTANSİYON TEDAVİSİ Medikal tedavi daha iyi

KURU AĞIRLIĞI NASIL SAPTAMALI?

Hipertansiyon ve Kronik Böbrek Hastalığı

Kadın ve Böbrek Hastalıkları

İDRARI OLAN DİYALİZ HASTASINDA NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR? Dr. İdris ŞAHİN İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları AD Nefroloji BD

KAN VE KAN ÜRÜNLERİNİN KANITA DAYALI KULLANIMI

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Nefroloji BD Olgu Sunumu 24 Ekim 2017 Salı

Akut böbrek hasarının (ABH) önlenmesi: hangi sıvıyı tercih edelim? Doç.Dr. Halil Yazıcı İstanbul Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı

Transkript:

Prediyaliz Hastalarda Anemi Dr. M. Deniz Aylı

K/DOQI. Am J Kidney Dis 2002; 39(Suppl 1):1-246 McClellan W, et al. Curr Med Res Opin 2004;20:1501-1510

Anemi Önemlidir Dokulara oksijen sunumunun ve kullanımının azalması Kardiyak output artışı Sol ventrikül hipertrofisi Kalp büyümesi Bilişsel ve mental işlevlerin bozulması Entellektüel performansın azalması Seksüel fonksiyonun azalması Menstruasyon bozuklukları Angina pektoris Konjestif kalp yetersizliği İmmünitenin bozulması Gelişme geriliği Yaşam kalitesinin azalması Kötü hasta rehabilitasyonu Yaşam süresinin kısalması

Kronik Böbrek Yetmezliğinde Anemi sebepleri EPO eksikliği Fe eksikliği İnflamasyon Oksidatif stres ANEMİ Hemoliz Vitamin eksikliği Hiperparatiroidi Malnutrisyon

Anemi sol ventrikül hipertrofisinin en önemli belirleyicisidir Kreatinin klirensi 25-75 ml/dk arasında olan 246 hasta 12 aylık sürede EKO ile sol ventrikül kitle indeksi değişimi 0 1 2 3 4 Hemoglobin (0.5 gr ) p=0.004 1.32 (1.10-1.59) Sistolik KB (5 mmhg ) p=0.015 1.11 (1.02-1.21) Bazal SVKİ (10 gr/m 2 ) p=0.011 0.85 (0.76-0.96) Cinsiyet (erkek) p=0.396 1.40 (0.64-3.05) Yaş (10 yıl) p=0.121 1.25 (0.94-1.65) Irk (beyaz) p=0.966 0.98 (0.32-2.99) Ağırlık (5 kg azalma) p=0.113 1.59 (0.89-2.84) GFH (5 ml/dk azalma) p=0.493 1.10 (0.84-1.45) Levin A, et al. Am J Kidney Dis 1999;34:125-34 0 1 2 3 4

108 diyaliz öncesi KBY li hasta (kreatinin klirens 10-60 ml/dk) Kesitsel çalışma 300 250 r=-0.607 p<0.001 50 40 200 150 100 FS (%) 30 20 50 0 20 25 30 35 40 45 50 10 0 20 25 30 35 40 r=0.446 p<0.001 45 50 Hematokrit (%) Hematokrit (%) Ateş K, et al. Nephron Clin Pract 2005;101:c190-7

KBH lı olgularda anemi için risk Diyaliz öncesi diyabetik hastalarda aneminin prognoza etkisi 2,5 3.015 diyabetik hasta KBH GFH 15-60 ml/dk (% 13.8) Anemi Hematokrit <% 36 (kadınlarda), <% 39 (erkeklerde) 2 1,64 1,81 1,88 1,5 1 0,5 0 KV hastalık İnme Ölüm Vlagopoulos PT, et al. J Am Soc Nephrol 2005;16:3403-10

KORONER OLAY SIKLIĞI Atherosclerosis Risk In Communities Study GENEL POPÜLASYON Orta yaş grubu 13.716 birey 9 yıllık izlem Koroner olay sıklığı/1000 hasta yılı 25 20 15 10 5 0 3,05 18,45 Anemik grup 7,26 5,48 4,07 3,98 Anemik olmayan Tüm grup grup GFH >60 ml/dk GFH <60 ml/dk Jurkovitz CT, et al. JASN 2003;14:2919-2925

İNME SIKLIĞI Atherosclerosis Risk In Communities Study GENEL POPÜLASYON Orta yaş grubu 13.716 birey 9 yıllık izlem İnme sıklığı/1000 hasta yılı 15 12 9 6 3 0 1,5 10,5 2,9 2,9 2,1 2,1 Anemik grup Anemik olmayan Tüm grup grup GFH >60 ml/dk GFH <60 ml/dk Abramson JL, et al. Kidney Int 2003;64:610 15

KARDİYORENAL HASTALIK

Aneminin böbrek yetersizliği progresyonu üzerine etkisi ANEMİ HİPOKSİ Oksidatif stres Tubuler hasar, fibrozis Böbrek yetersizliği progresyonu NDT 17:359-362, 2002

Yok DM Anemi KBY DM ve KBY DM ve Anemi KKY DM, KBY ve Anemi DM ve KKY KBY ve Anemi KKY ve Anemi DM, KKY ve Anemi KKY ve KBY KKY, KBY ve Anemi DM, KKY ve KBY DM, KKY, KBY ve Anemi 8.0 7.3 7.0 6.0 5.0 4.0 3.0 2.0 1.0 1.0 1.5 2.0 2.0 2.4 2.4 2.9 3.6 3.7 3.7 4.0 4.6 4.7 6.0 6.3 0.0 Medicare 1996-1997, 2 yıllık izlem

KBH da anemi tanımı : GFH <60 ml/dk Hb ölçümü <13.0 <13.5 gr/dl erişkin erkek <12.0 gr/dl erişkin kadın KDIGO İnceleme KDIGO Clinical Practice Guideline for Anemia in Chronic Kidney Disease: Kidney Int 2012; 2: 280-323

Aneminin değerlendirilmesi KDIGO KDIGO Clinical Practice Guideline for Anemia in Chronic Kidney Disease: Kidney Int 2012; 2: 280-323

İleri incelemeler Klinik ve laboratuvar değerlendirme sonucunda gerekli ise daha ayrıntılı inceleme yapılabilir Gaitada gizli kan Serum ipth konsantrasyonu Hemoliz testleri (haptoglobin, LDH, bilirubin, Coombs) Serum ve/veya idrar protein elektroforezi Serum alüminyum düzeyi Hb elektroforezi Kemik iliği incelemesi

KBH nın çeşitli evrelerinde anemi izlemi

Anemi tedavi edilmelidir! NONKARDIẎAK SEMPTOM VE BULGULAR Yas am kalitesi artar Kognitif fonksiyonlar iyiles ir Seksüel fonksiyonlar iyiles ir Menstruasyonlar basļar Iṁmun cevap düzelir Beslenme düzelir Uyku düzeni normale döner Üremik kanamaya egĭlim azalır KARDIẎAK SEMPTOM VE BULGULAR Kalp debisi azalır Maksimum egzersiz kapasitesi artar Angina azalır Sol ventrikül hipertrofisi azalır

ANEMİ TEDAVİSİ KBY nin İLERLEYİŞİNİ YAVAŞLATABİLİR Stone WJ, et al. Am J Med Sci 1988;31:171 9. The US Recombinant Human Erythropoietin Predialysis Study Group. Am J Kidney Dis 1991;18:50 9. Austrian Multicenter Study Group of r-huepo in Predialysis Patients. Nephron 1992;61:399 403. Kuriyama S, et al. Nephron 1997;77:176 85. Roth D, et al. Am J Kidney Dis 1994;24:777 84.

Renal replasman tedavisi almayan hastaların oranı Progresyon olmayan hastaların oranı Pre-diyalitik hastalarda aneminin erken tedavisi renal fonksiyonda azalmayı yavaşlatabilir Hb konsantrasyonu 9-11.6 gr/dl olan 88 pre-diyalitik (non-diabetik) hasta Prospektif randomize kontrollü çalışma Primer sonlanım Kreatinin 2 katına çıkması, diyaliz, ölüm Hb 13 gr/dl olacak şekilde EPO Hb <9 gr/dl e inince EPO 12 AYLIK TAKİP SONUNDA Erken Tedavi 45 hasta Geç Tedavi 43 hasta P Hb 12.9 10.3 <0.001 Kreatinin 3.8 5.1 <0.001 Klirens 21.9 16.1 <0.001 Gouva C, et al. Kidney Int 2004;66:753-760

. ESA tedavisine anemi derinleşmeden başlanırsa renal olay sıklığının da o oranda azaldığı gösterilmiştir 1113 prediyaliz hastası 3 guruba randomize edilmiş

<1 ay 1-6 ay 6-12 ay >12 ay Hb (gr/dl) Pre-diyaliz hastalarda anemi tedavisi iyi yapılamamaktadır Diyalize başlayan 4333 hasta Diyaliz Başlangıcında Ortalama Hb 9.5 gr/dl Anemik hasta oranı % 80 Demir eksikliği oranı Fonksiyonel % 22 Mutlak % 39 EPO kullanım oranı % 26.5 EPO kullananlarda Hb 10.3 gr/dl Demir kullanım oranı % 42 12 10 8 6 4 2 0 Nefrolog izlem süresi Valderrabano F, et al. NDT 2003;18:89-100

DİYALİZ ÖNCESİ KB HASTALARINDA ANEMİ KILAVUZLARA UYGUN ŞEKİLDE TEDAVİ EDİLMELİDİR

Renal anemi tedavisi Renal fonksiyon bozukluğu var Normokrom-normositer anemi var İncelemelerde başka neden yok ESA ve adjuvan demir tedavisidir ERİTROPOETİN EKSİKLİĞİ Bonomini M et al. AJKD 2016 ; 67(1) : 133-142 Kidney Res Clin Pract Vol. 36, No. 3, September 2017

Japanese Society for Dialysis Therapy 2015 National Instutute for Clinical Excellence (NICE) 2015 Kidney Disease Improving Global Outcome (KDIGO) 2012 European Renal Best Practice (ERCP) Position Paper 2013 Hedef Hb:11-13 g/dl ESA Hb<11 g/dl olunca başla,12 g/dl üzerine çıkınca azalt yada kes Hedef Hb: 10-12 g/dl Hedef;11-11.5 g/dl Hb < 9 g/dl, izin verme Hb 9-10 g/dl, ESA başla ESA yı Hb 11.5 g/dl tutmak için kullanma Hb<10 g/dl olmamalı ESA ile hedef Hb 11-12 g/dl Asemptomatik iskemik kalp hastalığında Hb 9-10 g/dl olduğunda ESA başla ve Hb ~ 10 g/dl tut Hb 13 g/dl üzerine çıkarmayı önerilmez Hb in normale getirilmesi genellikle önerilmez Hb in normale getirilmesi genellikle önerilmez ESA ile Hb > 13 g/dl yapmaya çalışma

Hedef demir parametreleri OPTIMAL Serum ferritin Transferrin saturasyonu >100 ng/ml >% 20 200-500 ng/ml % 30-40 Hipokromik eritrosit <% 10 <% 2.5 Retikülosit Hb içeriği >29 pg/hc 35 pg/hc

KBH da Demir tedavisi için KDIGO kılavuzu önerileri ESA veya demir tedavisi kullanmayan anemik hastalarda ESA başlanmaksızın hemoglobin düzeyinin artırılması isteniyorsa ve TSAT % 30 ve ferritin 500 ng/ml IV ya da 1-3 ay oral demir ESA tedavisi altında olan ve demir kullanmayan hastalarda Hemoglobin düzeyinin artırılması veya ESA dozunun azaltılması isteniyorsa ve TSAT % 30 ve ferritin 500 ng/ml ise hastanın önceki demir tedavisine cevabı, damar yolu ulaşımı,maliyet ve yan etkiler göz önünde bulundurularak İ.V demir tercih edilmelidir (veya 1-3 ay oral). TSAT > % 30 ve ferritin > 500 ng/ ml olduğunda demir tedavisi önerilmez KDIGO Clinical Practice Guideline for Anemia in Chronic Kidney Disease: Kidney Int 2012; 2: 280-323

ESA BAŞLANMASI Aneminin diğer nedenleri dışlandıktan sonra 2 hafta arayla yapılan ölçümlerde hemoglobin düzeyi 10 gr/dl nin altında olan hastalara ESA başlanmalıdır. ESA DOZU Başlangıç dozu ve doz ayarlamaları Hastanın Hb düzeyi ve hedef Hb düzeyi Hb de gözlenen artış hızı Hastanın klinik durumuna göre belirlenmelidir. Hb düzeyinin ayda 1-2 gr/dl artması amaçlanmalıdır. Hb hedefin üzerine çıktığında öncelikle doz azaltılmalıdır. Doz değişiklikleri uygulanan dozu % 25 ini aşmamalıdır. UYGULAMA YOLU VE SIKLIĞI Kronik böbrek hastalığının evresi Tedavinin etkinliği, emniyeti Kullanılan ESA sınıfı

Dünyadaki ESA çeşitleri Birinci kuşak ESA lar Yeni orijinal Epoetinler Biyobenzer Epoetinler Ortak pazalanan Epoetinler İkinci kuşak ESA lar Kopya Epoetinler Wolfgang Jelkmann Nephrol. Dial. Transplant. 2015;30:553-559

Eritropoetin Tedavisi-1 Prediyaliz KBH da Hb > 10 g/ dl ise ESA tedavisinin başlanması önerilmez ( 2D ). Prediyaliz KBH da Hb < 10.0 g/ dl ise ESA tedavisi; Hb konsantrasyonunun düşüş oranı, Önceki demir tedavisine cevap, Transfüzyon ihtiyacı riski, ESA kullanımı ile ilişkili risk, Anemiye bağlı semptomların şiddetine göre bireyselleştirilmelidir ( 2C ). KDIGO Clinical Practice Guideline for Anemia in Chronic Kidney Disease: Kidney Int 2012; 2: 280-323

Eritropoetin Tedavisi-2 Özel durumlarda ise : Aktif yaşayan, efor sınırlılığı hisseden hastalar için Hb; 11-12g aralığında tutulmalıdır. Yüksek riskli hastalarda (serebrovasküler hastalık veya malignite öyküsü olan, kan basıncı kontrolünde zorlanılan hastalar gibi) transfüzyondan kaçınmak ve sol ventrikül hipertrofisini önlemek için Hb :9.5-10.5g/dL aralığı hedeflenebilir.

ESA başlarken ve sürdürürken olası fayda ve zarar dengesine göz atın (1B) Olası fayda: *Kan transfüzyonundan kaçınarak elde edilen fayda *Anemiye bağlı semptomların giderilmesi Olası zarar: İnme -Damar erişim kaybı -Hipertansiyon

ESA kullanırken dikkatli olunacak hastalar: Aktif kanseri olan hastalar (özellikle kür bekleniyorsa) (1B) Kanser öyküsü (2C) İnme öyküsü (1B)

ESA kullanımından kaçınılması gereken hastalar Kan basıncı kontrolü sağlanamamış hastalar Yeni serebrovasküler hastalık geçirmiş olanlar Aktif malignitesi olan hastalar Geçirilmiş serebrovasküler hastalığı veya iyileşmiş malignitesi olan hastalarda tedavi bireyselleştirilmelidir: - ESA kullanmamak ya da -düşük doz ESA ile daha düşük Hb düzeyi hedeflenerek kullanmak.

ESA Direncinin Nedenleri Kolayca düzeltilebilir -Mutlak demir eksikliği -B12 ve folat eksikliği -Hipotiroidizim -ACE-İ ve ARB kullanımı -Tedaviye uyumsuzluk Potansiyel düzeltilebilir -İnfeksiyon,İnflamasyon -Hemoliz -Kanama -Hiperparatiroidizm -PRCA ( Pure red cell aplazia ) -Malignite -Malnütrisyon -Yetersiz diyaliz Düzeltilmesi imkansız nedenler - Hemoglobinopatiler - Kemik iliği hastalıkları Hb ni hedef düzeyde tutmak için sürekli 300 Ü/kg/hf EPO veya 1.5 μg/kg/hf (100 μg/hf) üzerinde dozda darbepoetin kullanılması gereken olgularda eritropoezi stimüle eden ajanlara dirençten şüphelenilmelidir. KDIGO Clinical Practice Guideline for Anemia in Chronic Kidney Disease: Kidney Int 2012; 2: 280-323

ESA Direncine yaklaşım

Anemi tedavisinde hedef!

Anemi Tedavisinde Hedef Hemoglobin Düzeyi Ne Olmalı? CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomes in Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular Risk Reduction by Early Anemia Treatment with Epo beta) TREAT (Trial to Reduce Cardiovascular Events with Aranesp Therapy)

1432 KBH hasta Epoetin alfa 715 hasta Hb hedefi 13.5 gr/dl 717 hasta Hb hedefi 11.3 gr/dl Ortanca izlem süresi 16 ay Primer Bileşik Sonlanım Noktası Ölüm Miyokart infarktüsü KKY için hospitalizasyon İnme p=0.03 Singh AK, et al. N Engl J Med 2006;355:2085-98

Yüksek Hb kolu Yüksek Hb kolu Hedefe ulaşamama Yüksek Hb kolu Yüksek doz ESA Yüksek Hb kolu Hedefe ulaşamama Yüksek doz ESA Relatif risk 3 2,5 NİHAİ COX REGRESYON MODELİ 2 HR % 95 CI P 1,5 Yüksek Hb hedefi 1.1 7 0.81-1.68 0.41 1 0,5 0 Hedefe ulaşamama 1.2 1 Yüksek doz ESA 1.57 Hipertansiyon 0.9 4 0.78-1.89 1.04-2.36 0.48-1.85 0.39 0.03 0.86 Önceki CABG 2.4 4 1.70-3.49 <0.0 1 IV demir kullanımı 0.47 0.12-1.90 0.29 Szczech LA, et al. Kidney Int 2008;74:791-8

HR % 95 CI P Kardiyovasküler bileşik sonlanım 1.05 0.94-1.17 0.41 Herhangi bir nedene bağlı ölüm 1.05 0.92-1.21 0.48 Miyokart infarktüsü 0.96 0.75-1.22 0.73 İnme 1.92 1.38-2.68 <0.001 Kalp yetmezliği 0.89 0.74-1.08 0.24 Miyokart iskemisi 0.84 0.55-1.27 0.40 Renal bileşik sonlanım (SDBH - Ölüm) 1.06 0.95-1.19 0.29 SDBH 1.02 0.87-1.18 0.83 Pfeffer MA, et al. N Engl J Med 2009;361:2019-32 4038 Hasta DM + KBH + Anemi 2012 hasta: Darbepoetin alfa Hedef Hb 13 gr/dl 2026 hasta: Plasebo Hb <9 gr/dl ise DA

Skali H, et al. Circulation 2011;124:2903-8

CREATE çalışması (Cardiovascular Risk reduction by Early Anemia Treatment with Epoietin beta) Çok merkezli, prospektif, randomize kontrollü çalışma GFR si 15-35 ml/dk arası olan kby li hastalarda: Aneminin kısmen ya da tamamen düzeltilmesinin kardiyovasküler olaylar üzerine etkisi. 605 hasta NEJM 2006;355:2071-2084.

CREATE çalışması sonuç; Hafif-orta derecede anemisi olan prediyaliz hastalarında aneminin tamamen düzeltilmesi kısmen düzeltmeye göre kardiyovasküler olayları azaltmıyor. Diyaliz gerekliliği yüksek Hb gurubunda anlamlı olarak artıyor (p<0.03) Gene hipertansif atak sıklığı bu gurupta da daha sık CREATE çalışması öneri; Aneminin kısmen düzeltilmesi sağlanmalı, hemoglobinin normalizasyonu hedeflenmemelidir! Ancak çalışmada yüksek Hb düzeylerinin KBH da yaşam kalitesi üzerine olumlu etkisinin yanı sıra düşük kardiyovasküler risk saptanması; ileri araştırmaların yapılmasını gerektirmektedir.

Ortalama sol vent. Kitle indeksi (gr/m2 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Bazal 6.ay 15.ay Hafif orta derece anemisi ve Evre 1-3 kronik böbrek yetersizliği olan hastalar, 15 ay izlem Primer Sol ventrikül kitle indeksinde değişiklikler Sekonder, Eko değişiklikleri Renal fonksiyon Yaşam kalitesi Hasta güvenliği Daha yüksek Hb grubunda sol ventrikül kitle indeksinde gerileme anlamlı değil.sekonder sonlanımlar üzerine de katkısı yok AJKD, Vol 49, No 2 (February), 2007: pp 194-207

Anemi Tedavisinde Hedef Normal hemoglobin Düzeyi? CHOIR (Correction of Hemoglobin and Outcomes in Renal Insufficiency) CREATE (Cardiovascular Risk Reduction by Early Anemia Treatment with Epo beta) TREAT (Trial to Reduce Cardiovascular Events with Aranesp Therapy) Hb >13 g/dl olmasının Kardiyovasküler olayı ve renal hasarı yavaşlatmada ek yararı yok Yüksek Hb hedeflerinde olumsuz sonuçlar!

5143 hastayı kapsayan 9 randomize kontrollü çalışma Tüm nedenlere bağlı mortalite Kardiyovasküler olaylar Vasküler giriş trombozu ve hipertansiyon RR (% 95 CI) Ağırlık Besarab 1.21 (1.02-1.45) 57.9 Foley 1.33 (0.31-5.75) 1.1 Furuland 0.99 (0.61-1.62) 10.1 Levin 0.34 (0.04-3.22) 1.1 Parfrey 0.66 (0.33-1.30) 7.2 Drucke 1.48 (0.87-2.52) 7.6 Rossert 0.17 (0.02-1.37) 2.2 Singh 1.45 (0.96-2.19) 13.0 Genel 1.17 (1.01-1.35) Düşük hedefte artmış risk 0.1 1 10 Yüksek hedefte artmış risk Phrommintikul A, et al. Lancet 2007;369:381-8

Yüksek ESA dozlarına eşlik eden kötü klinik sonuçların olası mekanizmaları YÜKSEK ESA DÜZEYLERİ Vasküler düz kas [Ca ++ ] RAS aktivasyonu Endotelin-1 Tromboksan Prostasiklin ADMA NO HİPERTANSİYON Vas. düz kas proliferasyonu Endotel proliferasyonu Anjiogenez Vasküler giriş stenozu Retinopati Vasküler remodeling Tümör büyümesi Trombosit yapımı Trombosit aktivitesi E-selektin P-selektin vwf PAI-1 TROMBOZ Vaziri ND, Zhou XJ. Nephrol Dial Transplant 2009;24:1082-88

Eritropoezi uyaran yeni ajanlar Eritropoetin reseptörü üzerinden etkili ajanlar Eritropoetin gen regülasyonu yapan ajanlar Sentetik EPO-mimetikler Peginesatid Centocor molekulleri Aplagen EPO Fuzyon proteinleri IgG-EPO EPO-EPO Dimerleri Albumin-EPO EPO gen terapisi HIF stabilize eden küçük solutler Roxadustat Vadadustat Molidustat GATA-2 inhibitörleri Aktivin tuzakları Sotatersept Dalantercept Luspatersept M. Bonomini ;Am J Kidney Dis. 2016;67(1):133-142

HIF stabilizasyonu ile; EPO, EPO reseptörü, demir absorpsiyonu, demir taşınması ve heme sentezini destekleyen proteinler de dahil olmak üzere bir grup "erken yanıt" hedef genin aktivasyonunu indüklenerek aneminin tedavi edilmesini sağlamak amaçlanmıştır

Kronik böbrek hastalığında anemi sıktır ve önemli bir morbidite ve mortalite nedenidir. Renal anemi tedavisinin ana elemanı ESA lardır. Ancak, son veriler yüksek doz ESA uygulamasının, özellikle yetersiz yanıtlı hastalarda zararlı olabileceğini düşündürmektedir. Hb 11-12 gr düzeyinde hedeflenmeli,hb > 13 g/dl olgularda ESA kesilmeli bu düzeylere getirilmeye çalışılmamalıdır. Yüksek doz ESA uygulaması, kötü ESA yanıtı ve hemoglobindeki dalgalanmalar ve hızlı artışlar zararlı olabilir.

ESA tedavisinde androjen, vitamin C,D,E, folik asit, l karnitin ve pentosifilin önerilmez. ESA lara yetersiz yanıtlı olgularda dozu artırmak yerine direnç nedenlerini araştırmak ve demir desteği, yeterli diyaliz sağlanması, hiperparatiroidizmin tedavisi, inflamasyonun önlenmesi Son kılavuzlar ışığında özellikle diyabeti, kardiyovasküler hastalığı,damar erişim yolu sorunu olan hastalarda hemoglobin hedefi düşük tutulmalı; inme ve malignite öyküsü olan hastalarda ESA lardan kaçınılmalıdır

TEŞEKKÜRLER

EPO mimetik peptidler Peginesatid; EPO reseptör agonisti sentetik peptidler Avantajları: Üretim maliyetleri düşük. Yarı ömürleri uzun. Immunojeniteleri düşük - antikor oluşumuna yol açmazlar. Amino-asid dizeleri rhepo dan farklı - çapraz reaksiyon vermezler. 2012 de FDA onayı aldı. 2013 de fatal akut hipersensitivite reaksiyonları ile marketten çekildi.

Transfüzyon endikasyonları Akut kanama: Volüm replasmanına rağmen hasta semptomatikse ve/veya %25-30 da fazla volüm kaybı olduğu düşünülüyorsa Akut koroner olay ve unstable angina varlığında transfüzyonun katkısı olacağı düşünülüyorsa Preoperatif hızlı düzeltme gerekiyorsa: Diğer açılardan sağlıklı kişilerde Hb<7g/dL, kardiyak veya pulmoner sorunu olanlarda Hb<8g/dL ise 10g/dL üstüne çıkmayacak şekilde ESA tedavisinin kontrendike olduğu veya yanıt alınamayan hastalarda hastanın anemiye bağlanan semptomları mevcutsa