ÇEVRE ETMNDE GAZETELERDEN YARARLANMA USING NEWSPAPERS IN ENVIRONMENTAL EDUCATION

ÇEVRE ETMNDE GAZETELERDEN YARARLANMA USING NEWSPAPERS IN ENVIRONMENTAL EDUCATION Yrd. Doç. Dr. Nazlı GÖKÇE Özet Çevre sorunlarının hızla artıı günümüzde çevre eitimi giderek daha önemli duruma gelmektedir. Çevre eitimi ile çevre sorunlarının arkında, sorunların çözümü için çaba gösteren, sorumluluk sahibi, duyarlı ve bilinçli bireyler yetitirilmesi amaçlanmaktadır. Çevre eitiminin bu amaçlarına ulamada gazetelerden yararlanılabilecei düünülmektedir. Bu aratırmada öretmen adaylarıyla yürütülen çevre eitimi çalımalarında sını içinde gazetelerden nasıl yararlanıldıı açıklanmakta ve öretmen adaylarının çevre eitiminde gazetelerden yararlanılmasına ilikin görülerine yer verilmektedir. Aratırmaya Anadolu Üniversitesi Eitim Fakültesi Sını Öretmenlii ve Sosyal Bilgiler Öretmenliinden 88 öretmen adayı katılmıtır. Aratırmada açık uçlu anket kullanılmıtır. Veriler, tümevarım analizi ile çözümlenmitir. Aratırmanın sonuçlarına göre, örenme-öretme ortamında gazetelerden yararlanılmasının çevre eitimine ve örencilerin kiisel geliimine çeitli katkıları bulunmaktadır. Yaanabilecek sorunların önlenmesinde öretmenin iyi bir danıman olması büyük önem taımaktadır. Anahtar Kelimeler: Gazete, Çevre eitimi, Öretmen Adayları. Abstract Due to rapidly increasing environmental problems, environmental education is becoming more important than ever. With environmental education, it is aimed at training individuals, who are aware o the environmental problems, trying to ind solutions or these problems, responsible, sensitive, and conscious. It is thought that newspapers can be used as teaching aids in order to achieve these goals o environmental education. In this study, how newspapers were used in the classroom regarding environmental education studies conducted with teacher candidates is explained and the views o teacher candidates concerning using newspapers in environmental education. 88 teacher candidates studying at Anadolu University, Faculty o Education, Departments o Primary School Teaching and Social Studies participated in the study. An open-ended survey was employed in the study. The data were analyzed through induction analysis. The results o the study suggest that there are various contributions o using newspapers in environmental education in learning-teaching setting to the environmental education and personal development o students. In prevention o possible problems, it is o great importance that the teacher should be a good advisor. Key Words: Newspaper, Environmental Education, Teacher Candidates. GR Hızlı nüus artıı, plansız kentleme ve yanlı ekonomik uygulamalar gibi çok sayıda neden doal kaynakların hızla yok olmasına neden olmakta ve içinde yaadıımız ortamın giderek bozulmasına yol açmaktadır. Küresel ısınma ile bugün tüm dünya tehdit altındadır. Bugün, yaayabileceimiz baka Anadolu Üniversitesi Eitim Fakültesi Öretim Üyesi, nazliu@anadolu.edu.tr

252 bir gezegen bulunmamaktadır. Bu nedenle, içinde bulunduumuz gezegeni korumak, tüm insanlıın temel görevi olmalıdır. Çevre sorunlarının arttıı günümüzde sorunlarla baa çıkabilmede eitime olan gereksinim büyüktür. Yaanabilir ve salıklı bir çevre oluturulabilmesi için okul öncesi dönemden yüksek öretime kadar ve tüm derslerde çevre eitimine yer verilmesi gerekmektedir. Çevre eitiminde öretmenin rolü önemlidir. Öretmenlerden örencilerine iyi model olmaları ve onları çevre sorunlarının arkında, sorunların çözümü için çaba gösteren, sorumluluk sahibi, duyarlı ve bilinçli bireyler olarak yetitirmeleri beklenmektedir. Bunun için öretmenlerin gerek hizmet öncesi gerekse hizmet içi dönemde çevre eitimi konusunda iyi yetitirilmesi gerekmektedir. Çevre eitimi dersi, eitim akültelerinde özellikle Sını Öretmenlii ve Sosyal Bilgiler Öretmenlii Programlarında yer almaktadır. Ancak 2006-2007 akademik yılından itibaren uygulamaya giren yeni öretmen yetitirme programlarında bu konuda bazı deiiklikler yapılmıtır. Sını Öretmenlii programında yer alan Çevre Eitimi dersinin akülte yönetimi taraından istenirse arklı bir zorunlu dersle deitirilmesi, Sosyal Bilgiler Öretmenlii programından tamamen kaldırılması gündeme gelmitir. Öretmen yetitirme programlarının güncellenmesinin nedenlerinden biri 2003 yılından beri Türkiye nin Avrupa Yükseköretim Alanı (European Higher Educatıon Area) içinde yer alması ve bu sürece uyum salama gereklilii olarak gösterilmektedir (YÖK, 2008). Avrupa Birlii önümüzdeki günlerde de taviz vermeyecei konular içinde çevre konusunu göstermektedir. Türkiye de öretmen yetitirme programlarında bu konuya verilen önemin artması, hatta arklı programlarda da çevre dersinin önerilmesi beklenirken programlardan kaldırılması olumsuz bir gelime olarak deerlendirilebilir. Çevre eitiminde uygulamalara, görsel öelere ve arklı etkinliklere yer vermek büyük önem taımaktadır. Gazetelerden eitimde yararlanma giderek yaygınlamaktadır. Çevre eitiminde de gazetelerden yararlanmanın önemli olduu düünülmektedir. Gazeteler örencilerin okuma, problem çözme ve eletirel düünme becerilerinin gelimesine katkı salamakta, örencilerin motivasyonunu ve derse katılımını arttırmakta, yaadıkları toplumu ve gezegeni daha iyi anlamlarına yardımcı olmaktadır (Street, 2002; Wolk, 2003; Kabapınar ve Baysal, 2004). Gazetelerin Dil, Coraya, Tarih, Sosyal Bilgiler, Fen derslerinde kullanımına yönelik çeitli bilimsel çalımalar bulunmaktadır (Cohen, 1991; Deveci, 2005; Munck, 2006; Kavak, Tuan ve Demirelli, 2006). Eitimde gazetelerden deiik biçimlerde yararlanılabilir. Farklı derslerde, gazetelerde yer alan makaleler, haritalar, graikler, ilanlar, resimler, karikatürler kullanılabilir. Gazete haberleri tartıılabilir, haber bülteni tahtası ve haber deterleri oluturulabilir. Gazetelerde yer alan makaleler tartımalarda kullanılabilir (Wolk, 2003:101-106). Haritalar haberin meydana geldii yerle ilgili corai bilgiler sunar (Mooreield, 203:58-60). Graikler olayın etkileri açısından derinlemesine bilgi kazandırır (Paykoç, 1988). lanlar arklı tarihlerdeki toplumsal yaam ve ekonomi ile ilgili bilgiler edinilmesini salar, resimler konuları zenginletirir, yazılı ve sözlü anlatımı destekler, (Carey ve Greenberg, 1991). Karikatürler düünme becerilerini gelitirir (Stockard, 1995:7-27). Örencilerin en iyi görebilecekleri yere haber bülteni tahtası asılabilir. Örenciler için ilginç haber ve resimler sergilenerek etkili bir biçimde kullanılabilir. Ayrıca gazetelerden kesilen yazı, resim, karikatür, graik ve haritalar bir detere yapıtırılıp, kiisel yorum, duygu ve düünceler yazılarak haber deteri oluturulabilir. Bu çalımalar, bireysel ya da grup olarak hazırlanabilir (Paykoç, 1988: 44-60). ABD de Eitimde Gazete (NIE) programı ile öretmenlere gazeteleri nasıl kullanacaklarına ilikin dersler verilmekte ve örnek uygulamalar sunulmaktadır. Örencilere gazeteler daıtılarak öretmenlerin gazetelerden yararlanabilmesi için uygun ortam salanmaktadır (Sunal ve Haas, 2002). Türkiye de gazetelerin sını ortamında kullanımına ilikin çalımalar oldukça sınırlıdır. Milli Eitim Bakanlıı (MEB) taraından 2004 yılı Sosyal Bilgiler öretim programında gazeteye dayalı etkinliklere yer verilmesi, ayrıca 2008-2009 eitim-öretim yılından itibaren lköretim 4-8. Sını Öretim Programlarının Öretme-Örenme Süreçlerinde Gazete Kupürlerinden Yararlanma adlı ek bir programın uygulamaya konulması konuya verilen önemin bir göstergesidir. Bu programda Matematik, Fen ve Teknoloji, Türkçe ve Sosyal Bilgiler derslerinde kullanılabilecek gazete etkinliklerine yer verilmektedir (MEB, 2008). Bu programların uygulayıcıları olan öretmenlerin konuyla ilgili bilgilendirilmeleri ve yetitirilmeleri önemlidir.

253 Yeni öretim programları etkinlik temellidir. Öretmenlerin hayal güçleri ile derslerde gazeteler kullanılarak çok sayıda etkinlik gerçekletirilebilir. Aaıda çevre eitiminde gazetelerden yararlanarak yapılabilecek etkinliklere bazı örnekler sunulmutur. Bir dünya haritası etraına çevre sorunları ile ilgili haberleri içeren gazete kupürleri ve resimler yapıtırılabilir. Haber ya da resimlerle olayın geçtii yer renkli ipler ya da eritlerle ilikilendirilebilir ve böylece bir haber haritası oluturulabilir. Örencilere dönüümlü olarak haberleri yerletirme ve haritayı hazırlama sorumluluu verilebilir (Paykoç, 1988: 44-60). Örenciler gruplara ayrılır. Farklı gazetelerden çevre konusundaki makaleleri okumaları istenir. Her grup okudukları ile ilgili özet yazar. Ardından gruplar yazdıkları özetleri birbirleriyle paylaarak tartıırlar (Cohen, 1991: 16). Çevre konusu ile ilgili karikatürler bülten tahtasına asılır. Karikatürler hakkında istekli örenciler konuturulur. Dier örencilerden düüncelerini yazmaları istenir. Gönüllü örencilere yazdıkları okutturulur (Stockard, 1995:7-27). Öretmen taraından gazeteden o gün derste ilenecek konuya uygun bir makale seçilir. Makale uygun yerlerden bölünerek örencilere daıtılır. Örencilere ne yapmaları gerektiine ilikin yönerge verilir. Örencilerin birlikte çalıarak parçaları uygun biçimde birletirmeleri istenir (Dycus, 1996). Örenciler ilginç çevre haberlerini keserek arklı renklerdeki büyük kaıtlara yapıtırır ve bülten tahtasına asar. Her gün arklı bir örenci arklı konular için editör görevi üstlenebilir (Rhodas, 2002: 63-64). Gazetelerden çevre konusuyla ilgili örencilerin ilgisini çekebilecek bir makale bulunur. Sınıta örencilere yüksek sesle okunur. Makalenin ana ikri örencilerle tartıılır. Gazeteler örencilere daıtılarak çevre konusunda seçtikleri makalelerin ana ikirlerini kaıtlara yazmaları istenir. Örencilerden yazdıklarını yanındakilerle karılatırmaları istenir. Ayrıca Örencilere, daıtılan gazeteleri evlerine götürmeleri ve aileleri ile birlikte okumaları ve tartımaları istenebilir (Using Newspaper in the Classroom, 2006). Gazetelerden öretme-örenme sürecinde çok arklı biçimde yararlanılabilir. Örenciler haber deteri oluturmaya, albüm hazırlamaya tevik edilmeli, sınıta bülten tahtası bulundurulmalıdır. Etkinlikleri güçletirecek yollara gidilmemeli, en azından uygulamaların baında olabildiince kolay olanlar seçilmelidir. Gazetelerin eitimde kullanımına yönelik ilgili aratırmalar incelendiinde bunlardan biri Munck (2006) taraından gerçekletirilen Tarih Öretiminde Gazete ve Haber Dergilerinin Kullanımı balıklı yüksek lisans tez çalımasındır. Aratırmada deneme modeli kullanılmıtır. Çalıma üç arklı 10. sınıta bulunan 90 örenci ile on hata süreyle yürütülmütür. Ünitenin baında ve sonunda yapılan baarı testi sonucunda sınıta gazete ve haber dergilerinin kullanılmasıyla örencilerin vatandalık haklarını daha iyi örendikleri ve bu yayınları okumaya ilgilerinin arttıı sonuçlarına ulaılmıtır. Arın ın (2006), Sosyal Bilgiler Dersinde Güncel Olayların Kullanımının Örenci Baarısına ve Hatırda Tutma Düzeyine Etkisi balıklı çalımasında, 6. sını örencilerini seçilmi ve deneme modeli kullanılmıtır. Aratırmada, örencilerin güncel olayları gazete, dergi, TV gibi kaynakları kullanarak örendikleri, Sosyal Bilgiler dersindeki baarılarının ve hatırda tutma düzeylerinin arttıı sonuçlarına ulaılmıtır. Ünlüer in (2008), Sosyal Bilgiler Dersinde Gazete Kullanımının Örencilerin Akademik Baarılarına ve Tutumlarına Etkisi balıklı doktora tez çalımasında, ilköretim 4. sını örencileri seçilmi, nicel ve nitel veri toplama yöntemleri birlikte kullanılarak karma yöntem uygulanmıtır. Aratırmanın sonunda, Sosyal Bilgiler dersinde gazete kullanılarak yapılan öretimin, geleneksel öretime göre örencilerin akademik baarılarını arttırdıı ve, tutumlarını olumlu yönde etkiledii sonuçlarına ulaılmıtır. Çevreye daha duyarlı ve bilinçli bireyler yetitirilmesinde çevre eitimi kapsamında yapılan çalımalar önem taımaktadır. Bu balamda, gelecein örencilerini yetitirecek olan öretmen adaylarına hem özel öretim yöntemleri konusunda iyi bir model olmak, hem de iyi yetimelerine katkı salamak gerekmektedir. Bu çalıma bu gereksinimden yola çıkılarak gerçekletirilmitir. Aratırmada, Çevre Eitimi dersi kapsamında gazetelerle sını içinde yapılan çalımaların sonunda öretmen adaylarının çevre eitiminde gazetelerden yararlanılmasına ilikin görülerinin ne olduu sorusuna yanıt aranmaktadır.

254 YÖNTEM Aratırmanın Modeli Çevre Eitiminde Gazetelerden Yararlanma konusunda öretmen adaylarının görülerini belirlemeyi amaçlayan bu aratırmada açık uçlu anket kullanılmıtır. Veriler, nitel veri analizleri içinde yer alan tümevarım analizi ile çözümlenmitir. Katılımcılar Aratırmaya 2007-2008 eitim-öretim yılı güz döneminde, Anadolu Üniversitesi Eitim Fakültesinden, Çevre Eitimi dersi kapsamında 88 öretmen adayı katılmıtır. Bu öretmen adaylarından 69 u Sını Öretmenlii, 19 u Sosyal Bilgiler Öretmenliindedir. Öretmen adaylarından 58 i kız, 30 u erkektir. Çevre eitimi dersi Sını Öretmenlii programında 2. sınıta bulunmaktadır. Ayrıca Sosyal Bilgiler Öretmenlii yeni programında ikinci sınıta seçimlik ders olarak açılmıtır. Aratırmaya bu öretmen adaylarının tümü dahil edilmitir. Çevre Eitiminde Gazetelerden Yararlanma Süreci Çevre Eitimi dersi kapsamında gazetelerden yararlanılmasında, öncelikle öretmen adaylarına derste gazetelerden nasıl yararlanılabilecei hakkında bilgi verilmitir. Öretmen adaylarından gazete çalıması için grup oluturmaları istenmitir. Gazete etkinlii; hazırlık çalıması, sunu ve tartımadan olumu ve üç hatada tamamlanmıtır. Hazırlık çalımasında örenciler sını içinde arklı gazetelerden çevreyle ilgili konulardaki tüm haber, makale, resim ve karikatürleri keserek renkli on kaıtlarına yapıtırmılardır. Fon kaıdında bırakılan boluklara konularla ilgili kiisel yorumlarını yazmılardır. Hazırlık Çalıması

255 Oluturdukları materyale kendileri bir balık vermiler ve sloganlar yazmıladır. Hazırlık çalıması süresince öretmen adayları arasında dolaılarak rehberlik edilmitir. Öretmen adayları çalımalarını tamamladıktan sonra sınıta sunmular ve konuları aralarında tartımıladır. Tüm örencilerin çalımaları akülte yönetiminden istenerek getirtilen bülten tahtasında sergilenmitir. Dönem sonuna kadar gazetelerdeki konuyla ilikili olan haber, makale, karikatür vb. den derslerde yararlanmaya devam edilmitir. Sınıta Sunu ve Tartıma Verilerin Toplanması Aratırmada öretmen adaylarının çevre eitiminde gazete haberlerinden yararlanılmasına ilikin görülerini belirlemek amacıyla açık uçlu anket hazırlanmıtır. Anket ormunun birinci bölümünde cinsiyet, program ve sınılarının sorulduu kiisel bilgiler, ikinci bölümde çevre eitiminde gazetelerden yararlanılmasına yönelik 4 açık uçlu soru yer almaktadır. Anketin geçerlilik çalımalarında uzman görüü alınmı ve 20 örenci ile pilot çalıma yapılmıtır. Pilot çalıma sonunda soruların daha iyi anlaılması için gerekli düzeltmeler yapılmı ve ankete son biçimi verilmitir. Aratırma 2007-2008 eitim-öretim yılı güz döneminde gerçekletirilmitir. Öretmen adaylarına ankette u açık uçlu sorular yöneltilmitir: 1. Çevre eitiminde gazetelerden yararlanılmasına ilikin neler düünüyorsunuz? 2. Çevre eitiminde gazetelerden yararlanılmasında yaanan sorunlar nelerdir? 3. Çevre eitiminde gazetelerden yararlanılmasında yaanan sorunların çözümüne yönelik önerileriniz nelerdir?

256 4. Mesleki yaamınızda eitimde gazetelerden yararlanılmasına ilikin neler düünüyorsunuz? Verilerin Çözümlenmesi Aratırma verileri tümevarım analizi teknii ile çözümlenmitir. Tümevarım analizinde temel amaç, toplanan verileri açıklayabilecek kavramlara ve ilikilere ulamaktır. Aratırmada, tümevarım analizi kapsamında verilerin kodlanması, temaların bulunması, verilerin kodlara ve temalara göre düzenlenmesi ve tanımlanması, bulguların yorumlanması aamaları izlenmitir (Yıldırım ve imek 2005: 228-238). Aratırmada tümevarım analizi kapsamında u ilemler yapılmıtır. Öncelikle açık uçlu anketlere saya ve satır numaraları verilmitir. Konuyla ilgili açıklamaların olduu bölümler için betimsel indeks ve aratırmacı yorumu bölümleri oluturulmutur. Bu bölümler, aratırmacı ve bir uzman taraından birbirinden baımsız olarak doldurulmutur. Yapılan bu çalımadan sonra aratırmacılar, betimsel indeks bölümündeki görülerini karılatırmılar, arklı düündükleri konularda uzlaarak ortak bir noktada bulumulardır. Bu aamadan sonra verileri kodlamaya geçilmi, ilgili kodlar kod balıı altında toplanmıtır. Temalar oluturularak temalarla ilgili kodlar bir araya getirilmitir. Bundan sonra ilgili temalar altında bulgular sunulmutur. Temalar belirlenirken aratırmacıların kendisi ve ilgili alan yazında yer alan kaynaklar temel alınmıtır (Merriam, 1998: 182-185). Aratırmanın güvenirliini hesaplanırken veriler iki aratırmacı taraından incelenmi ve P (Uzlama Yüzdesi)=[Na (Görü Birlii) / Na (Görü Birlii) + Nd (Görü Ayrılıı) x 100 (Miles & Huberman, 1994) ormülü kullanılmıtır. Bu hesaplama sonucunda 1.soru için P= 89.4, 2. soru için P= 93.7, 3. soru için P= 87.5, 4. soru için P= 100 ve ortalama P= 92.6 deeri bulunmu ve aratırma güvenilir kabul edilmitir. Bulguların sunumu sırasında rekans deeri en yüksek olanlarla ilgili dorudan alıntılar sunulmutur. BULGULAR VE YORUMLAR Bu bölümde öretmen adaylarının Çevre Eitiminde gazetelerden yararlanılmasına ilikin görüleri ile ilgili bulgular yer almaktadır. Aaıda temalar altında öretmen adaylarının Çevre Eitiminde gazetelerden yararlanılmasına ilikin görüleri dorudan alıntılarla desteklenerek sunulmutur. Çevre Eitiminde Gazetelerden Yararlanılmasına likin Görüler Çevre eitiminde gazetelerden yararlanılmasına ilikin görüler Tablo 1 de sunulmutur. Tablo 1 incelendiinde, gazetelerin çevre eitimine katkıları içinde çevreyle ilgili güncel bilgiler saladıı görüü dikkat çekmektedir. Bu konudaki görüünü bir öretmen adayı öyle dile getirmitir: Gazeteler yaanmı, güncel olayları verdii için dünyanın gidiatını büyük kitlelere duyurur. Kutuplar ya da çöller gibi gidip görme imkanı olmayan yerlerle ilgili çevre elaketlerinin resimlerini görür, bilgi sahibi oluruz. Gazetelerin çevre eitimine çeitli katkılarının yanı sıra örencilerin kiisel geliimine de arklı katkıları olduu görülmektedir. Gazetelerin okuma alıkanlıını gelitirdiine ilikin bir öretmen adayının görüü gazeteler ile hem çevremizde olup bitenleri takip ediyoruz hem de okuma alıkanlıımız geliiyor biçimindedir. Tablo 1. Çevre Eitiminde Gazetelerden Yararlanılmasına likin Görüler Gazetelerin Çevre Eitimine Katkıları Çevreyle ilgili güncel bilgiler salar 74 Çevre sorunları ile ilgili önemli bilgiler salar 41 Kalıcı bilgiler salar 19 Ayrıntılı bilgiler edinilir 2 Çevre bilincinin gelimesine katkı salar 41 Çevre eitimi için önemli bir kaynaktır 33 Çevreye duyarlılıı arttırır 23

257 Çevre sorunlarının çözümlerinin düünülmesini salar 18 Çevreye karı sorumluluk duygusunu gelitirir 9 Gazeteler ile çevre eitiminde çok kiiye ulaılabilir 6 Çevreye ilikin olumlu tutum gelitirir 2 Gazetelerde çevreyle ilgili haberlere dikkat edilmesini salar 2 Çevreye ilikin deerler kazandırır 2 Çevre eitimi için gazeteler yeterli deil 2 Gazetelerin Örencilerin Kiisel Geliimine Katkıları Okuma alıkanlıını gelitirir 18 Aratırmaya sevk eder 17 Örenmeye ilgiyi arttırır 16 Farklı bakı açıları gelitirir 11 Örenciler arasındaki iletiimi arttırır 2 Bulgular, çevre eitiminde gazetelerden yararlanılmasının öretmen adayları taraından olumlu bulunduunu ve onlara çeitli katkılar saladıını göstermektedir. Sadece iki öretmen adayı çevre eitiminde gazetelerin yeterli olmayacaını belirtmitir. Çevre eitiminde arklı etkinliklerle birlikte gazetelerden yararlanılmasının eitimin etkiliini arttıracaı düünülmektedir. Öretmen adaylarının, çevre eitiminde gazetelerden yararlanılmasında yaanan sorunlara ilikin görüleri Tablo 2 de yer almaktadır. Tablo 2 de çevre eitiminde gazetelerden yararlanılmasında yaanan en önemli sorun, gazetelerin güvenilir bir kaynak olarak görülmemesidir. Bunu, gazetelerin tarasız olmadıı görüü desteklemektedir. Bu konuda bir öretmen adayı görüünü öyle açıklamıtır: bazı gazeteler haberleri yanlı sunabiliyor. Bu yüzden gazetelerin güvenirlilii tartıılır. Baka bir öretmen adayı da gazetelerde yanlı ya da abartılmı haberler yer alabiliyor demitir. Sını içi çalımasına yönelik en önemli sorunu grup çalımasındaki zorluklar oluturmutur. Bir öretmen adayının bu konudaki görüü grup çalıması olduu için bazı sorunlar oldu. Bunlar grup arkadalarıyla yaanan iletiim kopukluu ve herkesin aynı özveride bulunmamasıydı biçimindedir. Tablo 2. Çevre Eitiminde Gazetelerden Yararlanılmasında Yaanan Sorunlar Gazeteler le lgili Sorunlar Gazeteler güvenilir kaynak olmayabilir 38 Gazeteler tarasız deil 5 Gazetelerde çevreyle ilgili yeterince haber olmuyor 27 Gazetelerde görsel öeler yetersiz 12 Gazetelerde sorunların çözümlerine yer verilmiyor 1 Sını çi Çalımasına Yönelik Sorunlar Grup çalımasındaki zorluklar 30 Grup içinde herkes sorumluluunu bilmiyor 19 Grup üyeleri arasındaki anlamazlıklar 11 Gazete okuma alıkanlıımız yok 15

258 Sını içinde aynı gazete haberleri ele alındı 13 Zaman sorunu 9 Gazetelere eletirel bakılamıyor 5 Tek bir gazeteye balı kalmak bakı açısını daraltıyor 4 Gazete almada parasal sıkıntı yaadık 1 Sınıta pano yok 1 Gazete yazılarını on kaıdına yerletirmek zor 1 Bulgular, öretmen adaylarının önemli bir kısmının gazeteleri güvenilir bir kaynak olarak görmediklerini göstermektedir. Bu nedenle, derslerde arklı gazetelerden ve kaynaklardan haberlerin incelenmesi hem haberin doruluu ile ilgili karar verme hem de örencilere arklı bakı açıları kazandırma açısından gereklidir. Öretmen adaylarının grup çalımasında yaadıkları zorlukların aılmasının yine grup çalımaları ile olacaı düünülmektedir. Çünkü öretmenin yapacaı danımanlıkla birlikte öretmen adayları yaadıklarından deneyim kazanacak, dersler çıkaracak ve yeni çalımalarda aynı hatalara dümeyecektir. Tablo 3 incelendiinde öretmen adaylarının çevre eitiminde gazetelerden yararlanılmasında yaanan sorunlara ilikin çözüm önerilerinin iki balıkta toplandıı görülür. Bunlar gazeteler ile ilgili öneriler ve sını içi çalımasına yönelik önerilerdir. Tablo 3. Çevre Eitiminde Gazetelerden Yararlanılmasında Yaanan Sorunlara likin Çözüm Önerileri Gazeteler le lgili Öneriler Gazete seçimlerine dikkat edilmeli 27 Gazetelerdeki haberlerin doruluu arklı kaynaklardan aratırılmalı 18 Farklı gazetelerden yararlanılmalı 13 Gazetelerde sorunların çözümlerine yer verilmeli 1 Gazeteler çevreyle ilgili haberlere daha çok yer vermeli 5 Gazetelere kolay ulaılabilmeli 2 Sını çi Çalımasına Yönelik Öneriler Grup üyelerinin sorumluluk bilinci gelitirilmeli 15 Grup üyeleri iyi anlamalı, birbirine saygılı olmalı 6 Gazeteler yoluyla örencilerin okuma alıkanlıı gelitirilmeli 14 Gazetelerden yararlanmaya örenciler tevik edilmelidir 5 Çalımalar için yeterli zaman verilmeli 9 Çevre eitiminde arklı etkinlikler yapılmalı 7 Dier medya araçlarından (TV, radyo, Internet vb.) yararlanılmalı 7 Her hata bir grup gazete etkinlii yapmalı 7 Öretmen iyi danımanlık yapmalıdır 5

259 Gazetelere eletirel bakılmalı 5 Haberler arklı bakı açıları ile de yorumlatılmalı 3 Çalımalar planlı olmalı 4 Gazete çalımasında örenciler süreç boyunca deerlendirilmeli 3 Olumlu haberler de ilenmeli 3 Önemli haberler örencilerin görebilecei panoya asılmalı 2 Üretilen materyaller saklanmalı 2 Gazetelerden kesilen yazılar örencilerin çizdii resimlerle zenginletirilebilir 1 Örenci çalımaları ödülle tevik edilmeli 1 Gazeteler ile ilgili öneriler içinde en çok dile getirilenler; gazete seçimlerine dikkat edilmesi, gazetelerdeki haberlerin doruluunun arklı kaynaklardan aratırılması ve arklı gazetelerden yararlanılması gerektiidir. Bu konularda öretmen adaylarının görüleri öyledir: Gazeteleri seçerken güvendiimiz, hep doruları yazdıını düündüümüz gazeteler tercih edilmelidir,...tarasızlıı salamak, bilginin ya da haberin doruluunu anlamak için kaynak aratırması art, sadece gazetelerden deil, dergi, kütüphane, Internet ve arklı bilgi kaynaklarından da yaralanılmalı, tek bir gazeteye balı kalınmaz ve arklı gazeteler okunursa arklı bakı açıları görülür ve bu daha salıklı olur. Sını içi çalımasına yönelik öneriler içinde en aza dikkat çekenler; grup üyelerinin sorumluluk bilinci gelitirilmeli ve gazeteler yoluyla örencilerin okuma alıkanlıı gelitirilmelidir. Bu konularda öretmen adayları unları iade etmitir: tüm örenciler sorumluluklarının bilincinde olmalıdır. Grup üyeleri sorumluluk almak istemeyeni yönlendirebilmeli ve uyum içinde çalıması salanmalıdır, günlük gazete okumak alıkanlık haline getirilmelidir. Çevre bilincini gazetelerden yararlanarak kazandırmak hedelenmelidir. Öretmen adayları yaadıkları sorunlar karısında, bu sorunların aılmasına yönelik en akılcı çözümleri yine kendileri önermilerdir. Ancak öretmen adaylarının sadece küçük bir kısmı bu önerilere katılmıtır. Gazete seçimlerine dikkat edilmesi, haberlerin doruluunun arklı gazete ve kaynaklardan aratırılması, medya okuryazarlıı açısından büyük önem taımaktadır. Öretmen adaylarında eletirel bakı açısına sahip olma, güncel haber ve olayları analiz etme, kendi içinde anlamlandırma ve bir bilince ulama olarak da açıklayabileceimiz medya okuryazarlıının gelitirilmesinde sını içinde gazeteler kullanılarak yapılan etkinliklerin önemi büyüktür. Sını içinde yaanan sorunların aılmasında öretmenin iyi bir danıman olması gerekmektedir. Tablo 4 incelendiinde öretmen adaylarının neredeyse tamamının gelecekte derslerinde gazetelerden yararlanmayı düündükleri görülmektedir. Öretmen adayları gazeteler yoluyla özellikle örencilerin derse ilgilerinin arttırılabileceini, gündemi takip etmelerinin salanabileceini ve akti bir sını ortamı oluturabileceklerini düünmektedirler. Bu konularda öretmen adaylarının görüleri öyledir: Gerçekten bu konuyla ilgiliyim. Çocuklarla beraber mutlaka gazete oluturacaım ve günlük gazete bulunduracaım yanımda. Örencileri elimden geldiince gazete okumaya yönlendireceim ve gazetelerdeki haberleri kesip getirmelerini isteyeceim, gazeteler çocukların çok ilgisini çeker, biz üniversite örencisi olmamıza ramen ilgimizi çekiyorsa çocukların da ilgisini gayet kolay çekilebilir, çocukların dikkatlerini çekmek, örendiklerinin güncel konularla ilikilendirilmesini salamak, arklı görülerin olduunu ve aklılıklarla birlikte yaanması gerektiini öretmek için gazetelerin çok etkili olduunu düünüyorum, gazeteler yapılandırmacı öretim için uygun, örenciler sınıta akti hale getirilebilir.

260 Tablo 4. Öretmen Adaylarının Mesleki Yaamlarında Gazetelerden Yararlanma Konusundaki Görüleri Gazetelerden Yararlanma Konusundaki Görüler Derslerimde gazetelerden yararlanmayı düünüyorum 87 Örencilerin derse ilgisini arttırabilirim 22 Örencilerin gündemi takip etmesini salayabilirim 18 Akti bir sını ortamı oluturabilirim 17 Kalıcı örenme gerçekletirilebilir 16 Örencilere somut bilgiler sunarım 7 Örencilerle hatalık çevre gazetesi oluturmayı düünüyorum 6 Gazete çalımasının yapılandırmacı öretim için uygun olduunu düünüyorum Sınıımda günlük gazete bulunduracaım 3 Öretimi zevkli hale getirebilirim 2 Dersin giriinde örencilerin dikkatini çekmek için kullanabilirim 2 Örencilere perormans çalıması yaptırabilirim 1 Özellikle Hayat Bilgisi derslerinde yararlanabilirim 1 Gazete haberlerinin sürekli yenilendii sını panosu yapacaım 1 Sadece gazetelerin çevre eitimi için yeterli kaynak oluturmadıını düünüyorum Örencilerin Kiisel Geliimine Katkılar Gazeteler yokuyla örencilerin çevre bilinci gelitirilebilir 37 Örencilerin aratırma becerileri gelitirilebilir 16 Örencilerde eletirel düünme becerileri gelitirilebilir 11 Örencilerin okuma alıkanlıı gelitirilebilir 7 Örencilerde disiplinli çalıma alıkanlıı kazandırılabilir 5 birlii becerileri gelitirilebilir 5 Örencilerin yaratıcı düünme becerileri gelitirilebilir 4 Örencilerin arklılıklara saygılı olması salanabilir 3 Örencilerin çevre sorunlarının çözümünü düünmesi salanabilir 3 Örencilerde empati becerileri gelitirilebilir 2 Örencilerin sorumluluk bilinci gelitirilebilir 1 6 1 Öretmen adaylarının bir bölümü, gelecekte derslerinde gazetelerden yararlanarak örencilerinin kiisel geliimine katkılar getirilebileceini düünmektedir. Gazeteler yoluyla örencilerinin çevre bilincinin, aratırma ve eletirel düünme becerilerinin gelitirilebileceini düünen öretmen adayları bu görülerini öyle açıklamılardır: çevre eitiminde gazetelerin kullanılması örencilerin daha bilinçli ve duyarlı olmasını salar. Çevre kirlilii, doal aetler ve insanların ihmalleriyle oluan kötü olaylara ait

261 gazetelerdeki görüntüler örenciler için daha kalıcı olacak ve duyarlılıı arttıracaktır, gazetelerin derslerde kullanılması ile örencilerin aratıran, sorgulayan bireyler olması salanabilir. Bulgular, öretmen adaylarının tamamının mesleki yaamlarında derslerinde gazetelerden yararlanmayı düündüklerini ve örencilerin kiisel geliimlerine katkılar getirdiine inandıklarını göstermektedir. Gelecein öretmenlerinin bu konuda olumlu görüe sahip olması sevindiricidir. Gazete okuyan, sınıında bulunduran ve derslerinde yararlanan öretmenler yetitirecei örencilere hem doru model olacak hem de medya okuryazarı olmalarına yardımcı olacaktır. TARTIMA Öretmen adaylarının büyük bir kısmı, gazetelerden yararlanarak çevreyle ilgili güncel, kalıcı ve ayrıntılı bilgiler edinilebileceini, çevre sorunlarının izlenebileceini, gazetelerin çevre eitimi için önemli bir kaynak olduunu düünmektedir. Erden (t.y.) ve Nas (2003) güncel olayların öretiminde kullanılan materyallerin baında gazetelerin geldiini, Mutshewa (1999), Wilson (2000), Flogaitis, Daskolia ve Liarakou (2005) da gazetelerin çevre eitiminde önemli bir kaynak olduunu ve çevreyle ilgili çeitli bilgiler sunduunu iade etmektedir. Wilson (2000) aratırmasında iklim deiiklii konusundaki bilgilerin çounlukla gazetelerden örenildiini açıklamaktadır. Aratırmada, gazeteler yoluyla örencilerin çevreye karı duyarlılıının arttırılabilecei, sorumluluk duygusunun ve olumlu tutumun gelitirilebilecei tespit edilmitir. Lentnek (1997), Kwak (1999) ve Arın (2006), gazeteler ile örencilerin dünyada neler olup bittiinin arkına vardıklarını, çeitli konular hakkında örenmeye motivasyonlarının arttıını ve tutumlarının olumlu yönde deitiini belirtmektedir. Aratırmada elde edilen gazetelerin örencilerin çevre sorunlarının çözümlerinin düünülmesini saladıı bulgusu, Kabapınar ve Baysal (2004) taraından da desteklenmektedir. Aratırmacılara göre gazeteler kullanılarak örencilerin sorun çözme becerileri gelitirilebilir. Aratırma sonucunda gazetelerin derslerde kullanılması ile örencilerin kiisel geliimlerine çeitli katkılar salanabilecei sonucuna ulaılmıtır. Elde edilen bulgular; örencilerin okuma alıkanlıklarının, aratırma becerilerinin, eletirel düünme, yaratıcı düünme, empatik düünme, problem çözme becerilerinin ve sorumluluk bilincinin gelitirilebilecei, arklı bakı açılarının kazandırılabilecei, örenciler arasındaki iletiim ve ibirliinin arttırılabilecei yönündedir. Bu bulgular, bilimsel çalımalarla desteklenmektedir. Gazeteler kullanılarak yapılan etkinlikler sonucunda: örencilerin okuma alıkanlıı gelimekte ve aklılıklara saygı duymaları salanmaktadır (Cohen, 1991; Street, 2002; Nas, 2003; Using the Newspaper in your Classroom, 2006; Ünlüer, 2008). Aratırma (Binbaıolu, 2004; Gedik ve Altun, 2008; Ünlüer, 2008), eletirel düünme (Lentnek, 1997; Street, 2002) empatik düünme, karar verme ve problem çözme becerileri ve sorumluluk bilinci gelimektedir (Cabe ve dierleri, 1999; Binbaıolu, 2004; Kabapınar ve Baysal, 2004; Deveci, 2005; Ünlüer, 2008). Örencilerin bakalarının düünce ve eylemlerini anlamaları, insan ilikileri ve iletiim becerileri artmaktadır (Demirta ve Barth, 1997). Aratırmada öretmen adayları, çevre eitiminde gazetelerden yararlanılmasında çeitli sorunlar yaadıklarını iade etmilerdir. Öretmen adaylarının yaadıkları sorunların baında; gazeteleri güvenilir bir kaynak olarak görmemeleri, gazetelerde çevreyle ilgili yeterince haber ve görsel öe bulamamaları gelmektedir. Öretmen adaylarının sını içinde yaanan bu sorunlara yönelik arklı önerileri içinde; gazete seçimlerine dikkat edilmeli, haberlerin doruluu arklı kaynaklardan aratırılmalı, arklı gazetelerden, dergiler, televizyon, radyo ve Internet gibi dier medya araçlarından da yararlanılmalı gibi bilgilerin güvenilirliinin arttırılmasına yönelik önerileri dikkat çekmektedir. Bilimsel çalımalar, sınıa getirilen güncel olayların doruluunun, bilgilerin güvenilirliinin çok önemli olduunu (Michaelis ve Garcia, 1996; Erden, tarihsiz; Nas, 2003; Gedik ve Altun, 2008) açıklamaktadır. Kavak, Tuan ve Demirelli (2006) taraından yapılan aratırmada, gazetelerin bilim ve teknoloji haberlerine yeterince yer vermedikleri, çevreyle ilgili haberlerin genellikle olumsuz olduu ve bu olumsuz haberlerin de okuyanların tutumlarını olumsuz etkileyebilecei sonuçlarına ulaılmıtır. Ünlüer (2008) aratırmasında, örencilerin gazetelerde konuyla ilgili haber bulmada zorluk çektikleri sonucuna ulamıtır. Gedik ve Altun (2008) haberlerin doruluunun arklı kaynaklardan da incelenmesi gerektiini belirtmektedir. Farklı kaynaklarla öretimin zenginletirilmesi ve dier medya araçlarından da yararlanılması gerektiine ilikin bulgu, Deveci nin (2007) aratırmasıyla da desteklenmektedir.

262 Öretmen adaylarının yaadıkları dier sorunlar; grup çalımalarında yaadıkları çeitli zorluklar, gazete okuma alıkanlıklarının olmaması, sını içinde aynı gazete haberlerinin ele alınması ve zaman sorunu olarak sayılabilir. Ünlüer (2008), grup çalımasında zorluklar yaanabildiini, Wilson ve dierleri (1999), Haas ve Laughin (2000) ve Deveci (2007) örencilerin gazeteyle ilgili çalımalara ilgisiz olduklarını ve çalımalarda zamanın yetersiz olduunu belirterek aratırma sonuçlarını desteklemektedirler. Öretmen adaylarının sorunlara yönelik çözüm önerileri; grup üyelerinin sorumluluk bilincinin gelitirilmesi, gazete okumaya örencilerin tevik edilmesi, çalımalara yeterli zaman verilmesi biçimindedir. Ünlüer (2008), gazetelerle ilgili örencilere perormans ödevleri verilebileceini belirtmektedir. Böylece örenciler gazete okumaya tevik edilecektir. Ayrıca Segall ve Schmidt e (2005) göre derslerde gazete kullanımı örencilerin gazetelere ilgisini arttırılabilir. Erden (t.y.), Nas (2003), Gedik ve Altun (2008), çalımalarda örencilere yeterli zaman verilmesi gerektiini açıklamaktadırlar. Aratırmada dile getirilen önerilerden biri de örenci çalımalarının ödülle tevik edilmesidir. Deveci (2005) taraından da aynı öneri dile getirilmekte ve örencilerin böylece gazete etkinliine katılma isteinin arttırılabilecei belirtilmektedir. Aratırmanın sonunda, öretmen adaylarının mesleki yaamlarında gazetelerden yararlanma konusundaki görüleri incelendiinde tamamının derslerinde gazetelerden yararlanmayı düündükleri görülmektedir. Deveci nin (2007) aratırması da öretmenlerin tamamının güncel olayların öretiminde en çok gazeteleri tercih ettiklerini göstermektedir. Binbaıolu (2004), öretmenlerin gazetelerden kestikleri haber ve resimleri belge olarak kullanabileceklerini açıklamaktadır. Öretmen adaylarının gelecekte derslerinde gazetelerden yararlanma amaçları arklılamaktadır. Bunlar içinde; örencilerin derse ilgisini arttırmak, gündemi takip etmelerini salamak, akti bir sını ortamı oluturmak, kalıcı ve somut bilgiler sunmak dikkat çekmektedir. Bilimsel çalımalar bu bulguları desteklemektedir. Gazete kullanımı ile örencilerin bilgi birikimi artmakta (Rajaretnam, 2002), örencilerin güncel bilgileri örenmeleri ve gündemi takip etmeleri salanabilmektedir. Dersler canlı ve zevkli kılınabilmekte, örencilerin örenmeye ilgileri arttırılabilmektedir (Segal ve Schmidt, 2005; Arın, 2006; Gedik ve Altun, 2008; Ünlüer, 2008). Ayrıca konular somutlatırılmakta (Ünlüer, 2008), örencilerin bilgileri hatırlarında tutma düzeyleri arttırılabilmekte, bilginin kalıcı olması (Arın, 2006; Gedik ve Altun, 2008) ve dersin daha iyi örenilmesi salanmaktadır (Hicks, 2001). Aratırmadan elde edilen sonuçlarından biri de gazete çalımalarında sını panosunun önemli olduudur. Sını panosu öretmen adaylarının hem önerileri içinde görülmekte hem de mesleki yaamlarında yapmayı düündükleri çalımaları içinde bulunmaktadır. Kaltsounis (1987), Demirta ve Barth (1997), Erden (t.y) haber bülteni panosunun, haber haritaları ve haber deterlerinin öretimin etkililiini arttıracaını belirtmitir. Welton ve Mallan (1999) da örencilerin gazete haberlerini asabilecekleri bir panonun sınıta bulundurulması gerektiini belirtmitir. Aratırmadan elde edilen sonuçlar, gazete çalımalarında öretmenin iyi bir danıman olması gerektiini göstermektedir. Carey ve Greenberg (1991) ve Deveci (2005) çalımalarında, öretmenlerin sınılarında gazete kullanımında nelere dikkat etmesi gerektiini açıklayarak iyi bir danıman olmaları gerektiini belirtmektedirler. Demirta ve Barth (1997) öretmenlerin güncel olayların öretimi konusunda yetitirilmeleri gerektiini iade ederek güncel olayların sınıa getirilmesinin önemini vurgulamakta, Haas ve Lauglin (2000) de her öretmenin düzenli olarak gazete okuması ve örencileri için gazete hazırlaması gerektiini belirtmektedir. Aratırmanın sonunda, çevre eitiminde gazetelerden yararlanmanın önemli olduu söylenebilir. Gazetelerden yararlanılarak yaanan çevre elaketleri ve sonuçları somut bir biçimde gösterilebilir. Böylece daha duyarlı ve sorumlu bireyler yetitirilebilir. Aratırmanın sonuçlarına dayalı u öneriler getirilebilir: Çevre eitiminde gazetelerden yararlanma sürecinde yaanabilecek sorunları en aza indirmede, öretim elemanı daha etkili bir danımanlık yapabilir. Fakülte yönetimince derslerde yararlanmak üzere düzenli olarak arklı gazeteler satın alınabilir ve akülte kütüphanesinde arivlenebilir. Öretmen adaylarından haber haritaları, haber deterleri ve haber dosyaları gibi gazetelerle ilgili arklı etkinlikler yapmaları istenebilir.

263 Öretmen adaylarının gazetelerle ilgili yaptıkları çalımaların yer aldıı ürün dosyaları deerlendirilebilir. Çevre eitiminde gazetelerden yararlanılmasına yönelik deneysel aratırmalar yapılabilir. Çevre eitiminde gazetelerden yararlanılması konusunda ilköretim ve orta öretim örencilerine yönelik aratırmalar yapılabilir. KAYNAKÇA Arın, D. Sosyal bilgiler dersinde güncel olayların kullanımının örenci baarısına ve hatırda tutma düzeyine etkisi. Yayımlanmamı yüksek lisans tezi, 2006, Anadolu Üniversitesi Eitim Bilimleri Enstitüsü. Binbaıolu, C. Eitimde günlük olaylar ve öretimi, Çada Eitim Dergisi, 29 (315). Yayıncılık. Ankara, 2004. 14-16. Evren Cabe, P. A., Walker, M. H., & Williams, M. Newspaper advice column letters as teaching cases or developmental psychology. Teaching o Psychology, 26(2), Washington, DC: American Psychological Association, 1999. 128-130. Carey, H. H., & Greenberg, J. E. How to read a newspaper. (A social studies skills book). Library o Congress Cataloging in Publication Data. Newyork, 1991. Cohen, R. P. The use o newspapers with underprepared community college students as a means o improving reading and writing, Ed. D. Thesis, 1991, HostraUniversity. Demirta, A. & Barth, J. L. lköretim sosyal bilgiler öretimi: örenci kılavuzu. Ankara: YÖK/Dünya Bankası Milli Eitimi Gelitirme Projesi Hizmet Öncesi Öretmen Eitimi, 1997. Deveci, H. Sosyal bilgiler dersinde gazete kullanımı. The Turkish Online Journal o Educational Technology-TOJET, 4(3). Sakarya Üniversitesi Online Dergi, 2005. 159-166. Deveci, H. Sosyal bilgiler dersinde güncel olayların öretimine ilikin öretmen görüleri. Kuram ve Uygulamada Eitim Bilimleri, 7(1). EDAM. stanbul, 2007. 417-451. Dycus, D. Making jigsaw activities using newspaper articles, The Internet TESL Journal, 1996, 2. http://jteslj.org/techniques/dycus-jigsaw.html adresinden 20.09.2008 tarihinde alınmıtır. Erden, M. Sosyal bilgiler öretimi. Alkım Yayınları. Ankara, Tarihsiz. Flogaitis, E. Daskolia, M., & Liarakou, G. Greek kindergarten teachers'practice in environmental education: an exploratory study. Journal o early childhood research, 3(3). SAGE Publications Online, 2005. 299 320. Gedik H. D., & Altun, A. Sosyal bilgilerde güncel olaylar ve medya okuryazarlıı. B. Tay, & A. Öcal, (Ed.), Özel öretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öretimi. Pegem Akademi. Ankara, 2008. 497-539. Haas, E., & Laughlin, M. Teaching Current Events: Its Status in Social Studies Today. 2000. http://www.eric.ed.gov/ericdocs/data/ericdocs2sql/content-storage 01/0000019b/80/16/33/43.pd adresinden 15 Mart 2007 tarihinde alınmıtır. Hicks, A. J. Teaching about newspapers. PhD. Thesis, 2001, University o Southampton. Kabapınar, Y., & Baysal, N. lköretim hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öretimine yaamın kendisini taımak: Gazete haberinin kullanıldıı bir öretimin tasarlanması ve deerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eitim Yönetimi, 39. EDAM. stanbul, 2004. 384-419.

264 Kavak, N., Tuan, Y., & Demirelli, H. Fen-teknoloji okuryazarlıı ve inormal en eitimi: gazetelerin potansiyel rolü. Gazi Üniversitesi Gazi Eitim Fakültesi Dergisi, 26(3). Ankara, 2006. 17-28. Kwak, N. Revisiting the knowledge gap hypothesis: education, motivation and media use. Communication Research, 26. SAGE Publications Online, 1999, 385-413. Lentnek, R. L. Turning the newspaper into a teaching tool: a study o the eects o newspapers incorporated into the curriculum o a ith-grade class, Master o Arts Thesis, 1997, Georgia State University. MEB TTKB. lköretim 4-8. sını öretim programlarının örenme-öretme süreçlerinde gazete kupürlerinden yararlanma. 2008. Ankara: http://ttkp.meb.gov.tr adresinden 25 Mart 2008 tarihinde alınmıtır. Merriam, S. B. Qualitative Research and Case Study Applications in Education. Jossey-Bass Publishers. San Francisco, 1998. Michaelis, J. U., & Garcia, J. Social studies or children. a guide to basic instruction.. Allyn and Bacon. Boston, 1996. Miles, M., & Huberman A. M. Qualitative data analysis. Second edition. Sage Publications. London, 1994. Munck, S. Using newspapers and news magazines to teach history. Master s o Art Thesis, 2006, Wayne State University. Mutshewa, A. Disseminating environmental ınormation in rural botswana: the case o nata village. Inormation Development, 15( 2). SAGE Publications Online. 1999. 96-102. Mooreield,L. A. What s in a newspaper? Teaching PreK-8, 33(6). BNET, 2003. 58-60. Nas, R. Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öretimi (program, yöntem ve etkinlikler), (2. Baskı). Ezgi Kitabevi Yayınları. Bursa, 2003. Paykoç, F. Güncel olaylarla belirli gün ve hataların öretimi. B. Özer, (Ed.). Fen bilgisi öretimi (72-94). Anadolu Üniversitesi Açıköretim Fakültesi Yayınları. Eskiehir, 1988. Rajaretnam, T. Using newspapers in the classroom: a personal experience. 2002. http://www3.telus.net/linguisticsissues/newspapers.html adresinden 10 Aralık 2007 tarihinde alınmıtır. Segall, A., & Schmidt, S. Reading the newspaper as a social text. Social Studies, Sociology, 35(2). 2005. 91-92. Stockard, W. J. Activities or elemantary school social studies. Waveland Pres Inc. USA, 1995. Street, C. Teaching with the newspaper. Social Studies, 93(3). Heldre Publications. Washington, 2002. 131-134. Sunal, C. S. & Haas, M. E. Social studies or the elementary and middle grades. A constructivist approach. Allyn and Bacon. Boston, 2002. Using the Newspaper in your Classroom. 2006. http://www.usaweekend.com/classroom/tipsorteachers.pd adresinden 15 Aralık 2008 tarihinde alınmıtır. Ünlüer, G. Sosyal bilgiler dersinde gazete kullanımının örencilerin akademik baarılarına ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamı doktora tezi, 2008, Anadolu Üniversitesi Eitim Bilimleri Enstitüsü. Yıldırım, A. & imek, H. Sosyal Bilimlerde Nitel Aratırma Yöntemleri (Geniletilmi 5. Baskı). Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2005.

265 YÖK. Eitim Fakültelerinde Uygulanacak Yeni Programlar Hakkında Açıklama. 2008. http://www.yok.gov.tr/egitim/ogretmen/programlar_aciklama.doc adresinden 05.01.2009 tarihinde alınmıtır. Welton, D. A., & Mallan, T. M. Children and their world: strategies or teaching social studies. Houghton Milin Company. Newyork, 1999. Wilson, K. M. Drought, debate, and uncertainty: measuring reporters knowledge and ignorance about climate change. Public Understanding o Science, 9. Sage Publications, 2000. 1 13. Wolk, S. Teaching or critical literacy in social studies. Social Studies, 94(3), Heldre Publications. Washington, 2003. 101-106.