Radyobiyolojinin R leri ve Moleküler Kanser Biyolojisi ile Etkileşimi. Dr. Beste M. Atasoy

Radyobiyolojinin R leri ve Moleküler Kanser Biyolojisi ile Etkileşimi Klinik Radyobiyoloji Kursu 19-20 Şubat 2010 Ankara Dr. Beste M. Atasoy bmatasoy@marmara.edu.tr

RADYOBİYOLOJİNİN R LERİ HR Withers 1975 (4R) Repair/Recovery GG Steel 1989 (4+1R) (Intrinsic) Radiosensitivity Redistribution Reoxygenation W. Dörr 2009 (5+1R) IrRadiated volume Repopulation

REDİSTRİBÜSYON YENİDEN DAĞILIM- Geç G2-M: en duyarlı Tüm kontrol noktaları geçilmiş ve hücre mitoza girmiş ya da girmek üzeredir. S (geç S): en dirençli DNA da oluşan bir kırığı tamir etmek mümkündür.

REDİSTRİBÜSYON

REDİSTRİBÜSYON HAFTA PZTS SALI ÇRŞ PERŞ CUMA CMTS PAZAR GEÇ G2-M GEÇ G2-M GEÇ G2-M GEÇ G2-M GEÇ G2-M

REPOPULASYON

REPOPULASYONUN 3A SI Asimetri kaybı ile doz kompansasyonu Akselere bölünme ile kompansasyonun hız ayarı Abortif kök hücre bölünmesi ile hücre kaybı kompansasyonu

DOKU RADYOSENSİTİVİTESİ Toplam doz Thames & Whithers IJROBP 1982 6 Gy 2 Gy 0.8 Gy

RADYOSENSİTİVİTE Kök hücre = fonksiyonel hücre Akciğer, Böbrek, SSS Reaksiyonlar subakut-geç dönemde görülür Şiddeti fraksiyon dozu ve doz hızı ile orantılı Kök hücre ara hücre diferansiye hücre Kemik iliği, GIS epiteli, Deri Ortaya çıkış süresi dozdan bağımsız Reaksiyonlar akut dönemde görülür Şiddet ve iyileşme hızı: Doz ve süre ile orantılı

IŞINLANAN DOKU HACMİ (IrRadiated volume) PARALEL ORGANLAR SERİ ORGANLAR AKCİĞER KARACİĞER BÖBREK FONKSİYONEL HASAR İÇİN EŞİK HACİM GEREKLİ TOTAL DOZ HOT SPOT DEĞİL HOT VOLUME MEDULLA SPİNALİS ÖZEFAGUS İNTESTİNAL SİSTEM HOT SPOT! BİR KAYIP = TAM KAYIP

5R VE MOLEKÜLER KANSER BİYOLOJİSİ HANAHAN & WEINBERG,CELL 2000

5R VE MOLEKÜLER KANSER BİYOLOJİSİ HANAHAN & WEINBERG,CELL 2000 K HARRINGTON, CLIN ONCOL 2007

SELF SUFFICIENCY IN GROWTH FACTORS Otokrin stimülasyon ile reseptörlerin aktive edilmesi Reseptörlerin sayı ve fonksiyonlarının değiştirilmesi

SELF SUFFICIENCY IN GROWTH FACTORS GROWT FACTOR RECEPTOR - GFR) K HARRINGTON, CLIN ONCOL, 2007

İDEAL BİR HEDEFE YÖNELİK TEDAVİNİN ÖZELLİKLERİ RT İLE BİRLİKTE KULLANIMINA BİR ENGEL OLMAMALI TÜMÖRDE YÜKSEK ORANDA EKSPRESE EDİLMELİ NORMAL DOKUDA OLMAMALI RT NİN TEK BAŞINA LK DE BAŞARISIZ OLDUĞU BİR KONUDA OLMALI TÜMÖR DİRENCİ İLE İLGİLİ BİR RADYOBİYOLOJİK MEKANIZMAYI AŞMAYA YARDIMCI OLMALI IN VITRO VE IN VIVO PREKLİNİK ÇALIŞMALARI OLMALI EGFR M KRAUSE, YEŞİL DERGİ 2006

EGFR-1 erbb reseptör ailesi HER HER1 (erbb1), HER2 (erbb2), HER3 (erb3), HER4 (erbb4) 170-kDa transmembran glycoprotein erbb geni 7p12 da lokalize EGF VE TGF-α ile uyarılır.

Preklinik çalışmalar IR düşük dozlarda (1-5Gy) EGFR ekspresyonu yapıyor. Schmidt-Ulrich 1997 (AG1478) Akimoto 1999 (EGFR-radioresistance) Huang 1999 (C225-augmented rad.-induced apop) Milas 2000 (C225-TGDA-necrosis-inh.angiogenesis) Solomon 2003 ZK1839 Baumann (BIBX1382BS TCD50)

EGFR; Bonner, NEJM, 2006 Anti-tümör etkinlik RT (%) N=213 RT + CETUXIMAB (%) N=211 LK (3 YIL) 34 47 <0.01 PSK (3 YIL) 31 42 0.04 SK (3 YIL) 45 55 0.05 Yan Etki MUKOZİT 52 56 0.44 DİSFAJİ 30 26 0.45 DERMATİT (IR) 18 23 0.27 AKN. DÖKÜNTÜ 1 17 <0.001 p

CHART çalışması CHART KONVANSİYONEL Total doz 54 Gy 66 Gy Faz 1 alan dozu 37.5 Gy 44 Gy Boost dozu 16.5 Gy 22 Gy Fraksiyon dozu 1.5 Gy 2 Gy Fraksiyonlar arası süre 6 h 24 h Günlük fraksiyon sayısı 3 1 Toplam fraksiyon sayısı 36 33 Tedavi süresi 12 gün 6.5 hafta

LOKAL KONTROL SAĞKALIM

LOKAL KONTROL EGFR EKSPRESYONU CUT OFF ALTI EGFR EKSPRESYONU CUT OFF ÜSTÜ BENTZEN, JCO, 2005

SUSTAINED ANGIOGENESIS KONERDING, AM J PATHOL 1998

ANTI GROWTH SIGNAL EVASION K HARRINGTON, CLIN ONCOL 2007

IMMORTALISATION BY REACTIVATION OF TELOMERASE Normal hücrede Hayflick limiti (replikatif limit) Kanser hücresinde telomer uzunluğu, telomeraz aktivitesinin artışıyla ya da diğer yollarla korunur. Radyasyonla birlikte çalışılması zor. Telomeraz aktivitesinin inhibe edilmesi zaman alıyor ve süreklilik gerektiriyor.

HEDEFE YÖNELİK TEDAVİLER VE 5R İLE KOMBİNASYONUNA ÖNERİLER