Çeşitli Klinik Örneklerden İzole Edilen Escherichia coli ve Klebsiella pneumoniae İzolatlarının Antibiyotiklere Direnç Durumu

Transkript

1 Türk Mikrobiyol Cem Derg 44(3):-6, 24 doi:.5222/tmcd.24. Araştırma Çeşitli Kliik Öreklerde İzole Edile Escherichia coli ve Klebsiella peumoiae İzolatlarıı Atibiyotiklere Direç Durumu Demet HACISEYİTOĞLU*, Yasemi ÇAĞ**, Sedef BAŞGÖNÜL**, Serdar ÖZER** * SB Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastaesi, Kliik Mikrobiyoloji Laboratuvarı ** SB Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastaesi, Efeksiyo Hastalıkları ve Kliik Mikrobiyoloji Kliiği ÖZET Amaç: Geişlemiş spektrumlu beta laktamazlar (GSBL) Escherichia coli ve Klebsiella peumoiae başta olmak üzere Eterobacteriaceae da sık görülmektedir. Beraberide florokiolo ve amioglikozid direci de görülebildiğide gelişe efeksiyoları tedavisi daha da güçleşmektedir. Bu edele uygu empirik tedavide direç durumuu bilimesi so derece öemlidir. Bu çalışmada hastaemizde yata hastaları çeşitli kliik örekleride izole edile E. coli ve K. peumoiae izolatlarıı GSBL üretme oraıı ve atibiyotik duyarlılık durumuu belirlemeyi amaçladık. Gereç ve Yötem: Çalışmaya Ocak-Aralık 22 tarihleri arasıda Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastaesi de yata hastaları kliik örekleride ilk üreye 385 E. coli ve 54 K. peumoiae izolatı dâhil edildi. Ayı hastaları farklı kültürleride üreye izolatlar çalışma dışı bırakıldı. Üreye bakterileri taımlaması, atibiyotik duyarlılıkları ve GSBL varlığı VITEK2 otomatize sistemiyle (biomérieux, Frasa) belirledi. Bulgular: Çalışmamızda 385 adet E. coli ve 54 adet K. peumoiae izole edildi. Üç yüz sekse beş E. coli izolatıı 22 sii (55), 54 K. peumoiae izolatıı 86 sıı (55.8) GSBL ürettiği saptadı. GSBL pozitif E. coli de siprofloksasie 7.7, kotrimoksazole 74. amikasie 6.5, getamisie 43 oraıda direç saptadı. GSBL pozitif K. peumoiae da ise siprofloksasie 66.2, kotrimoksazole 68.6, amikasie 6.2, getamisie 43. oraıda direç belirledi. GSBL ürete E. coli leri.4 ü imipeeme, 2.8 i ertapeeme ve.9 u meropeeme direçli idi. GSBL pozitif K. peumoiae da.5 imipeeme, 7. meropeeme,.6 ertapeeme direç buludu. Kolistie direçli suş tespit edilmedi. Souç: GSBL pozitif E. coli ve K. peumoiae da direç oraı e düşük ola atibiyotikleri kolisti ve karbapeemler olduğu görüldü. SUMMARY Atibiotic Resistace Patters of Escherichia coli ad Klebsiella peumoiae Strais Isolated from Cliical Specimes Objective: Exteded-spectrum beta-lactamases (ESBL) are frequetly see i Eterobacteriaceae species, especially Escherichia coli ad Klebsiella peumoiae. Treatmet of ifectios caused by these bacteria is becomig eve more challegig due to simultaeous co-resistace to amio-glycosides ad fluoroquioloes. Thus, kowledge about the state of resistace is extremely importat for appropriate empirical atibiotic treatmet. This study was coducted to determie the atimicrobial susceptibility patters ad the rates of ESBL productio i E. coli ad K. peumoiae strais isolated from the cliical specimes of hospitalized patiets i our hospital. Materials ad Methods: A total of firstly grow isolates of 385 E. coli ad 54 K. peumoiae o the bacterial cultures of cliical specimes of cosecutive patiets hospitalized betwee Jauary ad December 22 were aalyzed, Strais isolated simultaeously from the other body sites of the same patiets were excluded from the aalysis. VITEK 2 automated system (biomérieux, Frace) was used for bacterial idetificatio, susceptibility testig, ad detectio of the presece of ESBL. Results: I our study 22 (55) out of 385 E. coli, ad 86 (55.8) out of 54 K. peumoiae strais were foud to produce ESBL. The resistace rates of ESBL-producig E. coli were 7.7 for ciprofloxaci, 74. for co-trimoxazole, 6.5 for amikaci, ad 43. for getamici. The correspodig rates for ESBL-producig K. peumoiae were 66.2, 68.6, 6.2, ad 43, respectively. Of ESBL-producig E. coli strais,.4 were resistat to imipeem, 2.8 to ertapeem, ad.9 to meropeem. Amog ESBL-producig K. peumoiae strais,.5, 7, ad.6 of isolates exhibited resistace to imipeem, meropeem, ad ertapeem, respectively. Ay resistat strai to colisti was ot detected. Coclusio: Amog ESBL-producig E. coli ad K. peumoiae strais the lowest rates of resistace was see agaist colisti ad carbapeems. Aahtar kelimeler: Atibiyotik direci, Eterobacteriaceae, GSBL Key words: Atibiotic resistace, Eterobacteriaceae, ESBL Alıdığı tarih:.4.25 Kabul tarihi: 6.25 Yazışma adresi: Demet Hacıseyitoğlu, SB Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastaesi, Kliik Mikrobiyoloji Laboratuvarı, Kartal / İstabul, Tel: (26) e-posta: demet634@gmail.com Bu çalışma, 2. Ulusal Kliik Mikrobiyoloji Kogresi de (9-3 Kasım 23, Atalya) poster (No: PS98) olarak suulmuştur.

2 Türk Mikrobiyol Cem Derg 44(3):-6, 24 GİRİŞ Beta laktam atibiyotiklere karşı ilk taımlaa bakteriyel direç mekaizması beta laktamaz üretimidir ve taımladığıda beri Gram egatif mikroorgaizmaları beta laktamlara direcii e öemli edeidir. Eterobacteriaceae aileside özellikle Escherichia coli ve Klebsiella peumoiae da geişlemiş spektrumlu beta laktamaz (GSBL) üretilmesi, peisilileri ve geiş spektrumlu sefalosporileri hidrolize ettikleri içi kliik ve mikrobiyolojik açıda büyük öeme sahiptir (). GSBL ürete izolatlarla efekte ola hastaları tedaviside kullaıla atibiyotikleri kısıtlı olması tedavide başarısızlık görülme riskii arttırmaktadır. GSBL ürete suşlarla efeksiyo gelişimi tüm düyada yaygı bir sorudur, görülme sıklığı ülkede ülkeye değiştiği gibi hastaede hastaeye de değişmektedir (2). GSBL gelerii plazmidler üzeride başka atibiyotik direç geleri ile beraber taşıması direç soruuu büyütmekte, tedavi seçeeğii daha da kısıtlamaktadır. Ayrıca arta direç oraı hem mortalite ve morbiditeyi arttırmakta hem de ekoomik kayba yol açmaktadır (3). Efeksiyoları tedaviside atibiyotikler geellikle empirik başlaıp, duyarlılık soucua göre değiştirildiğide hem toplum kökeli hem de hastae kökeli izolatları atibiyotik direç oralarıı bilimesi empirik tedaviye yol göstermesi bakımıda öemlidir. Biz bu çalışmada hastaemizde yata hastaları çeşitli kliik örekleride izole edile E. coli ve K. peumoiae izolatlarıı GSBL üretme oraıı ve diğer atibiyotiklere duyarlılık durumuu belirlemeyi amaçladık. GEREÇ ve YÖNTEM Ocak-Aralık 22 tarihleri arasıda Sağlık Bakalığı Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastaesi de yata hastaları çeşitli kliik örekleride ilk üreye E. coli ve K. peumoiae izolatları çalışmaya alıdı, ayı hastaı farklı kültürleride üreye izolatlar çalışmaya dâhil edilmedi. Ka kültürleri BacT/ ALERT (biomérieux, Frasa) ka kültürü otomatize sistemide 7 gü ikube edildi. Bu süre zarfıda pozitif siyal vere şişelerde 5 koyu kalı, eosi metile mavisi ve çikolata besiyerlerie ekimleri yapıldı. İdrar örekleri 5 koyu kalı ve eosi metile mavisi besiyerlerie, diğer örekler ise 5 koyu kalı, eosi metile mavisi ve çikolata besiyerlerie ekildi. Üreye bakterileri taımlaması, atibiyotik duyarlılıkları ve GSBL varlığı VITEK 2 otomatize sistemiyle (biomérieux, Frasa) belirledi. Karbapeeme direçli izolatları duyarlılıkları E-test (biomérieux, Frasa) ile yeide çalışılarak doğruladı (4). Az duyarlı olduğu belirlee izolatlar direçli kabul edildi. Tigesikli duyarlılığı içi ABD Gıda ve İlaç Dairesi (Food ad Drug Admiistratio) tarafıda Eterobacteriaceae içi öerile sıır değerleri kullaıldı. Miimal ihibisyo kosatrasyou (MİK) 2µg/ml ise duyarlı, 4 ise orta duyarlı ve 8µ/ml ise direçli olarak yorumladı. GSBL ürete ve üretmeye orgaizmaları atibiyotik duyarlılıklarıı istatistiksel aalizide ki-kare (χ 2 ) ve Fisher i kesi χ 2 testi kullaıldı, p alamlı kabul edildi. BULGULAR Çalışmamızda çeşitli kliik öreklerde 385 adet E. coli ve 54 adet K. peumoiae izole edildi (Tablo ). E. coli izolatlarıı 22 sii (55.), K. peumoiae izolatlarıı 86 sıı (55.8) GSBL ürettiği saptadı. Toplam E. coli izolatlarıı 82 sii (2.3) yoğu bakımda yata hastalarda üretildiği, buları da 42 sii (5.2) GSBL pozitif olduğu; K. peumoiae izolatlarıı 4 ii (26.6) yoğu bakım hastalarıa ait olduğu, buları da 29 uu (7.7) GSBL pozitif olduğu buludu. Suşları atibiyotiklere direç oraları Tablo 2 de görülmektedir. GSBL pozitif E. coli de siprofloksasie 7.7, kotrimoksazole 74., amikasie 6.5, getamisie 43. oraıda direç saptadı. GSBL pozitif K. peumoiae da ise siprofloksasie 66.2, kotrimoksazole 2

3 D. Hacıseyitoğlu ve ark., Escherichia coli ve Klebsiella peumoiae İzolatlarıda Direç Tablo. Örekleri suşlara göre dağılımı. Örekler İdrar Yara Ka Nazotrakeal aspirat Balgam BAL BOS Plevral sıvı Toplam E.coli Sayı () 27 (7) 64 (6.6) 4 (.5) 6 (.6) 3 (.9) (.2) (.2) 385 K.peumoiae Sayı () 7 (46.) 2 (3.) 46 (3) 8 (5.4) 6 (3.8) (.6) (.6) (.6) , amikasie 6.2, getamisie 43 oraıda direç belirledi. GSBL üretmeye E. coli izolatları arasıda siprofloksasi direci 3.2, kotrimoksazol direci 39.8 olarak tespit edildi. GSBL ürete ve üretmeye suşları atibiyotiklere duyarlılıkları arasıda istatistiksel olarak alamlı farklılık vardı (p). GSBL ürete E. coli ler içide 3 suş (.4) imipeeme, 6 suş (2.8) ertapeeme ve suş (.9) meropeeme direçli idi. GSBL pozitif K. peumoiae da 9 suş (.5) imipeeme, 6 suş (7.) meropeeme, suş (.6) ertapeeme direçli buludu. E. coli de tigesiklie direç bulumadı, acak yalızca GSBL pozitif suşlarda 35 adet (6.5) orta duyarlı suş vardı. K. peumoiae da ise yie tigesiklie direçli suşu olmadığı, GSBL egatiflerde 4 suşu (2.5) ve GSBL pozitiflerde 32 suşu (37.2) orta duyarlı olduğu belirledi. Kolistie direçli suş her iki türde de mevcut değildi. TARTIŞMA Eterobakterilerde GSBL oralarıı tüm düyada farklılık gösterdiği bilimektedir. Bu kouda yapılmış ola uluslararası surveyas çalışmalarıda biri ola Tigecyclie Evaluatio ad Surveillace Trial (TEST) ı 29 verilerie göre K. peumoiae da e yüksek GSBL oraıı 42.9 ile Ortadoğu da bildirildiği, buu 4.3 ile Asya-Pasifik bölgesii, 37.6 ile Lati Amerika ı, 26.9 ile Avrupa ı, 8.5 ile Kuzey Amerika ı izlediği görülmektedir. Bu oralar E. coli içi Asya-Pasifik bölgeside 38.9, Lati Amerika da 25.2, Avrupa da 6.3 ve Kuzey Amerika da 8.7 olarak bildirilmektedir (5). TEST i arasıda 22 ülkei yer aldığı Avrupa verilerie bakıldığıda GSBL oraıı K. peumoiae da 5.5 ve E. coli de 9.8 olduğu görülmektedir. Bu Tablo 2. Suşları atibiyotiklere direç oraları. GSBL Negatif (=73) E. coli (=385) GSBL Pozitif (=22) K. peumoiae (=54) GSBL Negatif (=73) GSBL Pozitif (=22) Atibiyotikler p p AK AMC CXM CRO CAZ FEP CPS PTZ CIP GN SXT TGCª IP MP ERT CO >5* >5* >5* >5* >5* >5* - ª TGC içi verile oralar az duyarlı bulua izolat oraıdır. *Fisher i Kesi χ 2 Testi. AK: Amikasi, AMC: Amoksisili/klavulaat, CXM: Sefuroksim, CRO: Seftriakso, CAZ: Seftazidim, FEP: Sefepim, CPS: Sefoperazo/ sulbaktam, PTZ: Piperasili/tazobaktam, CIP: Siprofloksasi, GN: Getamisi, SXT: Kotrimoksazol, TGC: Tigesikli, IP: İmipeem, MP: Meropeem, ERT: Ertapeem, CO: Kolisti. 3

4 Türk Mikrobiyol Cem Derg 44(3):-6, 24 verilere göre e yüksek ora Yuaista da, e düşük ora Daimarka dadır (6). SMART çalışmasıda idrar örekleride üreye E. coli izolatlarıda GSBL oraı 7.9 olarak verilmekte, e yüksek oraı 27.7 ile Asya-Pasifik bölgesie ait olduğu bildirilmektedir (7). MYSTIC Türkiye verilerie göre ülkemizde GSBL oraı K. peumoiae da 48.7 ve E. coli de 9.5 olarak bildirilmektedir (8). HITIT çalışması verilerie göre ise GSBL ürete izolatları oraları, merkezlere ve öreklere göre farklılık göstermektedir. Tüm E. coli izolatlarıı 26 sıı, ka izolatlarıı 3.7 sii, idrar izolatlarıı 22 sii GSBL ürettiği bildirilmektedir. K. peumoiae ı tüm izolatlarıda 32.3, ka izolatlarıda 33.3, idrar izolatlarıda 34.6 oraıda GSBL ürettiği bulumuştur (9). GSBL oraları bölgeler arasıda da farklılık göstermektedir yıllarıda idrar örekleride üretile izolatlardaki direç durumuu iceleye çalışmaları meta aalizide ülke geelide GSBL oraı 2, Güey-Doğu Aadolu da 25.5, Doğu Aadolu da 25.5, İç Aadolu da.9, Akdeiz de 3, Ege de 32.7, Karadeiz de 6.5, Marmara da 22.9 oraıda olduğu bulumuştur (). Ülkemizde bir başka çalışmada, 2-29 yılları arasıda kada izole edile E. coli de 26.2 ve K. peumoiae da 6.4 oraıda GSBL üretimi bildirilmiştir (). Farklı illerimizde yapıla çalışmalarda, GSBL oraları E. coli içi.5-5 (2-7), K. peumoiae içi 24-8 arasıda bildirilmektedir (4,6,7). Çalışmamızda, E. coli izolatlarıı 55 ve K. peumoiae izolatlarıı 55.8 oraıda GSBL ürettiğii bulduk. Bu oraları düya ve ülke geeli ile kıyasladığıda yüksek olduğu görümektedir. Bu durum 63 ü yoğu bakım olmak üzere toplam 75 yataklı 3. basamak bir sağlık kuruluşu ola hastaemizi, özellikle ciddi olguları sevk edildiği, buluduğu bölgei öemli sağlık merkezleride biri olması ile açıklaabilir. Ayrıca GSBL ürete bu bakterileri öemli bir kısmıı yoğu bakımda yata hastaları örekleride izole edilmiş olması da oraı yükseltmektedir. İfeksiyo kotrol ölemlerii etki biçimde uygulaması, akılcı atibiyotik kullaımı ve dış merkezlerde hasta kabulüde koloize hastaları erke tespiti ve izolasyou ile bu soruu öüe geçilebilmesi olası olabilir. GSBL ürete bakterilerle oluşa ifeksiyolarda e öemli soru, beta laktam dışı atibiyotiklere de direci hızla artmasıa bağlı tedavi başarısızlığıdır. GSBL yi kodlaya plazmidler diğer atibiyotiklere direçte sorumlu geetik materyali de taşıyabildiğide amioglikozidlere, kotrimoksazole, kiololara da direç gelişimi söz kousudur (2). SMART verilerie göre idrarda izole edile GSBL ürete E. coli de e etki atibiyotikler ertapeem ve imipeem bulumuş, siprofloksasie duyarlı ola suş oraı yalızca 4.6 olduğuda tedavide etkili bulumamıştır (7). HITIT verilerie göre katıla tüm merkezlerde E. coli de imipeem direcie rastlamamış, sefoperazo/sulbaktam içi arasıda, piperasili/tazobaktam içi arasıda değişe direç oraları bulumuştur. K. peumoiae da imipeem direci üç merkezde bulumuş ve.7-3 arasıda değişe oralar verilmiştir. Bu izolatlar içide sefoperazo/sulbaktam direci ve piperasili/tazobaktam direci arasıda değişe oralarda bulumuştur (9). Türkiye de idrar kültürleride izole edile E. coli izolatlarıı direç durumuu meta aalizide ise yılları arasıda imipeeme 2.85 oraıda piperasili/tazobaktama 7.53 oraıda direç tespit edilmiştir. Araştırıla diğer atibiyotiklerde amikasie 5.9, getamisie 7.5, kotrimoksazole 47.8 ve siprofloksasie 3 oraıda direç olduğu görülmüştür (). MYSTIC verilerie göre ise E. coli, imipeeme 99, meropeeme, piperasili/tazobaktama 8 ve siprofloksasie 58 oraıda duyarlı, K. peumoiae, imipeeme 98, meropeeme 99, piperasili/tazobaktama 6, siprofloksasie 73 oraıda duyarlı bulumuştur (8). Ülkemizde yapıla birçok çalışmada, imipeem ve meropeemi GSBL ürete her iki tür içi e etkili atibiyotikler olduğu bildirilmektedir (2,5,6,8-2). Çalışma- 4

5 D. Hacıseyitoğlu ve ark., Escherichia coli ve Klebsiella peumoiae İzolatlarıda Direç mızda, GSBL pozitif E. coli de ertapeeme 2.8, imipeeme.4 ve meropeeme.9 oraıda direç tespit ettik. GSBL pozitif K. peumoiae da ise ertapeeme.6, imipeeme.5 ve meropeeme 7 oraıda direç tespit ettik. Bu bilgi doğrultusuda GSBL ürete her iki tür içi hastaemizde kullaılacak e etkili atibiyotikler ülke geeli ile uyumlu olarak karbapeemlerdir. Karbapeemler dışıda kullaılabilecek atibiyotiklerde diğer bir grup beta-laktam/betalaktamaz ihibitörü kombiasyolarıdır. Yapıla çalışmalarda, piperasili/tazobaktama E. coli de 2-5 arasıda (2,6,2), sefoperazo/sulbaktama -64 arasıda (2,6,2) ve K. peumoiae da piperasili/tazobaktama arasıda (5,6,8-2), sefoperazo/sulbaktama 3-87 arasıda (6,8,2) farklı oralarda direç bildirilmektedir. Çalışmamızda E. coli de piperasili/ tazobaktama 4, sefoperazo/sulbaktama 39.6 ve K. peumoiae da piperasili/tazobaktama 56.9, sefoperazo/sulbaktama 45.3 oraıda direç belirledik. Görüldüğü üzere direç oraları merkezde merkeze değişmektedir ve her merkezi kedi verileri kousuda bilgi sahibi olması tedaviyi yöledirmede yararlı olacaktır. Tedavide öerile beta laktam dışı atibiyotiklerde siprofloksasi, kotrimoksazol, amikasi ve getamisie direç oraları da merkezde merkeze farklılık göstermektedir. Çalışmalarda K. peumoiae izolatlarıda; siprofloksasie 2-92 (5,6,8-2), kotrimoksazole 4-79 (5,6,8-2), amikasie (5,6,8-2), getamisie 3-79 (6,8-2) aralığıda farklı değerlerde direç oraları bildirilmektedir. E.coli izolatlarıda siprofloksasie (2,6,9,2), kotrimoksazole (2,6,9,2), amikasie (2,6,9,2), getamisie 3-83 (2,6,9,2) aralığıda farklı oralarda direç olduğu belirtilmektedir. Çalışmamızda, GSBL pozitif E. coli de siprofloksasie 7.7, kotrimoksazole 74, amikasie 6.5, getamisie 43 oraıda direç saptadık. GSBL pozitif K. peumoiae da ise siprofloksasie 66.2, kotrimoksazole 68.6, amikasie 6.2, getamisie 43 oraıda direç belirledik. Çalışmaları bazılarıda ve çalışmamızda izolatları amikasie duyarlı olması sevidiricidir. Diğer atibiyotiklerdeki yüksek direç oraları ülke geelide olduğu gibi bizde de öemli bir soru oluşturmaktadır. Tedavi seçeekleride bir diğeri de Gram pozitif ve Gram egatif bakterilerde etkiliği kaıtlamış ve yei kliik kullaıma gire glisilsikli grubuu ilk üyesi ola tigesiklidir. GSBL ürete E. coli ve K. peumoiae da komplike deri ve yumuşak doku efeksiyoları, komplike itraabdomial efeksiyolar ve toplum kökeli pömoileri tedaviside kullaılmaktadır (2,22). Karbeemaz ürete Klebsiella suşlarıyla oluşa ciddi efeksiyolarda, mortalite üzerie tigesikli-kolisti kombiasyouu kolisti mooterapisie üstü olması edeiyle de kombiasyo tedaviside kullaılması öerilmektedir (23). Yapıla çalışmalarda, tigesikli GSBL ürete E. coli ve K. peumoiae da karbapeemler kadar etki bulumuştur (2). Ülkemizde yapıla bir çalışmada Özka ve ark. (24) K. peumoiae da tigesiklie direç saptamazke, E. coli i 2 oraıda direçli ve 38 orta duyarlı olduğuu tespit etmişlerdir. Megeloğlu ve ark. (25) ise E. coli i 97 oraıda duyarlı olduğuu ve MİK değeride artma gözlemlemelerii alamlı bulmuşlardır. Çalışmamızda, tigesiklie direçli izolat bulumamasıa rağme, MİK değeri 2 de büyük ve 8 de küçük ola izolatlar edeiyle GSBL üretelerde tigesiklie orta duyarlı oraı E. coli de 6.5 ve K. peumoiae da 37.2 olarak tespit edilmiştir. Retrospektif bir değerledirme olduğuda kulladığımız otomatize sistem souçları mikrodilüsyo veya E-test ile doğrulaması mümkü olamamıştır. Plalaa ileri çalışmalarımızda, MİK takibi yapılmasıı uygu olacağı düşücesideyiz. Souç olarak, GSBL üretmeye E. coli izolatlarıda bile siprofloksasi ve kotrimoksazol direcii yüksek olması tedaviye yö vermede dikkat çekici bulumuştur. Duyarlılığıı iyi olması edeiyle edike olduğu durumlarda karbapeem direcide korumak içi tigesikli kullaımı 5

6 Türk Mikrobiyol Cem Derg 44(3):-6, 24 tercih edilmelidir. Mevcut verilere bakıldığıda hastaemizde özellikle yoğu bakımda GSBL ürete mikroorgaizmalarla gelişe ciddi efeksiyoları tedaviside karbapeemleri ilk seçeek olarak yerii koruduğu görülmektedir. KAYNAKLAR. Jacoby GA, Muoz-Price LS. The ew betalactamases. N Egl J Med 25; 352: Bradford PA. Exteded-spectrum-beta-lactamases i the 2st cetury: characterizatio, epidemiology, ad detectio of this importat resistace threat. Cli Microbiol Rev 2; 4: Mulvey MR, Simor AE. Atimicrobial resistace i hospitals: How cocered should we be? CMAJ 29; 8: Cliical ad Laboratory Stadards Istitute; CLSI. Performace Stadards for Atimicrobial Susceptibility Testig; Twety-Third Iformatioal Supplemet. CLSI Documet M-S23. Waye, PA; Bertrad X, Dowzicky MJ. Atimicrobial susceptibility amog gram-egative isolates collected from itesive care uits i North America, Europe, the Asia-Pacific Rim, Lati America, the Middle East, ad Africa Betwee 24 ad 29 as Part of the Tigecyclie Evaluatio ad Surveillace Trial. Cli Ther 22; 34: Reiert RR, Low DE, Rossi F, Zhag X, Wattal C, Dowzicky MJ. Atimicrobial susceptibility amog orgaisms from the Asia/Pacific Rim, Europe ad Lati ad North America collected as part of TEST ad the i vitro activity of tigecyclie. J Atimicrob Chemother 27; 6: Hoba DJ, Nicolle LE, Hawser S, Bouchillo S, Badal R. Atimicrobial susceptibility of global i patiet uriary tract isolates of Escherichia coli: results from the Study for Moitorig Atimicrobial Resistace Treds (SMART) Program: Diag Microbiol Ifect Dis 2; 7: Korte V, Ulusoy S, Zarakolu P, Mete B, Turkish MYSTIC Study Group. Atibiotic resistace surveillace over a 4-year period (2 23) i Turkey: results of the MYSTIC Program. Diag Microbiol Ifect Dis 27; 59: Gür D, Gülay Z, Aka ÖA, ve ark. Türkiye de hastae izolatı gram-egatif bakterilerde yei beta-laktam atibiyotiklere direç ve GSBL tipleri: Çok Merkezli Hitit Sürveyasıı Souçları. Mikrobiyol Bul 28; 42: Ayka ŞB, Çiftçi İ. Türkiye de idrar kültürleride izole edile Escherichia coli suşlarıı atibiyotiklere direç durumu: Bir Meta-Aaliz Mikrobiyol Bul 23; 47: Baykal A, Çöplü N, Şimşek H, Ese B, Gür D. Ka izolatı E. coli ve K. peumoiae suşlarıda geişlemiş spektrumlu beta-laktamaz, KPC-Tip karbapeemaz ve plazmid aracılı AmpC beta-laktamaz varlığıı araştırılması. Mikrobiyol Bul 22; 46: Güler Ö, Aktaş O, Uslu H. Kliik öreklerde izole edile bakterilerde beta-laktamaz varlığıı ve çeşitli atibiyotik gruplarıa karşı duyarlılıklarıı araştırılması. ANKEM Derg 28; 22: Uğur AR, Türk Dağı H, Tucer İ, Fıdık D, Arsla U. İdrar kültürleride izole edile Esherichia coli suşlarıı atibiyotik duyarlılığı ve geişlemiş spektrumlu beta-laktamaz oraı. ANKEM Derg 23; 27: Karaayak Uzu B, Gügör S, Şerifha İlgü M, Özdemir R, Bara N, Yüksel Ergi Ö. Ka kültürleride izole edile Escherichia coli ve Klebsiella peumoiae izolatlarıda geişlemiş spektrumlu betalaktamaz sıklığı ve i-vitro atibiyotiklere direç paterleri. ANKEM Derg 22; 26: Işıkgöz Taşbaka M, Pullukçu H, Sipahi OR, ve ark. Hastae kökeli bakteriyemi etkei ola Klebsiella peumoiae suşlarıı direç paterleri ve geişlemiş spektrumlu beta laktamaz üretimi: 2-25 yıllarıı değerledirilmesi. Mikrobiyol Bul 28; 42: Al-Muhtaseb M, Kaygusuz A. Ka kültürleride izole edile Escherichia coli ve Klebsiella peumoiae suşlarıda geişlemiş spektrumlu beta-laktamaz (GSBL) sıklığı. ANKEM Derg 28; 22: Sebayrak Akcay S, Ia A, Ceva S, ve ark. Gramegative bacilli causig ifectios i a itesive care uit of a tertiary care hospital i Istabul, Turkey. J Ifect Dev Ctries 24; 8: Nazik H, Öge B, Sarıkaya A, Kuvat N, İlktaç M. Geişlemiş Spektrumlu beta-laktamaz ürete Klebsiella peumoiae suşlarıda CTX-M tipi beta-laktamaz sıklığı ve atibiyotik ko-rezistası. Turkiye Kliikleri J Med Sci 2; 3: Güdem NS, Çıkma A, Gülha B. İdrar kültürleride izole edile Escherichia coli ve Klebsiella spp. suşlarıı geişlemiş spektrumlu beta-laktamaz (GSBL) üretimi ve atibiyotik direci. J Cli Exp Ivest 23; 4: Karlı Ş, Cera N, Geç İ, ve ark. Toplum ve hastae kayaklı ifeksiyolarda izole edile GSBL pozitif Escherichia coli suşlarıda tigesikli duyarlılığıı araştırılması. ANKEM Derg 2; 24: Falagas ME, Karageorgopoulos DE. Extededspectrum beta-lactamase-producig orgaisms. J Hosp Ifect 29; 73: Ulusoy S. Tigesikli. ANKEM Derg 26; 2(Ek 2):E Bouchillo SK, Hoba DJ, Johso BM, Johso JL, Hsiug A, Dowzicky MJ, Tigecyclie Evaluatio ad Surveillace Trial (TEST) Group. I vitro activity of tigecyclie agaist 3989 Gram-egative ad Gram-positive cliical isolates from the Uited States Tigecyclie Evaluatio ad Surveillace Trial (TEST Program; 24). Diag Microbiol Ifect Dis 25; 52: Özka Ö, Özbek B, Sıırtaş M, Özakı C. Gram egatif bakterilerde tigesikli duyarlılığı. Turk Mikrobiyol Cem Derg 2; 4: doi:.5222/tmcd Megeloğlu FZ, Taş T, Koçoğlu E, Bucak Ö. Geişlemiş spektrumlu beta-laktamaz ürete Escherichia coli izolatlarıda tigesikli duyarlılığıı belirlemesi. Abat Med J 23; 2;