PYP MÜFREDAT MODELİ Öğrenenlerin Anlamlar Oluşturmaları

Transkript

1 PYP MÜFREDAT MODELİ Öğrenenlerin Anlamlar Oluşturmaları 1. Yazılı Müfredat (Written Curriculum) : Ne Öğrenmek İstiyoruz? 2. Öğretilen Müfredat (Taught Curriculum) : En İyi Nasıl Öğreniriz? 3. Ölçülen Müfredat (Assessed Curriculum) : Ne Öğrendiğimizi Nasıl Bileceğiz? 1. YAZILI MÜFREDAT (Written curriculum) : Ne öğrenmek istiyoruz? PYP nin bütüncül yaklaşımına göre öğrenciler, öğrenme ortamına kendi önbilgilerini getirirler ve bunları öğretmenin öğretim programı çerçevesinde hazırladığı aktivitelerle bütünleştirerek öğrenirler. Öğrenciler kendi deneyimleri ve birikimlerini kullanarak anlamayı ve anlamlandırmayı gerçekleştirirler. Öğrencilerin yeni öğrendikleri, ölçme araçları ile değerlendirilir ve program düzenli olarak gözden geçirilir. PYP de okulun öğretim programı, okulun sorumluluğunu üstlendiği tüm akademik ve sosyal öğrenci etkinliklerini kapsamaktadır. Çünkü bu çalışmaların tümü öğrencinin öğrenimini etkilemektedir. Program ayrıca anlama çabası, gerekli bilginin ve becerilerin edinimi, olumlu tutumların geliştirilmesi ve olumlu davranışlar sergileme fırsatının sağlanması arasında bir denge kurmaya çalışmaktadır. PYP bu dengenin sağlanması açısından 5 temel öğeyi ön plana çıkarmaktadır. a. Bilgi (Knowledge) ; Öğrencilerin neler hakkında bilgi sahibi olmalarını istiyoruz? Bunun için IB-PYP, disiplinlerüstü 6 adet tema veriyor. Bunlar; 1. Biz kimiz? Bireyin kendi doğasını sorgulaması, inançlar ve değerler, kişisel, fiziksel, zihinsel sosyal ve ruhsal sağlık, aileleri, arkadaşları, toplukları ve kültürleri içeren insan ilişkileri, haklar ve sorumluluklar, insan olmanın anlamı. 2. Mekan ve zamanın neresindeyiz? Mekan ve zaman hakkında sorgulama; kişisel tarihimiz, evler ve seyahatler, insanlığın keşifleri, icatları ve göçleri, yerel ve küresel bakış açısından bireyler ve uygarlıklar arasındaki ilişkiler ve bunların bireylerle bağlantıları. 3. Kendimizi nasıl ifade ederiz? Düşünceleri duyguları, doğayı kültürü, inançları, değerleri keşfetme ve ifade etme yolarını sorgulama, yaratıcılığımız hakkında düşünme, yaratıcılığımızı geliştirme ve yaratıcılığımızdan zevk duyma yollar, estetik olanı takdir etmemiz. 4. Dünya nasıl işliyor? Doğa ve kanunları hakkında sorgulama;(fiziksel ve biyolojik)doğa ve insan toplumları arasındaki etkileşim, insanların bilim ilkelerinden anladıklarını nasıl kullandıkları, bilimsel ve teknolojik gelişmelerin toplum ve çevre üzerindeki etkisi. 5. Kendimizi nasıl düzenleriz? İnsan yapısı sistemler ve toplulukların birbiriyle olan bağlantıları hakkında sorgulama; örgütlerin yapısı ve işlevi, toplumun karar alması, ekonomik etkinlikler ve bunların insanlık, çevre üzerindeki etkisi. 6. Gezegeni paylaşma

2 Başka insanlarla ve diğer canlılarla sınırlı kaynakları paylaşma mücadelesinde haklar ve sorumluluklar hakkında sorgulama; toplumlar ve toplumlar arasındaki ve içindeki ilişkiler, eşit fırsatlara erişmek, barış ve çatışmaların çözümü. b. Kavramlar (Concepts) ; Öğrencilerin neyi anlamalarını istiyoruz? 1. Şekil (Form) - Neye benziyor? 2. İşlev (Function) - Nasıl çalışıyor? 3. Sebep-sonuç (Causation) - Neden böyle? 4. Değişim (Change) - Nasıl değişiyor? 5. Bağlantı (Connection) - Diğer şeylerle arasında ne bağlantı var? 6. Bakış açısı (Perspective) - Bakış açısı neler? 7. Sorumluluk (Responsibility) - Sorumluluğumuz nedir? 8. Dönüşümlü düşünme (Reflection) - Nereden biliyoruz? c. Beceriler (Skills) ; Öğrencilerin ne yapabilmelerini istiyoruz? 1. İletişim becerileri (Communication skills) Dinleme: Yönergeleri dinlemek, başkalarını dinlemek, verilen bilgiyi dinlemek. Konuşma: Anlaşılır konuşmak, küçük ve büyük topluluklara sözlü bildirimde bulunmak, fikirleri açık ve mantıklı biçimde ifade etmek, görüşleri dile getirmek. Okuma: Bilgi edinmek ve zevk için çeşitli bilgi kaynaklarını okumak, okunanı kavramak, çıkarımda bulunmak ve sonuca varmak. Yazma: Bilgileri ve gözlemleri kaydetmek, not almak ve açımlamak, özet çıkarmak, rapor yazmak, günlük ya da kayıt tutmak. Görme: Görsel malzemeleri ve multimedyayı (çoklu ortamı) yorumlamak ve analiz etmek, imgelerin ve dilin düşünceleri, değerleri ve inançları ifade etme yollarını anlamak, kişisel tecrübeler hakkında bilgiye dayalı seçimlerde bulunmak. Sunma: Çeşitli amaçlar ve seyirciler için görsel malzemeler ve multimedya (çoklu ortam) hazırlamak, çeşitli görsel iletişim araçlar yoluyla bilgi ve düşünce iletmek, etkili sunum ve gösterim için uygun teknolojiyi kullanmak. Sözel olmayan iletişim: Görsel ve kinestetik iletişimin anlamını kavramak, işaretleri görmek ve işaretler yaratmak, simgeleri yorumlamak ve kullanmak. 2. Araştırma becerileri (Research skills) Soruları oluşturma: Birinin öğrenmesi gereken ya da öğrenmek istediği şeyi belirlemek ve araştırılabilecek, düşünmeye zorlayan ve alakalı sorular sormak. Gözlem yapma: Konuyla ilgili ayrıntıları yakalamak için bütün duyuları kullanmak. Planlama: Hareket tarzı geliştirmek, ana hatları yazmak, gerekli bilgileri bulmak için yollar geliştirmek. Veri toplama: Haritalar, anketler, doğrudan gözlemler, kitaplar filmler, insanlar, müzeler,

3 bilgi ve iletişim teknolojileri gibi çeşitli birincil ve ikincil kaynaklardan bilgi edinmek. Verileri kaydetme: Çizerek, not tutarak, tablolar yaparak, çetele tutarak, rapor yazarak gözlemleri betimlemek ve kaydetmek. Verileri düzenleme: Bilgileri sıralamak ve sınıflandırmak, betimlemeler, tablolar, zaman çizelgeleri, grafikler ve şemalar gibi anlaşılır formlar kullanarak düzenlemek. Verileri yorumlama: Düzenli verilerden çıkan ilişkilerden ve örüntülerden sonuçlar çıkarmak. Araştırma bulgularını sunma: Öğrenilenleri etkili biçimde iletmek, uygun araçları seçmek. 3. Özyönetim Becerileri (Self-management skills) Büyük kas becerileri: Büyük kas gruplarının ve güç etmeninin gerektiği beceriler göstermek. İnce kas becerileri: İnce kas sistemlerinin duyarlılıkla kullanılması gereken becerileri göstermek. Mekânsal bilinç: Birine göre nesnelerin konumu ya da nesnelerin birbirine göre konumu hakkında duyarlılık gösterme. Organizasyon: Etkinlikleri etkin biçimde planlamak ve yürütmek. Zaman yönetimi: Zamanı etkin ve uygun biçimde kullanmak. Güvenlik: Kendisini başkalarını tehlikeye ya da riske atmaktan kaçınan davranışlarda bulunmak. Sağlıklı yaşam biçimi: Beslenme, dinlenme, rahatlama ve egzersizde dengeyi sağlamak için bilinçli seçimlerde bulunmak, uygun hijyeni ve bakımı uygulamak. Davranış kuralları: Uygun kuralları ya da insan topluluklarının işleyiş yöntemlerini bilmek ve uygulamak. Bilinçli seçimler: Gerçeğe ya da görüşe dayalı uygun bir hareketi ya da davranışı seçmek. 4. Sosyal beceriler (Social skills) Sorumluluğu kabul etme: Görevleri gerektiği gibi üstlenmek ve tamamlamak, sorumluluğun bir bölümünü üstlenmeye istekli olmak. Başkalarına saygı duymak: Başkalarını dikkatle dinlemek, eşitliğe ve adalete dayalı kararlar almak, başkalarının inançlarının, bakış açılarının, dinlerinin ve düşüncelerinin farklı olabileceğine kabul etmek, başkalarını kırmadan kendi görüşünü dile getirmek. İşbirliği yapma: Topluluk içinde iş birliği yaparak çalışmak, başkalarına saygılı olmak, malzemeleri paylaşmak, sırasını beklemek. Çatışmaları çözmek: başkalarını dikkatle dinlemek, uzlaşmak, durumlara mantıklı tepkiler vermek, sorumluluğu uygun biçimde kabul etmek, adil olmak.

4 Grup halinde karar almak: Başkalarını dinlemek, fikirleri tartışmak, soru sormak, fikir birliğine ulaşmaya çalışmak ve fikir birliğine ulaşmak. Grup içinde çeşitli görevler üstlenmek: Belirli bir durumda hangi davranışın uygun olduğunu anlamak ve doğrultuda hareket etmek, bazı durumlarda lider, bazılarında takip eden olmak. 5. Düşünme becerileri (Thinking skills) Bilgi edinme: Belirli bilgiler, düşünceler, sözcükler edinmek, benzer biçimde hatırlamak. Kavrama: Öğrenilen malzemenin anlamını yakalamak, öğrenileni iletmek ve yorumlamak. Uygulama: Daha önce edinilen bilgiyi pratik anlamda ya da yeni biçimlerde kullanmak. Analiz: Bilgiyi ve düşünceyi ayırmak bileşenlerine ayırmak, aradaki ilişkileri görmek, benzersiz özellikleri bulmak. Sentez: Bir bütün yaratmak üzere parçaları birleştirmek, yaratmak, tasarlamak, geliştirmek ve yenilik çıkarmak. Değerlendirme: seçilen ölçütlere-standartlara ve koşullara-dayanarak yargılarda bulunmak, kararlar vermek. Diyalektik düşünce: Aynı anda iki ya da daha fazla bakış açısını düşünmek, bu bakış açılarını anlamak, başkasının/başkalarının bilgilerine dayalı olan her bir bakış açısı hakkında bir sav oluşturabilmek, başka insanların kendi bakış açılarının olabileceğini fark etmek. Üst biliş(düşünme üzerine düşünme): Kişinin kendisinin ve başkalarının düşünme süreçlerini çözümlemek, birinin nasıl düşündüğüne ve nasıl öğrendiğine kafa yormak. d. Tutumlar (Attitudes) ; Öğrencilerin neye değer vermelerini, ne hissetmelerini ve nasıl davranmalarını istiyoruz? 1. Değer bilme (Appreciation) Dünyanın ve insanların güzelliğini ve mucizesini takdir etme. 2. Bağlılık (Commitment) Kendini öğrenimine adamak, gayretli olmak, öz disiplin ve sorumluluk sahibi olmak. 3. Güven (Confidence) Öğrenenler olarak yetenekleri hakkında kendine güvenmek, risk alabilme cesaretine sahip olmak, öğrendiklerini uygulayabilmek, uygun karalar almak ve seçimlerde bulunmak. 4. İşbirliği (Cooperation) : İşbirliğinde bulunmak, ortak çalışmak, durumun gereklerine göre önderlik etmek ya da izlemek.

5 5. Yaratıcılık (Creativity) Düşünmelerinde, problemlere ve ikilemlere yaklaşımlarında yaratıcı olmak, hayal gücünü kullanmak. 6. Merak (Curiosity) Öğrenmenin doğası, dünya, insanlar ve kültürler hakkında meraklı olmak. 7. Kendini başkalarının yerine koyma (Empathy) Başkalarının düşüncelerini ve duygularını anlayabilmek inçin kendini onların yerine koymak, başkalarının bakış açıları hakkında açık görüşlü ve düşünceli olmak. 8. Şevk (Enthusiasm) Öğrenmekten zevk duymak, öğrenme sürecinde isteyerek çaba göstermek. 9. Bağımsız davranabilme (Independence) Bağımsız düşünmek ve hareket etmek gerekçeli savlara dayanarak kendi karalarını vermek, karalarını savunabilmek. 10. Doğruluk (Integrity) Dürüst olmak, keskin bir adalet duygusuna sahip olmak. 11. Saygı (Respect) Kendilerine, başkalarına, içinde bulundukları dünyaya saygı duymak. 12. Hoşgörü (Tolerance) Dünyadaki farklılıklar ve çeşitlilik hakkında duyarlı olmak ve başkalarının ihtiyaçlarına karşı hassas olmak. e. Eylem (Action) ; Öğrencilerin nasıl eyleme(harekete) geçmelerini istiyoruz? PYP de eğitimin, yalnızca sosyal sorumluluk tutumlarını değil, aynı zamanda düşünceli ve uygun eylemleri de kapsaması için, zihnin ötesine geçmesi gerektiğine inanılır. PYP nin açık beklentisi, başarılı sorgulamanın, öğrenme sürecinin sonunda öğrenci tarafından başlatılan sorumlu eyleme yol açmasıdır. Bu eylem, öğrencinin öğrendiklerini geliştirecek ya da daha geniş bir sosyal etkisi olacak ve her yaş aralığında apaçık farklı olacaktır. PYP okulları, bütün öğrenenlere, dünyada ve dünya için bir fark yaratmak üzere harekete geçmeyi seçme, kendi eylemleri hakkında karar verebilme ve bu eylemler üzerinde düşünme fırsatını ve gücünü vermeyi başarmalıdır Eyleme geçme döngüsü; 1. Dönüşümlü düşünme (Reflect) 2. Seçim yapma (Choose) 3. Eyleme geçme (Act) 2. ÖĞRETİLEN MÜFREDAT (Taught Curriculum) : En iyi nasıl öğreniriz? Öğretilen Eğitim Programı, yazılı öğretim programının uygulamadaki halidir. Öğretmen öğrencilerden aldıklarıyla beraber öğrenci profiline göre tasarlanmış üniteler planlar. Sorgulama Programı

6 (Programme of Inquiry- PoI) ve Sorgulama Ünitelerini (Unit of Inquiry UoI) oluşturur. Uygulamalar sırasında, anahtar sorular etrafında şekillenmiş bir sorgulama yürütür ve bunun sonucunda her öğrenci profilinde uygulamalar farklılaşabilir. Sorgulama Programı ve Sorgulama Ünitesi PYP uygulamasının mutfak çalışmasıdır ve ayrıca irdelenecek ve eğitim çalışması yapılacaktır. Bu nedenle, öğretmenin çocuk gelişimini ve öğrenme sürecini tanıyor olması, her çocuğun ihtiyaç ve ilgi alanına cevap verebilmesi ve öğrendiği kültürel ve sosyal bağlamların farkında olması gereklidir. Öğretmen ancak bu şekilde çocuğun önceden edindiği bilgiler ile sonradan edineceği bilgiler arasında bir köprü kurmasını sağlayabilir. a. Bütüncül okul yaklaşımı (Whole-school approach) b. Ortaklaşa plan yapma (Collaborative planning) c. Sorgulama (Inquiry) d. Sorgulama Programı (Programme of Inquiry) e. Sorgulama Ünitesi (Unit of Inquiry) f. PYP ünite formu 1. Ana fikir (Central idea) 2. Sorgulama hatları (Lines of Inquiry) 3. Amacımız ne? (What is our purpose?) 4. Ne öğrenmek istiyoruz? (What do we want to learn?) 5. Ne öğrendiğimizi nasıl bilebiliriz? (How might we know what we have learnt?) 6. En iyi nasıl öğrenebiliriz? (How best might we learn?) 7. Hangi kaynakların toplanması gerekiyor? (What resources need to be gathered?) 8. Amacımıza ne ölçüde ulaştık? (To what extent did we achieve our purpose?) 9. PYP öğelerine ne ölçüde yer verdik? (To what extent did we include the elements of the PYP? 10. Öğrenimden öğrencilerin başlattığı ne tür sorgulamalar çıktı? (What student-initiated inquiries arose from the learning?) g. Açıklamalı ünite planı (Bubble planner) 3. ÖLÇÜLEN-DEĞERLENDİRİLEN MÜFREDAT (Assessed Curriculum): Ölçme-değerlendirme, öğretimin ve öğrenmenin vazgeçilmez bir parçasıdır; ayrıca PYP nin beş temel öğesi (bilginin elde edilmesi, kavramların anlaşılması, becerilerin geliştirilmesi, tutumların oluşturulması ve eyleme geçiş kararının alınması) aracılığıyla öğrencilerin dikkatli ve etkili bir şekilde yönlendirilmesi hedefinin merkezinde yer alır. PYP nin ölçme-değerlendirmesindeki temel amaç, öğrenme sürecine dair geri bildirimde bulunmaktır. Bütün PYP okullarının, programın felsefesini ve amaçlarını yansıtan ölçme-değerlendirme prosedürleri ve raporlama yöntemleri geliştirmeleri beklenir. Öğrencilerin öğrenme süresinde ne bildiğini, ne anladığını, ne yapabildiğini ve ne hissettiğini anlamaya yarar. Öğretmen, çocuğun ilgi alanlarını saptayabilmek, çocuğun neyi nasıl düşündüğünü anlayabilmek, çevrenin çocuğun öğrenme sürecindeki etkisini değerlendirmek ve çocuğun öğrenme tecrübesini geliştirmek için gözlem yapar. Gözlem sırasında her çocuğun neler söylediğine, ihtiyaçlarına, güçlü olduğu ve zorluk çektiği noktalara ve özel becerlerinin neler olduğuna dikkat eder. Böylece her çocuğun iç dünyasını anlamaya çalışır. Bu gözlemlerden edindiği izlenimleri çocukla, ailelerle ve meslektaşlarıyla paylaşır. Öğrenilmiş Öğretim Programının değerlendirilmesi öğrenme sürecinin niteliğinin ölçülmesi anlamına gelmektedir. Ölçme-değerlendirme, öğrencide oluşan öğrenmeyi ve öğretmenin etkinliğini analiz

7 etme aracıdır. Değerlendirmenin sonuçları, öğretim planlarının ve etkinliklerinin yeniden düzenlenmesi ve daha etkili hale getirilebilmesi için önemlidir. a. Ölçme-değerlendirme ; Öğrencilerin ne öğrendiğini nasıl keşfederiz? b. Kaydetme ; Veriyi nasıl toplayıp analiz ederiz? c. Raporlama ; Ölçme-değerlendirmeye ait bilgileri nasıl duyurmayı seçeriz? 1. Süreç değerlendirmesi (Formative assessment) 2. Öğrenmenin sonuçları (Learning outcomes) 3. Genel beklentiler (Overall expectations) 4. Sonuç değerlendirmesi (Summative assessment) d. Ölçme-değerlendirme stratejileri 1. Gözlemler (Observations) 2. Açık uçlu ödevler (Open-ended tasks) 3. Performans değerlendirmeleri (performance assessment) 4. Portfolyo (Protfolio) 5. Süreç odaklı değerlendirmeler (Process focused assessment) 6. Seçilmiş yanıtlar (Selected responses) e. Ölçme-değerlendirme araçları (Assesment tools) 1. Kısa gözlemlere dair kayıtlar (Anectodal records) 2. Kontrol listeleri (Checklists) 3. Baremler (Continuums) 4. Örnekler (Exemplars) 5. Rubrikler (Rubrics) f. Raporlama (Reporting) PYP DERSLERİ 1. İlk Yıllar Programı (PYP) sergisi (PYP Exhibition) 2. Öğrenilerce yürütülen toplantılar (Student led conferences) 3. Öğretmen-veli toplantıları (Teacher-parents conferences) 4. Üç yönlü topantılar (Three-way conferences) 5. Yazılı rapor (Written report) 1. Sanat (Arts) 2. Dil (Language) 3. Matematik (Mathematics) 4. Kişisel, toplumsal eğitim ve beden eğitimi (KTBE) (Personal social and physical education (PSPE) 5. Fen Bilgisi (Science) 6. Sosyal Bilgiler (Social Studies) PYP SERGİSİ PYP nin son yılı olan 4.sınıfta öğrencilerin PYP Sergisi hazırlamaları beklenmektedir. PYP Sergisi, öğrencilerin PYP temel öğelerini sentezleyerek kullandıkları, IB öğrenen profili özelliklerini yansıttıkları, işbirliğine dayalı bir sorgulama sürecidir. Öğrenciler her yıl, kendi ilgi alanlarına göre

8 belirledikleri konular hakkında öğretmenlerinin liderliğinde derinlemesine sorgulamalar gerçekleştirirler ve bu süreci tüm okul topluluğu ile paylaşarak PYP sertifikalarını alırlar.