Beyin metastazlarında RT: lokal ted +/-geniş alan? Dr.Meriç ŞENGÖZ Acıbadem Üni.Kozyatağı Hast.
Tartışmalı konu Beyine oligometastazlı (1-3) hastalara lokal tedavi (cerrahi ya da radyocerrahi )sonrasında tüm beyin radyoterapisi eklenmeli mi? UROK-10, Antalya 2012
Tartışma: İkilem Lokal tedaviye tüm beyin ışınlamasının eklenmesi Hem lokal hem de beyin içi kontrolü arttırırken buna bağlı nörolojik semptomları azaltır, Ancak nörokognitif fonksiyon kısmen etkilenebilir. Sadece lokal tedavi sonrası izlemde Kurtarma tedavisi gerekliliği artar, Kontrol edilemeyen semptomlar nörokognitif fonksiyonları olumsuz etkileyebilir, ancak yaşam etkilenmez.
Sunum akışı BM önemi,sıklık,rt yeri BM oluşum mekanizması BM prognostik gruplar,hasta seçimi BM tedavi seçenekleri,karar aşaması BM çalışmaları: etkinlik / yan etkiler BM izlemde nörokognitif fonksiyon (NKF),QoL Sonuç,öneriler
BM önemi Giderek artan sıklık etkinleşen sistemik tedaviler yükselen yaşam oran /süresi önemsenen yaşam kalitesi çeşitlenen tedavi seçenekleri büyüyen literatür bilgisi/kanıt nedeniyle önemli
Beyin Metastazları Sıklığı Tüm primerler %20-40 olasılık US yıllık 170 000 yeni BM /50 000 beyin tm US yıllık 220 000 beyin için 200 000 Rady.ted WBRT 150 000 kullanım %50 tek met?- MR %50 küçük 3 cm çap Oligomet 1-3?4? %70
BM oluşum mekanizması İlk atakta ya da sonraki ataklarda?
Prognostik Faktörler RPA SIR BSBM GPA Diagnostik spesifik GPA
DS-GPA
Tedaviyi Yönlendiren Faktörler Metastaz Sayısı Lezyonların boyutu Lokalizasyon Nörolojik Defisit Yaş/KPS Primer tm/evresi Ekstrakranyal hastalık Hasta Tercihi
Tedavi Seçenekleri Kortikosteroidler WBRT Cerrahi+WBRT Cerrahi±Lokal RT WBRT+SRS WBRT+ Kemoterapi WBRT+Duyarlaştırıcılar Tek Başına SRS Kemoterapi
EORTC 15 merkez 359 hasta(199+160) Primer: performans azalmasına kadar geçen süre aynı (10 ay) Sekonder:OS aynı (11 ay), lokal ve beyin kontrol,beyinden ölüm, kurtarma tedavileri: WBRT BELİRGİN İYİ NKF-QoL:erken ve geç dönem farklı Test? MR izlem!sistemik ted?drop-out!
Japon Tek merkez 132 hasta Primer: OS aynı (10 ay) Sekonder:lokal ve beyin kontrol, WBRT daha iyi,performans ve ölüm nedeni aynı NKF: MMSE ile zaman göre değerlendirme farklı,kötüleşmeye kadar geçen süre WBRT iyi Test?katılım ve drop out!
MDACC Tek merkez, 58 hasta (33 tek met) Primer: NKF 4 ayda 5 puan düşüş HVLT ile belirgin fark olunca erken kapandı Sekonder:lokal kontrol-os-kurtarma ted NKF: farklı testler WBRT daha kötü Az hasta ve uygunsuz dağılım,uzun sürede erken sonlanıp drop-out belirgin düşük
NÖRO-KOGNİTİF FONKSİYONLAR NKF:öğrenme,hatırlama,tekrarlama,görsel-sözel,yönetsel beceri,ince hareketler,genel davranış paterni,huy
NKF Testler; kısa-kolay uygulanabilir tekrarlanabilir,eğitilmiş yardımcı personel ile amaca yönelik,hassas zamanla değişimleri de kolay yansıtan katılımın yüksek olması,giderek düşmemesi ekonomik
NKF çalışmalarında sorunlar: Farklı değerlendirme test/kriter kullanımı Katılım oranları zamanla çok düşüyor Geç etkileşimi değerlendirmek güç RCT lerde bile gruplar arası eşitsizlik (tm volumu,primer hast,ek tedaviler,op, RS, steroid,kt,antikonv,mr cevabı...)
Hangi Test?
TANI ANINDAKİ NKF Hastaların %90 ında tanı anında NKF bozulmuş! Lezyonların boyutu/toplam volümü ile orantılı Meyers 2004
NKF-KT ilişkisi Non metastatik meme ca,standart KT Başlangıçta %21 NKF düşüklüğü Tedavi süresi ve erken dönem %65'e Tedavi bitimi 6. aydan sonra %61'e varan Wefel 2010
PCI-NKF çalışmaları: SCLC limited/extensive/farklı doz çalışmaları OS avantajı gösterip NKF genelde farksız, ya da sadece doza bağlı NSCLC III çalışmaları OS farksız,met anlamlı azaltıyor,qol aynı,ancak bazı NKF minimal etkilenmiş (memory) Arriagada 1995,Gregor 1997, Wolfson 2009,Slotman 2009
ÖZET WBRT beyinde mikrometastazları engeller ve hem lokal hem de beyin içi nüksleri belirgin azaltır. WBRT eklenen hastalarda kurtarma tedavisi gerekliliği ve yaratabileceği tüm sorunlar azalır. WBRT eklenen hastalarda NKF bozulması olasılığı çok net değil,asıl korku met progresyonudur.