Renal Hücreli Karsinom ve Nefrolojik Yaklaşım Dr. Özgür CAN,Doç. Dr. Gülizar Şahin, Dr. Bala Başak Öven Ustaalioğlu Dr. Berkant Sönmez, Dr. Burçak Erkol İstanbul Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği İstanbul Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Onkoloji Kliniği İstanbul Bezmialem üniversitesi Tıbbi Onkoloji Kliniği
Kemoterapötikler ve Böbrek Kanser hastalarında çeşitli böbrek hastalıkları gelişmesi sağkalımı ve tümörün yeterince tedavi edilebilirliğini engellemektedir Kanser ilaçlarının bir kısmı doğrudan ya da dolaylı olarak böbrekleri etkiler Geleneksel nefrotoksik ilaçlar iyi bilinmektedir Ancak son dönemde geliştirilen moleküler hedefli tedavilerin klinik kullanımı ile böbrek yan etkileri spektrumu çok genişlemiştir Porta C. Nat Rev Nephrol, 2015
Eremina et al. Semin Nephrol 2010. 30:582-590
Eremina et al. Semin Nephrol 2010. 30:582-590
VEGF Ailesi VEGF-A, -B, -C, -D, -E, Plasental büyüme faktörü 1 ve 2 VEGFR-1, -2-3 PDGF, VEGF : Tirosin kinaz reseptörlerine bağlanıp tümör anjiyogenez ve büyümesini sağlarlar Bevacizumab ilk anti-vegf kemoterapi-2004 Sorafenib, sunitinib, and pazopanib Semin Nephrol. 2010 ; 30(6): 591 601
Yorgunluk El ayak Sendromu Diare Bulantı Mukozit Kalp yetmezliği Hipertansiyon Proteinüri Yan Etkiler
Semin Nephrol. 2010 ; 30(6): 591 601.
Semin Nephrol. 2010 ; 30(6): 591 601.
Hipertansiyon Yönetimi 80% hastada HT gelişir Tedaviye başlamadan önce hipertansiyon var ise kontrol altına alınmalıdır( hipertansiyonda şiddetlenme) Ta>140/90 ise tedavi başlanmalıdır Tedavi bireyselleştirilmelidir Hayat tarzı değişikliği NSAID, ESA benzeri ilaç kullanımı gözden geçirilmeli TKI kesilmesi durumunda hipotansiyon gelişebilir, antihipertansif dozunun azaltılması ve ya kesilmesi gerekebilir Semin Nephrol. 2010 ; 30(6): 591 601
Proteinuria Hipertansiyon ve proteinüri birlikteliği sıktır Anti-VEGF kombinasyonu ile yüksek grade proteinüri gelişebilir Proteinüri miktarı ve ilaç dozu arasında liner bir ilişki vardır Kombinasyon ile TMA gelişme riski artar Böbrek sınırlı TMA daha çok görülür Eremina et al. Semin Nephrol 2010 30:582-590
Proteinüri Yönetim Tedaviden önce proteinüri tayini Basal GFR ve ilaç öncesi renal durum değerlendirilmelidir Tedavi süresince proteinüri takibi Nefrotik düzeyde proteinüri ve nefrotik sendrom gelişir ise ilaç kesilmelidir Eremina et al. Semin Nephrol 2010. 30:582-590
15 metastatik nefrektomili RCC + TKI 15 nefrektomili kontrol RCC hasta HASTA TAKİPSÜRESİ PROTEİNÜRİ NEFROLOJİTAKİP KANTİTATİFPROTEİNÜRİ 1 34 1 1 1470 sunitinib 2 10 NA 2 pazopanib 3 33 1 2 sunitinib 4 NA 2 2 sunitinib+everolimus 5 12 1 2 376 sunitinib+everolimus 6 13 1 2 632 sunitinib 7 14 1 2 pazopanib 8 10 2 2 sunitinib+everolimus 9 16 1 1 sunitinib+aksitinib 10 NA 2 2 sunitinib 11 9 NA 1 sunitinib 12 39 2 1 sunitinib 13 35 2 1 pazopanib 14 31 1 2 298 sunitinib+ everolimus 15 67 1 1 3559 sorafenib+everolimus+aksitinib
Nefrektomi ile Renal Fonksiyonlarda Değişim Parametreler Preop Postop p BUN 19.18 21.93 NS Kreatinin 1.13 1.5 0.01 GFR 75.37 61.57 0.041
İlaç kullanan ve kullanmayan hastaların karşılaştırılması Parametreler İlaç kullananlar İlaç kullanmayanlar p Yaş (yıl) 60,33±12,54 57,40±8,88 NS Cinsiyet(erkek) %86,7 %73,3 NS Toplam takip süresi(ay) 23,76±17,72 18,09±11,81 NS Mortalite %46,7 0 0.006 DM 2 4 HT 8 5 KAH 3 2 KKY 1 - KBY - -
Parametreler İlaç kullanan hastalar + İlaç kullanmayanlar p Pre-operatif GFR (ml/dk) Güncel GFR (ml/dk) Kontrast kullanımı (n) NSAİD kullanımı (n) ARB/ACEI kullanımı(n) İlaç kullanan ve kullanmayan hastaların karşılaştırılması-2 60,98±25,01 85,44±16,26 0.025 62,0±28,87 57,07±20,70 NS 12 5 0.027 6 9 NS 6 4 NS Nefroloji takibi(n) 6 8 NS Proteinüri(strip) (n) 8 1 0.011 GFR: glomerular filtrasyon hızı ; NSAID: Non-steroidal anti-enflamatuvar ajanlar; ARB/ACEI: anjiyotensin reseptör blokerleri/ anjiotensin konverting enzim inhibitörleri; + : tirozin kinaz inhibitörleri, everolimus.
Renal Fonksiyonlar: Tirozin Kinaz İnhibitörleri ile Değişim Parametreler Tedavi öncesi Tedavi sonrası p BUN 22 26 NS Kreatinin 1.4 1.48 NS GFR 68.1 61.5 NS
Sonuç TKI kullamı ile proteinüri oldukça sık görülür Çalışmamızda TKI kullanan hastalarda kullanmayan hastalar ile karşılaştırıldıklarında proteinüri saptanan hasta sayısı anlamlı olarak yüksekti Literatür dikkate alındığında bu çalışmamızda renal fonksiyonlarda belirgin değişim olmadığı saptandı Bu grup hastalarda Onkoloji ve Nefroloji birlikteliği ile hastalar takip edilmelidir
Sabrınız için teşekkürler