Aripiprazole Bağlı NREM Parasomni Olgusu D O K U Z E Y L Ü L Ü N I V E R S I T E S I N Ö R O L O J I A N A B I L I M D A L ı ( D a m l a Ç e l i k, Ö z l e m A k d o ğ a n, N u r h a k D e m i r, U l u ç Y i ş, İ b r a h i m Ö z t u r a, B a r ı ş B a k l a n )
8 yaşında erkek hasta Şikayet: uykuda yoğun korku ile birlikte ağlama, çığlık atma uykudan kalkıp şaşkın/boş bakınma yaklaşık 1 yıldır ortalama 2 atak/hafta uykuda yürüme (evden dışarı çıkmaya kalkışma) yaklaşık 1 yıldır toplam 4-5 atak
Özgeçmiş: 2,5 yaşında sinirlilik, anne babasına ve yaşıtlarına zarar verme davranışları Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı bölümü tarafından değerlendirilen hasta duygudurum bozukluğu öntanısı ile medikal tedaviye izleme alınmış 6 yaşında bakteriyel menenjit tanısı ile 3 hafta soyunca hastane yatışı olmuş. IV antibiyoterapi ile sonrasında şifa ile taburcu edilmiş. Soygeçmiş: Dedede bipolar duygudurum bozukluğu Anne baba arasında akrabalık yok Tek çocuk
Fizik muayene; olağan Nörolojik muayene; olağan Laboratuvar; normal Beyin MRG; normal
Fluoksetin; Birkaç ay kullanmış, kilo kaybı nedeniyle kesilmiş, etki? Risperidon; 1 yıl süre ile kullanmış, uygunsuz gülme ve sık ağlama atakları nedeniyle kesilmiş. Olanzapin; 3 yıl süre ile kullanmış, bu dönemde psikiyatrik açıdan iyi olduğu dönem. Farklı merkezde izlem. Kilo artışı nedeniyle tedavinin kesilmesi. Aripiprazol; Son bir yıldır 5 mg/gün dozunda kullanıyor, psikiyatrik açıdan en iyi olduğu zaman dilimi. İlaç başlandıktan birkaç hafta sonra uykudan şaşkın halde uyanma, yatakta oturma, çevresine boş bakma atakları başlamış.
Video EEG- PSG: non-rem uykusunda 7 kez konfüzyonel uyanma atağı kayıtlanmıştır
Normalde NREM in erken dönemlerinden uyanıklığa geçişte bilinçlilik saniyeler içerisinde hızla sağlanır. Uyanıklığa geçişin süresi: öncesindeki uyanıklığın süresi, devam etmekte olan uykunun süresi, NREM uykunun derinliği, sirkadyen ritmin fazı, sedatif veya stimülan ilaçların etkisi, genetik, çevresel faktörler gibi birçok değişken ile ilişkilidir.
NREM uyku-uyanıklık sınır disfonksiyonu İki patofizyolojik süreç: 1) Uykuyu derinleştiren ve uykudaki inert hali arttıran durumlar (uyku deprivasyonu, sedatif hipnotikler...) 2) Tekrarlayan kortikal arousallar ile uyku fragmantasyonuna neden olan durumlar (gürültü, ağrı, PLM...) 1+2.: OSAS
NREM-uyanıklık geçişi...yavaş dalga aktivitesi yoğunluğu Çoğu arousal yavaş dalganın olmadığı veya minimal olduğu N1 N2 dönemlerinde ortaya çıkar. Bu dönemde uyanma eşiği daha düşüktür. Neredeyse sürekli yavaş dalga aktivitesinin mevcut olduğu derin uykuda (N3) uyanma eşiği yüksek olup uyanma süreci daha uzundur.
Genetik bir yatkınlık zemininde, arousal frekansında artışla şekillenen uyku fragmantasyonu ve bir sebeple artmış uyku drive ının varlığı, özellikle uyanıklığa geçişin daha uzun olduğu N3 döneminde beynin tam bir uyanık haline ulaşmasını engelleyerek (uyku ve uyanıklığın) sınır hattında bir yaşantı (araf!) olan parasomniye sebep olacaktır.
İlaca bağlı NREM Parasomnileri
İlaca Bağlı NREM Parasomnileri Erişkinlerde uykuda yürümeye neden olduğu bildirilen ilaçlar; Amitriptilin Bupropion Paroksetin Mirtazapin Lityum Ketiapin Olanzapine Metoprolol Topiramat Florokinolon Zolpidem
Aripipirazol - Uyku Aripipirazolun uyku ile ilişkili en sık yan etkileri İnsomnia Somnolans Yalnızca aripipirazole bağlı NREM parasomni bildirilmemiş.
Şizoafektif bozukluk tanılı 19 yaşında erkek Aripiprazol 15 mg, venlafaksin 150 mg, ketiapin 50 mg /gün kullanırken insomni nedeniyle zolpidem 10 mg/ gün eklenmesi ile uykuda yürüme atakları gelişmiş. Zolpidem kesildikten sonra ataklar tekrarlamamış. SHARMA A, DEWAN V. A CASE REPORT OF ZOLPIDEM INDUCED SOMNAMBULISM, J CLIN PSYCHIATRY 2005; 7(2): 74.
Aripiprazol Kabus Bozukluğu
teşekkürler