GÜNCEL CEZA HUKUKU VE KR M NOLOJ ÇALIfiMALARI -II-

Transkript

1 .Ü. Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Araflt rma ve Uygulama Merkezi Yay n GÜNCEL CEZA HUKUKU VE KR M NOLOJ ÇALIfiMALARI -II- Prof. Dr. Füsun Sokullu-Ak nc Gülflah Bostanc Erkan Sar tafl Bark n Asal Kas m limo lu Kemal Bahriyeli Aysun Dalk l ç Muhammet Tokgöz stanbul 2008

2 Yay n No : 2033 Hukuk Dizisi : Bas Eylül 2008 ISBN Copyright Bu kitab n bu bas s n n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m Yay m Da- t m A.fi. ye aittir. Her hakk sakl d r. Hiçbir bölümü ve paragraf k smen veya tamamen ya da özet halinde, fotokopi, faksimile veya baflka herhangi bir flekilde ço alt lamaz, da t lamaz. Normal ölçüyü aflan iktibaslar yap lamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur. Dizgi : Beta Bas m A.fi. Bask - Cilt : Sembol Bas m Bahçelievler / ST. Tel.: (0212) Kapak Tasar m : Gülgonca Çarp k Beta BASIM YAYIM DA ITIM A.fi. Himaye-i Etfal Sokak Talas Han No Ca alo lu - STANBUL Tel : (0-212) Fax: (0-212) betayayincilik.com

3 Ç NDEK LER SAYILI TCK DA C NSEL DOKUNULMAZLI A KARfiI SUÇLAR VE C NSEL SUÇ MA DURLARI Gülflah Bostanc TÜRK CEZA HUKUKU NDA TÜZEL K fi LER Erkan Sar tafl KADIN EfiE YÖNEL K A LE Ç fi DDET Bark n Asal MA DUR HAKLARININ BÖLGESEL DÜZEYDE VE ULUSLARARASI MAHKEMELERDE KORUNMASI Kas m limo lu 5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU NA GÖRE fikence SUÇU Kemal Bahriyeli CEZA HUKUKU NDA MA DUR YET N G DER LMES Aysun Dalk l ç HAKSIZ TUTUKLAMA MA DURLARI Muhammet Tokgöz WOMEN AS VICTIMS OF VIOLENCE Füsun Sokullu-Ak nc

4 SUNUfi Dünyada Kriminoloji, çeflitli alanlardan kiflilerin ilgisini çekmekte, klasik Ceza Hukukçusu Kriminologlar n yerini h zla bu yeni Kriminoloji Hayranlar almaktad r. Bunun çeflitli nedenleri bulunmaktad r. Öncelikle suçun günümüzün en önemli sorunlar ndan biri oldu u ve art k yaln z hukukçular n de- il, toplumdaki herkesin suçla mücadelede yapacak bir görevinin bulundu- u yads namaz bir gerçektir. Öte yandan kriminoloji Ceza Hukukçular n n ilgisini gittikçe daha az çekmekte, adeta do a yasalar nda oldu u gibi onlar n boflaltt yerler h zla di er alanlardan bilim insanlar taraf ndan doldurulmaktad r. Nitekim bu y l içinde Araflt rma Merkezi Müdürü olarak kat ld m Stockholm Kriminoloji Kongresinde, difl hekimli i fakültesi ö retim üyesi bir yüz cerrah ve bir pediatri, psikiyatri ve önleyici hekimlik profesörünün bu y l n ödülünü paylaflm fl olmalar bunun en iyi kan t d r. Amerika Birleflik Devletleri, Colorado Üniversitesinden Profesör David Olds ve ngiltere Cardiff Üniversitesinden Jonathan Shepherd, suç ve yaralama önlemesine yönelik araflt rmalar ile Kriminolojinin Nobel i olarak kabul edilen Stockholm Kriminoloji ödülünü kazanm fllard r. Uzun y llard r sosyolog, psikiyatr ve psikologlar n ilgisini çekmekte olan kriminoloji, art k çal flma ekonomisi, halk sa l, biyokimya, matematik, ekonometri ve istatistik gibi alanlarda çal flanlar n bir flekilde araflt rmalara katk da bulunduklar bir bilim dal haline gelmifltir. Son derece memnuniyet verici bir geliflme de, kriminolojik araflt rmalar n toplumdan önemli bir destek görmesidir. Derslerimizde deneysel metodun kriminolojide uygulanmas n n zor oldu unu söylemekteydik. Ama gördük ki örne in Jonathan Shepherd, ngiltere de, yüzünde kesiklerle gelen hastalar n hep pub larda bira içilen bardaklarla yaraland n saptam fl ve ülke çap nda yürüttü ü bir kampanya ile bira bardaklar n n k r lmaz camla yap lmas n önermifl, tüm pub lar bu kampanyaya kat lmaya ça rm flt r. Bir süre sonra istatistiklerde, ngiltere de, yüzlerinden yaral olarak doktorlara baflvuranlar n say s nda belirgin bir düflüfl oldu u görülmüfltür. Bugün Kriminoloji de iki ak m özellikle dikkati çekmektedir: Kriminoloji hukuktan ba ms z bir bilim olsun diyenler ve Kriminoloji Ceza Hukuku ile yak n bir iliflki içinde olsun diyenler. Barselona da gerçekleflen son Dünya Kri-

5 V minoloji Kongresi nde bu iki z t görüfl Prof. Garland ve Prof. Fattah taraf ndan savunulmufl ve uzun uzun tart fl lm flt r. Kriminoloji nin Ceza Hukuku ile yak n bir ilgisi bulunmaktad r, zira Kriminoloji sapmalarla ilgilenir, bunlar n önemli bir bölümü de Ceza Hukukunca tan mlanm fl suçlard r. Hem Araflt rma Merkezimizin ad *, hem de çal flmalar n bir bölümünün Ceza Hukuku ile ilgili olmas bu ba lant y sürdürmemizin ne denli hakl oldu unu ortaya koymaktad r. Ancak hukuk d fl nda çal flanlar n da mutlaka Kriminolojiye sa layacaklar yararlar bulunmaktad r. Biz hukukçular n bilmedi i örne in matematik, istatistik, psikiyatri, biyoloji gibi alanlar n uzmanlar ve güvenlik gücü mensuplar bize inan lmaz yard m ve yararlar sa lamaktad rlar. Bilgilerimizin birleflmesi son derece de erli çal flmalar yapmam z sa lamaktad r. Örne in, Rahmetli Hocam z Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer Sosyoloji ile de ilgilenmifl, donan ml bir sosyolog idi. Ancak tüm Kriminoloji Çal flmalar nda bayra hukukçular n tafl mas gerekti ine inananlardan m. Ceza hukukçular n n katk s olmadan kriminolojik araflt rmalar gerçek amac na ulaflamaz. Elinizdeki bu yaz lar demeti genç bilim insanlar n n Ceza Hukuku ve Kriminoloji alan ndaki çal flmalar d r. Bir bölümü lisansüstü program nda yapm fl olduklar çal flmalard r. stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde vermekte oldu um lisansüstü dersleri izleyen ö rencilerimin çal flmalar n n bir bölümü o denli baflar l yd ki, bunu daha genifl bir kitle ile paylaflmak ve kendime bir nebze övünç pay ç karmak istedim. Kat l mc lar n tümüne, Beta Yay nevi sahibi Seyhan Satar a ve Hediye Gümen e teflekkür ederim. Prof. Dr. Füsun SOKULLU-AKINCI stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Araflt rma Merkezi Müdürü A ustos 2008

6 TEfiEKKÜR Bilimsel amaçl yap lan her çal flman n içeri inde bu çal flmalar neticesinde haz rlanan yaz lar n yay nlanmas arzusu mutlaka bulunur. Ancak ülkemizde bilimsel nitelikli yay nlar n yeteri kadar olmay fl bu arzular n gerçekleflmesini ço u zaman imkans z k lmaktad r. Oysa bilimsel bilginin üretilmesi kadar onun bilim dünyas na iletilmesi de önemlidir. Özellikle akademik hayat n henüz bafl nda olan insanlar aç s ndan ürettikleri çal flmalar n yay nlanma flans bulmas son derece önemli olmaktad r. Elinizde bulunan bu kitap da uzun u rafllar neticesinde haz rlanan bilimsel amaçl çal flmalardan oluflmaktad r. Ancak bu kitab n önemi, bizleri yapt - m z çal flmalarda sürekli olarak destekleyen de erli hocam z Prof Dr. Füsun Sokullu Ak nc n n kiflisel emek ve gayretleriyle haz rlanm fl olmas d r. fiu bir gerçektir ki bu tarz bir kitab n haz rlan p yay nlanmas bizler için çok kolay bir olay de ildir. Ancak akademik gelene in içerisinde ö rencilerinin ürettikleri çal flmalar n yay nlanmas gibi belki de u raflmas en zor alanlardan birinde bizlerden deste ini esirgemeyen hocam z bu kitab n haz rlanmas, tashihi ve yay nlanmas sürecinde büyük emek göstererek çal flmalar m z n size ulaflmas n sa layabilmifltir. Bu kitapta yer alan makalelerin yazarlar olarak bizler, bize yaz lar m z yay nlanmas imkan n veren çok de erli hocam z Prof. Dr. Füsun Sokullu- Ak nc ya ve kitab n yay nlanmas iflini üstlenen Beta Yay nc l k a teflekkürlerimizi iletmeyi bir borç biliriz. Yazarlar stanbul 2008