VEGA OKULLARI 4.SINIF BENİM DÜNYAM SORGULAMA ÜNİTESİ BÜLTENİ DİSİPLİNLERÜSTÜ TEMA KİM OLDUĞUMUZ: Bireyin kendi doğasını sorgulaması, inançlar ve değerler, kişisel, fiziksel, zihinsel, sosyal ve ruhsal sağlık, aileler, arkadaşlar, toplulukları ve kültürleri içeren insan ilişkileri, haklar ve sorumluluklar, insan olmanın anlamı. KONU BAŞLIĞI: Benim dünyam ANA FİKİR: Bedensel, bireysel, toplumsal ve kültürel yapımızı tanıdıkça dünyamızı daha iyi anlarız. SORGULAMA HATLARI: 1) Vücudumuzdaki sistemler 2) Benzer ve farklı yönlerimiz 3) Birey toplum ilişkisi TARİH : 14.09.2015 30.10.2015 1
TÜRKÇE dersleri, her sınıf düzeyinde öğrenciyi okursak yazarız, konuşursak anlaşırız ilkesine hazırlanmak üzere programlanmıştır. Ana dilinin zenginliklerini bilen, dille düşünen ve sözlü-yazılı anlatımını etkili biçimde kullanan bireyler olmak için kitapların dünyasında olmak gerekiyor. Derslerimizde bütün okuma ve yazma etkinliklerimizde amaç, öğrencinin dil evrenindeki adımlarının daha güçlü olmasıdır. ÖĞRENME DENEYİMLERİMİZ BEN KİMİM? Kim Olduğumuz Bilgi Teması nda fiziksel ve kişisel özelliklerini anlatarak başlayan öğrenciler, defterlerine yazdıkları bu özellikleri, sırayla okudular. Bu şekilde kendilerini daha iyi tanırken aynı zamanda arkadaşlarıyla aralarındaki benzer ve farklı yönleri, ortak özelliklerini de görmüş oldular. Öğrenciler anadillerinin kendine ait yapısı olduğunu ve ana dillerinin sözlü - yazılı kullanımlarda değişiklikler içerdiğinin bilincinde sınıf çalışmalarını tamamladılar. 2
AİLE AĞACI ETKİNLİĞİ Öğrenciler, ailelerinden soy ağaçları ile ilgili edindikleri bilgiler doğrultusunda, evde ön hazırlık çalışması yaptılar ve derse getirdikleri bu çalışma kâğıtlarını kullanarak renkli kartonlara aile ağaçlarını yaptılar. Bu çalışmayla, içerisinde bulundukları aile yapısını ve aile üyelerini daha iyi tanıyan ve kavrayan öğrencilerin bu konudaki duyarlılığı geliştirilmiş oldu. Zaman etkin bir şekilde kullanma, etkinliklerin planlanmasında ve yürütmesinde etkinliğini sunarken arkadaşlarını dinleme ve topluluk içinde işbirliği yaparak çalışma becerilerini zenginleştiren öğrencilerimiz görsel malzemeleri kullanarak etkili sunum yaptılar. 3
TEK KİŞİLİK SKEÇ Öğrencilerin, üyesi bulundukları aile yapısını öğrendikten sonra, dünyayı tanımak için attıkları diğer adım, yaşadıkları yeri yazıp anlatmalarıydı. Bütün öğrenciler, Evimiz başlığı altında, evlerinin ağzından yazdıkları metinleri, tek kişilik skeç olarak arkadaşlarına sundular. Bu sunum sırasında Anadillerini kendilerini ifade etmek için kullanırken yazma- okuma-anlatmanın bir arada bir işlev üstlendiğini deneyimlediler. Dilin, edebi türe göre, değişiklikler gösterdiğinin farkına varan öğrencilerimiz seçtikleri edebi türe uygun olarak dilin işleyişini uyguladılar. Öğrenciler bu çalışmaları için kayıt ettikleri bilgi ve gözlemlerini yazma- okumaanlatma arasındaki bağlantıyı skeç yazmak için kullandılar. Yazma okumaanlatma yeteneklerini sunumları sırasında doğru bir şekilde dinleyicilere ileten öğrencilerimiz çalışmalarından dolayı yapabilirliklerini kendilerine kanıtlamış oldular. 4
BUGÜN ADIM KAKTÜS BENİM OKU-YORUM Öğrenciler, Bugün Adım Kaktüs Benim adlı kitabı okurken eş zamanlı olarak önceden kendilerine dağıtılan OKU-YORUM çalışma kâğıdındaki soruları cevaplandırdılar. Öğrencide okuduğunu anlama, yorum yapma, tasarlayarak anlatma ve yazma becerilerinin hepsini geliştirmesi bakımından son derece önemli olan bu etkinliğe düzenli katılım ve devam sağlanmaya çalışıldı. Öğrenciler, dönemin ilk kitabı olan Bugün Adım Kaktüs Benim eserini çok eğlenceli buldu. Dünyanın ve insanların farklılığını ve güzelliğini keşfettiler. Diğer bireylerin değerlerinin farkına vardılar; kendileri ve başkalarının duygusal sağlığı açısından iletişimdeki dengenin önemini kavradılar. Dilin toplumlar içinde bağlayıcı büyük bir sistem olduğunu Bugün Adım Kaktüs Benim isimli kitap ile bir kere daha deneyimlediler. 5
KAPAK TASARIMI Kitap bittiğinde, eserin konusuna artık hâkim olan öğrencilerden kitabın kapağını yeniden tasarlamaları istendi. Dil ve görsel çalışmanın birbiriyle olan vazgeçilmez bağlantısı öğrencilerin birikimlerini kağıda aksettirmeleri ile kendi kapak tasarımlarını meydana getirdi. Çok eğlendikleri bu etkinliğin sonunda güzel çalışmalar ortaya çıktı. Öğrencilerin çok severek katıldıkları bu etkinlik, kitap üzerinde düşünmelerini sağlarken, yaratıcılıklarının gelişmesine de katkı sağlamıştır. GRUP ÇALIŞMASI Dilbilgisi konularından eş anlamlı, zıt anlamlı ve eş sesli sözcükler işlenirken, konu anlatımı ve örneklerden sonra grup çalışması yaptırılıp her bir gruba konuyla ilgili çoktan seçmeli sorular verildi ve birlikte çözmeleri istendi; kendilerine tanınan süre bittiğinde hep birlikte cevaplandırılarak, birinci olan grup seçildi ve alkışlandı. Sorular üzerinde konuşuldu ve konunun pekişmesi sağlandı. Grup çalışması yapan öğrenciler, yardımlaşmayı ve birlikte çalışmayı keşfederler. Grup çalışması, öğrencilerimizde çok önemsediğimiz sorumluluk bilincinin desteklenmesine de katkı sağlar. Bu çalışmalarda öğrenci, kendisini sadece öğretmenine değil, grubundaki arkadaşlarına karşı da sorumlu hisseder. 6
POSTER SUNUMU Öğrencilerden hafta sonu ev çalışması olarak istenen hayvan dostlarımız konulu poster çalışmalarını hazırlayıp sınıfa getiren öğrenciler, bu çalışmalarını arkadaşlarına sundular. Hepsi birbirinden güzel sunumlar hazırlamış olan öğrencilerin hayvan sevgisi ve heyecanı, görülmeye değerdi. Öğrencilerin pek çoğu bir evcil hayvana sahip. Bu dünyayı hayvan dostlarımızla paylaştığımızın bilincindeler ve onlara karşı sevgi dolular! Yapılan poster sunumları, öğrencilerin verilen bir konu üzerinde yoğunlaşarak konuya uygun araştırma yapabilme, yaratıcı yazı yazabilme (düşüncesini yazıya aktarabilme) ve çalışmasını konuşarak arkadaşlarına sunabilme becerilerini geliştirmeye yöneliktir. 7
DOĞAÇLAMA KONUŞMA / TARTIŞMA Bu Dünya hepimizin başlığından yola çıkarak, insanların hayvanlara olan yaklaşımını sorgulayan birtakım sorular tahtaya yazıldı. Sınıftan rastgele seçilen iki kişilik öğrenci grupları tahtaya kaldırıldı ve tahtada yazan sorular aracılığıyla, soru-cevap tekniğini merkez alarak, birer doğaçlama diyalog gerçekleştirdiler. Bu çalışma, öğrencilerin dikkatlerini konu üzerinde toplarken; verilen konu ile ilgili hızlıca düşünüp yorum yapabilmelerini, akademik bir dil kullanarak doğaçlama tekniği ile konuşmalarını, tartışmalarını sağladı. YARATICI DÜŞÜNME VE YAZMA Cumhuriyet ve çocuk teması ile bağdaştırılarak, Cumhuriyet deyince aklıma kartları hazırlandı ve çocuklardan bu kartlar üzerine Cumhuriyet ile ilgili düşüncelerini yazmaları istendi. Çocuklar, bu etkinliği coşkuyla, istekli bir şekilde ve çok severek gerçekleştirdiler. Hatta kartları kendi istekleri ile boya kalemlerini kullanarak rengârenk süslediler. Her iki şubede de öğrenciler tarafından hazırlanan bu kartlar, kırmızı bir kartona yerleştirilip Cumhuriyet bayramı etkinliği için hazır hale getirildi. 8
Öğrenciler, kartları kendi istekleri ile boya kalemlerini kullanarak rengârenk süslediler. Her iki şubede de öğrenciler tarafından hazırlanan bu kartlar, kırmızı bir kartona yerleştirilip Cumhuriyet bayramı etkinliği için hazır hale getirildi. Öğrenciler, bu etkinliği coşkuyla, istekli bir şekilde ve çok severek gerçekleştirdiler. MATEMATİK Matematik Alanında Şekil ve uzay bölümünde öğrenme deneyimlerini zenginleştiren öğrencilerimizle üçgenin iç açıları toplamının 180 derece olduğunu görebilmek için, bir üçgen çizerek köşelerdeki açıları kestiler. Daha sonra bu kesilen üç parçayı köşelerinden birleştirerek toplamlarının bir doğru açı (180 derece) olduğunu keşfettiler. Her şeyin gözlemlenebilir, tanımlanabilir, betimlenebilir ve sınıflandırılabilen özellikleri olduğunu sınıfta deneyimlerken öncelikle öğrencilere tüm üçgenlerde bu durumun geçerli olduğunu göstermek için ölçü verilmeden istedikleri şekilde ve kenar uzunluklarında üçgen çizmeleri istendi. Çizimden sonra öğrencilerimizle bu açıların nasıl toplanabileceğini tartıştık. Pizza dilimlerinden örnek verilerek dilimlenmiş 9
pizzaların nasıl birleştirileceği ve tekrar nasıl bir bütün pizza haline getirilebileceğini konuştuk. Daha sonra bu açıları üçgen içerisinden nasıl çıkaracağımızı tartıştık ve renklendirdiğimiz açıları kesmemiz ve köşe notları üst üste gelecek şekilde birleştirmemiz gerektiği sonucuna vardık. Her şeyin incelenebilecek bir amacı olduğunu anlamak için, birleştirdiğimiz açıların tüm çizdiğimiz üçgenlerde doğru açı oluşturduğunu gözlemledik. Bu durumda tüm üçgenler için iç açıları toplamının 180 derece olması gerektiği sonucuna ulaştık. Paralel doğrular kullanarak eşit olan açıları öğrencilerimizin görmelerini sağladık. Böylece üçgenin iç açıları toplamının 180 derece olduğunu da gördüler. 10
Öncelikle öğrencilerimiz masalarının üzerine birbirine paralel iki kalem koydular. Kalemlerin masa ile yaptığı açıların, ölçmeye gerek duymadan eşit olması gerektiğini kavradılar. Daha sonra birbirine eşit olan açıları öğrencilerin kendilerinin görmelerini sağlayarak bunu üçgenin iç açılarına taşımalarını sağladık. Bu sayede öğrencilerimiz üçgenin iç açılar toplamının 180 derece olduğunu ispatlamış oldular. SOSYAL BİLGİLER dersinde; sorgulamaya dayalı bir öğrenme ortamı oluşturarak, öğrencilerimizin düşünme becerilerini üst düzeye çıkarmanın yanı sıra, onların bilimsel ve eleştirel düşünme becerilerini, problem çözme stratejilerini geliştirmelerini ve bunları günlük hayattaki problemlerin çözümünde kullanabilmelerini hedefledik. 2015-2016 Eğitim-Öğretim yılında Kim Olduğumuz bilgi temamızın 1. Sorgulama maddesi olan Benzer ve farklı yönlerimiz kapsamında sınıf ve branş öğretmenlerimiz ile koordineli işlenen bu bilgi temasında pek çok etkinlik yapıldı. Ne Biliyorum ve Ne Bilmek İstiyorum sorgulama çalışmasıyla başlandı ve bu doğrultuda çalışmalar yürütüldü. Sınıf içi öğrenme deneyimlerinde öğrenen profillerinden yola çıkarak Kendini Tanıma kapsamında gerçekleştirilen etkinliklerden örnekler aşağıdaki gibidir. Bunlardan biri seçilen iki öğrencinin saç rengi, göz rengi, boyu, kilosu gibi fiziksel özellikleri hakkında sınıf olarak çıkarımlarda bulunuldu. Bu özelliklerden benzer ve farklı olanların bulunması sağlandı. İkinci etkinliğimizde ise canlandırmayla her öğrencinin bir yüz mimiği yapması ve diğer öğrencilerin bu 11
mimiğin hangi duyguya karşılık geldiğini bulmaya çalışmaları istenerek duygusal özellikler hakkında çıkarımlarda bulunuldu. Sonrasındaki etkinlikte ise öğrencilere bir gökkuşağı çizmeleri ve gökkuşağına onları farklı yapan fiziksel ve duygusal özellikleri boyamaları istendi. Bu etkinlikle öğrencilerin fiziksel ve duygusal özellikleri kavrayıp kavramadıkları değerlendirildi. 12
Öğrencilere, duygusal ve fiziksel özelliklerini içeren, kendilerini başkalarının tanımasını sağlayan biyografi yazıları hazırlatıldı. Bizleri kurumlar karşısında tanıtan kimlik kartlarını sınıfta inceleyerek içerdiği bilgilerle ilgili etkinlik yapıldı. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı etkinlikleri kapsamında Atatürk ve Çocuklar temalı etkinlik yapıldı. Atatürk ün çocuklarla çekilmiş resimlerinde duygusal özellikleri öğrenciler tarafından yorumlandı. 13
OYUN VE FİZİKİ ETKİNLİK dersinde; farklı spor branşları ve top oyunları oynatılmış, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda istedikleri branşlara yönelmeleri sağlanmış, farklı oyun gurupları kurulmuştur. Böylece her öğrencinin spor yapmaya ilgi ve isteğinin olduğu ancak farklı spor branşlarına yöneldikleri görülmüştür. Konuya ilişkin hazırlanan panomuz da sergilenerek, konu pekiştirilmiştir. Bilgi temamızın sorgulama maddeleri doğrultusunda biliyorum, merak ediyorum, öğrendim panosunu hazırlanıp ünite sergisinde sergilendi. 14
FEN VE TEKNOLOJİ dersinde; Ana fikrimiz olan Vücudumu tanıyorum fikrine ulaşmak için öğrencilerimizin vücutlarını tanımalarını ve vücut sistemlerinin birlikte hareket ettiklerini kavramalarını amaçladık. 1. Sorgulama maddesi olan Vücudun Bölümleri nde insan maketinde vücudun bölümlerini öğrencilere göstererek öğrenme deneyimlerimize başladık Nasıl ayakta duruyorum sorusundan yola çıkarak sınıf içi etkinliği ile iskeletin genel olarak hangi bölümlerden oluştuğunu gördüler. İnsan vücudunun kemikler sayesinde dik durduğunu keşfettiler. İskelet sistemimiz ve iç organlarımız ile ilgili maket çalışması yaptık. Bu sınıf çalışmasında iskelet sistemimizi kulak temizleme çöpleri ile yaptık. Dünyada yaşayan ırklar arasındaki kemik farklılıkları ile ilgili araştırma çalışmalarında öğrenciler merakla araştırıp sınıfta arkadaşlarına sunum yaptılar. 15
ASİTLİ İÇEÇEKLERİN ZARARLARI İskelet ve kas sağlığını etkileyecek durumlar üzerinden Asitli içeceklerin zararları isimli deneysel çalışma yapıldı. Bu sınıf çalışması sonunda gıda asitlerinin diş ve kemiklere verdiği zararı ve elde ettiğimiz gözlemleri sınıfta tartıştık. Su da, Cola da ve sirkede yumurta kabuğunun bir haftada değişim göstermesini gözlemledik. BENİM AKCİĞERLERİM Vücudumuzdaki sistemler arasındaki bağlantı ikinci sorgulama maddemizdi. Kemik sistemi, kas sistemi ve solunum sisteminin birbirleriyle olan ilişkisini deneyimlemek için sorgulama maddesine Nefes isimli video ile başladık ve öğrencilerimizin ne bildiklerini sorduk. Dönüşümlü düşünce tablolarına bildiklerini yazan öğrenciler derinlemesine düşünme becerilerini geliştirmek için öğrenme deneyimlerine bir deneyle devam ettiler. Soluk alıp-vermede görevli yapı ve organların işleyişini görmeleri için öğrencilere Benim Akciğerim isimli ev çalışması verildi ve bu maket üzerinden soluk-alıp vermede görevli organları tanımaları sağlandı. 16
AFİŞ ÇALIŞMASI Soluk alıp-verme sırasında havanın izlediği yolu sınıfta afiş üzerinde göstererek havanın izlediği yolun tam olarak kavranması sağlandı Dolaşım sistemi nasıl gerçekleşir isimli video izlenerek bu video üzerinden konuşulur. Kan, kalp ve damarlar arasındaki bağlantı dolaşım sistemi sınıf afişi üzerinde gösterilerek öğrencilerin bunları kavramaları sağlanır. Sağlıklı bir yaşam sürebilmek için egzersiz yapmanın önemi ve düzenli spor yapmanın yaşam için ne derece önemli olduğu kavratıldı.29 Ekim Cumhuriyet Bayramı ile ilgili olarak öğrencilerle grup çalışması yapıldı. 17
MÜZİK dersinde öğrenciler, Kim olduğumuz bilgi temasında Vücudumu tanıyorum ana fikrine ulaşmak için müzik dersinde şarkı söylemek için kullandığımız vücut sistemimiz olan Solunum Sistemi hakkında SES nasıl çıkar? Hangi yollarla nefes alıp kafa sesini bulabiliriz? Sorularına ses - nefes egzersizleriyle yanıt aradılar. Seslerinin fiziksel, duygusal ve düşünsel özelliklerini ve müziğin ses aracılığı ile ifadelerin seyirciye aktarılmasını sağlayan bir iletişim şekli olduğunu keşfettiler. Öğrencilerimiz önce kendisinin, sonra arkadaşının ses özelliğini tanıyarak, düet (ikili) veya grup çalışma şekliyle kendi yeteneklerini sergilediler. Sanatçı ile seyirci arasındaki işlevde bilinçli ses eğitiminin önemini kavradılar. 18
GÖRSEL SANATLAR dersinde öğrencilerimiz; renk bilgisini öğrendikten sonra renklerin psikolojik etkisini öğrendiler. Hangi mekânlarda hangi renklerin kullanılacağını öğrendiler. Renk çemberini tasarlayıp renklendirdiler. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı için kuşların içine resim yaptılar. Son hafta öğrenciler kendi çalışmalarını ve arkadaşlarının çalışmalarını değerlendirdi. B.M.Ö ( Biliyorum, Merak ediyorum, Öğrendim) tablosunu tamamladılar. 19
ENGLISH After that, we discussed classroom behaviour rules and together with the whole class we created a poster everyone was asked if they agree with the rules set up and everyone was asked to sign it: After that, we moved to the regular coursebook lessons and discussed some grammatical rules: As well as some vocabulary connected with the ways people have fun all over the world. Apart from brainstorming for names of sports that involve using a ball (left side of the whiteboard), we also created a whole list of national Turkish sports which in turn led to a discussion about differences in having fun in different parts of the world. 20
DEUTSCH: Öğrencilerimiz Kim Olduğumuz sorgulaması kapsamında kendilerini tanıttıkları bir form hazırlamayı, bir mektup arkadaşı bulmak isteseler nasıl bir e-mail yazmaları gerektiğini, başkasına ait bilgilerin olduğu bir forma bakarak o kişiyi bir metinle nasıl tanıtacaklarını sınıf içinde yapılan öğrenme deneyimleri ile uyguladılar. 21