DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Sayı: 2 s Mayıs 2004

Transkript

1 DEÜ ÜHENDİSLİK AKÜLTESİ EN ve ÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Saı: 2 s aıs 2004 KESEYE ZORLANAN İNCE ÇELİK LEVHALARLA YAPILAN CİVATALI BAĞLANTILARDA HASAR ŞEKİLLERİ (AILURE ODES O BOLTED-THIN SHEET STEEL CONNECTIONS) LOADED IN SHEAR S. SAYLAN*,. BELEVİ** ÖZET / ABSTRACT Genellikle çatı döşemelei, zemin döşemelei, duva panellei ve köpülede kullanılan G300 ve G550 soğuk çekilmiş saclala apılan cıvatalı bağlantılaın tasaımında, AS/NZS 4600, AISI, CSA-S 36, Euocode 3 gibi ulusal standatlaa uulmaktadı ve kena ıtılma hatası, uva hatası ve net kesit hatası olmak üzee üç faklı hata modu gözlenmektedi. Bu hata modlaının çekme kuvvetleini tahmin edilebilmek için uluslaaası tasaım standatlaı değişik fomülle önemektedi. Dene veileinin, tasaım standatlaı kullanılaak hesaplanan değelele kaşılaştıılması sonucu, Euocode 3 tasaım standadının, en doğu ve güvenili hata modu tahmini sağladığı sonucuna vaılmıştı. AS/NZS 4600, AISI, CSA-S 36, Euocode 3 standads ae used to design of cold fomed sheet steels which ae geneall used fo oof decks, floo decks, wall panels and bidge foms. Thee diffeent failue modes ae obseved shea tests of bolted connections that ae fabicated fom thin G300 and G550 sheet steels; end pull-out, beaing and net section failues. The national design standads ecommended diffeent design equations fo pedict to ultimate capacit that failue modes. As a esult of compae to expeimental tests data with pedicted ultimate connection stengths which ae detemined using design standads, all failue modes ae moe accuatel pedicted to using Euocode 3 design standads. ANAHTAR KELİELER / KEYWORDS Soğuk çekilmiş, İnce sac, Cıvatalı bağlantılı, Hata modu Cold fomed, Sheet steel, Bolted connection, ailue mode * Göktepe Plastik A.Ş., Işıkkent, İZİR. ** DEÜ ühendislik ak., akina üh. Bölümü, Bonova, İZİR.

2 Safa No: 54 S. SAYLAN,. BELEVİ. GİRİŞ Soğuk çekilmiş saclala apılan cıvatalı bileştimelede, AS/NZS 4600 (Avustala-Yeni Zellanda), AISI (Ameika), Euocode 3 (Avupa) ve CSA-S 36 (Kanada) gibi tasaım standatlaına uulmalıdı (Roges ve Hancock, 2000). Geilme konsantasonlaının eleman ve bağlantılaın üzeindeki zaalı etkileini azaltmak, anı zamanda bu eleman ve bağlantılaın apısal davanışlaını etkilemeen küçük deplasmanlaı gösteebilmesine olanak sağlamak için saclaın minimum uzama kabilietine sahip olması geekmektedi (Dhalla ve Winte, 974 a,b). Denelei apılan 0.42 mm kalınlığında G300 (σ ç =300 pa) umuşak sac ve 0.8 mm kalınlığında G550 (σ ç = 550 pa) üksek mukavemetli saclala apılan bağlantılaın maksimum ük taşıma kapasitesi, saclaın soğuk haddelenme önüne göe enine, bouna, çapaz kesilmesine (Wu vd., 995); kesilmiş sacın şekline ve boutlaına; civata tipine, saısına ve sac üzeine eleşimine bağlı olaak uva hatası, kena ıtılması, net kesit hatası ve civata kesilmesi gibi olası hata modlaından bii taafından önlendiilmektedi (Winte, 956). Ancak ince saclala apılan bağlantılada civata kesilmesine astlanmamaktadı mm G300 ve 0.8 mm G550 sacdan apılmış 63 adet bağlantının davanışlaı incelendiğinde, AISI ve AS/NZS 4600 ile CSA-S 36 tasaım standatlaının kesmee çalışan ince sac bağlantılaın hata modunun doğu tahmininde, Euocode 3 standadına göe daha başaısız olduklaı gözlenmiş ve bağlantının ük taşıma kapasitesine en akın ve doğu değelee, Euocode 3 tasaım standadı fomüllei kullanılaak ulaşılmıştı 2. SOĞUK ÇEKİLİŞ SACLAR 2.. Soğuk Çekilmiş G300 Yumuşak Sac ve G550 Yüksek ukavemetli Sacla Bu aaştımada incelenen sacla, soğuk çekileek üetilmiş, bu üetim öntemi ile tam ve doğu kalınlık elde edilmiş, mukavemet ve setliği attıılmış sacladı. Bu poses soğuk çekilmiş sacın tane apısının haddeleme önünde uzamasına sebep olu ve malzeme mukavemeti doğusal olaak ata, düktilitesi azalı. Soğuk çekilmenin bi sonucu olan toplam dislokason oğunluğunun atışından dolaı tane distosionlaı ata, ancak ısıl işlem olula bozuk tane apısını değiştimek ve çelik özellikleini kontol etmek mümkündü. Hem G300 hem de G550 saclaına geilim gideme tavlaması ugulanmış, bu esnada ekistalizason oluşmamasına ağmen toplam dislokason oğunluğu azalmıştı. Geilim gideme tavlaması çeliğin ekistalizason sıcaklığının altına ısıtılıp kalınlık bounca ısı sabit olana kada o ısıda tutulup adından avaşça soğutulmasıla apılı. G300 saclaın tavlanması, G550 ile kaşılaştııldığında daha üksek sıcaklıktadı. Bu ola bi mikta tecihli tane önlenmesi gözlenmesine ağmen umuşak saclada (G300) aklaşık İzotopik malzeme özellikleile sonuçlanı (Roges ve Hancock, 999). G550 ve G300 saclaının malzeme özelliklei, paçalaın haddelenme önüne göe kesilme doğultusuna ve haddelenme oanına bağlı olaak değişi. alzeme soğuk olaak haddeleneek ne kada fazla inceltilise sacın mukavemeti o kada üksek olu, tanele haddeleme doğultusunda uzaaak önleni, tane sınılaı kabolmaa başla ve haddeleme miktaı attıkça tanelein uzaması ve önlenmesi ataak mukavemet ükseli. Şekil de enine kesilmiş sacdaki, Şekil 2 de çapaz önde kesilmiş sacdaki tane önlenmesi göülmektedi. Ancak düşük haddeleme oanına sahip umuşak saclada tane önlenmesi gözlemlenemez, tane büüklüğü bibileine akın ve tane sınılaı beligindi. Bu üzden mukavemet düşüktü. Haddeleme önünde (bouna), dik önde (enine), 45 açıla (çapaz) kesilen

3 en ve ühendislik Degisi Cilt : 6 Saı : 2 Safa No: 55 malzemele faklı çekme mukavemetlei göstemektedi. Enine kesilen saclaın çekme ve akma mukavemet değelei, bouna ve çapaz önde kesilmiş öneklee göe oldukça üksekti. Haddeleme oanı ükseldikçe kesilme önüne bağlı mukavemetle aasındaki fak atmaktadı. Şekil. Enine kesilmiş sac tane apısı (5x objektif) Şekil 2. Çapaz kesilmiş sac tane apısı (5x objektif) Denelede kullanılan G550 ince saclaın soğuk çekilme miktaı üksek olduğu için mukavemeti üksekti ve enine, bouna, çapaz kesilen önekle aasında mukavemet fakı vadı (σ enine =577 Pa, σ çapaz =553 Pa, σ bouna =539 Pa). G300 ince sacın ise çok düşük haddeleme miktaından dolaı mukavemeti düşüktü ve umuşak sac olaak nitelendiili. Aıca tane önlenmesinin az olmasından dolaı kesilme önüne bağlı olaak fazla bi mukavemet faklılığı gözlenmediği için G300 sacın malzeme özelliklei kesilme önüne bağlı değildi die düşünülebili (σ enine = Pa, σ çapaz =340.4 Pa, σ bouna =333. Pa) Soğuk Çekilmiş Saclaın Avantajlaı Soğuk çekilmiş çeliklein bina konstüksionlaında kullanılmaa başlanması 850 lede Ameika ve İngiltee de başlanmıştı. Bununla bilikte 940 ladan sona agın olaak kullanılmaa başlanmıştı. Genel olaak soğuk çekilmiş sacla bina tasaımında aşağıdaki avantajlaı sağla, i. Kalın sıcak çekilmiş saclala kıaslandığında, düşük ük ve kısa mesafelede daha ekonomik bi tasaım otaa çıkmaktadı.

4 Safa No: 56 S. SAYLAN,. BELEVİ ii. Alışılmış olandan faklı kesit konfigüasonlaı, soğuk çekilme işlemlei ile ekonomik olaak sağlanabili ve sonuç olaak avantajlı mukavemet/ağılık oanı elde edili (Şekil 3). iii. Yük taşıma panellei ve döşemelei, zemin, çatı, duva konstüksionu için aalı üzele sağladığı gibi elektik ve elektiksel iletim boulaı için kapalı küçük hücele oluştuu. iv. Yük taşıma panellei ve döşemelei alnızca üzee dik gelen kuvvetlee değil, anı zamanda kesme kuvvetleine de kaşı koa. Şekil 3. Soğuk çekilmiş kesitlein değişik şekillei Soğuk şekillendiilmiş çelik apısal elemanla, tahta, beton gibi diğe malzemelele kaşılaştııldığında aşağıdaki özelliklei gösteile;. Hafiflik 2. Yüksek mukavemet ve ijitlik 3. Sei imalat ve pefabikason kolalığı 4. Hızlı ve kola montaj demontaj 5. İklimsel koşulladan oluşan gecikmele azalı (öneğin, beton dökümü hava sıcaklığına bağlı olaak zolaşmaktadı). 6. Daha doğu detalandıma 7. Çeve sıcaklığında büzülme ve eğilme olmaz. 8. Ünifom kalite 3. BAĞLANTI TASARII VE HATALARI 3.. Soğuk Çekilmiş Saclaın Cıvatalı Bağlantı Tasaım Koşullaı Bu bölümde cıvatalı bağlantılaın mukavemetinin tahmini için kullanılan Avustala AS/NZS 4600, Ameika AISI, Kanada CSA-S 36 ve Avupa Euocode 3 tasaım

5 en ve ühendislik Degisi Cilt : 6 Saı : 2 Safa No: 57 standatlaındaki mukavemet fomülleinin açıklamalaı, kaşılaştıılmalaı ve şatlaı değelendiilmektedi. AS/NZS 4600 ve AISI tasaım standadının net kesit kuvveti için önediği bağıntı, net =(-0.9+3d/s)A n.σ ç = An.σ ç () olup buada; : cıvatalala iletilen kuvvetin paça kesitindeki kuvvete oanı, d: civata çapı, s:ince malzemele için sac genişliği, A n : net kesit alanı ve σ ç : malzemenin çekme mukavemetidi. Eşitlik () de gösteilen denklem Euocode 3 tasaım fomülasonuna benzemektedi; ancak, Euocode 3 te, d: civata deliğinin nominal çapı olaak tanımlanı. CSA-S 36 tasaım standadı, kesitteki cıvatalaın pozison ve saısına bağlı geilim azaltma faktöü içemez ve net kesit kuvveti, = A n. σ ç (2) fomülü ile hesaplanı. Yuva kuvveti, tasaım standadına bakmaksızın, b = c.t.d. σ ç (3) olup, buada d: cıvatanın nominal çapı, t: sac kalınlığı ve c: değişken uva katsaısıdı. AS/NZS 4600 ve AISI standatlaı, somun ve civata kafasının altında ondela bulunan tek kesme düzlemli bindime bağlantı için c=3 olaak belilemişti. Osaki anı şatladaki bağlantı için Euocode 3 tasaım standadı c katsaısını 2 olaak kabul etmişti. Kanada standadında c katsaısı, civata çapının sac kalınlığına oanına bağlı olan delik kenaının stabilitesi die tanımlanı ve c değelei Çizelge de gösteilmişti. Çizelge. Değişken uva katsaısı, c d/t c d/t =0 3 0< d/t <5 30 t/d d/t =5 2 Şekil 4. Tek cıvatanın kena ıtılma öüngesi Cıvatalı bağlantının kena ıtılma kuvveti, civata deliğinden, kuvvet ugulama önüne uzanan iki paalel düzlemin uzunluğuna bağlıdı. Hatalaın bu tipi blok kesme kopmasından faklıdı (Blok kesme kopması, ük önüne dik kesitte ıtılma ile ük önüne paalel önde bouna kesilmenin bilikte oluşumu sonucu numunenin kopmasıdı). Çünkü he cıvatanın ıtılması Şekil 4 te gösteilen kendi öüngesi bouncadı. He cıvatanın kena ıtılma kuvveti AS/NZS 4600 ve AISI standatlaında

6 Safa No: 58 S. SAYLAN,. BELEVİ e = t.e. σ ç (4) şeklindedi ve e: kenaa akın deliğin mekezinin kuvvet düzlemine vea sac kenaına olan uzaklığıdı. Euocode 3 tasaım standadında kena ıtılma kuvveti, ukaıdaki fomülasondan faklı olaak, bi faktöle azaltılmıştı ve aşağıdaki gibidi. e = t.e. σ ç /.2 (5) CSA-S 36 tasaım standadı kullanılan bi bağlantıdaki he cıvatanın nominal kena ıtılma kuvveti, Eşitlik 2 de daha önceden tanımlanan net kesit kuvveti ile hesaplanı. Buada Şekil 4 te gösteilen civata için net kesit alanı, A n = 0,6.2t.(e-d h /2) (6) eşitliği ile belileni ve buada d h : civata deliğinin çapıdı Olası Hata odlaı Cıvatalı bağlantılaın hata modlaı 4 sınıfa aılmıştı; bunla, kena ıtılması, net kesit hatası, civata kesilmesi ve uva hatasıdı. Denelei apılan bütün cıvatalı bağlantı öneklei sadece sac hatalaının oluşacağı şekilde ölçülendiilmişti ve bu üzden civata kesilmesi tanımlanmamıştı. Testle esnasında oluşan tipik hatala Şekil 5 te gösteilmişti. Kena ıtılma hatası, tek cıvatalı bağlantılada, civata deliği mekezinin kenaa olan uzaklığının, civata çapının 3 katından küçük olduğu duumlada medana geli. Bu ıtılma hatası sıasında ıtılan sac Şekil 5a da göüldüğü gibi ığılaak sac levha kenaına doğu ilelemektedi. İnce sac bağlantılaı, cıvatanın önünde sacın ığılması ile ük önünde başlangıç ıtılmasının oluştuğu, kena ıtılma hatasının oluşumuna benze uva hatası göstemektedi (Şekil 5b). Bazı öneklede, ilave ıtılmala, test paçasının sonuna akın biikmiş malzemenin kenaında gözlemleni. Bazı test öneklei için, ığılmış malzemenin kenaındaki bu ıtılmala Şekil 5c de gösteildiği gibi ük ekseninin önüne dik doğultuda aılmaktadı. Sac düzlem dışına ve cıvatanın akasına doğu kıvıldığında ve ondelanın önünde sac ığılması oluştuğunda, numunenin çekme ükü ıtılma ile ilişkilidi. Bu düzlem dışına kıvılma, sac levhanın uç kısmı kıvılaak sınılanı ve ıtılma miktaı azaltılabili. Kenalaın kıvılaak sağlamlaştıılması vea küçük metal klipslein kullanılması ile bağlantının kenaının düzlemde kalması sağlanı. G300 umuşak sac, G550 sacla kaşılaştııldığında, daha üksek defomason kapasitesine sahipti. Bunun sebebi, G300 sacın daha üksek düktilitesidi (Roges ve Hancock,997). Düzlem dışı defomason kapasitesindeki atış düzlem dışı defomason ıtılmalaı ile önlendiili ve bu ıtılmala, cıvatanın önünde ığılmış malzemenin köşesinde medana gelmeip, oijinal civata deliği mekezinde oluşu. Cıvatalı bağlantı öneklei, net kesit bounca çatlak ilelemesinden önce büük miktada uva distosionlaı segile. Net kesit çatlağı bu duumda, numunenin boun vemesinden sona, kenadan en uzak olan oijinal civata deliği mekezindeki kısa aıklala devam ede, malzemenin akması genişlik bounca olu ve adından çekme ükünde net kesit aığı oluşu (Şekil 5d). Yumuşak sacla üksek defomason setleşmesi kapasitesine sahipti ve soğuk çekilmiş G550 saclala kaşılaştııldığında, daha fazla akma ve bounlanma segilele. İnce G550 saclaın çoğunda, son çatlak bölgesine bitişik alanda bounlaşma göülebili. Bu davanış, kenaa en akın civata deliği önünde biikmiş sacdtan başlaan çapaz vea dikine aıklaın oluştuğu uva hatalaından faklıdı.

7 en ve ühendislik Degisi Cilt : 6 Saı : 2 Safa No: 59 (a) (b) (c) (d) Şekil 5. Cıvatalı bağlantı hata öneklei (a) Kena ıtılması; (b) Kena kıvılması engellenmiş uva hatası; (c) Kenaı kıvılmış uva hatası; (d) Net kesit hatası

8 Safa No: 60 S. SAYLAN,. BELEVİ 3.3. Yuva Hatası ve Net Kesit Çatlağının Tanımlanmasında Öneilen Yöntemle Yapısal tasaım için kullanılan fomülasonun gelişiminde, test sonuçlaının öneilen fomülle ile kaşılaştıılması geekmektedi. Oluşan hata modu ile öneilen tasaım modelinin eşleştiilebilmesi için denelede gözlemlenen hatala dikkatli bi şekilde değelendiilmelidi. Yuva hatasının oluştuğu ve test öneğinin kenaında düzlem dışı kıvılmanın engellenemediği bazı cıvatalı bağlantılada hata modu tanımlanamaabili. Civata deliğinde lokal ıtılma tanımlanamaabili ve bu da uva hatasının özelliğidi. Başlangıç gözlemi olaak, bu test önekleinde, net kesitin çatlaması saesinde hata belimektedi; bununla bilikte gözlemlenen sac ıtılmasına, civata deliğinin çevesinde oluşan düzlem dışı sac distosionlaına ve lokal uva geilimleine neden olabili. Net kesit çatlağı aşağıdaki özelliklele tanımlanabili,. Bounlanma, test öneğinin genişliği bouncadı. 2. Bounlanma, test öneğinin kalınlığı bouncadı. 3. Net kesit hatası, numunenin kenaa en uzak olan civata deliğinde oluşu. 4. Test öneğinde önemli bi düzlem dışı kıvılma oluşmaz. 5. Civata deliğinin akınında önemli bi düzlem dışı defomason oluşmaz. Test paçasının sonunda oluşan tipik uva hatası duumunda, düzlem dışı kıvılma ve civata deliğinin akınında sacın kapsamlı düzlem dışı distosionu oluşmaz, paçanın ıtılma eğilimi azalı. Eğe ıtılmala belli değilse ve civata önünde ığılma vasa, hata uva geiliminden kanaklanabili. Eğe ıtılmala göülüosa, uva geiliminin bi sonucu olaak hesaplanabili ve aşağıdaki özellikle gözlemleni:. Test paçasının kenaında önemli düzlem dışı kıvılma oluşu. 2. Cıvatalaın akınında önemli düzlem dışı defomasonla oluşu. 3. Test paçası genişliğince bounlanma olmaz. 4. Sac paçası kalınlığınca ıtılma oluşmaz 5. Yıtılmala ondela vea cıvatanın önünde ığılan malzemenin akınında oluşu ve mekezi civata deliğinin ekseni değildi. 6. Yıtılmala genellikle test paçasının kenaına çapaz doğultuda aılmaktadı. Yuva ile ilişkilendiilmiş ıtılmalaın, çekme ükünden sona oluşumuna sıklıkla astlanı ve bundan dolaı bağlantının ük taşıma kapasitesi, çekme ükünden etkilenmez. Bununla bilikte ük önüne aklaşık dik olan önemli ıtılmala hata modunun fakedilmesini oldukça etkilemektedi ve çoğunlukla hata tipinin tanımlanamamasıla sonuçlanmaktadı. 4. DENEYSEL ÇALIŞA 4.. alzeme Özelliklei ve Dene Koşullaı Toplam 63 adet tek kesme düzlemli bindime saclaın cıvatalı bağlantı testlei Dokuz Elül Ünivesitesi alzeme ve etaluji ühendisliği Bölümü laboatuvalaında apılmıştı. Denesel testlein amacı, G300 ve G550 ince sacdan apılan cıvatalı bağlantılaın vaolan Euocode 3, AS/NZS 4600, AISI ve CSA-S 36 tasaım koşullaının değelendiilmesi ve hata modlaının belilenmesidi. Soğuk çekilmiş sacla standat ulola halindedi. alzeme özelliklei ve kalınlıklaı anı olmasına ağmen, soğuk çekilmiş saclaın anisotopik apılaından dolaı, anı sacdan faklı önde kesilen paçala faklı mukavemetle göstemektedi (Çizelge 2 ve Çizelge 3).

9 en ve ühendislik Degisi Cilt : 6 Saı : 2 Safa No: 6 Kesmee göe test edilen tek kesme düzlemli bindime bağlantılaının faklı ebat ve şekilledeki öneklei, civata tip ve saısının faklılıklaı ile bilikte kena ıtılma, uva ve net kesit hatalaı olmak üzee üç ana hata modunu otaa çıkaı. Şekil 6, Şekil 7 ve Şekil 8 de gözlemlenmesi geeken hata modlaı ve o hatanın oluşmasını sağlaacak sac paametelei gösteilmektedi. Çizelge mm üksek mukavemetli ince sac denesel mukavemet sonuçlaı Enine Kesilmiş Sac Bouna Kesilmiş Sac Çapaz kesilmiş sac Çekme ukavemeti (Pa) Uzama % 2,9 25 9,4 Çizelge mm umuşak ince sac denesel mukavemet sonuçlaı Enine Kesilmiş Sac Bouna Kesilmiş Sac Çapaz kesilmiş sac Çekme ukavemeti (Pa) Uzama % Şekil 6. Tek cıvatalı, kena ıtılma hatası oluşan test öneği Şekil 7. Tek cıvatalı, uva hatası oluşan test öneği Şekil 8. İki cıvatalı, net kesit hatası oluşan test öneği Yapılan denelede civata kesilmesi hatasıla kaşılaşmamak için 8x8 kalite 2 galvanizli civata ve dış çapı 33.6 mm olan ondela kullanılmıştı. Roges & Hancock taafından apılan G550 sac-cıvatalı bağlantı test sonuçlaında, klasik vea bileşik ondelanın kullanılması ile çekme uva ükünde önemli bi faklılığın olmadığı göülmüştü. Test numunelei, çekme kuvveti ile anı eksendeki, tek, iki vea üç cıvatalı, eş mekezli üklenecek tek kesme düzlemli bindime bağlantıladı. Civata çapından 2 mm büük civata deliği açılmasından dolaı, delik mekezine göe cıvatanın mekezinin değişik konumlaı oluşabilmektedi. Bütün cıvatala minimal ükten sona bağlantının kaabilmesi için 0 Nm den az bi tokla sıkılmıştı ve bundan dolaı 0-4 mm aasında olası bi kama mümkündü. Bununla bilikte 2-4 mm lik bağlantı kaması nomaldi. Bağlantıla test

10 Safa No: 62 S. SAYLAN,. BELEVİ ediliken çekme ükündeki büük faklılıklaın ve sapmalaın otadan kaldıılabilmesi için 2 mm/dak. gibi avaş bi hızla çekilmişti. Bağlantının başlangıç kamasından dolaı bi defomason sınıı kullanılmadan çekme ükü elde edili. Sac malzemelein tümünün akma ve çekme mukavemetlei TS 38 standadına göe apılan çekme testleinden elde edili. Sac paçalaın tüm tipleinin malzeme özelliklei, sac kalınlıklaı kullanılaak hesaplanı Test edilen G550 saclaın tümünde çok az defomason setleşmesi ile süekli akma olu ve G300 sacla bi geilim defomason bölgesinin adından akma bölgesini takip eden keskin bi akma noktası göstei (Şekil 9 ve Şekil 0). Şekil mm G300 sac numune kuvvet-uzama diagamı Şekil mm G550 sac numune kuvvet-uzama diagamı

11 en ve ühendislik Degisi Cilt : 6 Saı : 2 Safa No: 63 Yapılan denelede saclaın kesilme önüne bakmaksızın uva hatası ile net kesit hatası ahatça gözlenebilmişti. Şekil de gösteilen iki cıvatalı test öneği, sac malzemenin cıvatanın önünde ığıldığı tipik uva hatası davanışı segilemektedi. Buada numunenin kıvılması e almamakta ve bu üzden sacın dik ıtılması gözlemlenmemektedi. Şekil. İki cıvatalı bağlantı uva hatası Bazı öneklede uva hatasıla bileşmiş ıtılmanın, aklaşık olaak kuvvet önüne dik doğultuda oluştuğu Şekil 2. de gösteilmişti. Yapılan denelede sacın civata deliğinin akınındaki düzlem dışına önemli defomasonu ile bağlantılı uva hatası gözlemlenmişti. İki cıvatalı bağlantıda oluşan net kesit hatası Şekil 3 te gösteilmişti Şekil 2. Kenaa 48 mm uzaktaki tek cıvatalı bağlantı uva hatası 4.2. Çekme Test Sonuçlaı ile Tasaım omülleinin Yeteliliğinin Kaşılaştıılması Dinamik çekme test ükü, P t, 0.75σ Ak ve 0.75σ ç azaltma faktöü kullanılmadan, ilgili standatla kullanılaak hesaplanan tahmini çekme ükü, P p, ile kaşılaştıılmaktadı. Tahmini hata modunun belilenmesinde, tasaım standatlaının içindeki değişik bağlantı eşitlikleinden hesaplanan en küçük ük kullanılmıştı. Test ükü/tahmini ük oanının kaşılaştıılmasına daanan tasaım fomülünün eteliliği hakkındaki sonuçla, oluşan hata modu ile tahmin edilen hata modu eşleştiilemezse geçesizdi.

12 Safa No: 64 S. SAYLAN,. BELEVİ Şekil 3. İki cıvatalı bağlantı net kesit hatası Roges ve Hancock a göe sadece CSA-S 36 tasaım standadı faklı cıvatalı bağlantı test önekleinin hata modu tahmininde ugun olaak kullanılabiliken, bizim apmış olduğumuz 0.42 mm umuşak sac ve 0.8 mm üksek mukavemetli saclaın cıvatalı bağlantı test önekleinin hata modu tahmininde Euocode 3 tasaım standadı daha ugun olmaktadı. AS/NZS 4600 VE AISI tasaım standatlaı için doğu hata modu tahmininin, anlış hata modu tahminine oanı, 39/24 dü ve buada anlış tahminlein çoğunluğu uva hatası oluştuğunda net kesit hatasının belilenmesidi. Tasaım denklemleinden kanaklanan tahmini hata modlaındaki hata, uva diencinin fazla, net kesit diencinin eksik hesaplanmasına ol açabili. CSA-S 36 tasaım standadı kullanıldığında doğu/anlış hata modu tahmini 49/4 olu. Bu 4 anlış tahmin, net kesit hatası beklenmesine ağmen uva hatasının oluştuğu önekledi. d/t 5 olan bağlantıla için CSA-S 36 uva hatası denkleminde c=2 di ve uva dienci fazla tahmin edilebilmektedi. Euocode 3 tasaım standadı kullanıldığında, doğu/anlış hata modu tahmini 58/4 olmaktadı. Bu 4 anlış hata modu, net kesit hatası tahminine ağmen uva hatasının oluştuğu 0.42 mm umuşak sacda oluşmuştu. Buna ağmen diğe tasaım standatlaıla mukaese edildiğinde, Euocode 3 standadı özellikle üksek mukavemetli sacla için hata modu tahminine en ugun tasaım standadıdı (Çizelge 4, Çizelge 5) Tasaım Standadı Tahmini Yükü ile Test Çekme Yükünün Kaşılaştıılması Testlei apılmış olan cıvatalı bağlantıla, kadedilen hata modlaına göe guplaa aılmıştı. Bölece o hata modu için geliştiilen tasaım fomülü kullanılaak hesaplanan he cıvatalı bağlantının çekme ükü ile tahmini bağlantı kapasitesi kaşılaştıılı. Yuva hatasının oluştuğu tüm önekle standatladaki tahmini uva kapasitesi fomülasonuna göe hesaplanaak mukaese edili. Bu taz hatalaın ana mukaese kitei, he bi tasaım denkleminin çekme ükü/tahmini ük oanının e akınlığı (P t /P p =) olaak açıklanabili (Çizelge 4, Çizelge 5, Çizelge 6 ve Çizelge 7).

13 DENEY SOUNÇLARI P t : Test Çekme Yükü (N) Çizelge mm soğuk çekilmiş umuşak ince saclaın çeşitli cıvatalı bağlantılaının dene veilei ve test/tahmini oanlaı Kena Y ıtılması Yuva Hatası Net Kesit Hatası TEK DELİK (e=2 mm) TEK DELİK (e=48 mm) İK İ DELİK Kesim Yönü: ENİNE CAPRAZ BOYUNA ENİNE CAPRAZ BOYUNA ENİNE CAPRAZ BOYUNA P t : P t2 : P t3 : P t4 : Otalama P t : 87, , , , , , , , ,667 P t =t.e.σ ç P t =c.σ ç.d.t (c=3) P t =( d/s).A n.σ ç, d=civata çapı AS/NZS 4600 ve AISI Standatlaına göe Hesaplanan tahmini Yük, P p P t /P p :,060,053,032 0,96 0,946 0,984,25,30,294 P t2 /P p :,05,053,050 0,888 0,99 0,88,254,243,294 P t3 /P p :,83,07,040 0,940 0,932 0,923,247,322,292 P t4 /P p : 0,986,034 Ot. P t /P p :,06,053,04 0,95 0,933 0,929,25,292, S.D: 0, , , , , , , , , C.o.V. 0, , ,35887E-05 0, , , ,90835E-06 0, ,94964E-07 P t =t.e.σ ç /.2 P t =c.σ ç.d.t (c=2,5) P t =( d/s).A n.σ ç, d=delik çapı EUROCODE 3 Standadına göe Hesaplanan Tahmini Yük, P p P t /P p :,272,264,239,00,36,8,78,225,2 P t2 /P p :,28,263,260,066,03,057,8,62,2 P t3 /P p :,420,285,248,27,8,07,75,237,209 P t4 /P p :,84,242 Ot. P t /P p :,273,263,249,098,9,5,78,208, S.D: 0, , , , , , , , , C.o.V. 0, , ,774E-05 0, , , ,240E-06 0, ,8309E-07 P t =,2. ( e-d h /2).σ ç P t =c.σ ç.d.t (c=2) P t =A n.σ ç CSA-S 36 Standadına göe Hesaplanan Tahmini Yük, P p P t /P p : 2,20 2,07 2,064,375,420,476,096,38,25 P t2 /P p : 2,029 2,06 2,00,332,379,322,099,080,25 P t3 /P p : 2,366 2,42 2,080,409,398,384,093,49,23 P t4 /P p :,973 2,069 Ot. P t /P p : 2,22 2,06 2,08,372,399,394,096,22, S.D: 0, , , , , , , , , C.o.V. 0, , , , , , ,3040E-06 0, ,75884E-07 Not: σenine=350,7 Pa, σçapaz= Pa, σbouna= 333, Pa, t: sac kalınlığı, e: delik eksenin kenaa olan mesafesi, d: civata çapı, s: sac genişliği, c: uva katsaısı, : paça kesitindeki kuvvet/cıvatalala iletilen kuvvetin oanı

14 DENEY SOUNÇLARI Çizelge mm soğuk çekilmiş üksek mukavemetli ince saclaın çeşitli cıvatalı bağlantılaının dene veilei ve test/tahmini oanlaı P t : Test Çekme Yükü (N) Kena Y ıtılması Yuva Hatası Net Kesit Hatası TEK DELİK(e=2 mm) TEK DELİK(e=48 mm) İK İ DELİK Kesim Yönü: ENİNE CAPRAZ BOYUNA ENİNE CAPRAZ BOYUNA ENİNE CAPRAZ BOYUNA P t : P t2 : P t3 : P t4 : Otalama P t : 5096, , P p =t.e.σ ç P p =c.σ ç.d.t (c=3) P p =( d/s).A n.σ ç, d:civata çapı AS/NZS 4600 ve AISI Standatlaına göe Hesaplanan Tahmini Yük, EUROCODE 3 Standadına göe Hesaplanan Tahmini Yük, P p CSA-S 36 Standadına göe Hesaplanan Tahmini Yük, P p P p P t /P p : 0,949 0,876 0,903 0,740 0,744 0,765,086,9,27 P t2 /P p : 0,89 0,963 0,937 0,897 0,956 0,955,089,2,05 P t3 /P p : 0,923 0,903 0,908 0,8 0,84 0,829,087,26,49 P t4 /P p : 0,97 0,936 0,932 0,826 0,888 0,89,088 Ot. P t /P p : 0,920 0,920 0,920 0,88 0,850 0,860,088,9, S.D: 0, , , , , , , , , C.o.V. 0, , , , , , ,22254E-06 3,5453E-05 0, P p =t.e.σ ç /,2 P p =c.σ ç.d.t (c=2,5) P p =( d/s).A n.σ ç, d=delik çapı P t /P p :,39,05,084 0,888 0,892 0,98,022,055,063 P t2 /P p :,070,56,24,076,47,45,025,048,042 P t3 /P p :,08,084,090 0,973 0,976 0,994,023,062,084 P t4 /P p :,00,23,8 0,99,066,069 Ot. P t /P p :,04,03,04 0,982,020,032,024,055, S.D: 0, , , , , , , , , C.o.V. 0, , , , , , ,37478E-06 3,5255E-05 0, P p =,2. ( e-d h /2).σ ç P p =c.σ ç.d.t (c=2) P p =An.σ ç P t /P p :,898,752,807,0,5,47 0,953 0,98 0,988 P t2 /P p :,783,926,873,345,434,432 0,955 0,975 0,969 P t3 /P p :,846,806,87,27,220,243 0,954 0,988,008 P t4 /P p :,834,87,864,239,332,336 0,954 Ot. P t /P p :,840,839,840,228,276,290 0,954 0,98 0, S.D: 0, , , , , , , , , C.o.V. 0, , , , , ,0892 9,40872E-07 2,72663E-05 0, Not: σ enine = 577 Pa, σ çapaz = 553 Pa, σ bouna = 539 Pa, t: sac kalınlığı, e: delik eksenin kenaa olan mesafesi, d: civata çapı, s: sac genişliği, c: uva katsaısı, : paça kesitindeki kuvvet/cıvatalala iletilen kuvvetin oanı

15 en ve ühendislik Degisi Cilt : 6 Saı : 2 Safa No: 67 AS/NZS 4600 ve AISI tasaım standatlaının ikiside cıvatalı bağlantının net kesit hata ükünün emnietli tahmininde kullanılabili mm umuşak sac için test çekme ükü/tahmini ük oanı otalama.278; 0.8 mm üksek mukavemetli sac içinde. olaak geçekleşmişti. Bununla bilikte üksek mukavemetli sac için olaak hesaplanan test çekme kuvveti/tahmini kena ıtılma kuvveti oanı emnietsiz bulunabili. Yuva hatasının oluştuğu bağlantılaın kapasitesi AS/NZS 4600 ve AISI standatlaında va olan şatlala doğu tahmin edilememektedi. 0.8 mm mukavemetli saclaın enine, bouna, çapaz önde kesilmiş bağlantı öneklei için sıasıla 0.92, 0.9, 0.93 test çekme ükü/tahmini ük oanlaı, emnietsizdi. Hata odu Çizelge mm üksek mukavametli ince sac hata kiteleinin istatiksel sonuçlaı İstatiksel Bilgi Bouna Pt/Pp İstatiksel Bilgi Enine Pt/Pp İstatiksel Bilgi Çapaz Pt/Pp (a) AS/NZS 4600 (cold fomed 996) ve AISI (996 edition 997) Dene Saısı Kena Standat Sapma Yıtılması C.o.V Dene Saısı Yuva Standat Sapma Hatası C.o.V Dene Saısı Net Kesit Standat Sapma Hatası C.o.V (b) CSA-S 36 (cold fomed 994) Dene Saısı Kena Standat Sapma Yıtılması C.o.V Dene Saısı Yuva Standat Sapma Hatası C.o.V Net Kesit Standat Sapma Hatası C.o.V (c) Euocode 3 (Euopean Committee 996) Dene Saısı Kena Standat Sapma Yıtılması C.o.V Dene Saısı Yuva Standat Sapma Hatası C.o.V Dene Saısı Net Kesit Standat Sapma Hatası C.o.V C.o.V: Değişim Katsaısı

16 Safa No: 68 S. SAYLAN,. BELEVİ CSA-S 36 tasaım standatı umuşak ve mukavemetli sacla için geeğinden fazla emnietli kena ıtılma kuvveti tahmini sağla. Test çekme ükü/tahmini ük oanı bouna, enine, çapaz kesilmiş umuşak sac için sıasıla 2.08, 2.2, 2. ve mukavemetli sac için sıasıla.84,.84,.83 olaak geçekleşmişti. Net kesit hatası bağlantı kapasitesi, net kesit alanı ve malzemenin çekme mukavemeti, geilim azaltma faktösüz kullanılaak doğu olaak modellenebili. Test çekme ükü/tahmini ük oanlaı, mukavemetli sac için otalama ve umuşak sac için otalama. olaak hesaplanmıştı. Yuva hatası çekme kuvvetinin tahmin edilebililiği, CSA-S 36 standadı gözönüne alınaak hesaplandığında, umuşak sac için denede gözlemlenen çekme üküne göe aklaşık %25 kada, emnietli bulunmaktadı. Cıvatalı bağlantılaın çekme kuvveti Euocode 3 tasaım standadı kullanılaak hesaplandığında, diğe tasaım standatlaına göe daha doğu olaak hesaplanabilmektedi. Euocode 3 e göe kena ıtılma kuvveti, CSA-S 36 standadından daha makul seviede bi emnietle. test çekme ükü/tahmini ük oanında hesaplanı. Geek uva kuvveti geekse net kesit kuvveti, Euocode 3 tasaım standadı kullanıldığında daha doğu olaak tahmin edili ve test çekme ükü/tahmini ük oanı aklaşık.02 civaındadı. Çizelge mm umuşak ince sac hata kiteleinin istatiksel sonuçlaı İstatiksel Bouna İstatiksel Enine İstatiksel Çapaz Hata odu Bilgi Pt/Pp Bilgi Pt/Pp Bilgi Pt/Pp (a) AS/NZS 4600 (cold fomed 996) ve AISI (996 edition 997) Dene Saısı Kena Standat Sapma Yıtılması C.o.V Dene Saısı Yuva Standat Sapma Hatası C.o.V Dene Saısı Net Kesit Standat Sapma Hatası C.o.V (b) CSA-S 36 (cold fomed 994) Dene Saısı Kena Standat Sapma Yıtılması C.o.V Dene Saısı Yuva Standat Sapma Hatası C.o.V Dene Saısı Net Kesit Standat Sapma Hatası C.o.V (c) Euocode 3 (Euopean Committee 996) Dene Saısı Kena Standat Sapma Yıtılması C.o.V Dene Saısı Yuva Standat Sapma Hatası C.o.V Dene Saısı Net Kesit Standat Sapma Hatası C.o.V C.o.V: Değişim Katsaısı

17 en ve ühendislik Degisi Cilt : 6 Saı : 2 Safa No: Çekme Hatası Geilimlei ile alzeme ukavemetinin Kaşılaştıılması He önek için çekme ükündeki kesit geilimi, a kena ıtılması a uva hatası ada bunlaın kombinasonu olan hatalaa ol aça. Çekme kesit geilimi σ ç nin ana metal çekme mukavemeti σ ç e oanı, e/d oanıla kaşılaştıılı (Şekil 4). Yumuşak sac için sonuç gafikleinden kitik uva diencinin, malzeme çekme mukavemetinin aklaşık 2.5 katına ulaştığı göülmektedi. Tek kesme düzlemli bindime saclaın cıvatalı bağlantı uva dienci, AS/NZS 4600 ve AISI tasaım standadı için malzeme çekme mukavemetinin 3 katı, Euocode 3 e göe çekme mukavemetinin 2.5 katı ve CSA-S 36 standadına göe, d/t 5 olan ince malzemele için 2 katı olmaktadı. Kena ıtılmasına ol açan kitik kesit geilimi, uva hatasındaki kesit geiliminden düşüktü ve Euocode 3 e göe tahmin edilen kena ıtılma geilimine daha akındı. Çekme ükündeki kesit geiliminin oluştuduğu net kesit hatalaına ait kaşılaştıma Şekil 5 te veilmişti. Kitik net kesit geiliminin σ net, malzemenin dinamik çekme mukavemeti σ ç e oanı, d/s oanına bağlıdı ve AS/NZS 4600 ve AISI standatlaı kullanılaak hesaplanı. Tek cıvatalı bağlantıla, malzemenin ince olmasından dolaı net kesit çatlağına ol açmaz. Bu üzden elimizdeki iki ve üç cıvatalı bağlantıla için sınılı miktada vei vadı. Çoğu önekte net kesit geiliminin çekme mukavemetine oanı, aklaşık olaak anı. değeidi ve bu da göstemektedi ki ve d/s oanına bağlı olan geilim azaltma faktöü kullanmak umuşak ve mukavemetli sacla için oldukça önemlidi. AS/NZS 4600, AISI ve Euocode 3 standatlaında kullanılan azaltma faktöü, CSA-S 36 standadında e almaıp, net kesit hata geilimi, delik saısına bağlı değildi Kena Yıtılması Yuva / Kena Yıtılması Yuva hatası AS/NZS 4600, AISI Euocode 3 sç/sç CSA-S e/d Şekil mm umuşak sac numunele için kena ıtılma ve uva geilimleinin çekme mukavemetine oanı

18 Safa No: 70 S. SAYLAN,. BELEVİ snet/sç =/3 =/2 İki Civatalı Üç Civatalı snet/sç=(- 0,9 + 3(d/s)) = d/s Şekil mm umuşak sac numunele için net kesit hata geiliminin çekme mukavemetine oanı 5. SONUÇ ve TARTIŞA. Yapılan denelein veilei göstemektedi ki AS/NZS 4600 ve AISI tasaım standatlaı, ince umuşak sac ve mukavemetli sacladan apılan bağlantılaın hata modunun tahmininde kullanılamaz. Yapılan denelede sadece 0.42 mm umuşak malzeme için AISI ve AS/NZS 4600 tasaım standadının kena ıtılma fomülü geçek değee akın bi tahmin sağlaabilmişti. Bundan dolaı bu tasaım standatlaı tahmini ükteki bi hata kiteine daanan bağlantının uva kuvveti ve net kesit kuvvetinin doğu olaak hesaplanmasında kullanılamaz. 2. Yüksek mukavemetli saclada Euocode 3 standadında öneilen tasaım fomülü kena ıtılma hatasının en ii tahminini sağla. Yapılan denesel gözlemlee göe sac malzemenin ıtıldığı cıvatalı bağlantının defomasonlaı uva hata moduna ait olabili. Ya umuşak sacın defomason kapasitesindeki atışın sonucuna göe a da paçanın kena kıvılmasının sebep olduğu ekstem düzlem dışı defomasonlaı ile lokal ıtılmala oluşabili. Bu tip lokal ıtılmala gösteebilen önekle Euocode 3 tasaım standadında belilenmiş uva tasaım metodunun kullanılması ile ugun şekilde tasalanabili. Yıtılma uva hatalaının bu tipi hatanın net kesit çatlak modu ile ilgili değildi mm lik umuşak sac ve 0.8 mm lik mukavemetli sacladan oluşan bağlantılaın net kesit hatası CSA-S 36 tasaım standadında paça genişliği ve cıvatalaın eleşimine bağlı geilim azaltma faktöü kullanılmaksızın hesaplanmaa çalışılmış ve umuşak saclada doğu ve güvenili tahmin sağlamasına ağmen mukavemetli sacla için elde edilen tahminle eteince emnietli olmamıştı. Bu üzden mukavemetli saclaın uva hatasını belilemede daha tam ve güvenili tahminle sağlaabilen Euocode 3 tasaım standadı kullanılmalıdı. 4. Roges ve Hancock taafından apılan testlede AS/NZS 4600 ve AISI standatlaının cıvatalı bağlantılaın hata modunun doğu tahmininde kullanılamaacağı belitilmişti. Geek G300 saclaın, geekse G550 saclaın net kesit dienci, CSA-S 36 standadına göe, net kesit alanı ile çekme mukavemeti kullanılaak hesaplanabilmektedi. Kena ıtılması oluşan bağlantılada Euocode 3 tasaım standadı ve uva hatası oluşan bağlantılada da CSA-S 36 tasaım standadı öneilmektedi.

19 en ve ühendislik Degisi Cilt : 6 Saı : 2 Safa No: 7 Denelede kullandığımız sacla Avupa da imal edilmiş olup, aptığımız denelein sonuçlaı da Avupa tasaım standadına büük uum göstemektedi. Avupa tasaım standadı hazılanıken Avupa da üetilen saclaın esas alınmasının buna neden olduğunu düşünmekteim. Bu tip saclala apılan tasaımlada, kullanılan sacın menşeinin ve uum göstediği standadın gözönüne alınması geekmektedi. TEŞEKKÜR Tez çalışmam sıasında beabe çalıştığım danışman hocam, Yad. Doç D. elih BELEVİ ve Aaş. Gö. Bahadı UYULGAN a, D.E.Ü. akina ühendisliği bölümü öğetim üeleine ve aaştıma göevlisi akadaşlaıma, numunelein hazılanmasındaki katkılaından dolaı uhammed YAŞA a teşekküü bi boç biliim. KAYNAKLAR Dhalla A.K., Winte G. (974a): Steel Ductilit easuements, Jounal of Stuctual Division, ASCE, 00(2), Dhalla A.K., Winte G. (974b): Suggested Steel Ductilit Requiements, Jounal of Stuctual Division, ASCE, 00(2), Roges C.A., Hancock G.J. (997): Bolted Connection Test of Thin G550 and G300 Sheet Steels, Jounal of Stuctual Engineeing, ASCE, 24(7), Roges C.A., Hancock G.J. (999): Bolted Connection Design fo Sheet Steels Less than.0 mm Thick, Jounal of Constuctional Steel Reseach 5, Roges C.A., Hancock G.J. (2000): ailue odes of Bolted-Sheet-Steel Connections Loaded in Shea, Jounal of Stuctual Engineeing, ASCE, 26(3), Winte G. (956): Tests on Bolted Connections in Light Gage Steel, Jounal of Stuctual Division, ASCE, 82(2), Wu S.W.W., LaBoube R.A. (995): Stength of lexual embes using Stuctual Gade of A653 and Gade E of A6 Steels, st Pogess Repot, Depatment of Civil Engineeing, Univesit of issoui-rolla, Stud 95-5.

20 DEÜ ÜHENDİSLİK AKÜLTESİ EN ve ÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Saı: 2 sh aıs 2004 ÇEKEYE ARUZ KAYNAKLI ÇELİK PLAKALARIN KIRILA DAVRANIŞININ SINTAP YÖNTEİYLE İNCELENESİ (INVESTIGATION O THE RACTURE BEHAVIOR O WELDED STEEL PLATE SUBJECTED TO TENSION BY SINTAP PROCEDURE) Binnu GÖREN KIRAL* ÖZET/ABSTRACT Kanaklı bağlantıla endüstide makina ve apı elemanlaında sıklıkla kullanılmaktadı. Üetim vea işletme aşamalaında bu gibi elemanlada çatlak benzei kusula oluşabilmektedi. Çatlak içeen bu tü apılaın işletme ükleine kaşı daanıklılığın taini önemlidi. Çünkü söz konusu paça nüklee bi santal, bi petokima tesisi vea hehangi bi endüstiel işletmede emniet açısından kitik bi paça olabili. Bu çalışmanın amacı, kanaklı çelik apılada, apının daanabileceği hasa ükleini ve ani gevek kıılmalaa sebep olmaacak kitik çatlak uzunluklaını tespit etmekti. Bunun için, dokuz Avupa Biliği ülkesinin aaştıma mekezlei, ünivesitelei ve sanai kuuluşlaının e aldığı Avupa Komisonu taafından geliştiilmiş olan SINTAP (Euopean Stuctual Integit Assessment Pocedue) posedüü kullanılmıştı. Welded connections ae widel used in indust as machine and constuction components. Cack-like defects in welded connections ma occu duing manufactuing o sevice life. The assessment of the integit of stuctues containing such cacks is ve impotant, since these components could be a citical pat in a nuclea powe plant, a petochemical o an industial plant. This stud aims to assess the failue loads and citical cack sizes which the welded steel stuctue can withstand unless bittle factue occus. To this end, SINTAP (Euopean Stuctual Integit Assessment Pocedue), developed b the Euopean Commission coveing eseach centes, univesities and industies of nine Euopean counties, is used. ANAHTAR KELİELER/KEYWORDS SINTAP Yöntemi, Kıılma, Kanaklı çelik plaka, Geilme şiddet faktöü SINTAP Pocedue, actue, Welded steel plate, Stess intensit facto * DEÜ ühendislik akültesi, akina ühendisliği Bölümü, 3500, Bonova, İZİR