II. TEMEL KAVRAMLAR VE TANIMLAR

Transkript

1

2 Bölüm01- Temel Kvrmlr II. TEMEL KAVRAMLAR VE TANIMLAR Mliye Muhsebesi : Bir işlemede üreilen ml ve hizme birimlerinin elde edilmesi ve bunlrın lıcılr ulşırılıp pry çevrilmesi için, işlemenin ypığı fedkârlığın prsl ölçüsünü göseren mliyelerin, hngi giderlerden oluşuğunu belirleyen, söz konusu giderleri; ürleri, fonksiyonlrı ve gider yerleri bkımındn hesp plnındki sınıflndırm doğrulusund kydedip izleyen, bu bilgilerin inceleme ve yorumunun ypılmsın imkân verecek rporlrın hzırlnmsını ve mliyelerin konrolünü mç bilen işlemler büünüdür. Tnımdn d nlşılcğı gibi mliye muhsebesi sdece hmmdde edriki ve üreimi ile sınırlı klmyıp, pzrlm mliyelerini de kpsyn süreçleri bünyesinde brındırır. Kısc bir nıml mliye, hedeflenen bir sonuc ulşmk için klnılmsı gereken esirgemezliklerin prsl oplmıdır. Örneğin, bir mlın mliyei denildiğinde mçlnn, eğer o ml sınlm yoluyl elde edilmişse lış mliyei, eğer üreim sonucu elde edilmişse üreim mliyei dir. Sonuç her iki durumd d elde edilen ml olup, birinci durumd mliye sın lm fliyeinin, ikinci durumd ise üreim fliyeinin neden olduğu fedkârlıklrl ölçülecekir. f u h o c. n e Muhsebe Mliyei : Sonuc ulşmk için ypılmsı gereken giderler oplmıdır. Fırs Mliyei : Krr seçenekleri rsınd birini ercih emek nedeniyle diğerinden kçırıln ne kznçır. Bunlrın ynınd yöneim krrlrın ışık uck diğer mliye kvrmlrı d şğıd çıklnmkdır. Ek Mliyeler : Türlü seçenekler rsınd bir nesinin seçilmesi durumund, oplm mliyelerde (sbi, yrı değişken, değişken) ory çıkn değişikliklerdir. Örneğin üreimi 2000 birimden 3000 birime çıkrmyı plnlyn bir işlemede; oplm mliyelerin TL den TL ye çıkmsı durumund ek mliye, TL olckır. Elbee bu durumd işlemenin krr lırken beklenen geiriyi de göz rdı ememesi gerekir. Bmış Mliye : Bir krr işlemi sırsınd o krrdn ekilenmeyen mliyelere bmış mliyeler denir. Genellikle rihsel mliyelerdir. Çünkü bunlr geçmişe verilen bir krr ilişkindir ve bugünkü krrlrd bir ekisi olmyckır. Örneğin, önceden sın lınmış bir sbi kıymein mliyei bmış mliyeir. Mliye Muhsebesinin Amçlrı: I. Üreilen ml ve hizmelerin birim mliyelerini ölçmek II. Soklrın değerlerini hesplmk III. Geleceğe yönelik plnlrın ypılmsın yrdım emek IV. Giderlerin konrolünü ve klie sndrdını korumk koşulu ile olnklr ölçüsünde mliyelerin düşürülmesini sğlyck yönemleri gelişirmek V. Seçenekler rsınd krr vermek durumund oln yöneicilere mliyele ilgili düzenli, ekili ve güvenilir bilgiler vermek Diğer bir yönüyle ele lındığınd mliyeler sdece klnıln fedkârlıklrl ölçülemez. Bir işleme vr oln emek ve sermyesini belli bir işe knlize ederken, lernif bzı fırslrı kçırmış olur. Bu durumd kçırıln lernif kznçlr d işleme için fırs mliyei sorununu ory çıkrır. Örneğin çılgınc rn ükeim lışknlıklrı ile berber ürekenliğin yok olduğu ülkemizde, rzi shibi birinin, boş rzisi üzerine dikebileceği 100 kök ceviz fidnı yerine, kendisine TL değerinde kıllı elefon lmsı göserilebilir. 100 kök ceviz fidnı yklşık 10 yıllık bir vdede orlm her yıl 3 on ykın bir ürekenlik sğlr ki bu d yıld TL lik bir kznç nlmın gelir. Arzi shibi bu kzncı kçırmkl klmyıp, elefon için de bir mliyee klnmışır. Bhsi geçen örneke elefonun mliyei muhsebe mliyei olrk çıklnırken, TL lik kçırıln ceviz kzncı ise fırs mliyei olrk nielendirilebilir. Üzülerek belirmek gerekir ki kyboln ürekenlik ve uumluluk bilincimizi yeniden inş emek oldukç zordur. Örneke çıklnn kvrmlrı nımlmk gerekirse; Mliye Muhsebesi Mmul Kvrmı 151 Yrı Mmul Hs. 152 Mmuller Hs. 620 Sıln Mmul Mliyei İç Bilgi Kullnıcılrın yönelik veri üreir Yöneiciler Orklr Personel FARKLAR Finnsl Muhsebe Ticri Ml Kvrmı 153 Ticri Mllr Hs. 621 Sıln Ticri Mllrın Mliyei Dış bilgi kullnıcılrının ihiycı oln verileri sğlr Devle Yırımcılr Ork olm. İseyenler Kredi verenler 1

3 Bölüm01- Temel Kvrmlr A. HARCAMA: Bir ml, fyd ve hizme sğlnmsı vey herhngi bir edim krşılığı olmksızın ory çıkn bir yükümlülük nedeniyle ypıln ödeme ve borçlnmlrdır. Burd hrcmdn ksedilen sdece nki çıkışlrı olmyıp, v edilen borçlnmlrd hrcmnın bileşenini oluşurur. Hrcm ile gider kvrmlrı ynı şey değildir. Hrcmnın gidere dönüşmesi için, hrcm krşılığınd elde edilen yrrın, ynı dönemde ükeilmesi gerekir. Şye hrcm yoluyl elde edilen yrr gelecek dönemlerde ükeilecek ise, hrcmlr mliyee dönüşmekedir. Her hrcm bir gider olmycğı gibi, her giderinde bir hrcm olmsı gerekmez. Örneğin morismn giderleri ve krşılık giderleri gerçeke nki çıkışı ve yükümlülük gerekirmeyen giderlerdir. Yni bir hrcmy ess eşkil emezler. D. ZARAR: Belirli bir döneme i giderler oplmının, o dönem hsılındn fzl oln kısmıdır. Diğer bir ifde ile işlemeden çekilen ve konn değerler hriç olmk kydı ile dönem sonu öz sermyesi ile dönem bşı öz sermyesinin krşılşırılmsı sureiyle bulunn negif frkır. Bu çıklmlrdn yol çıkrk zrrı ikiye yırbiliriz. ) Bilnço Yklşımınd Zrr: Belirli bir dönemde bir işlemenin öz sermyesinde, giderler ve işlemeden çekilen değerler hriç, olğn dışı fliyeler vey rızi ypıln işlemler ve olylr sonucund meydn gelen zlışlrdır. b) Gelir Yklşımınd Zrr : Belirli bir dönemde işleme fliyelerinin sürdürülmesi ve bir gelir elde edilmesi dışınd, rızi iş ve olylrdn dolyı kullnıln vey ükeilen vrlıklrın hsıln düşülen, yrrı ükenmiş mliyeleridir. B. MALİYET: Herhngi bir mlı vey hizmei, kullnıldığı vey sıldığı yerde vey durumd elde edebilmek için doğrudn doğruy ve dolylı olrk ypıln oplm hrcmlrdır. ) Tükenmiş Mliye: Peşin ödenmiş giderlerin cri döneme i kısmıdır. b) Tükenmemiş Mliye: Cri dönem içerisinde ükeimi gerçekleşmemiş Soklr, Özel Mliyeler, peşin ödenmiş giderler kifleşirilmiş gider y d ükenmemiş mliye olrk kbul edilir. c) Dönüşürme Mliyei: Üreim esnsınd hmmdde ve mlzemenin işlenip mmul hline geirilmesine kdr klnıln mliyelerdir. İşçilik ve Genel üreim giderinin bileşiminden oluşur. İşlem gideri ve şekillendirme mliyei olrk d dlndırılmkdır. f u h o c. n e C. GİDER: Hsıl elde emek mcıyl ükeilen mliyeler oplmıdır. ) Bilnço Yklşımınd Gider: Bir İşlemenin belli bir dönemdeki ml eslimi vey üreim, hizme kullnımı vey sürekli n iş konusuyl ilgili diğer işlemleri sonucund işlemenin vrlıklrınd meydn gelen zlışlr vey yükümlülüklerinde meydn gelen rışlrdır. b) Gelir Yklşımınd Gider: İşlemenin vrlığını ve fliyeini sürdürebilmesi ve bir ekonomik yrr sğlmsı için belli bir dönemde kullndığı ve ükeiği girdilerin fydsı ükenmiş mliyelerin hâsıln düşülen kısmıdır. 2

4 Bölüm02- Giderlerin Sınıflndırılmsı II. GİDERLERİN SINIFLANDIRILMASI BÜTÇE DENKLEMİ A. ÜRÜNLERE YÜKLENMELERİNE GÖRE ) Direk Gider: Belirli bir ml vey hizmein üreime doğrudn doğruy herhngi bir dğıım nhrı kullnmdn yüklenebilen giderlerdir. b) Endirek Gider: Belirli bir ml vey hizmein üreim mliyeine doğrudn doğruy yüklenmeyip birkım dğıım ölçüleri ile yüklenebilen giderlerdir. B. FAALİYET HACİMLERİNE GÖRE ) Sbi Giderler: Belirli bir zmn dilimi ve hcmi içinde fliye hcmindeki ış ve zlışlrdn ekilemeden ynı kln giderlerdir. Ypısl Giderler: İşlemenin ypısın bğlı olrk ory çıkn ve zorunlu oln mliyelerdir. (Amorismn Giderleri) Progrmlnmış Giderler: Yöneicilerin lcklrı krrlrdn ekilenen ve vzgeçilebilir nielike oln mliyelerdir. (Reklm, AR-GE giderleri) b) Değişken Giderler: Fliye hcmine bğlı olrk rn vey zln giderlerdir. Giderler Giderler Üreim Mikrı Toplm Sbi Mliye Üreim Mikrı Toplm Değişken Mliyeler Giderler Giderler Üreim Mikrı Birim Değişken Mliyeler Üreim Mikrı Birim Sbi Mliyeler c) Yrı Sbi- Yrı Değişken Giderler Yrı Değişken Giderler: Yrı değişken giderler; Fliye hcmi durduğund mmen ordn klkmyn nck fliye hcmine bğlı olrk rn vey zln giderlerdir. Bkım onrım giderleri Yrı sbi giderler: Belirli bir fliye rlığınd sbi oln bu hcım şıldığınd sıçrmlr göseren giderlerdir. f u h o c. n e Y = + b.(x) Krm Mliye = Toplm + Birim Fliye Sbi Değişken Hcmi Mliye Mliye İşlemede giderlerin sbi ve değişken kısımlr yrılmsınd kullnıln yönemler şunlrdır; En düşük ve en yüksek hcimler ekniği Yrı orlmlr ekniği (Çife Orlmlr) Grfik Tekniği Yönemi (Serpilme Grfiği) İş Ölçümü Yönemi En Küçük Kreler Yönemi Muhsebe Yönemi C. FONKSİYONLARINA GÖRE (7/A Seçeneği) ) Sok Mliye Giderleri. Alış Gideri b. Üreim Giderleri Direk İlk Md. ve Mlzeme Gideri Direk İşçilik Gideri Genel Üreim Gideri b) Dönem Giderleri. Arşırm Gelişirme Gideri b. Pzrlm Sış ve Dğıım Gideri c. Genel Yöneim Gideri d. Finnsmn Gideri D. ÇEŞİTLERİNE GÖRE (7/B Seçeneği) 0. İlk mdde ve mlzeme giderleri 1. İşçi ücre ve giderleri 2. Memur ücre ve giderleri 3. Dışrdn sğlnn fyd ve hizmeler 4. Çeşili giderler 5. Vergi resim ve hrçlr 6. Amorismnlr 7. Finnsmn giderleri Giderler Giderler Üreim Mikrı Üreim Mikrı Yrı Değişken Mliyeler Yrı Sbi Mliye 3

5 Bölüm02- Giderlerin Sınıflndırılmsı ÇALIŞMA SORULARI 1. Aşğıdkilerden hngisi mmul vücud geirilmesinde ory çıkn ve üreim mliyelerine doğrudn yüklenebilen giderlerden birisidir? A) Endirek Giderler B) Sbi Giderler C) Direk Giderler D) Ypısl Giderler E) Dolylı Giderler 2. Aşğıdkilerden hngisi mmul vey mmul grubu için ne kdr kullnıldığı doğrudn espi edilemeyen, üreilen mmulün mliyeine çeşili yükleme ornlrı üzerinden dâhil edilen giderlerden birisidir? A) Direk İlk Mdde Ve Mlzeme Giderleri B) Direk İşçilik Giderleri C) Direk Giderler D) Sbi Giderler E) Birim Değişken Mliyeler 5. Aşğıdkilerden hngisi giderlerin fonksiyonlrın göre sınıflndırılmsınd dönem gider yerleri rsınd yer lmz? A) Arşırm Gelişirme Gideri B) Üreim Giderleri C) Pzrlm Sış ve Dğıım Gideri D) Genel Yöneim Gideri E) Finnsmn Gideri 6. ETZ işlemesi 6000 birimlik üreim hcminde mliyeleri TL olrk gerçekleşmişir. İşleme izleyen dönemde piys beklenilerini krşılmk için üreim mikrını 9000 dede çıkrmışır. Bu durumd işlemenin üreim rışı ile berber TL mliyei ory çıkmışır. Aşğıdki mliye ve gider kvrmlrındn hngisi bu rışın sebepleri rsınd yer lır? A) Toplm Sbi Mliyeler B) Birim Sbi Mliyeler C) Birim Değişken Mliyeler D) Ypısl Mliyeler E) Progrmlnmış Mliyeler 3. Aşğıdkilerden hngisi Ypısl Giderler için doğru bir ifdedir? A) İşlemelerin üreim ile ilgili ory çıkn mliyelerini ifde eder. B) İşlemelerde doğrudn üreimle ilişkilendirilemeyen ve işlemenin ypısın bğlı olrk ory çıkn, kıs dönemde vzgeçilmesi zor oln sbi mliye ürüdür. C) İşlemelerde üreim dışınd ory çıkn ve kolylıkl yok edilebilen mliyelerdir. D) İşlemelerde üreimle berber ory çıkn ve üreimdeki rış/zlış bğlı olrk rn vey zln mliyelerdir. E) İşlemenin kıs vdede yok edebileceği, ypısl bir kım zorunluluklrdn dolyı klnmk zorund olduğu sbi mliye ürüdür. 4. İşlemede üreim mikrındki rış bğlı olrk oplm olrk sbi klbilen nck belli bir kpsieden sonr kdemeli (bsmksl) olrk rn mliyelere ne d verilir? A) Yrı Sbi Mliyeler B) Birim Değişken Mliyeler C) Toplm Değişken Mliyeler D) Birim Sbi Mliyeler E) Yrı Değişken Mliyeler f u h o c. n e 7. Aşğıdki ifdelerden hngisi doğrudur? A) Birim sbi mliyeler üreim hcmindeki değişme ile berber doğru ornılı olrk değişkenlik göserir. B) Birim değişken mliyeler üreim rışın bğlı olrk değişin mliyelerdir. C) Toplm değişken mliyeler üreim hcmindeki değişme ile berber ers ornılı olrk değişir. D) Toplm sbi mliyeler birim sbi mliyelerin rmsın bğlı olrk rn mliyelerdir. E) Birim sbi mliye ile birim değişken mliyein oplmı üreim için klnıln birim mmul mliyeini verir. 8. Üreim kpsiesi birim oln TZE Byrk işlemesi piysd yoğunlşn byrk lebini krşılmk için üreimini rırmış ve de byrk üremişir. Bu durumd şğıdki ifdelerden hngisi mliye bilgileri çısındn ynlış bir ifde olur? A) İşlemenin üreimini rırmsıyl berber birim bşın değişken mliyeleri rmışır. B) İşleme üreim rışıyl berber kpsiesini şığı için sbi mliyeleri de rckır. C) İşlemenin klndığı oplm değişken mliyelerde üreim rışıyl berber rış yşnckır. D) Üreimdeki rış bğlı olrk birim bşın gerçekleşen değişken mliyelerde bir rış yşnmyckır. E) İşlemenin birim bşın klndığı değişken mliyeleri değişmezken, birim bşın sbi mliyeleri değişecekir. 4

6 Bölüm02- Giderlerin Sınıflndırılmsı 9. Aşğıdki mliye ürlerinden hngi ikisinin üreim mikrındki değişmeden ekilenmediği vrsyılır? A) Toplm Sbi Mliyeler Toplm Değişken Mliyeler B) Toplm Sbi Mliyeler Birim Sbi Mliyeler C) Birim Sbi Mliyeler Birim Değişken Mliyeler D) Toplm Sbi Mliyeler Birim Değişken Mliyeler E) Toplm Değişken Mliye Birim Sbi Mliyeler birimlik üreim kpsiesine ship ETZ işlemesinin %60 kpsie kullnım ornınd birim sbi mliyeleri 8 TL dir. İşlemenin kpsie kullnım ornını %80 e çıkrmsı durumdn birim bşın sbi mliyelerdeki değişim şğıdkilerden hngisidir? A) 2,00 TL zlır B) 2,00 TL rr C) 3,20 TL zlır D) 4,00 TL zlır E) 4,00 TL rr 10. ETZ işlemesinin üreim ile ilgili ory çıkn mliye bilgileri şğıdki gibidir: Birim Değişken Mliyeler : 6 TL Birim Sbi Mliyeler : 8 TL Üreim Mikrı : 6000 Ade Bu bilgilere göre işlemenin üreim mikrını 8000 birime çıkrmsı durumund oplm üreim mliyei kç TL dir? A) TL B) TL C) TL D) TL E) TL 11. TZE üreim işlemesi 8000 birim üreim hcminde TL oplm mliyee klnmkdır. İşlemenin birim değişken mliyeleri 8 TL olduğun göre oplm sbi mliyeleri kç TL dir? A) TL B) TL C) TL D) TL E) TL f u h o c. n e 14. Toplm sbi mliyeleri TL oln ZET işlemesinin birimlik üreim kpsiesinde %60 kpsie kullnım ornı ile üreim ypmsı durumund birim bşın klndığı sbi mliye urı kç TL dir? A) 4 TL B) 6 TL C) 8 TL D) 10 TL E) 12 TL 15. TZE işlemesinin 5000 birimlik üreim hcminde oplm mliyei TL olrk gerçekleşmişir. Birim bşın değişken mliyeleri 10 TL oln işlemenin üreim mikrını 8000 birime çıkrmsı durumund birim sbi mliyelerinde ory çıkn rış yd zlış kç TL olur? A) 3 TL rış B) 5 TL zlış C) 2 TL rış D) 3 TL zlış E) 8 TL rış 12. TEZ işlemesi de üreim gerçekleşirdiğinde işlemenin oplm üreim mliyeleri TL olrk gerçekleşmekedir. Aynı dönemde işlemenin klndığı sbi mliye urı TL olduğun göre işlemenin birim bşın değişken mliyeleri kç TL dir? A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) ZTE işlemesi birim üreim hcminde oplm olrk TL mliyee klnmkdır. İşlemenin birim bşın ürün mliyei 4 TL olrk hesplnmışır. İşlemenin üreim mikrını de olrk rırmsı durumund ory çıkn oplm mliye ne kdr olur? A) TL B) TL C) TL D) TL E) TL 5

7 Bölüm02- Giderlerin Sınıflndırılmsı I. Toplm Sbi Mliyeler II. Progrmlnmış Mliyeler III. Fliye Hcmi IV. Birim Sbi Mliye V. Birim Değişken Mliye 17. Yukrıdki mliye bilgilerinden hngileri büçe denkleminin oluşurulmsınd kullnılır? A) I ve II B) I, III ve IV C) II, III ve V D) I, III ve V E) II, III ve IV 18. ZTE işlemesinin üreim ve mliye bilgileri şğıdki gibidir: Birim Değişken Mliye : 8 TL Birim Sbi Mliye : 9 TL Toplm Sbi Mliye : TL Toplm Değişken Mliye : TL Üreim Mikrı : 2000 Birim Yukrıdki bilgilere göre işlemenin büçe denklemi şğıdkilerden hngisidir? A) Y= X B) Y= X C) Y= X D) Y= (2000) E) Y= ZET işlemesinin Ock yı üreim mikrı deir. İşlemenin ynı döneme ilişkin oplm sbi mliyeleri TL olup, oplm değişken mliyeleri ise TL dir. Bu bilgilere göre işlemenin genel üreim gideri esnek büçe denklemi şğıdkilerden hngisidir? A) Y= X B) Y= X C) Y= X D) Y= X E) Y= X birim üreim kpsiesine ship TZE işlemesinin %60 kpsie kullnım ornınd birim sbi mliyeleri 5 TL, birim değişken mliyeleri ise 12 TL dir. Bu bilgilere göre işlemenin büçe denklemi şğıdkilerden hngisidir? A) Y= X B) Y= X C) Y= X D) Y= X E) Y= X f u h o c. n e birim üreim kpsiesine ship oln işlemenin hmini olrk hespldığı GÜG esnek büçe denklemi şğıdki gibidir: Y= ,30X Yukrıdki bilgilere göre şğıdki verilen ifdelerden hngisi ynlışır? A) İşlemenin her bir ürünün üreimi için klndığı birim değişken mliyei 0,30 kuruşur. B) İşlemenin klndığı sbi mliyeleri TL dir. C) İşleme %100 kpsie kullnım ornınd çlışığınd oplm mliyei TL olckır. D) İşlemenin %100 kpsie kullnım ornınd birim bşın düşen sbi mliyeleri 2 TL olrk gerçekleşecekir. E) İşlemenin kpsie kullnım ornı düşerse birim bşın değişken mliyeleri de rckır. 22. ZTE işlemesinin üçer ylık dönemlerine i üreim ve mliye bilgileri şğıdki gibidir: I. Dönem 1000 de 4500 TL II. Dönem 1200 de 5100 TL III. Dönem 1600 de 7300 TL IV. Dönem 2000 de 7500 TL Yukrıdki bilgilere göre En Yüksek En Düşük Noklr Tekniği yönemine göre işlemenin birim bşın değişken mliyei kç TL dir? A) 3,00 TL B) 3,50 TL C) 4,00 TL D) 4,50 TL E) 5,00 TL 23. ETZ işlemesinin 1000 birimlik üreim hcminde oplm sbi mliyeleri TL olup, oplm değişken mliyeleri ise TL dir. Bu bilgilere göre işlemenin fliye hcmini 1200 birime çıkrmsı durumund klncğı oplm mliye kç TL olur? A) TL B) TL C) TL D) TL E) TL 6

8 Bölüm03 - İlk Mdde ve Mlzeme Mliyeleri II. İLK MADDE VE MALZEME MALİYETLERİ A. DİREKT İLK MADDE ve MALZEME GİDERİ Mmulün ess ypısını oluşurn ve hngi mmul için ne kdr kullnıldığı kolyc spnbilen ilk mdde ve mlzemenin mliyeidir Direk ilk mdde ve mlzeme giderleri doğrudn doğruy mmulün mliyeine yüklenirler. Üreimde kullnılmlrı durumund 710. Direk İlk Md. Mlz. Gid. Hs. nın borcun kydedilirler. Elbise üreiminde kumşın mliyei Aykkbı üreiminde derinin mliyei Yoğur üreiminde süün mliyei Hlı üreiminde ipin mliyei Ekmek üreiminde unun mliyei C. İLK MADDE VE MALZEME DEĞERLEME YÖNTEMLERİ ) İlk Giren İlk Çıkr Yönemi (FİFO): Bu yönemde ilk lınn ilk mdde ve mlzeme, öncelikle üreime gönderilir. Dolyısıyl bu yönemde düşük mliyeli ilk mdde ve mlzeme üreimde kullnılırken, mliyei yüksek oln ilk mdde ve mlzeme sok klmkdır. En yüksek Brü Sış Krını veren yönemdir. İşlemenin vergi yükü rr. B. ENDİREKT İLK MADDE ve MALZEME GİDERİ Mmullerin ess ypısını oluşurmyn nck mmlnbilmesi için gerekli oln, yrdımcı mlzeme mliyei ile işleme mlzemesinin mliyeinden oluşur. Hngi mmul y d mmul grubu için ne kdr kullnıldığı kolylıkl espi edilemeyen mlzeme mliyeleridir. Mmul mliyelerine yüklenirken doğrudn yüklenemeyen, dolylı olrk dğıım ölçüleri rcılığıyl yüklenebilen mliyelerdir. Üreimde kullnılmlrı durumund 730. Genel Üreim Gid. Hs. nın borcun kydedilirler. ) Yrdımcı Mlzeme Üreilen ürünün bünyesine girmekle berber değer ve mikr olrk ne kdr kullnıldığı espi edilemeyen y d ekonomik olrk hesplnmsı nlmlı olmyn mlzeme mliyeleridir. Elbise üreiminde sr ve ipin mliyei Ekmek üreiminde uzun mliyei b) İşleme Mlzemesi Üreilen ürünün bünyesine girmeyen nck işlemenin fliyelerinde kullnıln mlzemelerdir. Temizlik Mlzemeleri Kırsiye Mlzemeleri Mkine Yğı f u h o c. n e b) Son Giren İlk Çıkr Yönemi (LİFO): Son giren ilk mdde ve mlzemeden bşlmk üzere üreime gönderilir. Dolyısıyl, mliyei yüksek oln ilk mdde ve mlzeme üreimde kullnılmk, mliyei düşük oln sok klmkdır. Bu yönemde kr düşük hesplnır ve işlemenin vergi yükü zlır. c) Hrekeli Orlm Mliye Yönemi: İşleme ldığı her ilk mdde ve mlzeme den sonr orlm mliye bulur. Üreime ilk mdde ve mlzeme bu orlm mliyee göre gönderilir. Orlm birim mliyeleri bulmk için; her defsınd kln urı, kln mikr bölmek yeerlidir. Böylece dönem içindeki çıkışlrın mliyeindeki frklılıklr önemli ölçüde giderilmiş olmkdır. d) Trılı Orlm Mliye Yönemi: Bu yönemde orlm birim mliye dönem sonund bulunur. Dönemin ilk mdde ve mlzeme giriş mliyeleri oplmı; dönem içindeki giren oplm mikr bölünmek sureiyle birim orlm mliye spnır. Dönem içinde ilk mdde ve mlzemelerin mmı bu mliye üzerinden üreime gönderilir. Bu yönemlerin dışınd, Gerçek Pri Mliye Yönemi (Hs Mliye) İlk Gelecek oln İlk Çıkr Yönemi (NİFO) En yüksek Fiylı İlk Çıkr Yönemi (HİFO) Yenileme Mliyei Yönemi (Piys Fiyı) Sndr Mliye Yönemi Güvenlik Soklrını Dikke Aln Değerleme Yönemi Piys Fiyı ve Alış Mliyeinden Düşük Olnı ile Değerleme Yönemi 7

9 Bölüm03 - İlk Mdde ve Mlzeme Mliyeleri ÇALIŞMA SORULARI 1. ABC üreim işlemesinin üremeke olduğu kumş için gerekli oln ipliğe i Ock yı sok hrekeleri şğıdki gibidir: Sın Alınn Kullnıln DB Soku m x 180 TL/m 3 Ock m x 200 TL/m 10 Ock m 16 Ock m 18 Ock m x 210 TL/m İşleme sok hrekelerini ilk giren ilk çıkr (FİFO) yönemine göre değerlemekedir. Bu bilgilere göre, işlemenin üreimde kullndığı ipliğin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) (E) üreim işlemesinin Ock 2006 dönemi (DM1) cinsi mlzemeye i sok hrekeleri şğıdki gibidir: Trih Açıklm Mikr Brm.Fiy Önc. Dön. Devir TL Sın lınn TL Üreime Gönderilen Sın lınn TL Üreime Gönderilen Bu bilgilere ve son giren ilk çıkr yönemi ne göre, dönem sonu (DM1) ilk mdde ve mlzemesinin mliyei kç TL dir? A) Dönem sonu ilk mdde ve mlzeme klmmışır. B) C) D) E) M Üreim İşlemesi nin üremeke olduğu kmyon için gerekli oln lsiklerle ilgili Nisn yı sok hrekeleri şğıdki gibidir: Sın Alınn Kullnıln DB Soku 800 de x 60 TL/de 6 Nisn 200 de x 65 TL/de 11 Nisn 900 de 22 Nisn 900 de x 69 TL/de 24 Nisn 500 de Bu bilgilere ve hrekeli orlm mliye yönemine göre işlemenin üreimde kullndığı lsiklerin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) f u h o c. n e 4. Fiylrın sürekli olrk yükseldiği piys şrlrınd dönem sonu soklrının mliyeinin yüksek, üreime verilen mlzeme mliyelerinin ise düşük belirlenmesi isenmekedir. Aşğıdkilerden hngisi bu mçl kullnılck değerleme ölçüsüdür? A) Trılı Orlm Mliye Yönemi B) Gerçek Mliye Yönemi C) Son Giren İlk Çıkr Yönemi D) İlk Giren İlk Çıkr Yönemi E) Hrekeli Orlm Mliye Yönemi 5. Fiylrın yükselme eğiliminde olduğu bir ekonomide şğıdki mliye hesplm yönemlerinden hngisi kullnıldığınd üreimde kullnıln mlzeme mliyei diğerlerine göre her zmn dh yüksek çıkr? A) İlk giren ilk çıkr B) Ağırlıklı orlm mliye C) Son giren ilk çıkr D) Hrekeli ğırlıklı orlm E) Gerçek pri mliyei 6. X işlemesinin Temmuz dönemindeki mlzeme hrekelerine ilişkin bilgiler şğıdki gibidir: Sınlınn Kullnıln DB Mevcu 50TLx1000d Temmuz 65TLx2000d Temmuz d. 13 Temmuz 70TLx2500d Temmuz d. 30 Temmuz 80TLx1000d Bu bilgilere göre Hrekeli Orlm Mliye Yönemine göre 22 Temmuz rihinde kullnıln mlzemenin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E)

10 Bölüm04 İşçilik Mliyeleri II. İŞÇİLİK MALİYETLERİ A. DİREKT İŞÇİLİK GİDERİ Mmulün emel ypısını oluşurn ürün y d hizmelerin üreimini gerçekleşiren, ürün y d hizmee doğrudn yüklenebilen işçiliklerdir. Bu giderler 720. Direk İşçilik Giderleri Hs. nd muhsebeleşirilirler. 1. Ess Üreim Gider Yeri İşçilikleri Konfeksiyon üreiminde dikiş işçisi Kynk deprmnınd kynk işçisi Torn ezgâhınd çlışn işçi 2. Fzl mesi ücreinin norml kısmı 3. Sipriş yeişmesi için ypıln fzl mesi ücrei ve zmlrı B. ENDİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ Direk işçilik dışınd kln ve mmule doğrudn doğruy yüklenilmeyen işçilik giderleridir Genel Üreim Giderleri Hs. n kydedilirler. Endirek işçilik mliyeleri 1. Usbşı Ücreleri 2. Hf ili, byrm ili, yıllık izin ücreleri, ikrmiyeler, fzl mesi, çocuk zmlrı vb. 3. Mkine bşınd çlışn işçinin mkine bkımı, onrımı vb. konulrd eğiim verirken ess işin yerine bşk işlerde geçirdiği süreye isbe eden ücreleri 4. Üreimle doğrudn ilgili olmyn işçilikler, mir, bkım, emizlik işini ypn işçi ücreleri C. İŞÇİLİK MALİYETLERİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILAN BELGELER ) İşyerinde Geçen Toplm Zmnı Göseren Belgeler i. İşçi s krı: Çok işçi çlışırn işlemelerde iş yerinde geçirilen zmnı gösermek için işçi zmn krı kullnılır. İşçinin işe giriş ve çıkışınd bu krlr oomik bir mkineye okuulur. Ücre bordolrı hzırlnırken emel bilgi kynğı ise işçi s krıdır. ii. Punj krı (Devm çizelgesi): Az işçi çlışırn işlemelerde görevli kişi servisleri dolşrk işe gelen işçilerin devm çizelgesinde göserir. f u h o c. n e b) Zmnın Hngi İşler Üzerinde Geçirildiğini Göseren Belgeler i. İşçi Çlışm Krı Her bir işçinin işyerinde geçirdiği süreyi hngi gider merkezinde, hngi işler üzerinde geçirdiğini, boş geçen zmnın y d fzl çlışmlrının olup olmdığını göseren krır. Bu kr direk ve endirek işçilikler nieliklerine göre işlendiği için mliye konrolünde ve dğıımınd ekin bir rçır. ii. İşçi Çlışm Krı Özei Usbşı vey ölye şefi rfındn hzırlnn ve onylnn bu belgede her işçi için düzenlenen işçi zmn krlrınd yer ln bilgiler dh yrınılı olrk yer lır. Bu kr dynılrk muhsebe yevmiye kyılrı ypılır. D. ÜCRET SİSTEMLERİ ) Zmn Temeline Göre Ücre Sisemi: Bu sisemde ücre belirlenirken işçinin işbşın geçirdiği belli bir zmn ess lınır. Zmn ölçüsü s, gün, hf, y y d yıl olbilir. Avnjlrı Çlışığı sürece işçilere sbi bir ücre grni emesi. Koly nlşılbilir ve uygulnbilir olmsı. Çlışnlr için zmn bskısı yrmdığındn dikk iseyen klieli üreim için uygun olmsı. Dezvnjlrı Çlışnlrı eşvik edici bir sisem değildir Konrole dh çok gereksinim duyulur. Verim düşüğünde birim işçilik mliyei rr, verim yükseldiğinde birim işçilik mliyei zlır. b) Akord Temeline Göre Ücre Sisemi: Bu sisemde, zmn göre değil, fiilen ypıln üreim mikrın bğlı olrk ücre hesplnır. Avnjlrı Ypıln iş ile ücre rsınd doğrudn doğruy bir ilişki vrdır Verimi rırn ve üreimi eşvik edici bir nieliğe shipir Konrole fzl ihiyç duymz Dezvnjlrı İşçilerin yıprnmsı, klienin düşmesi, iş kzlrının rmsı ve işçiler rsı rekbein çoğlmsın neden olur Üreim kynklrınd ksm olduğund üreim mikrı ve ücre düzeyi düşer. 9

11 Bölüm04 İşçilik Mliyeleri Akord Ücre Sisemi kendi içinde i. Pr Akordu: Asgri ücreler ve norml olrk bir se üreilebilecek ürün mikrı dikke lınrk hesplnn orlm s ücreine birim bşın kord değeri denir. Örnek: Evlerinde kı ypn bir kişinin ypığı her kı için kord değerinin 5 TL olrk belirlendiğini ve bu kişinin günde 15 ne kı ypbildiğini vrsydığımızd kişinin hk eiği ücrei hesplyınız? ii. iii. Zmn kordu: Zmn kordund önemli oln fkör bir birimin üreilmesi için geçen zmndır. Hk edilen ücre hesplnırken bir birim için dkik olrk belirlenen kord zmnı, üreim mikrı ve kord fkörü ile çrpılrk bulunur. Örnek: 2 TL s ücreiyle çlışn bir işçi % 20 kord zmmı lmkdır. Akord zmnı ise 1 birim üremek için 30 dkikdır. İşçi norml çlışm gününde 15 birim üremişir. Bu işçinin zmn kordun göre günlük kzncı kç TL dir? Grup Akordu: Bu sisem üreimin grup olrk ypılmsı zorunlu olduğund uygulnır. Akord kzncının grup üyeleri rsınd dğıılbilmesi için işçilerin norml s ücreleri dğıım nhrı olrk dikke lınır. Örnek: Üreimi grup olrk ypıln bir ürün için verilen kord ücrei 120 YTL dir. Akord kzncı grup üyeleri üç kişinin ldıklrı norml çlışm ücreleri sırsıyl 45 YTL, 27 YTL ve 18 YTL dir. Akord kzncı grup üyeleri rsınd norml çlışm ücreleri dğıım nhrı lınmk sureiyle dğıılckır. Bun göre 1. işçinin lcğı kord ücrei kç YTL dir? c) Primli Ücre Sisemi: Bu sisemde işçiler her zmn emeline dylı ücre siseminin sğldığı güvenceye shipken hem de norml üreim düzeyini şrs yrığı kznçn belli bir ornd py lmkdır. E. İŞÇİLİK MALİYETLERİNDE ÖZEL KONULAR ) Boş Geçen Zmn Krşılığı İşçi Ücreleri Engellenebilir Sebep Hmmdde Gecikmesi Norml kpsienin lınd üreim ypılmsı İş nımı ve limındki eksiklikler Üreim rçlrının bozulmsı Mlzeme y d yrı mmullerin üreime sevkinde çıkn ksmlr Enerji sıkınısındn kynklnn ksmlr Yukrıd bhsedilen sebepler nedeniyle ory çıkn boş geçen zmn krşılığı ücreler Genel Üreim Gideri hesbınd muhsebeleşirilir. f u h o c. n e Engellenemez Öngörülemez bir sebep Doğl Afe Yngın Genel Enerji Kesinisi Grev Şye engellenemez bir sebep nedeniyle boş geçen zmn oluşmuşs bu durumd verilen ücreler 680 Çlışmyn Kısım Gider ve Zrrlrı hesbınd muhsebeleşirilir. Örnek: S ücrei 10 TL oln bir işçinin norml çlışm süresinin 8 s, bu sürenin 1 slik kısmının, i. Hmmdde gecikmesi sebebiyle çlışılmmışır. Gerekli kydı ypınız ii. Genel enerji kesinisi sebebiyle çlışılmmışır. Gerekli kydı ypınız. b) Fzl Çlışm Krşılığı İşçi Ücreleri İşçilerin norml çlışm süreleri dışınd ypıklrı çlışmlr için hk eikleri urdır. Fzl çlışm ücreleri genellikle norml çlışm ücreinin %50 si kdrdır. Fzl çlışm belli bir siprişin yeişirilmesi için ypılmış ve bu mliye rışı müşeri rfındn kbul edilmişse; fzl ur direk işçilik kbul edilir. Fzl çlışm kpsiesi eksikliğinin giderilmesi için ypılmışs, fzl ur endirek işçilik syılıp Genel Üreim Mliyeine dhil edilir. Burd dikk edilmesi gereken önemli husus fzl çlışmlr krşılığınd ödenen norml ücreler değil, zmlı ücrelerdir. Örnek: S ücrei 10 TL oln bir işçinin norml çlışm süresinin 8 sir. İşçi bir çlışm gününde 11 s olrk fzl çlışmışır. İşlemenin fzl çlışmlrd % 50 zmlı ödeme ypmkdır. Bun göre; i. Fzl çlışm belli bir siprişin yeişmesi için ypılmışır. Gerekli kydı ypınız. ii. Fzl çlışmnın kpsie eksikliği nedeniyle ypılmışır. Gerekli kydı ypınız. 10

12 Bölüm04 İşçilik Mliyeleri c) Yıllık Ücreli İzin ve İkrmiyeler Bu ödemeler bir genel üreim mliyei unsurudur. Anck bu ür mliyeler yıl içinde belirli dönemlerde ödendiklerinden ödemelerin ypıldığı ylrd genel üreim mliyeleri rr. Bu skıncyı ordn kldırmk için yıl içinde ödenecek ücreli izin ve ikrmiyeler önceden hmini olrk belirlenir. Bu ur 12 y bölünerek her y eşi dğıılır. i. Her y ypılck kyı şöyledir. ii. Ücreli izin ve ikrmiye ödendiğinde; d) İşçi Kıdem Tzminı Ödemeleri İş knunund belirilen durumlrd iş kdi son eren işçiye vey knuni mirsçılrın işverence ödenen prdır. Mmul mliyelerinin sğlıklı ve doğru hesplnbilmesi için kıdem zminlrının ylr iibriyle üreim mliyeleriyle ilişkilendirilerek mliye dğıımlrının ypılmsı gerekir. i. Thkkuk edeceği hmin edilen kıdem zminlrının 1/12 si şu şekilde muhsebeleşirilir: f u h o c. n e ii. Uzun vdeli kıdem zminı borcunun kıs vdeli borçlr krılmsı: iii. Kıdem zminının ödenmesi durumund ise şu kyı ypılır. 11

13 Bölüm05 Kpsmın Göre Mliyeler V. KAPSAMINA GÖRE MALİYETLER Üreilen mmullerin mliyei üç n unsurdn oluşmkdır: 1. Direk İlk Mdde ve Mlzeme Giderleri 2. Direk İşçilik Giderleri 3. Genel Üreim Giderleri Bunlrdn ilk ikisi üreim hcmine bğlı değişken giderlerdir. Direk işçilik giderleri kimi zmn üreimde hrcnn süre krşılığı ödenen ücreler şeklinde belirlenirken, bzı uygulmlrd ise ess üreim yerlerinde çlışn işçilerin ücre ve diğer ödemeleri şeklinde nımlndığındn, kısmen vey ümüyle sbi olbilmekedir. Böyle bir durumd, direk işçilik giderlerinin bir kısmı kimi zmn sbi kimi zmn ise değişken nielik kznbilmekedir. Genel üreim giderleri ise kpsmınd hem enerji gibi değişken, hem de morismn gibi sbi giderleri brındırn yrı değişken bir gider grubudur. Bu bkımdn söz konusu giderler iki l grub yrılbilir;. Değişken Genel Üreim Giderleri b. Sbi Genel Üreim Giderleri Üreim mliyelerinin kpsmını belirleyen ve mmul için ne kdr kısmının kullnıldığının espiinde uygulnn yönemler şunlrdır; A. Asl Mliye Yönemi B. Değişken Mliye Yönemi C. Norml Mliye Yönemi D. Tm Mliye Yönemi A. ASAL MALİYET YÖNTEMİ Üreim Mliyelerinin belirlenmesinde direk ilk mdde ve mlzeme ile direk işçilik giderini mliyelere dâhil eden yönemdir. Genel üreim giderlerinin mmı mliye dışı bırkılrk dönem gideri olrk kbul edilmekedir. Asl Mliye Yönemi endüsri öncesi oplumlrd üreimin el emeği ve küçük leler kullnılrk mmule dönüşüğü zmnlrdn klm bir yönem olup, günümüzün mkineleşmiş üreim ormıyl bğdşmmkdır. B. DEĞİŞKEN MALİYET YÖNTEMİ Mliyelerin ylnızc değişken unsurlrını dikke ln bir yönemdir. Bu yönemde giderler değişken ve sbi olrk yrılmk ve mliyei bulunck birimlere ylnızc değişken giderler yüklenmekedir. Üreilen birimlerin birim mliyeinin hesbınd, bu yönem direk ilk mdde ve mlzeme, işçilik ve genel üreim giderlerinin değişken kısımlrını dikke lmkdır. GÜG lerinin sbi kısımlrı ise üreim mliyei değil dönem gideri kbul edilmekedir. f u h o c. n e C. NORMAL MALİYET YÖNTEMİ Bu yönemde değişken üreim giderlerinin mmının, sbi üreim giderlerinin ise kpsie kullnım ornın göre mliyelere yüklenmesi essın dynır. Üreim mliyeleri bulunurken, direk ilk mdde ve mlzeme, direk işçilik mliyeleri ile değişken genel üreim mliyeleri dikke lınır. Bununl berber sbi genel üreim mliyelerinin dönem içinde kullnıln kpsieye i oln kısmı mliyelere yüklenir. D. TAM MALİYET YÖNTEMİ Tüm mliye unsurlrının üreim mliyelerine dhil edildiği yönemdir. Bu yönemde dönemin üreim giderlerinin mmı direk, endirek, sbi ve değişken olmsın bkılmksızın üreilen mmul mliyeine dhil edilir. No: Bu konu ile ilgili olrk hzırlnmış klıp blo şğıdki gibidir. Birçok soru bu blodki kurllr uyulrk rhlıkl ypılbilmekedir. Gider Türleri Kpsmın Göre Mliyeler Asl Değişken Norml Tm 710 Direk İlk Md. Mlz. XX XX XX XX 720 Direk İşçilik XX XX XX XX 730 GÜG (Değişken) -- XX XX XX 730 GÜG (Sbi) KKO* XX Toplm Mliye XXX XXX XXX XXX Üreim Mikrı de de de de Birim Mliye XXX XXX XXX XXX *KKO: Kpsie Kullnım Ornı DEĞİŞKEN MALİYET YÖNTEMİ Brü Sışlr Sışlrın Mliyei (-) BRÜT KATKI PAYI Dönemin Değişken Giderleri(-) - Arge - Psdğ - G.Yöneim NET KATKI PAYI Dönemin Sbi Giderleri (-) - İşçilik - GÜG - Arge - Psdğ - G.Yöneim KARA/ZARARA KATKI KATKI TİPİ GELİR TABLOSU No: Tm Mliye ve Norml Mliye Yönemlerinden frklı olrk Değişken mliye yöneminde Kkı ipi gelir blosu kullnılmkdır. 12

14 Bölüm05 Kpsmın Göre Mliyeler ÇALIŞMA SORULARI Aşğıd verilen bilgilere göre ilk 4 soruyu ynılyınız. Aylık üreim kpsiesi de oln EZT işlemesinde Ekim yı içerisinde 6000 de üreim gerçekleşmişir. İşlemenin ynı döneme ilişkin üreim mliyeleri şğıdki gibidir: Direk İlk Md. ve Mlz. Gideri : TL Direk İşçilik Gideri : TL Genel Üreim Gideri : TL Değişken : TL Sbi : TL 1. Yukrıd verilen bilgilere göre işlemenin Asl Mliye Yönemi ne göre birim mliyeleri kç TL dir? A) 1,50 TL B) 2,50 TL C) 3,00 TL D) 3,60 TL E) 4,00 TL 2. Yukrıd verilen bilgilere göre işlemenin Değişken Mliye Yönemi ne göre birim mliyeleri kç TL dir? A) 1,50 TL B) 2,50 TL C) 3,00 TL D) 3,60 TL E) 4,00 TL 3. Yukrıd verilen bilgilere göre işlemenin Norml Mliye Yönemi ne göre birim mliyeleri kç TL dir? A) 1,50 TL B) 2,50 TL C) 3,00 TL D) 3,60 TL E) 4,00 TL 4. Yukrıd verilen bilgilere göre işlemenin Tm Mliye Yönemi ne göre birim mliyeleri kç TL dir? A) 1,50 TL B) 2,50 TL C) 3,00 TL D) 3,60 TL E) 4,00 TL f u h o c. n e 5. TZE işlemesinin yıllık üreim kpsiesi birimdir. İşleme Şub yınd 4000 de ürünün üreimini mmlmış ve TL mlzeme gideri, TL işçilik gideri, TL değişken GÜG gideri, TL de sbi GÜG giderine klnmışır. Bu bilgilere göre işlemenin Norml Mliye Yönemi ne göre birim mliyei kç TL dir? A) 7,20 TL B) 8,80 TL C) 9,00 TL D) 11,00 TL E) 11,50 TL 6. ZTE işlemesinin Eylül yı üreim mikrı 6000 deir. İşleme mliyelerini Tm Mliye Yönemi ne göre hespldığınd birim üreim mliyei 8,00 TL, Değişken Mliye Yönemi ni kullnrk hespldığınd ise birim mliyeleri 6,00 TL olrk gerçekleşmekedir. Bu bilgilere işlemenin sbi GÜG gideri urı kç TL dir? A) B) C) D) E) Tm kpsienin lınd üreim gerçekleşiren ZTE işlemesinde şğıd verilen mliye sisemlerine ilişkin sırlmlrdn hngisi doğrudur? A) Değişken Mliye < Tm Mliye < Asl Mliye B) Asl Mliye = Değişken Mliye < Tm Mliye C) Değişken Mliye < Norml Mliye < Tm Mliye D) Norml Mliye < Değişken Mliye < Tm Mliye E) Değişken Mliye < Asl Mliye < Norml Mliye 8. %100 kpsie kullnım ornınd şğıdki mliye sisemlerinden hngileri birbirine eşiir? A) Asl Mliye-Değişken Mliye B) Değişken Mliye-Norml Mliye C) Değişken Mliye-Tm Mliye D) Asl Mliye-Norml Mliye E) Norml Mliye-Tm Mliye 9. ZTE işlemesinin Değişken Mliye Yönemi ne göre üreim mliyeleri TL, Norml Mliye Yönemi ne göre TL olrk hesplnmışır. Kpsie kullnım ornı %40 oln işlemede kpsie spmsı urı kç TL dir? A) TL B) TL C) TL D) TL E) TL 13

15 Bölüm05 Kpsmın Göre Mliyeler 10. ZTE işlemesinin üreim kpsiesi birim olup, Mr yı üreim mikrı deir. İşlemenin ynı döneme ilişkin brü sışlrı oplmı TL, sış indirimleri TL dir. İşleme mliyelerini Değişken Mliye Yönemi ne göre hespldığınd TL, Tm Mliye Yönemi ne göre hespldığınd ise TL olrk espi emişir. Bu bilgilere göre Norml Mliye Yönemi ne göre işlemenin Brü Sış Krı kç TL dir? A) TL B) TL C) TL D) TL E) TL I. Direk İlk Mdde ve Mlzeme II. Direk işçilik Gideri (mmı sbi) III. Değişken GÜG IV. Sbi GÜG V. Değişken Pzrlm Sış ve Dğıım Gideri VI. Sbi Genel Yöneim Gideri 13. Yukrıd verilen mliyelerden hngileri Değişken Mliye Yönemi ne göre mmul mliyelerine dhil edilir? A) I, II, III ve V B) II, III ve V C) I ve III D) I, III ve V E) II, IV ve VI 11. TZE işlemesinin Nisn yı üreim mikrı deir. İşlemenin dönem içinde gerçekleşen üreim mliyeleri şğıdki gibidir: Direk ilk mdde ve mlzeme gideri Direk işçilik gideri Değişken genel üreim gideri Sbi genel üreim gideri : TL : TL : TL : TL Norml Mliye Yönemi ne göre birim mliyei 6 TL olduğun göre işlemenin Nisn yı kpsie kullnım ornı kçır? A) 0,25 B) 0,30 C) 0,40 D) 0,50 E) 0,60 f u h o c. n e 14. TZE işlemesinin dönem içi brü sışlrı oplmı TL dir. Değişken Mliye Yönemi ne göre işlemenin birim mliyeleri 8 TL olrk hesplnmışır. Dönem içinde üreim mikrı, sış mikrın eşi olup 4000 de oln işlemenin dönem giderleri rsınd yer ln pzrlm sış dğıım gideri 6000 TL olup, %25 lik kısmı değişken nielikedir. Genel yöneim gideri ise 5000 TL olup, yrısı değişken yrısı d sbi giderlerden oluşmkdır. İşlemenin Değişken Mliye Yönemi ne göre ne kkı pyı kç TL dir? A) TL B) TL C) TL D) TL E) TL 12. ETZ işlemesi Ock yınd 600 de mmulün üreimini mmlmışır. Dönem bşı ve dönem sonu yrı mmul soğu bulunmyn işlemenin ynı dönemde gerçekleşen mliyeleri çeşili sisemlere göre şğıdki şekilde belirlenmişir: Asl Mliye : TL Değişken Mliye : TL Norml Mliye : TL Tm Mliye : TL Yukrıdki bilgilere göre işlemenin üreim kpsiesi kç birimdir? A) 600 birim B) 900 birim C) 1200 birim D) 1500 birim E) 1800 birim 14

16 Bölüm06 Sfh (Evre) Mliyei VI. SAFHA (EVRE) MALİYETİ SİSTEMİ Sfh mliyei sisemi, genellikle ynı cins mmullerin sürekli ve yığın hlde üreildiği işlemelerde kullnıln bir mliye hesplm sisemidir. Un, şeker, çimeno, cm vs. üreen işlemelerde kullnılır. Üreim, sfhlr (işlem merkezlerine) yrılmışır. Üreim mliyei rporu: Belli bir üreim merkezinde, belli bir dönemde gerçekleşen üm mliyeleri özeleyen bir rpordur. Üç emel bölümü vrdır: I. Üreimin mikr hrekeleri II. Birim mliye hesplmlrı III. Sğlm Sfh mliye siseminde, mliye kışı çısındn dör önemli nok vrdır: 1. Her bir ess üreim gider yerinin üreim mliyei, yrı hesplrd izlenir. (örneğin, 151.yrı mmuller üreim hesbı I. sfh ve 151.yrı mmuller üreim hesbı II. sfh gibi) 2. Üreimin I. sfhsındki oplm üreim mliyeleri, II. sfhy devreden ürünle birlike II. sfhnın 151 yrı mmuller üreim hesbın krılır. (ikiden fzl üreim sfhsı vrs, her sfh için ynı işlem ekrrlnır.) 3. Direk ilk mdde ve mlzeme, direk işçilik ve genel üreim mliyeleri, ilgili olduklrı üm sfhlr, her üreim şmsınd yrı yrı yüklenir. 4. II. sfhdn, mmlnn ve mmul soklrın devredilen mliyeler, 152 mmuller hesbının lcğın geçirilir. Sılck mmuller için, bu hespn, 620 sıln mmullerin mliyei hesbının lcğın, sılck mmul kdr mliye devredilir. Üreilen mmullerde frklılık Mliyelerin İzlenmesinde frklılık Kullnıln belgelerde frklılık Birim üreim mliyelerinin hesplnmsınd frklılık Sfh Mliyei Sisemi Aynı cins mmuller (ek ip) Sipriş Mliyei Sisemi Çok syıd frklı mmul Üreim mliyei sfhlr hlinde oplnır Her mmul grubu ve her sfhd, üm için mliyeler üreim birimlerine eşi yrı yrı izlenir. yüklenir. Her sfhy i üreim mliyei blolrı vrdır. Bu blolr, üreim mliyei rporlrın dönüşür. Bölüm üreim mliyei blosu üzerinde, bölümlerce orlm olrk hesplnır. Her sipriş için yrı sipriş mliye krı çılır. Sipriş mliye krı üzerinden, siprişler iibriyle hesplnır. f u h o c. n e No: Direk ilk mdde ve mlzeme, direk işçilik ve genel üreim gideri hesplrı, her üreim sfhsınd, o sfhy i 151 yrı mmuller üreim hesbın, ynsım hesplrıyl krılır. I. sfh mmlnıp II. sfhy geçildiğinde, iki sfh rsınd oluşn direk işçilik ve genel üreim giderleri de I. sfh mliyeinin ynınd II. Sfhy krılır. EŞDEĞER BİRİM SAYISI Yrı mmullerin, mmlnmış mmul cinsinden ifdesidir. Her sfhdki yrı mmul sok mikrı ile mmlnm derecesinin çrpımındn oluşur. Böylece, belli bir sfhdki yrı mmul, m mmul cinsinden ifde edilebilir. Eşdeğer birim syısı= Yrı mmul mikrı x Yrı mmul mmlm derecesi (yüzdesi) Sfh (Evre) mliye yöneminin şmlrı şunlrdır: (1) Mikr hrekelerinin belirlenmesi (2) Eşdeğer birim syısının hesplnmsı (3) Eşdeğer birim mliyelerinin hesplnmsı (4) Evrenin oplm mliyeinin mmlnmış, mmlnmmış ve kyıp birimler(fireler) rsınd dğılımı (5) Sğlmnın ypılmsı Hesplmlrd 2 yönem kullnılır. Orlm Mliye Yönemi b. FİFO (İlk Giren ilk Çıkr) Yönemi (Dönem Bşı yrı mmul soklrı yrıc lınır. 15

17 Bölüm06 Sfh (Evre) Mliyei FİFO YÖNTEMİ I. AŞAMA MİKTAR HAREKETLERİ ÜRETİME GİREN = ÜRETİMDEN ÇIKAN DBYM + Üreime DSYM + Tmmlnn + Fire Bşlnn ORTALAMA MALİYET YÖNTEMİ I. AŞAMA MİKTAR HAREKETLERİ ÜRETİME GİREN = ÜRETİMDEN ÇIKAN DBYM + Üreime DSYM + Tmmlnn + Fire Bşlnn II. AŞAMA EŞDEĞER BİRİM SAYISI (EBS) II. AŞAMA EŞDEĞER BİRİM SAYISI (EBS) DİMM Gid. = III. AŞAMA EŞDEĞER BİRİM MALİYET Dönemin DİMM Mliyei (TL) DİMM XX EBS f u h o c. n e DİMM Gid. = III. AŞAMA EŞDEĞER BİRİM MALİYET Dönembşı DİMM Mliyei (TL) + Dönemin DİMM Mliyei (TL) D. İşçilik Gid.= G.Ü.G. = Dönemin İşçilik Mliyei (TL) İşçilik XX EBS Dönemin GÜG Mliyei (TL) GÜG XX EBS D. İşç. Gid. = Dönembşı DİG Mliyei (TL) DİMM XX EBS + D.İşç.Gid. XX EBS Dönemin DİG Mliyei(TL) G.Ü.G. = Dönembşı GÜG Mliyei (TL) + Dönemin GÜG Mliyei (TL) GÜG XX EBS 16

18 Bölüm06 Sfh (Evre) Mliyei Örnek: Dönem bşı Yrı Mmul Dönem İçi Üreimine Bşlnn Dönem İçinden Üreimi Tmmlnn Dönem sonu Yrı Mmul Tmmlnm Derecesi DBYM DSYM DİMM %90 %70 DİG %80 %60 GÜG %80 %50 Mliyeler DBYM DÖNEMİN TOPLAM DİMM DİG GÜG ÇALIŞMA SORULARI 1. ZTE işlemesinin Ock 2016 döneminde 5000 birim dönem bşı yrı mmul soğu bulunmkdır. İşleme dönem içinde birim mmulün üreimine bşlmış ve 2000 birim mmulün üreimi mmlymmışır. İşlemenin dönem bşı ve dönem sonu yrı mmul mmlm dereceleri üm üreim süreçleri çısındn %60 olrk gerçekleşmişir. Orlm Mliye Yönemi ne göre işlemenin D.İlk Mdde ve Mlzeme giderleri çısındn eşdeğer birim syısı kç deir? A) B) C) D) E) MİKTAR HAREKETLERİ ÜRETİME GİREN = ÜRETİMDEN ÇIKAN DBYM + Ü.BAŞLANAN = DSYM + Ü.TAMAMLANAN = = EŞDEĞER BİRİM SAYISI f u h o c. n e 2. ETZ işlemesi Ekim 2015 döneminde 8000 birim mmulün üreimine bşlmış ve 6000 birimin üreiminin mmlmışır. İşlemenin ynı dönemde dönem bşı soğu olrk 1000 birim mmulü bulunmkdır. Yrı mmullere i mmlnm yüzdeleri şğıdki gibidir: DBYM DSYM Direk İlk Md. ve Mlz. Gideri : %80 %70 Direk İşçilik Gideri : %60 %75 Genel Üreim Gideri : %50 %60 İlk Giren İlk Çıkr Yönemi ne göre işlemenin Genel üreim giderleri çısındn eşdeğer birim syısı kç deir? A) 7300 B) 7650 C) 7800 D) 8100 E) EŞDEĞER BİRİM MALİYET ORTALAMA MALİYET YÖNTEMİ DİMM Gid. = EBS D. İşçilik Gid.= EBS G.Ü. G. = EBS TOPLAM FİFO YÖNTEMİ DİMM Gid. = D. İşçilik Gid.= G.Ü.G. = EBS EBS EBS TOPLAM =20 TL =22 TL =27 TL =69 TL =20 TL =25 TL =30 TL =75 TL 3. ÖZT işlemesinin Orlm Mliye Yönemi ne göre birim eşdeğer mmul mliyeleri DİMM, DİG ve GÜG çısındn sırsıyl 7 TL, 6 TL ve 9 TL olrk hesplnmışır. İşlemenin dönem içinde mmlnn mmul mikrı de olup, üreime giren ürün mikrı deir. İşlemenin dönem sonu yrı mmul mmlnm dereceleri sırsıyl %80, %60 ve %50 olrk gerçekleşmişir. Bu bilgilere göre işlemenin direk işçilik giderleri çısındn oplm mliyei şğıdkilerden hngisidir? A) B) C) D) E)

19 Bölüm06 Sfh (Evre) Mliyei 4. Sfh mliyei sisemini uygulyn ZTÖ işlemesinin dönem içinde üremiş olduğu ürünlerin mmının cri dönemde üreimine bşlnn ürünler olduğu, bir önceki dönemden kln ürünlere i mliyelerin cri dönemin mliyei olrk kbul edildiği yönem şğıdkilerden hngisidir? A) İlk Giren İlk Çıkr Yönemi B) Orlm Mliye Yönemi C) Son Giren İlk Çıkr Yönemi D) Thmini Mliye Yönemi E) Sndr Mliye Yönemi 5. ÖTZ işlemesi bir önceki dönemde mmlymdığı ürünler için ory çıkn mliyeleri ve üreim mikrını bu dönemin mliye unsurlrın ilve emek yerine önceki dönem içerisinde kibini ypmkdır. Bu bilgilere göre işleme sfh mliyei yönemlerinden hngisini kullnmkdır? 7. Bir üreim işlemesi üremeke olduğu bir mmul için mliyelerini evre (sfh) mliye siseminde, ğırlıklı orlm mliye yönemi ile belirlemekedir. İlk evreye ilişkin üreim mikrı bilgileri şöyledir: Dönem Sonu Yrı Mmul Dönemde Üreimine Bşlnn Mmul Dönemde Üreimi Tmmlnn Dönem Bşı Yrı Mmul birim birim birim birim Direk ilk mdde ve mlzeme çısındn dönem bşı yrı mmul soklrının mmlnm derecesi %10 ve dönem sonu yrı mmul soklrının mmlnm derecesi %30 dur. Bu bilgilere göre, direk ilk mdde ve mlzeme çısındn eşdeğer birim syısı kçır? A) B) C) D) E) A) Fiili mliye yönemi B) Sndr mliye yönemi C) Son giren ilk çıkr yönemi D) Orlm mliye yönemi E) İlk giren ilk çıkr yönemi 6. UT Üreim İşlemesi İlk Giren İlk Çıkr yönemi ile sfh (evre) mliyeleme sisemini kullnmkdır. İşlemede Hzirn dönemine i veriler şu şekildedir: Mikr Hrekeleri Dönem Bşı Yrı Mmul (1 Hzirn) Üreime Bşlnn Tmmlnn Dönem Sonu Yrı Mmul (30 Hzirn) 200 birim birim birim 400 birim f u h o c. n e Tmmlnm Dereceleri Direk İlk Mdde ve Mlzeme Direk İşçilik Genel Üreim Giderleri Dönem Bşı Yrı Mmul % 60 % 40 % 40 Dönem Sonu Yrı Mmul % 75 % 60 % 60 MALİYETLER DB Yrı Mmul Mliyei TL 3.000TL TL Dönemin Üreim Mliyei TL TL TL İlk Giren İlk Çıkr yönemine göre, bu dönem üreimi mmlnn bir birim mmulün direk ilk mdde ve mlzeme mliyei kç TL dir? A) 10 B) 15 C) 18 D) 20 E) 22 18

20 Bölüm07 Sışlrın Mliyei Tblosu SATIŞLARIN MALİYETİ TABLOSU DB Direk İlk Mdde Mlzeme Soğu Dönem içi Direk İlk Mdde Mlzeme lımı (+) Kullnılbilir Direk ilk Mdde Mlzeme DS Direk İlk Mdde Mlzeme Soğu(-) Kullnıln Direk İlk Mdde Mlzeme Kullnıln Direk İşçilik Gideri Kullnıln Genel Üreim Gideri Toplm üreim mliyei Dönem bşı yrı mmul soğu (+) Dönem sonu yrı mmul mliyeleri (-) Üreilen mmullerin mliyei Dönem bşı mmul soğu (+) (TÜM) (ÜMM) ÇALIŞMA SORULARI 1. Eser Üreim İşlemesi nin Ock 2015 dönemine ilişkin bzı bilgileri şğıdki gibidir: Ock yınd üreime yüklenen mliyeler 800 Dönem bşı yrı mmullerin mliyei 400 Dönem bşı mmullerin mliyei 700 Dönem sonu yrı mmullerin mliyei 500 Dönem sonu mmullerin mliyei 200 Dönem bşı ilk mdde ve mlzeme mliyei 300 Eser Üreim İşlemesinde döneme i sıln mmullerin mliyei kç TL dir? A) 500 B) 800 C) D) E) Dönem sonu mmul soğu (-) SATIL AN MAMULLERİN MALİYETİ GELİR TABLOSU 60. Brü Sışlr 600. Yuriçi Sışlr 601. Yurdışı Sışlr 602. Diğer Gelirler 61. Sış İndirimleri(-) 610. Sışn İdeler (-) 611. Sış İskonolrı (-) 612. Diğer İndirimler (-) NET SATIŞLAR 62. Sışlrın Mliyei(-) 620. Sıln Mmuller Mliyei (-) 621. Sıln Ticri Mllr Mliyei (-) 622. Sıln Hizme Mliyei (-) 623. Diğer Sışlrın Mliyei (-) BRÜT SATIŞ KARI/ZARARI 63. Fliye Giderleri (-) 630. Arşırm ve Gelişirme Gider (-) 631. Pzrlm, Sış ve Dğıım Gider (-) 632. Genel Yöneim Giderleri(-) ESAS FAALİYET KARI/ZARARI f u h o c. n e 2. Bir işlemeye i bzı bilgiler şğıdki gibidir: Üreilen mmul mliyei : TL Dönem bşı mmul mliyei : TL Dönem sonu mmul mliyei : TL Arşırm ve gelişirme giderleri : TL Pz. S. Dğ. Gid. : TL Genel yöneim giderleri : TL Finnsmn giderleri : TL Bu bilgilere göre işlemede sıln mmulün mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Bir işlemeye i bzı bilgiler şğıdki gibidir: Üreilen mmul mliyei TL Dönem sonu mmul mliyei 650 TL Dönem bşı mmul mliyei TL Dönem içi icri ml lışlrı TL Bu bilgilere göre işlemenin sıln mmullerinin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E)

21 Bölüm07 Sışlrın Mliyei Tblosu 4. Bir işlemenin üreilen mmul mliyei TL, dönem bşı mmul mliyei TL ve sıln mmul mliyei TL dir. Bu bilgilere göre işlemenin dönem sonu mmul mliyei kç TL dır? A) 500 B) C) D) E) ABC Üreim İşlemesinin Mr 2016 dönemine i sok ve fliyeleri ile ilgili verileri şğıdki gibidir: Direk ilk Md. Mlz. Mliyei Direk işçilik mliyei Genel üreim mliyei DB Yrı Mmul soklrı DS Yrı Mmul soklrı Donem bşı mmul soklrı Donem sonu mmul soklrı Sışlr Bu bilgilere göre işlemenin fliye krı vey zrrı kç TL dir? A) B) C) D) E) f u h o c. n e 7. Sışlrı TL, sış iskonolrı 5000 TL oln ZTE işlemesinin üreim mliyelerine ilişkin bilgiler şğıdki gibidir: DB 150. İlk Md. Mlz 5000 TL DS TL 151. Yrı Mmul 6000 TL 8000 TL 152. Mmul TL 3000 TL D. içi direk mlzeme lımı Direk İşçilik Gideri Fbrik binsı morismn gideri Usbşı Ücreleri Endirek Mlz lımı Arge (üreim) Finnsmn Gideri Pzrlm Sış Dğıım TL TL 3000 TL 3500 TL 1500 TL 7000 TL 4000 TL 3000 TL Bu bilgilere göre ZTE işlemesinin Brü Sış Krı / Zrrı kç TL dir? A) 6000 TL B) 2000 TL C) 3000 TL D) 1000 TL E) 5000 TL 6. Üreim İşlemesi nin Mr 2014 dönemine i bilgileri şğıdki gibidir: Dönem Sonu Mmul Soklrı TL Direk İlk Md. Mlz. Gid TL Direk İşçilik Giderleri TL Genel Üreim Gideri TL Finnsmn Giderleri TL Genel Yöneim Giderleri TL Pz. S. Dğ. Gid TL İşleme dönem içinde sığı ürünlerden TL hâsıl elde emişir. Yukrıdki bilgilere göre işlemenin döneme i Brü Sış Krı (Zrrı) kç TL dir? A) zrr B) zrr C) zrr D) kâr E) kâr 20

22 Bölüm08 Gider Dğıımlrı VII. GİDER DAĞITIMLARI Mmul mliyelerini oluşurn direk ilk mdde ve mlzeme giderleriyle, direk işçilik giderleri dışınd kln, üreimle ilgili diğer giderlere; genel üreim giderleri diyoruz. Bu giderler; endirek ilk mdde ve mlzeme giderleri, endirek işçilik giderleri ve üreime doğrudn doğruy yüklenilemeyen diğer üreim giderlerini kpsr. Ork üreim giderleri de denilen bu giderler her üreim işlemesinin üreim ilişkisine göre çeşili frklılıklr göserebilir. Çokç krşılşbileceğimiz genel üreim giderlerinden bzılrını şöylece sırlybiliriz: - Endirek ilk mdde ve mlzeme giderleri - Endirek işçilik giderleri - Üreimde kullnıln sbi değer morismn giderleri - Üreimde kullnıln sbi değerlerin, vergileri, kirlrı, hrçlrı - Enerji ve ykı giderleri - Aydınlm, ısım ve hvlndırm giderleri - Tmir, bkım ve onrım giderleri - Sosyl, sğlık, spor esisleri yemekhne giderleri dinlenme yerleri vb. Görüldüğü gibi, genel üreim giderleri değişik özellikeki çeşili üreim giderlerinden oluşmkdır. Bu giderlerin mmullere dğıımınd seçilecek dğıım ölçüsü oldukç önemlidir. Bu ölçünün, mmulle gider rsındki ilişkiyi en iyi şekilde emsil emesi gerekir. (Örneğin; ısım giderinin ln genişliği ölçüsüne göre dğıılmsı olumlu bir ilişkidir.) ÖZELLİKLERİ 1. Mmulle rsınd direk bir ilişki yokur 2. Birbirinden çok frklı nielike çok frklı mliye unsurlrındn oluşur Sbi Değişken 3. Bir kısmı zmn içinde düzensiz dğılım göserir İkrmiyeler İzin ve il ücreleri Isınm giderleri 4. Bir kısmının kesin urlrı nck yılsonlrınd belirlenebilir. Bkım onrım giderleri Amorismn giderleri 5. Yıllık urı belli oln bzı GÜG lerin iml yüklenmesi iseğe bğlıdır. f u h o c. n e GİDER YERLERİ: Gider yerleri, giderleri yrı olrk izlenen örgü vey hesp birimleridir. GİDER YERLERİNİN BÖLÜMLENMESİ: Gider yerleri, giderlerin fonksiyonel bölümlenmesine ve Tekdüzen Hesp Plnın uygun şekilde, şu şekilde gruplndırılbilir. A- ÜRETİM GİDER YERLERİ 1. Ess Üreim Yerleri 2. Yrdımcı Üreim Yerleri 3. Hizme Yerleri 4. Üreim Yerleri Yöneim Gider Yerleri B- DÖNEM GİDER YERLERİ 5. Arşırm ve Gelişirme Gider Yerleri 6. Pzrlm Sış ve Dğıım Gider Yerleri 7. Genel Yöneim Gider Yerleri 8. Finnsmn Gider Yerleri ESAS ÜRETİM YERLERİ İşlemenin n fliye konusunu oluşurn mmullerin üreimini ypn bölümlerdir. Bzı ypılrd işlem merkezleri dıyl d nıln bu gider yerlerine örnek olrk, bir iplik fbriksınd iplik, bobin, ve büküm bölümleri; kumş fbriksınd dokum, beyzlm, boym ve preleme bölümleri; bir ğç işleri ( mobily ) fbriksınd kesim. mkine, monj, boy-cil ve döşeme bölümleri syılbilir. ÜRETİM YERLERİ YÖNETİM GİDER YERLERİ Fbrikdki çlışmlrı yöneen vey yönlendiren fbrik müdürlüğü, üreim plnlm bölümü, vb. birimleri kpsr. YARDIMCI ÜRETİM YERLERİ Ess üreim yerlerinin ve diğer birimlerin fliyelerini sürdürmeleri için gerekli yn girdileri üreen elekrik snrli, buhr (kzn diresi), bsınçlı hv (kompresör) diresi, vb. birimleri kpsr. HİZMET YERLERİ Diğer gider yerlerine hizme vermek üzere kurulmuş bkım ve onrım servisi, nkliye servisi, personel şım servisi, lborur, yemekhne ve mlzeme mbrı gibi birimlerdir. ÜRETİM GİDER YERLERİ 21

23 Bölüm08 Gider Dğıımlrı ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDER YERLERİ PAZARLAMA, SATIŞ DAĞITIM GİDER YERLERİ Arşırm ve gelişirme giderlerinin birikirildiği gider yerleridir. Genelde hesp birimi olrk ek bir gider yeri şeklinde krşımız çıkr. Anck, rşırm ve gelişirmeye büyük önem vererek, örgü ypısını bun göre oluşurmuş işlemelerde, örgü birimleri hlinde birkç gider yerini kpsybilir. FİNANSMAN GİDER YERLERİ Finnsmn giderlerinin birikirildiği, genelde ek hesp biriminden oluşur. GÜG I. DAĞITIM (Heryere) Yrd. Hiz. Gid. Yeri Yrd. Üre Gid. Yeri Ess. Üre Gid. Yeri DÖNEM GİDER YERLERİ Üreim sonrsı depolm, dğıım vb, fliyeleri yürüen pzrlm bölümü, sış mğzlrı, mmul mbrı, nkliye servisi ( mmul) ve sış sonrsı hizme ( bkım) servisi gibi birimleri kpsr. GENEL YÖNETİM GİDER YERLERİ Genel yöneim giderlerinin ypıldığı yerlerdir. Örnek olrk genel müdürlük, muhsebe bölümü, hukuk müşvirliği vb birimler syılbilir. GİDER DAĞITIM YÖNTEMLERİ III. DAĞITIM (Mmullere) II. DAĞITIM (Esslr) -Bsi (Doğrudn) Dğıım - Kdemeli Dğıım - Memiksel Dğıım - Sndr (Plnlı) Dğıım - Krşılıklı (Turlmlı) Dğıım MAMULLER f u h o c. n e 1) Birinci Dğıım : Giderlerin gider yerlerine dğıımıdır 2) İkinci Dğıım : Yrdımcı üreim ve yrdımcı hizme gider yerleri giderlerinin ess üreim gider yerlerine dğıılmsıdır. 3) Üçüncü Dğıım : Ess üreim gider yerlerinde oplnn giderlerin (mliyelerin) üreilen mmullere dğıılmsıdır. BASİT DAĞITIM Yrdımcı Gider yerlerinin birbirlerine sunmuş olduklrı hizme lışverişlerini dikke lmyn, giderleri sdece ess üreim gider yerleri ile dönem gider yerleri ve vrs yırım gider yerleri rsınd dğın gider dğıım yönemidir. MATEMATİKSEL DAĞITIM Her bir yrdımcı gider yerinin birbirine sunduğu hizme lışverişini m olrk dikke ln ve dğıım yprken denklemler yoluyl dğıımın gerçekleşirildiği yönemdir. Y: Kendi Gideri x Diğer Yrdımcı Gider yerinden lınn % lik py KARŞILIKLI (TURLAMALI) Dğıımın bi gider yerlerinden birbirine krşılıklı olrk sürekli gigel urlrı hlinde gider pyı vermek sureiyle dğıılck gider oplmlrın ulşn ve sonr bu oplmlrı bir kerede hizme verilmiş üm gider yerlerine dğın yönemdir. KADEMELİ DAĞITIM Yrdımcı Gider yerlerinin birbirlerine sunmuş olduklrı hizme lışverişlerini kısmen dikke ln, giderleri ynı zmnd ess üreim gider yerleri ile dönem gider yerleri ve vrs yırım gider yerleri rsınd dğın gider dğıım yönemidir. Gider Dğıımınd, - En fzl gider yerine hizme sunmuş gider yerinden dğıım bşlnır. - Hizme sunm dereceleri eşise, gideri en fzl oln gider yeri öncelikli dğıılır. - Yrdımcı gider yeri giderini dğıırken kendisine py vermez. - Kendisinden önce gideri dğıılmış bir gider yerine, gider dğıımındn py verilmez. STANDART DAĞITIM Dğıımd fiili giderler değil, önceden spnmış (büçelenmiş) gider urlrı ess lınır. Fiili giderler ile önceden belirlenmiş giderler rsındki frklr ise bsi dğıım yönemiyle dğıılrk sıfırlnır. 22

24 Bölüm08 Gider Dğıımlrı 2. ÇALIŞMA SORULARI 1. Birinci gider dğıım sonund gider yerlerinde oplnn gider ile dğıım nhrlrın ilişkin bilgiler şöyledir. EÜGY 1 EÜGY 2 YGY (A) YGY (B) I.Gid. Dğıım Toplmı Dğıım Anhrlrı İşçi Syısı İsek Fişi Syısı YGY (A) nın giderleri işçi syısı, YGY (B) nin giderleri isek fişi syısı dikke lınrk dğıılckır. Bu bilgilere ve bsi dğıım yönemine göre EUGY 2 nin II. Dğıım sonrsı oplm mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) I. Gider Dğıımı Toplmı Dğıım Anhrı İşçi Syısı Ess Üreim Gider Yerleri Yrdımcı Hizme Gider Yerleri Kynk Monj Yemek Temizlik m II. Dğıımd kdemeli dğıım yönemini kullnn işlemede dğıım Temizlik yrdımcı gider yerinden bşlnmkdır. Yemekhne personel syın göre, Temizlik kplnn ln göre dğıılmkdır. Bu bilgilere göre, kdemeli dğıım sonrsı Monj ess üreim gider yerinin II. Dğıım sonrsı oplm gider urı kç TL dir? A) B) C) D) E) f u h o c. n e 3. B Ureim İşlemesi'nin birinci dğıım sonrsı gider yerlerinde oplnn gider urlrı ile yemekhne ve personel şım yrdımcı gider yerlerinin diğer gider yerlerine sğldıklrı hizmelerin ornlrı şğıdki gibidir: 4. I.Dğıım Toplmı Biçki, Dikiş Yemekhne Personel Tşım Finnsmn Gider Yeri Yemekhne % 75 - %15 %10 Personel Tşım %70 %25 - %5 İşleme, II. dğıımd memiksel dğıım yönemini kullnmkdır. Yemekhne X ve personel şım Y ile ifde edilirse, memiksel dğıım yöneminde krşılıklı dğıım girecek gider yerlerinin memiksel denklemleri şğıdkilerden hngisidir? A) X = ,25Y Y = ,15X B) X = ,15Y Y = ,25X C) X = ,25Y Y = ,15X D) X = ,25Y Y = ,15X E) X = ,15Y Y = ,25X I. Dğıım Toplmı E.Ü.G.Y Y.H.G.Y. A B Yemekhne Enerji TOPLAM İşçi Syısı M ZTE işlemesi, II. dğıımd memiksel dğıım yönemini kullnmkdır. Yemekhne bölümünün giderini işçi syısı, Enerji bölümünün gideri ise m 2 syısın göre dğıılckır. Bu bilgilere göre Yemekhne bölümünün Enerji bölümünden lcğı gider urı kç TL dir? A) 600 B) 200 C) 500 D) 400 E)

25 Bölüm09 - Büçeleme Süreci ve Sndr Mliyeler STANDART MALİYETLER 1. Fiili Sndr Mliye Ayırımı: Fiili mliyeler gerçeke olnı, sndr mliyeler ise olmsı gerekeni göserir. Fiili mliyein spnbilmesi için, mliyee konu olyın meydn gelmiş olmsı vey işlemin ypılmış bulunmsı gereklidir. Oys sndr mliye ilke olrk, ilgili oly vey işlemden önce spnır. Bşk bir deyişle, fiili mliye geçmişe, sndr mliye ise geleceğe yönelikir. 2. Spm Kvrmı: Fiili mliyeler ile sndr mliye rsındki frk spm dı verilir. Fiili mliye sndr mliyeen fzl ise spm olumsuz, fiili mliye sndr mliyein lınd ise, spm olumlu olrk nielendirilir. ALIŞTIRMALAR 1. Aşğıd ek ip gömlek üreen bir eksil işlemesinin üç ylık dönem için büçelenmiş üreim mikrlrı yer lmkdır. Büçelenmiş üreim mikrlrı Ock 200 birim Şub 400 birim Mr 500 birim Her gömlek için 1 m kumş kullnılmkdır. İşleme her y sonund, bir sonrki y için büçelenen üreimde kullnılck kumş mikrının % 20 si kdr sok bulundurmkdır. Bu bilgilere göre, işlemenin Şub yı için sın lmsı gereken kumş mikrı kç meredir? STANDART MALİYETLERİN HESAP PLANINDA İZLENMESİ 71. DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ 710. D. İlk Mdde ve Mlzeme Giderleri 711. D. İlk Mdde ve Mlzeme Giderleri Ynsım 712. D. İlk Mdde ve Mlzeme Giderleri Fiy Frkı 713. D. İlk Mdde ve Mlzeme Giderleri Mikr Frkı 72. DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ 720. D. İşçilik Giderleri 721. D. İşçilik Giderleri Ynsım 722. D. İşçilik Giderleri Ücre Frkı 723. D. İşçilik Giderleri Süre (Zmn) Frkı 73. GENEL ÜRETİM GİDERLERİ 730. Genel Üreim Giderleri 731. Genel Üreim Giderleri Ynsım 732. Genel Üreim Giderleri Büçe Frkı 733. Genel Üreim Giderleri Verimlilik Frkı 734. Genel Üreim Giderleri Kpsie Frkı 1 İlk Mdde Mlzeme X hmmddesi Y hmmddesi Z hmmddesi 2 Üreim Süreci A Mmulü B Mmulü 3 Mmul A Mmulü B Mmulü f u h o c. n e 2. Aşğıd ek ip gömlek üreen bir eksil işlemesinin üç ylık dönem için büçelenmiş üreim mikrlrı yer lmkdır. Myıs 250 birim Hzirn 350 birim Temmuz 400 birim Her gömlek için 2 m kumş kullnılmkdır. İşleme her y sonund, bir sonrki y için büçelenen üreimde kullnılck kumş mikrının % 20 si kdr sok bulundurmkdır. Bu bilgilere göre, işlemenin Hzirn yı için sın lmsı gereken kumş mikrı kç meredir? 3. İşlemenin 01 Ock- 31 Arlık büçe dönemine i hmin edilen sışlrı şğıdki gibidir: I. Üç Ay : birim II. Üç Ay : birim III. Üç Ay : birim IV. Üç Ay : birim Döneme ilişkin sış mikrının % 20 si kdr d dönem sonu mmul soklrının olcğı öngörülmekedir. Bu bilgilere göre II. Üç Aylık dönem için büçelenmesi gereken üreim mikrı kç birimdir? Sndr Fiili Ne kdr sbiliriz? Depod ml vr mı cb? Süleymn nerede? Depoyu sy bklım. Dönem sonund depod emniye soğu bulundursk mı cb? 24

26 Bölüm09 - Büçeleme Süreci ve Sndr Mliyeler 4. İşlemenin büçe dönemine ilişkin F Mmulü ile ilgili sış bilgileri şğıdki gibidir: Dönemler Mikr Birinci üç y 500 İkinci üç y 600 Üçüncü üç y 700 Dördüncü üç y 400 Birinci üç ylık dönemin bşınd işlemenin elinde 100 de F cinsi mmul bulunmk ve işleme her dönem sonund bir sonrki dönem için büçelediği sışlrın % 20 si kdr sok bulundurmk isemekedir. Bu bilgilere göre Üçüncü üç ylık dönem için büçelenmesi gereken üreim mikrı kç deir? 7. A İşlemesinin Ock ve Şub ylrı için büçelenmiş üreim mikrlrı şğıdki gibidir: DÖNEMLER OCAK ŞUBAT Büçelenmiş Üreim Mikrı İşleme her mmul için 4 kg hmmdde kullnmkdır. Ayrıc her y sonund bir sonrki y için büçelenen üreim mikrı için kullnılck hmmdde mikrının %10'u kdr hmmdde soku bulundurmk isenmekedir. Arlık yı sonundki hmmdde soku ise100 kg'dır. Hmmddenin kg lış fiyı 1 TL olduğun göre, Ock yı için sın lınck hmmddenin mliyei kç TL dir? 5. Aşğıd bir üreim işlemesinin üçer ylık dönemler iibriyle bir yıllık büçelenmiş sış mikrlrı yer lmkdır. DÖNEMLER Büçelenmiş Sış Mikrı İşleme her dönem sonund bir sonrki dönem için büçelediği sışlrın %10 u kdr bir sok mikrı elinde bulundurmk isemekedir. Bu bilgilere göre işlemenin üçüncü üç ylık dönem iibriyle gerekli üreim mikrı kç birimdir? f u h o c. n e 6. Aşğıd bir üreim işlemesinin üçer ylık dönemler iibriyle bir yıllık büçelenmiş direk isçilik sleri yer lmkdır: DÖNEMLE R Büçelenmi ş Direk İşçilik Sleri İşlemede direk isçilik si bşın 3 TL değişken genel üreim gideri meydn gelmeke ve TL un sbi genel üreim giderleri ise dönemlere eşi olrk dğıılmkdır. Bu bilgilere göre, işlemenin dördüncü dönem büçelenmiş oplm genel üreim giderleri urı kç TL dir? 25

27 Bölüm10 Sipriş Mliyei Sisemi X. SİPARİŞ MALİYETİ SİSTEMİ Belirli priler hlinde üreim ypn ve her pride diğerlerinden oldukç frklı ür vey nielike mmuller üreen işlemelerde, her bir mmul vey mmul grubunun mliyelerini yrı yrı spybilmek için kullnıln bir yönemdir. İnş, uçk, gemi, mkine, mobily, konfeksiyon, döküm imlı ypn şirkeler ve yyınevleri gibi büyük ve birbirinden yrı birimler üreen işlemelerde, ür yd nielikleri ve işlevleri müşeri rfındn belirlenen mmullerin siprişi üzerine üreim ypn üm şirkelerde kullnılbilir. TEMEL İLKELERİ 1) Üreimine bşlnn her bir sipriş için yrı sipriş krı çılır ve bu krlr numrlndırılır 2) Her bir sipriş emriyle ilgili direk ilk mdde ve mlzeme ve direk işçilik mliyeleri fiili urlrı ile genel üreim mliyeleri ise hmini urlrı ile sipriş mliye krın işlenir. 3) Üreim mliyelerinin muhsebeleşirilmesinde her bir mliye yeri için üreim hesbı çılır 4) Üreimi mmlnn ürünlerin oplm mliyei için Mmul Soklrı Hesbın borç, Yrı Mmul Üreim Hesbın lck kydı ypılır. SİPARİŞ MALİYET KARTI Üreime Bşlm Trihi :.././201.. İş Pri No : Üreime Biiş Trihi :.././201.. Mmulün Adı: Üreime Alınn Mikr : Üreimi Tmmlnn Mikr : TUTARLAR ESAS ÜRETİM YERLERİ TOPLAM AÇIKLAMALAR Direk İlk Mdde ve Mlzeme Gid. Trih İsek Fiş Ml. Ml. XX XX XX XX No Kod. Mikrı XX XX XX XX Direk İlk Md. Ve Mlz. Gid. Toplmı XX XX XX XX Direk İşçilik Gideri Trih Çlışm Kr No. Ypıln İş Kodu İşlem Süresi XX XX XX XX XX XX XX XX Direk İşçilik Giderleri Toplmı XX XX XX XX Genel Üreim Giderleri Trih İş Ölçümü Yükleme Ornı İş Birim Syısı XX XX XX XX XX XX XX XX Genel Üreim Giderleri Toplmı XX XX XX XX Bu pride ypıln üreimin oplm mliyei Bu pride ypıln üreimin birim mliyei XX XX f u h o c. n e SİPARİŞ MALİYET SİSTEMİNDE KULLANILAN BELGELER SİPARİŞ MALİYET KARTI: Üç n bölümden oluşur. 1.Bşlık Bölümü: Üreim işlemesinin dı, sipriş numrsı, sok için mi, sipriş için mi üreim ypıldığı, bşlm ve biiş rihleri, mmul ipi ve dedi gibi bilgiler yer lır. 2.Mliye Unsurlrı Bölümü: Siprişe i direk ilk mdde ve mlzeme, direk işçilik ve genel üreim mliyeleri, ess üreim mliye yerleri iibriyle yrı yrı göserilir. 3.Mliye Özei Bölümü: Bu bölümde mliye nlizlerine ve birim mmul mliyelerinin hesplnmsın yönelik bilgiler yer lır. İLK MD. VE MALZ İLE İLGİLİ BELGELER: İlk mdde ve mlzeme giderlerinin sipriş mliye krın işlenebilmesi için ilk mdde ve mlzeme isek fişi nden yrrlnılır. Sipriş için mbrdn çekilen ilk mdde ve mlzemeler yrıc sok krlrın d işlenmelidir. İlk mdde ve mlzeme isek fişi kullnılrk ypıln işlemler şu şekilde sırlnbilir. 1) Sipriş mliye krın direk ilk mdde ve mlzeme mliyeleri işlenir 2) Sok krlrınd, üreime sevk edilen ilk mdde ve mlzeme kdr zlış göserilir 3) İlk mdde ve mlzeme isek fişi özeleri düzenlenerek, hflık, ylık y d on günlük yevmiye kyılrı ypılbilir. İŞÇİLİK İLE İLGİLİ BELGELER İşçilik mliyelerinin sipriş bzınd izlenebilmesi için işçi s krı, işçi çlışm krı ve işçi çlışm krı özeleri kullnılır. 1)İşçi S Krı: İşçinin işyerinde kç s çlışığını göserir. Ücre bordrosu ve işçi çlışm krlrının hzırlnmsı için emel belge nieliğindedir. 2)İşçi Çlışm Krı: Bir işçinin işlemede bulunduğu süre içinde hngi mliye yerinde, hngi işler için çlışığını, boş geçen zmnlrını ve fzl mesisini göserir. Sipriş mliye krın direk işçilik mliyelerinin kyılnbilmesi ve işçi çlışm krı özeinin hzırlnmsı için kullnılır. 3)İşçi Çlışm Krı Özei: Hflık, on günlük y d bir ylık gibi belirli dönemlerde yevmiye kyılrının ypılmsı mcıyl kullnılır. 26

28 Bölüm10 Sipriş Mliyei Sisemi GENEL ÜRETİM MALİYETLERİNİN SİPARİŞLERE TAHMİNİ OLARAK YÜKLENMESİ İşlemeler üreikleri mmullerin mliyeini dönem sonu gelmeden belirlemek için direk ilk mdde ve mlzeme, direk işçilik giderleri dışınd genel üreim mliyelerini de hesplmk zorunddır. Anck; Genel üreim mliyeleri ile mmuller rsınd doğrudn doğruy ilişki kurulmmsı Genel üreim mliyelerinin birbirinden frklı birçok giderden oluşmsı Bzı genel üreim mliyelerinin mevsimsel değişikliklerden ekilenerek düzensiz gelişme gösermesi gibi nedenlerle mmul mliyeleri belirlenirken genel üreim mliyeleri hmini urlr üzerinden hesplnır. Genel Üreim Mliyelerinin Mmullere Thmini Turlr İle Yüklenmesinin Yrrlrı Şu Şekilde Sırlnbilir: Yıl içinde üreilen üm mmullere ynı düzeyde genel üreim mliyei yüklenebilir. İşleme sipriş eklifi ldığınd, bu siprişin mliyelerini belirleyerek siprişe ilişkin fiy verebilir. Kısc siprişin mliyeinin isenilen zmnd ve doğru olrk belirlenebilmesi için genel üreim mliyelerinin büçelenen (hmini) urlr üzerinden yüklenmesi gerekir. Bu yüklemeyi ypmk için yükleme ornı (hddi) belirlenir. Yükleme Ornı: Dğıımı ypılck genel üreim mliyei urının fliye hcmine bölünmesi sonucund elde edilen orndır. Yükleme Ornının Belirlenebilmesi İçin: 1) İşlemede genel üreim mliyelerinin neler olduğunu ek ek belirlenmesi gerekir. 2) Genel üreim mliyelerinin gelecek yıl gerçekleşeceği hmin edilen urlrı bulunmlıdır 3) Genel üreim mliyelerini mmullere yüklemede mnıklı, prik ve ölçülebilir dğıım nhrı espi edilmelidir. f u h o c. n e TAHMİNİ HS. FİİLİ HS. FARK HS. 711.DİMM YANSITMA 721.DİG YANSITMA 731.GÜG YANSITMA 741.HÜG YANSITMA 751.ARGE YANSITMA 761.PASADAĞ YANSITMA 771.G.YÖN.G. YANSITMA 781.FİNANS. YANSITMA 710.DİMM 720. DİG 730.GÜG 740.HÜG 750.ARGE 760.PASADAĞ 770.G.YÖN.G 780. FİNANS. GİDERİ 712. DİMM FİYAT FARKI 713. DİMM MİKTAR FARKI 722.DİG ÜCRET FARKI 723.DİG SÜRE FARKI 732.GÜG BÜTÇE FARKI 733.GÜG VERİMLİLİK FARKI 734.GÜG KAPASİTE FARKI 742.HÜG FARKI 752.ARGE FARKI 762.PASADAĞ FARKI 772.GYG FARKI 782. FİN.GİD. FARKI G.Ü. G. Yükleme Ornı Büçelenen Genel Üreim Mliyei Büçelenen Fliye Hcmi Küçük işlemelerde genel üreim mliyelerinin üreime yüklenmesinde ek bir yükleme ornı genellikle yeerli olbilir. Or büyüklükeki işlemelerde bzı bölümler emek yoğun iken bzı bölümler sermye yoğun olbilir. Bu kdirde emek yoğun bölümlerde direk işçilik si, sermye yoğun bölümlerde ise mkine si ölçüsü emel lınrk genel üreim mliyelerini dğıımı ypılır. Belli büyüklüğe ulşn işlemelerde ek yükleme ölçüsü kullnmk, mmul mliyelerinin sğlıklı hesplnmsın engel olur. Bu nedenle ypıln işlerle ilgili olrk birden fzl yükleme ölçüsü kullnılmlıdır. 27

29 Bölüm10 Sipriş Mliyei Sisemi ÇALIŞMA SORULARI 1. A mmulünü üreen işlemenin birimlik üreim kpsiesi vrdır. İşleme hâlen birimlik üreim hcminde çlışmkdır. Bu kpsiede birim bşın değişken mliye 5 TL, birim bşın sbi mliye 10 TL olmk üzere oplm birim mliye 15 TL dir. İşleme söz konusu mmulü 20 TL birim fiyl mevcu pzrınd smkdır. Anck işlemenin mevcu pzrı dışındn bir müşeri, A mmulünden 10 TL birim fiyl birim sın lmk isemekedir. Bu bilgilere göre, işlemenin siprişi kbul emesi durumund kârınd ne kdr değişim meydn gelir? A) TL Arış B) TL Azlış C) TL Arış D) TL Azlış E) TL Arış 3. Sipriş üzerine ykkbı üreimi ypn Y üreim işlemesinde üreimi devm eden siprişin Arlık yın ilişkin sipriş mliye krın göre, siprişe yüklenen ve gerçekleşen üreim mliyeleriyle ilgili bilgiler şğıd verilmişir. Direk İşçilik Giderleri 9000 TL D. İlk Md. ve Mlzeme Gideri 8000 TL Thmini Genel Üreim Gideri 6500 TL Fiili(Gerçekleşen) Genel Üreim Gideri 6000 TL İşleme, siprişe eksik vey fzl yüklenen Genel Üreim Giderleri ni Yrı Mmuller, Mmuller ve Sıln Mmuller Mliyei hesplrı rsınd ornılı olrk dğımkdır. Bu siprişe ilişkin; 151 Yrı Mmuller Üreim hesbının klnı 9600 TL, 152 Mmuller hesbının klnı 6400 TL ve 620 Sıln Mmuller hesbının klnı TL dir. Bu bilgilere göre, işlemenin Arlık yın ilişkin Genel Üreim Giderleri için ypmsı gereken düzelme kydı şğıdkilerden hngisidir? 2. Üreim süreci sonund 5 de kusurlu mmul üreen bir knepe üreicisi, bu knepeleri ikinci klie olrk smsı hâlinde 5 x 350 TL = TL sış hsılı elde edebilecekir. Kusurlu knepelerin kusurunu giderdiği kdirde ise her knepeyi 650 lirdn sbilecekir. Anck bunun için işlemenin oplm TL ek mliyee klnmsı gerekmekedir. Bu verilere göre, şğıdkilerden hngisi doğrudur? A) Kusuru gidererek smk kusurlu smkn TL dh kârlıdır. B) Kusuru gidererek smk kusurlu smkn TL dh kârlıdır. C) Kusuru gidererek smk kusurlu smkn 350 TL dh z kârlıdır. D) Kusuru gidererek smk kusurlu smkn 600 TL dh z kârlıdır. E) Kusurlu smk ile kusuru gidererek smk rsınd kâr ve zrr çısındn bir frk yokur. f u h o c. n e A) / 731 GÜG Ynsım GÜG Yrı Mmuller Mmuller Sıln Mmul Mliyei 250 fuhoc.ne B) / 731 GÜG Ynsım Yrı Mmuller Mmuller Sıln Mmul Mliyei 250 fuhoc.ne C) / 730 GÜG GÜG Yrı Mmuller Mmuller Sıln Mmul Mliyei 250 fuhoc.ne D) / 730 GÜG Yrı Mmuller Mmuller Sıln Mmul Mliyei GÜG Ynsım 6500 fuhoc.ne E) / 731 GÜG Ynsım Yrı Mmuller Mmuller Sıln Mmul Mliyei GÜG 6500 fuhoc.ne 28

30 Bölüm11 Ork Ürünler Birden çık mmulün bir rd üreildiği üreim sürecidir. Perol, hvgzı, kok, mdencilik, yğ, sü ve e mmulleri gibi bzı üreim dllrınd, ynı hmmddenin yın işlemlerden geçirilmesi sonucu ynı nd frklı frklı mmuller elde edilir. Örneğin, koyunlrın kesilip yüzülmesiyle deri ve e ory çıkr. Hyvnın prçlnmsı sonucu pirzol, bonfile, bifek, ciğer, böbrek, işkembe vb. ürünler elde edilir. Hm perolün rfinsyonu sırsınd benzinden krn kdr birçok mmul meydn gelir. BİRLEŞİK MALİYET DANA AYRIM NOKTASI KESME DERİ ET SAKATAT Bu mmullerden göreceli değeri yüksek olnlr birleşik mmuller, değeri düşük olnlr ise yn mmuller denir. BİRLEŞİK MALİYET DEĞİRMEN BEYAZ UN KEPEKLİ UN AYRIM NOKTASI ÖĞÜTME RAZMOL BENZİN BİRLEŞİK MAMULLER Birleşik mmullerde mliyelendirme sorunu, üreimin yrı yrı mmuller olrk nımlnbildiği yrılm noksı n kdr ypıln birleşik giderler in (örneğin koyun bedeli ile kesme, yüzme ve prçlm giderlerinin) mmullere nsıl yükleneceğidir. Ayrılm noksın kdr ypıln birleşik giderlerin mmullere dğıımınd emel olrk şğıdki yönemler kullnılmkdır. - Fiziksel Ölçüler Yönemi - Ksyılı Fiziksel Ölçüler Yönemi - Sış Değeri Yönemi - Ne Sış Hsılı Yönemi f u h o c. n e BİRLEŞİK MALİYET HAM PETROL BİRLEŞİK MALİYET ŞEKER AYRIM NOKTASI DAMITMA AYRIM NOKTASI ÖĞÜTME MAZOT KATRAN ŞEKER KÜSBE YAN MAMULLER An mmullerin üreimi sırsınd ory çıkn nck n mmullere ornl değeri önemsiz oln mmuller yn mmul olrk dlndırılır. Örneğin, bir un fbriksınd, un n mmul olup kepek ve rzmol yn mmuldür. Yn mmullere yrım noksın kdr oluşn birleşik mliyeen py krılmz. Bunun yerine, yn mmullerin sış değeri n mmul mliyeinden indirilir. BİRLEŞİK MALİYET SÜT ÜRÜNLERİ AYRIM NOKTASI KAYNATMA TEREYAĞ PEYNİR YOĞURT 29

31

32 Tes01-Temel Kvrmlr 1. İşlemenin fliyeini ve vrlığını sürdürebilmesi ve bir ekonomik yrr elde edebilmesi için belirli bir dönemde kullndığı ve ükeiği girdilerin, fydsı ükenmiş mliyelerin hsıln düşülen kısmın ne d verilir? A) Brü sış krı B) Hrcm C) Gider D) Mliye E) Zrr 2. Belirli bir dönemde işleme fliyelerinin sürdürülmesi ve bir gelir elde edilmesi dışınd, rızi iş ve olylrdn iş ve olylrdn dolyı kullnıln vey ükeilen vrlıklrın hsıln düşülen, yrrı ükenmiş mliyelerine ne d verilir? A) Mliye B) Zrr C) Hrcm D) Ödeme E) Gider 3. Bir üreim işlemesinde mliye ne zmn oluşur? A) İlk mdde ve mlzeme sın lındığınd B) Üreimi mmlnn mmuller sıldığınd C) Üreimi mmlnn mmuller mbr gönderildiğinde D) İlk mdde ve mlzeme üreime verildiğinde E) Üreimi mmlnn yrı mmuller mmlndığınd 4. Bir mmulden, fyd ve hizme sğlnmsı vey herhngi bir edim krşılığı olmksızın ory çıkn bir yükümlülük nedeniyle ypıln ödeme ve borçlnmlr ne d verilir? A) Thkkuk B) Hrcm C) Gider D) Mliye E) Zrr 5. Belirli bir dönemde işleme fliyelerinin sürdürülmesi ve bir gelir elde edilmesi dışınd, rızi iş ve olylrdn dolyı kullnıln vey ükeilen vrlıklrın hsıln düşülen, yrrı ükenmiş mliyelerine ne d verilir? A) Sürekli zrr B) Bilnço yklşımınd zrr C) Arızi zrr D) Gelir yklşımınd zrr E) Brü zrr 6. Tükeildikleri dönem içine gider olrk kydedilen ikisdi vrlık ükeimine ilişkin unsurlr en iyi şğıdkilerden hngisi ifde edilebilir? A) Mliye B) Dönem gideri C) Brü zrr D) Ne gider E) Brü gider 7. Bir üreim işlemesinde mmullerin sılmsı şğıdkilerden hngisi ile ifde edilebilir? A) Mliye B) Hrcm C) Ödeme D) Gider E) Zrr 8. Herhngi bir mlı vey hizmei, kullnıldığı vey sıldığı yerde elde edebilmek için doğrudn doğruy ve dolylı olrk ypıln oplm hrcmlr ne d verilir? A) Ödeme B) Mliye C) Zrr D) Gider E) Fire 9. Belirli bir dönemde bir işlemenin öz sermyesinde, giderler ve işlemeden çekilen değerler hriç olğndışı fliyeler vey rızi ypıln işlemler ve olylr sonucu meydn gelen zlışlr şğıdkilerden hngisi ile ifde edilir? A) Brü zrr B) Gider C) Brü kr D) Gelir blosu yklşımınd zrr E) Bilnço yklşımınd zrr 10. Aşğıdkilerden hngisi hrcmnın oluşmsın bir örnekir? A) İlk mdde ve mlzemenin iml verilmesi B) Üreimi mmlnn mmullerin, mmul mbrın gönderilmesi C) İlk mdde ve mlzeme sın lınmsı D) Mmullerin sılmsı E) İml verilen mlzemenin kydedilmesi 11. Soklr, özel mliyeler, peşin ödenen kir giderleri hngi mliye ürüne örnek olrk verilebilir? A) Sisemik mliye B) Tükenmemiş mliye C) Sbi mliye D) Tükenmiş mliye E) Değişken mliye 12. Aşğıdkilerden hngisi ükenmiş mliyeleri ifde eder? A) Üreim şmsındki her ürlü hrcmlr B) Vrlık nieliğini kybemiş, kr vey zrr hesbınd dönem gelirlerinden mhsup edilen giderler C) Herhngi bir mçl ypıln ödemeler D) Üreime hrcnn girdilerin mliyei E) Akifleşirilmiş giderler 1

33 Tes01-Temel Kvrmlr 13. Bir üreim işlemesinde üreim mliyelerinin gidere dönüşüğü nok şğıdkilerden hngisidir? A) Doğl fe sonucu mmullerin sış değerinin klmmsı B) Mmullerin sılmsı C) İlk mddeye mlzemenin sılmsı D) Sıcıy oln borcun ödenmesi E) İlk mdde ve mlzemenin üreimde kullnılmsı 14. İşleme, ilk mdde ve mlzeme mbrınd 500 TL urlı mlzemeyi mmul üreiminde kullnılmk üzere üreim hın göndermişir. Bu işlem şğıdki kvrmlrdn hngisi ile ifde edilir? A) Zrr B) Mliye gideri C) Hrcm D) Hsıl E) Gider 15. Mliye muhsebesi ile ilgili olrk şğıdki ifdelerden hngisi ynlışır? A) Olnklr ölçüsünde mliyelerin düşürülmesini sğlyck yönemler gelişirir. B) Üreim mliyelerinin hesplnmsın olnk sğlr C) Sdece dışı bilgi kullnıcılrı için bilgi üreir D) Büçelerin hzırlnmsın yrdımcı olur. E) Yöneicilere lcklrı krrlrd yrdımcı olmk için güvenilir bilgiler üreir / 620. Sıln Mmul Mliyei XX 152 Mmuller hesbı XX fuhoc.ne Yukrıdki yevmiye kydını şğıdki mliye muhsebesi emel kvrmlrındn hngisi ile çıklnbilir? A) Hrcm B) Mliye C) Zrr D) Gider E) Gelir / 150. İlk Md. Mlzeme Hs. XX 100 Ks Hesbı XX fuhoc.ne Yukrıdki yevmiye kydını şğıdki mliye muhsebesi emel kvrmlrındn hngisi ile çıklnbilir? A) Hrcm B) Mliye C) Zrr D) Gider E) Gelir 16. Aşğıdkilerden hngisi mliye muhsebesinin mçlrındn biri değildir? A) Bşrı değerleme mcıyl kullnılmsı B) Plnlm ve konrol mcıyl kullnılmsı C) Üreilen mmullerin birim mliyeinin hesplnmsı D) Vrlıklrdki değer rışlrı vey zlışlrının belirlenmesi E) Yöneim krrlrının lınmsınd emel oluşurmsı 17. Aşğıdkilerden hngisi mliye muhsebesinin mçlrındn biri değildir? A) Nki ödemelerinin düzenli ypılmsını sğlmk B) Mmul mliyeini belirlemek C) Mliye konrolüne yrdımcı olmk D) Plnlmy yrdımcı olmk E) Özel yöneim krrlrın yrdımcı olmk 18. Aşğıdkilerden hngisi mliye muhsebesi nin mçlrındn biri değildir? A) Üreilen mmul ve hizmelerin oplm ve birim mliyelerini hesplmk B) Büçelerin ve geleceğe yönelik plnlrın hzırlnmsın yrdım emek C) Klie sndrlrını korumk koşulu ile gider konrolü ve mliye zlışın olnk sğlmk D) İşlemenin vergi yükünü belirlemek E) En uygun krrın lınbilmesi mcıyl yöneicilere mliyeler ile ilgili bilgi sunmk 21. / 710.Direk İlk Md. Mlz Gid. XX 150. İlk Md. Mlz. Hesbı XX fuhoc.ne Yukrıdki yevmiye kydını şğıdki mliye muhsebesi emel kvrmlrındn hngisi ile çıklnbilir? A) Hrcm B) Mliye C) Zrr D) Gider E) Gelir 22. ZTE üreim işlemesinde şğıdki üreim hrekelerinin hngisinin sonucund mliye kvrmı ory çıkr? A) İşleme 02 Ock rihinde opncıdn 5 on mlzeme sın lmışır. B) İşleme 1 nolu üreim prisi sonucu üremiş olduğu mmulleri 15 Ock rihinde peşin bedelle smışır. C) İşleme y sonund üreimde kullnılmyn mlzemeyi mbr ide emişir. D) İşleme üreim için gereksinim duyuln 2 on mlzemeyi 08 Ock rihinde üreim hın sevk emişir. E) İşlemenin y içinde smış olduğu mmullerin %10 luk kısmı beklenen klieyi sğlmdığı için ide edilmişir. 2

34 Tes01-Temel Kvrmlr 23. Beklenmedik unsurlr nedeniyle işlemenin öz sermyesinde meydn gelen zlışlr ne d verilir? A) Bilnço yklşımın göre gider B) Gelir blosu yklşımın göre gider C) Akifleşirilmiş gider D) Mliye E) Bilnço yklşımın göre zrr 24. Ory çıkmlrıyl berber işlemeye bir yrr sğlmyn ükeimlere ne d verilir? A) Mliye B) Gider C) Zrr D) Hrcm E) Tükenmiş Mliye 25. Krr seçenekleri rsındn birinin ercih edilmesi nedeniyle kçırıln ne kznç urın ne d verilir? A) Sndr Mliye B) Thmini Mliye C) Ek Mliye D) Fırs Mliyei E) Prç Mliye 26. Bir krr işlemi esnsınd yöneicilerin lcklrı krrlrı ekilemeyen mliyelere ne d verilir? A) Asl Mliye B) Fırs Mliyei C) Geçerli Mliye D) Ek Mliye E) Bık Mliye 27. Kpsie kullnımı, yenileme ve değişirme gibi işlemleri konrol emek için üreimde ypıln herhngi bir değişikliğin oplm mliyeler üzerinde meydn geirdiği rış ne d verilir? A) Ek Mliye B) Fırs Mliyei C) Tm Mliye D) Bık Mliye E) Geçerli Mliye 28. Aşğıdki oplmlrdn hngisi şekillendirme mliyeini verir? A) Direk İlk Mdde ve Mlzeme Gid. + Direk İşçilik Gid. B) Direk İşçilik Gid. + Genel Üreim Gid. C) Direk İlk Mdde ve Mlzeme Gid. + Genel Üre-im Gideri D) Direk İlk Mdde ve Mlzeme + Direk İşçilik Gid. + Genel Üreim Gid. E) Direk İşçilik Gideri + Genel Üreim Gideri + Pz. S. Dğ. Gideri 30. ZTE işlemesinin Ock yı üreim mliyeleri şğıdki gibidir: 01 Ock Dönem İçi 31 Ock İlk Md. Mlz. Soğu TL TL Mlzeme Alımı TL İşçilik Giderleri TL G. Üreim Giderleri TL Dönem bşı ve dönem sonu yrı mmul soğu bulunmyn işlemenin dönem içinde %10 luk üreim kybı meydn gelmişir. Bu bilgilere göre işlemenin klnmış olduğu zrr urı kç TL dir? A) TL B) TL C) TL D) TL E) TL 31. Üreimin bşlngıcınd y d üreim esnsınd ilk mdde ve mlzemenin bünyesinde dökünü, kırpını gibi nedenlerle meydn gelen üreim kyıplrın ne d verilir? A) Fire B) Kusurlu Mmul C) Arık D) Bozuk Mmul E) Zrr 32. İşleme opncıdn KDV dâhil 590 TL lik mlzeme lmış ve bu mlzemenin şınmsı için KDV hriç 100 TL nkliye gideri ödemişir. İşlemenin bu mlzemeye ilişkin oplm mliyei şğıdkilerden hngisidir? (KVD %18) A) 690 B) 708 C) 600 D) 618 E) Dönem içinde ükeilmeyen ve bir vrlık hesbınd muhsebeleşirilen mliyelere ne d verilir? A) Üreim Mliyei B) Dönem Gideri C) Vrlık Azlışı D) Akifleşirilmiş Mliye E) Dönem zrrı 3

35 Tes02-Giderlerin Sınıflndırılmsı 1. ZTE İşlemesinin 1000 birimlik üreim kpsiesinde mliye bilgileri şğıdki gibidir: Birim değişken mliyeler 3 TL Birim sbi mliyeler 4 TL İşleme Ock yınd 800 de üreim gerçekleşirmesi durumund oplm GÜG kç TL olur? A) 7000 B) 6400 C) 5600 D) 4800 E) ZTE işlemesinin birimlik üreim hcminde klndığı birim sbi mliyei 3 TL olup, Temmuz yınd %80 lik üreim kpsiesi ile çlışmışır. Bu durumd işlemenin kpsie spmsı urı kç TL dir? A) TL B) TL C) TL D) TL E) TL 2. Aşğıdki grfiklerden hngisi birim değişken mliyeleri ifde eder? A) C) B) D) ZTE işlemesinin Nisn yı mliye bilgileri şğıdki gibidir: Toplm sbi mliyeler TL Birim değişken mliyeler 5 TL Üreim Mikrı 4000 de 6. Yukrıdki bilgilere göre işlemenin oplm mliyei kç TL dir? A) TL B) TL C) TL D) TL E) TL E) 3. Aşğıdkilerden hngisi hem fonksiyonlrın göre sınıflndırm hem de çeşilerine göre sınıflndırmd kullnıln hesplrdn biridir? A) İlk Mdde ve Mlzeme Gideri B) İşçi Ücre Giderleri C) İlk Mdde ve Mlzeme Hesbı D) Finnsmn Giderleri E) Arşırm Gelişirme Gideri 7. Yukrıdki bilgilere göre işlemenin üreim mikrı olduğund sbi mliyelerinin durumund nsıl bir değişiklik yşnır? A) Birim bşın düşen sbi mliyeler değişmez. B) Birim bşın düşen sbi mliyeler rr. C) Sbi mliyeler oplm olrk zlırken, birim olrk rış göserir. D) Sbi mliyeler oplm olrk rr. E) Sbi mliyeler oplm olrk değişmez nck birim olrk zlış göserir. 4. 7/A seçeneğini benimseyen işleme hesplrın yırımınd şğıdki krierlerden hngisini uygulmlıdır? A) Giderleri çeşilerine göre bölümlendirmelidir. B) Giderleri fonksiyonlrın göre bölümlendirmelidir. C) Her bir gider için sbi ve değişken yırımı ypmlıdır. D) Her bir gider için direk vey endirek yırımı ypmlıdır. E) Giderlerin yırımınd eş zmnlı kyı essını kullnmlıdır. 4

36 Tes02-Giderlerin Sınıflndırılmsı 8. ZTE işlemesinin birimlik üreim hcminde klndığı birim değişken mliyei 7 TL olup, işlemeye i GÜG leri oplmı TL dir. Bu bilgilere göre işlemeye i büçe denklemi şğıdkilerden hngisidir. A) Y= X B) Y= X C) Y= X D) Y= X E) Y= X 11. ZTE işlemesi giderlerin sınıflndırılmsınd büçe denklemi olrk Y= X formülünü kullnmkdır. İşlemenin izleyen dönemde üreim mikrının 8000 de olcğı öngörülmekedir. Bu bilgilere göre işlemenin izleyen dönem için büçelediği gider urı kç TL dir? A) B) C) D) E) Yıllık s direk işçilik si krşılığı olrk büçelenmiş TL urındki genel üreim giderlerinin % 40 ının sbi olcğı hmin edilmekedir. Bu bilgilere göre üreime yüklenecek genel üreim giderlerinin hesplnmsınd kullnılck esnek büçe denklemi şğıdkilerden hngisidir? A) Y= X B) Y= X C) Y= X D) Y= 100X E) Y= X 12. ZTE işlemesinin üçer ylık dönemler iibriyle üreim mikrlrı sırsıyl 200, 250, 300 ve 400 de olrk gerçekleşmişir. İşlemenin ynı dönemler iibriyle oluşn mliyeleri şğıdki gibidir: I. Dönem 3500 TL II. Dönem 3750 TL III. Dönem 4000 TL IV. Dönem 4500 TL Bu bilgilere göre işlemenin en yüksek en düşük noklr ekniği yönemine göre birim değişken mliyeleri kç TL dir? A) 7 TL B) 8 TL C) 10 TL D) 5 TL E) 6 TL 10. Yıllık mkine si krşılığınd büçelenen TL urındki genel üreim giderlerinin %30 unun sbi giderlerden oluşcğı hmin edilmekedir. Yukrıdki bilgilere göre genel üreim giderlerinin üreim mliyelerine yüklenmesinde kullnılck büçe denklemi şğıdkilerden hngisidir? A) Y= X B) Y= X C) Y=20X D) Y= X E) Y= X 13. ZTE işlemesi giderlerinin sbi ve değişken kısımlrın yrılmsınd en yüksek en düşük noklr ekniği yönemini kullnmkdır. Bun göre işleme en yüksek fliye hcminde 1200 de ürün üremeke ve TL gidere klnmkdır. En düşük fliye hcminde ise 900 de ürün üremeke ve oplm gideri TL olrk gerçekleşmekedir. Bu bilgilere göre önümüzdeki dönemde 1500 de ürün üremeyi hedefleyen işlemenin oplm mliyei kç TL olrk gerçekleşir? A) B) C) D) E)

37 Tes02-Giderlerin Sınıflndırılmsı 14. Aşğıdkilerden hngisi sbi ve değişken giderlerin spnmsınd kullnıln memik ve isisik ekniklerinden birisi değildir? A) En küçük kreler ekniği B) Grfik ekniği C) En düşük ve en yüksek hcimler ekniği D) Yrı orlmlr ekniği E) Srfiy ekniği 18. En düşük fliye hcminin 70 br, en yüksek fliye hcminin 100 br olduğu bir işlemede krm mliyeler sırsıyl 800 TL ve TL dir. Bu bilgilere göre birim değişken mliye kç TL dir? A) 80 B) 70 C) 60 D) 50 E) Aşğıdkilerden hngisi, bir üreim işlemesinin mliyelerini sbi ve değişken olrk yrışırırken kullnbileceği yönemlerden biri değildir? A) Grfik Yönemi B) İş Ölçümü Yönemi C) En Küçük Kreler Yönemi D) Muhsebe Yönemi E) Ne Sış Değeri Yönemi 19. Toplm değişken mliyeler ile birim değişken mliyeler rsınd nsıl bir ilişki vrdır? A) Üreim yükseldikçe oplm ve birim mliyeler yükselir. B) Üreim zldıkç oplm ve birim mliyeler zlır. C) Üreim değişimlerinde birim mliye genellikle değişmez, oplm mliyeler ise değişir. D) Üreim yükseldikçe birim mliyeler düşer, oplm mliyeler yükselir. E) Üreim yükseldikçe birim mliyeler yükselir, oplm mliyeler zlır. 16. Aşğıdkilerden hngisi, bir üreim işlemesinin mliyelerini sbi ve değişken olrk yrışırırken kullnbileceği yönemlerden biri değildir? A) Grfik Yönemi B) Ne Sış Değeri Yönemi C) En Küçük Kreler Yönemi D) Muhsebe Yönemi E) İş Ölçümü Yönemi 20. Bir üreim işlemesinde üreim mikrı birim olduğund oplm değişken mliye TL, oplm sbi mliye ise TL dir. Bu bilgilere göre üreim mikrı birime çıkığınd birim üreim mliyei kç TL olur? A) 4,50 B) 4,00 C) 3,50 D) 3,00 E) 2, Aşğıdkilerden hngisi 7/A mliye seçeneğine göre, fonksiyonel gider hesbı değildir? A) Direk İlk Mdde ve Mlzeme Giderleri B) Amorismnlr ve Tükenme Pylrı C) Direk İşçilik Giderleri D) Genel Üreim Giderleri E) Hizme Üreim Mliyei 21. Bir işlemenin, üreim mikrı birim olduğund; oplm sbi mliyei TL, birim değişken mliyei ise 5 TL dir. İşlemenin üreim mikrı 990 birime düşürüldüğünde oplm sbi mliyei kç TL olur? A) 990 B) C) D) E)

38 Tes02-Giderlerin Sınıflndırılmsı 22. Bir üreim işlemesi genel üreim giderleri için esnek büçeler hzırlrken direk işçilik slerini yükleme ornı olrk kullnmkdır. Bu bilgilere göre direk işçilik sleri rırılırs şğıdki ifdelerden hngisi doğru olur? A) Direk işçilik si bşın düşen genel üreim giderleri değişmez. B) Toplm büçelenmiş genel üreim giderleri zlır. C) Toplm değişken genel üreim giderleri zlırken sbi genel üreim giderleri rr. D) Toplm sbi genel üreim giderleri rrken değişken genel üreim giderleri değişmez. E) Direk işçilik si bşın düşen genel üreim giderleri zlır. 26. Aşğıdkilerden hngisi mliyelerin sınıflndırılmsınd kullnıln krierlerden biri değildir? A) Fonksiyonlrın göre B) Çeşilerine göre C) Ürünlere yüklenmelerine göre D) Gider yerlerine göre E) Fliye hcimlerine göre 23. Birim bşın düşünüldüğünde üreim hcmindeki değişme ile ers ornılı bir şekilde değişen mliye şğıdkilerden hngisidir? A) Azln mliye B) Değişken mliye C) Sbi mliye D) Yrı değişken mliye E) Endirek mliye 27. Toplm olrk ele lındığınd üreim hcmindeki değişmelere prlel olrk değişen fk genellikle birim olrk sbi kln mliyelere ne d verilir? A) Sbi mliyeler B) Konrol edilemez mliyeler C) Değişken mliyeler D) Yrı sbi mliyeler E) Direk mliyeler 24. Belli bir zmn rlığınd üreim hcmindeki değişmeye krşın oplm olrk sbi kln fk birim bşın değişen mliyelere ne d verilir? A) Endirek mliye B) Yrı değişken mliye C) Direk mliye D) Değişken mliye E) Sbi mliye 25. İşlemenin ypısın bğlı olrk ory çıkn ve yöneicilerin kıs dönemde lcklrı krrlrdn ekilenmeyen, işlemenin fliyelerini sürdürebilmesi için ypılmsı zorunlu oln giderlere ne d verilir? A) Direk gider B) Progrmlnmış giderler C) Değişken giderler D) Sbi giderler E) Ypısl giderler 28. Toplm Gider Fliye hcmi Yukrıdki grfik şğıdki giderlerden hngisini ifde emekedir? A) Arn değişken gideri B) Toplm değişken giderleri C) Birim sbi giderleri D) Birim değişken giderleri E) Toplm yrı sbi ve yrı değişken giderleri 7

39 Tes02-Giderlerin Sınıflndırılmsı 29. Toplm gider Fliye hcmi Bu grfik şğıdkilerden hngisini ifde emekedir? A) Yrı sbi giderleri B) Toplm rn değişken giderleri C) Toplm değişken giderleri D) Birim bşın değişken giderleri E) Yrı değişken giderleri 30. Fliye hcmi durduğund mmen ordn klkmyn nck, fliye hcmine bğlı olrk rn vey zln giderlere ne d verilir? A) Toplm değişken mliye B) Sbi mliye C) Yrı sbi mliye D) Yrı değişken mliye E) Birim değişken mliye 31. Belirli bir fliye rlığınd sbi oln, fk bu hcim rlığı şıldığınd rışlr göseren (bsmksl olrk rn) gider ürü şğıdkilerden hngisidir? A) Değişken Giderler B) Ypısl Giderler C) Progrmlnmış Giderler D) Yrı Değişken Giderler E) Yrı Sbi Giderler 8

40 Tes03-İlk Md. Mlzeme Giderleri 1. Bir üreim işlemesinin Mr 2004 dönemi M cinsi mlzemeye ilişkin sok hrekeleri şğıdki gibidir: Trih Açıklm Mikr Brm. Fiy. Tur 01 Mr Bşlngıç 400 kg Mr Sın lınn 2000 kg Mr Ü. Gönderilen 800 kg Mr Ü. Gönderilen 400 kg Mr Sın lınn 1000 kg Bu bilgilere ve rılı orlm mliye yönemine göre, üreime gönderilen M uru ilk mdde ve mlzemenin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Emir üreim işlemesinin Myıs 2005 dönemi A ürü mlzemeye ilişkin sok hrekeleri şğıdki gibidir: Trih Açıklm Mikr Brm.Fiy Tur 01 Myıs Dönem bşı Myıs Sın Alınn Myıs Üreime Sevk Myıs Üreime Sevk Myıs Sın Alınn Bu bilgilere ve ilk giren ilk çıkr sok değerleme yönemine göre üreime gönderilen A ürü ilk mdde ve mlzemenin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) AB Üreim İşlemesinin üremeke olduğu mobilylr için gerekli oln hmmddeye i Hzirn yı sok hrekeleri şğıdki gibidir: Sın Alınn Kullnıln DB Soku m3 x 95 TL/ m3 3 Hzirn m3 x 100 TL/ m3 11 Hzirn m3 18 Hzirn m3 26 Hzirn m3 x 116 TL/ m3 İşleme sok hrekelerini rılı orlm mliye yönemine göre değerlemekedir. Bu bilgilere göre, işlemenin sırsıyl üreimde kullndığı ve sok kln hmmdde mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) A üreim işlemesine i bzı bilgiler şğıdki gibidir: Trih Açıklm Mikr Brm Ml Donem bşı soklrı 600 br 50 TL/Br Üreime Gönderilen 400 br Sın lınn 250 br 60 TL/Br Sın lınn 300 br 70 TL/Br Üreime Gönderilen 400 br - Bu bilgilere ve ilk giren ilk çıkr sok değerleme yönemine göre donem sonu ilk mdde ve mlzeme soklrı kç TL dir? A) B) C) D) E)

41 Tes03-İlk Md. Mlzeme Giderleri 5. Bir üreim işlemesinde A cinsi mlzeme ile ilgili hrekeler şğıdki gibidir: Trih Açıklm Mikr Brm.Fiy. Tur DB Mevcu Sınlm Sınlm Sınlm Sınlm Hzirn yı sonund soklrd 500 birim A cinsi mlzeme olduğu belirlenmişir. Bu bilgilere ve İlk Giren İlk Çıkr yönemine göre dönem sonu sok mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) İşlemede Ock yı sonu iibriyle 2,00 TL/de üzerinden de A hmmddesi bulunmkdır. Şub yı içerisinde 2,50 TL den de dh A hmmddesi lınmışır. Bu lımdn sonr de A hmmddesi üreime sevk edilmişir. Bu bilgilere ve ilk giren ilk çıkr yönemine göre, üreime sevk edilen hmmddenin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) ABC üreim işlemesinin üremeke olduğu kumş için gerekli oln ipliğe i Ock yı sok hrekeleri şğıdki gibidir: Sın Alınn Kullnıln DB Soku m x 180 TL/m 3 Ock m x 200 TL/m 10 Ock m 16 Ock m 18 Ock m x 210 TL/m İşleme sok hrekelerini ilk giren ilk çıkr (FİFO) yönemine göre değerlemekedir. Bu bilgilere göre, işlemenin üreimde kullndığı ipliğin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Y Üreim İşlemesi nin Hzirn 2006 dönemi T cinsi ilk mdde ve mlzemeye i sok hrekeleri şğıdki gibidir: Trih Açıklm Mikr Brm. Fiy. Tur Bşlngıç Kln 100 d. 20 TL 2000 TL Sın lınn 200 d. 25 TL 5000 TL Üre. Gönderilen 250 d Sın lınn 350 d. 30 TL TL Üre. Gönderilen 300 d. - - Bu bilgilere ve Son Giren İlk Çıkr (LİFO) yönemine göre, üreime gönderilen T ürü ilk mdde ve mlzemenin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E)

42 Tes03-İlk Md. Mlzeme Giderleri 9. (E) üreim işlemesinin Ock 2006 dönemi (DM1) cinsi mlzemeye i sok hrekeleri şğıdki gibidir: Trih Açıklm Mikr Brm.Fiy Önc. Dön. Devir TL Sın lınn TL Üreime Gönderilen Sın lınn TL Üreime Gönderilen Bu bilgilere ve son giren ilk çıkr yönemi ne göre, dönem sonu (DM1) ilk mdde ve mlzemesinin mliyei kç TL dir? A) Dönem sonu ilk mdde ve mlzeme klmmışır. B) C) D) E) M Üreim İşlemesi nin üremeke olduğu kmyon için gerekli oln lsiklerle ilgili Nisn yı sok hrekeleri şğıdki gibidir: Sın Alınn Kullnıln DB Soku 800 de x 60 TL/de 6 Nisn 200 de x 65 TL/de 11 Nisn 900 de 22 Nisn 900 de x 69 TL/de 24 Nisn 500 de Bu bilgilere ve hrekeli orlm mliye yönemine göre işlemenin üreimde kullndığı lsiklerin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Aşğıdkilerden hngisi, soklr her yeni girişen sonr birim mliyelerin yeniden hesplnmsın imkn veren sok değerleme yönemi şğıdkilerden hngisidir? A) İlk giren ilk çıkr yönemi B) Bsi orlm mliye yönemi C) Hrekeli orlm mliye yönemi D) Trılı orlm mliye yönemi E) Son giren ilk çıkr yönemi 12. Aşğıdki ifdelerden hngisi ilk mdde ve mlzeme değerlemesinde kullnıln hrekeli orlm mliye yönemi için doğrudur? A) Bu yönemin kullnılmsı üreim işlemeleri için uygun değildir B) Birim mliye dönem sonund bir kez hesplnır C) Üreime verilen ilk mdde ve mlzemenin mliyei dönem sonund hesplnn birim mliye dikke lınrk belirlenir D) Dönem sonu soklrının mliyei en son sın lınn ilk mdde ve mlzemenin mliyeinden oluşur E) Her yeni ilk mdde ve mlzeme sın lm işleminden sonr birim mliye yeniden hesplnır 13. Fiylrın sürekli olrk yükseldiği piys şrlrınd dönem sonu soklrının mliyeinin yüksek, üreime verilen mlzeme mliyelerinin ise düşük belirlenmesi isenmekedir. Aşğıdkilerden hngisi bu mçl kullnılck değerleme ölçüsüdür? A) Trılı Orlm Mliye Yönemi B) Gerçek Mliye Yönemi C) Son Giren İlk Çıkr Yönemi D) İlk Giren İlk Çıkr Yönemi E) Hrekeli Orlm Mliye Yönemi 14. Üreim için gereksinim duyuln ilk mdde ve mlzemelerin soklrdn üreim hlrın çekilmesi ile ilgili olrk düzenlenmesi gereken belge şğıdkilerden hngisidir? A) Sok Krı B) Fur C) Sevk İrsliyesi D) İlk Mdde ve Mlzeme Sın Alm İsek Fişi E) İlk Mdde ve Mlzeme İsek Fişi 11

43 Tes03-İlk Md. Mlzeme Giderleri 15. İlk mdde ve mlzeme hesbının borç klnı için şğıdki ifdelerden hngisi doğrudur? A) Sıcıy oln senesiz borç oplmıdır. B) Üreimde kullnıln ilk mdde ve mlzemelerin mliyeidir. C) İlk mdde ve mlzeme mbrın ide edilen mlzemenin mliyeidir. D) Dönem içindeki ilk mdde ve mlzeme lışlrının oplm mliyeidir. E) Dönem sonu ilk mdde ve mlzeme soklrının mliyeidir. 16. Aşğıdkilerden hngisi işleme mlzemesine bir örnekir? A) Tukl B) Somun C) Temizlik mlzemeleri D) Çivi E) Düğme 20. Aşğıdkilerden hngisi yrdımcı mlzemedir? A) Mobily üreimde kullnıln sun B) Toz şeker üreimde kullnıln pncr C) Elekronik snyinde kullnıln emizlik mlzemeleri D) Aykkbı üreiminde kullnıln mkine yğlrı E) Mkine üreiminde kullnıln somun ve cıvlr 21. X işlemesinin dönem bşı iibriyle deposund 500 TL mliyeli 100 merelik kumş mevcudu vrdır. İşleme dönem içinde 4800 TL ye 800 mere kumş dh sın lmışır. İşleme bu kumşlrdn 600 meresini üreime sevk emiş ve 50 de gömlek üreimi gerçekleşmişir. Bu bilgilere göre İlk Giren İlk Çıkr yönemine göre üreilen mmulün mlzeme çısındn birim mliyei şğıdkilerden hngisidir? A) 72 B) 70 C) 96 D) 48 E) Pencere üreiminde kullnıln cmın mliyei şğıdkilerden hngisinin kpsmınd ele lınır? A) İşleme mlzemesi mliyei B) Endirek mdde ve mlzeme mliyei C) Direk ilk mdde ve mlzeme mliyei D) Mmul mliyei E) Yrdımcı mdde ve mlzeme mliyei 18. Aşğıdki sok değerleme yönemlerinden hngisi fiylrın yükseldiği donemde üreim mliyelerinin düşük hesplnmsın ve fikif krlrın doğmsın neden olmkdır? A) Trılı orlm mliye yönemi B) Bsi orlm mliye yönemi C) Hrekeli orlm mliye yönemi D) İlk giren ilk çıkr yönemi E) Son giren ilk çıkr yönemi 19. Üreilen ürünün bünyesine giren, ürünün emel ypısını oluşurn, hngi ürün y d ürün grubu için ne kdr kullnıldığı izlenebilen, ikisdi nielikeki hmmdde ve mlzemelere ne d verilir? A) Şekillendirme mliyeleri B) Endirek hmmdde mliyeleri C) Yrdımcı mlzeme mliyeleri D) İşleme mliyeleri E) Direk ilk mdde ve mlzeme mliyeleri 22. X işlemesinin Temmuz dönemindeki mlzeme hrekelerine ilişkin bilgiler şğıdki gibidir: Sınlınn Kullnıln DB Mevcu 50TLx1000d Temmuz 65TLx2000d Temmuz d. 13 Temmuz 70TLx2500d Temmuz d. 30 Temmuz 80TLx1000d Bu bilgilere göre Hrekeli Orlm Mliye Yönemine göre 22 Temmuz rihinde kullnıln mlzemenin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Fiylrın yükselme eğiliminde olduğu bir ekonomide şğıdki mliye hesplm yönemlerinden hngisi kullnıldığınd üreimde kullnıln mlzeme mliyei diğerlerine göre her zmn dh yüksek çıkr? A) İlk giren ilk çıkr B) Ağırlıklı orlm mliye C) Son giren ilk çıkr D) Hrekeli ğırlıklı orlm E) Gerçek pri mliyei 12

44 Tes04-İşçilik Mliyeleri 1. Aşğıdkilerden hngisi "direk işçilik giderleri" kpsmınd değildir? A) Ess işçilikler B) Usbşı ücreleri C) Üreim primleri D) Fzl çlışm ücreinin norml kısmı E) SSK işçi pyı 6. S ücrei 3 TL oln bir işçinin norml çlışm süresi 8 s olup, bu işçi bir günde 10 s çlışmışır. İşlemede fzl çlışm için % 50 zmlı ödeme ypılmkdır. Bu bilgilere göre işçiye ödenecek ücre kç TL dir? A) 24 B) 27 C) 30 D) 33 E) Direk işçilik nieliğinde iş ypn bir işçinin yıllık izin ücreleri ve ikrmiyeleri şğıdkilerden hngisi içinde izlenmekedir? A) Yöneici işçilik B) Endirek işçilik C) Boş işçilik D) Genel yöneim gideri E) Direk işçilik 7. İşlemede kpsie eksikliği nedeniyle üreim drboğzını şmk üzere fzl çlışm ypılmkdır. Bu nedenle ypılck fzl çlışm zmmı ödemeleri şğıdki hesplrdn hngisinde izlenir? A) Direk İşçilik Giderleri B) Ks C) Genel Üreim Giderleri D) Çlışmyn Gider ve Zrrlrı E) Personel Borçlr 3. S ücrei 20 TL oln işçinin, norml çlışm suresi 8 sir. İşçinin, bir çlışm gününde 10 s çlışığı ve işlemenin fzl çlışmlrd % 50 zmlı ödeme ypığı vrsyılırs, işçinin oplm hk eiği ücre kç TL dir? A) 220 B) 200 C) 180 D) 150 E) Belirli bir siprişin yeişirilmesi için ypıln fzl çlışm ödemesi şğıdkilerden hngisinde yer lır? A) Genel üreim giderinde B) Endirek işçilik giderinde C) Genel yöneim giderinde D) Direk işçilik giderinde E) Çlışmyn kısım gider ve zrrlrd 5. Aşğıdkilerden hngisi endirek işçilik kpsmınd ele lınmz? A) Usbşın ödenen ücreler B) Kynk deprmnınd çlışn işçiye ödenen ikrmiyeler C) Kynk deprmnınd çlışn işçiye ypığı kynk işi krşılığınd ödenen ücreler D) Kynk deprmnınd çlışn işçiye mkine bşınd geçirdiği boş zmnlr için ödenen ücreler E) Bkım - onrım işçilerinin ücreleri 8. Aşğıdkilerden hngisi endirek olrk değerlendirilemez? A) Kesme deprmnı usbşın ödenen ücreler B) Üreim mkineleri bkım işinde çlışnlr ödenen ücreler C) Üreim bölümünde çlışn işçilere ödenen yıllık ikrmiyeler D) İdri binlr emizlik işinde çlışn işçilere ödenen ücreler E) Konfeksiyon ölyesinde kesim mkinesinde çlışn işçilere dönen ücreler 9. Mmul vey hizme üreiminde kullnıln, mmulün emel öğesini oluşurn ve mmullere doğrudn yüklenebilen işçilikler şğıdkilerden hngisidir? A) Direk işçilik B) Endirek işçilik C) Yrdımcı işçilik D) Yöneici işçilik E) Üreken olmyn işçilik 10. Direk işçilik mliyelerini endirek işçilik mliyelerinden yırn en önemli özellik şğıdkilerden hngisidir? A) İşçilerin sürekli olrk çlışmsı vey çlışmmsı B) İşçilerin zmn essın göre çlışmsı C) Ücrelerin hesplnmsınd kullnıln ücre siseminin frklı olmsı D) İşçinin ship olduğu sosyl hklr E) Mmullere doğrudn doğruy yüklenebilme olnğının olmsı 13

45 Tes04-İşçilik Mliyeleri 11. Bir üreim işlemesinde (D) siprişiyle ile ilgili olrk oplm 40 s çlışılmışır. Bu sürenin 15 si fzl mesi çlışmsıdır. Fzl mesi çlışmsı siprişinin mmlnmsı için ypılmışır. İşlemede s ücrei 1 TL ve fzl mesi zmmı ise %50 dir. Bu bilgilere göre siprişin mliyeine yüklenecek işçilik mliyei kç TL dir? A) 40 B) 41,5 C) 47,5 D) 53,5 E) Üreim için gerekli oln mlzemenin işlemeye zmnınd ulşmmsı nedeniyle, iki slik boş geçen zmn oluşmuşur. Bu süre için işçilere ödenen ücreler şğıdki hesplrdn hngisinin borç rfın kydedilir? A) Çlışmyn Kısım Gider ve Zrrlrı B) Genel Üreim Giderleri C) Direk İşçilik Giderleri D) Direk İlk Mdde ve Mlzeme Giderleri E) Personele Borçlr 15. TP Üreim İşlemesinde S1 siprişinin mmlnbilmesi için X üreim bölümünde 100 s çlışm ypılmışır. Ypıln çlışmnın 10 slik kısmı, söz konusu siprişin mmlnbilmesi için ypıln fzl mesiye iir. Norml çlışm ücrei 40 TL ve fzl mesi primi ise % 50 dir. Bu siprişe ilişkin işçilik giderlerinin muhsebeleşirilmesi ile ilgili durum şğıdkilerden hngisinde doğru verilmişir? A) TL Direk İşçilik Giderleri 600 TL Genel Üreim Giderleri B) TL Direk İşçilik Giderleri 400 TL Genel Üreim Giderleri C) TL Direk İşçilik Giderleri 200 TL Genel Üreim Giderleri D) TL Direk İşçilik Giderleri E) TL Genel Üreim Giderler 13. Sel bskını nedeniyle işlemede, lı slik boş geçen zmn oluşmuşur. Bu süre için işçilere ödenen ücreler şğıdki hesplrdn hngisinin borç rfın kydedilir? A) Personele Borçlr B) Çlışılmyn Kısım Gider ve Zrrlrı C) Direk İlk Mdde ve Mlzeme Giderleri D) Direk İşçilik Giderleri E) Genel Üreim Giderleri 14. X işlemesi üreimini gündüz 8 s, gece 8 s olck şekilde 2 vrdiy ile gerçekleşirmekedir. İşlemede gündüz vrdiysı 08:00-16:00 sleri rsınd, gece vrdiysı ise 16:00-24:00 sleri rsınd gerçekleşirilmekedir. Gündüz vrdiysınd çlışn işçilere s bşın 10 TL, gece vrdiysınd çlışn işçilere ise s bşın 15 TL ödeme ypılmkdır. İşlemede gün içinde s 13:00 ile 20:00 rsınd genel bir enerji kesinisi nedeniyle üreim ksmışır. Bu durumd boş geçen zmn krşılığı ücreler hngi hesb ve kç TL üzerinden kydedilmelidir? A) Genel Üreim Giderleri hesbının borcun 90 TL B) Genel Yöneim Giderleri hesbının borcun 90 TL C) Çlışmyn Kısım Gider ve Zrrlrı hesbının borcun 90 TL D) Direk İşçilik Giderleri hesbının borcun 90 TL E) Çlışmyn Kısım Gider ve Zrrlrı hesbının borcun 70 TL 14

46 Tes05-Kpsmın Göre Mliyeler 1. ZTE işlemesi değişken mliye yönemine göre mliyelerini 36 TL, m mliye yönemine göre ise 50 TL olrk hesplmışır. İşlemenin Ock yı üreim mikrı 1000 birim olduğun göre Sbi GÜG nin urı kç TL dir? A) B) C) D) E) ZTE İşlemesinin Asl mliye yönemine göre birim mliyeleri 2,5 TL, Tm mliye yönemine göre ise 5 TL dir. İşlemede Temmuz yınd de üreim ypılmış, Değişken GÜG ise TL olrk gerçekleşmişir. Kpsie kullnım ornı %90 oln bu işlemenin Sbi GÜG urı kç TL dir? A) B) C) D) E) Direk İlk Mdde ve Mlzeme Direk İşçilik Giderleri Genel Üreim Giderleri - Değişken TL - Sbi TL TL TL TL Mliyelerini m mliye yönemine göre hesplyn ZTE A.Ş. nin yıllık üreim kpsiesi 4800 deir. İşleme emmuz yınd 200 birim mmulün üreimini mmlmış, 100 birim ise dönem sonund yrı mmul soğu bulunmkdır. Dönem sonu yrı mmullerin üm üreim süreçleri çısındn mmlnm yüzdesi %50 dir. Bu bilgilere ve m mliye yönemine göre birim üreim mliyei kç TL dir? A) 250 B) 160 C) 200 D) 170 E) Üreim kpsiesi 7500, kpsie kullnım ornı %40 oln ZTE işlemesinin dönem içerisinde gerçekleşen mliyelere ilişkin bilgiler şğıdki gibidir: Gider Çeşileri DEĞİŞKEN SABİT 3. DİMM TL DİG TL Tm Mliye TL Norml Mliye TL Değişken Mliye TL ZTE İşlemenin Ock yı kpsie kullnım ornı %70 ise bu işlemeye i kpsie spmsı kç TL dir? A) 600 B) 2000 C) 1400 D) 3000 E) 4000 İlk Mdde ve Mlzeme Gideri TL --- İşçi Ücre Gideri TL TL Dış. Sğl. Fyd ve Hiz TL --- Çeşili Giderler TL TL Amorismn Tüken. Pylrı TL TL Toplm Mliye TL TL Bu bilgilere göre Norml Mliye Yönemi ne göre birim üreim mliye şğıdkilerden hngisidir? A) 10,00 B) 5,00 C) 8,67 D) 4,00 E) 3,47 15

47 Tes05-Kpsmın Göre Mliyeler Aşğıdki 3 soruyu verilen bilgilere göre cevplyınız. Toplm ylık üreim mikrı de oln ZTE işlemesinin Mr yın i bilgileri şğıdki gibidir: Üreim Mikrı d. D. İlk Mdde ve Mlz TL D. İşçilik Giderleri TL (%20 değ, %80 sbi) Genel Üreim Gideri TL (%40 değ, %60 sbi) Genel Yöneim Gideri TL (Tmmı sbi) Pz. Sış Dğ. Gid TL (%60 değ, %40 sbi) Yur İçi sışlr TL 6. Yukrıdki bilgilere göre ZTE işlemesinin norml mliye yönemine göre oplm mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Yukrıdki bilgilere göre ZTE işlemesinin değişken mliye yönemine göre Brü Kkı urı kç TL dir? A) B) C) D) E) Mliyelerini ylık olrk belirleyen ZTE işlemesinin Temmuz yın ilişkin üreim mliyeleri şğıdki gibidir: Gider Çeşileri İlk Md. Mlz. Gid. Direk İlk Md. Mlz. Endirek Mlz. İşçi Ücre Giderleri Direk İşçilik Gid. Endirek İşçilik Dışrıdn Sğ. Fyd ve Hizmeler Amorismn ve Tükenme Pylrı Sbi Giderler Değişken Giderler Çeşili Giderler TOPLAM Yıllık üreim kpsiesi de oln bu işlemenin Temmuz yı üreim mikrı 8000 de olduğun göre Norml Mliye Yönemi ne göre birim mliyei kç TL dir? A) 50 B) 40 C) 80 D) 90 E) Yukrıdki bilgilere göre ZTE işlemesinin değişken mliye yönemine göre Ne Kkı urı kç TL dir? A) B) C) D) E) Brü sışlrı TL, sış iskonolrı 500 TL, üreim kpsiesi birim oln bir işleme dönemde 300 birim üreim ypmış, değişken mliye yönemine göre üreim mliyei TL, m mliye sisemine göre üreim mliyei TL olrk hesplnmışır. Bu bilgilere göre ve işleme Norml Mliye Yönemi uyguldığı vrsyıldığınd, brü sış krı kç TL dir? A) B) C) D) 500 E)

48 Tes05-Kpsmın Göre Mliyeler 11. X üreim işlemesinin 2014 Temmuz yı oplm üreim giderleri şğıdki gibidir. D. İlk Md. Mlz TL ARGE TL D. İşç. Gid. (Tmmı değ.) TL Pz. S. Dğ. Gid TL Genel Üreim Gid TL - Sbi Değişken İşlemenin ylık kpsiesi 500 de Y mmulüdür ve Temmuz 2014 döneminde 300 de üreilmişir. Norml mliye yönemine göre işlemenin birim üreim mliyei kç TL dir? A) 600 B) C) D) E) H üreim işlemesinin yıllık üreim mikrı 200 deir. İşlemenin mliye yönemlerine göre gerçekleşen üreim mliyei bilgileri şğıdki gibidir: - Değişken mliye : Tm mliye : Norml mliye : Bu bilgilere göre işlemenin üreim kpsiesi kç birimdir? A) 400 B) 200 C) 600 D) 700 E) Sbi ve değişken olmsın bkılmksızın ilgili genel üreim giderlerinin üreilen mmullerin mliyeine yüklenmediği mliye sisemi şğıdkilerden hngisidir? A) Tm Mliye Sisemi B) Norml Mliye Sisemi C) Direk (Asl) Mliye Sisemi D) Fiili Mliye Sisemi E) Değişken Mliye Sisemi 15. Kpsie spmsı şğıdki giderlerden hngisi ile ilgilidir? A) Direk ilk mdde ve mlzeme giderleri B) Direk işçilik giderleri C) Değişken genel üreim giderleri D) Sbi genel üreim giderleri E) Genel yöneim gideri 13. A mmulünün dönüşürme mliyei TL, sl mliyei TL, değişken mliyei TL, direk ilk mdde ve mlzeme gideri TL ise sbi genel üreim giderleri urı kç TL dir? A) B) C) D) E) H işlemesine ilişkin bzı bilgiler şğıdki gibidir: Ne sışlr : Dönemin değişken üreim gideri : Dönemin sbi üreim gideri : Dönem bşı sok : birim Üreim kpsiesi : birim Üreim mikrı : birim Dönem sonu sok : birim Yukrıdki bilgilere göre işlemenin Tm mliye yönemine göre brü sış krı / zrrı kç TL dir? A) kr B) kr C) kr D) zrr E) zrr 17

49 Tes05-Kpsmın Göre Mliyeler 17. Değişken mliye yönemini kullnn bir işlemenin ilgili döneme i oplm mliyeleri şğıd verilmişir: Direk ilk mdde ve mlzeme : Direk işçilik mliyei : Genel üreim mliyei : (%60 sbi, %40 değişken) Dönemde 2000 birim mmul üreilmiş ve bunun 1600 birimi sılmışır. Mmulün sış fiyı ise 70 TL dir. Bu verilere göre ilgili dönemde gerçekleşen birim bşın kkı pyı kç TL dir? A) 12 B) 16 C) 18 D) 20 E) Bir üreim işlemesinde mmul soklrınd rış olmuş, bir bşk ifde ile üreilen mmul mikrındn dh z sış ypılmışır. Bun göre, şğıdki yönemlerden hngisi kullnıldığınd işleme kârı diğer yönemlere göre dh yüksek hesplnır? A) Norml mliye yönemi B) Tm mliye yönemi C) Değişken mliye yönemi D) Direk mliye yönemi E) Gider dğıım yönemi 18. Brü sışlrı TL, sış iskonolrı TL, üreim kpsiesi 200 birim oln bir işleme, dönemde 120 birim üreim ypmış, değişken mliye sisemine göre üreim mliyei TL, m mliye sisemine göre üreim mliyei TL olrk hesplnmışır. İşlemenin norml mliye sisemini uyguldığı vrsyıldığınd, brü sış kârı kç TL dir? A) B) C) D) E) Değişken mliye sisemini uygulyn A İşlemesi nin mliyelerine ilişkin bzı bilgiler şğıdki gibidir: Direk ilk mdde ve mlzeme giderleri TL Direk işçilik giderleri TL Değişken genel üreim giderleri TL Sbi genel üreim giderleri TL Genel yöneim giderleri (mmı sbi) TL Pzrlm, sış ve dğıım giderleri (mmı değişken) TL Bu dönemde üreilen de mmulün 600 dedi 250 TL birim fiyl sılmışır. Bu bilgilere göre, A İşlemesi nin düzenleyeceği kkı ipi gelir blosund rporlnck ne kkı pyı kç TL dir? A) B) C) D) E) İşlemenin dönem üreim kpsiesi deir. Döneme ilişkin kpsie kullnım ornı ise %75 ir. Dönem içinde gerçekleşen üreim mliyei şğıdki unsurlrdn oluşmkdır: Direk ilk mdde ve mlzeme giderleri TL Direk işçilik giderleri TL Değişen genel üreim giderleri TL Sbi genel üreim giderleri TL Bu mliye verilerine göre, şğıdkilerden hngisi söylenemez? A) Tm Mliye Yönemi ne göre oplm mliye TL dir. B) Değişken Mliye Yönemi ne göre oplm mliye TL dir. C) Norml Mliye Yönemi ne göre oplm mliye TL dir. D) Asl Mliye Yönemi ne göre oplm mliye TL dir. E) Norml Mliye Yönemi ne göre birim mliye 4 TL dir. 22. Bir endüsri işlemesi %75 kpsie ile çlışmkdır. Mmulün üreim mliyei bilgileri şğıdki gibidir: Direk ilk mdde ve mlzeme mliyei TL, mmulün m üreim mliyei TL, değişken üreim mliyei TL ve sl (direk) üreim mliyei TL dir. Bun göre, mmulün norml üreim mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E)

50 Tes05-Kpsmın Göre Mliyeler 23. Üreim mliyelerinin, Mliye Direk ilk Md. Mlz. Mliyei + Direk İşcilik Mliyei + Genel Üreim Gideri (Sbi+Değişken ) yklşımın göre hesplnmsını ess ln mliye sisemi şğıdkilerden hngisidir? A) Tm mliye yönemi B) Değişken mliye yönemi C) Norml mliye yönemi D) Asl mliye yönemi E) Direk mliye yönemi 27. Aşğıdki mliye sisemlerinden hngisinde, birim mmul mliyeinin hesplnmsınd, genel üreim giderleri dikke lınmz? A) Tm mliye sisemi B) Norml mliye sisemi C) Değişken mliye sisemi D) Sndr mliye sisemi E) Asl mliye sisemi 24. Üreim mliyelerinin, Mliye Direk ilk Md. Mlz. + Mliyei Direk İşcilik Mliyei + Genel Üreim Gideri (Değişken+ Kullnıln Kpsiedeki Sbi) yklşımın göre hesplnmsını ess ln mliye sisemi şğıdkilerden hngisidir? A) Değişken mliye yönemi B) Norml mliye yönemi C) Direk mliye yönemi D) Tm mliye yönemi E) Asl mliye yönemi 28. Değişken giderlerin mmının, sbi giderlerin ise kpsie kullnım ornın göre mliyelere yüklenmesi essın dynn mliye yönemi şğıdkilerden hngisidir? A) Tm mliye yönemi B) Değişken mliye yönemi C) Sbi mliye yönemi D) Yrı değişken mliye yönemi E) Norml mliye yönemi 25. Mliyelerin spnm zmnın göre sınıflndırılmsınd şğıdkilerden hngisi yer lır? A) Fiili mliye-hmini mliye-sndr mliye B) Krm mliye-bileşik mliye C) Değişken mliye m mliye D) Sbi mliye-değişken mliye E) Sipriş mliye-sfh mliye 26. Sbi giderlerin mmını dönem gideri içerisinde yer veren ve değişken üreim giderini üreim mliyeine yükleyen sisem şğıdkilerden hngisidir? A) Orlm mliye B) Tm mliye C) Asl mliye D) Değişken mliye E) Direk mliye 29. "A" mmulünün dönüşürme mliyei TL, sl mliyei TL, direk ilk mdde ve mlzeme gideri TL ise, direk işçilik giderleri ile genel üreim giderleri urlrı kç TL dir? A) Direk İşçilik Giderleri: TL, Genel Üreim Giderleri: TL B) Direk İşçilik Giderleri: 500 TL, Genel Üreim Giderleri: TL C) Direk İşçilik Giderleri: TL, Genel Üreim Giderleri: 500 TL D) Direk İşçilik Giderleri: TL, Genel Üreim Giderleri: TL E) Direk İşçilik Giderleri: TL, Genel Üreim Giderleri: TL 19

51 Tes05-Kpsmın Göre Mliyeler 30. ABC üreim işlemesinin 2009 Temmuz yı oplm üreim giderleri şğıdki gibidir. Direk ilk mdde ve mlzeme giderleri : TL Direk işçilik giderleri (mmı değişken) : TL Genel üreim giderleri : TL Sbi GÜG : TL Değişken GÜG : TL İşlemenin ylık kpsiesi 500 de X mmulüdür ve Temmuz 2009 döneminde 500 de X mmulü üreilmişir. Asl mliye (direk mliye) yönemine göre işlemenin üreim mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Y üreim işlemesinin dönem içinde gerçekleşen üreim mliyei şğıdki unsurlrdn oluşmkdır: Direk ilk mdde mlzeme Gid. Direk işçilik Gid. Sbi Genel Üreim Gid. Değişken Genel Üreim Gid. Toplm Üreim Mliyei TL TL TL TL TL İşlemenin yıllık üreim kpsiesi de, yıllık kpsie kullnım ornı ise %75 dir. Bu bilgilere ve norml mliye yönemine göre işlemenin birim üreim mliyei kç TL dir. A) 4,13 B) 4,00 C) 3,60 D) 3,10 E) 3, Üreim kpsiesi birim oln bir işleme dönemde birim üreim ypmış ve çeşili mliye sisemlerine göre mliyeler şğıdki gibi hesplnmışır: Tm mliye sisemine göre TL Değişken mliye sisemine göre TL Norml mliye sisemine göre TL Asl mliye sisemine göre TL Bu bilgilere göre işlemede sbi genel üreim mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Mliyelerini Tm Mliye yönemine göre espi eden A üreim işlemesinde oplm mliye TL birim mliye ise 2 TL dir. Değişken mliye yönemine göre ypıln hesplmd oplm mliye TL olrk espi edilmişir. İşlemenin yıllık üreim kpsiesi oplm de olduğun göre Norml mliye yönemine göre oplm mliye şğıdkilerden hngisidir? A) B) C) D) E) X Üreim işlemesinin 2012 Temmuz yı üreim giderleri şğıdki gibidir: Direk ilk mdde mlzeme Gid TL Direk işçilik Gid TL Sbi Genel Üreim Gid TL Değişken Genel Üreim Gid TL İşlemenin mliyelerini belirlerken değişken mliye yönemini kullndığı ve Temmuz yı içinde 500 de mmul üreiği bilinmekedir. Bu bilgilere göre işlemenin üreiği mmulün birim mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) X üreim işlemesinin üreim mliyelerine ilişkin verileri şğıdki gibidir: Direk ilk mdde ve mlzeme Sbi direk işçilik mliyeleri Değişken direk işçilik mliyeleri Genel üreim mliyei Değişken GÜG Sbi GÜG Genel yöneim giderleri Ar-ge giderleri Bu bilgilere ve değişken mliye yönemine göre işlemenin oplm üreim mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E)

52 Tes05-Kpsmın Göre Mliyeler 36. Y üreim işlemesinin 2013 Hzirn yı oplm üreim giderleri şğıdki gibidir. Direk ilk mdde ve mlzeme gideri TL Ar-ge gideri TL Direk İşçilik gideri (mmı değişken) TL Pzrlm sış dğıım gideri TL Genel üreim gideri TL - Sbi GÜG TL - Değişken GÜG TL İşlemenin ylık kpsiesi 500 de X mmulü olup, Hzirn döneminde 300 birim üreilmişir. Norml mliye yönemine göre işlemenin birim üreim mliyei kç TL dir? A) 600 B) C) D) E) Mliyelerini değişken mliye sisemine göre rporlyn bir üreim işlemesinde dönem bşı yrı mmul soku yokur. Dönemde birim Y mmulü üreilerek 800 birim mmul 100 TL birim fiyl sılmışır. Dönemin mliye bilgileri şğıdki gibi gerçekleşmişir. Üreim Mliyeleri Değişken Mliyeler 30 TL/birim Sbi Mliyeler TL/dönem Değişken mliye yönemine göre, hesplnn ne kkı pyı urı kç TL dir? A) B) C) D) E) Üreim Mliyeleri Tur D. İlk Md. Mlz Giderleri TL D. İşçilik Giderleri TL Değişken Genel Üreim Gideri TL Sbi Genel Üreim Giderleri TL Tm kpsiesi birim/yıl oln bir işlemede fiili kpsie % 70 olrk gerçekleşmişir. Üreilen mmullerin mmı, m mliye üzerinden % 20 kârl sılmışır. Dönemin üreim mliyeleri yukrıdki blod verilmişir. Bun göre, bu işlemenin Norml Mliye yönemine göre, hesplnck brü sış kârı kç TL dir? A) B) C) D) E) İşleme, mmullerini mliyeleme de m mliye yönemini kullnmkdır. Döneme i bilgiler şöyledir: Direk İlk Mdde Mlzeme Giderleri Direk İşçilik Giderleri Genel Üreim Giderleri Değişken TL Sbi TL Pzrlm, Sış ve Dğ. Gid. Genel Yöneim Giderleri TL TL TL TL TL İşleme bu dönem %80 kpsie ile çlışmış ve birim mmul üremişir. Bun göre, mmullerin birim üreim mliyei kç TL dir? A) 18 B) 23 C) 25 D) 27 E) 30 21

53 birim mmul üreip sn MT Üreim işlemesine i mliye verileri şu şekildedir: Direk ilk Mdde ve Mlzeme Mliyei 40 TL/birim Direk işçilik Mliyei 30 TL/birim Değişken Genel Üreim Mliyei 20 TL/birim Sbi Genel Üreim Mliyei TL İşleme bu dönem TL kâr elde eiğine göre, birim sış fiyı kç TL dir? A) 90 B) 115 C) 130 D) 140 E) 150 Tes05-Kpsmın Göre Mliyeler 41. Mliyelerini norml mliye yönemine göre izleyen ZTE işlemesinin Myıs yın ilişkin kpsie kullnım ornı %80 olrk hesplnmış olup, üreim mliyeleri şğıdki gibidir: D. İlk Md. Mlz. Gideri : TL D. İşçilik Gideri : TL Genel Üreim Gideri : TL (%60 Değişken, %40 Sbi) İşleme Norml Mliye Yönemi ne göre ypığı hesplmd birim mliyelerini 5 TL olrk espi emişir. Bu bilgilere göre işlemenin Myıs yı üreim mikrı kç deir? A) de B) de C) de D) de E) de 22

54 Tes06-Sfh Mliyei 1. Dönemin Mliyeleri Eşdeğer Birim Mliyeler DİMM DİG GÜG 36000TL 23000TL 44000TL 3 TL 2 TL 4 TL DSYM Tm Derecesi %60 %50 %40 Sfh mliyei siseminde orlm mliye yönemini uygulyn TZE A.Ş. nin dönem sonu yrı mmul soğu deir. Yukrıdki bilgilere göre mmlnn mmul mikrı şğıdkilerden hngisidir? A) B) C) D) 9000 E) Üreimi ek sfhd gerçekleşiren TEZ üreim işlemesi Temmuz döneminde 8000 de mmulün üreimini mmlmış olup, DİMM, DİG ve GÜG çısındn sırsıyl %100, %50 ve %25 lik mmlnm derecesine ship 4000 de dönem sonu soğu bulunmkdır. İşlemenin mmullere ilişkin eşdeğer birim mliyeleri ise sırsıyl 2 TL, 3 TL ve 4 TL dir. Bu bilgilere göre işlemenin klndığı oplm mliye kç TL dir? A) B) C) D) E) Üreimi sfhlr hlinde gerçekleşiren ZTE işlemesinin döneme i üreim mikrlrı şğıdki gibidir: DBYM 900 br DSYM 600 br D.içi üreimine bşlnn 1100 br Üreimi Tmmlnn 1400 br DİMM DİG GÜG DBYM Tm. Der. %80 %70 %50 DSYM Tm. Der. %60 %40 %40 Bu bilgilere göre FİFO (İlk giren İlk Çıkr) yönemine göre Direk İşçilik Gideri eşdeğer birim syısı kç deir? A) 1040 B) 1010 C) 1190 D) 1640 E) ZET işlemesi dönem içinde de mmul üreimi mmlmış olup, dönem sonu iibriyle henüz birimin üreimini mmlymmışır. İşlemede orlm mliye yönemine göre ypıln hesplmd eşdeğer mmul mikrlrı DİMM, DİG ve GÜG çısındn sırsıyl , ve deir. Bu bilgilere göre dönem sonu yrı mmullerin GÜG çısındn mmlnm yüzdesi şğıdkilerden hngisidir? A) %80 B) %74 C) %75 D) %20 E) %25 Aşğıdki 2 soruyu verilen bilgilere göre cevplyınız. Sfh mliye siseminde orlm mliye yönemini kullnn işlemenin üreimi iki sfhd gerçekleşmekedir. İşlemenin ylık üreim mikrlrı şğıdki gibidir: I.SAFHA II. SAFHA DBYM 5000 br 6000 br Dönemde üreime lınn br --- Bir önceki sfhdn devir lınn br Üreimi Tmmlnn? br DSYM? 4000 br DBYM Tmmlnm Derecesi DİMM %80 %70 Şekillendirme %60 %60 DSYM Tmmlnm Derecesi DİMM %70 %60 Şekillendirme %50 %50 5. Bu bilgilere göre işlemenin birinci sfh için dönem sonu soğu kç deir? A) B) C) D) E)

55 Tes06-Sfh Mliyei 6. İşlemenin II sfhd şekillendirme çısındn eşdeğer birim syısı kç deir? A) B) C) D) E) Sfh mliyei sisemini İlk Giren İlk Çıkr (FİFO) yönemiyle birlike uygulyn bir üreim işlemesinde, mikr hrekelerine ve yrı mmul soklrının mmlnm derecelerine ilişkin bilgiler şğıdki gibidir: Mikr Hrekeleri Tmmlnm Derecesi DİMM Şekillendirme DB Yrı Mmul d %100 %60 Üreimine Yeni Bşlnn Üreimi Tmmlnn d d DS Yrı Mmul d %100 %40 7. ETZ işlemesi üreimini ek bir sfhd gerçekleşirmeke olup, orlm mliye yönemini kullnmkdır. İşlemenin dönem içinde mmlnn mmul mikrı 6000 deir. DİMM ŞEKİLLENDİRME Dönem bşı yrı mmul eşdeğer birim mikrı d d Dönem sonu yrı mmul eşdeğer birim mikrı d d DBYM Tm Derecesi %100 %50 DSYM Tm Derecesi %75 %50 Bu bilgilere göre işlemenin üreime giren birim syısı kç deir? A) B) C) D) E) TZE işlemesi sfhlr hlinde üreim gerçekleşirmek olup, birinci sfhd mmlnıp devredilen ürün syısı deir. İşleme ynı dönemde de dönem sonu, de ise dönem bşı soğun shipir. Dönem sonu ve dönem bşı soklrın üm üreim şmlrı için mmlnm yüzdesi %80 dir. Bu bilgilere göre FİFO (İlk Giren İlk Çıkr) yönemine göre DİMM eşdeğer birim syısı kç deir? A) B) C) D) E) Bu bilgilere göre işlemenin şekillendirme çısındn oplm eşdeğer ürün mikrı kçır? A) B) C) D) E) Evre mliye yönemini uygulyn bir işlemeden lınn mliye bilgileri şğıdki gibidir: Dönem direk işçilik giderleri Dönem bşı direk işçilik giderleri Dönemde mmlnnlr Dönem sonu yrı mmuller : TL : TL : Br. : Br. Orlm mliye yöneminin kullnılmsıyl eşdeğer ürün birim direk işçilik gideri 10 TL/birim olrk hesplndığın göre; dönem sonu yrı mmullerin direk işçilik giderleri çısındn mmlnm yüzdesi şğıdkilerden hngisidir? A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 E) 70 24

56 Tes06-Sfh Mliyei 11. İşleme, A mmulünün üreimini ek sfhd gerçekleşirmekedir. Dönem bşınd, direk ilk mdde ve mlzeme giderleri çısındn %80; direk işçilik ve genel üreim giderleri çısındn %60 mmlnmış birim yrı mmul soku bulunmkdır. Dönemde birimin üreimine bşlnmışır. İşlemenin dönem sonu iibriyle direk ilk mdde ve mlzeme giderleri çısındn %80; direk işçilik ve genel üreim giderleri çısındn %90 mmlnmış birim yrı mmul soku bulunmkdır. İlk Giren İlk Çıkr (FIFO) yönemine göre, direk ilk mdde ve mlzemenin eşdeğer mmul birimi şğıdkilerden hngisidir? A) B) C) D) E) Mliye hesplmlrınd sfh (evre) mliye yönemini uygulyn bir üreim işlemesinde, ilk sfhnın mikr hrekeleri ve yrı mmul soklrının mmlnm derecelerine ilişkin bilgiler şğıdki gibidir: Tmmlnm Derecesi Mikr DİMM Şekillendirme Hrekeleri DB Yrı Mmul %100 %60 Dönemde Üreime Bşlnn Dönemde Tmmlnn DS Yrı Mmul %80 %50 İlk Giren İlk Çıkr (FIFO) yönemine göre, sfhnın direk ilk mdde ve mlzeme çısındn oplm eşdeğer mmul mikrı kç birimdir? A) B) C) D) E) Dönem bşınd, direk ilk mdde ve mlzeme giderleri çısındn %75, direk işçilik ve genel üreim giderleri çısındn %50 ornınd mmlnmış birim yrı mmul soku bulunn bir işlemede, dönemde birimin üreimine bşlnmışır. İşlemenin dönem sonu iibriyle direk ilk mdde ve mlzeme giderleri çısındn %80 ve direk işçilik ve genel üreim giderleri çısındn %90 ornınd mmlnmış birim yrı mmul soku bulunmkdır. İlk Giren İlk Çıkr Yönemi ne göre, direk ilk mdde ve mlzemenin eşdeğer mmul mikrı şğıdkilerden hngisinde doğru olrk verilmişir? A) B) C) D) E) Sfh mliye sisemini İlk Giren İlk Çıkr(FİFO) yönemiyle birlike uygulyn X işlemesinin Temmuz yın i üreim ve mliye bilgileri şğıdki gibidir: Donem bşı yrı mmul soklrı birim Tmmlnm dereceleri: Direk İlk Mdde ve Mlzeme %70 Şekillendirme %40 Donem bşı yrı mmul soklrının mliyei: Direk İlk Mdde ve Mlzeme: TL Şekillendirme: TL Donem içinde üreimine bşlnn brm Donem içinde üreimi mmlnn brm Donem sonu yrı mmul soklrı brm Fire? Tmmlnm dereceleri: Direk İlk Mdde ve Mlzeme %85 Şekillendirme: %35 Donem gideri: Direk İlk Mdde ve Mlzeme TL Şekillendirme: TL Bu bilgilere göre işlemede üreimden çıkn mikr kç birimdir? A) B) C) D) E)

57 Tes06-Sfh Mliyei 15. Üreimini ek sfhd gerçekleşiren ESÇELİK üreim işlemesinin Temmuz 2008 dönemi üreim ve mliye bilgileri şğıdki gibidir: Donem bşı yrı mmul soklrı birim Tmmlnm dereceleri: Direk İlk Mdde ve Mlzeme %60 Şekillendirme %50 Donem bşı yrı mmul soklrının mliyei: Direk İlk Mdde ve Mlzeme: TL Şekillendirme: TL Donem içinde üreimine bşlnn brm Donem içinde ureimi mmlnn brm Donem sonu yrı mmul soklrı? brm Tmmlnm dereceleri: Direk İlk Mdde ve Mlzeme %70 Şekillendirme: %60 Donem gideri: Direk İlk Mdde ve Mlzeme TL Şekillendirme: TL Bu bilgilere göre işlemenin dönem sonu yrı mmul soklrı kç birimdir? A) B) C) D) E) Sfh mliye sisemini kullnn bir üreim işlemesinde Ekim yınd gerçekleşen mikr hrekelerine ve yrı mmullerin mmlnm derecelerine i bilgiler şğıdki gibidir: Üreime Bşlnn Tmmlnn DSYM Mikr Hrekeleri Birim Birim Birim Tmmlnm Derecesi DİMMG DİG GÜG %100 %50 %60 Bu bilgilere göre, işlemenin sırsıyl direk ilk mdde ve mlzeme, direk işçilik ve genel üreim giderleri çısındn eşdeğer ürün mikrlrının syısı nedir? A) B) C) D) E) Sfh mliye sisemini orlm mliye yönemiyle birlike uygulyn bir üreim işlemesinde, üreim sfhsının eşdeğer ürün mliyelerine ilişkin bilgiler şğıdki gibidir: DİMMG DİG GÜG Birim eşdeğer Ürün mliyeleri Üreimi Tmmlnıp br br br Devredilen Dönem bşı Yrı mmul br br br Soklrı Dönem sonu Yrı mmul Soklrı br br br Bu bilgilere göre; üreime yüklenen oplm mliye kç TL dir. A) TL B) TL C) TL D) TL E) TL 18. Üreimini ek sfhd gerçekleşiren PRS Üreim İşlemesinin Nisn 2009 dönemine i üreim ve sok verileri şğıdki gibidir: Donem bşı yrı mmul soklrı birim Donem sonu yrı mmul soklrı birim Donem içinde üreimine bşlnn birim Donem Sonu Yrı Mmul Soklrı Tmmlnm Dereceleri Direk ilk mdde ve Mlz. Acısındn % 90 Şekillendirme cısındn % 60 Bu bilgilere göre üreimi mmlnıp bir sonrki sfhy devreden mmul mikrı kç birimdir? A) B) C) D) E)

58 Tes06-Sfh Mliyei 19. Sfh mliye sisemini ğırlıklı orlm mliye yönemiyle birlike uygulyn üreim işlemesinde, mikr hrekelerine ve yrı mmullerin mmlnm derecelerine ilişkin bilgiler şğıdki gibidir: Tmmlnm Mikr Dereceleri Hrekeleri DİMM Şekillendirme DBYM br %100 %60 İlk sfhdn devir lınn br DSYM br %0 %90 Fire 0 br Bu bilgilere göre, işlemenin hmmdde giderleri çısındn eşdeğer ürün mikrı ne kdrdır? A) B) C) D) E) FİFO yönemine göre, birim eşdeğer mliyeleri hmmdde çısındn 3 TL ve şekillendirme çısındn 2 TL oln bir işlemede, dönem bşı ve dönem içi olmk üzere oplm üreim mliyeleri TL dir? Bu işlemede dönem sonu yrı mmullerin eşdeğer birimleri hmmdde çısındn eşdeğer birim ve şekillendirme çısındn eşdeğer birim ise içinde bulunuln dönemde mmlnn mmullerin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) S üreim işlemesi üreim mliyelerini sfh mliye sisemine göre hesplmkdır. İşlemenin Ekim 2005 dönemine i bilgileri şğıdki gibidir: Üreimine bşlnn : Tmmlnıp devredilen : Dönem sonu yrı mmul soklrı : Direk ilk mdde ve mlzeme Ekim 2005 Dönemi Mliyeleri DSYM Tmm. Derecesi TL %90 Direk İşçilik TL %60 Genel Üreim Giderleri TL %60 Bu bilgilere göre döneme i eşdeğer birim bşın oplm mliye kç TL dir? A) 90 B) 100 C) 110 D) 115 E) Sfh (evre) mliye sisemini kullnn X Üreim İşlemesinin Ekim yındki mikr hrekeleri ve döneme i mliye bilgileri şğıdki gibidir: Tmmlnm Derecesi Mikr Hrekeleri DİMM DİG GÜG Üreimine Bşlnn Üreimi Tmmlnn DS Yrı Mmul Soklrı %100 %40 %80 Mliyeler TL TL TL Bu bilgilere göre, direk işçilik için birim eşdeğer urun mliyei kç TL dir? A) 10 B) 30 C) 40 D) 80 E)

59 Tes06-Sfh Mliyei 23. Sfh mliyei sisemini uygulyn bir üreim işlemesinde, üreim sfhsının eşdeğer ürün mikrlrı ve birim eşdeğer mliyeler şğıdki gibidir: DİMM DİG GÜG Br. Eşdeğer ürün mliyei DSYM STOKLARI DİMM br DİG br GÜG br Üreimi mmlnıp devredilen birim Bu bilgilere göre işlemenin üreime yüklenen oplm mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) İşlemede 2 sfhdn oluşn bir üreim sürecinden geçerek bir mmul, hmmdde ve mlzeme çısındn ilk sfhd mmlnmkdır. Bu mmulün Nisn yındki mikr hrekelerine ve ikinci sfhdki yrı mmullerin mmlnm derecesine ilişkin bilgiler şğıdki gibidir: Mikr Hrekeleri 1. Sfh 2. Sfh Üreime Bşlnn Önceki Sfhdn Devrlınn Üreimi Tmmlnn ---? ? DSYM Sfh Tmmlnm Dereceleri Hmmdde Şekillendirme Dönem Sonu %20 %60 Yrı Mmul Bu bilgilere göre, ikinci sfhnın şekillendirme çısındn eşdeğer ürün mikrı kç birimdir? A) B) C) D) E) Orlm mliye vrsyımı lınd, birim eşdeğer mliyeleri hmmdde çısındn 2 TL ve şekillendirme çısındn 5 TL oln bir işlemede mmlnn ürün syısı olup, dönem sonu yrı mmullerin eş değer birimleri ise hmmdde çısındn eşdeğer birim ve şekillendirme çısındn eşdeğer birimdir. Bu veriler kullnıldığınd dönem sonu yrı mmul mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Sfh mliye siseminde eşdeğer birimler kullnılmsının mcı nedir? A) Birim mliyelerde sfhlr rsınd dlglnmyı önleyebilmek B) Mmul çeşililiğini ekdüzen içersinde nımlmk C) Üreim mliyelerindeki değişkenliği birim mliye hesbınd göz önüne lbilmek D) Firenin ekisini birim mliyelere ynsıbilmek E) Tmmlnmış ve mmlnmmış birimleri ynı ölçekle ifde edebilmek 27. Sfh mliye sisemini uygulyn bir işlemede, hmmdde çısındn mmlnm derecesi %100 oln yrı mmullerin mmul hline gelmesi için %60 dh işlem görmesi gerekmekedir. Bun göre şğıdki ifdelerden hngisi doğrudur? A) Yrı mmullerin direk işçilik çısındn mmlnm derecesi %40 ve genel üreim gideri çısındn mmlnm derecesi %60'dır. B) Yrı mmullerin direk işçilik ve genel üreim giderleri çısındn mmlnm derecesi %40'dır. C) Yrı mmullerin mmlnm derecesi %60'dır. D) Yrı mmullerin direk işçilik çısındn mmlnm derecesi %60 ve genel üreim giderleri çısındn mmlnm derecesi %40'dır. E) Yrı mmullerin direk işçilik ve genel üreim giderleri çısındn mmlnm derecesi %60'dır. 28

60 28. Sfh mliye siseminde, dönem bşı yrı mmul soklrının, içinde bulunuln dönemde üreimine bşlnıp biirildiğini vrsyn yönem şğıdkilerden hngisidir? A) İlk giren ilk çıkr yönemi B) Son giren ilk çıkr yönemi C) Orlm mliye yönemi D) Sndr mliye yönemi E) Fiili mliye yönemi Tes06-Sfh Mliyei 29. Sfh mliye siseminde, orlm mliye yönemi ile ilgili olrk şğıdki ifdelerden hngisi ynlışır? A) Eşdeğer mmul mikrı hesplnırken, dönem bşı yrı mmul soklrı üzerinde bir önceki dönemde ypıln işlemler cri dönemde ypılmış gibi kbul edilir. B) Dönem bşı yrı mmul soklrının üreimine bir önceki dönemde bşlndığı kbul edilmez. C) Dönem bşı yrı mmul soklrın ilişkin bir önceki dönemde ypılmış giderler cri döneme eklenir. D) Dönem bşı yrı mmul soklrı mmul hline geirilmeden yeni birimlerin üreimine bşlnmz. E) Dönem bşı yrı mmul soklrın i önceki dönemde ypılmış mliyeler, cri dönemin mliyelerine eklenerek birim eşdeğer mmul mliyei hesplnır. 30. Üreim ek bir sfhd gerçekleşiren TEZ işlemesi, dönem içinde de mmulün üreimine bşlmışır. DB yrı mmul soğu bulunmyn işlemenin DS yrı mmul soğu deir. İşlemede yrı mmul mmlnm dereceleri DİMM, DİG ve GÜG çısındn sırsıyl %100, %80 ve %70 ornınd gerçekleşmişir. İşlemenin dönem içinde klndığı üreim mliyeleri şğıdki gibidir: D. İlk Md. Mlz Gideri : TL D. İşçilik Gideri : TL G. Üreim Gideri : TL Yukrıdki bilgilere göre işlemenin orlm mliye vrsyımıyl direk işçilik gideri çısındn eşdeğer birim mliyei kç TL dir? A) 15,00 TL B) 11,00 TL C) 6,00 TL D) 5,00 TL E) 4,00 TL 29

61 Tes07-Sışlrın Mliyei Tblosu Aşğıdki bilgilere göre verilen 2 soruyu cevplyınız. ZTE Üreim İşlemesinin 2014 yılı mliyeleri ile ilgili bilgileri şğıddır: STOKLAR İlk Mdde ve Mlzeme TL TL Yrı Mmul TL TL Mmul TL TL Dönem içinde TL lik hmmdde sın lınmışır. Direk işçilik giderleri TL dir. Genel Üreim Giderleri TL dir. İşleme sışlrı oplmı TL dir. 1. Yukrıdki bilgilere göre ZTE işlemesinin Sıln Mmul Mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Yukrıdki bilgilere göre ZTE işlemesinin Brü Sış krı kç TL dir? A) B) C) D) E) Sışlrı TL, sış iskonolrı 5000 TL oln ZTE işlemesinin üreim mliyelerine ilişkin bilgiler şğıdki gibidir: DB DS 150. İlk Md. Mlz 5000 TL TL 151. Yrı Mmul 6000 TL 8000 TL 152. Mmul TL 3000 TL D. içi direk mlzeme lımı TL Direk İşçilik Gideri TL Fbrik binsı morismn gideri 3000 TL Usbşı Ücreleri 3500 TL Endirek Mlz lımı 1500 TL Arge (üreim) 7000 TL Finnsmn Gideri 4000 TL Pzrlm Sış Dğıım 3000 TL Bu bilgilere göre ZTE işlemesinin Brü Sış Krı / Zrrı kç TL dir? A) 6000 TL B) 2000 TL C) 3000 TL D) 1000 TL E) 5000 TL Aşğıdki bilgilere göre verilen 2 soruyu cevplyınız. ZTE işlemesinin dönem içi mlzeme hrekeleri şğıdki gibidir: Trih Açıklm Mikr B.Fiy Tur DB mevcu 100 m 10 TL 1000 TL Alış 200 m 11 TL 2200 TL Alış 300 m 12 TL 3600 TL Alış 100 m 13 TL 1300 TL Mlzeme hrekelerini FİFO (İlk Giren İlk Çıkr) yönemine göre izleyen işlemenin dönem sonu mlzeme soğu 300 m olup, Temmuz yın i üreim mliyeleri şğıd verilmişir: D. İşçilik Gideri : TL G. Üreim Gid : TL DB Yrı Mmul : TL DS Yrı Mmul : TL DB Mmul : TL DS Mmul : TL 4. Yukrıdki bilgilere göre ZTE işlemesinin döneme i üreim mliyeleri kç TL dir? A) B) C) D) E) Yukrıdki bilgilere göre ZTE işlemesinin Sıln Mmul Mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) ZTE işlemesinin birimlik üreim hcmindeki mliyeleri şğıdki gibidir: DİMM DİG GÜG DB Mmul Mliyei DS Mmul Mliyei İlk Mdde ve Mlz Soğu Sış Mikrı : TL : TL : TL : TL : TL : TL : de Brü sış krı TL oln ZTE işlemesinin birim sış fiyı kç TL dir? A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 30

62 Tes07-Sışlrın Mliyei Tblosu Aşğıd verilen bilgilere göre ilk 3 soruyu ynılyınız. ZTE işlemesi Eylül 2015 dönemine i oplm sışlrı TL dir. Aynı dönemde işlemenin sış indirimlerinin oplmı ise TL olrk gerçekleşmişir. İşlemenin döneme i üreim mliyeleri şğıdki gibidir: Mlzeme Mliyeleri (TL) DB D. İçi DS Direk Mlzeme Endirek Mlzeme İşçilik Mliyeleri (TL) Direk İşçilik Endirek İşçilik Dönem Giderleri Mkin Amorismnı Fbrik binsı sigorsı DB Yrı Mmul Mliyei DS Yrı Mmul Mliyei DB Mmul Mliyei DS Mmul Mliyei Finnsmn Giderleri Genel Yöneim Giderleri Yukrıdki bilgilere göre ZTE işlemesinin Sıln Mmul Mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Yukrıdki bilgilere göre ZTE işlemesinin Brü Sış Krı/Zrrı kç TL dir? A) B) C) D) E) Yukrıdki bilgilere göre ZTE işlemesinin Fliye Krı/Zrrı kç TL dir? A) B) C) D) E) Üreilen mmul mliyeinin hesplnmsınd şğıdkilerden hngisi dikke lınmz? A) Dönem bşı mmul sok mliyei B) Direk işçilik giderleri C) Genel üreim giderleri D) Direk ilk mdde ve mlzeme giderleri E) Dönem bşı yrı mmul sok mliyei 11. Bir işlemenin soklrın ilişkin bilgiler şu şekildedir: Dön. Bşı Dön. Sonu Yrı Mmuller TL TL Mmuller TL Dönemin direk ilk mdde ve mlzeme gideri TL, direk işçilik gideri TL, genel üreim gideri TL'dir. Dönemde birim mmul üreildiğine göre, sıln mmullerin oplm mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) T İşlemesi nin üreim dönemine ilişkin verileri şğıd verilmişir: D. İşçilik Giderleri TL DB Yrı Mmul Soku TL Amorismn Gid. (Üreim) TL D. İlk Md. ve Mlz. Gid TL Amorismn Gid. (Arge) TL Endirek İşçilik Gid TL Pz. S ve Dğ. Gid TL Fbrik Binsı Sigor Gid TL Endirek Mlzeme Gid TL Üreimi Tmmlnn Mmul Mliyei TL Bu verilere göre, dönem sonund soklrd kln yrı mmullerin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Bir işlemeye i bzı bilgiler şğıdki gibidir: Üreilen Mmul Mliyei : TL Dönem bşı Mmul Mliyei : TL Dönem sonu Mmul Mliyei : TL Genel Yöneim Giderleri : TL Arş. ve Geliş. Giderleri : TL Bu bilgilere göre işlemenin sıln mmul mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E)

63 Tes07-Sışlrın Mliyei Tblosu 14. X İşlemesinin Ekim 2014 dönemine ilişkin mliye bilgileri şğıdki gibidir: DB Yrı Mmuller TL Direk İlk Md. ve Mlz Gid TL Direk İşçilik Gid TL Genel Üreim Gid TL Finnsmn Gid TL Genel Yöneim Giderleri TL Pzrlm, Sış ve Dğ. Gid TL Yukrıdki bilgilere göre işlemenin döneme ilişkin üreim mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Aşğıdkilerden hngisi sıln mmul mliyei blosund yer lmz? A) Dönem bşı direk ilk mdde ve mlzeme mliyei B) Dönem bşı yrı mmul sok mliyei C) Genel üreim gideri D) Sış iskonolrı E) Dönem sonu mmul mliyei 15. A Üreim İşlemesi nin Ekim 2014 dönemine ilişkin bzı bilgileri şğıdki gibidir: Ekimde üreime yüklenen mliyeler Donem bşı yrı mmullerin mliyei Donem bşı mmullerin mliyei Donem sonu yrı mmullerin mliyei Donem sonu mmullerin mliyei A üreim işlemesinde döneme ilişkin sıln mmullerin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Eser Üreim İşlemesi nin Ock 2015 dönemine ilişkin bzı bilgileri şğıdki gibidir: Ock yınd üreime yüklenen mliyeler 800 Dönem bşı yrı mmullerin mliyei 400 Dönem bşı mmullerin mliyei 700 Dönem sonu yrı mmullerin mliyei 500 Dönem sonu mmullerin mliyei 200 Dönem bşı ilk mdde ve mlzeme mliyei 300 Eser Üreim İşlemesinde döneme i sıln mmullerin mliyei kç TL dir? A) 500 B) 800 C) D) E) Pepk Üreim İşlemesinin Ock 2015 dönemine i mliye bilgileri şğıdki gibidir: TL Dönem bşı Mmul Soklrı 500 Dönem sonu Mmul Soklrı 700 Direk İlk Mdde ve Mlzeme Giderleri 500 Direk İşçilik Giderleri 600 Genel Üreim Giderleri 500 Genel Yöneim Giderleri 400 Finnsmn Giderleri 300 Pzrlm, Sış ve Dğıım Giderleri 200 Bu bilgilere göre, Pepk Üreim İşlemesinin Ock 2005 dönemine i üreim mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Aşğıdkilerden hngisi üreilen mmul ve yrı mmullerin mliye bedelleri unsurlrı içinde yer lmz? A) Mmulün vücud geirilmesinde kullnıln ilk mdde ve mlzeme mliyei B) Mmule isbe eden işçilik C) Genel üreim giderlerinden mmullere düşen py D) Mmullerin sışı sırsınd ypıln giderler E) Ambljlı olrk piysy rz edilmesi zorunlu oln mmullerde mblj mlzemesinin mliyei 32

64 Tes07-Sışlrın Mliyei Tblosu 20. PETPAK üreim işlemesi Myıs 2015 döneminde 600 de M ürü mmulün üreimini mmlmışır. İşlemenin dönem bşı ve dönem sonu mmul soklrı mevcu değildir. 600 de M ürü mmule ilişkin mliye bilgileri şğıdki gibidir. D İlk Md. Mlz. Gid TL D İşçilik Gid TL G.Ü.G TL Finnsmn Gid TL Genel Yöneim Gid TL Pz.S.ve Dğ. Gid TL İlk Md. Mlz. Soklrı TL İşleme dönemde üreiği bu mmullerin 400 dedini, nesi 180 TL den smışır. Bu bilgilere göre işlemenin döneme ilişkin brü sış kârı vey zrrı kç TL dir? A) zrr B) zrr C) zrr D) kâr E) kâr 22. ABC üreim işlemesinin Ekim 2014 dönemine i bilgileri şğıdki gibidir: Dönembşı mmul soklrı TL Dönemsonu mmul soklrı TL DB İlk Md. Mlz. Soklrı TL D. İlk Md. Mlz. Gid TL Direk işçilik giderleri TL Genel üreim giderleri TL Finnsmn giderleri TL Genel yöneim giderleri TL Pz. S. Dğ. Gid TL İşleme dönem içinde sığı ürünlerden TL hâsıl elde emişir. Bu bilgilere göre işlemenin döneme i brü sış kâr vey zrrı kç TL dir? A) zrr B) zrr C) zrr D) kâr E) kâr 21. Bir işlemeye i bzı bilgiler şğıdki gibidir: Üreilen mmul mliyei : 500 TL Dönem sonu mmul mliyei : 50 TL Arşırm ve gelişirme gid : 10 TL Pz. sış ve dğıım gid. : 15 TL Genel yöneim giderleri : 20 TL Finnsmn giderleri : 5 TL Bu bilgilere göre işlemenin sıln mmul mliyei kç TL dir? A) 450 TL B) 500 TL C) 550 TL D) 595 TL E) 600 TL 23. Bir işlemeye i bzı bilgiler şğıdki gibidir: Üreilen mmul mliyei : TL Dönem bşı mmul mliyei : TL Dönem sonu mmul mliyei : TL Arşırm ve gelişirme giderleri : TL Pz. S. Dğ. Gid. : TL Genel yöneim giderleri : TL Finnsmn giderleri : TL Bu bilgilere göre işlemede sıln mmulün mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E)

65 Tes07-Sışlrın Mliyei Tblosu 24. Bir işlemeye i bilgiler şğıdki gibidir: Direk İlk Md. Mlz. Gid TL Direk İşçilik Gid TL Genel Üreim Giderleri TL Dönem Bşı Mmuller TL Dönem Sonu Mmul Mliyei TL Genel Yöneim Giderleri TL Arş. ve Gelişirme Giderleri TL Bu bilgilere göre işlemede Sıln Mmulün Mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) ABC Üreim İşlemesinin Mr 2016 dönemine i sok ve fliyeleri ile ilgili verileri şğıdki gibidir: Direk ilk Md. Mlz. Mliyei Direk işçilik mliyei Genel üreim mliyei DB Yrı Mmul soklrı DS Yrı Mmul soklrı Donem bşı mmul soklrı Donem sonu mmul soklrı Sışlr Bu bilgilere göre işlemenin fliye krı vey zrrı kç TL dir? A) B) C) D) E) Bir işlemeye i bzı bilgiler şğıdki gibidir: Üreilen mmul mliyei TL Dönem sonu mmul mliyei 650 TL Dönem bşı mmul mliyei TL Dönem içi icri ml lışlrı TL Bu bilgilere göre işlemenin sıln mmullerinin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Bir işlemenin üreilen mmul mliyei TL, dönem bşı mmul mliyei TL ve sıln mmul mliyei TL dir. Bu bilgilere göre işlemenin dönem sonu mmul mliyei kç TL dır? A) 500 B) C) D) E) Üreim İşlemesi nin Mr 2014 dönemine i bilgileri şğıdki gibidir: Dönem Sonu Mmul Soklrı TL Direk İlk Md. Mlz. Gid TL Direk İşçilik Giderleri TL Genel Üreim Gideri TL Finnsmn Giderleri TL Genel Yöneim Giderleri TL Pz. S. Dğ. Gid TL İşleme dönem içinde sığı ürünlerden TL hâsıl elde emişir. Yukrıdki bilgilere göre işlemenin döneme i Brü Sış Krı (Zrrı) kç TL dir? A) zrr B) zrr C) zrr D) kâr E) kâr 34

66 Tes07-Sışlrın Mliyei Tblosu Aşğıdki bilgilere göre verilen iki soruyu cevplyınız. Emre Üreim İşlemesi nin 2014 Ock dönemine i bilgileri şğıdki gibidir: Dönembşı mmul soklrı Dönemsonu mmul soklrı DB ilk mdde ve mlzeme soklrı Direk ilk mdde ve mlzeme lımlrı Direk işçilik giderleri Genel üreim giderleri Finnsmn giderleri DS ilk mdde ve mlzeme soklrı Genel yöneim giderleri Pzrlm, sış ve dğıım giderleri Dönembşı yrı mmul soklrı Donem sonu yrı mmul soklrı A üreim işlemesinde döneme i bilgiler şğıdki gibidir: Dönem bşı mmul soklrı: TL Dönem sonu mmul soklrı: TL Dönem bşı yrı mmul soklrı: TL Üreilen mmullerin mliyei: TL Bu bilgilere göre işlemenin sıln mmullerinin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) İşleme donem içinde sığı ürünlerden TL hâsıl elde emişir. Bu bilgilere göre işlemenin doneme i Sıln Mmullerin Mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Yukrıdki bilgilere göre işlemenin döneme i "Brü Sış Krı (Zrrı)" büyüklüğü kç TL dir? A) kr B) kr C) kr D) kr E) zrr 32. C Üreim İşlemesi Ksım 2014 döneminde 800 de M uru mmulün üreimini mmlmış ve işlemenin dönem bşı ve dönem sonu mmul soklrı mevcu değildir. Doneme i mliye bilgileri şğıdki gibidir: Direk ilk Md. Mlz. Gid TL Direk işçilik giderleri TL Genel üreim giderleri TL Genel yöneim giderleri TL Pz. S. Dğ. Gid TL İlk mdde ve mlzeme soklrı TL Finnsmn giderleri TL İşleme dönemde üreiği 800 birim mmulün 400 birimini nesi TL den smışır. Bu bilgilere göre işlemenin döneme i fliye krı (zrrı) kç TL dir? A) TL zrr B) TL zrr C) TL zrr D) kr E) kr 33. Bir işlemeye i bzı bilgiler şğıdki gibidir: Soklrın Mevculrı 1 Nisn 30 Nisn Direk İlk Md. Mlz Yrı Mmul Soklrı Mmul Soklrı End.İlk Md Mlz Dönem İçi Fliyeleri Direk İlk Md/Mlzeme Alımlrı Direk İşçilik Mliyeleri Endirek İşçilik Mliyeleri Endirek İlk Md./Mlz. Mliyeleri Bu bilgilere göre işlemede sıln mmullerin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E)

67 Tes07-Sışlrın Mliyei Tblosu 34. Bir işlemeye i bzı bilgiler şğıdki gibidir: D. ilk Md. Mlz. Soklrı Yrı mmul soklrı Mmul soklrı D. İçinde Alınn Direk İlk Md. Mlz Direk işçilik ücreleri Mkine morismnı Endirek ilk mdde ve mlzeme Usbşı ücreleri Genel yöneim giderleri Pzrlm sış ve dğıım giderleri Sışlr Bu bilgilere göre işlemenin sıln mmullerinin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Üreilin mmul mliyeinin hesplnmsınd şğıdkilerden hngisi dikke lınmz? A) Dönem bşı mmul sok mliyei B) Direk işçilik giderleri C) Genel üreim giderleri D) Direk ilk mdde ve mlzeme giderleri E) Dönem bşı yrı mmul sok mliyei 38. Bir işlemenin soklrın ilişkin bilgiler şu şekildedir: DB DS Yrı Mmuller Mmuller Dönemin direk ilk mdde ve mlzeme gideri TL, direk işçilik gideri TL, genel üreim gideri TL dir. Dönemde 1000 birim mmul üreildiğine göre sıln mmullerin oplm mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Üreime Yüklenen Mliye (Dönemin Üreim mliyei) DB Yrı Mmul Sok Mliyei DS Yrı Mmul Sok Mliyei DB Mmul Sok Mliyei (100 de mmul) TL TL TL TL X Üreim işlemesinin üreiği Y mmulüne i Arlık dönemine ilişkin veriler yukrıdki blod verilmişir. İşleme bu dönem 500 de mmulün üreimini mmlmış ve 300 de mmulü smışır. Bun göre, İlk Giren İlk Çıkr yönemine göre, hesplnn Sıln mmuller mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Bir üreim işlemesinde dönem içinde direk ilk mdde ve mlzeme gideri olrk TL, direk işçilik gideri olrk TL ve genel üreim gideri olrk TL ory çıkmışır. Ayrıc işlemede dönem bşı mmul soklrının mliyeinin TL ve dönem sonu mmul soklrının mliyeinin TL olduğu belirlenmişir. İşlemede dönem bşınd ve dönem sonund yrı mmul soku bulunmmkdır. Bu bilgilere göre, üreilen mmullerin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E) Bu verilere göre dönem sonund soklrd kln yrı mmullerin mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E)

68 Tes08-Dğıımlr 1. İşlemenin ilgili döneminde TL lik fbrik binsı sigorsı, TL lik ısım gideri gerçekleşmişir. Bu işlemeye i dğıım ölçüleri şğıdki gibidir: Dğıım Anhrı E.Ü. Gider Yerler Y.H.Ü. Gider Yerleri Döküm Monj Bkım Enerji Dönem Gider Yeri Genel Yöneim m Peek Syısı Fbrik binsı sigorsı m2, ısım gideri ise peek syısın göre dğıılckır. Bu bilgilere göre; dokum bölümünün I. gider dğıım oplmı ne kdrdır? A) B) C) D) E) A İşlemesinin birinci gider dğıım sonund gider yerlerinde oplnn giderleri ve dğıım nhrlrın i bilgiler şğıdki gibidir: EÜGY 1 EÜGY 2 YGY (A) YGY (B) I.Gid. Dğıım Toplmı Dğıım Anhrlrı İşçi Syısı İsek Fişi Syısı YGY (A) nın giderleri işçi syısı, YGY (B) nin giderleri isek fişi syısı dikke lınrk dğıılckır. Bu bilgilere ve bsi dğıım yönemine göre YGY (B) den EUGY 1 e yüklenecek gider urı kç TL dir? A) B) C) D) E) X Üreim İşlemesi nin Boym ve Dikiş ess üreim gider yerleri ile Yemekhne ve Tmir-Bkım yrdımcı gider yerlerine ilişkin bilgiler şu şekildedir: Gider Çeşileri Dğıım Ölçüsü Oluşn Gider Fbrik Binsı Amorismnı m TL Isım Gideri Peek Syısı TL Yüzölçümü m 2 Peek Syısı Boym Dikiş Yemekhne Tmir-Bkım Bu bilgilere göre, ypılck I. Dğıım d Boym ess üreim gider yerinin fbrik binsı morismnındn lcğı py ne kdrdır? A) TL B) TL C) TL D) TL E) TL 4. Birinci gider dğıım sonund gider yerlerinde oplnn gider ile dğıım nhrlrın ilişkin bilgiler şöyledir. EÜGY 1 EÜGY 2 YGY (A) YGY (B) I.Gid. Dğıım Toplmı Dğıım Anhrlrı İşçi Syısı İsek Fişi Syısı YGY (A) nın giderleri işçi syısı, YGY (B) nin giderleri isek fişi syısı dikke lınrk dğıılckır. Bu bilgilere ve bsi dğıım yönemine göre EUGY 2 nin II. Dğıım sonrsı oplm mliyei kç TL dir? A) B) C) D) E)

69 Tes08-Dğıımlr 5. Bir snyi işlemesinde üreim X ve Y ess üreim gider yerlerinde gerçekleşirilmekedir. Sosyl Tesis, Bkım Onrım bölümleri de yrdımcı gider yerleridir. İşlemede Mr yı üreim dönemine i genel üreim giderleri gider yerlerine dğıılmış ve şğıdki I. Toplm urlrı elde edilmişir: X Ess Üreim Gider Yeri Y Ess Üreim Gider Yeri Sosyl Tesis Yrd. Hiz. Gid. Yeri Bkım Onrım Yrd. Hiz. Gid. Yeri TL TL TL TL İşgören Bkım Gider Yeri Syısı Onrım Si X Y Sosyl Tesis Bkım Onrım 8 40 Toplm Yrdımcı hizme gider yerlerinde oplnn genel üreim giderleri, ess üreim gider yerlerine doğrudn dğıım yönemi ile dğıılmkdır. Yukrıdki dğıım verileri ışığınd X Ess Üreim Gider Yeri nin yrdımcı gider yerlerinden py ldıkn sonrki oplmı kç TL dir? A) B) C) D) E) H Üreim işlemesinde iki ess, iki de yrdımcı gider yeri bulunmkdır. Birinci dğıım sonucund gider yerlerinde biriken giderler ile kullnılck dğıım ölçülerine ilişkin bilgiler şğıdki gibidir: Gider Yerleri I. Dğıım Toplmı İşçi Syısı Fiş Syısı EÜGY EÜGY YHGY YHGY YGY I de oplnn giderler işçi syısın, YGY II de oplnn giderler ise fiş syısı ess lınrk dğıılckır. Bu bilgilere ve kdemeli dğıım yönemine göre EGY 2 nin YGY 2 den lcğı gider pyı kç TL dir? A) B) C) D) E) İşlemeye i bzı bilgiler şğıdki gibidir: Yrdımcı Ess Hizme Gider Üreim Gider Yerleri Yerleri Bkım Enerji Döküm Monj I. Gider Dğıımı xxx xxx Toplmı İşçi Dğıım Syısı Anhrı m İşleme II. gider dğıım ınd kdemeli dğıım Yönemi ni uygulmk ve bkım bolumu dğıım nhrı olrk işçi syısını kullnmkdır. Bu bilgilere göre, bkım bölümünün monj bölümüne yüklediği gider pyı ne kdrdır? A) B) C) D) E) Ess Üreim Gider Yerleri Yrdımcı Hizme Gider Yerleri Kynk Monj Yemek Temizlik I. Gider Dğıımı Toplmı Dğıım İşçi Syısı Anhrı m II. Dğıımd kdemeli dğıım yönemini kullnn işlemede dğıım Temizlik yrdımcı gider yerinden bşlnmkdır. Yemekhne personel syın göre, Temizlik kplnn ln göre dğıılmkdır. Bu bilgilere göre, kdemeli dğıım sonrsı Monj ess üreim gider yerinin II. Dğıım sonrsı oplm gider urı kç TL dir? A) B) C) D) E)

70 Tes08-Dğıımlr 9. YHGY (I) YHGY (II) EÜGY (A) EÜGY (B) EÜGY (C) I.Dğıım Toplmı YHGY (I) %5 %50 %20 %15 %15 YHGY (II) - - %40 %20 %20 I. Dğıım sonucund oluşn bu bilgilere ve kdemeli dğıım yönemine göre ikinci dğıım sonucund ess üreim mliye yeri A dki oplm gider pyı kç TL dir? A) B) C) D) E) Bir işlemedeki gider yerlerinin I. Dğıımdn ldıklrı pylr ile dğıım nhrlrı şğıdki gibidir: Dğıım Anhrı I. Dğıım Toplmı Çlışn Syısı Kurulu Güç E.Ü. Gider Y.Ü. Gider Yerleri Yerler Yemekhne Enerji Kdemeli dğıım yönemini uygulyn işlemede dğıım yemekhneden bşlnmkdır. 11 nolu ess üreim yerinin, enerji yrdımcı üreim gider yerinden lcğı py şğıdkilerden hngisidir? A) 400 B) 900 C) 780 D) E) Bir işlemeye i bzı bilgiler şğıdki gibidir: Gider Yeri YHGY 1 YHGY 2 Dğıılck Gider Yrdımcı Hizme Gider Yeri I %15 %5 Yrdımcı Hizme Gider Yeri II %30 %15 Ess Üreim Gider Yeri I %25 %30 Ess Üreim Gider Yeri II %30 %50 Dğıılck gider oplmı yüksek oln YHGY öncelikle dğıılckır. Bu bilgilere ve kdemeli dğıım yönemine göre ess üreim gider yeri II de oplnck oplm gider kç TL dir? A) B) C) D) E) B Ureim İşlemesi'nin birinci dğıım sonrsı gider yerlerinde oplnn gider urlrı ile yemekhne ve personel şım yrdımcı gider yerlerinin diğer gider yerlerine sğldıklrı hizmelerin ornlrı şğıdki gibidir: I.Dğıım Toplmı Biçki, Dikiş Yemekh ne Person Finnsmn el Gider Yeri Tşım Yemekhne % 75 - %15 %10 Personel %70 %25 - %5 Tşım İşleme, II. dğıımd memiksel dğıım yönemini kullnmkdır. Yemekhne X ve personel şım Y ile ifde edilirse, memiksel dğıım yöneminde krşılıklı dğıım girecek gider yerlerinin memiksel denklemleri şğıdkilerden hngisidir? A) X = ,25Y Y = ,15X B) X = ,15Y Y = ,25X C) X = ,25Y Y = ,15X D) X = ,25Y Y = ,15X E) X = ,15Y Y = ,25X 39

71 Tes08-Dğıımlr 13. ZTE işlemesinde A ve B ess üreim yerleri ile P ve R yrdımcı üreim ve hizme yerleri bulunmkdır. Bu fbriknın Ock 2012 gider dğıım blosunun birinci dğıım oplmlrı ile her bir gider yerinin P ve R den yrrlnm ornlrı şğıd verilmişir. Gider Yerleri Türleri I. Dğıım Toplmı P den yrrlnm R den yrrlnm E.Ü.G.Y Y.H.G.Y. A B P R TOPLAM %40 %50 - %10 %100 %40 %40 %20 - %100 İşleme, II. dğıımd memiksel dğıım yönemini kullnmkdır. Bu bilgilere göre R yrdımcı gider yerinin dğıım bi gider urı kç TL dir? A) 300 B) 500 C) 670 D) 860 E) A üreim işlemesinin, birinci dğıım sonrsı gider yerlerinde oplnn gider urlrı ile elekrik snrli ve spor esisi yrdımcı gider yerlerinin diğer gider yerlerine sğldıklrı hizmelerin ornlrı şğıdki gibidir: 1. Dğıım Toplmı Elekrik Snrli Spor Tesisi Monj Elekrik Snrli Spor Tesisi Genel Yöneim %85 - %10 %5 %60 %30 - %10 İşleme, II. dğıımd memiksel dğıım yönemini kullnmkdır. Bu bilgilere göre, memiksel dğıım sonrsı elekrik snrlinin spor esisinden lcğı gider pyı kç TL dir? A) B) C) D) E) I. Dğıım Toplmı İşçi Syısı E.Ü.G.Y Y.H.G.Y. A B Yemekhne Enerji TOPLAM M ZTE işlemesi, II. dğıımd memiksel dğıım yönemini kullnmkdır. Yemekhne bölümünün giderini işçi syısı, Enerji bölümünün gideri ise m 2 syısın göre dğıılckır. Bu bilgilere göre Yemekhne bölümünün Enerji bölümünden lcğı gider urı kç TL dir? A) 600 B) 200 C) 500 D) 400 E) İşleme, A ve B mmullerinin üreimini 1 nolu ess üreim gider yerinde ypmkdır. İşlemede genel üreim giderlerinin ikinci dğıımı ypılmış ve genel üreim giderleri II. Toplmı TL olrk hesplnmışır. 1 nolu ess üreim gider yerinde direk işçilik si büyük önem rz emekedir. İşlemede Arlık 2014 döneminde TL direk ilk mdde ve mlzeme gideri ( TL si B mmulü için) ve TL direk işçilik gideri ( TL si B mmulü için) ypılmış, direk işçilik si (6.000 direk işçilik si B mmulü için) hrcnmışır. Dönemde birim A mmulü, birim B mmulü üreildiğine göre, A mmulünün birim mliyei kç TL dir. A) 100 B) 125 C) 150 D) 200 E)

72 Tes08-Dğıımlr 17. MF Üreim işlemesi nde II. Dğıım sonund ess üreim gider yerlerinde ory çıkn genel üreim mliye bilgileri şğıdki gibidir. EÜGY I de eknoloji yoğunluklu bir çlışm söz konusu olduğu için üçüncü dğıım mkine s (ms), EÜGY II de ise emek yoğunluklu bir çlışm söz konusu olduğu için üçüncü dğıım direk işçilik si (DİS) bz lınrk ypılmkdır. EÜGY I EÜGY II II Dğıım Ypıln MS MS Çlışm (MS) Ypıln DİS DİS Çlışm (DIS) İlgili dönemde 100 birim X mmulü üremek için EÜGY I de 200 ms ve 20 Dis; EÜGY II de 30 ms ve 100 Dis çlışm ypılmış ise bu dönemde X mmulü için gerçekleşen genel üreim mliyei birim bşın kç TL dir? A) 100 B) 120 C) 140 D) 160 E) Y Üreim İşlemesi, hediyelik sermik bk ve sermik vzo üremekedir. T1 döneminde fırınlm bölümünde gerçekleşen üreim mliyeleri ve üreim mikrlrı şöyledir: Sermik Tbk Sermik Vzo D. İlk Md. ve Mlz TL TL D. İşçilik Gid TL TL Üreilen Mmul Mikrı de de DS Yrı Mmul Mikrı de de Dönem sonu yrı mmullerinden sermik bk %50 seviyesinde; sermik vzo ise %75 seviyesinde mmlnmışır. Genel üreim giderlerinin mmullere yüklenmesinde direk işçilik si (dis) kullnılmk olup sermik bk için 2 dis/de, sermik vzo için 1,5 dis/de fliye hcmi belirlenmişir. İşlemenin oplm genel üreim giderleri TL olrk gerçekleşmişir. Bun göre, mmlnn sermik vzoy yüklenecek genel üreim giderleri kç TL dir? A) B) C) D) E) T İşlemesi nin X üreim noksınd ory çıkn genel üreim mliyeleri, o bölümde o dönemde ory çıkn direk ilk mdde ve mlzeme mliyelerine göre mmullere yüklenmekedir. Geçen y X üreim noksınd üreilen mmuller ve bu mmullere i direk ilk mdde ve mlzeme mliyeleri şu şekildedir: Mmuller Üreim Mikrı DİMM Gid. MM BR TL MM BR TL MM BR TL X üreim noksınd geçen y ory çıkn genel üreim mliyei urı TL ise, MM1 mmulü çısındn, bu bölümde birim bşın genel üreim mliyei kç TL olrk gerçekleşmişir? A) 2 B) 2,5 C) 3 D) 5 E) Gen.Üreim Gid. - Ess Üreim Gid. Yeri A - Ess Üreim Gid. Yeri B 730. Gen.Üreim Gid. - Yrd. Üreim Gid. Yeri X - Yrd. Üreim Gid. Yeri Y Bu kyı şğıdki işlemlerden hngisine iir? A) Ess üreim gider yerlerinde oplnn giderlerinin üreilen mmullerin mliyeine dğıılmsın B) Yrdımcı gider yerlerinde oplnn giderlerin üreilen mmullerin mliyeine dğıılmsın C) Ess üreim gider yerlerinde oplnn giderlerin yrdımcı gider yerlerine dğıılmsın D) Dönem içinde klnıln giderlerin ilgili gider yerlerine dğıılmsın E) Yrdımcı gider yerlerinde oplnn giderlerin ess üreim gider yerlerine dğıılmsın xx xx 41