Prof. Dr. Asude BLGN ** Yrd. Doç. Dr. Hülya KARTAL ***

Transkript

1 ANNE-BABALARIN KIZ VE ERKEK ÇOCUKLARINA UYGULADIKLARI IDDET ÇERMEYEN DISIPLIN TEKNIKLERININ TÜRLERI VE SIKLIKLARI THE PREVALENCE OF NON VIOLENT DISCIPLINE TECHNIQUES WHICH WERE APPLIED BY MOTHERS AND FATHERS Prof. Dr. Asude BLGN ** Yrd. Doç. Dr. Hülya KARTAL *** Özet Disiplin kelimesi düzenli bir yaamla eanlamlıdır ve çocua yaamını güvenli ve mutlu geçirebilmesi için yardım etmek amacını güder. Disiplin sözcüü, öretmek veya yönerge vermek anlamına gelen disciplinaire kelimesinden gelmektedir ve çocuun yeterlik, benlik kontrolü ve empati kazanabilmesini salayacak öretim ve bakım anlamında kullanılmaktadır. Disiplin ve cezalandırma çou kez benzer ekilde algılanmaktadır. Oysa disiplin, davranı deiiklii oluturmak için kullanılan yöntemlerin tümünü kapsamaktadır. Bu aratırmada ilköretim çaındaki çocuklara anne-babaları tarafından uygulanan iddet içermeyen disiplin tekniklerinin incelenmesi, türlerinin ve sıklıklarının belirlenmesi amaçlanmıtır. Bu amaçla anne ve babaların kız ve erkek çocuklarına yönelik kullandıkları bu davranılarının türleri ve sıklıı sorgulanmıtır. Aratırma Bursa da bir ilköretim okulunun sınıfındaki 151 örenciyle gerçekletirilmi; Mebert ve Straus un (2002) gelitirdii Çatıma Çözme Taktii Ölçei Resimli Kart Versiyonu kullanılmıtır. Verilerin analizinde yüzde ve frekans deerleri hesaplanmıtır. iddet içermeyen bir disiplin teknii olarak kitap okumanın sık uygulanan bir teknik olmadıı (ortalama %10) ve olumlu tepkilerin daha çok bazen seçeneinde yııldıı söylenebilir. Yaptıı yanlıların nedenini açıklama oranlarına bakıldıında, kız çocuklarının yüzde 49 u annelerinin sık sık bu disiplin tekniini kullandıını bildirirken, erkek çocuklarının ise yüzde 40,7 si annelerinin bu teknii asla kullanmadıklarını bildirmektedir. ve erkek örencilerinin büyük bir çounluu (ortalama %80) herhangi bir yanlı yaptıında anne ve babasının bazen odaya gönderdiini bildirmektedir. Anne-babalara çocuk eitiminde cezanın yan etkileri ve alternatif yollar anlatılmadıkça ceza uygulamasını azaltma çabaları yarım kalmı sayılacaktır. Anne-baba eitimi sanki bedensel cezanın en güçlü yöntem olduu, dierlerinin daha az güçlü olduu bu nedenle alternatif yöntemleri kullanmaları için anne-babaların ikna edilmesi gerektii varsayımını yansıtmaktadır. Anahtar kelimeler: Disiplin teknikleri, anne-baba, eitim Çalıma VI. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi: Yaklaımlar, Yöntemler, Sorunlar, Çözümler Ekim, Ankara.Çalıma VI. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi nde bildiri olarak sunulmutur. ** Uluda Üniversitesi Eitim Fakültesi lköretim Bölümü, e-posta: asudebilgin@uludag.edu.tr *** Uluda Üniversitesi Eitim Fakültesi lköretim Bölümü, e-posta: hkartal@uludag.edu.tr

2 72 Abstract The word discipline is synonymous with an orderly life and it helps children to spend their life as happy and safe. The root of the word comes from disciplinaire that means to teach or instruct. Discipline is about teaching children appropriate behavior and helping them become independent and responsible, empathic, self efficient and self controlled people. Discipline and punishment are generally perceived as the same things. In fact discipline covers all the methods which help to behavior change. It was intended to investigate the frequency of discipline techniques of parents which don t include violence. The study was realized with 151 students 1.2.and 3.grade of an elementary school at Bursa. Picture-Card Version of The Parent- Child Conflict Tactics Scales (CTS 33) that was created by Mebert and Straus (2002) was used in the study. The data was analyzed by means of frequency, percentile and chi square calculations. Reading to children before going to bed was not found to be an uncommon discipline technique (around 10% ). When the children do something wrong 49% of the girls said that their mothers explain frequently why it is wrong, but 4o.7% of boys declared that their mothers never use this technique. Most of the students (averagely 80%) reported that their mothers and fathers send them to a room sometimes. It is very important to explain to the parents the alternative discipline techniques. Parent education programs generally implicit that corporal punishment is the most effective discipline technique so parents need to be persuaded for alternative techniques. Key words: Discipline techniques, parent, education GR Disiplin kelimesi düzenli bir yaamla eanlamlıdır ve çocua yaamını güvenli ve mutlu geçirebilmesi için yardım etmek amacını güder. Sözcük öretmek veya yönerge vermek anlamına gelen disciplinaire kelimesinden gelmektedir ve çocuun yeterlik, benlik kontrolü ve empati kazanabilmesini salayacak öretim ve bakım anlamında kullanılmaktadır. Disiplin düzenlenmi, kuralları belirlenmi bir yaam biçimidir. Disiplin aynı zamanda çocua mutlu, cana yakın, kendini ifade edebilen, ibirlii yapabilen bir birey olabilmesi, duygularını tanıyarak bunları kabul edilebilir yollarla ifade edebilmesi için yardım eder. Çocuk bu sayede kendisinden beklenen kabul edilebilir davranı biçimlerini örenir, özgürlüünü akıllıca kullanarak güvenli ve güvenli olmayan davranıları birbirinden ayırabilir. Disiplinin amacı, çocua dünyada yaamını sürdürebilmek için uyulması gerekli temel kuralların deerini zaman içinde öretmektir. Öyle ki anne-baba yanında olmadıında da birey aynı kurallara uymayı sürdürecektir. Bu olumlu niteliklere karın disiplin ebeveynlerin yerine getirmek zorunda olduu en güç görevlerden birisidir. (Kapoor, 2008). Etkili disiplin teknikleri çocukların olumlu kiilik özeliklerini gelitirmede en önemli etkenlerden kabul edilmelidir. Etkili disiplin: Önleyicidir, olumlu davranıları ve bireyin kendini kontrol etme becerisini arttırır, sorumluluk alma yetisini gelitirir, çocuun kendine güvenini korur ve gelitirir, çocuun anne babasıyla ilikisini güçlendirir ve geliimini destekler (Sparrow, 2008). Brazelton ve Sparrow (2001) disiplinin altı adımını aaıdaki gibi açıklamılardır: Yanlı davranı: Çocuk önemli bir kurala veya deere uygun hareket etmez. Keif: Eer çocuk yanlı yaptıını söyler veya kabul ederse bu onun kuralı zaten örenmi olduunu ifade eder. imdi ihtiyacı olan dürtülerini kontrol edebilmek ve davranıının sonuçlarını anlayabilmektir. Eer davranıı anne veya baba farkederse ilkin nedenini anlamaya çalımalıdır. Çocuk eer yaptıını saklıyorsa bunun nedeni aratırılmalı ve çocuun davranılarının sonucunu bilip bilmedii ya da bunlardan korkup korkmadıı anlaılmalıdır.

3 73 Yüzleme: Bu anne-babanın seçimini yapacaı noktadır. Eer çok sarsılmı görünürlerse çocuk korkacak ve bir daha bu konuyla yüzlemekten kaçınacaktır. Bu nedenle anne-baba önce - varsa- öfkesini kontrol altına alana dek beklemelidir. Bilgi verme: Çocuk ceza alacaını düünüyorsa bundan kaçınmak için inkar edebilir veya yalan söyleyebilir. Bu nedenle önce çocua davranıı ve bekledii sonuçlar hakkında duygularını ifade etme ansı verilmelidir. Bunu itiraf etmen çok cesurca bir davranı gibi bir cümle çocua çok yardımcı olacaktır. Sonuçlar: Disiplin teknikleri uygulamanın uzun dönemli amacı, çocuun davranılarının sonucunu dikkate almayı örenmesidir. Baılama: Çocuk daha iyi davranılar gerçekletirebilme potansiyelini kefettikçe yanlı davranıları zaten bırakacaktır. Eer bunu fark ettii ve samimiyeti anlaılırsa baılanmayı da hak etmi sayılmalıdır. Seçilecek disiplin teknii davranıın niteliine, çocuun geliimsel düzeyine ve çocuun kiilik özelliklerine balı olmalıdır. Disiplin bilgi ve beceri öretir, bu anlamda cezadan çok farklıdır. Tutarlı, olumlu disiplin tekniklerine yönelik bir yaklaım cezaya duyulan ihtiyacı minimuma indirecektir. Anne-babalar çocuklarına bedensel ceza uyguladıklarında büyük olasılıkla kontrollerini yitirmilerdir. Aslında bedensel cezanın istenmeyen davranıı ortadan kaldırmadıını söylemek mümkün deildir. Bu davranısal koullanmanın bir biçimidir ama son derece acı veren ve olumsuz duygulara yol açan bir tekniktir. Eer amaç çocua kimin daha güçlü olduunu göstermek ve davranıı yapmasına engel olmaksa bu yöntem çalıacaktır. Ancak amaç, çocuun doruyu yanlıtan ayırmasını salamaksa bu yöntem hiçbir ie yaramayacaktır. Bir baka ifadeyle Eer disiplin öretmekse, bedensel ceza disiplin deildir (Sparrow, 2008). Aratırmalar çocuktaki davranı problemlerinin erken çocuklukta ortaya çıktıını ve okul yıllarında da devam ettiini ortaya koymaktadır (Achenbach, Edelbrock, & Howell, 1987; Keenan, Shaw, Delliquadri, Giovannelli & Walsh, 1998). Bu konuda iki temel etkene iaret edilmektedir: Çocuun doru davranıı düzenlemesindeki bireysel farklar ve ailenin disiplin uygulamaları (Kerr, Lopez, Olson & Sameroff, 2004). Anne-babaların disiplin davranılarının bireyin öz-düzenleme, sosyal beceriler ve ahlaki davranıları üzerindeki güçlü etkisini vurgulayan aratırma bulguları aırtıcı sayılmamalıdır (Eisenberg, Losoya, & Fabes, 2001; Grusec & Goodnow, 1994). Güç odaklı disiplin teknikleri, o anlık itaati salasa da çocuun kuralın gerekçesini anlamasını, davranıının sonuçlarını kavramasını ve böylece içselletirmesini salayamaz. Bedensel ceza güç odaklı bir disiplin yöntemidir ve anne-babalar tarafından küçük çocuklara çok sık uygulanır (Straus & Stewart, 1999). Bedensel ceza alternatif uygun davranı için hiçbir mesaj içermez (Gershoff, 2002). Bu ekilde kazanılmı davranılar da ancak yetikinlerin gözetimi altında ortaya çıkacaktır (Kerr, Lopez, Olson & Sameroff, 2004). Gardner ve Ward (2000) ebeveyn davranılarının öz-düzenleme davranılarının gelimesine ve çocuun ileride yetikin gözetimi olmadan anti sosyal davranılardan kaçınmasına dorudan ilikili olduunu rapor etmilerdir. Amaç Disiplin ve cezalandırma çou kez benzer ekilde algılanmaktadır. Oysa disiplin, davranı deiiklii oluturmak için kullanılan yöntemlerin tümünü kapsamaktadır. Sözel, fiziksel ve psikolojik cezalar iddet içeren disiplin tekniklerini oluturmaktadır. Bu aratırmada ilköretim çaındaki çocuklara anne-babaları tarafından uygulanan iddet içermeyen disiplin tekniklerinin incelenmesi, türlerinin ve sıklıklarının belirlenmesi amaçlanmıtır.

4 74 YÖNTEM Aratırma Modeli Çalıma betimsel türde bir aratırmadır. Aratırma Grubu Aratırma Bursa da bir ilköretim okulunun sınıfında örenim gören 65 i kız (%43), 86 sı erkek (%57) olmak üzere 151 örenciyle gerçekletirilmitir. Veri Toplama Araçları Aratırmada Mebert ve Straus (2002) tarafından gelitirilen Çatıma Çözme Taktii Ölçei Resimli Kart Versiyonu nun (CTS33- Picture-Card Version for Young Children of the Parentto-Child Conflict Tactics Scales) Türkçeletirilmi hali kullanılmıtır. 6 ile 9 ya arası çocuklara yönelik aile içinde yaanan çatımalarda anne babalar tarafından kullanılan çözüm taktiklerini anlamaya yönelik bu ölçek bireysel olarak yüz yüze görüme yöntemiyle uygulanmaktadır. Zaman sınırlaması olmayan ölçein uygulanması için uygulamayı yapacak kiinin özel bir eitim alması gerekmemektedir. Çatıma Çözme Taktii Ölçei 23 soru ve bu sorulara ilikin resimlerden olumaktadır. Bu sorular kendi içlerinde içeriklerine göre gruplara ayrılmıtır ve 18 numaralı resimler iddet içermeyen disiplin (D), ve 22 numaralı resimler psikolojik saldırganlık (PS), ve 19 nolu resimler hafif fiziksel saldırganlık (HFS), ve 23 nolu resimler iddetli fiziksel saldırganlık (FS), ve 20 nolu resimler çok iddetli fiziksel saldırganlık (ÇFS) olarak alt gruplara ayrılmıtır. Ölçee ilikin ifadeler Resimde gördüün çocua yatmadan önce annesi/babası kitap okuyor. Senin annen de / baban da sana yatmadan önce kitap okur mu? Hiç mi okumaz, bazen mi okur yoksa sık sık mı okur? eklindedir. Katılımcılar ilgili resme ilikin olarak görüünü asla, bazen ve sık sık eklinde belirtmektedir. Katılımcıların ölçekteki maddelere ilikin görüleri için hesaplanan Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı annelere ilikin görüler için. 84, babalara ilikin görüler için ise. 86 olarak belirlenmitir. Verilerin Toplanması ve Analizi Çatıma Çözme Taktii Ölçei Resimli Kart Versiyonu (Mebert & Straus, 2002) nun uygulaması, yılının bahar yarıyılında aratırmacılar tarafından örencilerle bire bir yüz yüze yapılan görümeler yoluyla gerçekletirilmitir. Uygulamada zaman sınırlaması yapılmamıtır ve bir uygulama ortalama dakika sürmütür. Uygulamanın neden yapıldıı her bir katılımcıya aratırmacılar tarafından görüme öncesinde açıklanmıtır. Uygulama dört haftada tamamlanmıtır. Veriler girilirken, uygulamanın gerçekletirildii ancak ebeveynlerden birinin yaamını yitirdii 4 örencinin ve ebeveynlerden sadece birisiyle yaayan (anne-babası boanan) 7 örencinin görüme formları her iki ebeveyne ait bilgileri içermediinden deerlendirilmeye alınmamıtır. Verilerin analizinde yüzde ve frekans deerlerinin hesaplanması için Sosyal Bilimler için statistik Programı (11,5) kullanılmıtır. BULGULAR Çalımanın bu bölümünde anne ve babaların kız ve erkek çocuklarına yönelik kullandıkları iddet içermeyen disiplin tekniklerinin yer aldıı maddelere ilikin örenci raporlarına yönelik verilerin analizinden elde dilen bulgulara yer verilmitir.

5 75 1.Yatmadan önce kitap okunmasına ilikin bulgular Tablo 1. Örenci raporlarına göre anne ve babaların kız ve erkek çocuklarına kitap okuma sıklıkları iddet içermeyen bir disiplin teknii olarak kitap okumanın sık uygulanan bir teknik olmadıı ve olumlu tepkilerin daha çok bazen seçeneinde yııldıı söylenebilir. Babaların annelere göre biraz daha sık olarak çocuklarına yatmadan önce kitap okudukları rapor edilmektedir. 2. Çocua yaptıının neden yanlı olduunu açıklamaya ilikin bulgular Tablo 2. Örenci raporlarına göre anne ve babaların kız ve erkek çocuklarına yaptıklarının neden yanlı olduunu açıklama sıklıkları Yaptıı yanlıların nedenini açıklama oranlarına bakıldıında, kız çocuklarının yüzde 49 u annelerinin sık sık bu disiplin tekniini kullandıını bildirirken, erkek çocuklarının ise yüzde 40,7 si annelerinin bu teknii asla kullanmadıklarını bildirmektedir. 3. Ortamdan uzaklatırma veya odaya göndermeye ilikin bulgular Tablo 3. Örenci raporlarına göre anne ve babaların kız ve erkek çocuklarını ortamdan uzaklatırma veya odaya gönderme sıklıkları ve erkek örencilerinin büyük bir çounluu (ortalama %80) herhangi bir yanlı yaptıında anne ve babasının kendilerini bazen bulundukları ortamdan uzaklatırdıını veya odaya gönderdiini bildirmektedir.

6 76 4.Yanlı yaptıında eline baka ey/ler vermeye ilikin bulgular Tablo 4. Örenci raporlarına göre anne ve babaların kız ve erkek çocuklarına yanlı yaptıında eline baka bir nesne verme sıklıkları Yanlı herhangi bir ey yaptıında anne-babaları tarafından kendisine bazen veya sık sık baka eyler verildiini bildiren örencilerin oranının oldukça yüksek olduu (ortalama %80) görülmektedir. 5.Ayrıcalıı veya oyuncaı elinden almaya ilikin bulgular Tablo 5. Örenci raporlarına göre anne ve babaların kız ve erkek çocuklarının ayrıcalıı veya oyuncaını elinden alma sıklıkları ve erkek örencilerin çou (yaklaık %80 i) bazen annesi veya babası tarafından yanlı bir ey yaptıında ayrıcalıın, oyuncak veya yiyeceinin elinden alındıını rapor etmektedir. TARTIMA lköretim çaındaki çocuklara anne-babaları tarafından uygulanan iddet içermeyen disiplin tekniklerinin incelenmesi türlerinin ve sıklıklarının belirlenmesinin amaçlandıı bu aratırmada elde edilen bulgular aratırma bulgularının sırasına uygun olarak tartıılmıtır. A.B.D. de Çatıma Çözme Taktikleri Ölçei (CTS33- Picture-Card Version for Young Children of the Parent-to-Child Conflict Tactics Scales) aracılııyla gerçekletirilen bir Gallup (#765) çalımasında 1000 anne-babadan 977 sinin bu dört disiplin tekniinden herhangi birisini (iddet içermeyen disiplin, psikolojik saldırganlık, fiziksel saldırganlık) son bir yıl içinde en az bir kez kullandıı saptanmıtır. Bu aileler yılda ortalama 46 kez bu disiplin yöntemlerinden birisini kullanmaktadır. En sık kullanılan teknik iddet içermeyen bir disiplin teknii olan çocua neden yanlı yaptıını açıklama tekniidir ailenin 943 ü (% 94,3) yılda ortalama 18,3 kez bu yöntemi kullandıını bildirmektedir. Bu çalımada iddet içermeyen disiplin tekniklerine yönelik sonuçlar ise aaıdaki gibidir: Yatarken kitap okuma: Yatarken kitap okuma uygun öyküler seçerek çocua doru davranı biçimlerini aktarmanın ve yanlı davranıları düzeltmenin bir yolu olarak kabul edilir. iddet içermeyen bir disiplin teknii olarak çocua yatmadan önce kitap okumanın sık uygulanan bir teknik olmadıı (bu maddeye sık sık diyenlerin oranı %9,2 18,6 dır), bazen uygulandıı ve babaların annelere göre biraz daha sıklıkla çocuklarına yatmadan önce kitap okuduu rapor edilmitir. Bu durumun nedeni annelerin ev ii ile çok megul olmaları olabilir. Çalımayan anneler gün içinde çocukla çok beraber olduu için çocukla yatarken ilgilenmeyi babaya bırakabilir veya özledii için baba ya da çocuk bunu isteyebilir.

7 77 Yapılan yanlıların nedenini açıklama: çocuklarının yüzde 49 u annelerinin bu disiplin tekniini sık sık kullandıını bildirirken, erkek çocuklarının yüzde 40,7 si annelerinin bu teknii asla kullanmadıını söylemitir. Bu bulgular, anne-babaların kendi cinsiyetinde olan çocuklarına daha çok açıklama yaptıklarını düündürebilir. Aslında bu konudaki en önemli bulgu %25,6-40,7 arasında deien bir oranda örencilerin anne ve babalarının kendilerine asla yaptıkları yanlıların nedenlerini açıklamadıını bildirmeleridir. En olumlu disiplin teknii kabul edilebilecek olan bu yöntemi hiç kullanmayan ebeveynlerin çokluu özellikle anne-baba eitiminin önemine dikkat çekmektedir. Oysa A.B.D. deki Gallup çalımasında bu tekniin kullanılma oranı %94.3 olarak belirlenmitir (Straus v.d., 1998). Ortamdan uzaklatırma veya odaya gönderme: ve erkek örencilerinin büyük bir çounluu (ortalama %80) herhangi bir yanlı yaptıında anne ve babalarının kendilerini bazen ortamdan uzaklatırdıını veya odaya gönderdiini bildirmektedir. %3.5 ile %16,3 arasında deien bir oranda örencilere sık sık anne babaları tarafından bu disiplin tekniinin kullanıldıı ve bu uygulamanın daha çok babalar tarafından yapıldıı anlaılmaktadır. Ancak bu madde ile ilgili bir konunun tartıılması gerekebilir. Özgün ölçekte olumlu bir disiplin teknii olarak ele alınan odaya gönderme yöntemi aslında kültürümüzde olumsuz bir anlam taımaktadır. Ülkemizde genellikle odaya ya da belki daha karanlık, daha küçük bir yere kapatma olarak uygulanan bu disiplin teknii çocukların duygusal durumuna kalıcı hasarlar verebilir. Çok sevdii ve güvendii birisi tarafından muhtemelen önce azarlanmı veya aaılanmı olarak tek baına bir yere gönderilme çocuun temel güvenini sarsabilecei gibi çok korkutabilir de... Bu nedenlerle örencilerin bu maddeye hangi balamda cevap verdii tartıılabilecei gibi, anne-babaların da bu yöntemi olumlu bir disiplin teknii olarak algılayıp algılamadıkları da sorgulanabilir. Gerçekte bu teknik çocuk kontrolünü yitirdiinde kullanılabilir. Bu çocua yaptıını düünme ve kendini toparlama ansı verir ve çocuk sakinletikten sonra davranıı hakkında konuulur. A.B.D. deki Gallup çalımasında bu tekniin kullanılma oranı %75.5 olarak belirlenmitir ve bu sonuç mevcut aratırma bulgularıyla oldukça farklıdır (Straus v.d., 1998). Yanlı yaptıı ey yerine eline baka eyler verme: Çocukların yaklaık %80 i anne veya babalarının yanlı yaptıkları eyi (örnein bozduu oyuncaı) ellerinden alıp, onun yerine oyalanmaları için baka bir ey verdiklerini söylemilerdir. Bu yöntem ülkemizde bir davranıı düzeltme amacından daha çok çocuu oyalamak ve o an için susturmak amacıyla kullanılıyor olabilir. Gallup aratırmasında bu oran mevcut çalımaya paralel biçimde %77 olarak saptanmıtır ve (Straus v.d., 1998). Ayrıcalıı veya oyuncaı elinden alma: ve erkek örencilerin çou (yaklaık %80 i) bazen annesi veya babası tarafından yanlı bir ey yaptıında ayrıcalıın, oyuncak veya yiyeceinin elinden alındıını rapor etmektedir. Bu oldukça yüksek bir rakamdır ve çocuun davranıını düzeltmek anlamında kullanıldıında son derece yararlı olabilecektir. Çocuk bir oyuncaı veya nesneyi bilerek kırdıında, bu nesneyi bir bakasına zarar vermek için kullandıında elinden alınarak uzaklatırılabilir. Ancak kukusuz nesnenin devamlılıını kazanmamı bir çocuk kendi davranıı ile bu nesnenin yok oluu arasında bir iliki kuramayacaktır. Öte yandan elinden alınması o nesneyi çocuk için daha deerli kılabilir. Ancak bu davranı bir ceza yaklaımı gibi sunulursa çok olumsuz tepkiler alınmasına da yol açabilir. Bu madde olumlu bir disiplin teknii olarak ölçekte yer almasına karın ülkemiz kültüründe annebabaların bu davranıı hangi yönde sergiledikleri veya çocukların bu davranıı nasıl algıladıı açık deildir. Gallup çalımasında bu oran benzer biçimde % 76 olarak ortaya çıkmıtır (Straus v.d., 1998). SONUÇ Çocukların anne-babalarından talep ettii pek çok ey vardır, ama anne-babalar için en zoru çocuklarının duygusal gereksinmelerini karılamaktır. Bu noktadaki en önemli ikilem çocuun mutlu, uyumlu ve kendini disipline edebilen bir yetikin olabilmesi için uygulanabilecek

8 78 disiplin tekniklerini seçmektir. Tüm anne-babalar sorumlu toplumsal bireyler yetitirmek isterler. Disiplin kukusuz bu çabanın çok önemli bir parçasıdır. Davranıı deitirmek kolay deildir. Çok zaman ve enerji gerektirir. Yeterli zaman, enerji ve sabır sahibi olmayan anne-babaların çocuun geliiminde risk oluturduu hep hatırlanmalıdır. Yetikinler disiplinin amaçları üzerine odaklandıında çocuklar doru davranıları zaman içinde öreneceklerdir. Ancak baılamanın gücünü de unutmamak gerekir. Kötü olduuna inandırılan bir çocuk, bu yönde davranmaya balayacaktır. Oysa çocuklar yanlı yapsa da ileride doru davranılar yapacaı olasılıına inanmak isterler. Bu dorultuda büyük olasılıkla en güçlü disiplin teknii fizikseldir: Çocuu sıkıca kucaklama (Sparrow, 2008). KAYNAKÇA Achenbach, T. M., Edelbrock, C., & Howell, C. T. (1987). Empirically based assessment of the behavioral/emotional problems of 2- and 3-year-old children. Journal of Abnormal Child Psychology, 15, Brazelton, T. B., Sparrow, J. D. (2001). Touchpoints: 3-6: Cambridge, MA: Perseus. Benatar, D. (1998). Corporal punishment. Social Theory & Practice, 24, Eisenberg, N., Losoya, S., & Fabes, R. A. (2001). Parental socialization of children s dysregulated expression of emotion and externalizing problems. Journal of Family Psychology, 15, Foglia, W.D. (1997). Perceptual deterrence snd the mediating effect of internalized norms among iner-city teenagers. Journal of Research in Crime & Delinquency, 34, Gardner, F., & Ward, S. (2000). Parent child interaction and children s well-being: Reducing conduct problems and promoting conscience development. In A. Buchanan (Ed.), Promoting children s emotional well-being (pp ). NewYork: Oxford University Press. Gershoff, E. T. (2002). Corporal punishment by parents and associated child behaviors and experiences: A meta-analytic and theoretical review. Psychological Bulletin, 128, Giles-Sims, J., Straus, M.A. & Sugarman, D.B. (1995). Child, maternal and family characteristics associated with spanking. Family Relations, 44(2), Grusec, J. E., & Goodnow, J. J. (1994). Impact of parental discipline methods on the child s internalization of values: A reconceptualization of current points of view. Developmental Psychology, 30, Holden, G.W., Coleman, S.M. & Schmidt, K.L. (1995). Why 3-year-old children get spanked: Parent and child determinants as reported by college-educated mothers. Merrill-Palmer Quarterly, 41, Keenan, K., Shaw, D., Delliquadri, E., Giovannelli, J., & Walsh, B. (1998). Evidence for the continuity of early problem behaviors: Application of a developmental model. Journal of Abnormal Child Psychology, 26,

9 79 Kerr, D.C.R., Lopez, N.L., Olson, S.L. & Sameroff, A.J. (2004). Parental discipline and externalizing behavior problems in early childhood: The roles of moral regulation and child gender. Journal of Abnormal Child Psychology, 32(4), Larzelere, R. (1996). Implications of the strongest studies for discriminating effective counter productive corporal punishment. Pediatrics, 98, McCord, J. (1996). Unintended consequences of punishment. Pediatrics, 98, Mebert, C. & Straus, M. A. (2002). Picture-card version for young children of theparent-to-child conflict tactics scales. Straus, M.A. (1994). Beating the devil out of them: Corporal punishment by parents and its effects on children. Boston: Lexington/Mcmillian. Straus, M.A. & Stewart, J.H. (1999). Corporal punishment by American parents: National data on prevalence, chronicity, severity and duration in relation to Child and family characteristics. Clinical Child and FamilyPsychology Review, 2(2), Straus, M.A. (2000). Corporal punishment and primary prevention of physical abuse, Child Abuse & Neglect. 24, Straus, M.A. (1996). Spanking and the making of a violent society. Pediatrics. 98(4), Walsh, W. (2002). Spankers and Nonspankers: Where they get information on spanking. Family Relations, 51(1),