aktüel NEÜ Avrupa Komisyonundan üniversitemize AKTS ETİKETİ Ödülü verildi Rektörümüz Prof. Dr. Filiz Kılıç'tan Nevşehir basın mensuplarına teşekkür

Transkript

1 Kitapsvrlrin ilgisini çkbilck kitap önrilri Satranç oyununa bu kz farklı bir açıdan bakalım... SAYFA 3'TE SAYFA 7'DE SAYFA 8'DE Erasmus Dğişim Programı il Polonya da ğitim görn öğrncimizdn mktup var aktül NEVŞEHİR HACI BEKTAŞ VELİ ÜNİVERSİTESİ AYLIK GAZETESİDİR OCAK-ŞUBAT 2014 Sayı: 22 Avrupa Komisyonundan ünivrsitmiz AKTS ETİKETİ Ödülü vrildi Avrupa Komisyonunun 2013 yılında 'AKTS Etikti' vrdiği 15 Türk ünivrsitsindn biri olan Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi, Bologna Sürci kapsamında sürdürdüğü çalışmaların bir ürünü olarak AKTS Etiktini almaya layık görüldü.böyllikl Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi, şimdiy kadar AKTS Etikti alan 31 ünivrsit arasında yrini aldı. Rktörümüz Prof. Dr. Filiz Kılıç konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada titiz, uzun soluklu v bütün birimlrimizin koordinli çalışmaları sonucu ld diln bu başarıdan, ünivrsitmiz adına büyük onur duyduğunu söyldi. Rktör Kılıç, Uluslararasılaşma v kalit güvncsi çalışmaları kapsamında min adımlarla ilrlyn Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi olarak 6 yıl gibi kısa bir sürd çok ciddi glişmlr göstrdik. Başarımız, gçn yıl olduğu gibi Avrupa Komisyonu tarafından bir kz daha onaylanmıştır. Hr gçn gün başarılarına bir ynisini klyn Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi, hr alanda anılan v örnk göstriln bir yüksköğrtim kurumu olmaya dvam tmktdir ddi. Ünivrsitmizin Erasmus Byannam başvurusu kabul dildi Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi, uluslararasılaşma yolunda hızla ilrliyor. Ünivrsitmiz Türkiy Ulusal Ajansı tarafından yürütüln v yüksköğrtim kurumlarının birbirlri v iş dünyası il işbirliği yapmalarını dstklyn Erasmus Plus Programından 2020 yılına kadar faydalanmaya hak kazandı. SAYFA 3'TE HABERİ SAYFA 2'DE Rktörümüz Prof. Dr. Filiz Kılıç'tan Nvşhir basın mnsuplarına tşkkür Ünivrsitmiz Rktörü Prof. Dr. Filiz Kılıç, basın mnsuplarıyla 2014 Yılı Basın Bilgilndirm v Tşkkür Törni toplantısında bir araya gldi. Rktör Prof. Dr. Filiz Kılıç toplantıda, kuruluşundan bu yana Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsinin tanıtılmasında göstrmiş oldukları üstün katkılarından dolayı Nvşhir basın camiasına tşkkür tti. Ünivrsitmiz Tafana Aşçılık v İkram Hizmtlri Uygulama Tsislri Konfrans Salonunda grçklştiriln toplantıya; Ünivrsitmiz Rktörü Prof. Dr. Filiz Kılıç, Rktör Yardımcısı Prof. Dr. İsmail Bkci, Gnl Skrtr Vkili Doç. Dr. Erdoğan Çiçk, Duayn Gaztci Tanr Erdoğan, Nvşhir Gaztcilr Cmiyti Başkanı Muammr Başr, Kapadokya Gaztcilr Cmiyti Başkan Yardımcısı İsmail Oral, Basın v Halkla İlişkilr Birim Koordinatörü Uzm. Mhmt Akbaş, Nvşhir d yrl v ulusal düzyd yayın yapan görsl, yazılı v intrnt mdya kuruluşlarının tmsilcilrindn oluşan yoğun bir katılım grçklşti. Rktörümüz Prof. Dr. Filiz Kılıç, Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi olarak kurulduğumuz gündn bu yana ünivrsit-şhir iş birliğin hr zaman önm vrdik. Çalışma azmimiz v gayrtimizd Nvşhirli hmşhrilrimizin maddi v manvi dstklri hp yanımızda olmuştur. Şunu ifad tmk istrim ki bu güç birliğinin n önmli sacayaklarından biri şüphsiz Nvşhir Basınıdır. Basınımız, ünivrsitmizin öğrtim başladığı 2007 yılından bugün şhir v ünivrsit arasında tkili v doğru bir iltişim köprüsü kurarak kutsal bir görvi yrin gtirmiştir v gtirmktdir. Bilinçli v birbirindn habrdar bir toplum oluşturulmasına yönlik çabalarımızın gniş kitllr ulaştırılmasında v ünivrsitmizin tanıtılmasında basınımızın göstrmiş olduğu gayrtl gücümüz güç kattık ddi. Konuşmalarının ardından basın mnsuplarının sorularını cvaplandıran Rktörümüz Prof. Dr. Filiz Kılıç, Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitnin tanıtılmasında göstrmiş oldukları üstün katkılarından dolayı basın mnsuplarına tşkkür drk, kndilrin günün anısına plakt v tşkkür blgsi takdim tti. Okul çağı çocuklarının bslnmsind nlr dikkat dilmli? Bir çocuğun bslnmsi ann karnında başlar. Sağlıklı nsillrin ytişmsi için ann karnından başlayarak bilinçli bir şkild çocukların bslnmsin özn göstrilmlidir. Yapılan çalışmalarda sağlıklı bslnmyn çocukların dikkat ksikliği yaşadığı, daha yavaş algıladıkları, öğrnmd güçlük çktiklri v okul başarılarının düştüğü tspit dilmiştir. SAYFA 4'TE

2 A vrupa Komisyonundan Ünivrsitmiz AKTS Etikti Ödülü Avrupa Komisyonunun 2013 yılında 'AKTS Etikti' vrdiği 15 Türk ünivrsitsindn biri olan Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi, Bologna Sürci kapsamında sürdürdüğü çalışmaların bir ürünü olarak AKTS Etiktini almaya layık görüldü başvuru dönmind Avrupa Krdi Transfr Sistmi -AKTS Etikti (Europan Crdit Transfr Systm-ECTS Labl)'ni almak için başvuran yüksköğrtim kurumlarının sonuçları açıklandı. Bilindiği gibi Ünivrsitmiz gçn yıl da 'Diploma Eki Etikti' ödülünü almıştı. 'AKTS' v 'DİPLOMA EKİ ETİKETİ'; ÜNİVERSİTELER İÇİN MÜKEMMELLİK BELGESİ NİTELİĞİNDE Ünivrsitmizin Bologna Eşgüdüm Komisyonu (BEK), Erasmus, AKTS v Diploma Eki Koordinatörlüğü tarafından koordin diln v Ünivrsit gnlind 2009 yılından bu yana yapılan çalışmalar sonucunda 1 Haziran 2013 tarihind 'AKTS Etikti'ni almak için Ulusal Ajansa müracaat dilmişti. 'AKTS Etikti' almak için 2013 yılında Türkiy'dn 26 ünivrsitnin yaptığı başvuruların sonuçları, 8 Tmmuz 2013 tarihind Ankara'da Avrupa Birliği Eğitim v Gnçlik Programları Mrkzi Başkanlığında düznlnn dğrlndirm toplantısında açıklanmıştı. Bu tariht açıklanan ön dğrlndirm sonuçlarına gör Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi Avrupa Krdi Transfr Sistminin (AKTS) uluslararası standartlara uygun olduğu onaylanmış v nihai dğrlndirm için Türk Ulusal Ajansı tarafından Avrupa Komisyonuna göndrilmişti. Avrupa Komisyonunda bağımsız uzmanlarca yapılan dğrlndirmnin sonucunda ünivrsitmiz diğr 15 Türk ünivrsitsi il birlikt 'AKTS Etikti' il ödüllndirildi. Bu Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi Adına Sahibi Prof. Dr. Filiz KILIÇ (Rktör) Sorumlu Yazı İşlri Müdürü Prof. Dr. Çtin PEKACAR Yayın Koordinatörü Uzm. Mhmt AKBAŞ ÜNİVERSİTE 2 Rktör Prof. Dr. Filiz Kılıç: Hayallrimizi grçklştirdik ödüll birlikt Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi, AKTS sistmini uygulama açısından Avrupa Komisyonu tarafından akrdit dilmiş oldu. ÜNİVERSİTEMİZ AKTS ETİKETİ ALAN EN GENÇ ÜNİVERSİTE Türkiy'dki tüm ünivrsitlr bakıldığında Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi, şimdiy kadar AKTS Etikti alan 31 ünivrsit arasında yrini aldı. Rktörümüz Prof. Dr. Filiz Kılıç konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada titiz, uzun soluklu v bütün birimlrimizin koordinli çalışmaları sonucu ld diln bu başarıdan, ünivrsitmiz adına büyük onur duyduğunu söyldi. Rktör Kılıç, daha sonra şunları söyldi: Uluslararasılaşma v kalit güvncsi çalışmaları NLAMA Tİ NE A E K İ T E AKTS R? GELİYO rin ivrsitl kti; Ün rs ti E d S T v AK lri ik r iç s r drs, d aş ğitim i il çağd rdüğü r il d r k gö rinin ön itimin sistml ğ li z k mr öğrnci v bu ırılması yapıland vrupa Birliği in A a içriklr ınması anlamın n ta d düzyin ir mükmmllik gln b r. ödülüdü kapsamında min adımlarla ilrlyn Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi olarak 6 yıl gibi kısa bir sürd çok ciddi glişmlr göstrdik. Başarımız, gçn yıl olduğu gibi Avrupa Komisyonu tarafından bir kz daha onaylanmıştır. Hr gçn gün başarılarına bir ynisini klyn Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi, hr alanda anılan v örnk göstriln bir yüksköğrtim kurumu olmaya dvam tmktdir. Bu başarı, Görsl Yöntmn Öğr. Gör. Fadim ŞİMŞEK İŞLİYEN Habr Müdürü Uzm. Mustafa İŞLİYEN Yazı İşlri Öğr. Gör. Slçuk ULUTAŞ Uzm. Taylan VIRACA Rıza GÜNAYDIN Salim KÜRKLÜ Ünivrsitmiz mnsuplarının ortak başarısıdır. Bu başarıda mği gçn akadmik v idari tüm prsonlimizi yürktn kutluyor, başarılarımızın dvamını diliyorum. Ülkm adına gurur duyarak söylybilirim ki 2007 yılında kurulan v mklm çağında olan bir ünivrsit olarak, bugün Avrupa da tanınan bir ünivrsit durumuna gldik. Görv gldiğimiz 2008 yılının Eylül ayından bu yana stratjik planımızda yr alan ana hdflrimizdn bir tansi d uluslararasılaşmaktı. Hdfimiz sadc Türkiy d dğil; dünyada da tanınan bir ünivrsit olmaktı. Bu hdf doğrultusunda çıktığımız yolda bugünlr ulaştık. Bu sayd artık öğrncilrimiz grk Türkiy d grk Avrupa da AKTS almış bir ünivrsitd rahatlıkla okuyabilck. Mzun olduktan sonra da çok önmli bir blgyi d almış olacaklar. Türkiy d şu anda 177 ünivrsit var v bu ünivrsitlrdn sadc 31 inin AKTS tikti bulunmakta. Bu ünivrsitlrdn biri d artık bizim ünivrsitmiz yılında kurulan ünivrsitlr arasında AKTS tiktini alan tk ünivrsit yin bizim ünivrsitmiz. Biz Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi olarak artık büyük v glişmiş ünivrsitlr il yarışıyoruz. Bir mükmmllik blgsi olan AKTS tikti il yıllar önc kurulan köklü ünivrsitlr arasında yr alarak büyük bir başarıyı ld tmiş olduk. Habrlşm Adrsi Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi Rktörlüğü Basın v Halkla İlişkilr Birimi 2000 Evlr/Nvşhir nuaktul@nvshir.du.tr t: /34 f: yılında kurulan Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi, 177 ünivrsit arasında Diploma Eki Etikti'ndn sonra Avrupa Komisyonu tarafından AKTS Etikti n layık görüln n gnç ünivrsit unvanını kazandı. Böylc Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi, yıllar önc kurulan köklü ünivrsitlr arasında yr alarak büyük bir başarı ld tmiş oldu. Ünivrsitmizin Avrupa Komisyonu tarafından AKTS Etikti il ödüllndirilmsi münasbtiyl ünivrsitmiz Tafana Tsislrind bir törn düznlndi. Törnin açılış konuşmasını Rktör Yardımcımız v Bologna Eşgüdüm Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Çtin Pkacar yaptı. Prof. Dr. Pkacar, Bologna Eşgüdüm Komisyonu bütün Türk ünivrsitlrind olduğu gibi ünivrsitmizd d 2008 yılının sonunda kuruldu. O günlr bizim için Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi nd görv başladığımız ilk günlrdi. O günlrd Diploma Eki Etikti v AKTS tikti sahibi bir ünivrsit olmak bizim için adta bir hayaldi. Ama 2009 yılında başlattığımız çalışmalar, bu hayallrimizin bugün azim v kararlılığımızla grçklşmsin vsil oldu diy konuştu. Türkiy d bulunan 177 ünivrsitdn sadc 31 ünivrsitnin AKTS Etiktin sahip olduğunu söylyn Rktörümüz Prof. Dr. Filiz Kılıç, 2007 yılında kurulan ünivrsitlr arasında is AKTS Etikti alan tk ünivrsitnin Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi olduğuna dikkat çkti. Rktörümüz konuşmasında, Nvşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi olarak hp birlikt çok çalıştık, gayrt ttik v n önmlisi bunu hayal ttik. Bugün bu hayallrimizi grçklştirdik. AKTS tiktimiz ayrıca bizim için bir yni yıl hdiysi oldu. Bu vsil il yni yılınızı da n içtn dilklriml kutlarkn, mği gçn hrks çok tşkkür diyorum diy konuştu. Konuşmaların ardından Rktörümüz Prof. Dr. Filiz Kılıç ın AKTS Etiktinin ünivrsitmiz kazandırılmasında katkıda bulunan akadmik v idari prsonl tşkkür blglrini takdimi il dvam dn törn, canlı müzik şliğind vriln koktyl il son buldu. Baskı Svgi Ofst Basım-Yayım Matbaacılık Hizmtlri Karasoku Mh. Mydan Sk No:17 (Eski salı pazarı arkası) Nvşhir Tl: Gsm:

3 ÜNİVERSİTE 3 Ünivrsitmizin dönmi için Erasmus Byannam başvurusu kabul dildi N vşhir Hacı Bktaş Vli Ünivrsitsi, Türkiy Ulusal Ajansı tarafından yürütüln v yüksköğrtim kurumlarının birbirlri v iş dünyası il işbirliği yapmalarını dstklyn Erasmus Plus Programından 2020 yılına kadar faydalanmaya hak kazandı. Erasmus Plus Programına katılabilmk için giriş bilti hükmünd olan Yüksköğrtim için Erasmus Byannamsi (Erasmus Chartr for Highr Education) başvurusu 2013 yılı Mayıs ayında Ünivrsitmiz Uluslararası İlişkilr Ofisi tarafından Türkiy Ulusal Ajansı koordinasyonunda Avrupa Komisyonu'na yapıldı. Erasmus Plus Programı farklı bir dild ğitim görm imkânı, farklı bir kültür içrisind yaşam imkânı, farklı işgücü piyasasında istihdam dilm imkânı v uluslararası iltişim bcrilri kazanma gibi POLONYA DAN MEKTUP VAR... faydalar sunuyor. Bunun yanında Türkiy açısından gln v gidn öğrncilrin birr lçi vazifsi gördüklri göz önün alındığında, programı önmli bir iltişim aracı nitliği d taşıyor. Erasmus Plus Programı kapsamında yapılan başvurumuzun olumlu sonuçlanması il ünivrsitmiz 6 yıl daha Avrupa'da akadmik iş birliği faaliytlrini sürdürmy dvam dbilck. DUYGU ÖZTÜRK İktisadi v İdari Bilimlr Fakültsi Turizm İşltmciliği v Otlcilik Bölümü Mrhabalar; Arkadaşlar Nvşhir inanın çok güzl bir yr. Tarihi v turistik yapısıyla gönüllrimizd taht kurmuş bir şhrimiz. Bu açıdan Nvşhir'd öğrnim görmk birçok avantajı brabrind gtiriyor. Bu avantajlardan biri olan ünivrsitmizin biz sunduğu Erasmus Dğişim Programı saysind öğrnimimin bir bölümünü Polonya'da sürdürmktyim. Erasmus Öğrnci Dğişim Programının kişisl glişimimiz çok büyük katkısı olduğunu söylybilirim. Erasmus Dğişim Programında zorlu v mşakkatli bir yol sizlri bkliyor olabilir. Ancak Erasmusla birlikt ld diln imkânlar düşünüldüğünd buna dğdiğini görcksiniz. Bn önclikl Farabi Dğişim Programı il Eskişhir Anadolu Ünivrsitsi Turizm Fakültsi'nd 1 sn öğrnim gördüm. Sonra bir yıl aranın ardından Erasmus Dğişim Programı il Polonya'da Lublin' bağlı Biala Podlaska yaltind Pop John Paul Stat Collg'd bir yıl öğrnim hakkı kazandım. Bu mktubumu yni yıla ilk adım attığımız zaman dilimi içrisind Polonya'nın başknti Varşova'dan sizlr yazıyorum. Hpinizin yni yılını kutlarım. Burası çok güzl. Fakat hmn hrks İngilizc konuşuyor diymyiz. Ama kndiniz güvndiğiniz kadar İngilizc bilmniz siz burada ytrli olacaktır diy düşünüyorum. Hayata kaç kz gliyoruz ki zatn. Hr gncin içind gizldiği bir Avrupa turu hayali vardır. Bundan minim. Biliyorum ki birçoğumuz bu konuda csartlndirilmyi bkliyor. Lütfn linizd bu fırsatınız varsa başvurun, sınavlara girin. Blki ilk sfrind olmayabilir. Biraz daha İngilizcnizin üzrin yoğunlaşarak ikinci dfa dnyin. Olmadı üç. Yılmayın v bu fırsatı kaçırmayın. Çünkü bu fırsatı bir daha bulamazsınız. Eminim ünivrsit öğrnimi bittiktn hmn sonra hpimizi yni v zorlu bir yolculuk daha bkliyor. Yin minim ki birçoğumuz zorlu sınavlarda yorulduk v rahatlamaya ihtiyacımız var. Sizin ilacınız Farabi v Erasmus dğişim programları. Bundan minim. Arkadaşlar, siz bu iki dğişim programında aklınıza takılan bütün sorularda yardımcı olmaya hazırım. Sosyal paylaşım sitlrindn istyn arkadaşlarım sorularını sorabilirlr. Buraya glck arkadaşların grup halind glmlri güvnli syahat için çok önmli. Ama bn yalnız başvurdum. Bu bir dzavantaj olmasına rağmn bn bunu daha çok yabancı arkadaş dinrk avantaja çvirdim. Hpiniz tkrardan güzl bir yıl dilrim; sn kalın.

4 SAĞLIK 4 gün jisini, n u uğ nr l Çoc unca fiziks boy nsl v sını i trl i n h a i y z form için pr ması u kor ngli i son v d lnms mlidir bs c ön dr Okul çağı çocuklarında bslnm Diytisyn REYHAN UZUN B ir çocuğun bslnmsi ann karnında başlar. Sağlıklı nsillrin ytişmsi için ann karnından başlayarak bilinçli bir şkild bslnmy özn göstrilmli, bu konuda özl bir çaba sarf dilmlidir. Ann hamilliği sırasında tüm bsin gruplarından ytrli miktarda almalı, çocuğu doğduğunda da ayına gör bslnmsini takip tmlidir. Çocukların bslnmsi il ytişkinlrin bslnmsi farklıdır. Yni tomurcuklanan bir bitkiy göstriln ilgi il yıllarını almış bir bitkiy göstriln ilgi aynı dğildir. Çocukların gün gçtikt artan harktliliklri v bununla birlikt doğan yüksk nrji ihtiyaçları göz ardı dilmmlidir. Sağlıkla ilgili birçok konuda olduğu gibi okul başarısı için d bslnmnin yri paha biçilmzdir. Yapılan çalışmalarda sağlıklı bslnmyn öğrncilrin dikkat ksikliği yaşadığı, daha yavaş algıladıkları, öğrnmd güçlük çktiklri v okul başarılarının düştüğü tspit dilmiştir. Okula gitmy başlayan çocuklar ilk kz biry olmanın farkına varırlar. Çocuk okulda bslnmsind tk başına karar vrmk zorunda kalır. Tabi ki bu durumda da yanlış bslnm alışkanlıkları glişbilir. Çocuk gıdaları sağlıklı v sağlıksız diy ayırabilck bilinçt olmayabilir. Sçimlrini gıdaların rnklrin, üzrindki rsimlr, çocukların gülücüklrin gör ayarlayabilir. Bu konuda da çocuğu ğitmk vlilr düşüyor. Çocuklar öğün atlamamalı; günd mümküns 3 ana 2 ara öğün şklind bslnmsi sağlanmalıdır. Ara öğünlr, hafif, açlığını bastıracak düzyd olurkn ana öğünlr dört bsin grubu; süt, t, tahıl v sbz- myv grubundan da olacak şkild ayarlanmalıdır. 1 bardak süt, pynirli poğaça v myv kahvaltı için; 1 kas yayla çorba, köft, salata da ana öğün için örnk bir mnüdür. Çocuğun gün boyunca nrjisini, zihinsl v fiziksl prformansını koruması için ytrli v dngli bslnmsi önmlidir. Okul çağı çocuklarının bslnmsind kahvaltı şarttır. Bunun yanında bslnm çantası da doğru v bilinçli hazırlanmalıdır. Çocukların bslnmsind dört bsin grubunda bulunan bsinlrdn ytrli miktarda alınması grkir ki bunlar; Süt grubu: Günd 3-4 porsiyon. 1 porsiyon için; 1 su bardağı süt vya yoğurt, 2 parmak büyüklüğünd (yaklaşık 30 g) pynir Et, yumurta, kuru baklagil grubu: Günd 2-3 porsiyon. 1 porsiyon için; 1 köft büyüklüğünd t, 4 ymk kaşığı kuru baklagil, 1 yumurta. Sbz v myv grubu: Günd n az 5 porsiyon. 1 porsiyon için; 1 adt orta boy portakal, 1 küçük lma, 5 adt rik, 100 ml taz sıkılmış myv suyu, 4 ymk kaşığı sbz ymği. Tahıl grubu: Vücut ağırlıklarına gör günd 3-6 porsiyon. 1 porsiyon için; 1 inc dilim kmk, 2-3 kaşık pilav, makarna, rişt Okul çağı çocuklarının günd 2-3 su bardağı süt vya yoğurt, iki parmak Çocuklara günlük olarak süt v süt grubunu tüktm alışkanlığı kazandırılmalı büyüklüğünd (yaklaşık 30 g) pynir tüktmlri kmik v diş sağlığı açısından son drc önmlidir. Vücudun çşitli yrlrind görv alan vitaminlrin alınması için hr gün mvsimin gör 5 porsiyon sbz v myv tüktilmlidir. (1 porsiyon için: 1 küçük boy lma, 1 orta boy portakal, 1 büyük boy mandalina, 5 adt rik, 4 ymk kaşığı sbz ymği.) Ayrıca tıpkı büyüklrd olduğu gibi çocuklarda da su tüktimin önm vrilmli v çocuğun bu konuda bilinç kazanması sağlanmalıdır. Çocuğun büyüm v glişmsini takip tmk d bslnmnin kontrol basamağını oluşturur. Bir çocuk doktoruna gitmk, grkiyorsa bir bslnm uzmanından dstk almak, çocuğun sağlıklı büyüm v glişm göstrmsind vlilr yardımcı olacaktır. Sağlıklı bir bslnmnin grği olarak, çocuklar günd n az 5 porsiyon sbz v myv grubunu tüktmlilr

5 YORUM 5 3 Aptal Filmi v Türk Millî Eğitiminin dili üzrin düşünclr İltişimsl Eylm Kuramı Yrd. Doç. Dr. MUSTAFA KARATAŞ Fn-Edbiyat Fakültsi v Kurumsallaşma İdallri B ir öğrncimin önrisiyl izldiğim 2009 Hint yapımı 3 Aptal (3 İdiots) filmi, izldiğim n ilgi çkici v güzl filmlrdn biriydi. Bütün sistmin yarış v zbr üzrin kurulduğu Hindistan'ın n iyi mühndislik okuluna başlayan v bu sistmi dğiştirmy çalışan bir öğrnci il onun yakın iki arkadaşının başlarından gçn komik v duygusal olayları konu alan bu film, ğitim il ilgilnn hrksin izlmsi grkn bir film. Ezbrci v yarışa odaklı ğitim sistminin lştirisi dışında, bu filmin başka bir özlliği bni bir hayli düşündürdü. Filmdki olaylar Hindistan'da yaşanıyor. Dolayısıyla Hint kültürün dair pk çok unsur görülbiliyor; ancak filmd dikkat çkn v ağır basan kültür İngiliz kültürü! Çünkü Hindistan ski bir İngiliz sömürgsi. Bu ndnl özllikl ğitim, tam bir İngiliz ğitimi görünümünd. İnsanların hm günlük hayatta kullandıkları dil hm d ğitim dili İngilizc. Bir Hint aksanıyla konuşulmaya çalışılan İngilizc, tüm Hint hayatının dili olmuş. Fakültnin adı, drslrin adı, sınavlar vb. hr şy İngilizc, doğal olarak. Hindistan'ın grçkt olan sömürg durumu, film aynn yansıtılmış v filmin dili İngilizc olmuş. Filmd, Hintlilrin ana dili olan Hintçnin sadc duygusal bir ödül törnind kullanıldığı görülüyor. Bütün bunları izlyinc istr istmz Türkiy'yi düşündüm. Ülkmdki gidişat da pk farklı dğil, maalsf: Markalarımız, tablalarımız hatta, şarkılarımız, ninnilrimiz, türkülrimiz, şakalarımız dahi İngilizc oldu! Eğitimin dili is birçok özl okulda v ünivrsitd İngilizc. Eğitim dilinin İngilizc olduğu bir ünivrsitd Türk Dili v Edbiyatı Bölümü sayfasında bakın n yazıyor: Ünivrsitsitmiz İngilizc ğitim vrn bir ünivrsit olmakla birlikt, bölümümüz drslrinin çoğunluğu, dayanılan malzm ndniyl Türkç yürütülmktdir. Bu nyin açıklaması? N yapmalıyız, alkışlayalım mı? Ya da bu bir özürs, kimdn dilnmiştir? Ülkmdki yabancı köknli okullarda İngiliz vya Amrikan kültürü hükmünü sürüyor: Örnğin, bu okullarda Cadılar Bayramı kutlanıyor! Tüm öğrncilri Türk olan bu okullara o gün hrks cadı kıyaftiyl gidiyor! Stv Jobs'ın ölümünün ardından hlva döktürrk kndilrinc sntz yapmaya çalışıyorlar! Mustafa Kmal Atatürk'ün Gnçliğ Hitabsi, İngilizc olarak duvarlarda boy göstriyor! Bu tür okullarda ana dili Türkç Uzm. MEHMET AKBAŞ olan İngiliz görünümlü, İngilizc öğrtmnlri çocuklara sabah kalktıklarında annlrin Good morning momy dmlri grktiğini anlatıyor! Bazı ünivrsitlrin, bazı bölümlrind sözd v görüntüd İngilizc ğitim vriliyor v drs programları da buna uygun olarak hazırlanıyor. 1. Sınıf öğrncilrinin almakla yükümlü oldukları bir drs dikkatimi çkiyor: Turkish 1 (Türk Dili 1!) Akadmik atamalardaki İngilizc şartı, istnn puan, yayın dili sorunu, İngilizc yayınların puan dğrinin fazlalığı v daha niclri Tmld, dünyanın konomik düznindn kaynaklanan, yani bilgiyi ürtn, pazarlayan v satanın dili olan İngilizcnin güçlnmsi, tki alanını gittikç gnişltmsi, lbtt, bir sür sonra öznti sürcini d başlatmıştır. Bunun n somut göstrgsi, Türklrin kndi dilini İngilizc karşısında dğrsiz görmy başlamasıdır. İçinizdki tarzanı öldürün! başlıklı İngilizc kursu rklamını başka türlü nasıl yorumlayabiliriz ki! Bütün bunlar aklıma, yılları arasında İngiliz Hint Hükümti Konsyi üysi olan Thomas Macaulay'ın şu sözünü gtirdi: Sınırlı imkânlarımızla, bütün insanları Hintlilri ğitmy kalkmak imkânsız. Biz, şu anda, biziml yönttiğimiz milyonlarca kişi Hintli arasında trcüman olabilck bir sınıf oluşturmak için limizdn glnin n iyisini yapmalıyız. Kan v rnk bakımından Hintli; ama düşünc, ahlâk v zkâ bakımından İngiliz bir sınıf. Türkiy'd ğitim sistmi, sığ siyasî tartışmaların için hapsdilmmli öz, yani millî bir ğitimin nasıl olması grktiği konusu ıskalanmamalı. Söz konusu olan millî bir ğitim is harkt noktası lbtt Türk millti olmalı, ğitim Türk milltinin düşünc dünyasına v kültürl yapısına gör planlanmalıdır. İşt bunun olabilmsi için lbtt ki tüm sistmin mrkzind Türkç olmalıdır. Kısacası, n olunacağına artık karar vrilmlidir: Tüm varlığı v görünümüyl Türk mü, yoksa Türk görünümlü Amrikalı mı? (Hoş, görüntü d bozuluyor ya, nys!) Hindistan grçği bni kaygılandırıyor v korkuyorum. Yaradanıma sığınıyor v yakarıyorum: Kurumsallaşma idallrin katkı sağlamak adına konuya sadc idari bilimsl açıdan dğil; sosyal bilimlrin grkli tüm disiplinlrinin katkıları il çok boyutlu bir açıdan bakabilmnin daha işlvsl olacağını varsaymaktayız. Örnğin, toplumsal yaşam dinamiklrini dilbilimsl kavramlarla açıklama çabası olarak görbilcğimiz ünlü düşünür Jürgn Habrmas'ın İdal Konuşma olarak da kavramsallaştırdığı İltişimsl Eylm Kuramı bu konuda anlamlıdır. Habrmas'a gör toplumun(toplumun alt birimlri topluluklar; kurumlar, kuruluşlar da dahil dilbilir) varoluş, yaşam v tkamül dünyası, bir anlamda toplumun dilbilimsl yapılanışıdır. Toplumsal alan dilbilimsl bir mantıkla işldiğindn, toplumsal ylmin kuralları da dilbilimin dolayısıyla iltişimin kuralları olarak okunabilir. Öznlri durumlar hakkında idal uzlaşma sağlamaya doğru yönlndircği varsayılan grçk bir iltişimsl ylmin grçklşmsi durumunda toplumsal alandaki bir çok sorun da çözülbilir. Habrmas'a gör, günümüz toplumlarında yaşanan İltişimsl Eylmlr bir çok ndnl tahrif (çarpıtılmış) dilmiştir. Böylsi tahrif dilmiş iltişim ortamlarında is rasyonl olarak hakikat ulaşmak da güçlşir. Günümüzd çoğu toplumlarda argümanların v durumların mşrulaştırılması daha çok grçğin çarpıtıldığı hayal-kurgularla sağlanmaktadır. Bu tür çarpıtılmış hayal-kurgular is rasyonl olmayan Saht bir Grçklik v Saht Bir Kamuoyu/Fikir Birliği ürtimin katkı sağlar. Grçk manada bir kamuoyu/fikir birliği oluşumuna is Habrmas, hayal-kurgularla sağlanmaya çalışılan söylm sırasında dğil; "İdal Konuşma Koşulu" durumunda ulaşılabilcğini ilri sürr. Habrmas'a gör, psikanalizl yapılan doktor hasta diyalogu (hakm huzurunda yapılan yüzlştirm türü ylmlr d dahil dilbilir) bu tür bir İdal Konuşma durumunun prototipidir. İdal konuşma durumunda söylm katılanlar; grçkliğin olduğu gibi yansıtılmasına önmli drcd katkı sağlarlar. Bu noktada Habrmas, söylm tiği dniln bir tür ahlakı da dvry sokar. Böylc çşitli toplumsal alanlarda hayal-kurgularla sağlanmaya çalışılan Saht Grçklik tn uzak hakikat dayalı bir Grçklik inşası sağlanabilir. İdal Konuşma durumunun prototipind ortaya çıkan "idal konuşma koşulu"nun; söylm tiği d göz önün alınarak tüm toplumun, toplumun alt birimlri olan toplulukların; kurumlar v kuruluşların gündlik hayatlarına yayılabildiğind is; bu alanlardaki bir çok tml sorunun çözümün katkı sağlayabilcği öngörülbilir. YARARLANILAN KAYNAKLAR Güzl Allah'ım! Bu millt tariht çok çkti. Bir d İngilizc film çkmsin! Habrmas, Jürgn (2001) İltişimsl Eylm Kuramı, Çv. Mustafa Tüzl, Kabalcı Yayınvi, İstanbul Kökr, Esr (1998) Politikanın İltişimi İltişimin Politikası, Vadi Yayınları, Ankara

6 GEZİ 6 Çin izlnimlri-ii Yrd. Doç. Dr. ELİF EREN GÜLTEKİN Güzl Sanatlar Fakültsi H r n kadar Şanghay Çin konomisinin kalbi olsa da bir sramikçinin kalbi Jingdzhn için çarpıyor. Jingdzhn'd yr gök porsln Dükkânların isimlrinin yazılı olduğu tablalar porsln tabaklarla süslnmiş. Çöp kutluları, aydınlatma dirklri, saksılar hpsi porslndn Boyunuzdan uzun onlarca porsln vazoyu trafikt yol alan kamyontlrd görmniz d çok olağan bir şy Toprak kaplar, hr daim insan hayatının bir parçası olarak düşünülmüştür v insanlar nry yrlşmişs orada toprak kapları ürtmişlrdir. Toprak kaplardan farklı bir kimyasal bilşim sahip porsln is Çin'd icat dilmiştir. Çin, Dünya'da porslnin anavatanı olarak bilinmktdir v VIII. yüzyıldan bri ürttiği porslnlri ihraç tmktdir. İlk kz Sui v Tang handanlarında ( ) çok srt byaz bünyy sahip aynı zamanda ışık gçirgnliği d olan sramik malzm yani porsln ürtilmy başlamıştır. X-XIII. yüzyıllarda porsln pişirim fırınları Çin'in hm kuzyin hm d güny kısmına yayılmıştır. XIII. yüzyılın sonunda Marco Polo, o zaman Batıda bilinmyn bu özl malzmyi dniz kabuğu Jingdzhn Sramik Enstitisü'nün bahçsindki bu hykl porsln aşkını yansıtıyor. Hyklin bir lind kitap, bir lind porsln vazo bulunuyor (porcllana) il kıyaslayarak ilk tanımlayandır v kndisinin tanımlaması malzmnin ismi halin glmiştir. Porslnd sır altında mavi rngin kullanılmaya başlanmasıyla Yuan handanlığında ( ) Jingdzhn şhri sçkin bir porsln ürtim mrkzi halin glmiştir. Jingdzhn, bu konumunu Ming ( ) v Qing ( ) handanlıkları sırasında da korumuştur. Bu sürçt porslnin sır altı v sır üstü dkorları gliştirilmiş, dkorlar daha önc hiç olmadığı kadar znginlşmiş v rnkli hal glmiştir. Hr yılın kim ayında Büyük Çin Müzsi, düznlnn sramik fuarı kapsamında firmalara v sahipliği yapıyor. Işık gçirgnliği, porsln ürtn tüm firmaların siz ürünlrini sunarkn göstrdiklri bir özllik Porsln sofra şyalarından aydınlatma için kullanılan abajurlara kadar pk çok üründ bunu görbilirsiniz. Fuarda sanatsal amaçla yapılmış objlr v porsln karolara yapılmış rsimlr d rastlayabilirsiniz. Fuar girişind sizi karşılayan porsln jdrhayı unutmamak lazım Jingdzhn Sramik Enstitisü'nün bahçsindki hykl d porsln aşkını yansıtıyor. Hyklin bir lind kitap, bir lind porsln vazo bulunuyor. Enstitünün binasına girdiğinizd d duvardaki panoda porsln yapım sürçlrini görbilirsiniz. Jingdzhn'in şhir mrkzin 8 km uzaklıkta Fu Liang antik kntini d gzbilirsiniz. Görmk istynlr 1000 yıl için bir gün şklind tanıtılan antik knt, 817 yılında inşa dilmiş. Görkmli antik kapısına, kntin tarihi v kültürl glişiminin işlndiği taşlarla döşnmiş olduğu bir yolla ulaşıyorsunuz. Antik yolda bulunan şftali v yarasa, knt girişindki duvarda da yr alıyor. Şftali v yarasının hayaltlri uzaklaştırdığına inanıyorlar. Kntin içind d yöntim mrkzini, ünlü sanatçıların ulusal karaktristiklri srlrind yansıtarak oluşturdukları porsln müzsini, 2004 yılında tamamlanan v 1000 yıllık gçmişi tmsil dn porsln sunağı da görm imkânı buluyorsunuz. Hayatımda bir arada görmdiğim miktarda v çşittki porslni arkamda bırakıp Jingdzhn'dn ayrılmak bnim için zor olsa da Dünya'nın ydi harikasından biri olan Çin Sddi'ni görcğim için hycanlıydım. Önümüzdki sayıda Pkin il görüşmk üzr YARARLANILAN KAYNAKLAR Ancint Chins Cramics Gallry Book, Shanghai Musum Visitor Guid to National Porclain Musum Adrin Dubouché Limogs, Txt by Célin Paul, Prfac by Chantal Mslin-Prrir, Éditions Artlys (Dirctor: Dnis Kilian, Editor: Karin Barou, Graphic dsign and concption: Cathrin Enault, Production: Pirr Kgls), Printd on Bouay By Print Oust,

7 KÜLTÜR-SANAT 7 Kopuz triminin ortaya çıkışı hakkında Doç. Dr. MEHMET ÇERİBAŞ Fn-Edbiyat Fakültsi Oku-yorum *Kırgız Türkçsindn Türkiy Türkçsin çvrilmiştir K opuz, dünyadaki n ski müzik altlrindn biridir. Tarihi kaynaklar, kopuzun Ynisy Kırgızları arasında da iki bin yıldan bri kullanılan v çalınan müzik alti olduğuna işart tmktdir. Bu konuda Alaca Karga Üstündki Sohbt adlı kitapta şu bilgilr bulunmaktadır: Han sülalsi dönmind Hunların Tanrıkut'una (Kağan) ş olarak vriln Van Ciyacun, babasının sarayına döndüğünd kopuzu da yanında gtirir. Oradakilr bu ndir diy sorduklarında Ciyacun da hunbuz diy cvap vrir. Fakat daha sonraki tarihçilr Ciyacun'un söyldiği bu sözün hunbuzi (tam olarak bnzmiyor anlamında) şklind söylniln söz olduğunu, bu sözün sasta hunbusi şklind söylnmsi grktiğini v komuz (Kırgız Türkçsind komuz, Türkiy Türkçsind kopuz) sözünün d buradan bozulduğunu iddia drlr. Bu konuda yazılmış diğr bir kaynak olan İpk Yolundaki Müzik Altlri Üzrin Araştırmalar başlıklı kitapta is başka bir rivayt anlatılmaktadır. Bu rivayt gör Van Ciyacun, Hun sarayına ş olarak vrildiğind yanında çalgı altini d gtirir. Ciyacun, uzun zaman bu alti çalarak kndisini ğlndirir; ancak alt zamanla skimy yüz tutar v çalınamaz hal glir. Bu durum karşısında çok üzüln Van Ciyacun'un başına sürkli ağrılar saplanmaya başlar. Bunu öğrnn Tanrıkut (Kağan), bu çalgı altini yapabilck bütün ustaları ülksin davt dr. Ustalar Ciyacun'a grkli müzik altini yapmaya çalışsalar da tam olarak bu işi halldmzlr. Ustaların yaptığı çalgı altini görn Van Ciyacun hunbusi sözünü kullanarak gülmy başlar. Fakat Ciyacun'u anlamayan Hunlar, bu çalgı altinin adı hunbusi olsa grk diyrk alt bu ismi vrirlr. Dünyadaki n ski müzik altlrindn biri d kopuz dur. Kopuz n az iki bin yıldır Türk boyları tarafından çalgı alti olarak bilinmktdir Bynimiz biziml nasıl kafa buluyor? Çin yıllıklarında kopuz sözünün Müslümanlar (Türklr) tarafından kullanıldığından bahsdilmktdir Doğu Türkistan'ın Sincan bölgsind, Turfan şhrinin batı tarafında bulunan 9. yüzyıla ait bir kaya rsmind, bir çocuğun lind bir müzik altiyl çalgı çaldığına tsadüf dilmiştir. Bu altin kopuz olduğu tahmin dilmktdir. Japonyalı müzikolog Linçansan, Doğu Asya Çalgı Altlri başlıklı çalışmasında, Kırgızların kopuzu hdiy olarak Tan sülalsin göndrdiğini, Tan sülalsinin d bu alti yin hdiy olarak Japonya'ya vrdiklrini, Japoncada yaşayan v vurmalı çalgı anlamına gln koto sözünün sasta kopuz sözündn bozulduğunu iddia tmktdir. Büyük Çin Sülalsind Hdiylşm Törni adlı çalışmada da Çin imparatoru Liyanlun'un Türklrin isyanını bastırdıktan sonra Kırgızların Çin sarayına göndrdiği hdiylr arasında iki tip kopuz olduğundan bahsdilmktdir. Bu kopuzlardan biri iki üç kıllı (üç tlli), diğri is dört kıllı (dört tlli)'dir. Dnk Güçlr Arasındaki Dört Vaka adlı kitapta dört tlli kopuzun Kırgızlar arasında Mongul Kopuz olarak adlandırıldığı kayıtlıdır. Çin yıllıklarında kopuz sözündn bahsdilirkn bu sözün Müslümanlar (Türklr) tarafından kullanılan bir söz olduğu, Milli Müzik Znginliklri adlı srd is, Naşı adlı topluluğun Şıngıma adlı bir çalgı altinin olduğu (bu söz ski bir zginin d adıdır), bu çalgı altinin Kuzyli Hunlar v Kırgızların kopuzu il aynı olduğundan bahsdilmktdir. Canguancan tarafından yazılan Kırgızların Glnklri adlı kitapta is kopuz sözünün Kırgız ağızlarında yaşayan ku oz sözlrindn mütşkkil olduğu, bu sözün is şumduktuu ün (hycan vrici, şaşırtıcı ss) anlamına gldiği ilri sürülmktdir. Yukarıdaki kaynaklara dayanarak söylrsk kopuzun çalgı alti olarak Türk boyları arasında n az iki bin yıldır bilindiği, Türklr komşu birçok ülknin d bu sözü kndi dillrin katarak kullandığı, sözün Hunlar v Kırgızlar tarafından kullanılıyor olmasının bu çalgı altinin Türklr özgü olduğuna hiçbir şüph bırakmadığını ortaya koymaktadır. YARARLANILAN KAYNAKLAR Cumakadır Cakıp, Komuz Sözünün Cazma Tarıhtagı İzigi, Ala-Too Jurnalı (Tarıh, Sancıra, El Kazınasınan) (haz: K. Cusupov, E. Kılıçv,v.d.), Bişkk, 1997, s. 222, 223. Byniniz n kadar güvnbilirsiniz? ya da n kadar güvnmlisiniz? Başına Buyruk Byin işt bu soruların pşin düşüyor. Amrikalı Psikiyatr Cordlia Fin tarafından kalm alınan kitap, farklı bölüm başlıkları altında ilrliyor v hr bölümd bynin farklı bir yönün vurgu yapıyor. Yazar, ortaya koyduğu hr savı, dnysl çalışmalar il dstklyrk okuru ikna tmy çalışıyor. Sizi sıkmadan byninizin dlhizlrind şaşırtıcı v sürüklyici bir yolculuğa çıkaran bu kitabı okuduktan sonra gündlik hayata ilişkin olaylar karşısındaki tutumlarınızı v karar alma mkanizmanızı nlrin tkildiğini v ttikldiğini daha nt görbilcksiniz. Mutfağa sosyo-kültürl bir bakış... Sofralarınızı süslyn ymklr hiç bu açıdan bakmamıştınız. Hayati Bşrli Ymk Sosyolojisi adını vrdiği kitabında okuru, ymklr v mutfağa sosyolojik bir bakış açısı il yaklaşmaya çağırıyor. Kitap birbirindn farklı bsinlrin tarihin uzanıyor v zaman içindki statüsl sıçramalarına mrck tutuyor. Bu kitapla birlikt ymklr bu kz sofralara dğil kültürl alanlara taşınıyor.

8 OCAK-ŞUBAT 2014 Sayı:22 aktül KÜLTÜR&SANAT B ugün kadar n fazla ilgi çkn v hakkında çok şy yazılan tk oyun Satranç oyunu olsa grkir. Oyunun bugünkü adını alması, 1400 yıl kadar önc Hindistan'da "dört silah" anlamına gln, Şaturanga sözcüğün dayanır. O zamanki Hint ordusu dört bölümdn oluşmaktaydı. Fillr, savaş arabaları, süvari v piyad (bugün fil, kal, at v piyon diyoruz). İlginçtir ki, başlangıçta, şah v vzir savaş güçlrindn sayılmıyordu. Daha sonra şaturanga oyunu, Hindistan'dan İran'a gçmiştir v sonra Arap orduları 1000 yıl kadar önc onu Avrupa'ya gtirmişlrdir. Şaturanga önc şaturang v sonra şah (Farsça kral) adını almıştır. Araplar is Şatranj v al-şah-mat dmişlrdir. Türkç satranç sözcüğü Arapça Şatranj'dan alınmıştır. Bu gün oynanan satranç, 16.yüzyılda başlamıştır. Arap v Avrupa l yazması kitaplardan sonra, İspanyol Lucna'nın ilk basılı satranç kitabında (1497) satrancın o zamanki yni kuralları açıklanmıştır. O zamandan bugün kadar, satranç oyununun kuralları dğişmdn bugün kadar glmiştir. Pki satranç grçktn turnuvalarda gördüğümüz gibi katı kuralları olan bir oyun mudur sizc? Ksinlikl dğildir Kimi zaman arkadaşlar arasında çşitli taktiklr uygulayarak rakibi kandırma çabası, kimi zaman grçktn ciddi stratjilrin dnndiği rakibi güçsüz bırakma çabasıdır. Sonuç n olursa olsun iki rakip birbirini tbrik Satranca farklı bir bakış... Yrd. Doç. Dr. ZAHİDE BAYER ÖZTÜRK Mühndislik v Mimarlık Fakültsi drk ayrılır masadan tıpkı başarılar dilyrk oyuna başladıkları gibi. Bu oyunu n güzl yapan şy budur blki d. Birçok turnuvalar v maçlar düznlnir d siz hiç duydunuz mu: bir rakibin diğrini yaraladığını ya da oyuncuları dstklynlrin birbiriyl tartıştığını Yumruklar, küfürlr dğil, sadc hamllr konuşur Satrançta ynilginin tk sorumlusu oyuncunun kndisidir; kazandığında tk kahramanın yin kndisi olduğu gibi. Satrançta n önmli şy, gözl gördüğünü byinl birlştirrk doğru hamlyi yapabilmktir. Aslında satranç, bir oyuncunun kndi savaş alanını sçmsi v bunun için hazırlanma çabasıdır. Tıpkı hayat gibi Hr birimiz farklı farklı sınavları gçbilmk için hazırlanıyoruz, kndimiz gör stratjilr-taktiklr gliştiriyoruz. Zayıf yönlrimizi kuvvtlndirmy çalışıyor v blirli bir hdf yönlirkn risk almayı da göz alıyoruz. Ancak sınavı ya da oyunu doğru planı yapan, irad gücünü kullanıp olası vrilr üzrind yoğunlaşan v buna gör mantık v sağduyu hamllrini kullanan kazanıyor. Bazn rakibi ynbilmk için n svdiğimizi (vzirimizi) fda dbiliyoruz, ya da önmsmdiğimiz bir drs (piyon) yüzündn koskoca bir yılı tkrarlamak zorunda kalabiliyoruz. Çoğu zaman kaybttiklrimiz, kazandıklarımızdan daha çok şy öğrtiyor biz. Doğru düşündüğümüzü sandığımız bazı kararlarımızın (hamllrimiz) sonucunda mat olabiliyoruz. Satrancın bu hayatımıza yansıyan yönlrini kşfttiğimizd onu sadc bir oyun olarak yorumlamanın dışında pk çok şy görüyoruz Nitkim satranç üzrin söylnn bazı özlü sözlrd d bunu görmk mümkündür. Satrancın nyi ifad ttiğin dair özlü sözlrdn birind Karpov Satranç hrşydir; sanat, bilim v spor drkn David Bronstin Satrancın sası onun n olduğunu düşünmktir, dmiştir, Tarrasch is Satranç, aşk v müzik gibidir insanı mutlu yapar dmiştir. Hayata dair satrancı ifad dn birkaç söz is şöyl: Krs Yaşım arttıkça piyonlara da daha çok dğr vrmy başladım. drkn, Byron Hayat satranç için çok kısadır dmiştir. Satranç oyununu diğr oyunlardan farklı kılan blki d onun bir kişisl glişim aracı olarak düşünülbilmsidir. Bu oyun, kişiliği v karaktri olumlu yönd tkilr, planlı harkt tmnin v kndin güvnm duygusunun grkliliğini kavratır. Konulara karşı hm şüphci bir yaklaşımı bnimstir, hm d mücadlci bir ruh yapısı il başarıya ulaşma yolunda ypyni hdflr göstrir. Satranç, sabırlı olmayı öğrtir, sosyal çvrnin znginlşmsin d yardımcı olur. Kurallara uymayı, dostça oynamayı, kaybtmyi kabullnmyi, kazananı kutlamayı öğrtir. Öğrncilri zbrci zihniyttn arındırdığı gibi öğrnmk üzrin olan tutumları üzrind d pozitif tkilidir. Hpiniz çözbilmyi başaracağınız, düzni-çvryisabrınızı sorgulayabilcğiniz v zorlu mücadllrdn doğru hamllrl sıyrılıp başarıya ulaşacağınız güzl bir hayat (oyunlar) diliyorum YARARLANILAN KAYNAKLAR