MİKRODALGA ENERJİSİNİN AYVA DİLİMLERİNİN KURUTULMASINA ETKİSİ* Soner ÇELEN 1, Serhat KUŞ 2

Transkript

1 MİKRODALGA ENERJİSİNİN AYVA DİLİMLERİNİN KURUTULMASINA ETKİSİ* Soer ÇELEN 1, Serhat KUŞ ÖZET Bu çalışmada, 4 mm kalılıklarıdaki ayva dilimlerii laboratuvar tipi batlı mikrodalga kurutucudaki kuruma davraışları icelemiştir. Farklı mikrodalga güçlerii (000 ve 800W) ve farklı bat hızlarıı (0,175, 0,10 ve 0,45 m/dk) kuruma süresi, rek değişimi ve eerji tüketim değerleri üzerideki etkileri araştırılmıştır. Ürüleri, kurutmaı belirli bir aıdaki em içeriğii belirlemek amacıyla Newto, Page, Hederso ve Pabis, Geometric, Wag ve Sigh, kuruma modelleri birbiri ile karşılaştırılmıştır. Bu modelleri performasları gözlemlee ve tahmii em oraları arasıda korelasyo katsayısı değeri (r), tahmii stadart hatası (e s) ve kalaları kareleri toplamıa ( ) göre karşılaştırılmıştır. Elde edile souçlara göre tüm kuruma şartları içi Page Modelii, ürüleri kuruma davraışıı diğerleride daha iyi açıkladığı belirlemiştir. Ayrıca 4 mm kalılığıdaki ayva dilimlerii %11,05±1 (y.b.) seviyelerie kadar kurutulması içi gerekli süre ve sistemi elektrik eerjisi tüketimi değerleri bakımıda e uygu souçları yie, 800 W mikrodalga gücüde ve 0,175 m/dk bat hızıda yapıla kurutma işlemi verdiği belirlemiştir. Aahtar Kelimeler: Ayva, Mikrodalga Kurutucu, Koveyör, Modelleme, Page Model EFFECT OF MICROWAVE ENERGY TO THE DRYING OF QUINCE SLICES ABSTRACT I this study, dryig behaviors of quice slice thickess of 4 mm were ivestigated i the laboratory type bad microwave dryer. Differet microwave powers (000 ad 800W), ad differet belt speeds (0.175, 0.10 ad 0.45 m / mi) were ivestigated the effects o dryig time, color chage ad eergy cosumptio values., Dryig models as Newto, Page, Hederso ad Pabis, Geometric, Wag ad Sigh to determie the moisture cotet i a give istat were compared with each other. Performace of this models was compared of observed ad predicted moisture ratio betwee accordig to the coefficiet of determiatio (r), stadard error of estimate (es) ad sum of square ( ). Accordig to the results obtaied for all the dryig coditios, Page Model was determied better tha others to explai the behavior of the dryig of the product. I additio, whe the dryig time ad eergy cosumptio take ito accout, optimal results are at 800 W microwave power ad m / mi belt speed. Keywords: Quice, Microwave Dryer, Coveyor, Modellig, Page Model * Namık Kemal Üiversitesi Bilimsel Araştırma Projesi, NKUBAP YL Yrd. Doç. Dr., Namık Kemal Üiversitesi, scele@ku.edu.tr Namık Kemal Üiversitesi, serhat848484@hotmail.com 30

2 Giriş Güümüzde edüstrileri birçok uygulamasıda, tekstil, gıda sektörü, kimya, biyomedikal ve metalürji alaılarıda ve tıpta bazı hastalıkları tedaviside elektromayetik dalgalar kullaılmaktadır. Elektromayetik eerji kullaılmasıı çeşitli üstülükleri yaıda, optimum şartlarda klasik eerji sistemlerie azara eerji ve zama tasarrufu elde edilmesi bu koudaki çalışmaları öemii daha da arttırmıştır. Elektromayetik dalgalarda ola mikrodalgaları suyu ısıtma etkisii fark edilmesiyle birçok ısıtma ve kurutma kousuda etkilikleri ve kullaılabilirlikleri araştırılmaya başlamıştır (Çele vd., 015). Mikrodalgalar 300MHz-300GHz frekas aralığıda ola elektromayetik dalgalardır (Oktay, 004). Mikrodalgaı ısıtma etkisi, eerjii dielektrik bir malzeme tarafıda yutulması ve bu madde tarafıda emilmesi soucu sıcaklığıı artması şeklide açıklaabilir. Mikrodalga alaıdaki ısı üretimii açıklaya iyoik polarizasyo ve dipol rotasyo gibi iki öemli mekaizma vardır (Çalışka 01). Mikrodalga ile ısıtma sistemleride elektromayetik eerji direkt madde içeriside su moleküllerii saiyede milyolarca kez titreşmesi ile ısıya döüşür. Bu titreşim ve oluşa eerji materyal içideki emi oldukça hızlı bir şekilde buharlaşmasıı sağlamaktadır (Ere vd., 005). Bu edele mikrodalga ile ısıtmada ısı kovasiyoel sistemleri tam tersie maddei içide dışarıya doğru taşıır. Mikrodalga ile kurutmada, ısı materyali içie doğruda üfuz ettiği içi geleeksel kurutma sistemlerie göre kurutma işlemi daha hızlı olur ve süre daha da kısadır (Özsoy, 015). Bu yötemde dielektrik özellikleri, materyal kütlesi, özgül ısısı, geometrisi, ısı kayıp mekaizması ve materyal içide üretile güç ve mikrodalga sistemide üretile güç verimliliği temel parametreler olarak dikkate alımaktadır (Ere vd., 005). Mikrodalga kurutucular; Kurutma işlemide mikrodalga eerjisii kullaıldığı kurutuculardır. Mikrodalga eerjisi doğruda kurutulacak maddeye etkimekte ve bu durum eerji kayıplarıı aşağıya çekmektedir. Mikrodalga kurutucular giderek yaygılaşmakta olup gelişe tekoloji ile birlikte mikrodalga ile çalışa kurutucuları kullaım alaları da artmaktadır. Bu tezde amaç, mikrodalga batlı kurutucuda Ayva (Cydoia obloga) dilimlerii kurutmak suretiyle, mikrodalga ile kurutmaı geel olarak meyveleri kalitesi üzerie etkisii araştırmak, bu etkiyi sağlaya öemli parametreler hakkıda temel bilgiyi geliştirmektir. Ayrıca toplam kurutma zamaıı ve eerji tüketimii düşürecek bir kotrol yapısı oluşturmak, doğrusal olmaya bir kurutma sürecii matematiksel modelii geliştirmektir. Materyal ve Yötem Türkiye de yaygı olarak yetiştiriciliği yapıla ayva (Cydoia obloga) kurutma deemeleride kullaılmıştır. Ayvalar, Tekirdağ ilide, yerel markette temi edilerek kurutma işlemie tabi tutulaa kadar +4ºC deki buzdolabıda bekletilmiştir. Şekil 1 de deemelerde kullaıla ayvaı örek fotoğrafı bulumaktadır. Şekil 1: Çalışmalarda kullaıla Ayva öreği Kurutma işlemide, Namık Kemal Üiversitesi Çorlu Mühedislik Fakültesi Makie Mühedisliği Bölümü de bulua ve Şekil de gösterile batlı mikrodalga kurutucu kullaılmıştır (Kuş, 016). 31

3 Şekil : Mikrodalga batlı kurutucuu şematik resmi Ayvaı kurutulacağı mikrodalga batlı kurutucu; kurutma tüeli, dört adet mikrodalga güç üitesi, teflo bat, elektrik motoru ve kotrol paosuda oluşmaktadır. Kurutma tüelii uzuluğu 3,5 m geişliği 0,5 m dir. Her bir mikrodalga güç üitesi 700 W gücüde olup (toplam kurutucu gücü 800 W) kotrol paosu vasıtası ile ısıtma güçleri 90, 10, 350, 500, 700 W değerleri arasıda ayarlaabilmektedir. Magetrolar arası mesafe 0,9 m olup kurutma tüelii başıda ve souda 0,4 m mesafede uzakta dizilmeye başlamıştır. Badı ilerleme hızı ve döüş yöü, elektrik motoruu kotrol ede ve kotrol paosu içide bulua ivertör ile ayarlaabilmektedir. Ayrıca kotrol paosu üzeride, saatteki elektrik tüketimii belirlemesii sağlaya Köhler marka elektrik sayacı bulumaktadır (Kuş, 016). Yötem Kurutma deemelerii yapılması Kurutma işlemlerie geçmede öce ayvalar yıkaıp kabukları soyulmuş ve çekirdek kısımları çıkarılarak ayvalar 4 mm kalılıkta dilimlemiştir ve herhagi bir ö işlem uygulamamıştır. Ürülerde tazelik, rek, doku vb. kayıpları olmaması açısıda deeylerde ayvalar tek tek kullaılarak dilimlemiştir. Deey öceside ayva dilimlerii başlagıç em değerlerii hesaplaabilmesi içi etüvde 105 o C 4 saatte kurutma yapılmıştır. Ayrıca kurutma işlemi yapılacak taze ürüleri her birii rek ölçümleri alımıştır. Ayva dilimleri kurutma tüelii başlagıcıa sırası ile koulmuş, bada hareket verilmiş ve mikrodalga güç üiteleri çalıştırılmıştır. Ayva dilimleri kurutma tüelii soua geldikleride, kotrol paosuda bulua ivertör aracılığı ile elektrik motoru kotrol edilerek bat ters yöde hareket ettirilmiştir. Deeyler tüm mikrodalga güç üiteleri açık koumdayke ve her biri, 500 ve 700 W güç seviyelerie getirilerek dört adet magetro vasıtasıyla toplamda 000 ve 800 W mikrodalga güçleride ayrı ayrı yapılmıştır. Çalışmalar boyuca bat hızları 0,175 m/dk, 0,10 m/dk ve 0,45 m/dk olmak üzere üç farklı değere ayarlamış, tüm dilim kalılıkları içi üç farklı bat hızı ve iki farklı mikrodalga gücüü kombiasyolarıda deeyler gerçekleştirilmiştir. Tüm mikrodalga güçlerideki deemelerde 3 dakikalık zama aralıklarıda kurutma işlemi gerçekleştirilmiş ve her 3 dakika souda hassas terazi ile ürüü ağırlığı ölçülerek em kaybı bulumuştur. Kurutma işlemleride ayva içi %11,05±1 olucaya kadar devam ettirilmiştir. Deeyler üç kez tekrarlaıp verileri ortalamaları kullaılmıştır (Kuş, 016). Ürü emii belirlemesi Kurutma işlemide öce ürüleri başlagıç emlerii belirlemesi amacıyla her bir dilim kalılığı (4, 5 mm) içi 3 er adet örek alümiyum folyo içerisie koyularak 105 C sıcaklığıdaki etüvde 4 saat süresice bekletilmiştir. Kurutma deemeleride kullaıla ürüleri em içeriği yaş baza göre aşağıdaki eşitlik kullaılarak hesaplamıştır. ms (1) my ( ms mk ) Burada: m y: yaş baza göre em içeriği, m s: ürüü yaş kütlesi (g), m k: ürüü kuru kütlesi (g). 3

4 Ürüleri ilk em ve so emlerii yaı sıra kurutma işlemi boyuca değişe em içeriği değerleri de aşağıdaki formül kullaılarak hesaplamıştır. Burada: : boyutsuz em oraı, m me m m m: ürüü belli bir zamadaki em içeriği (g.su/g.katı madde), m e: dege em içeriği, m o: ilk em içeriği. Mikrodalga fırı içide dege em içeriği (m e) sıfır kabul edilmiştir (Maska, 000). Rek tayii 0 e = m/ m o (3) Ayva dilimlerii kurutulması sırasıda, kurutma koşullarıı ürüler üzerideki etkilerii belirlemek amacıyla, taze ve kurtulmuş ürü öreklerii rek ölçümleri yapılmıştır. Rek ölçümü uluslararası L*a*b* sistemie göre Huter Lab D5LT (USA) cihazı ile yapılmıştır. Kuruma eğrilerii matematiksel modellemesi Çizelge 1 de, literatürde mevcut beş tip kurutma modeli ve ilgili deklemler verilmektedir. Bu çalışmada elde edile deeysel veriler beş tip model deklemide kullaılarak model verileri ve çalışmada elde edile deeysel eticeler arasıda grafiksel karşılaştırmalar yapılmıştır. Stadart sapma (es), teorik ve deeysel değerler arasıdaki sapmayı göstermektedir. Bu değeri sıfıra yakı olması modeli daha etki olduğuu belirtmektedir. Ayrıca uyumu iyilik derecesii göstere değerii azalması da uyumu arttığıı belirtmektedir. Buları yaıda deeysel verileri açıklaya modeli, modelleme yeterliliği değerii (korelasyo katsayısıı) 1 e yakı olması modeli kullaılabileceğii göstergesidir. Çizelge 1: Deey souçlarıı karşılaştırılmasıda kullaıla kurutma modelleri (Ciha ve ark. 007) Model () Model deklemi Newto exp( kt) Page exp( kt ) Hederso ad Pabis a exp( kt) Geometric at Wag ad Sigh 1 at bt r o o i1 pre, i exp, i i1 o pre, i i1 exp, i o o o o o ( pre, i ) pre, i o ( exp, i ) exp, i i1 i1 i1 i1 o (4) 33

5 e s o ( i1 pre, i exp, i ) o (5) o i 1 ( pre, i o c exp, i ) (6) Yukarıdaki deklemlerde: r: korelasyo katsayısı, e s: stadart sapma, : ki-kare, exp: deey soucu elde edile boyutsuz em oraı, pre: uygu modelde elde edile boyutsuz em oraı, o: gözlem sayısı, c: kurutma modelideki sabitleri sayısı. Elde edile verileri değerledirilmeside istatistiksel yötemler kullaılmıştır. Kuruma sabitlerii hesaplamasıda doğrusal olmaya regresyo aalizi yapa XLSTAT bilgisayar programı kullaılmıştır. Bulgular Farklı boyutlarda dilimlemiş patates öreklerii kuruma karakteristikleri Şekil 3-4 de verilmiştir. Görüldüğü gibi kuruma süresi, kurutma mikrodalga gücüde etkilemekte, kurutma gücüü yükselmesie bağlı olarak em kaybı hızlamakta ve kuruma süresi kısalmaktadır. Ayı zamada bat hızıı azalması ve dilim kalılığıı azalması ile de kuruma süreside değişmeler söz kousudur. Buu sebebi ürü içideki emi homoje olmaması, ısı eerjisii iç kısımlarda daha çok oluşması ve mikrodalga eerjisii bat hızıda kayaklaa ürü ile etkileşimii değişke olması kuruma süreleride farklılık göstermektedir. Bat hızı ile kuruma zamaları arasıda ilişki kurmak tam alamıyla söyleemez. 000W mikrodalga gücü içi bat hızıa göre sırasıyla 39, 95 ve 57 dakikada, 800W mikrodalga gücü içi sırasıyla 39, 50 ve 36 dakikada kuruma işlemleri gerçekleşmiştir. m/mo 1,0 0,8 0,6 0, m/dk 0.10 m/dk 0.45 m/dk 0, 0, Zama (dk) Şekil 3: 4 mm kalılığıdaki ayva dilimleri ve 000 Watt güç içi kuruma eğrileri 34

6 m/mo 1,0 0,8 0,6 0, m/dk 0.10 m/dk 0.45 m/dk 0, 0, Zama (dk) Şekil 4: 4 mm kalılığıdaki ayva dilimleri ve 800 Watt güç içi kuruma eğrileri Rek aalizi Taze ürü ile kurutula ürülerdeki rek değişimlerii belirlemesi amacıyla her bir deey şartıda kuruma öcesi ve sorası 5 tekrarlı rek ölçümleri yapılmıştır. Elde edile değerleri aritmetik ortalaması alımıştır. Mikrodalga kurutucuda kurutula 4 mm kalılığıdaki ayva dilimlerii rek parametreleri Çizelge de verilmiştir. Kurutula ürüleri rek parametreleri taze ürüü rek parametreleri ile karşılaştırılıp rek kayıpları tespit edilmiştir. Mikrodalgada kurutmada parlaklık ( L) içi e fazla kayıplar 0,10 m/dk bat hızıda ve 000 W güçte görülmüştür. Aşırı ısıma edeiyle ürüde yamalar, dolayısıyla kararmalar görülmektedir. Bu istemeye bir durumdur. Çizelge : 4 mm kalılığıdaki ayva dilimlerie ait rek parametreleri L* a* b* C α Δa Δb ΔL ΔE Taze Ürü 50,19 7,17 0,45 0,175 m/dk W 55,06 15,5 6,91 31,07 1,047-8,37-6,46-4,87 11,6407 Taze Ürü 64,88 0,9,83 L* a* b* C α Δa Δb ΔL ΔE 0,175 m/dk W 41,9 15,3 19,83 5,05 0,913-15,03 3 3,59 8,1316 Taze Ürü 64,56 0,86 5,39 L* a* b* C α Δa Δb ΔL ΔE 35

7 0,10 m/dk W 36,56 1,6 3,01 6,6 1,067-11,8, ,4779 Taze Ürü 64,56 0,86 5,39 L* a* b* C α Δa Δb ΔL ΔE 0,10 m/dk W 49,37 7,1 3,8 4,88 1,76-6,35 1,57 15,19 16,5385 Taze Ürü 74,09 0,73 1,3 L* a* b* C α Δa Δb ΔL ΔE 0,45 m/dk W 50,48 13,6 6,4 9,69 1,095-1,8-5,17 3,61 7,384 Taze Ürü 56,45,94 5,98 L* a* b* C α Δa 0,45 m/dk W 51,33 15,3 5,7 9,91 1,033-1,37 Δb ΔL ΔE 0,8 5,1 13,3907 Şekil 5: Kurutula 4 mm kalılığıdaki ayva dilimii kurutma sorası durumu Mikrodalga kurutmada eerji tüketimi ve kuruma süreleri Mikrodalgada kurutma sırasıdaki eerji tüketimi kotrol paosuda bulua sayaç sayeside test başlagıç ve bitişleride kaydedilmiştir. Toplam tüketim değerleri Çizelge 3 de verilmiştir. Çizelge 3 de görüldüğü gibi mikrodalga gücü azaldıkça tüketile eerji de bir artışa söz kousu olmaktadır. 36

8 Çizelge 3: 4 mm kalılığıdaki ayva dilimlerie ait tüm tüm parametreler Toplam Süre (dk) Başlagıç Kütlesi (g) So Kütle (g) Başlagıç Nem İçeriği (%) So Nem İçeriği (%) Eerji Tüketimi (kwh) 0,175 m/dk W 39 14,44,73 81,7 10,3,144 0,175 m/dk W 36 3,0 4,68 81,7 10, 1,370 0,10 m/dk W 95 17,45 3, ,,600 0,10 m/dk W 50 16,,99 83,3 9,7,193 0,45 m/dk W 57 14,4,99 81,7 11,9 1,870 0,45 m/dk W 36 14,44,90 81,7 9,1 1,399 Ayı şekilde, kuruma süreleri dikkate alıdığıda yüksek mikrodalga güçleride süreleri kısaldığı, düşük güçlerde ise arttığı görülmektedir. Bat hızıı kuruma süresie etkisi açısıda bir karşılaştırma yapılırsa; yüksek bat hızlarıda kuruma süresii arttığı, düşük hızlarda azaldığı ölçülmüştür. Kuruma davraışlarıı modellemesi Kurutula ayva dilimlerii kuruma davraışıı ifade etmede Çizelge 1 de verile modeller kullaılmış ve bu modelleri kurutucu güçlerie göre istatistiksel aaliz souçları Çizelge 4-5 de verilmiştir. Çizelge 4: 000 watt güçte yapıla kurutma işlemie ait modelleri aaliz souçları Model Bat Hızı Sabitler r e s χ 0,175 m/dk a=1, / k= 0, ,8643 0,1333 0,0178 Hederso ad Pabis 0,10 m/dk a=1, / k= 0, ,96 0,064 0,0039 0,45 m/dk a=1, / k= 0, ,8647 0,1309 0,0171 Geometric Wag ad Sigh Newto Page 0,175 m/dk a= 1, / =0, ,618 0,8 0,0497 0,10 m/dk a= 3,9996 / =0, ,8189 0,1348 0,018 0,45 m/dk a= 1, / =0, ,5867 0,65 0,0513 a=-0, / 0,175 m/dk b= -0, ,9613 0,071 0,0051 a= -0,0617 / 0,10 m/dk b= 0, ,9681 0,0706 0,005 a= -0, / 0,45 m/dk b= -0, ,9456 0,083 0,0069 0,175 m/dk k= 0, ,8999 0,1735 0,0301 0,10 m/dk k= 0, ,9476 0,0857 0,0073 0,45 m/dk k= 0, ,896 0,165 0,07 0,175 m/dk k= 0,0000 / =, ,994 0,08 0,0008 k= 0,00630 / 0,10 m/dk = 1, ,9571 0,0677 0,0046 0,45 m/dk k=0,0000 / =, ,9894 0,0373 0,

9 Souçlarda da görülebileceği gibi ele alıa modeller içeriside deeysel veriler ile e iyi uyguluğu Page modeli vermektedir. Bu modele dayalı olarak kuruma eğrileri farklı bat hızları içi Şekil 6-7 de çizilmiştir. 1,0 0,8 0,6 0, m/dk m/dk model 0.10 m/dk 0.10 m/dk model 0.45 m/dk 0.45 m/dk model 0, 0, Zama (dk) Şekil 6: 4 mm dilim kalılığı ve 000 Watt kurutma gücü içi Page modelie dayalı kuruma eğrileri Şekil 6 da da görülebileceği gibi model souçları ile deeysel veriler arasıda oldukça iyi bir uyguluk söz kousudur. Çizelge 5: 800 Watt güçte yapıla kurutma işlemie ait modelleri aaliz souçları Model Bat Hızı Sabitler r e s χ 0,175 m/dk a=1, / k= 0, ,9303 0,091 0,0085 Hederso ad Pabis 0,10 m/dk a=1,56551 / k= 0, ,9774 0,0489 0,004 0,45 m/dk a=1,68305 / k= 0, ,7849 0,159 0,034 Geometric Wag ad Sigh Newto Page 0,175 m/dk a=, / =0, ,713 0,1846 0,0341 0,10 m/dk a=,96906 / =0, ,8348 0,134 0,0175 0,45 m/dk a= 1, / =0, ,5349 0,3 0,0498 a=-0, / 0,175 m/dk b=-0, ,965 0,0678 0,0046 a=-0,05516 / 0,10 m/dk b= 0, ,9749 0,0596 0,0036 a= 0,0059 / 0,45 m/dk b= -0, ,9896 0,0339 0,0011 0,175 m/dk k= 0, ,9531 0,1308 0,0171 0,10 m/dk k= 0, ,9835 0,0863 0,0074 0,45 m/dk k= 0, ,8 0,1788 0,03 k=0, / 0,175 m/dk =, ,9955 0,033 0,0005 k=0, / 0,10 m/dk = 1, ,9905 0,0316 0,001 0,45 m/dk k=0,0000 / = 3, ,9904 0,0368 0,

10 1,0 0,8 0,6 0, m/dk m/dk model 0, 0, Zama (dk) Şekil 7: 4 mm dilim kalılığı ve 800 Watt kurutma gücü içi Page modelie dayalı kuruma eğrileri Şekil 7 de de görülebileceği gibi model souçları ile deeysel veriler arasıda oldukça iyi bir uyguluk söz kousudur. Souçlar Araştırmada, 4 mm kalılığıdaki ayva dilimlerii %11,05±1 (y.b.) seviyelerie kadar kurutulması içi gerekli süre ve sistemi elektrik eerjisi tüketimi değerleri bakımıda e uygu souçları yie, 800 W mikrodalga gücüde ve 0,175 m/dk bat hızıda yapıla kurutma işlemi vermiştir. Tüm dilim kalılıkları içi mikrodalga gücüü arttırılması kuruma süreleri ve eerji tüketimlerii azaltmıştır. Bat hızı değişimii kurutma işlemie etkilerie bakıldığıda arta bat hızı değerlerii geelde kuruma sürelerii arttırdığı görülmüştür. Mikrodalga gücü artışıı elektrik tüketimi ve kuruma süreside azalma oluşturmasıa rağme kalite değerleride herhagi bir belirleyici etkisi olmamıştır. Kurutula ayva dilimleri rek açısıda icelediğide, ayı bat hızıda ayva dilimleri içi 800 W toplam mikrodalga gücü ile çalışma koşullarıa ait rek faktörlerii geelde, ürüü taze regie e yakı souçları verdiği görülmektedir. Mikrodalga gücüü yükselmesi ile geel olarak rek kaliteside iyileşmeler olmuştur. Rek kalitesi açısıda bakıldığıda 4 mm kalılığıdaki ayva dilimleri içi ise e iyi souç 0,175 m/dk bat hızı ve 000 W mikrodalga gücüde görülmüştür. Her iki çalışmada da rek kalitesi açısıda e iyi soucu 0,175 m/dk bat hızıda elde edilmiştir. Ayrılabilir em oraıı tahmi edilmeside kullaılabilecek Newto, Page, Hederso ve Pabis, Geometric, Wag ad Sigh modelleride yer ala a, k,, b katsayılarıa mikrodalga gücü ve bat hızıı etkisi çoklu regresyo yötemi ile icelemiş ve icelee kuruma modellerii katsayılarıı mikrodalga gücü ve bat hızıa bağlı olarak e yüksek r değeri ile tahmileye e çok üç terimli modeller oluşturulmuştur. Aalizler soucuda yapıla tüm deey koşullarıda kuruma kietiklerii e iyi tahmileye model Page kuruma modeli olarak seçilmiştir. Öeriler Souç olarak, batlı mikrodalga kurutucu ile kurutma uygulamalarıda mümkü olduğuca düşük bat hızı ile çalışmasıı kalite kriterleri açısıda daha yararlı olacağı söyleebilir. Yüksek bat hızlarıda ise yüksek mikrodalga gücüü rek kalitesi açısıda daha iyi souçlar verdiği söyleebilir. Acak uygu kurutma koşullarıı belirleebilmesi içi kurutmaı yapılacağı sistemde magetroları koumları, bat uzuluğu, kurutma kabii hacmi vb. tekik bazı düzelemeler yapılması ile birlikte alıabilecek souçları doğruluğu artacaktır. Rek kalitesii ve homoje kurutmayı arttırabilmek içi mikrodalga ile kombieli kurutma sistemli bir kurutucu yapılması da öerilir. 39

11 Kayakça Çele, İ. H., Çele, S., Moralar, A., Buluş, H. N. Ve Öler, E. (015). Mikrodalga batlı kurutucuda patatesi kurutulabilirliğii deeysel olarak icelemesi, Electroic Joural of Vocatioal Colleges- Special Issue: The Latest Treds i Egieerig, 5(4), Ciha, A., Kahveci, K. ve Hacıhafızoğlu, O. (007). Modellig of itermittet dryig of thi layer rough rice. Joural of Food Egieerig, 79, Çalışka, K. (00). Mikrodalga Eerjisi ile Kurutma. Y.Lisas Tezi, İstabul Tekik Üiversitesi Fe Bilimleri Estitüsü, İstabul. Ere, Ö., Soysal, Y., Özteki, S. ve Doğata, Z.S. (005). Mikrodalga sistemi ile doatılmış bir batlı kurutucuda maydaoz kurutulması, III. Tarımsal Ürüleri Kurutma Tekiği Çalıştayı, -4 Mayıs 005, Atalya. Kuş, S. (016). Mikrodalga Eerjisiyle Ayva Ve Armut Meyvesii Kuruma Davraişi Ve Modellemesi, Yüksek lisas Tezi, Namık Kemal Üiversitesi Fe Bilimleri Estitüsü, Tekirdağ. Oktay, A. (005). RF ve Mikrodalga Eerjisii Edüstriyel Uygulamaları, 1.RF ve Mikrodalga Ölçüm Ulusal Çalıştayı, Gebze/Kocaeli. Özsoy E (015) Mikrodalga Batlı Kurutucuda Elma (Gala) Dilimlerii Kuruma Davraışı. Y.Lisas Tezi,Namık Kemal Üiversitesi Fe Bilimleri Estitüsü, Tekirdağ. Maska, M. (000). Microwave/air ad Microwave Fiish Dryig of Baaa. Joural of Food Egieerig, 44,