PERİYODİK OPSİYONLU YENİLEME MODELİ PARAMETRELERİNİN SİMÜLASYON YARDIMIYLA BELİRLENMESİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "PERİYODİK OPSİYONLU YENİLEME MODELİ PARAMETRELERİNİN SİMÜLASYON YARDIMIYLA BELİRLENMESİ"

Transkript

1 46 PERİYODİK OPSİYONLU YENİLEME MODELİ PARAMETRELERİNİN SİMÜLASYON YARDIMIYLA BELİRLENMESİ ÖZET Arş. Gör. İbrahim Zeki AKYURT Arş. Gör. Emrah ÖNDER Birçok işletme tarafıda stok politikası olarak, düşük talep döemleride yüksek stokta kaçımak, yüksek talep döemleride ise stok boşalmasıda korumak içi yeileme modelleri kullaılmaktadır. Bu çalışmada da periyodik gözde geçirmeye dayalı opsiyolu yeileme (R,s,S) modeli icelemiştir. Simülasyou bir optimizasyo tekiği olmamasıa rağme, model parametrelerii hesaplaması kousuda yapıla çalışmalardaki varsayımları çok olması ve matematiksel işlemleri karışıklığı edeiyle, simülasyo kullaılmıştır. Çalışmada, ispayolet ürete bir işletmede A tipi stok kalemi ola işlemiş çelik hammaddesi ele alıarak gerçek veriler ışığıda stok politikasıa ait yeide sipariş ve yeileme oktalarıı e olduğua karar vermek içi simülasyo yardımıyla stokastik model kurulmuştur. Talep yapısıı beta dağılımıa, tedarik süresii ise 1-4 hafta arası uiform dağılımıa uyduğu durumda hammadde stoğu, periyodik olarak gözde geçirilerek ya sipariş verilmekte ve stok, yeileme oktasıa kadar doldurulmakta ya da sipariş verilmemektedir. Aahtar Kelimeler: Simülasyo, Stok Politikası, Opsiyolu Yeileme Modeli, (R,s,S). Techique ABSTRACT Determiig Optioal Repleishmet Model Parameters With Simulatio May compaies use repleishmet ivetory policies for avoidig high ivetory level i low demad periods ad avoidig ivetory shortage i high demad periods. The study focus o optioal repleishmet policy based o periodical review model. Too may assumptios ad difficult mathematical calculatios make simulatio ecessary while determiig model parameters of the policy. I this study, the techique is applied to A class raw material ivetory of steal via real data of a compay that produce espagolette. Mai goal is decidig the parameters (re-order ad repleishmet poits) of stochastic model with simulatio. Demad match with beta distributio ad lead time chages betwee 1 ad 4 weeks that fits uiform distributio. I this case periodic ivetory policy ca be used ad the maager ca decide whether repleish or ot. Key Words: Simulatio, Ivetory Policy, Optioal Repleishmet Model, (R, s, S) I.GİRİŞ Arrov vd. (1951) tarafıda diamik (s,s) stok modelii ortaya komasıı ardıda, bu model birçok işletme tarafıda kullaılmış ve bir hayli uygulama alaı bulmuştur. Fakat stok kayıtlarıı sürekli kotrol edilemediği durumlarda ayı modeli periyodik gözde geçirme temelie dayalı ola (R,s,S) modeli kullaılmaktadır. Temel olarak iki modeli birbiride ayıra fark sürekli veya periyodik gözde geçirme tekiklerie dayalı olmasıa rağme yapıla çalışmalarda, bu iki model içi de (s,s) stok modeli kavramı kullaıldığı ve opsiyolu yeileme modeli deildiği görülmektedir ( bkz, Bucha ve Koeigsberg, 1966; Rabta ve Aissai, 25; Yi, Liu ve Johso, 22; Nielse ve Larse, 25). Çalışmada ele alıa opsiyolu yeileme modeli periyodik gözde geçirmeye dayalıdır (R,s,S). Bu modeller bir çok firma tarafıda stok politikası olarak, düşük talep döemleride yüksek stokta kaçımak, yüksek talep döemleride ise stok boşalmasıda korumak içi kullaılmaktadır. Yai talebi değişimie hızlı biçimde yaıt vermektedirler. Fakat bu hızlı yaıtı başarısı mevcut verileri iyi aalizie ve yeide sipariş ile yeileme oktasıı iyi tespit edilmiş olmasıa bağlıdır. Modeli e zor yaı ise bu kısmıdır, İ.Ü. İşletme Fakültesi, Üretim Aabilim Dalı, akyurt@istabul.edu.tr İ.Ü. İşletme Fakültesi, Sayısal Yötemler Aabilim Dalı, emrah@istabul.edu.tr

2 47 çükü yapıla çalışmalar s ve S sıırlarıı tespitii çok kolay olmayıp, uygulamada da zorluklar çıkardığıı göstermiştir. (R,s,S) stok kotrol modelideki s ve S gibi sıırları tespiti içi birçok yötem kullaılabilir. Geelde kullaıla yötemler karışık ve çözümü bir hayli zordur (Silver, Pyke ve Peterso; 1998: 336). Zheg ve Federgrue (1991) talebi kesikli dağıldığı durumlarda bu oktaları tespitide kullaılabilecek basit bir algoritma geliştirmişlerdir. Bu algoritma dışıda ise kullaıla diğer yötemler geelde sezgiseldir (Silver, Pyke ve Peterso; 1998: ). Ehrhardt (1979 ve 1984) optimum değerleri buluması içi sezgisel bir yötem ortaya koymuş, ardıda bu yötemi tedarik süresii rassal dağılması durumuda icelemiştir. Scheider (1978) ise belli hizmet düzeyide yeide sipariş oktasıı icelemiştir. Yapıla tüm bu çalışmalar talep dağılımıı bilidiği varsayılarak gerçekleşmiştir,. Larso vd. (21) talep dağılımıı bilimediği durumu ele alarak bu türde bir politikayı icelemişlerdir. Seze ve Erdoğmuş (25) yaptıkları çalışmada talep dağılımıı herhagi bir teorik dağılıma uymadığı durumda simülasyo yardımıyla stok politikası belirlemişlerdir. Köchel ve Nielader (25) ise çok kademeli bir stok sistemide simülasyo tabalı bir optimizasyo üzeride çalışmışlardır. Çalışmada, tüm değişkeler gözöüe alıarak, ispayolet ürete bir işletme ele alımış ve işlemiş çelik hammaddesie ola haftalık talep değerleri ve tedarik sürelerii rassal yapısı icelemiştir. Yai hem talep hem de tedarik süresi değişkedir ve bir dağılıma uymaktadır. Ayrıca stok elde buludurma maliyeti, elde buludurmama maliyeti ve sipariş maliyetleri tespit edilmiştir. Bu stokastik süreç, simülasyo yardımı ile modelleerek yeide sipariş oktası ve yeileme oktası değerleri elde edilmiştir. II. STOK YENİLEME MODELLERİ Bilimsel stok yöetimii temelleri, basit fakat kullaım alaı geiş ola ve Wilso formülasyou olarak bilie Ekoomik Sipariş Miktarı (ESM) modeli ile atılmıştır. ESM modelide sipariş miktarı (Q) sabittir ve sipariş, belli bir stok miktarıa düşüldüğüde verilir. Bu oktaya yeide sipariş oktası(s) demektedir. ESM modelide sabit sipariş miktarıı buluması içi değişke maliyetler göz öüe alıırak işlem yapılır. Bularda biri sipariş maliyeti (Cs), bir diğeri ise elde buludurma maliyetidir (Ch). Yeide sipariş oktası ise; siparişi vermekle siparişi gelmesi arasıdaki zamaı ifade ede tedarik süreside (L) etkilemektedir. Fakat talebi veya tedarik süresii olasılıklı olduğu durumlarda stok boşalmasıı veya talebi karşılayamamayı egellemek içi Emiyet Stoğu (B) buludurmak gerekmektedir. Böyle bir durumda yeide sipariş oktasıı hem tedarik süresice gerçekleşe ortalama talep miktarı hem de emiyet stoğu belirleyecektir ve formulü şu şekilde olacaktır s B L. d Burada, d birim zamada ortalama talebi ifade etmektedir. Bahsedile klasik modelde, kayıtları sürekli tutulması gerekmektedir ve yeide sipariş oktasıa gelidiğide ekoomik sipariş miktarı kadar sipariş verilmektedir. Halbuki çoğu işletme stok sayımlarıı belli periyotlarda yapmakta ve kaydıı bu periyotlarda tutabilmektedir. Böyle bir durumda ise periyodik gözde geçirme söz kousu olacaktır. Yai siparişler acak belli periyotlarda verilir. Stok miktarı yeide sipariş oktasıda veya altıda ise ekoomik sipariş miktarı kadar sipariş verilir. Bu modele ise periyodik gözde geçirmeli geliştirilmiş yeide sipariş oktası modeli demektedir (Bucha ve Koeigsberg; 1966, 22). Bu modele bezer bir diğer stok politikası ise yeileme modeli (repleishmet) olarak bilmektedir. Bu modelde yeide sipariş oktası yoktur, sadece stoğa ait yeileme oktası (S) belirlemiştir ve her periyotta, stok bu oktaya kadar doldurulur. Bu model (R,S) Kotrol Modeli veya Temel Stok Modeli (Base Stock Model) olarak bilimektedir ve yeileme oktası aşağıdaki gibi bulumaktadır; S B ( L R ) d Burada R gözlem periyoduu göstermektedir. L ise tedarik süresidir. Modele göre sipariş miktarı sabit olmayacaktır, fakat tedarik süresii gözde geçirme süreside az olup olmamasıa göre değişecektir:

3 48 Q S x L R Q S x Q L R Burada x gözlem esasıda eldeki stok, Q ise siparişi verilmiş fakat heüz ulaşmamış miktardır. Bu iki miktarı toplamı stok düzeyii vermektedir. Yeide sipariş oktası ve yeileme modellerie ek olarak, her iki modeli birlikte düşüülmeside oluşa bir diğer modelse opsiyolu yeileme modelidir (optioal repleishmet). Bu modele literatürde (s,s) ve (R, s, S) Kotrol Modelleri olarak raslamak mümküdür (Özçakar ve Akyurt; 27). Stok düzeyi, yeide sipariş oktasıda(s) veya altıdaysa, stok, yeileme oktasıa (S) kadar sipariş verilerek doldurulur. Böyle bir durumda sipariş miktarı yie değişke olacaktır: Q x Q s Q S x Q x Q s Bu modellerde öemli ola miimum maliyeti oluşturacak s ve S oktalarıı e olacağıdır. Bu kouda; Naddor (1975), Ehrhardt (1979), Ehrhardt ve Mosier (1984), Zheg ve Federgrue (1991) i çalışmalarıda bir çok uygulamaya raslamak mümküdür. Bu çalışmaı da temeli (R, s, S) Kotrol Modelii tüm maliyetleriyle icelemek ve simülasyo modelii kurarak bu okta değerlerie yai stok kotrol modelii parametrelerie ulaşmaktır. Yeileme modelleri, ABC sııflamasıda A tipi stok kalemleri içi kullaılmaktadır. (Silver, Pyke ve Peterso; 1998: 241). Ayrıca tedarik sürelerii çok uzu, elde buludurmama maliyetii çok yüksek olduğu durumlarda da uygu souçlar vermektedir. III. UYGULAMA Bu çalışmada, Türkiye de pecere ve kapı doaımları sektörüde faaliyet göstere bir işletme ve işletmeye ait gerçek veriler ele alımıştır. İşletme ürettiği ispayoletleri PVC pecere sektörüde bulua firmalara tedarik etmektedir. Dolayısıyla siparişe göre üretim yapa ya saayi koumudadır. İşletmei, ispayolet üretimi içi kulladığı aa hammadde, dışarıda hazır olarak alıa sıcak haddeleerek işlemiş 15,2mm*2,25 mm lik çeliktir (işlemiş çelik). 15,2*2,25 lik haddelemiş çelik hammaddesi, işletmei yıllık hammadde alımlarıı, tutar olarak %58 ii, miktar olaraksa %43-45 ii oluşturmaktadır. Bu sebeple de A tipi bir stok kalemi olmaktadır. İşlemiş çeliği her hafta başıda stokta kala miktarı sayılmakta ve kaydedilmektedir. Sayım soucua göre de sipariş verilmesi veya verilmemesi kararı alımaktadır. Bu sebeplerle stok kalemie uygulaa politika (R, s, S) Kotrol Modelie uymaktadır. Çalışmada bu modeldeki tüm maliyetler ile talebi ve tedarik süresii dağılımları icelemiş ve simülasyo ile modelleerek yeide sipariş oktasıı(s), stok yeileme oktasıı (S) e olması gerektiğie karar verilmiştir. Yei bulua parametre değerlerie ait ortalama haftalık maliyetse işletmei kulladığı mevcut durum ile karşılaştırılmıştır. İşlemiş çelik, birer toluk bobiler halide satı alımakta ve sayılarak depoya sokulmakta ve burada bekletilmektedir. Her hafta içide üretime ie toplu iş emirlerie göre de, bu haliyle üretime sokulmaktadır. Üretimde, işlemiş çeliğe prese girmede öce doğrultma operasyou uygulamakta ardıda da prese sokularak isteile boylarda kesilmektedir. Kesildikte sora tekrar doğrultularak kaplamaya göderilmektedir. Kaplaıla çelik ise motaja verilmekte ve orada da ispayolet halii alarak satışa suulmaktadır. İspayolete ola talep olasılıklı olduğuda haddelemiş çeliğe ola talep yapısı da bağımlı ve olasılıklı olacaktır. Çalışmada üretim bölümüü so 14 haftalık döemde stokta çekmiş olduğu işlemiş çelik miktarları, talep olarak ele alımış ve talebi yapısı icelemiştir. Promodel programı içerisideki istatistik modülü ola StatFit çıktıları Şekil 1 deki gibidir. Şekilde de alaşılacağı üzere haftalık talep yapısı beta dağılımıa uymaktadır. Şekil 2 de de bu dağılıma uyguluğu grafik üzeride gösterilmektedir.

4 49 Şekil 1: Haftalık Talep Miktarlarıı Dağılım Souçları Şekil 2: Haftalık Talep Miktarlarıı Beta Dağılımıa Uyguluk Grafiği Çelik, kalitesii daha iyi olmasıda dolayı Frasa da tedarik edilmekte ve tou 75 Avro ya mal olmaktadır. İşletme, işlemiş çeliği, Frasa da deizyolu ile getirmekte ve tedarik süresi 1 ile 4 hafta arasıda değişkelik göstermektedir. Sipariş maliyeti ise 1 Avro sabit maliyet ve to başıa 1 Avro da değişke maliyette oluşmaktadır Souçta Q birim kadar bir siparişi maliyeti deizyolu kullaıldığıda aşağıdaki gibi olacaktır.

5 5 1 1*(Q ), Q C s( Q ), Q Ne kadar sipariş verileceği ise sayım soucudaki gerçek stok x ile siparişi verilmiş fakat ulaşmamış Q ı toplamıda oluşa stok düzeyie bakarak gerçekleştirilir. Modelde Q sadece öcede siparişi verilmiş fakat o hafta içide ulaşacak siparişleri ifade etmektedir. Öreği tedarik süresi 4 hafta ola ve bir öceki hafta siparişi verile işlemiş çelik, acak 3 hafta sora depoya alıabilceğide o haftaki stok düzeyii hesaplamasıda kullaılmamıştır. Fakat ayı örekte; tedarik süresi 1,3 hafta olsaydı, bu hafta içide bir gü depoya gireceğide Q dikkate alıacaktır. Q x Q s Q S x Q x Q s Elde buludurma maliyeti ise haftalık sayım soucuda çıka x ve gelecek ola Q ile ilgili olacaktır. Elde buludurma maliyeti olarak birim fiyatı %15 i yıllık kabul edilmektedir. O takdirde o hafta oluşacak elde buludurma maliyeti aşağıdaki gibi olacaktır. x Q Ch.( 75*, 15 ) / 52 x Q 2 Ch x Q Dolayısıyla haftalık elde buludurma maliyeti to başıa 2 Avro olarak gösterilebilir. Talep meydaa geldiğide eldeki stok yeterli değilse, işletme yöüde stok tükeme veya buludurmama maliyeti adı verile bir maliyet ortaya çıkacaktır. Bu maliyet talebi bekletilmesie veya hızlı bir şekilde tedarik edilmesie, so olarak da talebi başka yerde karşılamasıa yai talebi kaybıa sebep olacaktır. Çalışmada esas alıa stok tükeme maliyeti ikici duruma göre icelemiştir; yai talep, eldeki stoğu geçice hammadde ormalde daha hızlı şekilde tedarik edilmektedir ve ek maliyete katlaılmaktadır. Buu sebebi hammaddeye ait eksikliği üretimi durduracağı veya üretim programıı değiştireceği düşücesidir. İşletme çeliği karayolu ile tedarik ettiğide siparişler o hafta içide gelebilmektedir. Sipariş başıa ortalama 3 Avro ek bedel ödemektedir. Haftalık talep D ise, elde buludurmama maliyeti C( b ) aşağıdaki gibi olacaktır. C( b) 3 D x Q Bu takdirde haftalık toplam maliyet TC x Q ( Q ) ( Q ) 2.( *, ) / veya x Q 2 TC 75( Q ) 1 ( Q ).( 75*, 15 ) / 52 3 D x Q Şeklide gerçekleşecektir. Yukarıdaki maliyet foksiyou dikkate alıarak yapıla simülasyo uygulaması Ms Excel elektroik tablosu kullaılarak gerçekleştirilmiştir. Öcelikle maliyet kalemleri ve başlagıç stoğuu girilebileceği hücreler Şekil 3 de görüldüğü gibi belirlemiştir.

6 51 Şekil 3 Simülasyo Girdileri Şekilde de görüldüğü üzere başlagıç stoğu 17 birimdir. Ayrıca işletmei kullamakta olduğu mevcut (R, s, S) stok kotrol politikası parametreleri de görülmektedir. İşletmei yeide sipariş oktası 9, yeileme oktası ise 18 olarak kullaılmaktadır. Şekil 4 de elektroik tablo kullaılarak yapıla 52 simülasyo modelii ilk 2 haftası görülmektedir. Şekil iceleecek olursa, ilk hafta eldeki stok miktarı 17 birimdir. Dolayısıyla herhagi bir siparişe gerek duyulmamaktadır. Hafta içeriside oluşa talep 18 birimdir ve stok düzeyi 62 birime düşmüştür. Bir soraki haftaı başıda stok düzeyi yeide sipariş oktasıı altıda kaldığıda 18-62=118 birim sipariş verilmiştir. Dikkat edilecek olursa Tedarik Süresi bir hafta olmuştur ve bir soraki hafta yai üçücü hafta stoğa girmiştir. Üçücü hafta başıda stok miktarı x sıfır olmasıa rağme, yolda gele miktar Q 118 birim olduğuda ve o hafta içeriside stoğa girdiğide veya gireceğide sipariş verilmemiştir. Geri sayaç sütuu ise sipariş verile miktarı tedarik süresii hagi hafta geleceğii tespiti içi kullaılmaktadır. Öreği dördücü hafta siparişi verilecek 166 birim acak dört hafta sora stoğa girecektir, dolayısıyla beşici haftada geri sayaç 3 olarak gözükmektedir. Tabloda bir kaç tae geri sayaç kullamaı sebebi ise yolda ola sipariş durumuda dahi modeli sipariş verilebilme özelliğide kayaklamaktadır. Modelde beş adet geri sayaç kullamak yapıla deemeler soucuda yeterli bulumuştur çükü bir ada maksimum beş adet siparişi yolda olabileceği görülmüştür. Tabi ki bu sayı modeli özelliğie göre artma veya azalma gösterebilir. Şekil 4 teki modeli işletmei kulladığı stok kotrol politikasıı souçlarıı göstermesie rağme elektroik tabloda Şekil 5 te görüle stok parametrelerie ilişki deemeler programı arka plaıda yapılmaktadır. Şekil 5 te görüldüğü gibi 1*1 luk bir deeme matrisi oluşturulmuştur. Burada yeide sipariş oktası 1,2,...,1 ve yeileme oktası 1,11,...,2 içi model miimum maliyeti aramaktadır. Şekilde koyu ola 5*12 hücresi tek dögüdeki miimum maliyeti vere oktadır. Her dögüde 52 haftaı her hücre içi simülasyou yapılmakta ve ortaya çıka yıllık toplam maliyet hafta sayısıa bölüerek her hafta içi ortalama maliyet hesaplamaktadır.

7 Şekil 4 Elektroik Tabloda Simülasyo Modeli 52

8 53 Şekil 5 Farklı Parametreler içi Tek Dögüde Maliyet Tablosu Çalışmada gerçekçiliği yakalamak ve doğru souca ulaşmak adıa 5 dögü uygulamış ve her parametrei kaç kez miimum maliyet verdiği Şekil 6 da gösterilmiştir. Şekilde de görüleceği üzere miimum değerler tablou kuzey batı köşeside toplamıştır. Hatta işletmei kulladığı 9*18 hücresi 5 deemede hiç miimum değere ulaşamamıştır. Uygu değerler arasıdasa 1*12 hüzresie ait parametreler 5 deemede 1298 kez miimum değeri vermiştir. Tabi bu tablo sadece miimum değeri vere parametrei o dögü içi e iyi olduğuu gösterdiğide, diğerlerie göre e kadar iyi olduğuu gösterememektedir. Bu sebeple Şekil 7 de her parametre değeri içi 5 dögüde oluşa toplam maliyet Şekil 7 de verilmiştir. Şekilde de ayı souçları elde edildiği rahatlıkla görülebilir. Dolayısıyla toplam maliyet yöüde de kıyasladığıda 1*12 hücresi e iyi soucu vermektedir. Şekil 8 ise 5 dögü souda oluşa haftalık ortalama stok maliyetii vermektedir. İşletmei mevcut politikasıa göre, yeide sipariş oktası 9, yeileme oktası 18 olduğuda haftalık ortalama stok maliyeti 378 Avro olmaktadır. Modeli bulduğu 1*12 oktası ise haftalık ortalama stok maliyetii 34 Avroya kadar idirmiştir. Dolayısıyla yeide sipariş oktası 1 birim, yeileme oktası 12 birim kabul edildiğide haftalık stok maliyetleride %1 luk bir iyileşme görülmektedir. Şekil 6 5 Dögü Souda Miimum Parametre Değerleri

9 Şekil 7 5 Dögü Souda Oluşa Toplam Maliyet Şekil 8 Haftalık Ortalama Maliyetler SONUÇ Bu çalışmada, ispayolet ürete bir işletmei A tipi stok kalemi ola işlemiş çelik hammaddesi ele alımıştır. Stok kalemie ait kotrol politikası, literatürde optimum soucu vere politika olarak bilie (R,s,S) yai opsiyolu yeileme (optioal repleishmet) modeli olarak kullaılmaktadır. Bu politika kullaım olarak optimum soucu vermesie rağme uygulamada parametrelerii belirlemesii güçlüğü sebebiyle verimli biçimde kullaılamamaktadır. Burada yola çıkarak çalışma kapsamıda, sadece bir kalem hammadde içi değil herhagi bir işletmede hammadde olsu, yarımamul olsu veya mamul olsu her stok kotrol kalemi içi kullaılabilecek ortak bir elektroik tablo hazırlamıştır. Uygulamaya kou ola stok kalemii haftalık ortalama maliyetleri kıyaslamış ve buu yaparke hem talebi hem de tedarik süresii rassal dağıldığı bir sistem oluşturulmuştur. Kullaıla mevcut parametreler kıyaslamış ve maliyet yöüde e düşük okta ola 1*12 bulumuştur. Bu oktaı çıkmasıı sebebi, sipariş maliyetii yüksek olması ve elde buludurma maliyetii de ciddi büyüklükte olmasıda kayaklamaktadır. Bu maliyetler değiştikçe tabi ki parametreler direkt olarak değişecek ve yei sipariş oktası ile yeileme oktalarıa ulaşılacaktır. Çalışmada gözardı edile tek husus, sipariş sayısı ve kaç defa elde buludurmamayla karşı karşıya kalıdığıdır. İleride yapılabilecek çalışmalarda bu oktalarıda üzeride durulması fayda sağlayacaktır.

10 55 KAYNAKÇA ARROW, K.J., HARRIS, T., ve MARSCHAK J., 1951, Optimal Ivetory Policy, Ecoometrica, Volume:19, S: BUCHAN, J., KOENIGSBERG, E., 1966, Scietific Ivetory Maagemet, New Delhi, Pretice-Hall of Idia Private Limited. EHRHARDT, R., 1979, The Power Approximatio for Computig (s,s) Ivetory Policies, Maagemet Sciece, Volume: 3-5, s: EHRHARDT, R., 1984, (s,s) Policies for a Dyamic Ivetory Model with Stochastic Lead Times, Operatios Research, Volume: 32-1, s: EHRHARDT, R., MOSIER, C., 1984, Revisio of the Power Approximatio for Computig (s,s) Policies, Maagemet Sciece, Volume: 3-5, s: YIN, K. Kare, LIU, Hu ve JOHNSON, Neil E., 22, Markovia Ivetory Policy with Applicatio to the Paper Idustry, Computers ad Chemical Egieerig, Volume: 26, s: KÖCHEL, P., NIELANDER, U., 25, Simulatio-Based Optimisatio Of Multi Echelo Ivetory Systems, It.J. Productio Ecoomics, Volume: 93-94, s: LARSON,C.Eric, OLSON, Lars J., SHARMA, Suil, 21, Optimal Ivetory Policies Whe The Demad Distributio is ot Kow, Joural of Ecoomic Theory, Volume: 11, s: NADDOR, E., 1975, Optimal ad Heuristic Decisio i Sigle ad Multi-Item Ivetory Systems, Maagemet Sciece, Volume: 21-11, s: NIELSEN, Christia, LARSEN, Christia, 25, A Aalytical Study of the Q(s,S) policy applied to the joit repleishmet problem, Europea Joural of Operatioal Research, Volume: 163, s: ÖZÇAKAR, Necdet, İbrahim Zeki AKYURT, 27, Stokastik (R,s,S)ve Stokastik (R,S) Stok Kotrol Politikalarıı Poliüreta Sektörüde Markow Karar Süreci Yardımıyla Karşılaştırılması İşletme İktisadı Estitüsü Yöetim Dergisi, Yıl:18, Sayı:56, s: 1-23 RABTA, Boualem, AISSANI, Djamil, 25, Strog Stability i a (R.s.S) ivetory model, It.J. Productio Ecoomics, Volume: 97, s: SCHNEIDER, H., 1978, Methods for Determiig the Re-Order Poit of a (s,s) Orderig Policy Whe a Service Level is Specified, Joural of the Operatio Research Society, Volume: 29(12), s: SEZEN, Hayretti Kemal, ERDOĞMUŞ, Şeol, 25, Evater Politikası Belirlemede Bezetim Uygulaması, 7. Ulusal Ekoometri ve İstatistik Sempozyumu, İstabul Üiversitesi. SILVER, Edward A, PYKE, David F. ve PETERSON, Rei, 1998, Ivetory Maagemet ad Productio Plaig ad Schedulig, The Uited States of America, Joh Wiley & Sos, Third Editio. ZHENG, Yu-Sheg, FEDERGRUEN, A., Jul/Aug. 1991, Fidig Optimal (s,s) Policies is About as Simple as Evaluatig a Sigle Policy, Operatios Research, Volume: 39-4, s:

BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER

BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ İkici bölümde verileri frekas tablolarıı hazırlaması ve grafikleri çizilmesideki esas amaç; gözlemleri doğal olarak ait oldukları populasyo dağılışıı belirlemek ve dağılışı geel özelliklerii

Detaylı

İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME

İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İstabul Ticaret Üversitesi, 25-27 Kasım 2005 İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME Tamer EREN

Detaylı

LİNEER OLMAYAN DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ-2

LİNEER OLMAYAN DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ-2 LİNEER OLMAYAN DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ SABİT NOKTA İTERASYONU YÖNTEMİ Bu yötemde çözüme gitmek içi f( olarak verile deklem =g( şeklie getirilir. Bir başlagıç değeri seçilir ve g ( ardışık

Detaylı

ÖĞRENME ETKİLİ HAZIRLIK VE TAŞIMA ZAMANLI PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ

ÖĞRENME ETKİLİ HAZIRLIK VE TAŞIMA ZAMANLI PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ Öğreme Etkili Hazırlık ve Taşıma Zamalı Paralel Makieli Çizelgeleme Problemi HAVACILIK VE UZAY TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ TEMMUZ 2006 CİLT 2 SAYI 4 (67-72) ÖĞRENME ETKİLİ HAZIRLIK VE TAŞIMA ZAMANLI PARALEL

Detaylı

İSTATİSTİK 2. Tahmin Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI. aysecagli@beykent.edu.tr

İSTATİSTİK 2. Tahmin Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI. aysecagli@beykent.edu.tr İSTATİSTİK 2 Tahmi Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI aysecagli@beyket.edu.tr İstatistik yötemler İstatistik yötemler Betimsel istatistik Çıkarımsal istatistik Tahmi Hipotez testleri Nokta tahmii Aralık

Detaylı

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI Bezetimi e öemli faydalarıda birisi, uygulamaya koymada öce alteratifleri karşılaştırmaı mümkü olmasıdır. Alteratifler; Fabrika yerleşim tasarımları Alteratif üretim

Detaylı

ANA NİRENGİ AĞLARINDA NİRENGİ SAYISINA GÖRE GPS ÖLÇÜ SÜRELERİNİN KURAMSAL OLARAK BULUNMASI

ANA NİRENGİ AĞLARINDA NİRENGİ SAYISINA GÖRE GPS ÖLÇÜ SÜRELERİNİN KURAMSAL OLARAK BULUNMASI TMMOB Harita ve Kadastro Mühedisleri Odası 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Tekik Kurultayı 18 22 Nisa 2011, Akara ANA NİRENGİ AĞLARINDA NİRENGİ SAYISINA GÖRE GPS ÖLÇÜ SÜRELERİNİN KURAMSAL OLARAK BULUNMASI

Detaylı

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI µ µ içi Güve Aralığı ALTERNATİF İTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMAI Bezetimi e öemli faydalarıda birisi, uygulamaya koymada öce alteratifleri karşılaştırmaı mümkü olmasıdır. Alteratifler; Fabrika yerleşim tasarımları

Detaylı

Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteın Yöntemi

Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteın Yöntemi 3 Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteı Yötemi Bu yötem bir izdüşüm tekiğie dayaır ve yalış pozisyo olarak isimledirile matematiksel tekiğe yakıdır. Buradaki düşüce f() çizgisi üzerideki bilie iki oktada

Detaylı

MONTE CARLO BENZETİMİ

MONTE CARLO BENZETİMİ MONTE CARLO BENZETİMİ U(0,) rassal değişkeler kullaılarak (zamaı öemli bir rolü olmadığı) stokastik ya da determiistik problemleri çözümüde kullaıla bir tekiktir. Mote Carlo simülasyou, geellikle statik

Detaylı

Robot Navigasyonunda Potansiyel Alan Metodlarının Karşılaştırılması ve Đç Ortamlarda Uygulanması

Robot Navigasyonunda Potansiyel Alan Metodlarının Karşılaştırılması ve Đç Ortamlarda Uygulanması Robot Navigasyouda Potasiyel Ala Metodlarıı Karşılaştırılması ve Đç Ortamlarda Uygulaması Eyüp Çıar 1 Osma Parlaktua Ahmet Yazıcı 3 1, Elektrik-Elektroik Mühedisliği Bölümü, Eskişehir Osmagazi Üiversesi,

Detaylı

ON THE TRANSFORMATION OF THE GPS RESULTS

ON THE TRANSFORMATION OF THE GPS RESULTS Niğde Üiversitesi Mühedislik Bilimleri Dergisi, Cilt 6 Sayı -, (00), 7- GPS SONUÇLARININ DÖNÜŞÜMÜ ÜZERİNE BİR İNCELEME Meti SOYCAN* Yıldız Tekik Üiversitesi, İşaat Fakültesi, Jeodezi Ve Fotogrametri Mühedisliği

Detaylı

Bileşik faiz hesaplamalarında kullanılan semboller basit faizdeki ile aynıdır. Temel formüller ise şöyledir:

Bileşik faiz hesaplamalarında kullanılan semboller basit faizdeki ile aynıdır. Temel formüller ise şöyledir: 1 BİLEŞİK FAİZ: Basit faiz hesabı kısa vadeli(1 yılda az) kredi işlemleride uygulaa bir metot idi. Ayrıca basit faiz metoduda her döem içi aapara sabit kalmakta olup o döem elde edile faiz tutarı bir soraki

Detaylı

Yatırım Projelerinde Kaynak Dağıtımı Analizi. Analysis of Resource Distribution in Investment Projects

Yatırım Projelerinde Kaynak Dağıtımı Analizi. Analysis of Resource Distribution in Investment Projects Uşak Üiversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (2012) 5/2, 89-101 Yatırım Projeleride Kayak Dağıtımı Aalizi Bahma Alp RENÇBER * Özet Bu çalışmaı amacı, yatırım projeleride kayak dağıtımıı icelemesidir. Yatırım

Detaylı

BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahminleme ve Hipotez Testlerine Giriş Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH

BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahminleme ve Hipotez Testlerine Giriş Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahmileme ve Hipotez Testlerie Giriş Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH Ege Üiversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim AD. Web: www.biyoistatistik.med.ege.edu.tr

Detaylı

MEKANİK TESİSATTA EKONOMİK ANALİZ

MEKANİK TESİSATTA EKONOMİK ANALİZ MEKANİK TESİSATTA EKONOMİK ANALİZ Mustafa ÖZDEMİR İ. Cem PARMAKSIZOĞLU ÖZET Düya çapıda rekabeti ö plaa çıktığı bu gükü şartlarda, e gelişmiş ürüü, e kısa sürede, e ucuza üretmek veya ilk yatırım ve işletme

Detaylı

4/16/2013. Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyansı için Tahmin

4/16/2013. Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyansı için Tahmin 4/16/013 Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyası içi Tahmi Kitle ve Öreklem Öreklem Dağılımı Nokta Tahmii Tahmi Edicileri Özellikleri Kitle ortalaması içi Aralık Tahmii Kitle Stadart Sapması içi Aralık Tahmii

Detaylı

TUTGA ve C Dereceli Nokta Koordinatlarının Gri Sistem ile Tahmin Edilmesi

TUTGA ve C Dereceli Nokta Koordinatlarının Gri Sistem ile Tahmin Edilmesi TMMOB Harita ve Kadastro Mühedisleri Odası, 5. Türkiye Harita Bilimsel ve Tekik Kurultayı, 5 8 Mart 5, Akara. TUTGA ve C Dereceli Nokta Koordiatlarıı Gri istem ile Tahmi Edilmesi Kürşat Kaya *, Levet Taşcı,

Detaylı

SAÜ. Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü DİFERENSİYEL DENKLEMLER Dönemi Ders Notları. Prof. Dr.

SAÜ. Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü DİFERENSİYEL DENKLEMLER Dönemi Ders Notları. Prof. Dr. SAÜ. Mühedislik Fakültesi Edüstri Mühedisliği Bölümü DİFERENSİYEL DENKLEMLER - Döemi Ders Notları Pro. Dr. Cemaletti KUBAT .Çok Değişkeli Foksiolarda Talor-McLauri Açılımları, Ekstremum Noktalar..Talor-McLauri

Detaylı

BASAMAK ATLAYARAK VEYA FARKLI ZIPLAYARAK İLERLEME DURUMLARININ SAYISI

BASAMAK ATLAYARAK VEYA FARKLI ZIPLAYARAK İLERLEME DURUMLARININ SAYISI Projesii Kousu: Bir çekirgei metre, metre veya 3 metre zıplayarak uzuluğu verile bir yolu kaç farklı şekilde gidebileceği ya da bir kişii veya (veya 3) basamak atlayarak basamak sayısı verile bir merdivei

Detaylı

Doç. Dr. M. Mete DOĞANAY Prof. Dr. Ramazan AKTAŞ

Doç. Dr. M. Mete DOĞANAY Prof. Dr. Ramazan AKTAŞ TAHVİL DEĞERLEMESİ Doç. Dr. M. Mee DOĞANAY Prof. Dr. Ramaza AKTAŞ 1 İçerik Tahvil ve Özellikleri Faiz Oraı ve Tahvil Değeri Arasıdaki İlişki Tahvili Geiri Oraı ve Vadeye Kadar Geirisi Faiz Oraı Riski Verim

Detaylı

Öğrenci Numarası İmzası: Not Adı ve Soyadı

Öğrenci Numarası İmzası: Not Adı ve Soyadı Öğreci Numarası İmzası: Not Adı ve Soyadı SORU 1. a) Ekoomii taımıı yapıız, amaçlarıı yazıız. Tam istihdam ile ekoomik büyüme arasıdaki ilişkiyi açıklayıız. b) Arz-talep kauu edir? Arz ve talep asıl artar

Detaylı

İŞLETİM KARAKTERİSTİĞİ EĞRİSİ VE BİR ÇALIŞMA THE OPERATING CHARACTERISTIC CURVE AND A CASE STUDY

İŞLETİM KARAKTERİSTİĞİ EĞRİSİ VE BİR ÇALIŞMA THE OPERATING CHARACTERISTIC CURVE AND A CASE STUDY Süleyma Demirel Üiversitesi Vizyoer Dergisi Suleyma Demirel Uiversity The Joural of Visioary İŞLETİM KARAKTERİSTİĞİ EĞRİSİ VE BİR ÇALIŞMA ÖZET Yrd. Doç. Dr. Halil ÖZDAMAR 1 İstatistiksel kalite kotrol

Detaylı

İstatistik ve Olasılık

İstatistik ve Olasılık İstatistik ve Olasılık Ders 3: MERKEZİ EĞİLİM VE DAĞILMA ÖLÇÜLERİ Prof. Dr. İrfa KAYMAZ Taım Araştırma souçlarıı açıklamasıda frekas tablosu ve poligou isteile bilgiyi her zama sağlamayabilir. Verileri

Detaylı

Tek Bir Sistem için Çıktı Analizi

Tek Bir Sistem için Çıktı Analizi Tek Bir Sistem içi Çıktı Aalizi Bezetim ile üretile verile icelemesie Çıktı Aalizi deir. Çıktı Aalizi, bir sistemi performasıı tahmi etmek veya iki veya daha fazla alteratif sistem tasarımıı karşılaştırmaktır.

Detaylı

SIRA-BAĞIMLI HAZIRLIK ZAMANLI İKİ ÖLÇÜTLÜ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: TOPLAM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME. Tamer EREN a,*, Ertan GÜNER b ÖZET

SIRA-BAĞIMLI HAZIRLIK ZAMANLI İKİ ÖLÇÜTLÜ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: TOPLAM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME. Tamer EREN a,*, Ertan GÜNER b ÖZET Erciyes Üiversitesi Fe Bilimleri Estitüsü Dergisi 23 (1-2) 95-105 (2007) http://fbe.erciyes.edu.tr/ ISSN 1012-2354 SIRA-BAĞIMLI HAZIRLIK ZAMANLI İKİ ÖLÇÜTLÜ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: TOPLAM TAMAMLANMA ZAMANI

Detaylı

Öğrenme Etkili Tam Zamanında Çizelgeleme Problemi Ve KOBĐ de Uygulama

Öğrenme Etkili Tam Zamanında Çizelgeleme Problemi Ve KOBĐ de Uygulama It.J.Eg.Research & Developmet,Vol.,No.2,Jue 2009 Öğreme Etkili Tam Zamaıda Çizelgeleme Problemi Ve KOBĐ de Uygulama 29 Mesut emil ĐŞLER a, Bilal TOKLU b, Veli ÇELĐK c, Süleyma ERSÖZ d a-devlet Malzeme

Detaylı

2016 YILI I.DÖNEM AKTÜERLİK SINAVLARI RİSK ANALİZİ VE AKTÜERYAL MODELLEME. aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir? n exp 1.

2016 YILI I.DÖNEM AKTÜERLİK SINAVLARI RİSK ANALİZİ VE AKTÜERYAL MODELLEME. aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir? n exp 1. 06 YILI I.DÖNEM AKTÜERLİK SINAVLARI Soru Toplam hasar miktarı S i olasılık ürete foksiyou X x i PS ( t) = E( t ) = exp λi( t ) ise P S(0) aşağıdaki seçeeklerde hagiside verilmiştir? A) 0 B) C) exp λ i

Detaylı

SAÜ. Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü DİFERENSİYEL DENKLEMLER Dönemi Karma Eğitim Ders Notları. Doç. Dr.

SAÜ. Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü DİFERENSİYEL DENKLEMLER Dönemi Karma Eğitim Ders Notları. Doç. Dr. SAÜ. Mühedislik Fakültesi Edüstri Mühedisliği Bölümü DİFERENSİYEL DENKLEMLER 9- Döemi Karma Eğitim Ders Notları Doç. Dr. Cemaletti KUBAT .Çok Değişkeli Foksiolarda Talor-McLauri Açılımları, Ekstremum Noktalar..Talor-McLauri

Detaylı

OKUL ÖNCESİ DÖNEM İŞİTME ENGELLİLERDE MÜZİK EĞİTİMİ İLE ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE TERAPÖTİK BİR ÇALIŞMA

OKUL ÖNCESİ DÖNEM İŞİTME ENGELLİLERDE MÜZİK EĞİTİMİ İLE ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE TERAPÖTİK BİR ÇALIŞMA Joural of Research i Educatio ad Teachig OKUL ÖNCESİ DÖNEM İŞİTME ENGELLİLERDE MÜZİK EĞİTİMİ İLE ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE TERAPÖTİK BİR ÇALIŞMA Yard.Doç.Dr. Tüli Malkoç Marmara Üiversitesi

Detaylı

TĐCARĐ MATEMATĐK - 5.2 Bileşik Faiz

TĐCARĐ MATEMATĐK - 5.2 Bileşik Faiz TĐCARĐ MATEMATĐK - 5 Bileşik 57ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER: Örek 57: 0000 YTL yıllık %40 faiz oraıyla yıl bileşik faiz ile bakaya yatırılmıştır Bu paraı yılı souda ulaşacağı değer edir? IYol: PV = 0000 YTL = PV (

Detaylı

NOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ

NOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ NOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. KULLANILAN ŞEKİLLERİN VE NOTLARIN TELİF HAKKI KİTABIN YAZARI VE BASIM EVİNE AİTTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ Ekoometri: Sözcük

Detaylı

KALİTE VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME İÇİN MÜŞTERİ GERİ BİLDİRİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

KALİTE VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME İÇİN MÜŞTERİ GERİ BİLDİRİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Altı Sigma Yalı Koferasları (9- Mayıs 8) KALİTE VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME İÇİN MÜŞTERİ GERİ BİLDİRİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Serka ATAK Evre DİREN Çiğdem CİHANGİR Murat Caer TESTİK ÖZET Ürü ve hizmet kalitesii

Detaylı

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. Pamukkale University Journal of Engineering Sciences Pamukkale Üiversitesi Mühedislik Bilimleri Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, 2013, Sayfalar 76-80 Pamukkale Üiversitesi Mühedislik Bilimleri Dergisi Pamukkale Uiversity Joural of Egieerig Scieces TEK MAKİNELİ

Detaylı

Tahmin Edici Elde Etme Yöntemleri

Tahmin Edici Elde Etme Yöntemleri 6. Ders Tahmi Edici Elde Etme Yötemleri Öceki derslerde ve ödevlerde U(0; ) ; = (0; ) da¼g l m da, da¼g l m üst s r ola parametresi içi tahmi edici olarak : s ra istatisti¼gi ve öreklem ortalamas heme

Detaylı

TOPOLOJİK TEMEL KAVRAMLAR

TOPOLOJİK TEMEL KAVRAMLAR TOPOLOJİK TEMEL KAVRAMLAR 1.1. Kümeler ve Foksiyolar A ı bir elemaıa B i yalız bir elemaıı eşleye bağıtıya bir foksiyo deir. f : A B, Domf = U A ve ragef B dir. Taım 1.1.1. f : A B foksiyou içi V A olsu.

Detaylı

ÖRNEKLEME TEORİSİ VE TAHMİN TEORİSİ

ÖRNEKLEME TEORİSİ VE TAHMİN TEORİSİ İSTATİSTİKSEL TAHMİNLEME VE İSTATİSTİKSEL YORUMLAMA TAHMİNLEME SÜRECİ VE YORUMLAMA SÜRECİ ÖRNEKLEME TEORİSİ VE TAHMİN TEORİSİ ÖRNEKLEME VE ÖRNEKLEME ÖRNEKLEME DAĞILIMLARI VE ÖRNEKLEME DAĞILIMLARI Yorumlama

Detaylı

SBE 601 ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ, ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ

SBE 601 ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ, ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ SBE 601 ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ, ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ ÖRNEKLEM BÜYÜKLÜĞÜNÜN SAPTANMASI ÖRNEKLEME YÖNTEMLERİ Prof. Dr. Ergu Karaağaoğlu H.Ü. Tıp Fakültesi Biyoistatistik ABD ÖRNEKLEM BÜYÜKLÜĞÜNÜN SAPTANMASI

Detaylı

İstatistik ve Olasılık

İstatistik ve Olasılık İstatistik ve Olasılık Ders 3: MERKEZİ EĞİLİM VE DAĞILMA ÖLÇÜLERİ Prof. Dr. İrfa KAYMAZ Taım Araştırma souçlarıı açıklamasıda frekas tablosu ve poligou isteile bilgiyi her zama sağlamayabilir. Verileri

Detaylı

6. BÖLÜM VEKTÖR UZAYI VEKTÖR UZAYI VEKTÖR UZAYLARI

6. BÖLÜM VEKTÖR UZAYI VEKTÖR UZAYI VEKTÖR UZAYLARI 6. BÖLÜM VEKTÖR LARI -BOYUTLU (ÖKLİT) I Taım: Eğer pozitif bir tam sayı ise sıralı -sayı, gerçel sayılar kümesideki adet sayıı (a 1, a 2,, a ) bir dizisidir. Tüm sıralı -sayılarıı kümesi -boyutlu uzay

Detaylı

ˆp x p p(1 p)/n. Ancak anakütle oranı p bilinmediğinden bu ilişki doğrudan kullanılamaz.

ˆp x p p(1 p)/n. Ancak anakütle oranı p bilinmediğinden bu ilişki doğrudan kullanılamaz. YTÜ-İktisat İstatistik II Aralık Tahmii II 1 ANAKÜTLE ORANININ (p GÜVEN ARALIKLARI (BÜYÜK ÖRNEKLEMLERDE Her birii başarı olasılığı p ola birbiride bağımsız Beroulli deemeside öreklemdeki başarı oraıı ˆp

Detaylı

KİMYASAL DENGE (GİBBS SERBEST ENERJİSİ MİNİMİZASYONU) MODELLEMESİ

KİMYASAL DENGE (GİBBS SERBEST ENERJİSİ MİNİMİZASYONU) MODELLEMESİ KİMYASAL DENGE (GİBBS SERBEST ENERJİSİ MİNİMİZASYONU) MODELLEMESİ M. Turha ÇOBAN Ege Üiversitesi, Mühedislik Fakultesi, Makie Mühedisliği Bölümü, Borova, İZMİR Turha.coba@ege.edu.tr Özet: Kimyasal degei

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ Makine Mühendisliği Bölümü

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ Makine Mühendisliği Bölümü BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ Makie Mühedisliği Bölümü 1 STAJLAR: Makie Mühedisliği Bölümü öğrecileri, öğreim süreleri boyuca 3 ayrı staj yapmakla yükümlüdürler. Bularda ilki üiversite içide e fazla 10 iş güü süreli

Detaylı

TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR

TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR www.tekolojikarastirmalar.com e-issn:134-4141 Makie Tekolojileri Elektroik Dergisi 28 (3) 41-48 TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR Makale Düşük Sıcak Kayaklı Isı Pompaları Eerji Maliyet Aalizi Özet Murat KAYA Hitit

Detaylı

MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ (STATİK)

MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ (STATİK) MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ (STATİK) Prof. Dr. Meti OLGUN Akara Üiversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, temel kavramlar, statiği temel ilkeleri 2-3 Düzlem kuvvetler

Detaylı

İşlenmemiş veri: Sayılabilen yada ölçülebilen niceliklerin gözlemler sonucu elde edildiği hali ile derlendiği bilgiler.

İşlenmemiş veri: Sayılabilen yada ölçülebilen niceliklerin gözlemler sonucu elde edildiği hali ile derlendiği bilgiler. OLASILIK VE İSTATİSTİK DERSLERİ ÖZET NOTLARI İstatistik: verileri toplaması, aalizi, suulması ve yorumlaması ile ilgili ilkeleri ve yötemleri içere ve bu işlemleri souçlarıı probabilite ilkelerie göre

Detaylı

ISL 418 Finansal Vakalar Analizi

ISL 418 Finansal Vakalar Analizi 23.3.218 2. HAFTA ISL 18 Fiasal Vakalar Aalizi Paraı Zama Değeri Doç. Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr 2 Paraı Zama Değeri Paraı Zama Değeri Yatırım ve fiasma kararlarıda rasyoelliği yakalamak

Detaylı

Standart Formun Yapısı. Kanonik Form. DP nin Formları SİMPLEX YÖNTEMİ DP nin Düzenleniş Şekilleri. 1) Optimizasyonun anlamını değiştirme

Standart Formun Yapısı. Kanonik Form. DP nin Formları SİMPLEX YÖNTEMİ DP nin Düzenleniş Şekilleri. 1) Optimizasyonun anlamını değiştirme 5.0.06 DP i Düzeleiş Şekilleri DP i Formları SİMPLEX YÖNTEMİ ) Primal (özgü) form ) Kaoik form 3) Stadart form 4) Dual (ikiz) form Ayrı bir kou olarak işleecek Stadart formlar Simplex Yötemi içi daha elverişli

Detaylı

EME 3117 SİSTEM SIMÜLASYONU. Girdi Analizi Prosedürü. Dağılıma Uyum Testleri. Dağılıma Uyumun Kontrol Edilmesi. Girdi Analizi-II Ders 9

EME 3117 SİSTEM SIMÜLASYONU. Girdi Analizi Prosedürü. Dağılıma Uyum Testleri. Dağılıma Uyumun Kontrol Edilmesi. Girdi Analizi-II Ders 9 ..7 EME 37 Girdi Aalizi Prosedürü SİSTEM SIMÜLASYONU Modelleecek sistemi (prosesi) dokümate et Veri toplamak içi bir pla geliştir Veri topla Verileri grafiksel ve istatistiksel aalizii yap Girdi Aalizi-II

Detaylı

İstanbul Göztepe Bölgesinin Makine Öğrenmesi Yöntemi ile Rüzgâr Hızının Tahmin Edilmesi

İstanbul Göztepe Bölgesinin Makine Öğrenmesi Yöntemi ile Rüzgâr Hızının Tahmin Edilmesi Makie Tekolojileri Elektroik Dergisi Cilt: 8, No: 4, 011 (75-80) Electroic Joural of Machie Techologies Vol: 8, No: 4, 011 (75-80) TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.tekolojikarastirmalar.com e-issn:1304-4141

Detaylı

ISF404 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ

ISF404 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ 4. HAFTA ISF44 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ PARANIN ZAMAN DEĞERİ VE GETİRİ ÇEŞİTLERİ Doç. Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr 2 Paraı Zama Değeri Paraı Zama Değeri Yatırım

Detaylı

TÜRKİYE İÇİN SERMAYE STOK VERİLERİ GÜNCELLENMESİ VE BÜYÜME ORANIYLA İLİŞKİSİ: 1972-2008 DÖNEMİ

TÜRKİYE İÇİN SERMAYE STOK VERİLERİ GÜNCELLENMESİ VE BÜYÜME ORANIYLA İLİŞKİSİ: 1972-2008 DÖNEMİ TÜRKİYE İÇİN SERMAYE STOK VERİLERİ GÜNCELLENMESİ VE BÜYÜME ORANIYLA İLİŞKİSİ: 1972-2008 DÖNEMİ Updatig Capital Stock Data for Turkey ad Its Relatioship with Growth Rate: The Period of 1972-2008 Dr. Ahmet

Detaylı

20 (1), 109-115, 2008 20(1), 109-115, 2008. kakilli@marmara.edu.tr

20 (1), 109-115, 2008 20(1), 109-115, 2008. kakilli@marmara.edu.tr Fırat Üiv. Fe ve Müh. il. Dergisi Sciece ad Eg. J of Fırat Uiv. 0 (), 09-5, 008 0(), 09-5, 008 Harmoikleri Reaktif Güç Kompazasyo Sistemlerie Etkilerii İcelemesi ve Simülasyou da KKİİ, Koray TUNÇP ve Mehmet

Detaylı

Kırsal Kalkınma için IPARD Programı ndan Sektöre BÜYÜK DESTEK

Kırsal Kalkınma için IPARD Programı ndan Sektöre BÜYÜK DESTEK KAPAK KONUSU Kırsal Kalkıma içi IPARD Programı da Sektöre BÜYÜK DESTEK Kırsal Kalkıma (IPARD) Programı Kırmızı Et Üretimi ve Et Ürülerii İşlemesi ve Pazarlaması alalarıda gerçekleştirilecek yatırımları

Detaylı

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 4, 2009 43 ÜRETİM PLANLAMA VE İŞ YÜKLEME METOTLARI

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 4, 2009 43 ÜRETİM PLANLAMA VE İŞ YÜKLEME METOTLARI Atatürk Üiversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 4, 2009 43 ÜRETİM PLANLAMA VE İŞ YÜKLEME METOTLARI Osma DEMİRDÖĞEN (*) Dilşad GÜZEL (**) Özet: Üretim plalama süreci, üretim öcesideki

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferasiyel Deklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulumak veya kullaım koşulları hakkıda bilgi içi http://ocw.mit.edu/terms web sitesii ziyaret ediiz.

Detaylı

LABORATUVARIN İŞ HİJYENİ ÖLÇÜM, TEST VE ANALİZ HİZMETLERİ KAPSAMINDA AKREDİTASYON BELGESİ ALMASI ZORUNLULUĞU OLAN PARAMETRE LİSTESİ

LABORATUVARIN İŞ HİJYENİ ÖLÇÜM, TEST VE ANALİZ HİZMETLERİ KAPSAMINDA AKREDİTASYON BELGESİ ALMASI ZORUNLULUĞU OLAN PARAMETRE LİSTESİ LABORATUVARIN İŞ HİJYENİ ÖLÇÜM, TEST VE ANALİZ HİZMETLERİ KAPSAMINDA AKREDİTASYON BELGESİ ALMASI ZORUNLULUĞU OLAN PARAMETRE LİSTESİ Sıra No Parametre 1 Kişisel Soluabilir Tozları Kosatrasyou 2 İşyeri Ortamı

Detaylı

2.2. Fonksiyon Serileri

2.2. Fonksiyon Serileri 2.2. Foksiyo Serileri Taım.. Herhagi bir ( u (x reel (gerçel değerli foksiyo dizisi verilsi. Bu m foksiyo dizisii tüm terimlerii toplamıa, yai u m (x + u m+ (x + u m+2 (x + u m+3 (x + + u m+ (x + = k=m

Detaylı

ÜSTEL VE Kİ-KARE DAĞILIMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN SİMULASYON İLE ÜRETİLEN RANDOM SAYILARLA GÖSTERİLMESİ

ÜSTEL VE Kİ-KARE DAĞILIMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN SİMULASYON İLE ÜRETİLEN RANDOM SAYILARLA GÖSTERİLMESİ C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 4, Sayı, 3 97 ÜSTEL VE Kİ-KARE DAĞILIMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN SİMULASYON İLE ÜRETİLEN RANDOM SAYILARLA GÖSTERİLMESİ Yalçı KARAGÖZ Cumhuriyet Üiversitesi

Detaylı

ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ

ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ 8. HAFTA ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ PORTFÖY YÖNETİMİ II Doç.Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr Geleeksel Portföy Yaklaşımı, Bu yaklaşıma göre portföy bir bilim değil,

Detaylı

POLİNOMLARDA İNDİRGENEBİLİRLİK. Derleyen Osman EKİZ Eskişehir Fatih Fen Lisesi 1. GİRİŞ

POLİNOMLARDA İNDİRGENEBİLİRLİK. Derleyen Osman EKİZ Eskişehir Fatih Fen Lisesi 1. GİRİŞ POLİNOMLARDA İNDİRGENEBİLİRLİK Derleye Osma EKİZ Eskişehir Fatih Fe Lisesi. GİRİŞ Poliomları idirgeebilmesi poliomları sıfırlarıı bulmada oldukça öemlidir. Şimdi poliomları idirgeebilmesi ile ilgili bazı

Detaylı

Ki- kare Bağımsızlık Testi

Ki- kare Bağımsızlık Testi PARAMETRİK OLMAYAN İSTATİSTİKSEL TEKNİKLER Prof. Dr. Ali ŞEN Ki- kare Bağımsızlık Testi Daha öceki bölümlerde ölçümler arasıdaki ilişkileri asıl iceleeceğii gördük. Acak sıklıkla ilgileile veriler ölçüm

Detaylı

Depolamanın imalatçı tarafından yapıldığı doğrudan sevkiyat. Depolama imalatçı, sevkiyat sırasında birleştirme

Depolamanın imalatçı tarafından yapıldığı doğrudan sevkiyat. Depolama imalatçı, sevkiyat sırasında birleştirme Dağıtım Ağı Tasarımı Seçimi Uygu ağ seçimide ürü karakteristiklerii yaısıra dağıtım ağıı güçllü ve zayıf yöleri de göz öüüe alımalıdır. Geçe hafta ele aldığımız tasarımları hem güçlü hem de zayıf yöleride

Detaylı

HARMONİK DİSTORSİYONUNUN ÖLÇÜM NOKTASI VE GÜÇ KOMPANZASYONU BAKIMINDAN İNCELENMESİ

HARMONİK DİSTORSİYONUNUN ÖLÇÜM NOKTASI VE GÜÇ KOMPANZASYONU BAKIMINDAN İNCELENMESİ HARMONİK DİSORSİYONUNUN ÖLÇÜM NOKASI VE GÜÇ KOMPANZASYONU BAKIMINDAN İNCELENMESİ Celal KOCAEPE Oktay ARIKAN Ömer Çağlar ONAR Mehmet UZUNOĞLU Yıldız ekik Üiversitesi Elektrik-Elektroik Fakültesi Elektrik

Detaylı

STOKASTİK (R,s,S) ve STOKASTİK (R,S) STOK KONTROL POLİTİKALARININ POLİÜRETAN SEKTÖRÜNDE MARKOV KARAR SÜRECİ YARDIMIYLA KARŞILAŞTIRILMASI

STOKASTİK (R,s,S) ve STOKASTİK (R,S) STOK KONTROL POLİTİKALARININ POLİÜRETAN SEKTÖRÜNDE MARKOV KARAR SÜRECİ YARDIMIYLA KARŞILAŞTIRILMASI Yöeim, Yıl: 8, ayı: 56, Şuba 27 TOKATİK (R,s,) ve TOKATİK (R,) TOK KONTROL POLİTİKALARININ POLİÜRETAN EKTÖRÜNDE MARKOV KARAR ÜRECİ YARDIMIYLA KARŞILAŞTIRILMAI Doç. Dr. Necde ÖZÇAKAR Arş. Grv. İbrahim Zeki

Detaylı

Tümevarım_toplam_Çarpım_Dizi_Seri. n c = nc i= 1 n ca i. k 1. i= r n. Σ sembolü ile bilinmesi gerekli bazı formüller : 1) k =1+ 2 + 3+...

Tümevarım_toplam_Çarpım_Dizi_Seri. n c = nc i= 1 n ca i. k 1. i= r n. Σ sembolü ile bilinmesi gerekli bazı formüller : 1) k =1+ 2 + 3+... MC formülüü doğruluğuu tümevarım ilkesi ile gösterelim. www.matematikclub.com, 00 Cebir Notları Gökha DEMĐR, gdemir@yahoo.com.tr Tümevarım_toplam_Çarpım_Dizi_Seri Tümevarım Metodu : Matematikte kulladığımız

Detaylı

KALİTE KONTROLDE ÖRNEKLEM BÜYÜKLÜĞÜNÜN DEĞİŞKEN OLMASI DURUMUNDA p KONTROL ŞEMALARININ OLUŞTURULMASI

KALİTE KONTROLDE ÖRNEKLEM BÜYÜKLÜĞÜNÜN DEĞİŞKEN OLMASI DURUMUNDA p KONTROL ŞEMALARININ OLUŞTURULMASI İstabul Ticaret Üiversitesi Fe Bilimleri Dergisi Yıl: 5 Sayı:10 Güz 2006/2 s 65-80 KALİTE KONTROLDE ÖRNEKLEM BÜYÜKLÜĞÜNÜN DEĞİŞKEN OLMASI DURUMUNDA p KONTROL ŞEMALARININ OLUŞTURULMASI İrfa ERTUĞRUL *,

Detaylı

Gayrimenkul Değerleme Esasları Dönem Deneme Sınavı I

Gayrimenkul Değerleme Esasları Dönem Deneme Sınavı I 1) I. Bia türü II. Bia yaşı III. Bia sııfı IV. İşaat evi V. Yıprama oraı Türkiye de bia metrekare ormal işaat maliyet bedelleri yukarıdakilerde hagilerie göre belirleir? A) Yalız II B) Yalız III C) II

Detaylı

{ 1 3 5} { 2 4 6} OLASILIK HESABI

{ 1 3 5} { 2 4 6} OLASILIK HESABI OLASILIK HESABI Bu derste, uygulamalarda sıkça karşılaşıla, Olasılık Uzaylarıda bazılarıa değieceğiz ve verilmiş bir Olasılık Uzayıda olasılık hesabı yapacağız. Ω. Ω solu sayıda elemaa sahip olsu. Ω {

Detaylı

FİBER BRAGG IZGARA TABANLI OPTİK SENSÖRÜN ANALİZİ

FİBER BRAGG IZGARA TABANLI OPTİK SENSÖRÜN ANALİZİ FİER RAGG IZGARA TAANLI OPTİK SENSÖRÜN ANALİZİ Lale KARAMAN 1 N. Özlem ÜNVERDİ Elektroik ve Haberleşme Mühedisliği ölümü Elektrik-Elektroik Fakültesi Yıldız Tekik Üiversitesi, 34349, eşiktaş, İstabul 1

Detaylı

SAYISAL ÇÖZÜMLEME. Sayısal Çözümleme

SAYISAL ÇÖZÜMLEME. Sayısal Çözümleme SAYISAL ÇÖZÜMLEME Saısal Çözümleme SAYISAL ÇÖZÜMLEME 8. Hafta İNTERPOLASYON Saısal Çözümleme 2 İÇİNDEKİLER Ara Değer Hesabı İterpolaso Doğrusal Ara Değer Hesabı MATLAB ta İterpolaso Komutuu Kullaımı Lagrace

Detaylı

PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNDE KONTROL SÜREKLİLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI

PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNDE KONTROL SÜREKLİLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI Kriz Dergisi 3 (1-2): 133-137 PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNDE KONTROL SÜREKLİLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI Ayça GÜRDAL*, Hasa MIRSAL" GİRİŞ VE AMAÇ Ayakta tedavi sürekliliği, diğer tıp dallarıda

Detaylı

DÖNEM I BİYOİSTATİSTİK, HALK SAĞLIĞI VE RUH SAĞLIĞI DERS KURULU Ders Kurulu Başkanı : Yrd.Doç.Dr. İsmail YILDIZ

DÖNEM I BİYOİSTATİSTİK, HALK SAĞLIĞI VE RUH SAĞLIĞI DERS KURULU Ders Kurulu Başkanı : Yrd.Doç.Dr. İsmail YILDIZ DÖNEM I BİYOİSTATİSTİK, HALK SAĞLIĞI VE RUH SAĞLIĞI DERS KURULU Ders Kurulu Başkaı : Yrd.Doç.Dr. İsmail YILDIZ ARAŞTIRMADA PLANLAMA VE ÇÖZÜMLEME (03-09 Ocak 014 Y.ÇELİK) Araştırma Süreci (The research

Detaylı

YENĐ BĐR ADAPTĐF FĐLTRELEME YÖNTEMĐ: HĐBRĐD GS-NLMS ALGORĐTMASI

YENĐ BĐR ADAPTĐF FĐLTRELEME YÖNTEMĐ: HĐBRĐD GS-NLMS ALGORĐTMASI Uludağ Üiversitesi ühedislik-imarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 3, Sayı, 008 YENĐ BĐR ADAPĐF FĐLRELEE YÖNEĐ: HĐBRĐD GS-NLS ALGORĐASI Sedat ĐRYAKĐ * eti HAUN ** Osma Hilmi KOÇAL ** Özet: Bu makalede, adaptif

Detaylı

İSTATİSTİK DERS NOTLARI

İSTATİSTİK DERS NOTLARI Balıkesir Üiversitesi İşaat Mühedisliği Bölümü umutokka@balikesir.edu.tr İSTATİSTİK DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Umut OKKAN idrolik Aabilim Dalı Balıkesir Üiversitesi İşaat Mühedisliği Bölümü Bölüm 5 Örekleme

Detaylı

BİLGİNİN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANARAK EĞİTİMDE PAYLAŞIMI

BİLGİNİN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANARAK EĞİTİMDE PAYLAŞIMI The Turkish Olie Joural of Educatioal Techology TOJET July 2005 ISSN: 106521 volume Issue Article 16 BİLGİNİN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANARAK EĞİTİMDE PAYLAŞIMI Yard. Doç. Dr. Bahadti RÜZGAR Marmara

Detaylı

TÜRKİYE DE KAYITDIŞI EKONOMİ VE BÜYÜME İLİŞKİSİ

TÜRKİYE DE KAYITDIŞI EKONOMİ VE BÜYÜME İLİŞKİSİ ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 3, Sayı 5, 2007, ss. 7-87. TÜRKİYE DE KAYITDIŞI EKONOMİ VE BÜYÜME İLİŞKİSİ Doç.Dr. Gülsüm AKALIN Marmara Üiversitesi İİBF İktisat Bölümü gulsum@marmara.edu.tr Öğr.Gör.

Detaylı

Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi Anadolu Journal of Agricultural Sciences

Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi Anadolu Journal of Agricultural Sciences Aadolu Tarım Bilimleri Dergisi Aadolu Joural of Agricultural Scieces http://dergipark.ulakbim.gov.tr/omuaajas Araştırma/Research Aadolu Tarım Bilim. Derg./Aadolu J Agr Sci, 31 (2016) ISSN: 1308-8750 (Prit)

Detaylı

YAPISAL ELEMANLARIN TİTREŞİM FREKANSLARININ ANALİZİ İÇİN ÜÇ BOYUTLU TIMOSHENKO KİRİŞ ELEMANI

YAPISAL ELEMANLARIN TİTREŞİM FREKANSLARININ ANALİZİ İÇİN ÜÇ BOYUTLU TIMOSHENKO KİRİŞ ELEMANI 2. Türkiye Deprem Mühedisliği ve Sismoloji Koferası YAPISAL ELEMANLARIN TİTREŞİM FREKANSLARININ ANALİZİ İÇİN ÜÇ BOYUTLU TIMOSHENKO KİRİŞ ELEMANI ÖZET: O. Soydaş 1 ve A. Sarıtaş 2 1 Doktora Öğrecisi, İşaat

Detaylı

YAPIM YÖNETİMİ - EKONOMİSİ 04

YAPIM YÖNETİMİ - EKONOMİSİ 04 İşaat projelerii içi fiasal ve ekoomik aaliz yötemleri İşaat projeleri içi temel maliyet kavramları Yaşam boyu maliyet: Projei kafamızda şekillemeye başladığı ada itibare başlayıp kullaım ömrüü tamamlayaa

Detaylı

OKUL ÖNCESİ DÖNEMİ İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARDA MÜZİK EĞİTİMİ 3

OKUL ÖNCESİ DÖNEMİ İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARDA MÜZİK EĞİTİMİ 3 The Joural of Academic Social Sciece OKUL ÖNCESİ DÖNEMİ İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARDA MÜİK EĞİTİMİ 3 ÖET Ece KARŞAL 1 Tüli MALKOÇ 2 Bu çalışmada, Okul öcesi döem işitme egelli çocuklara müzik eğitimi verilmiş

Detaylı

M Ü H E N D İ S L E R İ Ç İ N S AY I S A L YÖ N T E M L E R

M Ü H E N D İ S L E R İ Ç İ N S AY I S A L YÖ N T E M L E R İ H S A N T İ M U Ç İ N D O L A P C İ, Y İ Ğ İ T A K S O Y M Ü H E N D İ S L E R İ Ç İ N S AY I S A L YÖ N T E M L E R P U B L I S H E R O F T H I S B O O K Copyright 13 İHSAN TİMUÇİN DOLAPCİ, YİĞİT AKSOY

Detaylı

MADENCİLİK YATIRIM PROJELERİNİN SOSYAL KARLILIK ANALİZİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ

MADENCİLİK YATIRIM PROJELERİNİN SOSYAL KARLILIK ANALİZİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ MADENCİLİK, Cilt 42, Sayı 3, Sayfa 25-30, Eylül 2003 Vol. 42, No. 3, pp 25-30, September 2003 MADENCİLİK YATIRIM PROJELERİNİN SOSYAL KARLILIK ANALİZİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ Appraisal of Miig Ivestmet Projects

Detaylı

ANALİTİK HİYERARŞİ YÖNTEMİ İLE İLKOKUL SEÇİMİ

ANALİTİK HİYERARŞİ YÖNTEMİ İLE İLKOKUL SEÇİMİ Marmara Üiversitesi İ.İ.B.F. Dergisi YIL 2008, CİLT XXIV, SAYI 1 ANALİTİK HİYERARŞİ YÖNTEMİ İLE İLKOKUL SEÇİMİ Yrd.Doç.Dr. Üal H. ÖZDEN * ÖZET Aalitik hiyerarşi yötemi (AHY) karar almada, bir kişii veya

Detaylı

sorusu akla gelebilir. Örneğin, O noktasından A noktasına hareket, OA sembolü ile gösterilir

sorusu akla gelebilir. Örneğin, O noktasından A noktasına hareket, OA sembolü ile gösterilir BÖLÜM 1: VEKTÖRLER Vektörleri taımlamak içi iki yol vardır: uzayda oktalara karşılık gele bir koordiat sistemideki oktalar veya büyüklük ve yöü ola eseler. Bu kısımda, ede iki vektör taımıı buluduğu açıklaacak

Detaylı

DİKDÖRTGEN SPİRAL ANTENLER ÜZERİNE BİR İNCELEME

DİKDÖRTGEN SPİRAL ANTENLER ÜZERİNE BİR İNCELEME DİKDÖRTGEN SPİRAL ANTENLER ÜZERİNE BİR İNCELEME Uğur SAYNAK ve Alp KUŞTEPELİ Elektrik-Elektroik Mühedisliği Bölümü İzmir Yüksek Tekoloji Estitüsü, 35430, Urla, İZMİR e-posta: ugursayak@iyte.edu.tr e-posta:

Detaylı

HARDY-CROSS METODU VE UYGULANMASI

HARDY-CROSS METODU VE UYGULANMASI HRY-ROSS MTOU V UYGUNMSI ğ şebekelerde debi bir oktaya çeşitli yollarda gelebildiği içi, şebekei er agi bir borusua suyu agi yolda geldiğii ilk bakışta söyleyebilmek geellikle mümkü değildir. Çözümleme

Detaylı

Elektrik Enerji Sistemlerinde Oluşan Harmoniklerin Filtrelenmesinde Pasif Filtre ve Filtreli Kompanzasyonun Kullanımı ve Simülasyon Örnekleri

Elektrik Enerji Sistemlerinde Oluşan Harmoniklerin Filtrelenmesinde Pasif Filtre ve Filtreli Kompanzasyonun Kullanımı ve Simülasyon Örnekleri Politekik Dergisi Joural of Polytechic ilt: 9 Sayı: 4 s.63-69, 006 Vol: 9 No: 4 pp.63-69, 006 Elektrik Eerji Sistemleride Oluşa Harmoikleri Filtrelemeside Pasif Filtre ve Filtreli Kompazasyou Kullaımı

Detaylı

7. Ders. Bazı Kesikli Olasılık Dağılımları

7. Ders. Bazı Kesikli Olasılık Dağılımları Hatırlatma: ( Ω, U, P) bir olasılık uzayı ve 7. Ders Bazı Kesikli Olasılık Dağılımları : Ω ω R ( ω) foksiyou Borel ölçülebilir, yai B B içi { ω Ω : ( ω) B } U oluyorsa foksiyoua bir Rasgele Değişke deir.

Detaylı

BAĞINTI VE FONKSİYON

BAĞINTI VE FONKSİYON BAĞINTI VE FONKSİYON SIRALI N-Lİ x, x, x,..., x tae elema olsu. ( x, x, x,..., x ) yazılışıda elemaları sırası öemli ise x, x, x,..., x ) e sıralı -li deir. x, x, x,..., x ) de ( x (, x, x ( x, ) sıralı

Detaylı

TÜME VARIM Bu bölümde öce,kısaca tümevarım yötemii, sorada ÖYS de karşılamakta olduğumuz sembolüü ve sembolüü ele alacağız. A. TÜME VARIM YÖNTEMİ Tümevarım yötemii ifade etmede öce, öerme ve doğruluk kümesi

Detaylı

TAMSAYILI PROGRAMLAMADA DAL KESME YÖNTEMİ VE BİR EKMEK FABRİKASINDA OLUŞTURULAN ARAÇ ROTALAMA PROBLEMİNE UYGULANMASI

TAMSAYILI PROGRAMLAMADA DAL KESME YÖNTEMİ VE BİR EKMEK FABRİKASINDA OLUŞTURULAN ARAÇ ROTALAMA PROBLEMİNE UYGULANMASI Uludağ Üiversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt XXIV, Sayı 1, 2005, s. 101-114 TAMSAYILI PROGRAMLAMADA DAL KESME YÖNTEMİ VE BİR EKMEK FABRİKASINDA OLUŞTURULAN ARAÇ ROTALAMA PROBLEMİNE

Detaylı

Kuyruk Teorisi Ders Notları: Bazı Kuyruk Modelleri

Kuyruk Teorisi Ders Notları: Bazı Kuyruk Modelleri uyruk Teorisi Ders Notları: Bazı uyruk Modelleri Mehmet YILMAZ mehmetyilmaz@akara.edu.tr 10 ASIM 2017 11. HAFTA 6 Çok kaallı, solu N kapasiteli, kuyruk sistemi M/M//N/ Birimleri sisteme gelişleri arasıdaki

Detaylı

ÖZET Doktora Tezi KISITLI DURUM KALMAN FİLTRESİ VE BAZI UYGULAMALARI Esi KÖKSAL BABACAN Akara Üiversitesi Fe Bilimleri Estitüsü İstatistik Aabilim Dal

ÖZET Doktora Tezi KISITLI DURUM KALMAN FİLTRESİ VE BAZI UYGULAMALARI Esi KÖKSAL BABACAN Akara Üiversitesi Fe Bilimleri Estitüsü İstatistik Aabilim Dal ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ KISITLI DURUM KALMAN FİLTRESİ VE BAZI UYGULAMALARI Esi KÖKSAL BABACAN İSTATİSTİK ANABİLİM DALI ANKARA 2009 Her hakkı saklıdır ÖZET Doktora Tezi

Detaylı

İstatistik Ders Notları 2018 Cenap Erdemir BÖLÜM 5 ÖRNEKLME DAĞILIMLARI. 5.1 Giriş

İstatistik Ders Notları 2018 Cenap Erdemir BÖLÜM 5 ÖRNEKLME DAĞILIMLARI. 5.1 Giriş İstatistik Ders Notları 08 Ceap Erdemir BÖLÜM 5 ÖRNEKLME DAĞILIMLARI 5. Giriş Öreklem istatistikleri kullaılarak kitle parametreleri hakkıda çıkarsamalar yapmak istatistik yötemleri öemli bir bölümüü oluşturur.gülük

Detaylı

İki Serbestlik Dereceli Mekanizmalarla İşlev Sentezinde Tasarım Noktalarının Eşit ve Çebişev Aralıklandırması ile Seçiminin Karşılaştırılması

İki Serbestlik Dereceli Mekanizmalarla İşlev Sentezinde Tasarım Noktalarının Eşit ve Çebişev Aralıklandırması ile Seçiminin Karşılaştırılması Uluslararası Katılımlı 7. Makia Teorisi Sempozyumu, İzmir, -7 Hazira 05 İki Serbestlik Dereceli Mekaizmalarla İşlev Setezide Tasarım oktalarıı Eşit ve Çebişev Aralıkladırması ile Seçimii Karşılaştırılması

Detaylı

The Determination of Food Preparation and Consumption of the Working and Non-Working Women in Samsun

The Determination of Food Preparation and Consumption of the Working and Non-Working Women in Samsun Research Turkish Joural of Family Medicie & Primary Care www.tjfmpc.com The Determiatio of Food Preparatio ad Cosumptio of the Workig ad No-Workig Wome i Samsu Samsu İlide, ve Kadıları, Evde Besi Hazırlama

Detaylı

AÇIK ĐŞLETME BASAMAKLARI TENÖR KONTROLÜNDE JEOĐSTATĐSTĐKSEL TAHMĐN MODELĐ SEÇĐMĐ

AÇIK ĐŞLETME BASAMAKLARI TENÖR KONTROLÜNDE JEOĐSTATĐSTĐKSEL TAHMĐN MODELĐ SEÇĐMĐ Eskişehir Osmagazi Üiversitesi Müh.Mim.Fak.Dergisi C.XXI, S., 2008 Eg&Arch.Fac. Eskişehir Osmagazi Uiversity, Vol..XXI, No:, 2008 Makalei Geliş Tarihi : 2.02.2007 Makalei Kabul Tarihi : 23.03.2007 AÇIK

Detaylı

(3) Eğer f karmaşık değerli bir fonksiyon ise gerçel kısmı Ref Lebesgue. Ref f. (4) Genel karmaşık değerli bir fonksiyon için. (6.

(3) Eğer f karmaşık değerli bir fonksiyon ise gerçel kısmı Ref Lebesgue. Ref f. (4) Genel karmaşık değerli bir fonksiyon için. (6. Problemler 3 i Çözümleri Problemler 3 i Çözümleri Aşağıdaki özellikleri kaıtlamaızı ve buu yaıda daha fazla soyut kaıt vermeizi isteyeceğiz. h.h. eşitliğii ölçümü sıfır ola bir kümei tümleyei üzeride eşit

Detaylı

ARAŞTIRMA MAKALESİ /RESEARCH ARTICLE

ARAŞTIRMA MAKALESİ /RESEARCH ARTICLE ANADOLU ÜNİVERSİTESİ BİLİM VE TEKNOLOJİ DERGİSİ ANADOLU UNIVERSITY JOURNAL OF SCIENCE AND TECHNOLOGY Cilt/Vol.:-Sayı/No: : 355-366 (9) ARAŞTIRMA MAKALESİ /RESEARCH ARTICLE TEK DEĞİŞKENLİ KARARLI DAĞILIMLAR,

Detaylı