ARITILMASI: DENEYSEL VE MODELLEME ÖZET

Transkript

1 SAÜ. F n Bilimlri Drgisi, 13. Cilt, 1. Sayı, s. 6673, 09 Evrnsl Atıksuyun Ardaşık Ksikli Biyrakstör il Arıtılması: Dnysl v Mdlirn D. Tpalğlu EVSEL ATIKS ARDIŞIK KESİ K 1 Ai BİYOREAKTÖR İLE ARITILMASI: DENEYSEL VE MODELLEME Duygu TOPALOÖLU, Turgay DERE, Rcp İLERi Sakarya Üniv. Müh. Fakültsi, Çvr Mühndisliği dygtpalglu@yah.cm ÖZET Bu çalışmada, Ardışık Ksikli Raktör (AKR) sistmi il kntsl atıksuyun farklı raksiyn sürlrind (tr) arıtma vrimlri inclnrk, kntsl atıksular için ptimum raksiyn sürsinin v dnysl vrilr gör AK.R'nin mdllnrk dnysl çalışmaya n uygun rak:si n sabitinin (k) bulunması amaçlanmıştır. Çalışmalar sırasında; sıcaklık, ph, Askıda Katı ı:vıadd (AKM), Iltknlik, Çözünmüş Oksijn (Çü), Kimyasal Oksijn İhtiyacı (KOI), Biykimyasal Oksijn Ihtiyacı (BOI),Tplam Azt (TN), Tplam Fsfr (TP) gibi paramtrlrin ölçümü yapılarak çalışma kşullan gözlmlnmiştir. Çalışma kapsamında labratuar ölçkli bir AKR d bş farklı raksiyn sürsi için arıtma vrimlri inclnrk, kntsl atıksular için ptimum raksiyn sorsinin 1.5 saat, dnysl vrilr n uygun raksiyn sabitinin d 0,60 sa 1 lduğu görülmüştür. Anahtar Klimlr: Kntsl Atıksu, Ardışık Ksikli Raktör, Raksiyn Sürsi, Raksiyn Sabiti, Dnysl v Mdlirn ABSTRACT In this study, squncing batch ractr (SBR) tratmnt fficincis w r invstigatd in diffrnt ractin tims fr urban wastwatr. Optimum ractin tim was btaind and th mst suitabl ractin cnstant (k) was fund accrding t xprimntal study by mdliing f SBR During this study, such as ph, suspndd slids, cnductivity, turbidity, clur, disslvd xygn, BOD, COD, ttal phsphrus (TP) and ttal nitrgn (TN) paramtrs wr masurd t bsrv tratmnt fficincis. As part f this study, tratmnt fficinis f SBR w r bsrvd fr fiv diffrnt ractin tims in a labscald squncing batch ractr. Optimum ractin tim was btaind 1.5h and th mst suitabl ractin cnstant (k) accrding t xprimntal data and mdliing was fund 0.60 h1 fr urban wastwatr tratmnt by SBR Kywrds: Urban wastwatr, Squncing batch ractr, Ractin tim, Ractin cnstant, Exprimntal and Mdliing l.giriş Ardışık Ksikli Biyraktör (AKR), grk ndüstriyl v grks vsl atıksulann antılmasında kullanılan v sti zamanlarda yaygınlaşan, havalandn ma (raksiyn) v çöklm işlminin tk tank içrsind yapıldıı biyljik arıtma sistmidir. Ardışık Ksikli Biyraktör sistmi; bş farklı adımda tanımlanabilmktdirlr. Bunlar sırasıyla dldurma/raksiyn, raksiyn, çöklm, bşaltına v tkrar sistm almadır. Hr bir priydun sürsi, dnyimli pratörlr tarafindan ayrıntılı pilt tsis çalışmaları v tcrüblri tmlind blirlnmktdir. Çöklm v bşaltma priytlarının sürlrinin sabitlnmsin karşılık raksiyn sürsi kntrl dilrk gidrim vrimi arttınlabilir. Farklı atıksuların kndilrin ait karaktristiklri yüzündn uygun işltm paramtrlrini sçmk önmli v grklidir [ 1, 2]. Ardışık ksikli Biyraktör (AKR), rganik maddlr v bsi maddlrinin uzakltınlması için uygundur. Ardışık Ksikli Biyraktör (AK.R) sn yı1larda ndüstriyl atıksuların antılması için d 66

2 SAÜ. Fn Bilimlri Drgisi, 13. Cilt, 1. Sayı, s. 6673, 09 Evrnsl Atıksuyun Ardaşık Ksikli Biyrakstör il Arıtılması: Dnysl v Mdlirn D. TpaJğlu gliştirilmiştir [3]. Endüstriyl atıksuların arıtılması için kullanılabiln Ardışık Ksikli Biyraktör uygulamaları hr gçn gün artmakta lup, örnğin Almanya'daki atıksu arıtma tknljilri arasındaki ardışık ks ik li raktör uygulanması ranı %1.3 civarındadır [4]. Ardışık Ksikli Biyraktör (AKR), bir aktif çamur biyljik arıtma prssidir. Ardışık ksikli Biyraktör sistmlri, sürkli (plug flw) v tam karışı m lı ( cmplt mixd) sistm özlliklri göstrn mlz (hybrid) sistmlrdir. Fakat bunlardan farklı özlliklr göstrdiklri d litratürd ifad dilmktdir. Ardışık ksikli raktör sistmi, klasik aktif çamur raktöründn farklı lup, raksiyn v çöklmnin tk tankta grçklştiği bir sistmdir [3, 51 0]. l. Matryal v Mtt Ardışık Ksikli Raktörün çalışma sürlri 0.5 saat dldurma, 1.5 saat çöklm, 0.5 saat bşaltma lacak şkild sabit tutularak, raksiyn sürsi 0.5 saat, ı saat, 1.5 saat, 2 saat, 4 saat lacak şkild dğiştirilmiştir. 1.5 saatlik çöklm sürsinin snunda üst faz (6 L) pristaltik pmpayla çkilmiştir. Bu işlm bş farklı raksiyn sürsi için tkrarlanarak dnysl çalışmalar yapılmıştır v vsl atıksu için ptimum raksiyn sürsi blirlnmiştir Atıksu Karaktrizasynu Dnylrd, Adapazarı Karaman Kntsl Atıksu Arıtma Tsisi Kum Tutucu Çıkışından atıksu kullanılmış lup, atıksuyun karaktrizasynu Tabl ı 'd vrilmiştir Ardışık Ksikli R aktör Sistmi Dnysl çalışmalar, labratuar ölçkli tplam hacmi 55 L, çalışma hacmi 40 L lan bir ardışık ksikli raktör (AKR) d yürütülmüştür. Cam malzmdn yapılan rak'törün taban knarları 35 cm, yükskliği 45 cm dir. Havalandunıa raktör yrlştiriln hava taşlarıy la, raktör içind çözünmüş ksijn knsantrasynu 2 mg/l nin üzrind lacak şkild dakikada 20 cm 3 hava pmpalayan çift çıkışlı akvaryum pmpası il sağlanmıştır. Raktörd karışımı sağlamak amacıyla 10 dvir/dakika da sabit larak çalıştırılan mkanik karıştırıcı Tabl 1. Çalışmada Kullanılan Kntsl Atıksuyun K.arakt nzasyn u Paramtr Birim Dğr KOI mg/l 0 BOI mg/l TN mg/l 1 TP mg/l 4.3 AKM mg/l 275 Sıcaklık c 2ı 9.4 ph İltknlik m S 4.2 Bulanıklık NTU 260 Rnk m ı 47 kullanılmıştır. Raktör atıksu bslrnsi v bşaltılması pristaltik pmpalar il Tri grçklştirilmiştir. Çalışmada kullanılan ardışık ksikli raktörün şmatik göstrimi Şkil 1' d Raksiyn Kinti ği göstrilm iştir. Pr is taltlk ı:::mpa Hava lan d ırma Dldurma fazı snundaki substrat knsantrasynu, hacmin v dldurma sürsinc gidriln substratın kintiğinin fnksiynudur. Bu fnksiynu ifad tmk için dldurına fazındaki kütl dng dnklmi [3]. Girn Çıkan+ Ürtiln= Birikim 35cm Şkil ı. Ardışık ksikli raktörün şmatik göstrimi Raktör aktif hacmi 40 L lacak şkild; Adapazarı Karaman Kntsl Atıksu Arıtma Tsisi'ndn alınan 34 L aktif çamur, 6 L atıksu il bslnnrk dvry alınmıştır. rsf =k S (2) (2) nlu dnklmdki rsf dğri (1) nlu dnklmd yrin yazılırsa QS ksv=s dv +V ds d t d t 67

3 SAÜ. Fn Bilimlri Drgisi, I 3. Cilt, ı. Sayı, s. 6673, 09 Evrnsl Atıksuyun Ardaşık Ksikli Biyrakstör il Arıtılması: Dnysl v Mdllm D. Tpalğlu dv 1 dt=q basitlştirilirs ' Kabul dilrk dnklm Dldurma priydunun snundaki substrat knsantrasyn Q 1 V = 1 1 t. Dldurma priydunun başındaki rak:tör hacmi Va v t = Va 1 Q ; dldurma priydunun snunda t = Vb 1 Q. Difransiyl dnklm çözülürs: (7) ds + _+k S= S dt t (4) Dnklm intgr dilirs çözüm: t Çğu numrik çözüm, substrat gidrimi için dldurma priydu sırasındaki substrat gidriminin difransiyl dnklminin çözülmsini zrunlu kılmaktadır. [3]. (2) nlu dnklm substrat gidrimi için dğrudan intgr dilirs Dnklmd C intgrasyn sabitir. ds =k S dt s S = k t t J c dt + k t k ı t Dnklm intgral uygulanırsa (8) S s c kt = + kt t (5) Başlangıçtaki t = Va 1 Q and S = S alınırsa. s Q c Q k() S = Q + k va va C= Burada, knsantrasynu. knsantrasynu. E S 1 dldurma sürsinin snundaki substrat S raksiyn sürsinin snundaki substrat S S Exp. S (9) Eğr (7) v (8) numaralı dnklmlr (9) numaralı dnklmd yrin knursa, bu çalışma için yni arıtma vrimi (E) dnklmi Dnklmd C'nin dğri yrin knursa (10) (6) 68

4 SAÜ. Fn Bilimlri Drgisi, 13. Cilt, ı. Sayı s.6673,09 ' Evrnsl Atıksuyun Ardaşık Ksikli Biyrakstör il Arıtılması: Dnysl v Mdllm D. Tpalğlu tam dvir; dldurma, raksiyn (havalandırma), çklm, bşaltma v ynidn dvry alma için bkltm fazlarından luşmaktadır. [3, ı 1]. tc = t1 +t, +fs +fd +ti (l l) Buraa, c, f, r, s, d v i sırasıyla dvir, dldurma, raksıyn, çöklm, bşaltma v ynidn dvry almayı tanımlamaktadır. Ardışık ksikli biyraktör sistmind dldurma sürsi (fj) raktörün mvcut hacmin bağlıdır. Raktörün mvcut hacmi, raktörün tplam hacmi il raktördki çamur hacminin farkıdır. Dnklm larak [3]: vab =a vb (12) Tabl 2. Farklı raksiyn sabitlri ıçın KOI çıkış knsannunun trik larak bulunması k Sr S EAKR (sa 1 ) (m2/l) (mg!l) (%) vab a vb t f = = Q (13) Q Burada, Q dldurma priydu sırasındaki giriş dbisidir. a dldurına priydu başlangıcındaki hacmin tplam hacm ranı vb vab raktörün bş hacmi. dldurma priydunun başındaki mvcut hacim Raksiyn sabiti (k) nın bulunması Bu çalışmada (7) nlu dnklmso, Q, Vb, Va, Vab, S gibi kntsl atıksuya ait paramtrlrin rtalama dğrlri 6 mg/l KOI giriş knsantrasynu için uygulanarak dldurma priydunun snundaki substrat knsantrasynu bulunmuştur. KOI çıkış knsantrasynundaki dğişim (8) nlu dnklm gör, bu dğişimi tkilyn farklı raksiyn sürlri (tr) v farklı raksiyn sabitlri (k) için hm dnysl hm d trik larak araştırılmıştır. Bu çalışmada, KO I giriş knsantrasynu 6 mg!l için dnysl çalışma snucu ld diln ptimum raksiyn sürsi 1.5 sa v raksiyn sabiti sal arasında dğiştirilrk KOI çıkış knsantrasynundaki dğişim gözlnmiştir. Tabl 2'y gör trik çalışmayla dnysl çalışmanın snuçları karşılaştırılarak dnysl vrilr n uygun raksiyn sabiti (k) 0.60 sal larak bulunmuştur Snuçlar v Tartışma 3.1 Dnysl analiz snuçları Kntsl nitlikli atıksulann ardışık ksikli biyraktörd antılmasıyla ilgili yapılan dnysl çalışmalarda ptimum raksiyn sürsinin tspiti için bş adt paramtr (KOI, BOl, Tplam Azt, Tplam Fsfr, AKM) inclnrk bu çalışma için ptimum raksiyn sürsinin bulunması amaçlanmıştır. Şkil 2 'y bakıldığında bş farklı raksiyn sürsi için KOI gidmı vrimlrinin %80 il %85, KOI çıkış knsantrasynunun is mg/l arasında dğiştiği görülmüştür. En düşük KOI gidrm vrimi (%80), 0.5 saatlik v 4 saatlik raksiyn sürsi snunda ld dilmiştir. En yüksk gidrnı vrimi /85 il 2 saatlik raksiyn sürsind ld dilmiştir. 1.5 saatlik raksiyn sürsi snunda is KOI gidrim vriminin %83 lduğu görülmktdir. Çtin v diğ. vsl atıksuyla yaptıkları çalışmada KOI çıkış dğrlri ilk haftada 70 mg!l ulaşmıştır v çalışma byunca bu dğrlrd kalmıştır. Mins v Mintn'un vsl nitlikli suyla yaptıklan çalışmada KOI çıkış knsantrasynu mg!l arasında dğişmiştir. [12] Çtin v diğ. vsl nitlikli suyla yaptıkları çalışmada is KOI çıkış knsantrasynu 70 mg/l arasında dğişmiştir. [13] Şkil 3' gör BOl gidrim vrimlri inclndiğind dnnn bş farklı raksiyn sürsi içind ldukça 69

5 SAÜ. Fn Bilimlri Drgisi, 13. Cilt, 1. Sayı, s. 6673, 09 Evrnsl Atıksuyun Ardaşık Ksikli Biyrakstör il Arıtılması: Dnysl v Mdlirn D. Tpalgin yüksk vrimlr ld dilmiş v çıkış knsantrasynlarının da birbirin çk yakın lduğu görülmktdir. BOl gidrim vrimlrinin %89 il %92, BOl çıkış knsantrasynlarının is 8 ll mg/l arasmda lduğu görülüyr. En yüksk gidrim vrimi (%92) 2 saatlik raksiyn sürsi snunda ld dilmiştir. 1.5 saatlik raksiyn sürsinin snunda is vrim %91 dir. 300 rr ! _ :::r 140 c;, 1 E 1 E z (i; > t 60.ı _ _ <> 0 () ::J 0.. m ı t,ı.s.. ;.;,;, ;;.: g 1 75 E 25 ı: Raksiyn SOrsi (tr,sa) TN Giriş TN ÇıklŞ t Vrim Şkil4. Farklı raksiyn sürlri için Tplam Azt gidrim vnmı +...r Raksiyn sorsi (tr, sa) KOl Giriş.Kl Ç1k1ş t Vrim Şkil 2. Farklı raksiyn sürlri için KOI gidrim vrimi.....j as E 60 m 40 t? _:.., ı tl r+Q Raksiyn SOrsi (tr, sa) BOl Giriş._BOl Ç1k1ş Şkil 3. Farklı raksiyn sürlri için BOl gidrim vrimi t 5 Vrim ';lt. E "C > 25 Şkil4' gör tplam azt gidrim vrimi %93 %95, tplam azt çıkış knsantrasynu 8 ll mg/l arasmda dğişmiştir. En yüksk vrim (%95) 1.5 v 2 saatlik raksiyn sürlri snunda ld dilmiştir. Şkil 5' bakıldığında is tplam fsfr gidrim vrimi %33 %39 arasında çıkış knsantrasynu is 2 3 mg!l arasmda dğişmiştir. Tplam fsfr için n yüksk vrim %39 il 2 saatlik raksiyn sürsind ld dilmiştir. 1.5 saatlik raksiyn sürsind vrim %37 dir. 1fl ;. 12 E: 10 ıı. fl... ) 4 2 <> Raksiyn sürsi {tr, sa) E 'i 15 > 10 5 TP Giriş ıfrtp Çıkış t Vrim Şkil 5. Farklı raksiyn sürlri için Tplam Fsfr gidrim. vnmı. Şkil 6'ya gör AKM gidrim vrimlri inclndiğind n iyi gidnn vriminin (%95) il 1.5 saatlik raksiyn sürsind lduğu görülüyr. Mins v Miltn'un vsl atıksuyla yaptıkları çalışmada rtalama AKM çıkış knsantrasynu 15 mg!l dir. [12] 400 rr =a, 2.s 0 1 c i + jrf). i :2!)...ı +,.J '...r Raksiyn sürsi (tr, sa) _._AKM Giriş A AKM Çıkış t Vrim E "'C Şkil6. Farklı raksiyn sürlri için AK.M gidrim vrimi 70

6 SAÜ. Fn Bilimlri Drgisi, 13. Cilt, ı. Sayı, s.6673,09 Evrnsl Atıksuyun Ardaşık Ksikli Biyrakstör il Antılması: Dnysl v Mdlirn D. Tpalğlu Bş ayrı paramtrnin raksiyn sürlri için gidrilm vrimlri gözlndiğind n iyi gidrim vrimi 1.5 saat il 2 saat arasında dğişmktdir v 1. 5 saatlik raksiyn sürsi il 2 saatlik raksiyn sürsinin snundaki vrimlr arasında %1 3 'lük fark lduğu gözönünd bulundurlduğunda ayrıca sistmin nrji maliyti d düşünüldüğündn bu çalışma için ptimum raksiyn sürsi 1.5 saat larak lirlnmiştir..2 Dnysl vrilrl trik vrilrin kıyaslanması Şkil 7 v Şkil 18 inclndiğind Tabl 2 'y gör çiln raksiyn sabiti k= 0,60 sa 1 için trik larak saplanan KOI çıkış dğrlri il gidrim vrimlri, nysl vrilrl karşılaştınldıklarında; trik rilrl dnysl vrilrin birbirin yakın davranışlar östrdiklri görülmüştür s.._ lo Raksiyn sorsi (tr, sa) Trik Dnysl yaklaşımın kıyaslanınası (S0=6 mg!l, Q=12 L/sa, k=0.60 saı, Vb=40 L, V.b=34 L) Cl.._.. 60 El c lo Raksiyn sürsi (tr, sa) Trik Dnysl Şkil 8. KOI gidrim vrimi için dnysl vrilrl trik yaklaşımın kıyaslanınası (S0=6 mg/l, Q=12 L/sa, k=0.60 sa ı, Vb=40 L, Vab=34 L) 3.3 Simu/asyn Şkil 9'a gör raksiyn sürsi arttıkça KOI çıkış knsantrasynu üstl larak azalmakta, giriş knsantrasynunun artışıyla brabr KOI gidrim hızı raksiyn sürsinin ilk 1.5 saatlik kısmındaki KOI gidrim hızı 1.5 saattn snraki KOI gidrim hızına gör daha yüksktir. Şkil lo'a gör raksiyn sürsi arttıkça KOI çıkış knsantrasynu üstl larak azalmakta, dbi artışı il brabr KOI gidrim hızı aynı ğilimi göstrmkl brabr raksiyn sürsi arttıkça çıkış KOI miktarları da birbirin yakınlaşmaktadır. kil 7. KOI çıkış knsantrasynu için dnysl vrilrl trik "' 0,... 1 S= loo mg/l AS= 2 mg!l +S= 0 mg/l S= 7 mg/l S= 0 mg!l X 0,0 0,5 1,O 1,5 2,0 2,5 3,0 Raksiyn sürsi (tr, sa) 3,5 4,0 4,5 Şkil 9. trs ilişkisin S tkisinin simülasynu (Q=12 L/sa, k=0.60 sa ı, Vb40 L, Vab=34 L) 71

7 SAÜ. Fn Bilimlri Drgisi, ı 3. Cilt, 1. Sayı, s. 6673, 09 Evrnsl Atıksuyun Ardaşık Ksikli Biyrakstör il Arıtılması: Dnysl v Mdlirn D. Tpalğlu rjl '" )ıııc Q= 2L., Q= 4 L Q= 6 L Q=8L XQ= IOL 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 Raksiyn sorsi (tr, sa) 3,5 4,0 4,5 Şkil lo. trs ilişkisin Q tkisinin simülasynu (S=6 mg!l, Q=l2 L/sa, k=0.60 sa 1, Vb=40 L, Vab34 L) Şkil ll ' gör raksiyn sürsi arttıkça KOI çıkış knsantrasynu üstl larak azalmakta, raktör hacminin artışıyla brabr KOI gidrim hızı raksiyn sürsinin ilk 1.5 saatlik kısmındaki KOI gidrim hızı ı.5 saattn snraki KOI gidrim hızına gör daha yüksktir. Şkil 12'y gör raksiyn sürsi arttıkça KOI çıkış knsantrasynu üstl larak azalmakta, çökn çamur hacminin artışıyla brabr KOI gidrim hızı, raksiyn sürsinin ilk ı.5 saatlik kısmındaki KOI gidrim hızı, 1.5 saattn snraki KOI gidrim hızına gör daha yüksktir. Şkil 13 ' gör raksiyn sürsi arttıkça KOI çıkış knsantrasynu üstl larak azalmakta, aktif hacim artışı il brabr KOI gidrim hızı v knsantrasynlan birbirin yakın syrtmktdir B Vb= 40L..._Vb= 56.5 L vb;; 73 L Vb= 89.5 L X Vb= 106 L 10 0+r 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 Raksiyn sürsi (tr, sa) 3,5 4,0 4,5 Şki l ll. tr S ilişkisin Vb tkisinin simülasynu (S= 6 mg!l, Q=12 L/sa, k=0.60 sa 1, Vb=40 L, V ab34 L) Va= 6.8L.va= 13.6 L va=.4 L t Va= 27.2 L ı:va34 L lo 0+. 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 Raksiyn sürsi (tr, sa) Şkil12. t Sc ilişkisin V, tkisinin si mülasy nu (S= 6 mg!l, Q=l2 L/sa, k=q.60 sa 1, Vb=40 L, Vab34 L) 72

8 SAÜ. Fn Bilimlri Drgisi, 13. Cilt, ı. Sayı, s. 6673, 09 Evrnsl Atıksuyun Ardaşık Ksikli Biyrakstör il Antılması: Dnysl v Mdlirn D. Tpalğlu '' 40 :::c 30 Vab= 30 L Vab=32 L vvab=34 L Vab=36 L xvab=38 L lo 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 Raksiyn silrsi (tr, sa) 3,5 4,0 4,5 Şkil 13. trs ilişkisin V ab tkisinin simülasynu (S 6 mg/l, Q=12 L/sa, k=0.60 saı, Vb=40 L, Vab34 L) 4.Snuç Bu çalışmada, kntsl atıksuların ardışık ksikli raktörd antılınası araştırılınıştır v kntsl atıksular için ptimum raksiyn sürsi (tr) I.5 sa larak bulunmuştur. Raktörd bir tam döngü 4 saattir v sistm günd 6 kz çalışacak şkild işltilmiştir. Rak:tör hr bir döngüd 6 L atıksu ilav dilmiştir. Sistmd günd tplam 36 L su antılmaktadır. Ardışık ksikli raktörün (A.l<R SBR) raksiyn kintiği araştırılarak AKR'nin vrimin tki dn paramtrlrin (S0, Q, k, Ya, Vb,Vab)simulasynu yapıldığında S0, Q, k v Vab tkili lduğu Va v Vb'nin is daha az tkili lduğu görülmüştür. Dnysl vrilr gör; 1.5 saatlik raksiyn v çöklm sürsi için rtalama çıkış KOI knsantrasynu 37 mg/l dir. Aynı işltm şartları için trik larak hsaplanan rtalama çıkış KOI knsantrasynu is 34 mg!l dir. Dnysl vrilr n uygun raksiyn sabiti (k) 0.60 saı bulunmuştur. Dnysl vrilrl trik larak hsaplanan vrilr karşılaştırıldığında snuçlann birbirin yakın lduğu görülmüştür. Ardışık Ksikli Raktör sistminin, kntsl nitlikli atıksularının antılmasında başarı il kullanılabilcği görülmktdir. Tşkldlr Bu Prj, Sakarya Ünivrsitsi Bilimsl Araştuma Prjlri Kmisyn Başkanlığı Lisansüstü Tz Prjlri ( ) kapsamında dstklnmiştir. Kaynaklar [1] İlri, R., Damar, Y., 09.Simulatin Study n Tratmnt Efficincy fr Txtil Wastwatr by Full Scal Squncing Batch Ractr, Jurnal f Natur Scinc and Sustainabl Tchnlgy, Vlum 1 Issu 1, 113. [2] Tsang Y.F., Hua F.L., Chua H., Sin S.N., Wang Y.J., 07. Optimizatin f bilgical tratmnt f papr ntill ffiunt in a squncing batch ractr, Bichmical Enginring Jurnal 34, [3] Drst, R.L., Thry and Practic f Watr and Wastwatr Tratmnt, Wily&Sns, Nw Yrk. [4] Tichgrabr, B., Scrff, D., Ekkrlin, C., Wildrr, P.A., 01. Squncing batch ractr tchnlgy in Grınanyin vrviw. Watr Sci. and Tch. 43, [5] Lin, S.D., 01. Watr and Wastwatr Calculatins Manul, McGraw Hill, Nw Yrk, USA. [6]L, C.C. Lin, S.D., 00. Handbk f Envirnmntal Enginring Calculatins, McGraw Hill, Nwyrk, USA. [7] EPA, 00. Wastwatr Tchnlgy Fact Sht, Packag Plants, Washingtn, DC, USA. [8] Nvak, L., Grnzy, M.C., Wannr, J., Dynamic mathmatical mdlling f squncing batch ractr with aratd and mixd filling prid. Watr Scinc Tchnlgy 35, [9] Kulac, S., Ksikli Biyljik Arıtma Tsisind Optimum Kşulların Araştınlması, Yüksk Lisans Tzi, Kimya, Sakarya Ünivrsitsi, Fn Bilimlri Enstitüsü, Adapazarı. [1 0] Tcbbanglus, G., Wastwatr Enginring: Tratmnt, Dispsal, Rus, Mtcalf&Eddy, In., Nw Yrk. [ 1 1] lrvin, R.L., Ktchum, L.H., Squncing batch ractrs fr bi lgical wastwatr tratmnt. Critica! Rviws in Envirnmntal Cntrl18, [1 2] Mins, R 0., Miltn G. D., Binutrint Rmval W ith A Squncing Batch Ractr W at r, A ir, and Sil Pllutin 107: [1 3] Çtin, E., Yılmaz, G., Tmizsy, A., 05. Evsl Atıksulardan Ardışık Ksikli Raktörlrd Nütrint Gidrimi, II. Mühndislik Bilimlri Gnç Araştırınacılar Kngrsi. 73

9