stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Milletleraras Özel Hukuk Anabilim Dal Ö retim Üyesi

Transkript

1 I Prof. Dr. Cemal fianli stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Milletleraras Özel Hukuk Anabilim Dal Ö retim Üyesi Uluslararas Ticari Akitlerin Haz rlanmas ve Uyuflmazl klar n Çözüm Yollar 3. Bas

2 II Yay n No :1581 Hukuk Dizisi : Bas Ekim stanbul 2. Bas Nisan stanbul 3. Bas Haziran stanbul ISBN Copyright Kitab n bu bas s n n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m Yay m Da t m A.fi. ye aittir. Her hakk sakl d r. Hiçbir bölümü ve paragraf k smen veya tamamen ya da özet halinde, fotokopi, faksimile veya baflka herhangi bir flekilde ço alt lamaz, da t lamaz. Normal ölçüyü aflan iktibaslar yap lamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur. Dizgi : Beta Bas m A.fi. Bask -Cilt : Beta Bas m A.fi. V ize/kirklarel Kapak Tasar m : Gülgonca Çarp k Beta BASIM YAYIM DA ITIM A.fi. Himaye-i Etfal Sokak Talas Han No Ca alo lu - STANBUL Tel : (0-212) Fax: (0-212) betakitap@betakitap.com

3 III ÜÇÜNCÜ BASIYA ÖNSÖZ 1. Kitab m z n 2. Bas s n n yap ld 2002 y l ndan bu yana, gerek ülkemizde, gerekse dünyada hukuk plan nda ciddi de ifliklikler olmufltur. Ayr ca, Türkiye, 2002 tarihinden bu yana uluslararas ticari ve ekonomik uyuflmazl klar n çözümüne iliflkin pek çok ikili ve çok tarafl anlaflmaya taraf olmufltur. Elinizdeki yeni bas da, gerek Türkiye de ve gerekse dünya genelinde 2002 den sonraki dönemde ortaya ç kan hukuki de iflikliklere yer verilmifltir. 2. Günümüzde, uluslararas ticarî ve ekonomik iliflkilerdeki art fla paralel olarak, bu iliflkilerden do an uluslararas karakterli uyuflmazl klar da ayn oranda artm flt r. Bugün uluslararas karakterli uyuflmazl klara bakacak beynelmilel yetki ile donat lm fl bir mahkeme mevcut de ildir. Bu tür uyuflmazl klar da milli mahkemelerde ve taraflar n anlaflmas ile tahkim mahkemelerinde çözümlenmektedir. Mahallî uyuflmazl klara nispetle uluslararas karakterli uyuflmazl klar n çözümünde karfl lafl lan güçlükler, -davalar n yabanc unsur içermesi sebebiyle- çok daha fazlad r. Yine, bu uyuflmazl klar n maliyeti di erlerine göre çok daha yüksektir. Ayr ca, ço u kez taraflar n veya dava konusu fleyin farkl ülkelerde bulunmas ndan kaynaklanan tebligat ve delillerin teminindeki güçlükler sebebiyle bu davalar ciddi biçimde uzamaktad r. 3. Bugün millî mahkemelerde ve tahkim mahkemelerinde davalar n uzamas, uluslararas ticaret camias nda ciddî bir yak nma sebebidir. Klasik ihtilaf çözme usulü olan mahkeme ve tahkim usulünde davalar n uzamas ve maliyetlerin yüksek olmas, ihtilafa takaddüm eden safhada -ileride ihtilaf n ç kmas n önleyici nitelikteki- hukuki tedbirleri ve ihtilaflar n sulhane çözümünü hedef alan uzlaflt rma tekniklerini önemli hale getirmifltir. Bu itibarla Kitab m z n birinci bölümünde ihtilafa takaddüm eden safhada, yani akitlerin müzakere ve tasarlanma safhas nda potansiyel (muhtemel) ihtilaflar önleme teknikleri üzerinde durulmufltur. Gerçekten de; ço u kez ihtilaflar n tohumlar mukavelelerin muzakere ve tasarlanmas safhas nda at lmaktad r. Hukukçular n, sözleflmelerin müzakere ve yaz m safhas nda dikkate alacaklar baz ilkeler, potansiyel ihtilaflar asgariye indirebilir. En etkin ve en ucuz ihtilaf çözme tekni inin, henüz ihtilaflar ortaya ç kmadan önlenmesi oldu u söylenebilir. 4. Uluslararas ticari ve ekonomik sözleflmelerin do as gere i, -ne türden sözleflmeler yap l rsa yap ls n- çok defa uyuflmazl klar kaç n lmaz olur. Uyuflmazl klar n çözüm merciinin milli mahkemeler veya tahkim olmas na göre özel sorunlar ortaya ç kar. Hukukçular, milli mahkemelerde aç lan davalarda; hususen tebligat, mahkemenin yerel ve

4 IV uluslararas yetkisi, davac n n yabanc olmas sebebiyle yat rmas gereken teminat(cautio Judicatum Solvi), yabanc ülkelerde bulunan delillerin toplanmas ve de erlendirilmesi, karar yabanc mahkemeden al nm fl ise bunun ülkede icras konular nda çözümü güç özel sorunlarla karfl lafl rlar. Elinizdeki Kitap, bu alanda hukukçulara yard mc olmay hedeflemektedir. 5. Bugün, klasik ihtilaf çözme usulü olan ulusal yarg ve tahkimde davalar n uzamas ve maliyetlerin yüksekli i, ifl dünyas n bar flc l ihtilaf çözme teknikleri ne yöneltmifltir. Bugün, özellikle MTO, uluslararas ticari ve ekonomik uyuflmazl klar n bar flc l ihtilaf çözme teknikleri ile hallini düzenleyen bir dizi kurallar gelifltirmifl, bu usulü kurumsallaflt rm flt r. leriki y llarda, pek çok uluslararas karakterli ihtilaf n bu yolla çözümlenece ini tahmin edebiliriz. Kitab m zda, bu ça dafl ihtilaf çözme teknikleri de incelenmifl ve Türk Hukukçular n n dikkatine sunulmufltur. 6. Kitab n muhtevas n oluflturan konular n kaleme al nmas nda, esas itibariyle, Türk Hukukundan hareket edilmifltir. Di er bir ifade ile Kitapta, uluslararas ticari uyuflmazl klar n birinci planda Türk Hukukundaki çözüm yollar üzerinde durulmufltur. Bu itibarla Kitab n, Türk Hukuku çerçevesinde uluslararas karakterli ticari ve ekonomik uyuflmazl klar n çözümü ifli ile meflgul olanlara yard mc olaca n ümit etmekteyim. Kitab - m z n bu bas s n gerçeklefltiren BETA yay nlar n n de erli sahip ve mensuplar na, özellikle kitab bas ya haz rlayan Berrin Do rul a derin teflekkürlerimi sunar m. stanbul, 05 May s 2005 Prof. Dr. Cemal fianli

5 V Ç NDEK LER KISALTMALAR...XIII G R fi...1 Birinci Bölüm ULUSLARARASI T CARÎ UYUfiMAZLIKLARIN SÖZLEfiMELER N HAZIRLANMASI SAFHASINDA ( htilaflara Tekaddüm Eden Safhada) ÖNLENMES I- GENEL OLARAK ULUSLARARASI T CARÎ SÖZLEfiMELER VE HUKUKÎ REJ M...3 II- ULUSLARARASI T CARÎ SÖZLEfiMELER N HAZIRLANMASI SIRASINDA MUHTEMEL (Potansiyel) UYUfiMAZLIKLARIN ÇÖZÜMLENMES (Önlenmesi)...9 A- SÖZLEfiME SIRASINDA MUHTEMEL UYUfiMAZLIKLARI ÇÖZME (Önleme) LKELER ) Sözleflme S ras nda Taraflar, Sözleflme Yapma Ehliyeti ne Sahip Olmal d r ) Yaz l ve lgili Hukuka Göre Geçerli Bir Sözleflme Yap lmal d r ) Akreditif Sözleflmesi D fl nda, Taraflar Aras ndaki Tekmil liflkileri Düzenleyen Müstakil Bir Sözleflme Yap lmal d r ) Sözleflme, Sözleflme Konusu Mal n Gözetimi le lgili Objektif Bir Düzenleme çermelidir ) Sözleflme, Akdin Objektif ve Subjektif Bak mdan Esasl Unsurlar n Tafl mal d r ) Sözleflme Fikrî ve S naî Haklar n Devir ve ktisab na liflkin Hükümler çermelidir...35

6 VI 7) Sözleflme Hard Ship Klozlar (Mücbir Sebeb ve Beklenmeyen Hal Klozlar ) çermelidir ) Sözleflme Bir Hukuk Seçimi çermelidir ) Sözleflme, htilaf Vukuunda Baflvurulacak Yarg Merciini Belirtmelidir...55 B- ULUSLARARASI T CARÎ SÖZLEfiMELERDEN DO AN L SAN VE YORUM SORUNLARI VE BUNLARIN SÖZLEfiME SAFHASINDA ÖNLENMES...55 kinci Bölüm ULUSLARARASI T CARÎ UYUfiMAZLIKLARIN HT LAFIN VUKUUNDAN SONRA HUKUKSAL YOLLARLA ÇÖZÜMÜ I- ULUSLARARASI T CARÎ UYUfiMAZLIKLARIN M LL MAHKEMELER ARACILI I LE ÇÖZÜMÜ...68 A- GENEL OLARAK ULUSLARARASI T CARÎ UYUfiMAZLIKLAR VE M LL MAHKEMELER...68 B- ULUSLARARASI T CARÎ UYUfiMAZLIKLARIN TARAFLARIN SEÇT M LL MAHKEMELERDE GÖRÜLMES ) Yetki fiart veya Sözleflmeleri...70 a) Genel Olarak...70 b) Sözleflmelerin Tasarlanmas S ras nda Yetkili Mahkemenin Belirlenmesi ) Türk Mahkemelerinin Seçilmesi...72 a) Türk Mahkemelerinin Seçimini Öngören Anlaflmalar n Geçerlilik fiartlar...73 b) Yetki fiart veya Anlaflmas ile Türk Mahkemelerinin Yetkili K l nmas n n Hukukî Sonuçlar ) Yabanc Mahkemelerin Seçilmesi...82 a) Yabanc Mahkemelerin Seçimini Öngören Anlaflmalar n Geçerlilik fiartlar...84 b) Yetki fiart veya Anlaflmas ile Yabanc Mahkemelerin Yetkili K l nmas n n Hukukî Sonuçlar...88 c) Yabanc Mahkemeler Lehine Yap lm fl Yetki Anlaflmalar na Ra men Davalar n Türk Mahkemelerinde Görülmesi...99

7 VII C- ULUSLARARASI T CARÎ UYUfiMAZLIKLARIN TARAFLARIN DO RUDAN BAfiVURDU U M LL MAHKEMELERDE GÖRÜLMES ) Uluslararas Ticarî Uyuflmazl klar n Çözümünde Do rudan Milli Mahkemelere Baflvurulmas ) Uluslararas Ticarî Uyuflmazl klar n Çözümünde Do rudan Türk Mahkemelerine Baflvurulmas a) Türk Mahkemelerinin Yarg Yetkisi ve Bu Yetkinin stisnalar b) Türk Mahkemelerinin Uluslararas Yetkisi aa) Daval n n kametgah Mahkemesi bb) Sözleflmenin ifa veya n ikat (Kurulma) Yeri Mahkemesi cc) Türkiye de kametgah Bulunmayan Daval n n Türkiye deki Mal veya Alacaklar n n, htilafl fieyin veya Teminat n Bulundu u Mahal Mahkemesi dd) htiyati Haciz Karar Veren Mahal Mahkemesi ee) Vekalet Ücretinden Do an Davalarda veya Karfl l k Davalarda, Esas Davan n Görüldü ü Mahal Mahkemesi ff) flas Davalar nda Yetki gg) Yetki tiraz na U ramayan Türkiye deki Herhangi Bir Mahal Mahkemesi hh) Fikrî ve S naî Haklardan Do an Uyuflmazl klarda Yetkili Mahkemeler D- TÜRK MAHKEMELER NDE GÖRÜLMEKTE OLAN ULUSLARARASI T CARÎ UYUfiMAZLIKLARLA LG L ÖZEL DURUMLAR (Teminat, Derdestlik, Bekletici Mesele, Delillerin Toplanmas ve De erlendirilmesi, Tebligat, htiyati Tedbirler) ) Yabanc lar n veya Türkiye de kametgah Olmayanlar n Teminat yat rma Mükellefiyeti ) Uluslararas Derdestlik ve Bekletici Mesele a) Uluslararas Derdestlik b) Bekletici Mesele (Mesele-i Müstehire) ) Deliller, Toplanmas ve De erlendirilmesi a) Deliller ve spat Konular nda Lex Fori nin Uygulanmas...144

8 VIII b) Delillerin spat Hukuku Bak m ndan Tabi Oldu u fiekil c) Delillerin Toplanmas ve stinabe Usulü ) Tebligat ) htiyati Tedbirler ) Uluslararas Ticarî Uyuflmazl klarla lgili Yabanc Mahkeme Kararlar n n Türk Mahkemelerinde Tenfizi ( cras ) a) Türk Hukukunda Tan ma ve Tenfiz aa) Görevli ve Yetkili Mahkeme bb) Tenfiz Dilekçesi ve Ekleri cc) Harçlar dd) Tenfiz fiartlar (i) Türkiye ile Karar n Verildi i Ülke Aras nda Karfl l kl l k Bulunmal d r (MÖHUK m. 38/a) (ii) Karar, Türk Mahkemelerinin Münhas r Yetkisine Giren Bir Konuda Verilmifl Olmamal d r (MÖHUK. m. 38/b) (iii) Karar Türk Kamu Düzenine Aç kça Ayk r Olmamal d r (MÖHUK. m. 38/c) (iiii) Karar, Daval n n Savunma Haklar na Riayet Edilerek Verilmifl Olmal d r (MÖHUK. m. 38/d) (iiiii) Karar, Türk Vatandafllar n n Kifli Halleri le lgili se Türk Kanunlar htilaf Kurallar n n Yetkili K ld Maddî Hukuk Uygulanarak Verilmifl Olmal d r (MÖHUK. m. 38/e) b) Dava Masraflar na liflkin Yabanc Mahkeme Kararlar n n Tenfizi c) Tenfiz Edilen Yabanc Karar n Yerine Getirilmesi d) Yabanc Mahkeme Kararlar n n Tenfizinde Zamanafl m II- ULUSLARARASI T CARÎ UYUfiMAZLIKLARIN TAHK M YOLU LE ÇÖZÜMÜ A- GENEL OLARAK ULUSLARARASI T CARÎ TAHK M B- ULUSLARARASI T CARÎ TAHK M N TANIMI VE HUKUKÎ REJ M C- TÜRK YE DE ULUSLARARASI T CARÎ TAHK M ) Yat r m Uyuflmazl klar ile ilgili Uluslararas Tahkim ) 4686 Say l Milletleraras Tahkim Kanununa Göre Uluslararas Tahkim...235

9 IX a) Kanunun Amaç, Konu, Yer ve Zaman tibariyle Uygulanmas b) Tahkimde Görevli/Yetkili Mahkeme ve Yerel Mahkemelerin Tahkime Müdahalesi c) Tahkim fiart veya Sözleflmesinin Geçerlilik fiartlar ve Hükümleri d) Tahkim Mahkemesinin Teflkili ve Yetkisi e) Tahkim Yarg lamas (Tahkim Usul ve Esas na Uygulanacak Hukukun Belirlenmesi, Tahkim Yerinin Belirlenmesi, Davan n Aç ld Tarih, Dava ve Cevap Layihalar n n Sunulmas, Görev Belgesi (Term of Reference)nin Düzenlenmesi, Tahkim Lisan, Delillerin Toplanmas, Karar n fiekli ve Süresi) D- YAPISAL OLARAK ULUSLARARASI TAHK M (Ad Hoc ve Kurumsal Tahkim) ) Ad Hoc (Ar zî) Tahkim ) Kurumsal Tahkim (Daimî Hakem Mahkemeleri) a) Yat r m htilaflar n n Halline Dair Uluslararas Merkez (International Centre for the Settlement of Investment Disputes/ICSID) b) MTO Tahkim Mahkemesi (ICC Arbitration Court) c) Londra Uluslararas Tahkim Mahkemesi (London Court of International Arbitration/LCIA) d) Rusya Federasyonu Ticaret ve Sanayi Odas Uluslararas Tahkim Mahkemesi (The International Commercial Arbitration Court at the Chamber of Commerce and Industry of Russian Federati on/icac) e) Avusturya Federal Ekonomi Odas Uluslararas Tahkim Merkezi (International Arbitral Centre of the Austrian Federal Economic Chamber Vienna International Arbitral Centre/VIAC) f) Stockholm Ticaret Odas Tahkim Enstitüsü (Arbitration Institute of the Stockholm Chamber of Commerce/SCC Institute) g) Amerika Tahkim Odas (The American Arbitration Association/AAA) h) Hububat ve Yem Ticaret Birli i Tahkim Mahkemesi (The Grain and Feed Trade Assocation Arbitration Tribunal/GAFTA Arbitration Tribunal) ) S v ve Hayvansal Ya ve Tohum Birlikleri Federasyonu Tahkim Mahkemesi (Federation of Oils, Seeds and Fats Associations Arbitration Tribunal/FOSFA Arbitration Tribunal) i) Rafine fieker Birli i Tahkim Mahkemesi (The Refined Sugar Association Arbitration Tribunal)...278

10 X E) ULUSLARARASI T CARÎ HAKEM KARARLARININ TÜRK YE DE TENF Z ) Genel Olarak Yabanc Hakem Kararlar n n Türkiye de Tenfizi ) New York Anlaflmas na Göre Yabanc Hakem Kararlar n n Tan nmas ve Tenfizi a) New York Anlaflmas n n Zaman, Konu ve Ülke tibariyle Uygulama Alan b) New York Anlaflmas na Göre Tan ma ve Tenfiz Davalar nda Usul c) New York Anlaflmas na Göre Tan ma fiartlar d) New York Anlaflmas na Göre Tenfiz fiartlar aa) Taraflar aras nda geçerli bir tahkim anlaflmas bulunmal d r (m. V/I-a) bb) Karar, Daval n n Savunma Haklar na Riayet Edilerek Verilmifl Olmal d r (m. V/1-b) cc) Karar, Hakemlerin Yetkileri çinde Verilmifl Olmal d r (m. V/1-c) dd) Hakem Mahkemesinin Teflkili veya Tahkim Prosedürü Taraflar Aras ndaki Anlaflma Hükümlerine -Anlaflmada Hüküm Yoksa- Tahkim Prosedürünün Cereyan Etti i Ülke Hukukuna Uygun Olmal d r (m. V/1-d) ee) Karar, Taraflar çin Ba lay c (Binding) Olmal veya Verildi i Ülke Hukukuna ya da Tahkimin Tabi Oldu u Ülke Hukukuna Göre ptal Edilmemifl Yahut cras Ask ya Al nmam fl Olmal d r (m. V/1-e) ff) Karar, Tenfiz Devleti Hukukuna Göre Tahkim Yolu ile Çözümü Mümkün bir Uyuflmazl a liflkin Olmal d r (m. V/2-a) gg) Karar, Tenfiz Devleti Hukukunun Kamu Düzenine Ayk r Olmamal d r (m. V/2-b) ) 2675 Say l Kanuna Göre Yabanc Hakem Kararlar n n Tan nmas ve Tenfizi ) New York Anlaflmas na ve 2675 Say l Kanuna Göre Tenfiz Dilekçesi ve Ekleri ) Tahkime Konu Uluslararas Ticarî Uyuflmazl klar Hakk nda Türk Mahkemelerinin Tedbir Kararlar Verme Yetkisi...362

11 III- ULUSLARARASI T CARÎ UYUfiMAZLIKLARIN DO RUDAN MÜZAKERELER, UZLAfiTIRMA, TEKN K B L RK fi L K (HAKEM B L RK fi L K), ÖN HAKEML K, ÜÇÜNCÜ K fi N N SÖZLEfiMEYE MÜDAHALES VE ALTERNAT F HT LAF ÇÖZME TEKN KLER (ADR) LE ÇÖZÜMÜ A- UYUfiMAZLIKLARIN MÜZAKERELER YOLU LE ÇÖZÜMÜ B- UYUfiMAZLIKLARIN UZLAfiTIRMA YOLU LE ÇÖZÜMÜ ) ICC Uzlaflt rma Kurallar ) UNCITRAL Uzlaflt rma Kurallar ) ICSID Uzlaflt rma Kurallar ) FIDIC Uzlaflt rma Kurallar C- UYUfiMAZLIKLARIN TEKN K B L RK fi L R (Technical Expertise-Hakem-Bilirkiflilik) YOLU LE ÇÖZÜMÜ D- UYUfiMAZLIKLARIN ÜÇÜNCÜ K fi LER N SÖZLEfiMELERE MÜDAHALES YOLU LE ÇÖZÜMÜ (Akitlerin Tarafs z Üçüncü Kiflilerce Yorumlanmas, Doldurulmas ve Uyarlanmas ) E- UYUfiMAZLIKLARIN ÖN HAKEML K (Pre Arbitral Referee Procedure) YOLU LE ÇÖZÜMÜ F- UYUfiMAZLIKLARIN ALTERNAT F HT LAF ÇÖZME USULLER (ADR/ Alternative Dispute Resolutions) LE ÇÖZÜMÜ IV- ULUSLARARASI T CARÎ UYUfiMAZLIKLARIN D PLOMAT K YOLLA ÇÖZÜMÜ V- YABANCI SERMAYE YATIRIMLARINDAN DO AN UYUfiMAZLIKLARIN ÇÖZÜM YOLLARI A- YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI VE ICSID ANLAfiMASI B- YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI LE LG L K L ANLAfiMALAR VE TAHK M EKLER M LLETLERARASI ÖZEL HUKUK VE USUL HUKUKU HAKKINDA KANUN M LLETLERARASI TAHK M KANUNU XI

12 XII 3. KAMU H ZMETLER LE LG L MT YAZ fiartlafima VE SÖZLEfiMELER NDEN DO AN UYUfiMAZLIKLARDA TAHK M YOLUNA BAfiVURULMASI HAL NDE UYULMASI GEREKEN LKELERE DA R KANUN DEVLETLER VE D ER DEVLETLER N VATANDAfiLARI ARASINDAK YATIRIM UYUfiMAZLIKLARININ ÇÖZÜMLENMES HAKKINDAK KONVANS YON - ICSID M LLETLERARASI T CARÎ HAKEML K KONUSUNDAK 21 N SAN 1961 TAR H NL AVRUPA (CENEVRE) SÖZLEfiMES YABANCI HAKEM KARARLARININ TANINMASI VE CRASI HAKKINDAK 10 HAZ RAN 1958 TAR HL NEW-YORK SÖZLEfiMES M LLETLERARASI T CARET ODASI TAHK M KURALLARI HT LAFLARIN DOSTANE HALL ( DH) KURALLARI B BL YOGRAFYA...537

13 XIII KISALTMALAR AB : Avrupa Birli i ABD : Amerika Birleflik Devletleri ADR : Alternative Dispute Resolution agm : Ad Geçen Makale age : Ad Geçen Eser AJCL : American Journal of Comparative Law AJIL : American Journal of International Law American University JILP : American University Journal of International Law and Policy Ankara BD : Ankara Barosu Dergisi Arb. Int. : Arbitration International AT : Avrupa Toplulu u BAT DER : Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi BK : Borçlar Kanunu Bkz. : Bak n z BLS : Business Law Review Boston University LR : Boston University Law Review BYIL : British Yearbook of International Law C. : Cilt CJTL : Colombia Journal of Transnational Law DHH : Devletler Hususi Hukuku E. : Esas EC : European Community EfiHK : Ecnebi Anonim ve Sermayesi Eshama Münkasem fiirketlerle Sigorta fiirketleri Hakk nda Kanun-u Muvakkat FILJ : Forign Inwestment Law Journal Georgia JICL : Georgia Journal of International and Comparative Law

14 XIV HGK : Hukuk Genel Kurulu HILJ : Harvard International Law Journal HUMK : Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu IBL : International Business Lawyer ICC : International Chamber of Commerce ICLQ : International and Camparative Law Quarterly ICLR. : International Construction Law Review ILM. : International Legal Materials Int. Lawyer : International Lawyer ITLJ : International Trade Law Journal BD : stanbul Barosu Dergisi HFM : stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuas K : cra flas Kanunu K. : Karar KHK : Kanun Hükmünde Kararname m. : Madde MHB. : Milletleraras Hukuk ve Milletleraras Özel Hukuk Bülteni MK. : Medeni Kanun MÖH : Milletleraras Özel Hukuk MÖHUK : Milletleraras Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk nda Kanun New York University JILP : New York University Journal of International Law and Politics Northwestern JILB : Northwestern Journal of International Law and Business Not. K. : Noterlik Kanunu PCA : Permanent Court of Arbitration p. : Page Rec. des Cours : Recueil des Cours de l Academie de Droit International RG. : Resmî Gazete RKD : Resmî Kararlar Dergisi S. : Say Sh. : Sayfa T. : Tarih Texas ILJ : Texas International Law Journal The Ohio SJDR : The Ohio State Journal of Dispute Resolution TTK : Türk Ticaret Kanunu UN : United Nations V. : Volume vd. : Ve devam YBCA : Yearbook Commercial Arbitration YKD. : Yarg tay Kararlar Dergisi