Muhasebe Bilgilerinin Değer İlişkisinde Firmalara Özgü Faktörlerin Etkisi (*)

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Muhasebe Bilgilerinin Değer İlişkisinde Firmalara Özgü Faktörlerin Etkisi (*)"

Transkript

1 Attürk Üniversitesi Sosyl Bilimler Enstitüsü Dergisi (3): Muhsebe Bilgilerinin Değer İlişkisinde Firmlr Özgü Fktörlerin Etkisi (*) Bülent AKKAYA (**) Hüseyin AKTAŞ (***) Öz: Muhsebe bilgilerinin firm piys değeri ile oln ilişkisi konuyl ilgili litertürün ortk bulgusudur. Bu çlışmd muhsebe bilgisi ile firm değeri rsındki vr oln ilişkiye firmy özgü fktörlerin ne ornd etki ettiğinin tespiti mçlnmıştır döneminde İMKB de işlem gören imlt snyi firmlrı gözlem kümesini oluşturmuştur. Arştırm kpsmınd ypıln nliz bulgulrı genel olrk değerlendirildiğinde, firm piys değerinin çıklnmsınd firmlr özgü fktörlerin, bilgi kynğının (bilnçogelir tblosu) göreli önemini frklılştırdığı söylenebilir. Anhtr Kelimeler: Muhsebe Bilgileri, Değer İlişkisi, Firmlr Özgü Fktörler The Effect of Firm Specific Fctors in the Vlue Relevnce of Accounting Informtion Abstrct: The reltionship of ccounting informtion with the mrket vlue of the compny is the common finding of literture relted to the topic. This study ims to find out the effect of compny relted fctors on the reltionship existing between ccounting informtion nd mrket vlue of the compny. The mnufcturing industril compnies tht re publicly trded t ISE (IMKB) hve formed the set of observtion during the period between 2005 nd 2011.When n overll evlution of the findings of the nlysis is mde, it cn be stted tht the compny relted fctors in explining the mrket vlue of the compny differentite the reltive importnce of informtion source (blnce sheet nd income sttement). Keywords: Accounting Informtion, Vlue Relevnce, Compny Relted Fctors *) Hisse Senedi Piyssınd Muhsebe Bilgilerinin Firm Değeri İle İlişkisi: İMKB Üzerine Bir İnceleme bşlıklı Yüksek Lisns tezinden türetilmiştir. **) Bilim Uzmnı, (e-post: bkky@windowslive.com) ***) Doç. Dr., Cell Byr Üniversitesi, İİBF, İşletme Bölümü, (e-post: huseyin.kts@cbu.edu.tr)

2 314 / Bülent AKKAYA Hüseyin AKTAŞ Attürk Üniversitesi Sosyl Bilimler Enstitüsü Dergisi (3): Giriş Muhsebe bilgilerinin klitesi, finnsl tblolrın nlşılbilirlik, ihtiyc uygunluk, güvenilirlik ve krşılştırılbilirlik gibi unsurlrı krşılybilme düzeyi ile çıklnmktdır. Finnsl tblolrın söz konusu özelliklere ship olmsı, muhsebe bilgilerinin kullnımıyl durum tespiti, plnlm, kontrol, thmin ve öngörü fliyetlerinin gerçekleştirilebilmesini mümkün kılbilmektedir. Dolyısıyl muhsebe bilgilerinin önemi, muhsebe bilgilerinin klitesi ile ilişkilidir. Bu rştırmd muhsebe bilgilerinin önemi, muhsebe bilgi sisteminin üretmiş olduğu finnsl tblolrın, firm piys değerini çıklmdki bşrısı çısındn değerlendirilmeye çlışılmıştır. Değer ilişkisi kvrmı, muhsebe verilerinin hisse senedi fiytı, getirisi vey norml getirileri gibi değişkenlerle nlmlı bir ilişki içinde olmsı şeklinde tnımlnmktdır. Muhsebe bilgilerinin firm piys değeri ile ilişkisini (değer ilişkisi) değerlendirmeye yönelik frklı kvrmsl tnımlmlr mevcuttur. Bu rştırmd değer ilişkisi ölçümünde, firm piys değeri y d getirilerin muhsebe bilgileri ile uzun dönemli isttistiksel ilişkilerinin nlizi tnımlmsı benimsenmiştir. Değer ilişkisini muhsebe bilgileri ile piys değeri rsındki isttistiksel ilişkinin nlizi çerçevesinde ölçen litertür incelendiğinde temel olrk üç frklı yklşımın benimsendiği görülmektedir. Yklşımlrın frklılşmsının temelinde modellerde yer ln bğımlı ve bğımsız değişkenlerin seçiminin etkili olduğu görülmektedir. Yklşımlrdn ikisinde bğımlı değişken olrk, firmnın hisse bşın değeri (fiyt) kullnılmktdır. Diğer yklşımd ise hisse bşın firm piys değerindeki değişim (getiri) çıklnn değişkeni tnımlmktdır. Bun göre çıklyıcı değişken olrk bilnço klemlerini kullnn modeller bilnço modeli, gelir tblosu klemlerini kullnn modeller ise gelir tblosu getiri modeli olrk dlndırılmıştır. Üçüncü yklşımd çıklyıcı değişkenlerden biri bilnço, diğeri gelir tblosu bilgisidir. Bu sebeple yklşım krm model olrk nılmktdır. Arştırm kpsmınd döneminde verilerine sğlıklı bir şekilde ulşılbilen imlt snyi firmlrın it muhsebe bilgileri elde edilerek krm modelin çözümlemesi ypılmıştır. Kullnıln örneklem firm büyüklüğü, mddi durn vrlık yoğunluğu, finnsl ypı, nkit kımlrı büyüklüğü ve pozitif-negtif kr çıklmlrı gibi işletmelere özgü fktörler bzınd yrıştırılrk, bu fktörlerin değer ilişkisine etkileri değerlendirilmeye çlışılmıştır. I. Litertür Trm Konu ile ilgili oluşn litertürün hemen hemen tmmınd muhsebe bilgilerinin hisse senedi değerlemesindeki önemine vurgu ypılmktdır. Arştırmlr bu temel bulgunun ülkelere ve firmlr spesifik fktörlerden nsıl etkilendiğinin tespiti konusund frklılşmktdır.

3 Muhsebe Bilgilerinin Değer İlişkisinde Firmlr Özgü Fktörlerin Etkisi 315 Ali ve Hwng (2000), Avustrly, Belçik, Knd, Dnimrk, Frns, Almny, Hong Kong, İrlnd, İtly, Jpony, Hollnd, Norveç, Singpur, İsveç, İsviçre ve İngiltere den oluşn 16 ülkede değer ilişkisini rştırmışlrdır. Arştırm döneminin olrk belirlendiği çlışmd ülkelerin imlt snyinde yer ln firmlrın it gelir tblosu ve bilnço bilgilerinden yrrlnılmıştır. Örneklemde yer ln ülkelerden Knd, Dnimrk, Hong Kong, İrlnd, Hollnd, Singpur ve İngiltere piys odklı, diğerleri ise bnk odklı finnsl sisteme ship ülkeleri temsil etmektedir. Arştırm bulgulrı bnk odklı finns sistemine ship olmnın ve Kr Avrupsı hukuk sistemini benimsemenin değer ilişkisini ztlığı yönündedir. Arce ve Mor (2002), piys odklı bnk odklı muhsebe sistemine ship ülkelerdeki değer ilişkisini incelemişlerdir. Arştırm örneklemi oluşturulurken İngiltere, İsviçre, Belçik, Frns, Almny, İtly, Hollnd ve İspny d fliyette bulunn firmlrdn yrrlnılırken, dönem olrk belirlenmiştir. Arştırm bulgulrın göre değer ilişkisinin çıklnmsınd bnk odklı finnsl sistemlerde bilnço bilgisi, piys odklı sistemlerde ise gelir tblosu bilgisi dh yeterlidir. Brtov ve diğ. (2005), örneklemi oluştururken hem bnk piys odklı ülke yrımını hem de genel kbul görmüş muhsebe ilkelerine (GKGMİ) göre UFRS ye göre rporlm yrımını bz lmıştır. Frklı finnsl sisteme ship ülkeler olrk Almny ve ABD nin seçildiği çlışmd her iki ülkenin GKGMİ ve UFRS ye göre elde edilen muhsebe bilgileri kullnılmıştır. Arştırmd getiri modeli test edilmiş olup bulgulr, elde edilen muhsebe bilgilerinin GKGMİ vey UFRS den sğlnmsındn bğımsız olrk piys odklı sistemde değer ilişkisinin dh yüksek olduğu yönündedir. Meulen, Geremynck ve Willekens (2007), UFRS y d genel kbul görmüş muhsebe prensipleri çerçevesinde hesplnn krlrın firm piys değeri ile oln ilişki düzeyinde frklılık yrtıp yrtmdığını nliz etmişlerdir. Arştırm dönemi olrk belirlenmiş ve getiri modeli test edilmiştir. Çlışmnın bulgulrı iki yrı sistemin değer ilişkisini çıklmd frklılşmdığı yönündedir. Hisse senedi değerlemesinde muhsebe bilgilerinin önem rz ettiği ve önem düzeyinin muhsebe bilgilerinin, genel kbul görmüş muhsebe prensipleri y d UFRS ye göre elde edilmesi çısındn değişmediği vurgulnmıştır. Hung ve Subrmnym (2007) çlışmlrını, Almny d muhsebe bilgileri ile firm piys değeri ilişkisine UFRS nin etkisi bğlmınd yürütmüşlerdir. Arştırm dönemi olrk belirlenmiş ve firm hisse bşın piys fiytı değerlemesinde bilnço bilgisi olrk hisse bşın defter değerinin, gelir tblosu bilgisi olrk hisse bşın net kr ornl dh yüksek çıklm gücüne ship olduğu rpor edilmiştir. Hevs, Siougle ve Stikours (2009), çıklyıcı değişkenler olrk hisse bşın defter değeri ve hisse bşın kr bilgilerini, çıklnn değişken olrk ise firm hisse bşın piys değerini seçmiş ve değer ilişkisini Ohlson modeli çerçevesinde ölçmeyi mçlmıştır. Avrup Birliğine üye ülkeler rsındn seçim yprk döneminde bu

4 316 / Bülent AKKAYA Hüseyin AKTAŞ Attürk Üniversitesi Sosyl Bilimler Enstitüsü Dergisi (3): ülkelerin mli sektörlerinde fliyette bulunn firmlrı bz lmıştır. Arştırm bulgulrı firm hisse bşın piys fiytının belirlenmesinde muhsebe bilgilerinin önemini işret etmektedir. Öte yndn muhsebe bilgilerinin önem düzeyinin seçilen ülke vey finnsl sisteme göre frklılştığı d ulşıln bir diğer bulgudur. Khngh (2011) d, UFRS nin muhsebe bilgilerinin değer ilişkisine etkisini inceleyen çlışmlrdn biridir. Değer ilişkisini hem getiri modeliyle hem de Ohlson modeliyle Birleşik Arp Emirlikleri nde nliz etmiştir. Arştırm dönemi olrk belirlenen çlışmd değer ilişkisi ile ilgili litertürde yer ln temel bulguyl prlel sonuçlr ulşılmıştır. Bun göre firm piys değerinin belirlenmesinde muhsebe bilgilerinin rolü büyüktür. Anck söz konusu ülkede UFRS nin değer ilişkisine etkileri değerlendirildiğinde, defter değeri ve kr bilgilerinin önem düzeyi zlırken firm piys değerinin belirlenmesinde nkit kım bilgisi rolünün rttığı ifde edilmiştir. Verleun ve diğ. (2011), kr yönetimi, ihtiytlılık ve değer ilişkisi ölçüleri kpsmınd 2002 trihli SOX yssının, muhsebe bilgilerinin klitesine ynsımlrını rştırmışlrdır. Çlışm ve olmk üzere iki lt dönem itibriyle yürütülerek değer ilişkisi düzeyinde ysnın kbulünden önce ve sonr nlmlı bir frklılık olup olmdığı incelenmiştir. Arştırm bulgulrı ysnın kbulünden sonrki periyott değer ilişkisi düzeyinin olumlu yönde değiştiği yönündedir. Mngnris, Floropoulos ve Smrgdi (2011), Almny, Frns, İngiltere ve Yunnistn d defter değeri ve kr bilgileri ile firm piys değeri ilişkisini incelemişler ve finnsl sisteminin değer ilişkisi üzerindeki etkilerini çlışmışlrdır. Arştırm dönemi olrk belirlenmiş ve getiri modeli test edilmiştir. Arştırm bulgulrı bu ülkelerde firm piys değerinin belirlenmesinde muhsebe bilgilerinin önemini desteklerken, UFRS sonrsı dönemde piys odklı finnsl sisteme ship İngiltere de değer ilişkisi düzeyinin rttığı, finnsl sistemi bnk odklı oln diğer ülkelerde ise etkinin göreli olrk düştüğü öne sürülmüştür. Agostino, Drgo ve Silipo (2011), UFRS nin muhsebe bilgilerinin piys değerinin çıklm düzeyi üzerindeki etkisini rştırmışlrdır. Avrup bnkcılık sektörüyle sınırlndırıln çlışmd ülke seçimi geniş ypılmıştır. Avustury, Belçik, Dnimrk, Finlndiy, Frns, Almny, Yunnistn, İrlnd, İtly, Lüksemburg, Hollnd, Portekiz, İspny, İsveç ve İngiltere de fliyette bulunn bnklr it defter değeri ve net krlr veri setini oluşturmuştur. Arştırm yönteminin Pnel regresyon nlizi olrk belirlendiği çlışmd dönemi bz lınmıştır. UFRS nin hisse senedi değerlemesinde defter değeri etkisini zltırken kr etkisini rttırdığı ifde edilmiştir. Türkçe litertürde muhsebe kârlrı ile hisse senedi verimleri rsındki ilişkiyi rştırn çlışmlr örnek olrk Özer (1996), Demir (2001), Özer (2002), Şmiloğlu (2005), Yücel (2005), Klycı ve Krtş (2005), Aktş (2009), Öztürk (2010), Büyükşlvrcı (2011), Birgili ve Düzer (2010) gösterilebilir. Çlışmlrdki ortk ve temel bulgu muhsebe bilgileri ile firm piys değeri rsınd isttistiksel olrk nlmlı ilişki bulunduğu-

5 Muhsebe Bilgilerinin Değer İlişkisinde Firmlr Özgü Fktörlerin Etkisi 317 dur. Dolyısıyl çlışmlrın firm değerlemesinde muhsebe bilgilerinin önemine işret ettiği ifde edilebilecektir. Finnsl sistemdeki frklılıklr bğlı olrk değer ilişkisi düzeyinde değişiklikler olmkl birlikte bu değişikliklerin piys odklı finnsl sisteme ship ülkeler lehine olduğu söylenebilir. Öte yndn UFRS nin değer ilişkisine etkisi de ortk bir bulgu olrk değerlendirilebilir. Anck UFRS nin değer ilişkisine etkisinde, olumlu y d olumsuz bir tespitte bulunmk koly olmybilecektir. UFRS nin bzı ülkelerde değer ilişkisini rttırıcı, bzılrınd ise zltıcı etki yrttığı izlenmiştir. II. Arştırmnın Amcı, Veri Seti ve Yöntemi Muhsebe bilgilerinin firm piys değeri ile ilişkisi ilgili litertürde sıklıkl rporlnn bir bulgudur. Bu çlışmdki mç ise imlt snyinde yer ln firmlrd, muhsebe bilgisi ile firm değeri rsındki vr oln ilişkiye firmy özgü fktörlerin ne ornd etki ettiğinin tespiti olrk belirlenmiştir. Veri seti, döneminde verilerine sğlıklı bir şekilde ulşılbilmiş imlt snyinde yer ln firmlrdn oluşturulmuştur. Gözlem kümesi lt sektör yrımı ypılmksızın toplulştırılmış bzd nliz edilmiştir. Verilerin elde edilmesinde gov.tr ve ile Finnet Mli Anlist progrmı ve veri tbnlrı kullnılmıştır. Yıllık rporlm dönemi 31 Arlık t son ermeyen firmlr ile diğer sektörler bşlığı ltınd toplnn Adel Klemcilik Ticret ve Snyi AŞ., Serve Kırtsiye Snyi ve Ticret AŞ., Kelebek Mobily ve Kontrplk Snyi AŞ. gibi firmlr nliz dışı bırkılmıştır. Arştırmd doğrudn modellerde yer ln üç ve firmy özgü fktör kpsmınd kullnıln beş değişken şğıdki tblod özetlenmeye çlışılmıştır. Tblo 1. Arştırm Değişkenleri Değişken HBPD HBK HBDD PD MDVY FK NA PNK Açılım Hisse Bşın Piys Değeri Hisse Bşın Net Kr Hisse Bşın Defter Değeri Piys Değeri Mddi Durn Vrlık Yoğunluğu Finnsl Kldırç Ornı İşletme Fliyetlerinden Sğlnn Hisse Bşın Nkit Akımlrı İlgili dönemde pozitif kr çıklyn firmlr Değer ilişkisine firmy özgü fktörlerin etkisinin tespitinde Ohlson (1995) in geliştirdiği krm model bz lınmıştır. Bu modelde gelir tblosu bilgisi olrk hisse bşın

6 rek krm model etkisinin tespitinde nmış ve medyn ln gözlemler için er (D) eklenmiştir. rı gibi fktörlerin luğu, nkit kımı onund pozitif kr lgulrı sunulrk si eri b iys değerli firmlrd 1, zeyinde isttistiksel olrk iksel olrk nlmlı ypısl HBK HBDD HBDD PD PD MDVY MDVY FK FK NA NA PNK PNK Hisse Bşın Net Kr Hisse Bşın Defter Değeri Hisse Bşın Defter Değeri Piys Değeri Piys Değeri Mddi Durn Vrlık Yoğunluğu Mddi Durn Vrlık Yoğunluğu Finnsl Kldırç Ornı Finnsl Kldırç Ornı İşletme Fliyetlerinden Sğlnn Hisse Bşın Nkit Akımlrı İşletme Fliyetlerinden Sğlnn Hisse Bşın Nkit Akımlrı İlgili dönemde pozitif kr çıklyn firmlr İlgili dönemde pozitif kr çıklyn firmlr Değer ilişkisine firmy özgü fktörlerin etkisinin Attürk Üniversitesi tespitinde Ohlson Sosyl (1995) in Bilimler 318 Değer / Bülent ilişkisine AKKAYAfirmy özgü fktörlerin etkisinin tespitinde Ohlson (1995) in geliştirdiği Hüseyin krm model AKTAŞbz lınmıştır. Bu modelde gelir Enstitüsü tblosu Dergisi bilgisi 2013 olrk 17 (3): hisse bşın geliştirdiği krm model bz lınmıştır. Bu modelde gelir tblosu bilgisi olrk hisse bşın kr ve bilnço bilgisi olrk hisse bşın defter değeri çıklyıcı değişkenleri temsil kr kr ve ve bilnço bilgisi olrk hisse bşın defter değeri çıklyıcı değişkenleri temsil temsil etmektedir. Krm etmektedir. etmektedir. Krm Krm model model model şğıdki şğıdki şğıdki şekilde şekilde şekilde ifde ifde ifde edilmektedir. edilmektedir. edilmektedir. (1) (1) (1) Firm büyüklüğü, mddi durn vrlık yoğunluğu, finnsl ypı, nkit kımlrı Firm büyüklüğü, mddi durn durn vrlık vrlık yoğunluğu, yoğunluğu, finnsl finnsl ypı, nkit ypı, kımlrı nkit kımlrı büyük- büyüklüğü büyüklüğü ve ve ve pozitif-negtif pozitif-negtif kr kr kr çıklmlrı çıklmlrı gibi gibi gibi işletmelere işletmelere özgü özgü fktörlerin fktörlerin değer değer ilişkisine ilişkisine etkilerini etkilerini nliz nliz edebilmek için için ise ise şğıdki kukl değişken içeren şğıdki denklem etkilerini nliz edebilmek için ise şğıdki kukl değişken içeren şğıdki denklem ypısındn ypısındn yrrlnılmıştır. yrrlnılmıştır. ypısındn yrrlnılmıştır. (2) (2) Yukrıdki denklem örneğin Değer İlişkisine Piys Değeri Büyüklüğü Etkisi ni nliz nliz edebilmek edebilmek için için ele ele lındığınd, firm piys değerleri büyükten küçüğe küçüğe doğru doğru sırlnmış ve medyn değeri bz lınrk iki grub yrılmıştır. Medyn değerinin üzerinde nliz edebilmek için ele lındığınd, firm piys değerleri büyükten küçüğe doğru sırlnmış ve medyn değeri bz lınrk iki grub yrılmıştır. Medyn değerinin üzerinde sırlnmış kln, diğer ve medyn bir deyişle değeri firm bz piys lınrk değeri iki grub büyük yrılmıştır. oln gözlemler Medyn için değerinin 1, ltınd üzerinde kln kln, diğer bir deyişle firm piys değeri büyük oln gözlemler için 1, ltınd kln kln, gözlemler diğer bir için deyişle ise 0 firm değerlerini piys değeri ln kukl büyük değişkenler oln gözlemler (D) eklenerek için 1, krm ltınd model kln çözümlenmiştir. Bir bşk firmy özgü kriter oln mddi durn vrlık yoğunluğu etkisinin tespitinde ise mddi durn vrlık yoğunluğu ornlrı büyükten küçüğe doğru sırlnmış ve medyn değeri bz lınrk yine iki grub yrılmıştır. Medyn değerinin üzerinde kln gözlemler için 1, ltınd kln gözlemler için ise 0 değerlerini ln kukl değişkenler (D) eklenmiştir. Finnsl ypı, nkit kımlrı büyüklüğü ve pozitif-negtif kr çıklmlrı gibi fktörlerin etkisi için de benzer mntık kullnılmıştır. III. Arştırm Bulgulrı Bu bölümde piys değeri büyüklüğü, mddi durn vrlık yoğunluğu, nkit kımı büyüklüğü ve finnsl kldırç derecesi büyüklüğü ile fliyet dönemi sonund pozitif kr çıklmlrının değer ilişkisine oln etkilerini nliz eden model bulgulrı sunulrk değerlendirilmeye çlışılcktır. için thmin edilen ıfır eşitliğini test istiksel nlmlılık lnmsınd defter

7 Muhsebe Bilgilerinin Değer İlişkisinde Firmlr Özgü Fktörlerin Etkisi 319 Tblo 2. Değer İlişkisine Piys Değeri Büyüklüğü Etkisi HBPD it = D + b 1 HBDD it + b 2 HBK it + b 3 DHBDD it + b 4 DHBK + ε it Ktsyı p- değeri b 0 0, ,5628 b 1 1, ,0008 b 2-4, ,2250 b 3 0, ,1936 b 4 4, ,3684 F-ist c 6, ,0002 R 2 0, dönemi toplulştırılmış örneklemde kukl değişken için medyndn kesilmek üzere büyük piys değerli firmlrd 1, küçüklerde 0 kullnılmıştır. b White değişen vryns ile uyumlu prob. değerleri. p<0,10 ise %10, p<0,05 ise %5 ve p<0,01 ise %1 düzeyinde isttistiksel olrk nlmlıdır. c F(3, 921) formund Chow ypısl kırılm testi bulgusu. p<0,10 ise %10, p<0,01 ise %1 düzeyinde isttistiksel olrk nlmlı ypısl kırılm vrdır. Büyük ve küçük piys değerli firmlrdn oluşn örneklemler için thmin edilen hisse bşın defter değeri (hisse bşın kr) ktsyılrı rsındki frkın sıfır eşitliğini test eden b 3 (b 4 ) terimi pozitif olrk bulgulnmıştır. Bun göre isttistiksel nlmlılık sğlnmmkl birlikte firm büyüklüğü rttıkç, piys değerinin çıklnmsınd defter değeri ve krın öneminin rttığı söylenebilir. F- isttistiği %1 düzeyinde nlmlıdır. Dolyısıyl iki grup rsınd isttistiksel çıdn nlmlı bir frklılık olduğu ifde edilebilir.

8 320 / Bülent AKKAYA Hüseyin AKTAŞ Attürk Üniversitesi Sosyl Bilimler Enstitüsü Dergisi (3): Tblo 3. Değer İlişkisine Mddi Durn Vrlık Yoğunluğu Etkisi HBPD it = D + b 1 HBDD it + b 2 HBK it + b 3 DHBDD it + b 4 DHBK + ε it Ktsyı p- değeri b 0-1, ,4955 b 1 2, ,0006 b 2 2, ,1887 b 3-0, ,6870 b 4-6, ,0597 F-ist c 2, ,0863 R 2 0, dönemi toplulştırılmış örneklemde kukl değişken için, medyndn kesilmek üzere Mddi Durn Vrlık Yoğunluğu büyük oln firmlrd 1, küçüklerde 0 kullnılmıştır. b White değişen vryns ile uyumlu prob. değerleri. p<0,10 ise %10, p<0,05 ise %5 ve p<0,01 ise %1 düzeyinde isttistiksel olrk nlmlıdır. c F(3, 921) formund Chow ypısl kırılm testi bulgusu. p<0,10 ise %10, p<0,01 ise %1 düzeyinde isttistiksel olrk nlmlı ypısl kırılm vrdır. Toplm ktifler içinde mddi durn vrlık ornının büyüklüğü sbit giderlerin, dolyısıyl fliyet riskinin yüksek olmsı olsılığını rtırn bir fktör olrk düşünülebilir. Değer ilişkisine mddi durn vrlık yoğunluğu etkisini inceleyebilmek mcıyl çözümlenen regresyon denklemine ilişkin prmetre thminleri ve özet isttistikler Tblo 3 de sunulmuştur. Bulgulr b 3 ve b 4 ktsyı thminlerinin negtif olduğunu işret etmektedir. Bun ek olrk b 4 ktsyı thmini isttistiksel olrk %10 düzeyinde nlmlıdır. Söz konusu bulgulr mddi durn vrlık yoğunluğunun hisse senedi değerlemesinde etkili bir fktör olduğunu destekler niteliktedir. Bun göre hisse senedi değerlemesinde firmlrın mddi durn vrlık yoğunluğu, diğer bir deyişle iş riski rttıkç, bilnço (hisse bşın defter değeri) ve gelir tblosunun (hisse bşın kr) öneminin zldığı ifde edilebilir. Bu durum Chow F- isttistiğinin %10 düzeyinde nlmlı olmsıyl d desteklenmektedir.

9 Muhsebe Bilgilerinin Değer İlişkisinde Firmlr Özgü Fktörlerin Etkisi 321 Tblo 4. Değer İlişkisine Finnsl Kldırç Derecesi Etkisi HBPD it = D + b 1 HBDD it + b 2 HBK it + b 3 DHBDD it + b 4 DHBK + ε it Ktsyı p- değeri b 0 0, ,4939 b 1 1, ,0000 b 2 2, ,2538 b 3 1, ,0431 b 4-3, ,3718 F-ist c 2, ,0608 R 2 0, dönemi toplulştırılmış örneklemde kukl değişken için, medyndn kesilmek üzere Finnsl Kldırç Derecesi büyük oln firmlrd 1, küçüklerde 0 kullnılmıştır. b White değişen vryns ile uyumlu prob. değerleri. p<0,10 ise %10, p<0,05 ise %5 ve p<0,01 ise %1 düzeyinde isttistiksel olrk nlmlıdır. c F(3, 921) formund Chow ypısl kırılm testi bulgusu. p<0,10 ise %10, p<0,01 ise %1 düzeyinde isttistiksel olrk nlmlı ypısl kırılm vrdır. Muhsebe bilgileri ile piys değeri ilişkisine finnsl kldırç derecesinin etkisi Tblo 4 den tkip edilebilir. Finnsl kldırç derecesi büyük-küçük örneklemler ile thmin edilen krm modelin hisse bşın defter değeri ktsyılrı rsındki frkın (b 3 ) pozitif ve isttistiksel olrk nlmlı olduğu görülmektedir. Hisse bşın kr ktsyılrı frkınd ise negtif ve isttistiksel çıdn nlmlı olmyn bulgulr ulşılmıştır. Bu bğlmd firmlrın finnsl riskleri rttığınd ytırımcılrın krrlrınd bilnço (gelir tblosu) bilgisini dh fzl (z) kullndıklrı söylenebilir. Finnsl kldırç derecesi büyük ve küçük firmlrd muhsebe bilgileri ile piys değeri ilişkisinin frklılştığı F- isttistiği ile desteklenmektedir.

10 322 / Bülent AKKAYA Hüseyin AKTAŞ Attürk Üniversitesi Sosyl Bilimler Enstitüsü Dergisi (3): Tblo 5. Değer İlişkisine Kr ve Zrr Açıklmlrının Etkisi HBPD it = D + b 1 HBDD it + b 2 HBK it + b 3 DHBDD it + b 4 DHBK + ε it Ktsyı p- değeri b 0-4, ,0227 b 1 2, ,0000 b 2-12,0268 0,0038 b 3-1, ,0562 b 4 17,2965 0,0002 F-ist c 5, ,0012 R 2 0, dönemi toplulştırılmış örneklemde kukl değişken için, medyndn kesilmek üzere Kr çıklyn firmlrd 1, zrr çıklynlrd ise 0 kullnılmıştır. b White değişen vryns ile uyumlu prob. değerleri. p<0,10 ise %10, p<0,05 ise %5 ve p<0,01 ise %1 düzeyinde isttistiksel olrk nlmlıdır. c F(3, 921) formund Chow ypısl kırılm testi bulgusu. p<0,10 ise %10, p<0,01 ise %1 düzeyinde isttistiksel olrk nlmlı ypısl kırılm vrdır. Çözümlenen regresyon denklemine ilişkin prmetre thminleri ve özet isttistikler Tblo 5 de sunulmuştur. Ytırımcılrın finnsl riskin çok yüksek olmmsı koşuluyl kr çıklmlrın dh yüksek reksiyon gösterdikleri kbul edilmektedir. Dolyısıyl kr çıklmlrınd gelir tblosu bilgilerinin dh önemli konum geldiği söylenebilir. Öte yndn zrr çıklmlrı durumund, hisse senedi değerlemesinde bilnço bilgisinin ön pln çıktığı d ifde edilmektedir. Pozitif-negtif kr çıklmsınd bulunmuş firmlr bzınd oluşturuln örneklemler ile thmin edilen hisse bşın defter değeri ktsyılrı rsındki frk negtif (-1,36207) ve isttistiksel olrk nlmlıdır. Hisse bşın kr ktsyılrı frkı ise pozitif (17,2965) ve isttistiksel çıdn %1 düzeyinde nlmlıdır. Bulgulr teorik beklentileri destekler niteliktedir. Kr çıklmlrın bğlı olrk gelir tblosu (bilnço) bilgisi öneminin rttığı (zldığı) görülmektedir. F- isttistiği pozitif-negtif kr çıklmsınd bulunmuş firmlrd muhsebe bilgileri ile piys değeri ilişkisinin frklılştığı göstermektedir.

11 Muhsebe Bilgilerinin Değer İlişkisinde Firmlr Özgü Fktörlerin Etkisi 323 Tblo 6. Değer İlişkisine Nkit Akımlrı Büyüklüğü Etkisi HBPD it = D + b 1 HBDD it + b 2 HBK it + b 3 DHBDD it + b 4 DHBK + ε it Ktsyı p- değeri b 0 0, ,8935 b 1 2, ,0003 b 2-0, ,9220 b 3-0, ,3627 b 4 1, ,8113 F-ist c 0, ,7382 R 2 0, dönemi toplulştırılmış örneklemde kukl değişken için, medyndn kesilmek üzere hisse bşın nkit kımlrı büyük oln firmlrd 1, küçüklerde 0 kullnılmıştır. b White değişen vryns ile uyumlu prob. değerleri. p<0,10 ise %10, p<0,05 ise %5 ve p<0,01 ise %1 düzeyinde isttistiksel olrk nlmlıdır. c F(3, 921) formund Chow ypısl kırılm testi bulgusu. p<0,10 ise %10, p<0,01 ise %1 düzeyinde isttistiksel olrk nlmlı ypısl kırılm vrdır. Hisse senedi değerleme modellerinin temel girdilerinden biri, gelecekte beklenen nkit kımlrıdır (temettü). Öte yndn hisse bşın kr ile birlikte değerlendirildiğinde cri döneme ilişkin hisse bşın nkit kımı, ytırımcılrın cri dönemde elde edebilecekleri temettü kzncının büyüklüğü konusund d fikir verebilecek bir prmetredir. Bu yönüyle nkit kımı büyüklüğü rttıkç gelir tblosu bilgisi olrk hisse bşın krın öneminin rtmsı beklenebilecektir. b 4 ktsyısının pozitif thminlenmesine bğlı olrk rştırm bulgulrının mtemtiksel ilişki çısındn teorik beklentiyi krşıldığı söylenebilir. Anck söz konusu durum isttistiksel çıdn gerek prmetrelere it t- isttistikleri, gerekse modele it F- isttistikleri bkımındn desteklenememiştir. Sonuç Muhsebe bilgileri hisse senedi piyssınd fliyette bulunn y d bulunmsı muhtemel oln tüm ytırımcılrın krr lm probleminde fydlnbilecekleri temel prmetrelerden biridir. Bilnço, gelir tblosu, nkit kım tblosu, vb. tblolr şeklinde özetlenen muhsebe bilgileri tüm bilgi kullnıcılrın firmyl ilgili geçmiş ve cri döneme ilişkin değerleme imkânlrı sunrken, geleceğe ilişkin de plnlm ve öngörü olnğı sğlr. Muhsebe bilgilerinin firm piys değeri ile oln ilişkisi konuyl ilgili litertürün ortk bulgusudur. Bu çlışmd muhsebe bilgisi ile firm değeri rsındki vr oln iliş-

12 324 / Bülent AKKAYA Hüseyin AKTAŞ Attürk Üniversitesi Sosyl Bilimler Enstitüsü Dergisi (3): kiye firmy özgü fktörlerin ne ornd etki ettiğinin tespiti mçlnrk litertüre ktkı sğlnmy çlışılmıştır döneminde verilerine sğlıklı bir şekilde ulşılbilmiş imlt snyinde yer ln firmlr rştırmnın veri setini oluşturmuştur. Gözlem kümesi lt sektör yrımı ypılmksızın toplulştırılmış bzd nliz edilmiştir. Değer ilişkisine firmy özgü fktörlerin etkisinin tespitinde Ohlson (1995) in geliştirdiği krm model bz lınmıştır. Firm büyüklüğü, mddi durn vrlık yoğunluğu, finnsl ypı, nkit kımlrı büyüklüğü ve pozitif-negtif kr çıklmlrı gibi işletmelere özgü fktörlerin değer ilişkisine etkilerini nliz edebilmek için krm modele kukl değişkenler eklenmiştir. Firmlr özgü fktörlerin değer ilişkisine etkileri şu şekilde özetlenebilir; Firm büyüklüğü rttıkç, piys değerinin çıklnmsınd defter değeri ve krın öneminin rttığı, Firmlrın mddi durn vrlık yoğunluğu, diğer bir deyişle iş riski rttıkç, bilnço ve gelir tblosunun öneminin zldığı, Firmlrın finnsl riskleri rttığınd, ytırımcılrın krrlrınd bilnço (gelir tblosu) bilgisini dh fzl (z) kullndıklrı, Kr çıklmlrın bğlı olrk gelir tblosu bilgisi öneminin rttığı, bun krşın zrr çıklyn firmlr göz önünde bulundurulduğund bilnço bilgisinin dh önemli bir hle geldiği, Nkit kımı büyüklüğü rttıkç gelir tblosu bilgisi öneminin rtmsı yönündeki teorik beklentinin sdece mtemtiksel ilişki çısındn krşıldığı ifde edilebilir. Arştırm kpsmınd ypıln nliz bulgulrı genel olrk değerlendirildiğinde firm piys değerinin belirlenmesinde muhsebe bilgi sisteminin üretmiş olduğu bilgilerin önemli ve etkili olduğu, firm piys değerinin çıklnmsınd firmlr özgü fktörlerin, bilgi kynğının (bilnço-gelir tblosu) göreli önemini frklılştırdığı söylenebilir. Kynkç Agostino, M., Drgo, D., Silipo, D. B. (2011). The Vlue Relevnce of IFRS in the Europen Bnking Industry. Review of Quntittive Finnce nd Accounting, 36 (3): Aktş, H. (2009). Hisse Senetleri Piyssınd Muhsebe Bilgilerinin Önemi: İMKB de Değer İlişkisi Anlizi. Ankr: Gzi Kitbevi,. Ali, A., L. Hwng. (2000). Country-Specific Fctors Relted to Finncil Reporting nd the Vlue Relevnce of Accounting Dt. Journl of Accounting Reserch, 38 (1): 1-21.

13 Muhsebe Bilgilerinin Değer İlişkisinde Firmlr Özgü Fktörlerin Etkisi 325 Arce, M., A. Mor. (2002). Empiricl Evidence of the Effect of Europen Accounting Differences on the Stock Mrket Vlution of Ernings nd Book Vlue. Europen Accounting Review, 11 (3): Brtov, E., S. R. Goldberg, M. Kim. (2005). Comprtive Vlue Relevnce Among Germn, U.S., nd Interntionl Accounting Stndrds: A Germn Stock Mrket Perspective. Journl of Accounting, Auditing & Finnce, 20 (2): Birgili, E., Düzer, M. (2010). Finnsl Anlizde Kullnıln Ornlr ve Firm Değeri İlişkisi: İMKB de Bir Uygulm. Muhsebe ve Finnsmn Dergisi, 46: Büyükşlvrcı, A. (2011). Finnsl Anlizde Kullnıln Ornlr ve Hisse Senedi Getirileri Arsındki İlişki: Ekonomik Kriz Dönemleri İçin İMKB İmlt Snyi Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Uygulm. Attürk Üniversitesi İktisdi ve İdri Bilimler Dergisi, 25 (1). Demir, Y. (2001). Hisse Senedi Fiytını Etkileyen İşletme Düzeyindeki Fktörler ve Mli Sektör Üzerine İMKB de Bir Uygulm. Süleymn Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 6 (2): Hevs, D., Siougle, G., Stikours, C. (2009). The Accounting Vlution of Bnk Stocks in Europe. Journl of Modern Accounting nd Auditing, 5 (1): Hung, M., K. R. Subrmnym. (2007). Finncil Sttement Effects of Adopting Interntionl Accounting Stndrds: The Cse of Germny. Review of Accounting Studies, 12 (4): Klycı, Ş., Krtş, A. (2005). Hisse Senedi Getirileri ve Finnsl Ornlr İlişkisi: İstnbul Menkul Kıymetler Borssınd Bir Temel Anliz Arştırmsı. Muhsebe ve Finnsmn Dergisi, 27: Khngh, J.B. (2011). Vlue Relevnce of Accounting Informtion in the United ArbEmirtes. Interntionl Journl of Economics nd Finncil Issues, 1 (2): Mngnris, P., Floropoulos, J., Smrgdi, I. (2011). Conservtism nd vlue relevnce: Evidence from the Europen finncil sector. Americn Journl of Economics nd Business Administrtion, 3 (2), Meulen, S.V.D., Geremynck, A., Willekens, M. (2007). Attribute Differences Between U.S. GAAP nd IFRS Ernings: An Explortory Study. The Interntionl Journl of Accounting, 42, Ohlson, J. (1995). Ernings, Book Vlues, Dividends in Equity Vlution. Contemporry Accounting Reserch, 11 (2):

14 326 / Bülent AKKAYA Hüseyin AKTAŞ Attürk Üniversitesi Sosyl Bilimler Enstitüsü Dergisi (3): Özer, G. (1996). Muhsebe Kârlrı ile Hisse Senedi Verimleri Arsındki İlişkiler: İMKB de Deneysel Bir Anliz, SPK Yyınlrı, Yyın No. 31. Özer, G. (2002). Firm Değerlemesinde Muhsebe Krlrının Rolü: İMKB de Deneysel Bir Arştırm. İktist İşletme ve Finns, 17 (201): Öztürk, H. (2010). Artık Kâr, Özsermyeye Serbest Nkit Akımı ve Defter Değerlerinin Şirketlerin Piys Değerleri Üzerindeki Etkileri: İMKB de Ampirik Bir Uygulm. Mliye Finns Yzılrı, 89: Şmiloğlu, F. (2005). Hisse Getirileri ve Fiytlrıyl, Kznç ve Nkit Akımlrı Arsındki İlişki: Deri ve Gıd Şirketlerinde Ampirik Bir İnceleme. Muhsebe ve Finnsmn Dergisi, 26: Verleun, M., Georgkopoulos, G., Sotiropoulos, I., Vsileiou, K. Z. (2011). The Srbnes Oxley Act nd Accounting Qulity: A Comprehensive Exmintion. Interntionl Journl of Economics nd Finnce, 3 (5): Yücel, R. (2005). Zrr ve Krlrın Hisse Senedi Getirileri ve Muhsebe Krlrı Arsındki İlişki Üzerindeki Etkileri. İktist, İşletme ve Finns, 20 (233):

Sosyal Harcamalar ve İktisadi Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde 1960 2005 Dönemine Yönelik Bir Dinamik Analiz

Sosyal Harcamalar ve İktisadi Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde 1960 2005 Dönemine Yönelik Bir Dinamik Analiz Sosyl Hrcmlr ve İktisdi Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde 1960 2005 Dönemine Yönelik Bir Dinmik Anliz Sosyl Hrcmlr ve İktisdi Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde 1960 2005 Dönemine Yönelik Bir Dinmik

Detaylı

1. Değişkenler ve Eğriler: Matematiksel Hatırlatma

1. Değişkenler ve Eğriler: Matematiksel Hatırlatma DERS NOTU 01 Son Hli Değildir, tslktır: Ekleme ve Düzenlemeler Ypılck BİR SOSYAL BİLİM OLARAK İKTİSAT VE TEMEL KAVRAMLAR 1 Bugünki dersin işleniş plnı: 1. Değişkenler ve Eğriler: Mtemtiksel Htırltm...

Detaylı

KURUMSAL YÖNETİM-ŞİRKET PERFORMANSI İLİŞKİSİ: İMKB KURUMSAL YÖNETİM ENDEKSİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR ÇALIŞMA

KURUMSAL YÖNETİM-ŞİRKET PERFORMANSI İLİŞKİSİ: İMKB KURUMSAL YÖNETİM ENDEKSİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR ÇALIŞMA KURUMSAL YÖNETİMŞİRKET PERFORMANSI İLİŞKİSİ: İMKB KURUMSAL YÖNETİM ENDEKSİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR ÇALIŞMA Doç. Dr. İlker H. ÇARIKÇI Süleymn Demirel Üniversitesi, İİBF, İşletme Bölümü Doç. Dr. Şeref KALAYCI

Detaylı

Şeref KALAYCI * Yusuf DEMİR * İbrahim Yaşar GÖK ** Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (20) 2010, 104-120

Şeref KALAYCI * Yusuf DEMİR * İbrahim Yaşar GÖK ** Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (20) 2010, 104-120 Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (0) 010, 104-10 GETİRİ VOLATİLİTESİ-İŞLEM HACMİ İLİŞKİSİ: VADELİ İŞLEM VE OPSİYON BORSASI ÜZERİNDE AMPİRİK BİR UYGULAMA RETURN VOLATILITY-TRADING VOLUME RELATIONSHIP: AN EMPIRICAL

Detaylı

Bazı Sert Çekirdekli Meyve Türlerinde Çiçek Tozu Çimlenmesi ve Çim Borusu Uzunluğunun Çoklu Regresyon Yöntemi ile Modellenmesi

Bazı Sert Çekirdekli Meyve Türlerinde Çiçek Tozu Çimlenmesi ve Çim Borusu Uzunluğunun Çoklu Regresyon Yöntemi ile Modellenmesi Süleymn Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Cilt 19, Syı 3, 92-97, 2015 Süleymn Demirel University Journl of Nturl nd Applied Sciences Volume 19, Issue 3, 92-97, 2015 DOI: 10.19113/sdufed.04496

Detaylı

BİRECİK MYO MUHASEBE VE VERGİ UYGULAMALARI PROGRAMI N.Ö DERS İÇERİKLERİ 1.YIL1. YARIYIL (1. SINIF GÜZ YARIYILI)

BİRECİK MYO MUHASEBE VE VERGİ UYGULAMALARI PROGRAMI N.Ö DERS İÇERİKLERİ 1.YIL1. YARIYIL (1. SINIF GÜZ YARIYILI) BİRECİK MESLEK YÜKSEKOKULU MUHASEBE VE VERGİ UYGULAMALARI PROGRAMI 1.SINIFGÜZYARIYILI (1.Yrıyıl) Sır D.Kodu DERSİN ADI Uygulm 1 1205141 TÜRK DİLİ-I 2 0 2 Z 2 2 1205142 ATATÜRK İLKELERİVEİNKILAPTARİHİ-I

Detaylı

BANKA KARLILIK PERFORMANSININ ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ: TİCARİ BANKALAR İLE KATILIM BANKALARINDA BİR UYGULAMA

BANKA KARLILIK PERFORMANSININ ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ: TİCARİ BANKALAR İLE KATILIM BANKALARINDA BİR UYGULAMA BANKA KARLILIK PERFORMANSININ ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ: TİCARİ BANKALAR İLE KATILIM BANKALARINDA BİR UYGULAMA Yrd. Doç. Dr. Ali Cüneyt ÇETİN Süleymn Demirel Üniversitesi, İİBF, etin@iibf.sdu.edu.tr

Detaylı

2013 YILI TÜRKİYE RADYO VE TELEVİZYON YAYINCILIĞI SEKTÖR RAPORU

2013 YILI TÜRKİYE RADYO VE TELEVİZYON YAYINCILIĞI SEKTÖR RAPORU 2 0 1 3YI L I R KL AMV Rİ L Rİ YL T ÜRKİ Y RADY OVT L Vİ ZY ONY A YI NCI L I ĞI S KT ÖRRAPORU R A T M R A D Y OT L V İ Z Y O NY A Y I N C I L A R I M S L KB İ R L İ Ğ İ L e y l ks o k kmu r t İ ş Me r

Detaylı

ELEKTRİK DAĞITIM ȘİRKETLERİNİN SORUMLULUĞUNDAKİ YOL AYDINLATMASINA İLİȘKİN KURALLARIN İRDELENMESİ

ELEKTRİK DAĞITIM ȘİRKETLERİNİN SORUMLULUĞUNDAKİ YOL AYDINLATMASINA İLİȘKİN KURALLARIN İRDELENMESİ ELEKTRİK DAĞITIM ȘİRKETLERİNİN SORUMLULUĞUNDAKİ YOL AYDINLATMASINA İLİȘKİN KURALLARIN İRDELENMESİ M. Akif ȘENOL 1 Ercüment ÖZDEMİRCİ 2 M. Cengiz TAPLAMACIOĞLU 3 1 Enerji ve Tbii Kynklr Bknlığı, Ankr, 2

Detaylı

ÜNİTE - 7 POLİNOMLAR

ÜNİTE - 7 POLİNOMLAR ÜNİTE - 7 BÖLÜM Polinomlr (Temel Kvrmlr) -. p() = 3 + n 6 ifdesi bir polinom belirttiğine göre n en z 5. p( + ) = + 4 + Test - olduğun göre, p() polinomunun ktsyılr toplmı p() polinomund terimlerin kuvvetleri

Detaylı

İnşaat Sektörüne Özgü İş Güvenliği Yönetim Sisteminin Aksiyomatik Tasarım İlkeleriyle Oluşturulması

İnşaat Sektörüne Özgü İş Güvenliği Yönetim Sisteminin Aksiyomatik Tasarım İlkeleriyle Oluşturulması İnşt Sektörüne Özgü İş Güvenliği Yönetim Sisteminin Aksiyomtik Tsrım İlkeleriyle Oluşturulmsı Öğr. Gr. Mert UZUN (mertuzunn@gmil.com) Doç. Dr. Selçuk ÇEBİ (scebi@yildiz.edu.tr) İçindekiler Amç Yöntem Bulgulr

Detaylı

3N MOBİL HABERLEŞME HİZMETLERİNDE HİZMET KALİTESİ ÖLÇÜTLERİNİN ELDE EDİLMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ

3N MOBİL HABERLEŞME HİZMETLERİNDE HİZMET KALİTESİ ÖLÇÜTLERİNİN ELDE EDİLMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ 3N MOBİL HABERLEŞME HİZMETLERİNDE HİZMET KALİTESİ ÖLÇÜTLERİNİN ELDE EDİLMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM Aç, Kps, Dynk, Tnılr ve Kısltlr Aç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin cı, IMT 2000/UMTS Altypılrının Kurulsı

Detaylı

B - GERĐLĐM TRAFOLARI:

B - GERĐLĐM TRAFOLARI: ve Seg.Korum_Hldun üyükdor onrım süresinin dh uzun olmsı yrıc rnın izole edilmesini gerektirmesi; rızlnmsı hlinde r tdiltını d gerektireilmesi, v. nedenlerle, özel durumlr dışınd tercih edilmezler. - GERĐLĐM

Detaylı

DEĞİŞİK UYGULAMALARIN ÇİLEK AKENLERİNİN ÇİMLENMESİ ÜZERİNE ETKİLERİ

DEĞİŞİK UYGULAMALARIN ÇİLEK AKENLERİNİN ÇİMLENMESİ ÜZERİNE ETKİLERİ Btı Akdeniz Trımsl Arştırm Enstitüsü Derim Dergisi, 2009,26(2):1-10 ISSN 1300-3496 DEĞİŞİK UYGULAMALARIN ÇİLEK AKENLERİNİN ÇİMLENMESİ ÜZERİNE ETKİLERİ Nfiye ADAK Mustf PEKMEZCİ Hmide GÜBBÜK Akdeniz Üniversitesi

Detaylı

İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER

İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER İKİNCİ DERECEDEN BİR BİLİNMEYENLİ DENKLEMLER TANIMLAR :, b, R ve 0 olmk üzere denklem denir. b = 0 denklemine, ikini dereeden bir bilinmeyenli Bu denklemde, b, gerçel syılrın

Detaylı

İŞ ETKİ ÇİZGİSİ TEOREMİ. Balıkesir Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Müh. Bölümü Balıkesir, TÜRKİYE THEOREM OF WORK INFLUENCE LINE

İŞ ETKİ ÇİZGİSİ TEOREMİ. Balıkesir Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Müh. Bölümü Balıkesir, TÜRKİYE THEOREM OF WORK INFLUENCE LINE BAÜ Fen Bil. Enst. Dergisi (006).8. İŞ ETKİ ÇİZGİSİ TEOREMİ Scit OĞUZ, Perihn (Krkulk) EFE Blıkesir Üniversitesi Mühendislik Mimrlık Fkültesi İnşt Müh. Bölümü Blıkesir, TÜRKİYE ÖZET Bu çlışmd İş Etki Çizgisi

Detaylı

Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü FZM207. Temel Elektronik-I. Doç. Dr. Hüseyin Sarı

Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü FZM207. Temel Elektronik-I. Doç. Dr. Hüseyin Sarı Ankr Üniversitesi Mühendislik Fkültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü FZM207 Temel ElektronikI Doç. Dr. Hüseyin Srı 2. Bölüm: Dirençli Devreler İçerik Temel Yslrın Doğrudn Uygulnışı Kynk Gösterimi ve Dönüşümü

Detaylı

TRAFİK SAYIMLARI, BÖLGE NÜFUSLARI VE BÖLGELER ARASI UZAKLIKLARI KULLANARAK BAŞLANGIÇ-SON MATRİSİ TAHMİNİ

TRAFİK SAYIMLARI, BÖLGE NÜFUSLARI VE BÖLGELER ARASI UZAKLIKLARI KULLANARAK BAŞLANGIÇ-SON MATRİSİ TAHMİNİ Gzi Üniv. Müh. Mim. Fk. Der. J. Fc. Eng. Arch. Gzi Univ. Cilt 4, No, 9-36, 009 Vol 4, No, 9-36, 009 TRAFİK SAYIMLARI, BÖLGE NÜFUSLARI VE BÖLGELER ARASI UZAKLIKLARI KULLANARAK BAŞLANGIÇ-SON MATRİSİ TAHMİNİ

Detaylı

SAYISAL ÇÖZÜMLEME. Sayısal Çözümleme

SAYISAL ÇÖZÜMLEME. Sayısal Çözümleme SYISL ÇÖZÜMLEME Syısl Çözümleme SYISL ÇÖZÜMLEME Hft SYISL ÇÖZÜMLEMEDE HT KVRMI Syısl Çözümleme GİRİŞ Syısl nliz, mtemtik problemlerinin bilgisyr yrdımı ile çözümlenme tekniğidir Genellikle nlitik olrk

Detaylı

Anadolu Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü. Doç. Dr. Nil ARAS ENM411 Tesis Planlaması 2015-2016 Güz Dönemi

Anadolu Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü. Doç. Dr. Nil ARAS ENM411 Tesis Planlaması 2015-2016 Güz Dönemi Andolu Üniversitesi Mühendislik Fkültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Doç. Dr. Nil ARAS ENM411 Tesis Plnlmsı 2015-2016 Güz Dönemi 2 Tesis (fcility) Tesis : Belli bir iş için kurulmuş ypı Tesis etmek :

Detaylı

Afyon Çimento Sanayi T.A.Ş. nin 12.04.2006 tarihli yazısı aşağıya çıkarılmıştır.

Afyon Çimento Sanayi T.A.Ş. nin 12.04.2006 tarihli yazısı aşağıya çıkarılmıştır. TARİH:27/01/2006 Afyon Çimento Snyi T.A.Ş.'nin 27.01.2006 trihli yzısı şğıy çıkrılmıştır. Şirketimiz Afyon Çimento Snyi T.A.Ş.'nin 108 kişi oln personel mevcudu "kpsm içi mkin bkım elemnlrı"nı kdrosun

Detaylı

İstatistik I Bazı Matematik Kavramlarının Gözden

İstatistik I Bazı Matematik Kavramlarının Gözden İsttistik I Bzı Mtemtik Kvrmlrının Gözden Geçirilmesi Hüseyin Tştn Ağustos 13, 2006 İçindekiler 1 Toplm İşlemcisi 2 2 Çrpım İşlemcisi 6 3 Türev 7 3.1 Türev Kurllrı.......................... 8 3.1.1 Sbit

Detaylı

RASYONEL SAYILAR KESİR ÇEŞİTLERİ. www.unkapani.com.tr. 1. Basit Kesir. olduğuna göre, a, b tamsayı ve b 0 olmak üzere, a şeklindeki ifadelere

RASYONEL SAYILAR KESİR ÇEŞİTLERİ. www.unkapani.com.tr. 1. Basit Kesir. olduğuna göre, a, b tamsayı ve b 0 olmak üzere, a şeklindeki ifadelere RASYONEL SAYILAR, tmsyı ve 0 olmk üzere, şeklindeki ifdelere kesir denir. y kesrin pyı, ye kesrin pydsı denir. Örneğin,,,, kesirdir. kesrinde, py kesir çizgisi pyd, 0, 0 ise 0 0 dır.,, 0, syılrı irer 0

Detaylı

YÜZDE VE FAĐZ PROBLEMLERĐ

YÜZDE VE FAĐZ PROBLEMLERĐ YILLAR 00 003 00 00 006 007 008 009 010 011 ÖSS-YGS 3 1 1 1 3 YÜZDE VE FAĐZ PROBLEMLERĐ YÜZDE: Bir syının yüzde sı= dır ÖRNEK(1) % i 0 oln syıyı bullım syımız olsun 1 = 0 = 0 ÖRNEK() 800 ün % ini bullım

Detaylı

on8 S İ G O R T A C I L I K S E K T Ö R Ü K U R U M S A L W E B S İ T E L E R İ G E N E L A N A L İ Z Ç A L I Ş M A S I

on8 S İ G O R T A C I L I K S E K T Ö R Ü K U R U M S A L W E B S İ T E L E R İ G E N E L A N A L İ Z Ç A L I Ş M A S I on8 S İ G O R T A C I L I K S E K T Ö R Ü K U R U M S A L W E B S İ T E L E R İ G E N E L A N A L İ Z Ç A L I Ş M A S I Kurumsl web sitelerinin en büyük hedefi; kullnıcılrı müşteri, müşterileri kullnıcı

Detaylı

Yukarıda belirtilen üye firmalarımız 26 proje ile ankete katkıda bulunmuştur. Projelerin büyüklüğü toplam 1.995.800 m 2 olmuştur.

Yukarıda belirtilen üye firmalarımız 26 proje ile ankete katkıda bulunmuştur. Projelerin büyüklüğü toplam 1.995.800 m 2 olmuştur. TOPLANTI BİLGİ NOTU RAPOR TARİH 18.07.2014 SAAT 09.00-10.00 NO: 1 YER MTMD ATAŞEHİR KONU Yurt Dışı Projelerde Mlzeme Alım Anketi DÜZENLEYEN Nezih GİRAY Meknik Teist Mütehhitleri Derneği üyelerine yönelik

Detaylı

63032 / 63932 ELEKTRONİK SICAKLIK KONTROL CİHAZI KULLANIM KILAVUZU

63032 / 63932 ELEKTRONİK SICAKLIK KONTROL CİHAZI KULLANIM KILAVUZU 63032 / 63932 ELEKTRONİK SICAKLIK KONTROL CİHAZI KULLANIM KILAVUZU www.omk.com.tr 01.08.2014 V3185 / V4185 VARİL ISITICISI KULLANIM KILAVUZU OMAK MAKİNA SANAYİİ ve TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ DR. MEDİHA ELDEM

Detaylı

çizilen doğru boyunca birim vektörü göstermektedir. q kaynak yükünün konum vektörü r ve Q deneme E( r) = 1 q

çizilen doğru boyunca birim vektörü göstermektedir. q kaynak yükünün konum vektörü r ve Q deneme E( r) = 1 q Elektrosttik(Özet) Coulomb Yssı Noktsl bir q yükünün kendisinden r kdr uzktki bir Q yüküne uyguldığı kuvvet, şğıdki Coulomb yssı ile ifde edilir: F = 1 qq ˆr (1) r2 burd boşluğun elektriksel geçirgenlik

Detaylı

Nutritional Situation Assessment of 65 Years Old Patient Who Applicate to Emergency Department l

Nutritional Situation Assessment of 65 Years Old Patient Who Applicate to Emergency Department l e r Ar þ t ý r m Nutritionl Sitution Assessment of 65 Yers Old Ptient Who Applicte to Emergency Deprtment l n i j ri O O i g in Acil Servise Bşvurn 65 Yş Üzeri Hstlrd Nütrisyonel Durumun Değerlendirilmesi

Detaylı

İlişkisel Veri Modeli. İlişkisel Cebir İşlemleri

İlişkisel Veri Modeli. İlişkisel Cebir İşlemleri İlişkisel Veri Modeli İlişkisel Cebir İşlemleri Veri işleme (Mnipultion) işlemleri (İlişkisel Cebir İşlemleri) Seçme (select) işlemi Projeksiyon (project) işlemi Krtezyen çrpım (crtesin product) işlemi

Detaylı

DENEY 2 OHM YASASI UYGULAMASI

DENEY 2 OHM YASASI UYGULAMASI T.C. Mltepe Üniversitesi Mühendislik ve Doğ Bilimleri Fkültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü ELK 201 DEVRE TEORİSİ DERSİ LABORATUVARI DENEY 2 OHM YASASI UYGULAMASI Hzırlynlr: B. Demir Öner Sime

Detaylı

ELEKTRĐK MOTORLARI ve SÜRÜCÜLERĐ DERS 03

ELEKTRĐK MOTORLARI ve SÜRÜCÜLERĐ DERS 03 ELEĐ MOOLA ve SÜÜCÜLEĐ DES 03 Özer ŞENYU Mrt 0 ELEĐ MOOLA ve SÜÜCÜLEĐ DA MOOLANN ELEĐ DEE MODELLEĐ E AAEĐSĐLEĐ ENDÜĐ DEESĐ MODELĐ Endüviye uygulnn gerilim (), zıt emk (E), endüvi srgı direni () ile temsil

Detaylı

İNEK VE SOYA SÜTÜ KARIŞIMLARIN DUYUSAL ÖZELLİKLERİNE PEYNİR SUYU VE KARBONAT KULLANIMININ ETKİSİ

İNEK VE SOYA SÜTÜ KARIŞIMLARIN DUYUSAL ÖZELLİKLERİNE PEYNİR SUYU VE KARBONAT KULLANIMININ ETKİSİ OMÜ Zir. Fk. Dergisi, 2005,20(1):1-5 J. of Fc. of Agric., OMU, 2005,20(1):1-5 İNEK VE SOYA SÜTÜ KARIŞIMLARIN DUYUSAL ÖZELLİKLERİNE PEYNİR SUYU VE KARBONAT KULLANIMININ ETKİSİ Hsn TEMİZ A.Kdir HURŞİT Ondokuz

Detaylı

VakıfBank, vizyoner yönetimi, özverili ve aidiyet duygusu yüksek insan aktifinden aldığı güçle müşterilerinin aklında ne varsa gerçekleştirmeye;

VakıfBank, vizyoner yönetimi, özverili ve aidiyet duygusu yüksek insan aktifinden aldığı güçle müşterilerinin aklında ne varsa gerçekleştirmeye; 2009 İÇİNDEKİLER BÖLÜM I: SUNUŞ 2 Olğn Genel Kurul Gündemi 3 Özet Yönetim Kurulu Rporu 5 Denetçiler Rporu 6 2009 Yılı Kâr Dğıtım Teklifi ve Kâr Dğıtım Politiksı 8 Yıllık Fliyet Rporu Uygunluk Görüşü 10

Detaylı

SAYILARIN ÇÖZÜMLENMESĐ ve BASAMAK KAVRAMI

SAYILARIN ÇÖZÜMLENMESĐ ve BASAMAK KAVRAMI YILLAR 00 00 004 00 006 007 008 009 010 011 ÖSS-YGS - 1 - - 1-1 1 SAYILARIN ÇÖZÜMLENMESĐ ve BASAMAK KAVRAMI,b,c,d birer rkm olmk üzere ( 0) b = 10 + b bc = 100+10+b bc = 100+10b+c bcd =1000+100b+10c+d

Detaylı

Türkiye VI. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi * HRÜ Ziraat Fakültesi * Bahçe Bitkileri Bölümü * 04-08 Ekim 2011 * Şanlıurfa

Türkiye VI. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi * HRÜ Ziraat Fakültesi * Bahçe Bitkileri Bölümü * 04-08 Ekim 2011 * Şanlıurfa Türkiye VI. Ulusl Bhçe Bitkileri Kongresi * HRÜ Zirt Fkültesi * Bhçe Bitkileri Bölümü * 04-08 Ekim 2011 * Şnlıurf Seçilmiş Bzı Zerdli Genotiplerinin Polen Performnslrının Belirlenmesi Melike ÇETİNBAŞ 1,

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Ön Söz...2. Matris Cebiri...3. Elementer İşlemler Determinantlar Lineer Denklem Sistemleri Vektör Uzayları...

İÇİNDEKİLER. Ön Söz...2. Matris Cebiri...3. Elementer İşlemler Determinantlar Lineer Denklem Sistemleri Vektör Uzayları... İÇİNDEKİLER Ön Söz... Mtris Cebiri... Elementer İşlemler... Determinntlr...7 Lineer Denklem Sistemleri...8 Vektör Uzylrı...6 Lineer Dönüşümler...48 Özdeğerler - Özvektörler ve Köşegenleştirme...55 Genel

Detaylı

BİTKİSEL ÜRETİMDE ÇİFTLİK GÜBRESİ VE BİYOGAZ KOMPOSTU KULLANIMININ YAYGINLAŞTIRILMASI

BİTKİSEL ÜRETİMDE ÇİFTLİK GÜBRESİ VE BİYOGAZ KOMPOSTU KULLANIMININ YAYGINLAŞTIRILMASI BİTKİSEL ÜRETİMDE ÇİFTLİK GÜBRESİ VE BİYOGAZ KOMPOSTU KULLANIMININ YAYGINLAŞTIRILMASI Yyımlyn: Türk - Almn Biyogz Projesi And Sokk No: 8/6 06580 Çnky, Ankr, Türkiye T: +90 312 466 70 56 T.C. Çevre ve Şehircilik

Detaylı

OTEL İŞLETMELERİNDE MÜŞTERİLERİN HİZMET BEKLENTİLERİ VE MEMNUNİYET (TATMİN) DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: ANTALYA DA BİR ARAŞTIRMA.

OTEL İŞLETMELERİNDE MÜŞTERİLERİN HİZMET BEKLENTİLERİ VE MEMNUNİYET (TATMİN) DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: ANTALYA DA BİR ARAŞTIRMA. OTEL İŞLETMELERİNDE MÜŞTERİLERİN HİZMET BEKLENTİLERİ VE MEMNUNİYET (TATMİN) DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: ANTALYA DA BİR ARAŞTIRMA Okty EMİR Doktor Tezi Dnışmn: Prof. Dr. Belkıs ÖZKARA Afyonkrhisr 2007

Detaylı

ASAL SAYILAR. Asal Sayılar YILLAR MATEMATĐK ĐM

ASAL SAYILAR. Asal Sayılar YILLAR MATEMATĐK ĐM YILLAR 00 003 004 00 006 007 008 009 00 0 ÖSS-YGS - - - - - - - ASAL SAYILAR ve kendisinden bşk pozitif böleni olmyn den büyük tmsyılr sl syı denir Negtif ve ondlıklı syılr sl olmz Asl syılrı veren bir

Detaylı

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences Pmukkle Univ Muh Bilim Derg, 22(2), -5, 26 Pmukkle Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pmukkle University Journl of Engineering Sciences Türkçe ses tnım sistemlerinde dil modeli boyutunun doğruluk

Detaylı

ÇOKGENLER Çokgenler çokgen Dışbükey (Konveks) ve İçbükey (Konkav) Çokgenler dış- bükey (konveks) çokgen içbükey (konkav) çokgen

ÇOKGENLER Çokgenler çokgen Dışbükey (Konveks) ve İçbükey (Konkav) Çokgenler dış- bükey (konveks) çokgen içbükey (konkav) çokgen ÇONLR Çokgenler rdışık en z üç noktsı doğrusl olmyn, düzlemsel şekillere çokgen denir. Çokgenler kenr syılrın göre isimlendirilirler. Üçgen, dörtgen, beşgen gibi. ışbükey (onveks) ve İçbükey (onkv) Çokgenler

Detaylı

1) Asgari sayıda çevre akımları ve bilinmeyen tanımlayarak değerlerini bulunuz ve güç dengesini sağladığını gösteriniz.

1) Asgari sayıda çevre akımları ve bilinmeyen tanımlayarak değerlerini bulunuz ve güç dengesini sağladığını gösteriniz. ELEKTRİK-ELEKTRONİK DERSİ VİZE SORU ÖRNEKLERİ Şekiller üzerindeki renkli işretlemeler soruy değil çözüme ittir: Mviler ilk şmd sgri bğımsız denklem çözmek için ypıln tnımlrı, Kırmızılr sonrki şmd güç dengesi

Detaylı

İntegral Uygulamaları

İntegral Uygulamaları İntegrl Uygulmlrı Yzr Prof.Dr. Vkıf CAFEROV ÜNİTE Amçlr Bu üniteyi çlıştıktn sonr; düzlemsel ln ve dönel cisimlerin cimlerinin elirli integrl yrdımı ile esplnileceğini, küre, koni ve kesik koninin cim

Detaylı

Ünite Planı Şablonu. Öğretmenin. Fatma BAĞATARHAN Yunus Emre Anadolu Lisesi. Ġnönü Mahallesi. Bingöl. Adı, Soyadı. Okulunun Adı

Ünite Planı Şablonu. Öğretmenin. Fatma BAĞATARHAN Yunus Emre Anadolu Lisesi. Ġnönü Mahallesi. Bingöl. Adı, Soyadı. Okulunun Adı Intel Öğretmen Progrmı Ünite Plnı Şlonu Öğretmenin Adı, Soydı Okulunun Adı Okulunun Bulunduğu Mhlle Okulun Bulunduğu Ġl Ftm BAĞATARHAN Yunus Emre Andolu Lisesi Ġnönü Mhllesi Bingöl Ünit Bilgisi Ünite Bşlığı

Detaylı

Matrisler Elementer Satır İşlemleri Gauss Eliminasyon

Matrisler Elementer Satır İşlemleri Gauss Eliminasyon Mtrisler Elementer Stır İşlemleri Guss Eliminson Mtrisler ve Stır İşlemleri Bir mtris dikdörtgen sılr tblosudur. Alt indisler girdilerin erini belirler. stır mn stır A m m m n n n mn Mtrisler boutlrı ile

Detaylı

II. DERECEDEN DENKLEMLER

II. DERECEDEN DENKLEMLER ünite DEEEDE DEKEME Dereceden Denklemler TEST 0 x x + = 0 denkleminin kökleri x ve x dir 6 x + x + x işleminin sonucu kçtır? ) B) ) D) E) x + bx + = 0 x - denkleminin reel syılrdki çözüm kümesi bir elemnlı

Detaylı

Bknlık Yyın No: 347 ISBN 978-605-393-022-8 Müdürlük Yyın No: 2 ANADOLU KARAÇAMI (Pinus nigr Arnold. ssp. pllsin (Lmb.) Holmboe) ULUSAL ISLAH ZONLAMASININ ORİJİN PERFORMANSI VE YETİŞME ORTAMI ÖZELLİKLERİ

Detaylı

STRATEJİK DIŞ TİCARET POLİTİKALARI VE TEKNOLOJİ TRANSFERİ. YÜKSEK LİSANS TEZİ Müh. Tahir KAFADAR

STRATEJİK DIŞ TİCARET POLİTİKALARI VE TEKNOLOJİ TRANSFERİ. YÜKSEK LİSANS TEZİ Müh. Tahir KAFADAR İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ STRATEJİK DIŞ TİCARET POLİTİKALARI VE TEKNOLOJİ TRANSFERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Müh. Thir KAFADAR Anbilim Dlı : İŞLETME MÜHENDİSLİĞİ Progrmı : İŞLETME

Detaylı

AHP Temelli TOPSIS ve ELECTRE Yöntemiyle Muhasebe Paket Programı Seçimi. Use of AHP-based TOPSIS and ELECTRE Methods on Accounting. Software Selection

AHP Temelli TOPSIS ve ELECTRE Yöntemiyle Muhasebe Paket Programı Seçimi. Use of AHP-based TOPSIS and ELECTRE Methods on Accounting. Software Selection Niğde Üniversitesi İktisdi ve İdri Bilimler Fkültesi Dergisi Yıl: Ock 205 Cilt-Sı: 8 () ss: 53-7 ISSN: 248-580 e-issn 308-426 http://dergiprk.ulkbim.gov.tr/niguiibfd/ ÖZ AHP Temelli TOPSIS ve ELECTRE Yöntemile

Detaylı

2005 ÖSS BASIN KOPYASI SAYISAL BÖLÜM BU BÖLÜMDE CEVAPLAYACAĞINIZ TOPLAM SORU SAYISI 90 DIR. Matematiksel İlişkilerden Yararlanma Gücü,

2005 ÖSS BASIN KOPYASI SAYISAL BÖLÜM BU BÖLÜMDE CEVAPLAYACAĞINIZ TOPLAM SORU SAYISI 90 DIR. Matematiksel İlişkilerden Yararlanma Gücü, 005 ÖSS SIN KPYSI SYISL ÖLÜM İKKT! U ÖLÜME EVPLYĞINIZ TPLM SRU SYISI 90 IR. İlk 45 Soru Son 45 Soru Mtemtiksel İlişkilerden Yrrlnm Gücü, Fen ilimlerindeki Temel Kvrm ve İlkelerle üşünme Gücü ile ilgilidir.

Detaylı

Yerel Topluluklar ve Yönetimler Arasında Sınır-Ötesi Đşbirliği Avrupa Çerçeve Sözleşmesine Ek Protokol

Yerel Topluluklar ve Yönetimler Arasında Sınır-Ötesi Đşbirliği Avrupa Çerçeve Sözleşmesine Ek Protokol Yerel Topluluklr ve Yönetimler Arsınd Sınır-Ötesi Đşirliği Avrup Çerçeve Sözleşmesine Ek Protokol Strsourg 9 Xl 1995 Avrup Antlşmlrı Serisi/159 Yerel Topluluklr vey Yönetimler rsınd Sınır-ötesi Đşirliği

Detaylı

ASİT-BAZ TEORİSİ. (TİTRASYON) Prof. Dr. Mustafa DEMİR. M.DEMİR(ADU) ASİT-BAZ TEORİSİ (titrasyon) 1

ASİT-BAZ TEORİSİ. (TİTRASYON) Prof. Dr. Mustafa DEMİR. M.DEMİR(ADU) ASİT-BAZ TEORİSİ (titrasyon) 1 ASİT-BAZ TEORİSİ (TİTRASYON) Prof. Dr. Mustf DEMİR M.DEMİR(ADU) 009-05-ASİT-BAZ TEORİSİ (titrsyon) 1 Arhenius (su teorisi) 1990 Asit: Sud iyonlştığınd iyonu veren, bz ise O - iyonu veren mddelerdir. Cl,NO,

Detaylı

Prizmatik Katsayıyı Değiştirmek için 1 Eksi Prizmatik Yöntemi

Prizmatik Katsayıyı Değiştirmek için 1 Eksi Prizmatik Yöntemi 4... rizmtik Ktsyıyı Değiştirmek için 1 Eksi rizmtik Yöntemi Verilen bir gemi ile ynı n boyutlr ve orm özelliklerine sip oln bir gemiye it tekne ormundn reket ederek LB konumu sbit klck vey istenen bir

Detaylı

2009 Soruları. c

2009 Soruları. c Hırvt ıstn Ulusl Mtemt ık Ol ımp ıytı Tkım Seçme Sınvı Geometr ı 2009 Sorulrı c www.sbelin.wordpress.com sbelinwordpress@gmil.com Hırvtistn d ypıln 2009 yılı TST yni Tkım Seçme Sınvın it geometri sorulrı

Detaylı

Bulanık Mantık ve Lojistik Regresyon Yöntemleri ile Ulaşım Ağlarında Geçki Seçim Davranışının Modellenmesi *

Bulanık Mantık ve Lojistik Regresyon Yöntemleri ile Ulaşım Ağlarında Geçki Seçim Davranışının Modellenmesi * İMO Teknik Dergi, 2008 4363-4379, Yzı 288 Bulnık Mntık ve Lojistik Regresyon Yöntemleri ile Ulşım Ağlrınd Geçki Seçim Dvrnışının Modellenmesi * Y. Şzi MURAT* Nurcn ULUDAĞ** ÖZ Geçki seçim problemi, bir

Detaylı

T.C.. VALİLİĞİ.. OKULU/LİSESİ

T.C.. VALİLİĞİ.. OKULU/LİSESİ T.C.. VALİLİĞİ.. OKULU/LİSESİ../. EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÖĞRENCİNİN Adı Soydı Sınıfı No Eğitimde fed edilecek fert yoktur. Mustf Keml ATATÜRK T.C... VALİLİĞİ/KAYMAKAMLIĞI Milli Eğitim Müdürlüğü. OKULU/LİSESİ

Detaylı

Kariyer Gelişim Raporu

Kariyer Gelişim Raporu Kriyer Gelişim Rporu 22 Myıs 215 GİZLİ Kriyer Gelişim Rporu Giriş 22 Myıs 215 Giriş Bu rpor kişinin tipik yşm trzını tnımlmktdır. Rpord yer ln ifdeler kişinin 16PF Kişilik Envnterinde ldığı sonuçlr ve

Detaylı

BOYUT ANALİZİ- (DIMENSIONAL ANALYSIS)

BOYUT ANALİZİ- (DIMENSIONAL ANALYSIS) BOYU ANAİZİ- (IMENSIONA ANAYSIS Boyut nlizi deneysel ölçümlerde ğımlı ve ğımsız deney değişkenleri rsındki krmşık ifdeleri elirlemekte kullnıln ir yöntemdir. eneylerde ölçülen tüm fiziksel üyüklükler temel

Detaylı

Velilere Yönelik Soru Formu

Velilere Yönelik Soru Formu Velilere Yönelik Soru Formu Eğitim Stndrtlrı Pilot Çlışmsı 4. Sınıf Mtemtik Okul Sınıf Öğrenci Sevgili veliler, Sevgili velyet shipleri, Çocuğunuzun sınıfı, mtemtik eğitim stndrtlrın ilişkin bir pilot

Detaylı

Basınç Elemanları Elastik ve inelastik burkulma Etkili Boy. Bölüm 4. Yrd. Doç. Dr. Muharrem Aktaş 2009-Bahar

Basınç Elemanları Elastik ve inelastik burkulma Etkili Boy. Bölüm 4. Yrd. Doç. Dr. Muharrem Aktaş 2009-Bahar Bsınç Elemnlrı Elstik ve inelstik burkulm Etkili Boy Bölüm 4 Yrd. Doç. Dr. Muhrrem Aktş 009-Bhr Yısl çelik elemnlrının, eğilme momenti olmksızın sdece eksenel bsınç kuvveti ltınd olduğu durumlr vrdır.

Detaylı

BSD Lİ DİK İŞLEME MERKEZİNDE PARÇA PROGRAMINA GÖRE ZAMAN ANALİZİ

BSD Lİ DİK İŞLEME MERKEZİNDE PARÇA PROGRAMINA GÖRE ZAMAN ANALİZİ PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K BİLİMLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 2002 : 8 : 1 : 42-51 BSD

Detaylı

Şensoy Nazlı 1, Özmen Alparslan 2, Doğan Nurhan 3, Ercan Atilla 4, Karabekir H. Selim 5

Şensoy Nazlı 1, Özmen Alparslan 2, Doğan Nurhan 3, Ercan Atilla 4, Karabekir H. Selim 5 e r Ar þ t ý r m A Reserch on Ptient Stisfction with Primry Helth Cre in the Center of Afyonkrhisr l n i j ri O O i g in Afyonkrhisr İl Merkezinde Birinci Bsmk Sğlık Hizmetlerinde Hst Memnuniyeti Arştırmsı

Detaylı

Sosyal Medya Araçları Türkiye deki Grip Benzeri Hastalıkları Saptayabilmek için kullanılabilir mi?

Sosyal Medya Araçları Türkiye deki Grip Benzeri Hastalıkları Saptayabilmek için kullanılabilir mi? Sosyl Medy Arçlrı Türkiye deki Grip Benzeri Hstlıklrı Sptybilmek için kullnılbilir mi? Bşk OĞUZ YOLCULAR, Selen BOZKURT, Uğur BİLGE, Deniz ÖZEL, 1. Giriş Biyoisttistik ve Tıbbi Bilişim AD, Akdeniz Üniversitesi,

Detaylı

>>chi2inv(.95,8) = >> chi2inv(.95,9) = veri=[ ];

>>chi2inv(.95,8) = >> chi2inv(.95,9) = veri=[ ]; . Ders veri=[9.5 3...5 3.5 3.8.7.6.4]; >> men(veri) = >> std(veri) =.44 >> vr(veri) =. >>chiinv(.95,8) = 5.573 >> chiinv(.95,9) = 6.99 >> sum((veri-.5).^) = 8.5 Örnek: Belli bir tür pil için dynm süresinin

Detaylı

rus[i L)'nın kimyasal savaı metotları üzerinde aralllrmalar

rus[i L)'nın kimyasal savaı metotları üzerinde aralllrmalar Türk. bitki kor. derg (1935), 9 : 247-253 ISSN 0254-5454 EgeBölgesi turuntoillerinde zrr ypn Knlı blsır ([ eropistes rus[i L)'nın kimysl svı metotlrı üzerinde rlllrmlr E. Pervin ÖNDER* Orhn ULU* Aydın

Detaylı

DERİM SONRASI SICAK SU UYGULAMALARININ CALIFORNIA WONDER TİPİ BİBER MUHAFAZASI ÜZERİNE ETKİLERİ

DERİM SONRASI SICAK SU UYGULAMALARININ CALIFORNIA WONDER TİPİ BİBER MUHAFAZASI ÜZERİNE ETKİLERİ Btı Akdeniz Trımsl Arştırm Enstitüsü Derim Dergisi, 2008,25(2):44-51 ISSN 1300-3496 DERİM SONRASI SICAK SU UYGULAMALARININ CALIFORNIA WONDER TİPİ BİBER MUHAFAZASI ÜZERİNE ETKİLERİ Kmile ULUKAPI Mustf ERKAN

Detaylı

YAPI ELEMANI OLARAK YERİNDE DÖKME BETONARME KAZIKLAR

YAPI ELEMANI OLARAK YERİNDE DÖKME BETONARME KAZIKLAR TMMOB İNŞAAT MÜHENDİLERİ ODAI İTANBUL ŞUBEİ YAPI TAARIM KURLARI YAPI ELEMANI OLARAK YERİNDE DÖKME BETONARME KAZIKLAR Prof. Dr. Zeki Cele İstnbul Teknik Üniversitesi, İnşt Fkültesi Betonrme Yılr ve Derem

Detaylı

BİLİMSEL SÜREÇLERİN KAZANIMINA YÖNELİK BİR PROGRAM ÇALIŞMASI

BİLİMSEL SÜREÇLERİN KAZANIMINA YÖNELİK BİR PROGRAM ÇALIŞMASI BİLİMSEL SÜREÇLERİN KAZANIMINA YÖNELİK BİR PROGRAM ÇALIŞMASI Dilek ARDAÇ, Ebru MUĞALOĞLU Boğziçi Üniversitesi, Eğitim Fkültesi, OFMA Eğitimi Bölümü, İSTANBUL ÖZET: Çlışm bilimsel süreçlerin kznımını mçlyn

Detaylı

ORAN ORANTI. Örnek...1 : Örnek...4 : Örnek...2 : Örnek...5 : a 1 2 =2b+1 3 =3c 4. Örnek...6 : Bir karışımda bulunan a, b ve c maddeleri arasında

ORAN ORANTI. Örnek...1 : Örnek...4 : Örnek...2 : Örnek...5 : a 1 2 =2b+1 3 =3c 4. Örnek...6 : Bir karışımda bulunan a, b ve c maddeleri arasında ORAN ORANTI syısının 0 dn frklı oln b syısın ornı :b vey olrk gösterilir. b İki vey dh fzl ornın eşitlenmesiyle oluşn ifdeye orntı denir. b =c d ifdesine ikili orntı denir. Bir orntı orntı sbitine eşitlenerek

Detaylı

SAYI ÖRÜNTÜLERİ VE CEBİRSEL İFADELER

SAYI ÖRÜNTÜLERİ VE CEBİRSEL İFADELER ÖRÜNTÜLER VE İLİŞKİLER Belirli bir kurl göre düzenli bir şekilde tekrr eden şekil vey syı dizisine örüntü denir. ÖRNEK: Aşğıdki syı dizilerinin kurlını bulunuz. 9, 16, 23, 30, 37 5, 10, 15, 20 bir syı

Detaylı

Demiryolu Titreşimlerinin Konfora Etkisinin Örnek Hatlarda İncelenmesi *

Demiryolu Titreşimlerinin Konfora Etkisinin Örnek Hatlarda İncelenmesi * KISA BİLDİRİ İMO Teknik Dergi, 009 4811-4815, Yzı 314, Kıs Bildiri Demiryolu Titreşimlerinin Konfor Etkisinin Örnek Htlrd İncelenmesi * Zübeyde ÖZTÜRK* Turgut ÖZTÜRK** Hluk EROL*** Veysel ARLI**** ÖZ

Detaylı

SÜREKLİ REJİM ENERJİ DENGESİ MODELİNE GÖRE ISIL KONFOR BÖLGELERİ

SÜREKLİ REJİM ENERJİ DENGESİ MODELİNE GÖRE ISIL KONFOR BÖLGELERİ PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K BİLİMLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 2003 : 9 : 1 : 23-30 SÜREKLİ

Detaylı

BETONARME KİRİŞLERİN DIŞTAN YAPIŞTIRILAN ÇELİK LEVHALARLA KESMEYE KARŞI GÜÇLENDİRİLMESİ

BETONARME KİRİŞLERİN DIŞTAN YAPIŞTIRILAN ÇELİK LEVHALARLA KESMEYE KARŞI GÜÇLENDİRİLMESİ BETONARME KİRİŞLERİN DIŞTAN YAPIŞTIRILAN ÇELİK LEVHALARLA KESMEYE KARŞI GÜÇLENDİRİLMESİ Sinn ALTIN 1, Özgür ANIL 2, M. Emin KARA 3 1 İnşt Müh. Böl. Prof. Dr., Gzi Üniversitesi, Mltepe, Ankr, Türkiye, 06570

Detaylı

( ) ( ) ( ) Üslü Sayılar (32) 2. ( ) ( 2 (2) 3. ( ) ( ) 3 4. ( 4 9 ) eşitliğini sağlayan a değeri kaçtır? (0) 0,6 0,4 : 4,9 =?

( ) ( ) ( ) Üslü Sayılar (32) 2. ( ) ( 2 (2) 3. ( ) ( ) 3 4. ( 4 9 ) eşitliğini sağlayan a değeri kaçtır? (0) 0,6 0,4 : 4,9 =? Üslü Sılr. +.4 8 (8) 4. ( ) (. ). ( ) 4 6 ( ) :( ) () + + 5..4. ( ) ( ) () 4. 5 5 ( 4 9 ) 5. 9 + + 9 = + eşitliğini sğln değeri kçtır (0) 6. ( ) ( ) ( ) 0,6 0,4 : 4,9 (-6) 4 8.. c 7. 4.. c ( c ) 8. 6 8

Detaylı

a a a a a a www.inka-paletten.com P A L E T Y P A L E T Ahşap paletlerle rekabet edebilir fiyattadır İç içe geçebildiğinden daha az stok yeri tutar

a a a a a a www.inka-paletten.com P A L E T Y P A L E T Ahşap paletlerle rekabet edebilir fiyattadır İç içe geçebildiğinden daha az stok yeri tutar Y P A L E T Ahşp pletlerle rekbet edebilir fiyttdır İç içe geçebildiğinden dh z stok yeri tutr Konteynırlr uygun ebtlr CP3, CP5 Çevreyle Dost Düny çpınd kıs sürede teslimt Isıl işlem,fümigsyon gerektirmez,

Detaylı

1992 ÖYS A) 0,22 B) 0,24 C) 0,27 D) 0,30 E) 0, Bir havuza açılan iki musluktan, birincisi havuzun tamamını a saatte, ikincisi havuzun

1992 ÖYS A) 0,22 B) 0,24 C) 0,27 D) 0,30 E) 0, Bir havuza açılan iki musluktan, birincisi havuzun tamamını a saatte, ikincisi havuzun 99 ÖYS. Bir öğrenci, hrçlığının 7 si ile, 000 lirlık otobüs biletinden 0 det lmıştır. Bun göre öğrencinin hrçlığı kç lirdır? 0 000 B) 0 000 C) 60 000 D) 80 000 E) 00 000. Bir stıcı, elindeki mlın önce

Detaylı

Cumhuriyet Dental Journal. Conservative approach for condylar fractures of children: a case report

Cumhuriyet Dental Journal. Conservative approach for condylar fractures of children: a case report Cumhuriyet Dentl Journl Volume 17 Issue 3 doi:10.7126/cdj.58140.1008001903 ville t http://dergiprk.ulkim.gov.tr/cumudj/ CASE REPORT Conservtive pproch for condylr frctures of children: cse report Niht

Detaylı

ORİFİS TÜP KULLANAN BİR OTOMOBİL KLİMASININ SABİT VE DEĞİŞKEN KAPASİTELİ KOMPRESÖRLER İÇİN DENEYSEL PERFORMANSI

ORİFİS TÜP KULLANAN BİR OTOMOBİL KLİMASININ SABİT VE DEĞİŞKEN KAPASİTELİ KOMPRESÖRLER İÇİN DENEYSEL PERFORMANSI Gzi Üniv. Mü. Mim. Fk. Der. J. Fc. Eng. Arc. Gzi Univ. Cilt 25, No 2, 415-421, 2010 Vol 25, No 2, 415-421, 2010 ORİFİS TÜP KULLANAN BİR OTOMOBİL KLİMASININ SABİT VE DEĞİŞKEN KAPASİTELİ KOMPRESÖRLER İÇİN

Detaylı

Borlanmış AISI 8640 Çeliğinin Abrasif Aşınma Davranışı

Borlanmış AISI 8640 Çeliğinin Abrasif Aşınma Davranışı 6 th Interntionl Advned Tehnologies Symposium (IATS 11), 16-18 My 2011, Elzığ, Turkey Borlnmış AISI 8640 Çeliğinin Arsif Aşınm Dvrnışı Ç. Demirel 1, M. Çetin 2 Krük Üniversitesi, Teknik Eğitim Fkültesi,

Detaylı

Sigma 28, 124-137, 2010 Review Paper / Derleme Makalesi ANALYTIC HIERARCHY PROCESS FOR SPATIAL DECISION MAKING

Sigma 28, 124-137, 2010 Review Paper / Derleme Makalesi ANALYTIC HIERARCHY PROCESS FOR SPATIAL DECISION MAKING Journl of Engineering nd Nturl Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Sigm 28, 24-37, 200 Review Pper / Derleme Mklesi ANALYTIC HIERARCHY PROCESS FOR SPATIAL DECISION MAKING Dery ÖZTÜRK*, Ftmgül

Detaylı

CEZA İNFAZ KURUMLARI İLE TUTUKEVLERİ İŞYURTLARI KURUMU STRATEJİK PLAN (2014-2018)

CEZA İNFAZ KURUMLARI İLE TUTUKEVLERİ İŞYURTLARI KURUMU STRATEJİK PLAN (2014-2018) CEZA İNFAZ KURUMLARI İLE TUTUKEVLERİ İŞYURTLARI KURUMU STRATEJİK PLAN (2014-2018) 1 2 Cezevlerinin Terbiye, Islh ve İş Esslrın Göre Düzeltilmesi Yolundki Hyırlı Fliyetlerin Genişletilmesi, Cemiyete; Doğru

Detaylı

Kesir Örnek Çözüm. 1. Yandaki şekilde bir TEST - 1. 1. Taralı alanı gösteren. bütün 8 eş parçaya bölünmüş ve bu parçalardan 3 tanesi

Kesir Örnek Çözüm. 1. Yandaki şekilde bir TEST - 1. 1. Taralı alanı gösteren. bütün 8 eş parçaya bölünmüş ve bu parçalardan 3 tanesi Kesir.. Trlı lnı gösteren kesri bulunuz. kesrini ile genişlettiğimizde elde edilecek kesri bulunuz.. Yndki şekilde bir bütün 8 eş prçy bölünmüş ve bu prçlrdn tnesi trnmıştır. Trlı lnı gösteren kesir syısı

Detaylı

İNTERNET TE SPOR PAZARLAMASINDA AHS YÖNTEMİ: TÜRKİYE FUTBOL SÜPER LİGİ TAKIMLARI ÖRNEĞİ

İNTERNET TE SPOR PAZARLAMASINDA AHS YÖNTEMİ: TÜRKİYE FUTBOL SÜPER LİGİ TAKIMLARI ÖRNEĞİ İNTERNET TE SPOR PAZARLAMASINDA AHS YÖNTEMİ: TÜRKİYE FUTBOL SÜPER LİGİ TAKIMLARI ÖRNEĞİ Snem ALKİBAY *, slkiby@gzi.edu Aytül Dğlı EKMEKCİ, yekmekci@pu.edu.tr Bu çlışmd spor kulüplerinin İnternet üzerindeki

Detaylı

Telekomünikasyon, bilginin haberleşme amaçlı

Telekomünikasyon, bilginin haberleşme amaçlı GÜNÜMÜZ HABERLEŞME TEKNOLOJİLERİNE KISA BİR BAKIŞ Mehmet Okty ELDEM Elektronik Y. Mühendisi EMO Ankr Şubesi Üyesi okty.eldem@gmil.com Telekomüniksyon, bilginin hberleşme mçlı olrk dikkte değer bir mesfeye

Detaylı

1000(1,025) t TL ödeyerek bir fon. F t SORU 2 : SORU 1 : Bahar, t=1,3,5. yılların sonunda. Bir yatırım fonu, 0 t 1. için. anlık faiz oranına göre

1000(1,025) t TL ödeyerek bir fon. F t SORU 2 : SORU 1 : Bahar, t=1,3,5. yılların sonunda. Bir yatırım fonu, 0 t 1. için. anlık faiz oranına göre SORU 1 : Bhr, t=1,3,5. yıllrın sonund 1000(1,025) t TL ödeyerek bir fon oluşturmuştur. Üç ylığ dönüştürülebilir nominl iskonto ornı 4/41 olrk verildiğine göre, bu fonun 7. yıl sonundki birikimli değeri,

Detaylı

Vektör - Kuvvet. Test 1 in Çözümleri 5. A) B) C) I. grubun oyunu kazanabilmesi için F 1. kuvvetinin F 2

Vektör - Kuvvet. Test 1 in Çözümleri 5. A) B) C) I. grubun oyunu kazanabilmesi için F 1. kuvvetinin F 2 7 Vektör - uvvet 1 Test 1 in Çözümleri 5. A) B) C) 1. 1 2 I. grubun oyunu kznbilmesi için 1 kuvvetinin 2 den büyük olmsı gerekir. A seçeneğinde her iki grubun uyguldığı kuvvetler eşittir. + + + D) E) 2.

Detaylı

HASTANE TEDAVİSİ GEREKTİREN İNTİHAR GİRİŞİMLERİ

HASTANE TEDAVİSİ GEREKTİREN İNTİHAR GİRİŞİMLERİ Kriz Dergisi 1(3): 129-133 HASTANE TEDAVİSİ GEREKTİREN İNTİHAR GİRİŞİMLERİ Dr. Ahmet Rıft ŞAHİN*, Dr. Aysen ÖZKAN** Özet: İntihr girişimi nedeniyle medikl vey cerrhi tedvi gerektiren 3 hstnın dosylrı incelendi.

Detaylı

Huş Odununun Kayın Odununa Alternatif Olarak Kontrplak Üretiminde Değerlendirilmesi

Huş Odununun Kayın Odununa Alternatif Olarak Kontrplak Üretiminde Değerlendirilmesi 50 Odununun Kyın Odunun Alterntif Olrk Kontrplk Üretiminde Değerlendirilmesi Evren Osmn ÇAKIROĞLU 1*, İsmil AYDIN 2 1 Artvin Çoruh Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Mobily ve Dekorsyon Bölümü/Artvin 2 Krdeniz

Detaylı

ATATÜRK HAVALİMANI DIŞ HATLAR TERMİNALİNDE KONTUAR ATAMALARI İÇİN KARAR DESTEK SİSTEMİ GELİŞTİRİLMESİ

ATATÜRK HAVALİMANI DIŞ HATLAR TERMİNALİNDE KONTUAR ATAMALARI İÇİN KARAR DESTEK SİSTEMİ GELİŞTİRİLMESİ Endüstri Mühendisliði Dergisi Cilt: 22 Syý: 3 Syf: (2-21) Ödül Almış Çlışm ATATÜRK HAVALİMANI DIŞ HATLAR TERMİNALİNDE KONTUAR ATAMALARI İÇİN KARAR DESTEK SİSTEMİ GELİŞTİRİLMESİ Abdullh TAŞKINCAN, Erkin

Detaylı

1992 ÖYS. 1. Bir öğrenci, harçlığının 7. liralık otobüs biletinden 20 adet almıştır. Buna göre öğrencinin harçlığı kaç liradır?

1992 ÖYS. 1. Bir öğrenci, harçlığının 7. liralık otobüs biletinden 20 adet almıştır. Buna göre öğrencinin harçlığı kaç liradır? 99 ÖYS. Bir öğrenci, hrçlığının 7 si ile, 000 lirlık otobüs biletinden 0 det lmıştır. Bun göre öğrencinin hrçlığı kç lirdır? 0 000 B) 0 000 C) 60 000 D) 80 000 E) 00 000 6. Bir lstik çekilip uztıldığınd

Detaylı

BAĞIMSIZ UYARILMIŞ DC MOTOR DENEY 325-06

BAĞIMSIZ UYARILMIŞ DC MOTOR DENEY 325-06 İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİKELEKTRONİK MÜH. BÖL. 35 ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI I BAĞIMSIZ UYARILMIŞ DC MOTOR DENEY 3506. AMAÇ: Bğımsız uyrılmış DC motorun moment/hız ve verim

Detaylı

EKLEMELİ DC KOMPOUND JENERATÖR DENEY 325-05

EKLEMELİ DC KOMPOUND JENERATÖR DENEY 325-05 İNÖNÜ ÜNİVSİTSİ MÜHNDİSLİK FAKÜLTSİ LKTİKLKTONİK MÜH. BÖL. 35 LKTİK MAKİNALAI LABOATUVAI I KLMLİ DC KOMPOUND JNATÖ DNY 3505. AMAÇ: Kompound bğlnmış DC jenertörün çlışmsını incelemek.. UYGULAMALA:. Yük

Detaylı

Kelime (Text) İşleme Algoritmaları

Kelime (Text) İşleme Algoritmaları Kelime (Text) İşleme Algoritmlrı Doç.Dr.Bnu Diri Trie Ağcı Sonek Ağcı (Suffix Tree) Longest Common String (LCS) Minimum Edit Distnce 1 Ağçlrın Bğlı Ypısı Düğüm (node), çeşitli ilgiler ile ifde edilen ir

Detaylı

Mustafa YAĞCI, yagcimustafa@yahoo.com Parabolün Tepe Noktası

Mustafa YAĞCI, yagcimustafa@yahoo.com Parabolün Tepe Noktası Mustf YĞCI www.mustfgci.com.tr, 11 Ceir Notlrı Mustf YĞCI, gcimustf@hoo.com Prolün Tepe Noktsı Ö nce ir prolün tepe noktsı neresidir, onu htırltlım. Kc, prolün rtmktn zlm ve zlmktn rtm geçtiği nokt dieiliriz.

Detaylı

EXTRA KÂR ZARAR PROBLEMLER. 3) % 25 kârla 150 TL ye satılan bir ürün maliyeti üzerinden % 25 zararla kaç TL ye satılır?

EXTRA KÂR ZARAR PROBLEMLER. 3) % 25 kârla 150 TL ye satılan bir ürün maliyeti üzerinden % 25 zararla kaç TL ye satılır? 1. VE 2. SORULARI AġAĞIDAĠ BĠLGĠLERE Aşğıdki tblod, bir mğzd stıln beş frklı mrk gömleğin mliyet ve stış fiytlrı verilmiştir. 3) % kârl 0 TL ye stıln bir ürün mliyeti üzerinden % zrrl kç TL ye stılır?

Detaylı

Komisyon DGS TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME SINAVI ISBN 978-605-364-027-1. Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.

Komisyon DGS TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME SINAVI ISBN 978-605-364-027-1. Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. Komisyon DGS TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 0 DENEME SINAVI ISBN 97-0--07- Kitpt yer ln ölümlerin tüm sorumluluğu yzrın ittir. Pegem Akdemi Bu kitın sım, yyın ve stış hklrı Pegem Akdemi Yy. Eğt. Dn. Hizm. Tic. Ltd. Şti

Detaylı

DENKLEM ÇÖZME DENKLEM ÇÖZME. Birinci dereceden İki bilinmeyenli. 2x 2 + 5x + 2 = 0. 3x x 2 + 1 = 0. 5x + 3 = 0. x + 17 = 24.

DENKLEM ÇÖZME DENKLEM ÇÖZME. Birinci dereceden İki bilinmeyenli. 2x 2 + 5x + 2 = 0. 3x x 2 + 1 = 0. 5x + 3 = 0. x + 17 = 24. DENKLEM ÇÖZME + + = 0 + = 0 + = 0 + y = 0 İkinci dereceden ir ilinmeyenli denklemdir. İkinci dereceden ir ilinmeyenli denklemdir. Birinci dereceden ir ilinmeyenli denklemdir. Birinci dereceden İki ilinmeyenli

Detaylı

05-07 MAYIS 2016 LÜTFI KIRDAR ULUSLARARASI KONGRE VE SERGI SARAYI, ISTANBUL ULUSLARARASI TATLI VE ATISTIRMALK ÜRÜNLER FUARI SPONSORLUK FIRSATLARI

05-07 MAYIS 2016 LÜTFI KIRDAR ULUSLARARASI KONGRE VE SERGI SARAYI, ISTANBUL ULUSLARARASI TATLI VE ATISTIRMALK ÜRÜNLER FUARI SPONSORLUK FIRSATLARI I L T A T I L T A T urı Ürünler nfcks k lı m ır nd S e Atıst sı Ttlı irv For Sweets r r l s Ulu ionl F Internt 05-07 MAYIS 2016 LÜTFI KIRDAR ULUSLARARASI KONGRE VE SERGI SARAYI, ISTANBUL ULUSLARARASI TATLI

Detaylı

LİNEER CEBİR MATRİSLER: şeklindeki tablosuna mxn tipinde bir matris denir. [a ij ] mxn şeklinde gösterilir. m satır, n sütun sayısıdır.

LİNEER CEBİR MATRİSLER: şeklindeki tablosuna mxn tipinde bir matris denir. [a ij ] mxn şeklinde gösterilir. m satır, n sütun sayısıdır. LİNEER CEBİR MTRİSLER: i,,,...,m ve j,,,..., n için ij sılrının. m m...... n n mn şeklindeki tblosun mn tipinde bir mtris denir. [ ij ] mn şeklinde gösterilir. m stır, n sütun sısıdır. 5 mtrisi için ;

Detaylı