FUZZY MATRİS OYUNLARIN ÇÖZÜMLERİ ÜZERİNE. Adem Cengiz ÇEVİKEL, Mehmet AHLATÇIOĞLU

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "FUZZY MATRİS OYUNLARIN ÇÖZÜMLERİ ÜZERİNE. Adem Cengiz ÇEVİKEL, Mehmet AHLATÇIOĞLU"

Transkript

1 DPÜ Fe Biieri Estitüsü Dergisi Sayı 2, Nisa 200 Fuzzy Matris Oyuarıı Çözüeri Üzerie FUZZY MARİS OYUNARIN ÇÖZÜMERİ ÜZERİNE Ade Cegiz ÇEVİKE, Mehet AHAÇIOĞU Yıdız ekik Üirsitesi Fe-Edebiyat Fakütesi Mateatik Böüü, 3420 Davutaşa-İstabu E-ai: Geiş arihi: Kabu arihi: ÖZE Bu akaede fuzzy hedefi fuzzy ödeei iki kişii sıfır toaı oyuar ee aıdı oyuu çözüeri içi uygu bir defüzifikasyo foksiyou etodu Sakawa ı etodu taıtıdı. Örek üzeride yöteer iceeerek souçar karşıaştırıdı. Aahtar Keieer: Fuzzy hedef, Fuzzy ödee, İki kişii sıfır toaı oyu, Fuzzy ödeei atris, Fuzzy sayı ABSRAC I this aer a two erso zero-su gae with fuzzy goas ad fuzzy ayoffs are cosidered ad their soutios are cacuated usig a suitabe defuzzificatio fuctio ad Sakawa s ethod. he we coared soutios of the gi a exae. We ha used MAPE 2 couter agebra syste to so gi robe. KeyWords: Fuzzy goa, Fuzzy ayoff, wo erso zero-su gae, Fuzzy ayoff atrix, Fuzzy uber. GİRİŞ Bu akae fuzzy atris oyuara igiidir. Fuzzy oyuara igii araştıraar Aubi [2,3] Butariu [4,5] tarafıda geiştiridi. Caos [7] sıfır toaı fuzzy atris oyuarı iceedi. Caos u iceediği oyu tek ödeei bir yaıdaydı fuzzy ateatikse rograaa etoduya ax-i robeii forüe etti, daha sora Sakawa Nishizaki fuzzy hedefi fuzzy ödeei çok aaçı iki kişii sıfır toaı oyuarı iceedier []. Matris oyu teorisii e öei souçarıda biri de her iki kişii sıfır toaı atris oyuu iki ieer rograaa robeie dek oası bu iki ieer rograaa robeii birbirii duai oasıdır. Bector [6,7,8], Maeda [9] i [20] bu özeiği kuaarak fuzzy hedefi atris oyuarı iceedi fuzzy ieer rograaa robeerii ria-dua iişkisiye çözdüer. So oarak Vay, Chadra Bector [8] bir defüzifikasyo foksiyou taıayarak fuzzy atris oyuarı çözdüer. Bu akaede fuzzy hedefi fuzzy ödeei iki kişii sıfır toaı oyuarı çözüeri içi defüzifikasyo etot Sakawa ı etodu suudu, örek üzeride yöteer iceeerek souçar karşıaştırıdı. 2. EME ANIMAR aı (Fuzzy ödeei sıfır toaı oyu) : Oyucu bir i I ür strateisii Oyucu 2 bir J ür strateisii seçtiği zaa, Oyucu içi bir fuzzy ödee a = ( a, a, `a ) (2.) şekide gösterisi. Burada a bir orta değer a so yayıa `a sağ yayıadır, iki kişii sıfır toaı bir fuzzy oyu a 25

2 DPÜ Fe Biieri Estitüsü Dergisi Sayı 2, Nisa 200 Fuzzy Matris Oyuarıı Çözüeri Üzerie a K a A = M O M (2.2) a a şekide bir fuzzy ödee atrisiye gösteriiş osu. Bu atriste, Oyucu otia strateierii kuaarak aksiu faydayı ede eteye çaışırke, Oyucu 2 de otia strateierii kuaarak kaybıı iiize eteye çaışacaktır. (2.2) fuzzy ödee atrisi ie taıı oyua fuzzy ödeei iki kişii sıfır toaı oyu deir [,4]. Bu şekide taıaış oa A atrisi, Oyucu içi aksiu faydayı Oyucu 2 içi iiu kaybı ayı ada recek oa bir aaç atrisi oarak da yoruaabiir. aı (Fuzzy bekee ödee): Kara strateieri herhagi bir çifti buaık bekee ödeesi: x X y Y içi, Oyucu i 0 eğer < a a a + a eğer a a < a a μ ( ) xay = (2.3) a + `a eğer a a + `a `a 0 eğer a +`a < şekide taıaabiir [,6]. aı (Fuzzy hedef): Oyucu i fuzzy ödeesie göre fuzzy hedef G, 0, eğer a a μ ( ), eğer a a G = (2.4) a a, eğer a üyeik foksiyou ie taıaabiir. Oyucu i tati değeri, ödeei a sıır değeri içi 0 a sıır değeri içi dir. a de daha küçük isteeye bir değeri içi μ ( ) = 0, a de daha büyük istee bir değeri içi μ ( ) = G a a içi μ ( ) süreki kesi arta bir foksiyo oarak taıtııştır. G aı (Fuzzy hedefi başarı derecesi) : ( x, y ) kara strateierii herhagi bir çifti oak üzere, Oyucu içi fuzzy bekee ödee xay fuzzy hedef G ie gösterisi. Bu duruda bir fuzzy küede fuzzy hedefi başarı duruu; G fuzzy hedef xay fuzzy bekee ödeei kesişii oarak beirtiir. Fuzzy küei üyeik foksiyou aşağıdaki gibi taıaabiir. μ ( ) = i( μ ( ), μ ( )) (2.5) a( x, y) xay G G Fuzzy hedefi başarı derecesi (2.5) üyeik foksiyouu aksiuu oarak taıaıştır, yai 26

3 DPÜ Fe Biieri Estitüsü Dergisi Sayı 2, Nisa 200 ˆ μ ( ) = ax μ ( ) * a( x, y) a( x, y) dir [4,5]. { ( μ μ xay G )} ax i ( ), ( ) = Fuzzy Matris Oyuarıı Çözüeri Üzerie (2.6) Bir fuzzy hedefi üyeik foksiyo değeri, fuzzy hedefi başarı derecesi oarak yoruaabiir. O zaa bir oyucu iki farkı ödeeye sahi oduğuda üyeik foksiyo değeri daha yüksek oa ödeeyi diğer ödeeye tercih eder. Yai oyucu fuzzy hedefii başarı derecesii aksiize etek ister. Oyucu 2, Oyucu i μ ( x, y) fuzzy hedefii başarı derecesii iiize etek içi bir y Y strateisii seçtiğii kabu edei. O zaa Oyucu i fuzzy hedefii başarı derecesi vx ( ) = i y Y μ( xy, ) our. Bu duruda Oyucu, vx ( ) fuzzy hedefii başarı derecesii aksiize etek içi bir x X strateisii seçer. Yai ai resibie göre hareket eder aı (Bireşiş fuzzy hedefi başarı derecesie göre ai çözüü) : ( x, y ) kara strateierii herhagi bir çifti oak üzere, Oyucu içi bireşiş fuzzy hedefi başarı derecesie göre ai değer: * ax i ˆ μ ( ) (2.7) x X y Y a( x, y) şekide taıaır. Böye bir x strateisie bireşiş fuzzy hedefi başarı derecesie göre ai çözüü deir. Bezer yoa bireşiş fuzzy hedefi başarı derecesie göre Oyucu 2 i iiax çözüüü ayrıca ee aıabiir. 3 SAKAWA NIN MEODU Bu böüde tek aaçı oyuarı ai çözüeri içi Sakawa ı hesaaa yötei riecektir. Kabu edei ki fuzzy sayıar ie gösterie fuzzy ödeeer içi şeki foksiyoarı fuzzy hedeferi üyeik foksiyoarı ieer osu. Oyucu i fuzzy hedefii üyeik foksiyou 0 eğer < a a μ ( ) eğer a a G = (3.) a a eğer a < şekide gösterisi. Burada a Oyucu i tati derecesi e kötü ödeesi a Oyucu i tati derecesi e iyi ödeesidir. Yai Oyucu, a da daha az bir ödeeye tati oazke a de daha büyük bir ödeeye ta aaıya tati our. Oyucu Oyucu 2 sırasıya i I J ür strateierii seçtiğide Oyucu içi bir ödee a = ( a, a, `a ) fuzzy sayısı ie gösterisi. Üyeik foksiyou 0 eğer < a a a + a eğer a a < a a μa ( ) = (3.3) a + `a eğer a a + `a `a 0 eğer a +`a < 27

4 DPÜ Fe Biieri Estitüsü Dergisi Sayı 2, Nisa 200 Fuzzy Matris Oyuarıı Çözüeri Üzerie ie karakterize ediiş osu. Bu duruda Oyucu i ai değeri bireşiş fuzzy hedefi başarı derecesie göre aşağıdaki gibi gösteriir: * ax i ˆ μa( x, y) ( ) = ax i ax i( μa ( ), μ ( )) x X y Y x X y Y î G. (3.4) üyeik foksiyoarı ieer oduğuda bireşiş fuzzy hedefi başarı derecesie göre ai stratei aşağıdaki teore ie rie ateatikse rograaa robeii çözüesiye ede ediebiir. eore: İki kişii sıfır toaı oyuar içi fuzzy hedefi üyeik foksiyou fuzzy ödeei şeki foksiyou (3.) (3.3) gibi ieer osu. Bireşiş fuzzy hedefi başarı derecesie göre Oyucu i ai çözüü aşağıdaki ieer oaya rograaa robeii bir otia çözüüe dektir. aize σ x, σ ( a + `a ) y a = kısıtar σ, y Y `axy i + a a (3.5) = = 0,,..., * * Eğer σ otia değerse 0 σ dir []. (3.5) robeie Shiizu Aiyoshi i rahatata rosedürüü uyguarsak, y, =,...,, y Y ie taıı oktaarı aarak, yai robei ee aabiiriz [2]. aize σ x, σ ( ` ) y =, y 0, =,..., aarak (3.5) robei içi aşağıdaki rahatatıış = a + a x y a + i = kısıtar σ, =,..., `axy i a a = = 0, i =,..., Rahatatıış robe (3.6) i bir otia çözüü ( x, σ ) ie gösterisi. Eğer ( x, σ ) (3.5) oria robeie uygusa o zaa ( x, σ ), (3.5) oria robeii otia çözüü our. Uyguuğu test ediesi e çok bozua kısıt ı üretii aşağıdaki iiizasyo robeii çözüesiye ede ediebiir. (3.6) 28

5 DPÜ Fe Biieri Estitüsü Dergisi Sayı 2, Nisa 200 iiize ( ` ) = kısıtar y = a + a y a `ax i y + a a = = y 0, =,..., Fuzzy Matris Oyuarıı Çözüeri Üzerie (3.7) y + = yˆ( x ), (3.7) iiizasyo robeii otia çözüü osu. Eğer (, $ x y( x ), σ ), (3.5) oria robeii kısıtarıı sağarsa bu duruda (, $ x y( x ), σ ), oria robei otia çözüü our. Aksi takdirde eğer (, $ x y( x ), σ ), (3.5) oria robeii kısıtarıı sağaaz ise, o zaa (3.8) kısıt ı (3.6) robeii kısıtarıa ekeir robe (3.6) yeide çözüür. + ( ` ) i = = a + a x y a σ + `axy i + a a (3.8) Bu rosedür sou sayıda tekraraarak otia çözü ede ediebiir [2]. Fakat (3.6) rahatatıış robeii çözek haa zordur çükü robe ieer oaya kısıtara sahitir. (3.6) rahatatıış robei Sakawa ı etodu kuaıarak ieer hae getiriebiir [9]. Bu etot Bisectio yötei Sieks etoda dayaır. (3.6) rahatatıış robeide σ değişkei 0 σ koşuuu sağar çükü σ değişkei fuzzy hedefi başarı derecesie göre ai değerie karşıık geir. σ = σ osu, burada σ, [0,] araığıda bir değere sahitir. Bu duruda (3.6) rahatatıış robeii kısıtarı aşağıdaki gibi our: ( a ` ) ˆ + a y a σ `a y + a a, =,..., = = =. (3.9) 0, i =,..., Yukarıdaki (3.7) iiizasyo robei aşağıdaki değişke döüşüü kuaıarak ieer rograaa robeie idirgeebiir [3]. = `ax y + a a i = t. (3.0) 29

6 DPÜ Fe Biieri Estitüsü Dergisi Sayı 2, Nisa 200 Fuzzy Matris Oyuarıı Çözüeri Üzerie yt= z. (3.) Böyece (3.7) iiizasyo robei aşağıdaki ieer rograaa robeie idirgeiş our. i zt, kısıtar ( ` ) = = a + a z at z = t. (3.2) `ax i z + ( a at ) = 0, =,..., = z z = ( z, z,..., z ) t karar değişkeerie sahitir. İki eşitik (3.2) bir ieer rograaa robeidir, 2 kısıt ı değişkeeri egatif oaa koşuu vardır. Fuzzy ödeei fuzzy hedefi iki kişii sıfır toaı bir oyuda ai çözüü hesaaası aşağıdaki agoritaya özeteebiir. AGORİMA Adı : Ödeeer içi bir fuzzy hedef taıa, her hagi bir y Y seç = a. Sora (3.6) rahatatıış robeii forüe et. Adı 2: (3.6) rahatatıış robeii kısıtarıda σ = ˆ σ aarak (3.9) kısıtarıı forüe et, Bisectio etodu siex etodu kuaarak ( x*, ˆ σ = σ *) otia değerii hesaa, sora x* = x a. Adı 3: (3.2) deki iiizasyo robeii x ie forüe et. Adı 4: (3.2) deki iiizasyo robeii çöz otia çözü ( z, t ) ede et. Aaç foksiyouu değeri ( z Φ, t ) osu Adı 5: eğer ( z Φ, t ) σ * + ε ise agorita soa erer, burada ε öcede beirtiiş bir sabittir. Bu duruda x fuzzy hedefi başarı derecesie göre ai çözüdür. Aksi takdirde eğer Φ ( z, t ) < σ * + ε ise = + a ˆ σ yı düzeeyerek adı 2 ye dö. Sakawa gösterdi ki aşağıdaki rograaa robei (3.5) robeie dektir []. aize σ x, σ a + a x a = `ax i + a a = 0, i =,..., ( ` ) i kısıtar σ,,..., (3.3) 30

7 DPÜ Fe Biieri Estitüsü Dergisi Sayı 2, Nisa 200 Fuzzy Matris Oyuarıı Çözüeri Üzerie 4 DEFÜZİFİKASYON FONKSİYON MEODU Bütü fuzzy sayıarı küesi N ( ), A eeaarı fuzzy sayıar oa atris, b c sırasıya eeaarı fuzzy sayıar oa ktörer oak üzere uygu oacak şekide seçiiş q içi sırasıya Ax < b A y > c q iki fuzzy kısıt osu. Yager i [0] çözü yöteide i, i =,..., içi Ax b + ( λ), λ [0,] şekide yazabiiriz. Bezer şekide A y > q c A y c q ( η ), η [0,] şekide yazabiiriz. Ax< b kısıt ıı fuzzy ktörüü i. bieşei kısıt ıı q fuzzy ktörüü. bieşei q, =,..., içi Burada iki fuzzy sayı arasıdaki bağatıdır fuzzy sayıar ozitif skaere çarıdığıda sıraaayı korurar. Öreği herhagi bir sıraaa foksiyou F : N( ) içi eğer a b ise Fa () Fb () dir [7]. Bu F foksiyou rie fuzzy ieer rograaa robeeride beirsiziği ortada kadırak içide kuaıabiir, o zaa bu foksiyoa defuzzificatio foksiyo deir. O hade Ax< b A y > q c fuzzy kısıtarı aşağıdaki gibi our. Ai x b i + ( λ) i, λ [0,] ( i =,..., ) A ( ) y c η q, η [0,] ( =,..., ) Burada F( Ai x) F( b i ) + ( λ) F( ) F( A ) ( ) ( ) ( y F c η F q). ede ediir. a, b,, c q fuzzy üçgese sayıar F i i du Ax< b F( D) = d du d xμd ( xdx ), μ ( x) dx D [0] dir. Burada d A y > q c kısıtarı sırasıya aşağıdaki gibi our: d u fuzzy sayıarı at üst iiteridir. Fuzzy üçgese sayıarı öze duruarı içi 3

8 DPÜ Fe Biieri Estitüsü Dergisi Sayı 2, Nisa 200 Fuzzy Matris Oyuarıı Çözüeri Üzerie ( ( a) + a+ ( a) u) x (( bi) + bi+ ( bi) u) + ( λ) (( i) + i+ ( i) u) = (( a) + a+ ( a) u) yi (( c) + c+ ( c) u) ( η) (( q) + q+ ( q) u) λ [0,], η [0,], i =,..., =,...,. Burada ( ) ( ) ( ) ( c c c u) q ( q q q u) a = ( a ) + a + ( a ), b = ( b) + b + ( b), = ( ) + + ( ), u i i i i u i i i i u c = ( ) + + ( ) = ( ) + + ( ) fuzzy üçgese sayıardır. S = x, e x=, S = y, e y= A eeaarı fuzzy sayıarda ouşa bir atris { + } { + } oak üzere, v w sırasıya Oyucu Oyucu 2 i tati seviyeeri osu. Bu duruda fuzzy hedefi fuzzy ödeei iki kişii sıfır toaı bir oyuu FG ie gösterirsek ( FG = S, S, A, v, <,, w, >, q ) şekide our. Burada < > sırasıya i fuzzy rsiyoarı, q sırasıya Oyucu Oyucu 2 i fuzzy teoras seviyeeridir. Şidi fuzzy atris oyu FG i çözüüü iceeyeceğiz. aı: Eğer ( x ) Ay > v, y S x Ay < w, x S q ise ( x, y) S S oktasıa FG fuzzy atris oyuuu çözüü deir. Burada x ya Oyucu i otia strateisi y ya Oyucu 2 i otia strateisi deir. O hade Oyucu Oyucu 2 içi fuzzy ieer rograaa robeeri çiftii aşağıdaki gibi gösterebiiriz. öye bir x S bu ki (GFP) x Ay > v, y S öye bir y S bu ki (GFD) x Ay < w, x S q Bu ifadeye Yager i [0] çözü etodu Ziera ı [] yakaşıı uyguaırsa fuzzy ieer rograaa robei aşağıdaki robee idirgeir. ax λ kısıtar x Ay v ( λ), y S (GFP2) x S λ [0,] 32

9 DPÜ Fe Biieri Estitüsü Dergisi Fuzzy Matris Oyuarıı Çözüeri Üzerie Sayı 2, Nisa 200 (GFD2) ax η kısıtar x Ay w + q ( η), x S y S η [0,] (GFP2) (GFD2) kısıtarı F : N( ) defuzzificatio foksiyou yardııya şu şekide yazıabiir. ax λ kısıtar F( x Ay) F( v ) F( )( λ), y S (GFP3) ex= λ x, λ 0 ax η ( ) ( ) ( kısıtar F x Ay F w + F q)( η), x S (GFD3) e y = η y, η 0 Daha ev bahsettiğiiz gibi defuzzificatio foksiyo sıraaayı değiştireyeceğide (GFP3) (GFD3) aşağıdaki gibi yazıabiir. ax λ kısıtar x F( A) y F( v ) F( )( λ), y S (GFP4) ex= λ x, λ 0 ax η ( ) ( ) ( kısıtar x F A y F w + F q)( η), x S (GFD4) e y = η y, η 0 Burada F( A ) bir atris eeaarı ( Fa ) i =,..., =,..., dir. S S koks oduğuda, (GFP4) (GFD4) ü kısıtarıda S S i yaızca uç oktaarı etkidir. Bu da bizi Oyucu Oyucu 2 içi sırasıya aşağıdaki iki fuzzy ieer rograaa robeie götürür. ax λ kısıtar x F( A) F( v ) F( )( λ), (=,...,) (GFP5) ex= λ x, λ 0 33

10 DPÜ Fe Biieri Estitüsü Dergisi Sayı 2, Nisa 200 Fuzzy Matris Oyuarıı Çözüeri Üzerie (GFD5) ax η kısıtar F( A) y F( w) + F( q )( η), ( i =,..., ) i e y = η y, η 0 Burada F( A ) i F( A ) sırasıya F( A ) ı i. satırı. sütuudur. O hade FG fuzzy atris oyuuu çözek içi, sırasıya Oyucu Oyucu 2 içi (GFP5) (GFD5) ieer rograaa robeerii çözek zorudayız. Ayrıca eğer ( x, λ ), (GFP5) i bir otia çözüü ise o zaa x Oyucu içi bir otia stratei λ Oyucu i tati seviyesidir. Ayı ifadeer robe (GFD5) i bir otia çözüü oa ( y, η ) içide söyeebiir. eore : ( FG = S, S, A, v, <,, w, >, q ) şekide taıaış oa FG fuzzy atris oyuu (GFP5) (GFD5) ieer rograaa robeerie dektir [8]. Örek : (75,80,90) (50,56,58) A = (80,90,00) (75,80,90) şekide taıaış fuzzy atrisi ee aaı. Üyeik foksiyou aşağıdaki gibi taıaış osu. 0.eğer < 90 ( 90) μ ˆ ( ) =.eğer G 90.eğer 80<, Bu duruda bu robei Sakawa ı etodu ie çözersek aşağıdaki souçar ede ediir. ( x = , x = 0, 2244, σ = ) 2 Ayı robei = 2 = (8,2,24) teoras seviyesi v = (55,65,75) tati seviyesi içi Defuzzificatio foksiyo etodu ie çözersek souçar şu şekide our. ( x = , x = 0, , σ = ) 2 5 SONUÇ Fuzzy hedefi fuzzy ödeei iki kişii sıfır toaı oyuarı çözüeri içi Sakawa ı etodu Defuzzifikasyo foksiyo etot suudu. Bu etotar bir örek üzeride iceedi. Souçara dikkat ediirse ayı souçarı ede edidiği görüür ( σ = 0.8 ). Öreği çözüeride Mae 2 bigisayar rograı kuaııştır. 34

11 DPÜ Fe Biieri Estitüsü Dergisi Sayı 2, Nisa 200 Fuzzy Matris Oyuarıı Çözüeri Üzerie KAYNAKÇA [] M. Sakawa, ad I. Nishizaki, Max-Mi soutios for fuzzy utiobecti atrix gaes, Fuzzy set ad Systes, Vo.67,.53-69, 994. [2] K. Shiizu, ad E. Aiyoshi, Necessary coditios for i-ax robes ad agorith by a reaxatio rocedure, IEEE ras. Autoat. Cotro AC-25, 62-66,980 [3] A. Chares, ad W. Cooer, Prograig with iear fractioa fuctio, Nava Res. ogist. Quart. 9, 8-86, 962 [4] I.; Nishizaki, M. Sakawa, Fuzzy ad Mutiobecti Gaes for Cofict Resoutio, Heideberg; New York: Physica-Ver. 200 [5] W.D. Cook, Zero-su gaes with utie goas, Nava Res. ogist. Quart. 23, [6] M. Zeey, Gaes with utie ayoffs, Iteratioa Joura of Gae heory, Vo.4,. 79-9, 975. [7]. Caos Fuzzy iear rograig odes to so fuzzy atrix gaes, Fuzzy Sets ad Systes, Vo.32, , 989 [8] V. Vay, S. Chadra, C.R. Bector, Matrix gaes with fuzzy goas ad fuzzy ayoffs, Oega, Vo.33, , 2005 [9] M. Sakawa, Iteracti couter rogra for fuzzy iear rograig with utie obectis, Iteratioa oura of a-achie studies, Vo.8, , 983. [0] R.R. Yager, A rocedure for orderig fuzzy ubers of the uit iterva, Iforatio Scieces, Vo.24,.43-6, 98 [] H.J. Ziera, fuzzy rograig ad iear rograig with sera obecti fuctios, Fuzzy sets ad systes, Vo.,.45-55, 978 [2] J.P. Aubi, Matheatica Methods of Gae ad Ecooic heory 979 [3] J.P. Aubi, Cooerati fuzzy gae, Math. Of Oer. Res. 6-3, 98 [4] D. Butariu, Fuzzy gaes : A descritio of the cocet, Fuzzy sets ad systes, 8-92, 978 [5] D. Butariu, Stabiity ad shaey vaue for -erso fuzzy gae, Fuzzy sets ad systes 4, 63-72, 980 [6] C.R. Bector, S. Chadra, O duaity i iear rograig uder fuzzy eviroet, Fuzzy sets ad systes 25:3, 7-25, 2002 [7] C.R. Bector, S. Chadra, V. Vay, Matrix gaes with fuzzy goas ad fuzzy iear rograig duaity, Fuzzy Otiizatio ad Decisio Makig 3: , 2004 [8] C.R. Bector, S. Chadra, Vay V, Duaity i iear rograig with fuzzy araeters ad atrix gaes with fuzzy ayoffs, Fuzzy sets ad systes 46:2, 53-69, 2004 [9]. Maeda O characterizatio of equiibriu strategy of two erso zero-su gaes with fuzzy ayoffs, Fuzzy sets ad systes 39:2, 83-96, 2003 [20] i D-F. A fuzzy utiobecti aroach to so fuzzy atrix gaes, he oura of Fuzzy Matheatics 7:907-2,

SERBEST LİE CEBİRLERİNDE HESAPLAMALAR * Computation In Free Lie Algebras*

SERBEST LİE CEBİRLERİNDE HESAPLAMALAR * Computation In Free Lie Algebras* Ç.Ü Fe Bilileri Estitüsü Yıl:2008 ilt:18-3 SERBEST LİE EBİRLERİNDE ESAPLAMALAR * oputatio I Free Lie Algebras* Ebubekir TOPAK Mateatik Aabili Dalı Ahet TEMİZYÜREK Mateatik Aabili Dalı ÖZET Bu çalışada

Detaylı

GRUP TANIMLAYAN BAZI YARIGRUP VE MONOİD TAKDİMLERİ* Some Semigroup and Monoid Presentations Defining a Group*

GRUP TANIMLAYAN BAZI YARIGRUP VE MONOİD TAKDİMLERİ* Some Semigroup and Monoid Presentations Defining a Group* GRU TANIMLAYAN BAZI YARIGRU VE MONOİD TAKDİMLERİ* Soe Seigroup d Mooid resettios Defiig Group* Bsri ÇALIŞKAN Ç.Ü. Fe Biieri Estitüsü Mteti Abii Dı Firet KUYUCU Ç.Ü.Fe Edebit Fütesi Mteti Böüü ÖZET Bu çışd

Detaylı

Bulanık Mantık Kontrol Denetçisi ile Çözgü Gerginliği Simülasyonu

Bulanık Mantık Kontrol Denetçisi ile Çözgü Gerginliği Simülasyonu 6 th Iteratioa Advaced Techoogies Symposium (IATS 11), 16-18 May 011, Eazığ, Turkey Buaık Matık Kotro Deetçisi ie Çözgü Gergiiği Simüasyou L. Dağkurs 1, R.Ere, B.Hasçeik 3 1 Uiversity of GaziosmapaĢa Tokat/Turkey,

Detaylı

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 2 Sayı: 1 sh Ocak 2000

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 2 Sayı: 1 sh Ocak 2000 ÖZE / ABSRAC DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: Sayı: sh. 4-45 Ocak 000 İKİ İNDİSLİ DÜZLEMSEL DAĞIIM PROBLEMİNİN MARİS DENKLEMLERİ İLE İNCELENMESİ (INVESIGAION OF WO-INDEX PLANAR

Detaylı

Bulanık Veri Zarflama ile Kuru Kayısı Yetiştiren İşletmelerin Etkinlik Analizi

Bulanık Veri Zarflama ile Kuru Kayısı Yetiştiren İşletmelerin Etkinlik Analizi Tarı Biieri Dergisi Tar. Bi. Der. Dergi web sayfası: www.agri.akara.ed.tr/dergi Jora of Agrictra Scieces Jora hoepage: www.agri.akara.ed.tr/ora Baık Veri Zarfaa ie Kr Kayısı Yetiştire İşeteeri Etkiik Aaizi

Detaylı

DAĞITIM PROBLEMİNİN OPTİMALLİK KOŞULLARININ İNCELENMESİ (INVESTIGATION OF OPTIMALITY CONDITIONS OF THE TRANSPORTATION PROBLEM)

DAĞITIM PROBLEMİNİN OPTİMALLİK KOŞULLARININ İNCELENMESİ (INVESTIGATION OF OPTIMALITY CONDITIONS OF THE TRANSPORTATION PROBLEM) DEÜ ÜHEDİSİK FAKÜESİ FE ÜHEDİSİK DERGİSİ Cilt: Sayı: sh. 7 ayıs DAĞII PROEİİ OPİAİK KOŞUARII İCEEESİ ÖZE/ASRAC (IVESIGAIO OF OPIAIY CODIIOS OF HE RASPORAIO PROE) Süleya ŞAFAK* u çalışada, çıkış varışlı

Detaylı

Yazanlar : w c. Ekran modülasyonlu C sınıfı bir RF yükseltici Şekil : l de gösterilmiştir. Şekil : l deki anod

Yazanlar : w c. Ekran modülasyonlu C sınıfı bir RF yükseltici Şekil : l de gösterilmiştir. Şekil : l deki anod UDK : 621.396.019 Düşük Güçü Vericierde Ekran Moiasyonunun Uyguanası ve Anod Modiiasyonu ie Ekonoik Mukayesesi Yazanar : Dr. Mustafa N. PARLAR (*) Atunkan HIZAL (**) Kuanıan Seboer : W nn w c ** i f E.V

Detaylı

Matrislerin Hadamard Çarpımı Üzerine *

Matrislerin Hadamard Çarpımı Üzerine * S Ü Fe Fa Fe Derg Sayı 37 (011) 9-14, KONYA Matrisleri Hadaard Çarpıı Üzerie * İ. Halil GÜMÜŞ, Necati AŞKARA Selçu Üiversitesi, Fe Faültesi, Mateati Bölüü, Koya Özet: Bu çalışada lieer cebirde öeli bir

Detaylı

İşlenmemiş veri: Sayılabilen yada ölçülebilen niceliklerin gözlemler sonucu elde edildiği hali ile derlendiği bilgiler.

İşlenmemiş veri: Sayılabilen yada ölçülebilen niceliklerin gözlemler sonucu elde edildiği hali ile derlendiği bilgiler. OLASILIK VE İSTATİSTİK DERSLERİ ÖZET NOTLARI İstatistik: verileri toplaması, aalizi, suulması ve yorumlaması ile ilgili ilkeleri ve yötemleri içere ve bu işlemleri souçlarıı probabilite ilkelerie göre

Detaylı

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknoojikarastiraar.co ISSN:1305-631X Yapı Teknoojieri Eektronik Dergisi 2006 (2) 43-48 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Teknik Not YERSEL LAZER TARAMA TEKNOLOJİSİ H.Murat Yıaz a, Murat Yakar b a Aksaray Üniversitesi,

Detaylı

KLAN OYUNLARI TEMELLİ ÜRETİM YAPISININ TSURUMI GENİŞLEMESİ ve BULANIK SHAPLEY DEĞERLERİ

KLAN OYUNLARI TEMELLİ ÜRETİM YAPISININ TSURUMI GENİŞLEMESİ ve BULANIK SHAPLEY DEĞERLERİ Bu bildiri 2-22 Mart 204 tarihleride düzelee Üretim Ekoomisi Kogreside suulmuştur. KLAN OYUNLARI TEMELLİ ÜRETİM YAPISININ TSURUMI GENİŞLEMESİ ve BULANIK SHAPLEY DEĞERLERİ Murat BEŞER muratbeser @ yahoo.com

Detaylı

POLİNOMLAR. reel sayılar ve n doğal sayı olmak üzere. n n. + polinomu kısaca ( ) 2 3 n. ifadeleri polinomun terimleri,

POLİNOMLAR. reel sayılar ve n doğal sayı olmak üzere. n n. + polinomu kısaca ( ) 2 3 n. ifadeleri polinomun terimleri, POLİNOMLAR Taım : a0, a, a,..., a, a reel sayılar ve doğal sayı olmak üzere P x = a x + a x +... + a x + a x + a biçimideki ifadelere x e bağlı reel katsayılı poliom (çok terimli) deir. 0 a 0 ax + a x

Detaylı

TOPOLOJİK TEMEL KAVRAMLAR

TOPOLOJİK TEMEL KAVRAMLAR TOPOLOJİK TEMEL KAVRAMLAR 1.1. Kümeler ve Foksiyolar A ı bir elemaıa B i yalız bir elemaıı eşleye bağıtıya bir foksiyo deir. f : A B, Domf = U A ve ragef B dir. Taım 1.1.1. f : A B foksiyou içi V A olsu.

Detaylı

EME 3117 SİSTEM SIMÜLASYONU. Girdi Analizi Prosedürü. Dağılıma Uyum Testleri. Dağılıma Uyumun Kontrol Edilmesi. Girdi Analizi-II Ders 9

EME 3117 SİSTEM SIMÜLASYONU. Girdi Analizi Prosedürü. Dağılıma Uyum Testleri. Dağılıma Uyumun Kontrol Edilmesi. Girdi Analizi-II Ders 9 ..7 EME 37 Girdi Aalizi Prosedürü SİSTEM SIMÜLASYONU Modelleecek sistemi (prosesi) dokümate et Veri toplamak içi bir pla geliştir Veri topla Verileri grafiksel ve istatistiksel aalizii yap Girdi Aalizi-II

Detaylı

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI Bezetimi e öemli faydalarıda birisi, uygulamaya koymada öce alteratifleri karşılaştırmaı mümkü olmasıdır. Alteratifler; Fabrika yerleşim tasarımları Alteratif üretim

Detaylı

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI µ µ içi Güve Aralığı ALTERNATİF İTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMAI Bezetimi e öemli faydalarıda birisi, uygulamaya koymada öce alteratifleri karşılaştırmaı mümkü olmasıdır. Alteratifler; Fabrika yerleşim tasarımları

Detaylı

IV. DERS D FERENS YELLENEB L R MAN FOLDLAR

IV. DERS D FERENS YELLENEB L R MAN FOLDLAR Bölüm 1 IV. DERS D FERENS YELLENEB L R MAN FOLDLAR Bir öceki bölümde bir yüzeyi oktalar yeterice küçük kom³uluklaryla ilgileebildik. Bu prosesi soyut realizasyou içi, souçta bizi diferesiyelleebilir maifold

Detaylı

Bir Rasgele Değişkenin Fonksiyonunun Olasılık Dağılımı

Bir Rasgele Değişkenin Fonksiyonunun Olasılık Dağılımı 5.Ders Döüşümler Bir Rasgele Değişkei Foksiyouu Olasılık Dağılımı Bu kısımda olasılık dağılımı bilie bir rasgele değişkei foksiyoları ola rasgele değişkeleri olasılık dağılımlarıı buluması ile ilgileeceğiz.

Detaylı

AKT201 MATEMATİKSEL İSTATİSTİK I ÖDEV 6 ÇÖZÜMLERİ

AKT201 MATEMATİKSEL İSTATİSTİK I ÖDEV 6 ÇÖZÜMLERİ AKT MATEMATİKSEL İSTATİSTİK I ÖDEV 6 ÇÖZÜMLERİ KESİKLİ RASLANTI DEĞİŞKENLERİ & KESİKLİ DAĞILIMLAR. X aşağıdaki olasılık foksiyoua sahip kesikli bir r.d. olsu. Bua göre;. ; x =.. ; x =. 4. ; x =. 5 p X

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Ön Söz Polinomlar II. ve III. Dereceden Denklemler Parabol II. Dereceden Eşitsizlikler...

İÇİNDEKİLER. Ön Söz Polinomlar II. ve III. Dereceden Denklemler Parabol II. Dereceden Eşitsizlikler... İÇİNDEKİLER Ö Söz... Poliomlar... II. ve III. Derecede Deklemler... Parabol... 9 II. Derecede Eşitsizlikler... 8 Trigoometri... 8 Logaritma... 59 Toplam ve Çarpım Sembolü... 7 Diziler... 79 Özel Taımlı

Detaylı

İSTATİSTİK 2. Tahmin Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI. aysecagli@beykent.edu.tr

İSTATİSTİK 2. Tahmin Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI. aysecagli@beykent.edu.tr İSTATİSTİK 2 Tahmi Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI aysecagli@beyket.edu.tr İstatistik yötemler İstatistik yötemler Betimsel istatistik Çıkarımsal istatistik Tahmi Hipotez testleri Nokta tahmii Aralık

Detaylı

4/16/2013. Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyansı için Tahmin

4/16/2013. Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyansı için Tahmin 4/16/013 Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyası içi Tahmi Kitle ve Öreklem Öreklem Dağılımı Nokta Tahmii Tahmi Edicileri Özellikleri Kitle ortalaması içi Aralık Tahmii Kitle Stadart Sapması içi Aralık Tahmii

Detaylı

LİNEER OLMAYAN DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ-2

LİNEER OLMAYAN DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ-2 LİNEER OLMAYAN DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ SABİT NOKTA İTERASYONU YÖNTEMİ Bu yötemde çözüme gitmek içi f( olarak verile deklem =g( şeklie getirilir. Bir başlagıç değeri seçilir ve g ( ardışık

Detaylı

Bağımsızlık özelliğinden hareketle Ortak olasılık fonksiyonu (sürekli ise

Bağımsızlık özelliğinden hareketle Ortak olasılık fonksiyonu (sürekli ise YTÜ-İktisat İstatistik II Örekleme ve Öreklem Dağılımları BASİT RASSAL ÖRNEKLEME N tae ese arasıda taelik bir öreklem seçilmesii istediğii düşüelim. eseli olaaklı her öreklemi seçilme şasıı eşit kıla seçim

Detaylı

BAZI YARIGRUP AİLELERİ ve YAPILARI İÇİN SONLULUK KOŞULLARI ve ETKİNLİK *

BAZI YARIGRUP AİLELERİ ve YAPILARI İÇİN SONLULUK KOŞULLARI ve ETKİNLİK * BAZI YARIGRUP AİLELERİ ve YAPILARI İÇİN SONLULUK KOŞULLARI ve ETKİNLİK * Fteess Codtos For Soe Segroup Fales ad Costructos ad Effcecy Basr ÇALIŞKAN Mateatk Aabl Dalı Hayrullah AYIK Mateatk Aabl Dalı ÖZET

Detaylı

f n dµ = lim gerçeklenir. Gösteriniz (Bu teorem Monoton yakınsaklık teoreminde yakınsaklık f n = f ve (f n ) monoton artan dizi

f n dµ = lim gerçeklenir. Gösteriniz (Bu teorem Monoton yakınsaklık teoreminde yakınsaklık f n = f ve (f n ) monoton artan dizi 4.2. Pozitif Foksiyoları İtegrali SOU : f ), M +, A) kümeside bulua foksiyoları mooto arta dizisi ve h.h.h. f = f ise f dµ = f dµ gerçekleir. Gösteriiz Bu teorem Mooto yakısaklık teoremide yakısaklık yerie

Detaylı

Değerlerin Önemi. W L = ILI«O ve W C = CE 2 0. W = f pdt R W t = j,*,, l öt. 2 l. i (o) -e (o) (la) (lb) (Ic)

Değerlerin Önemi. W L = ILI«O ve W C = CE 2 0. W = f pdt R W t = j,*,, l öt. 2 l. i (o) -e (o) (la) (lb) (Ic) UDK: 61.39 Devre Anaizinde Başangıç Şartan ve Nihaî özet: Devre anaizinde esas probem, Ohm ve Kirchhoff kanunarından faydaanarak, întegre - diferansiye denkemer diye adandırıan denge denkemerini ede etmek

Detaylı

5 İKİNCİ MERTEBEDEN LİNEER DİF. DENKLEMLERİN SERİ ÇÖZÜMLERİ

5 İKİNCİ MERTEBEDEN LİNEER DİF. DENKLEMLERİN SERİ ÇÖZÜMLERİ 5 İKİNCİ MERTEBEDEN LİNEER DİF. DENKLEMLERİN SERİ ÇÖZÜMLERİ Bir lieer deklemi geel çözümüü bulmak homoje kısmı temel çözümlerii belirlemesie bağlıdır. Sabit katsayılı diferasiyel deklemleri temel çözümlerii

Detaylı

18.06 Professor Strang FİNAL 16 Mayıs 2005

18.06 Professor Strang FİNAL 16 Mayıs 2005 8.6 Professor Strag FİNAL 6 Mayıs 25 ( Pua) P,..., P R deki oktalar olsu. ( ai, ai2,..., a i) P i i koordiatlarıdır. Bütü P i oktasıı içere bir cx +... + cx = hiperdüzlemi bulmak istiyoruz. a) Bu hiperdüzlemi

Detaylı

2.Seviye ITAP 13 Kasım_2011 Sınavı

2.Seviye ITAP 13 Kasım_2011 Sınavı .Seviye ITAP 3 Kası_ Sınavı.Yüksekiği h6 oan bir çatıdan kütesi 45k oan bir ağırık bir kanata indirieidir. Kanatın taşıyabieceği aksiu erii T a 4N oduğuna öre yük yere nası bir şekide indirieidir? Yük

Detaylı

İSTATİSTİKSEL TAHMİN. Prof. Dr. Levent ŞENYAY VIII - 1 İSTATİSTİK II

İSTATİSTİKSEL TAHMİN. Prof. Dr. Levent ŞENYAY VIII - 1 İSTATİSTİK II 8 İSTATİSTİKSEL TAHMİN 8.. İstatistiksel tahmileyiciler 8.. Tahmileyicileri Öellikleri 8... Sapmasılık 8... Miimum Varyaslılık 8..3. Etkilik 8.3. Aralık Tahmii 8.4. Tchebysheff teoremi Prof. Dr. Levet

Detaylı

Standart Formun Yapısı. Kanonik Form. DP nin Formları SİMPLEX YÖNTEMİ DP nin Düzenleniş Şekilleri. 1) Optimizasyonun anlamını değiştirme

Standart Formun Yapısı. Kanonik Form. DP nin Formları SİMPLEX YÖNTEMİ DP nin Düzenleniş Şekilleri. 1) Optimizasyonun anlamını değiştirme 5.0.06 DP i Düzeleiş Şekilleri DP i Formları SİMPLEX YÖNTEMİ ) Primal (özgü) form ) Kaoik form 3) Stadart form 4) Dual (ikiz) form Ayrı bir kou olarak işleecek Stadart formlar Simplex Yötemi içi daha elverişli

Detaylı

NOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ

NOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ NOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. KULLANILAN ŞEKİLLERİN VE NOTLARIN TELİF HAKKI KİTABIN YAZARI VE BASIM EVİNE AİTTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ Ekoometri: Sözcük

Detaylı

Elektrik Akımı. Elektrik Akımı, devam. Akım ve sürüklenme hızı. Akım ve sürüklenme hızı, devam. son. Bölüm 27 Akım ve Direnç

Elektrik Akımı. Elektrik Akımı, devam. Akım ve sürüklenme hızı. Akım ve sürüklenme hızı, devam. son. Bölüm 27 Akım ve Direnç Böü 7 Akı v Dirç Ektrik akıı Dirç v oh yasası Ektrik itkik içi bir od Dirç v sıakık Ektrik rjisi v güç Probr Ektrik Akıı Hr zaa bzr işarti ktrik yük harkti varsa, ktrik akıı var dir. Akı, bu yüzyd gç yükri

Detaylı

2.2. Fonksiyon Serileri

2.2. Fonksiyon Serileri 2.2. Foksiyo Serileri Taım.. Herhagi bir ( u (x reel (gerçel değerli foksiyo dizisi verilsi. Bu m foksiyo dizisii tüm terimlerii toplamıa, yai u m (x + u m+ (x + u m+2 (x + u m+3 (x + + u m+ (x + = k=m

Detaylı

POLİNOMLARDA İNDİRGENEBİLİRLİK. Derleyen Osman EKİZ Eskişehir Fatih Fen Lisesi 1. GİRİŞ

POLİNOMLARDA İNDİRGENEBİLİRLİK. Derleyen Osman EKİZ Eskişehir Fatih Fen Lisesi 1. GİRİŞ POLİNOMLARDA İNDİRGENEBİLİRLİK Derleye Osma EKİZ Eskişehir Fatih Fe Lisesi. GİRİŞ Poliomları idirgeebilmesi poliomları sıfırlarıı bulmada oldukça öemlidir. Şimdi poliomları idirgeebilmesi ile ilgili bazı

Detaylı

Yukarıdaki sonucu onaylarım. Prof.Dr. Ülkü MEHMETOĞLU. Enstitü Müdürü

Yukarıdaki sonucu onaylarım. Prof.Dr. Ülkü MEHMETOĞLU. Enstitü Müdürü AKARA ÜİVERSİTESİ FE BİLİMLERİ ESTİTÜSÜ YÜKSEK LİSAS TEZİ BAZI KISMİ TÜREVLİ DEKLEMLER İÇİ ÜMERİK ALGORİTMALAR Güay MEHMETLİOĞLU MATEMATİK AABİLİM DALI AKARA 7 Her hakkı sakıdır Yrd. Doc. Dr. ri ÖZALP

Detaylı

PARÇALI ARİTMETİK DEĞİŞİMLİ GERİ ÖDEMELERE SAHİP ORTAKLIĞA DAYALI KONUT FİNANSMAN MODELİ

PARÇALI ARİTMETİK DEĞİŞİMLİ GERİ ÖDEMELERE SAHİP ORTAKLIĞA DAYALI KONUT FİNANSMAN MODELİ Süleya Deirel Üiversitesi İtisadi ve İdari Bililer Faültesi Dergisi Y.0, C.6, S., s.-7. Suleya Deirel Uiversity The Joural of Faculty of Ecooics ad Adiistrative Scieces Y.0, Vol.6, No., pp.-7. PARÇALI

Detaylı

7. Ders. Bazı Kesikli Olasılık Dağılımları

7. Ders. Bazı Kesikli Olasılık Dağılımları Hatırlatma: ( Ω, U, P) bir olasılık uzayı ve 7. Ders Bazı Kesikli Olasılık Dağılımları : Ω ω R ( ω) foksiyou Borel ölçülebilir, yai B B içi { ω Ω : ( ω) B } U oluyorsa foksiyoua bir Rasgele Değişke deir.

Detaylı

Bölüm V Darbe Kod Modülasyonu

Bölüm V Darbe Kod Modülasyonu - Güz Bölüm V Dare Kod Modülasyonu emel Bilgiler Bi nerjisi Gürülü Gücü İlinisel lıcı Uygun Süzgeçli lıcı Bi Haa Olasılığı Semoller rası Girişim DKM ve Ha Kodlama DC veya Bilgisayardan sayısal daa k Semol

Detaylı

1. GRUPLAR. 2) Aşağıdaki kümelerin verilen işlem altında bir grup olup olmadığını belirleyiniz.

1. GRUPLAR. 2) Aşağıdaki kümelerin verilen işlem altında bir grup olup olmadığını belirleyiniz. Sorular ve Çözümleri 1. GRUPLAR 1) G bir grup olmak üzere aşağıdaki eşitlikleri gösteriiz. i) e G birim elema olmak üzere e 1 = e. ii) a G olmak üzere (a 1 ) 1 = a. iii) a 1, a 2,, a G içi (a 1 a 2 a )

Detaylı

Doç. Dr. M. Mete DOĞANAY Prof. Dr. Ramazan AKTAŞ

Doç. Dr. M. Mete DOĞANAY Prof. Dr. Ramazan AKTAŞ TAHVİL DEĞERLEMESİ Doç. Dr. M. Mee DOĞANAY Prof. Dr. Ramaza AKTAŞ 1 İçerik Tahvil ve Özellikleri Faiz Oraı ve Tahvil Değeri Arasıdaki İlişki Tahvili Geiri Oraı ve Vadeye Kadar Geirisi Faiz Oraı Riski Verim

Detaylı

Hiperbolik ve Küresel Uzaylarda Bir Simetrik Dörtyüzlünün Hacmi Üzerine. Abstract. Özet

Hiperbolik ve Küresel Uzaylarda Bir Simetrik Dörtyüzlünün Hacmi Üzerine. Abstract. Özet Hiperboli Küresel Uzaylarda Bir Simetri Dörtyüzlüü Hacmi Üzerie Bai KARLIĞA arliaga@gazi.edu.tr Gazi Üirsitesi Fe Edebiyat Faültesi atemati Bölümü 06500 Aara T.oullar/Aara urat SAVAŞ msavas@gazi.edu.tr

Detaylı

v = ise v ye spacelike vektör,

v = ise v ye spacelike vektör, D.P.Ü. Fe Bilimleri Estitüsü 1. ayı Mayıs 6 emi-pozitif Ortogoal Matrisler içi Alteratif İi Yötem WO ALERNAIVE MEHOD FOR EMI-POIIVE OROGONAL MARICE B. BÜKCÜ* *Gaziosmapaşa Üiversitesi, Fe-Edebiyat Faültesi,

Detaylı

Hazırlayan Arş. Grv. M. ERYÜREK

Hazırlayan Arş. Grv. M. ERYÜREK 7. BASĐ SARKAÇ ĐLE YERÇEKĐMĐ ĐVMESĐNĐN BULUNMASI AMAÇ Hazırayan Arş. Grv. M. ERYÜREK 1- Basit harmonik hareketerden biri oan sarkaç hareketini fizikse oarak inceemek, yerçekimi ivmesini basit sarkaç kuanarak

Detaylı

BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER

BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ İkici bölümde verileri frekas tablolarıı hazırlaması ve grafikleri çizilmesideki esas amaç; gözlemleri doğal olarak ait oldukları populasyo dağılışıı belirlemek ve dağılışı geel özelliklerii

Detaylı

MODEL SORU - 1 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ

MODEL SORU - 1 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ 1. BÖÜM A DAGAARI MDE SRU - 1 DEİ SRUARIN ÇÖZÜMERİ 1. 5. T x x x uvvet vektörüü degede uzaklaşa ucu ile hız vektörüü ları çakışık olalıdır. Bua göre şeklide. Dal ga la rı ge li ği de ge ok ta sı a ola

Detaylı

İstatistik Nedir? Sistem-Model Kavramı

İstatistik Nedir? Sistem-Model Kavramı İstatistik Nedir? İstatistik rasgelelik içere olaylar, süreçler, sistemler hakkıda modeller kurmada, gözlemlere dayaarak bu modelleri geçerliğii sıamada ve bu modellerde souç çıkarmada gerekli bazı bilgi

Detaylı

Basınçlı hava borusundaki akış rejimini belirlemek için Re sayısı hesaplanacak olursa;

Basınçlı hava borusundaki akış rejimini belirlemek için Re sayısı hesaplanacak olursa; 0. Boru çaı 00 ve uzunuğu 00 oan basınçı hava borusunun başınaki basınç 6,4 at ir. Bu boruan saatte 800 N hava geçiriirse boru sonunaki basınç ne our. Boru iç yüzeyineki ürüzerin boyutu 0,, basınçı hava

Detaylı

(3) Eğer f karmaşık değerli bir fonksiyon ise gerçel kısmı Ref Lebesgue. Ref f. (4) Genel karmaşık değerli bir fonksiyon için. (6.

(3) Eğer f karmaşık değerli bir fonksiyon ise gerçel kısmı Ref Lebesgue. Ref f. (4) Genel karmaşık değerli bir fonksiyon için. (6. Problemler 3 i Çözümleri Problemler 3 i Çözümleri Aşağıdaki özellikleri kaıtlamaızı ve buu yaıda daha fazla soyut kaıt vermeizi isteyeceğiz. h.h. eşitliğii ölçümü sıfır ola bir kümei tümleyei üzeride eşit

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇUKUROA ÜNİERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ Eg ARICAN NİTEL YANIT DEĞİŞKENE SAHİP REGRESYON MODELLERİNDE TAHMİN YÖNTEMLERİ İSTATİSTİK ANABİLİM DALI ADANA, ÇUKUROA ÜNİERSİTESİ FEN BİLİMLERİ

Detaylı

ˆp x p p(1 p)/n. Ancak anakütle oranı p bilinmediğinden bu ilişki doğrudan kullanılamaz.

ˆp x p p(1 p)/n. Ancak anakütle oranı p bilinmediğinden bu ilişki doğrudan kullanılamaz. YTÜ-İktisat İstatistik II Aralık Tahmii II 1 ANAKÜTLE ORANININ (p GÜVEN ARALIKLARI (BÜYÜK ÖRNEKLEMLERDE Her birii başarı olasılığı p ola birbiride bağımsız Beroulli deemeside öreklemdeki başarı oraıı ˆp

Detaylı

Ders 6: Sürekli Olasılık Dağılımları

Ders 6: Sürekli Olasılık Dağılımları Ders 6: Sürekli Olasılık Dağılımları Normal Dağılım Standart Normal Dağılım Binom Dağılımına Normal Yaklaşım Düzgün (uniform) Dağılım Üstel Dağılım Dağılımlar arası ilişkiler Bir rastgele değişkenin, normal

Detaylı

ÖZET Yüksek Lisas Tezi BİR BOYUTTA ÇARPANLARINA AYRILABİLEN BAZI SİSTEMLERİN SPEKTRUM ÜRETEN CEBİRLERİ: KLASİK VE KUANTUM MEKANİKSEL İNCELEME Ebru ŞİM

ÖZET Yüksek Lisas Tezi BİR BOYUTTA ÇARPANLARINA AYRILABİLEN BAZI SİSTEMLERİN SPEKTRUM ÜRETEN CEBİRLERİ: KLASİK VE KUANTUM MEKANİKSEL İNCELEME Ebru ŞİM ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ BİR BOYUTTA ÇARPANLARINA AYRILABİLEN BAZI SİSTEMLERİN SPEKTRUM ÜRETEN CEBİRLERİ: KLASİK VE KUANTUM MEKANİKSEL İNCELEME Ebru ŞİMŞEK FİZİK ANABİLİM

Detaylı

KONİK METRİK UZAYLARDA BÜZÜLME DÖNÜŞÜMÜ PRENSİBİ VE SABİT NOKTA TEOREMLERİ. Nurcan BİLGİLİ YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK

KONİK METRİK UZAYLARDA BÜZÜLME DÖNÜŞÜMÜ PRENSİBİ VE SABİT NOKTA TEOREMLERİ. Nurcan BİLGİLİ YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK KONİK METRİK UZAYLARDA BÜZÜLME DÖNÜŞÜMÜ PRENSİBİ VE SABİT NOKTA TEOREMLERİ Nurca BİLGİLİ YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ARALIK 9 ANKARA Nurca BİLGİLİ tarafıda hazırlaa

Detaylı

MATEMATİK ÖĞRETMENİ ALIMI AKADEMİK BECERİ SINAVI ÇÖZÜMLERİ

MATEMATİK ÖĞRETMENİ ALIMI AKADEMİK BECERİ SINAVI ÇÖZÜMLERİ MTEMTİK ÖĞRETMENİ LIMI KDEMİK EERİ SINVI ÇÖZÜMLERİ SÜLEYMNİYE EĞİTİM KURUMLRI MTEMTİK ÖĞRETMENİ LIMI KDEMİK EERİ SINVI ÇÖZÜMLERİ SORULR. li ile etül ü de içide buluduğu 4 erkek ve 6 bayada oluşa bir grupta

Detaylı

Ölçme Hataları, Hata Hesapları. Ölçme Hataları, Hata Hesapları 2/22/2010. Ölçme... Ölçme... Yrd. Doç. Dr. Elif SERTEL sertele@itu.edu.

Ölçme Hataları, Hata Hesapları. Ölçme Hataları, Hata Hesapları 2/22/2010. Ölçme... Ölçme... Yrd. Doç. Dr. Elif SERTEL sertele@itu.edu. //00 Ölçme Hataları, Hata Hesapları Ölçme Hataları, Hata Hesapları Yrd. Doç. Dr. Elif SERTEL sertele@itu.edu.tr Suu, Doç. Dr. Hade Demirel i ders otlarıda ve Ölçme Bilgisi kitabıda düzelemiştir. Ölçme...

Detaylı

35 Yay Dalgaları. Test 1'in Çözümleri. Yanıt B dir.

35 Yay Dalgaları. Test 1'in Çözümleri. Yanıt B dir. 35 Yay Dalgaları 1 Test 1'i Çözümleri 1. dalga üreteci 3. m 1 2m 2 Türdeş bir yayı her tarafıı kalılığı ayıdır. tma türdeş yay üzeride ilerlerke dalga boyu ve hızı değişmez. İlk üretile ı geişliği büyük,

Detaylı

D( 4 6 % ) "5 2 ( 0* % 09 ) "5 2

D( 4 6 % ) 5 2 ( 0* % 09 ) 5 2 3 BÖLÜM KAALI SİSEMLEDE EMODİNAMİĞİN I KANUNU I Yasaya giriş Birii bölümde eerjii edilide var veya yo edilemeyeeği vurgulamış, sadee biçim değiştirebileeği belirtilmişti Bu ile deeysel souçlara dayaır

Detaylı

2016 YILI I.DÖNEM AKTÜERLİK SINAVLARI RİSK ANALİZİ VE AKTÜERYAL MODELLEME. aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir? n exp 1.

2016 YILI I.DÖNEM AKTÜERLİK SINAVLARI RİSK ANALİZİ VE AKTÜERYAL MODELLEME. aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir? n exp 1. 06 YILI I.DÖNEM AKTÜERLİK SINAVLARI Soru Toplam hasar miktarı S i olasılık ürete foksiyou X x i PS ( t) = E( t ) = exp λi( t ) ise P S(0) aşağıdaki seçeeklerde hagiside verilmiştir? A) 0 B) C) exp λ i

Detaylı

ÖZET Doktora Tezi PERİYODİK LİNEER FARK DENKLEM SİSTEMLERİN SCHUR KARARLILIĞININ HASSASİYETİ. Ahmet DUMAN

ÖZET Doktora Tezi PERİYODİK LİNEER FARK DENKLEM SİSTEMLERİN SCHUR KARARLILIĞININ HASSASİYETİ. Ahmet DUMAN ÖZE Dotora ezi PERİYODİK LİNEER FRK DENKLEM SİSEMLERİN SCHUR KRRLILIĞININ HSSSİYEİ hmet DUMN Seçu Üiversitesi Fe iimeri Estitüsü Matemati abiim Daı Daışma : Doç. Dr. Kema YDIN 8 73 viii Sayfa Jüri: Prof.

Detaylı

PARÇALI LİNEER ÜYELİK FONKSİYONLARINI KULLANARAK ÇOK AMAÇLI LİNEER KESİRLİ TAŞIMA PROBLEM (ÇALKTP) ÇÖZÜMÜNE BULANIK PROGRAMLAMA YAKLAŞIMI

PARÇALI LİNEER ÜYELİK FONKSİYONLARINI KULLANARAK ÇOK AMAÇLI LİNEER KESİRLİ TAŞIMA PROBLEM (ÇALKTP) ÇÖZÜMÜNE BULANIK PROGRAMLAMA YAKLAŞIMI Journal of Naval Science and Engineering 2009, Vol. 5, No.2, pp. 55-74 PARÇALI LİNEER ÜYELİK FONKSİYONLARINI KULLANARAK ÇOK AMAÇLI LİNEER KESİRLİ TAŞIMA PROBLEM (ÇALKTP) ÇÖZÜMÜNE BULANIK PROGRAMLAMA YAKLAŞIMI

Detaylı

UYGULAMALAR ÇIKIŞ OLSAYDI!!

UYGULAMALAR ÇIKIŞ OLSAYDI!! UYGULAMALAR ( Duruş Görüş Uzunuğu, Fren Eniyet Meaei, Stopping Sight Ditance ) PROBLEM: 90 k/a' ik hıza uygun, % 3 eğii bir yo üzerinde tairat (onarı) ebebiye işaret ( uyarı) evhaı konuacaktır. Bu evha

Detaylı

HİPOTEZ TESTLERİ. İstatistikte hipotez testleri, karar teorisi olarak adlandırılır. Ortaya atılan doğru veya yanlış iddialara hipotez denir.

HİPOTEZ TESTLERİ. İstatistikte hipotez testleri, karar teorisi olarak adlandırılır. Ortaya atılan doğru veya yanlış iddialara hipotez denir. HİPOTEZ TETLERİ İstatistikte hipotez testleri, karar teorisi olarak adladırılır. Ortaya atıla doğru veya yalış iddialara hipotez deir. Öreği para hilesizdir deildiğide bu bir hipotezdir. Ortaya atıla iddiaya

Detaylı

TAHMİNLEYİCİLERİN ÖZELLİKLERİ Sapmasızlık 3.2. Tutarlılık 3.3. Etkinlik minimum varyans 3.4. Aralık tahmini (güven aralığı)

TAHMİNLEYİCİLERİN ÖZELLİKLERİ Sapmasızlık 3.2. Tutarlılık 3.3. Etkinlik minimum varyans 3.4. Aralık tahmini (güven aralığı) 3 TAHMİNLEYİCİLERİN ÖZELLİKLERİ 3.1. Sapmasızlık 3.. Tutarlılık 3.3. Etkilik miimum varyas 3.4. Aralık tahmii (güve aralığı) İyi bir tahmi edici dağılımı tahmi edilecek populasyo parametresie yakı civarda

Detaylı

BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahminleme ve Hipotez Testlerine Giriş Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH

BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahminleme ve Hipotez Testlerine Giriş Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahmileme ve Hipotez Testlerie Giriş Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH Ege Üiversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim AD. Web: www.biyoistatistik.med.ege.edu.tr

Detaylı

OLİMPİYAT SINAVI. 9 x.sin x + 4 / x.sin x, 0 x π İfadesinin alabileceği en küçük tamsayı değeri kaçtır? A) 14 B) 13 C) 12 D) 11 E) 10

OLİMPİYAT SINAVI. 9 x.sin x + 4 / x.sin x, 0 x π İfadesinin alabileceği en küçük tamsayı değeri kaçtır? A) 14 B) 13 C) 12 D) 11 E) 10 . ( ) ( ) 9 x.si x + 4 / x.si x, 0 x π İfadesii alabileceği e küçük tamsayı değeri A) 4 B) 3 C) D) E) 0. Yuvarlak bir masa etrafıda otura 5 şövalye arasıda rasgele seçile 3 taeside e az ikisii ya yaa oturma

Detaylı

1. MESNET TEPKİSİ VEYA KESİT ZORU TESİR ÇİZGİLERİNİN KUVVET YÖNTEMİ İLE ÇİZİLMESİ

1. MESNET TEPKİSİ VEYA KESİT ZORU TESİR ÇİZGİLERİNİN KUVVET YÖNTEMİ İLE ÇİZİLMESİ 1. ESNET TEPKİSİ VEYA KESİT ZORU TESİR ÇİZGİLERİNİN KUVVET YÖNTEİ İLE ÇİZİLESİ Yapı sistemerindeki herhangi bir mesnet tepkisinin veya kesit zorunun tesir çizgisinin kuvvet yöntemi ie çiziebimesi için,

Detaylı

Đki Oyun Yaz Dnemi 22 Haziran 2011, Çarşamba Đst201 Đstatistik Teorisi Dersin konusu: Olasılık Hesabı

Đki Oyun Yaz Dnemi 22 Haziran 2011, Çarşamba Đst201 Đstatistik Teorisi Dersin konusu: Olasılık Hesabı Đki Oyu Yaz Demi 22 Hazira 20, Çarşamba Đst20 Đstatistik Teorisi Dersi kousu: Olasılık Hesabı - Çocuklar, Đstatistik Teorisi bir tarafa, istatistikçileri işi rasgelelik ortamıda hesap yapmaktır. Şöyle

Detaylı

Ü ş ş ö ş ş ş ş ş ö ş ö ö ş ş ö ş ö ö ö ö ş ö ş ş ö ş ş ş ö ş ş ş ş Ç ş Ç ş ş Ö ö ö ş ş ş ö ş ş ö ö ö ö ö ş ö ş ş ş ş ş ş ş ş ş ö ş

Ü ş ş ö ş ş ş ş ş ö ş ö ö ş ş ö ş ö ö ö ö ş ö ş ş ö ş ş ş ö ş ş ş ş Ç ş Ç ş ş Ö ö ö ş ş ş ö ş ş ö ö ö ö ö ş ö ş ş ş ş ş ş ş ş ş ö ş ş ö ö ö ö ş ş ş Ü ş ş ş Ü ş ş ö ş ş ş ş ş ö ş ö ö ş ş ö ş ö ö ö ö ş ö ş ş ö ş ş ş ö ş ş ş ş Ç ş Ç ş ş Ö ö ö ş ş ş ö ş ş ö ö ö ö ö ş ö ş ş ş ş ş ş ş ş ş ö ş Ç ş Ö ö ş ş ş ş ş ö Ç Ç ş ö ş ö ö ö ö ö ö ş ş

Detaylı

Problem 1. Problem 2. Problem 3. Problem 4. PURPLE COMET MATEMATİK BULUŞMASI Nisan 2010 LİSE - PROBLEMLERİ

Problem 1. Problem 2. Problem 3. Problem 4. PURPLE COMET MATEMATİK BULUŞMASI Nisan 2010 LİSE - PROBLEMLERİ PURPLE COMET MATEMATİK BULUŞMASI Nisa 2010 LİSE - PROBLEMLERİ c Copyright Titu Adreescu ad Joatha Kae Çeviri. Sibel Kılıçarsla Casu ve Fatih Kürşat Casu Problem 1 m ve aralarıda asal pozitif tam sayılar

Detaylı

Hasat makinelerinde kullanılan biçme düzenlerini esas olarak dört grupta toplamak mümkündür. Bunlar;

Hasat makinelerinde kullanılan biçme düzenlerini esas olarak dört grupta toplamak mümkündür. Bunlar; 2.2.2.Biçe Düzeleri Hasat akieleride kullaıla biçe düzelerii esas olarak dört grupta toplaak üküdür. Bular; a) Bıçaklarda biri hareketli kobie biçe yapa düze, b) Her iki bıçağı hareketli yaprak bıçaklı

Detaylı

[ ]{} []{} []{} [ ]{} g

[ ]{} []{} []{} [ ]{} g ZAMAN TANIM ALANINDA ÇÖZÜM Yapı özellilerii ortogoalli şartlarıı sağlaaası duruuda, diferasiel hareet delei doğruda üeri ötelerle çözülebilir Depre etisi altıdai ço atlı apılara ugulaa üzere ii arı üeri

Detaylı

Bölüm 5 Olasılık ve Olasılık Dağılışları. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER

Bölüm 5 Olasılık ve Olasılık Dağılışları. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER Bölüm 5 Olasılık ve Olasılık Dağılışlaı Doç.D. Suat ŞAHİNLE Olasılık ve Olasılık Dağılışlaı Olasılık: Eşit saşla meydaa gele tae olayda A taesi A olayı olsu. Bu duumda A olayıı meydaa gelme olasılığı;

Detaylı

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Joural of Egieerig ad Naural Scieces Mühedislik ve Fe Bilimleri Dergisi Sigma 004/ ON THE GENERALIZATION OF CARTESIAN PRODUCT OF FUZZY SUBGROUPS AND IDEALS Bayram Ali ERSOY * Deparme of Mahemaics, Faculy

Detaylı

BÖLÜM III. Kongrüanslar. ise a ile b, n modülüne göre kongrüdür denir ve

BÖLÜM III. Kongrüanslar. ise a ile b, n modülüne göre kongrüdür denir ve BÖLÜM III Kogrüaslar Taım 3. N sabit bir sayı, a, b Z olma üzere, eğer ( a b) ise a ile b, modülüe göre ogrüdür deir ve a b(mod ) şelide gösterilir. Asi halde, yai F ( a b) ise a ile b ye modülüe göre

Detaylı

Yatırım Projelerinde Kaynak Dağıtımı Analizi. Analysis of Resource Distribution in Investment Projects

Yatırım Projelerinde Kaynak Dağıtımı Analizi. Analysis of Resource Distribution in Investment Projects Uşak Üiversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (2012) 5/2, 89-101 Yatırım Projeleride Kayak Dağıtımı Aalizi Bahma Alp RENÇBER * Özet Bu çalışmaı amacı, yatırım projeleride kayak dağıtımıı icelemesidir. Yatırım

Detaylı

SİSTEM ANALİZİ. >> x = [ ; ; ];

SİSTEM ANALİZİ. >> x = [ ; ; ]; SİSTEM ANALİZİ Ders otları yaıda yardımcı referas kayaklar: System Aalysis ad Sigal Processig, 1998, Philip Debigh A Itrductio to Radom Vibratios, Spectral & Wavelet Aalysis, 3 rd ed., 1993 Logma Scietific

Detaylı

REEL ANALĐZ UYGULAMALARI

REEL ANALĐZ UYGULAMALARI www.uukcevik.com REE NĐZ UYGUMRI Sou : (, Α, µ ) ölçü uzayı olsu. = N, Α= ( N ) ve µ ( E) olduğuu östeiiz. N üzeide alması içi eek ve yete koşul < di. Gösteiiz. µ oksiyouu veile taımıı uyulayalım; µ (

Detaylı

Pr[ ] 1 Pr[ ] 1 ( ) 1 ( ) What if not known?

Pr[ ] 1 Pr[ ] 1 ( ) 1 ( ) What if not known? 1 Mrkov ve Chebychev Eşitsizlikleri Pr [ ] = 1 Pr [ < ] = 1 f ( ) dx = 1 () x dx F Pr[ ] 1 Pr[ ] 1 ( ) 1 ( ) Wht if ot kow? bilimiyor olbilir r.d. i sdece ortlmsıı ve vrysıı bildiğimizi vrsylım. Ortlm

Detaylı

6. BÖLÜM VEKTÖR UZAYI VEKTÖR UZAYI VEKTÖR UZAYLARI

6. BÖLÜM VEKTÖR UZAYI VEKTÖR UZAYI VEKTÖR UZAYLARI 6. BÖLÜM VEKTÖR LARI -BOYUTLU (ÖKLİT) I Taım: Eğer pozitif bir tam sayı ise sıralı -sayı, gerçel sayılar kümesideki adet sayıı (a 1, a 2,, a ) bir dizisidir. Tüm sıralı -sayılarıı kümesi -boyutlu uzay

Detaylı

İstatistik ve Olasılık

İstatistik ve Olasılık İstatistik ve Olasılık Ders 3: MERKEZİ EĞİLİM VE DAĞILMA ÖLÇÜLERİ Prof. Dr. İrfa KAYMAZ Taım Araştırma souçlarıı açıklamasıda frekas tablosu ve poligou isteile bilgiyi her zama sağlamayabilir. Verileri

Detaylı

Kuyruk Teorisi Ders Notları: Bazı Kuyruk Modelleri

Kuyruk Teorisi Ders Notları: Bazı Kuyruk Modelleri uyruk Teorisi Ders Notları: Bazı uyruk Modelleri Mehmet YILMAZ mehmetyilmaz@akara.edu.tr 10 ASIM 2017 11. HAFTA 6 Çok kaallı, solu N kapasiteli, kuyruk sistemi M/M//N/ Birimleri sisteme gelişleri arasıdaki

Detaylı

Tümevarım_toplam_Çarpım_Dizi_Seri. n c = nc i= 1 n ca i. k 1. i= r n. Σ sembolü ile bilinmesi gerekli bazı formüller : 1) k =1+ 2 + 3+...

Tümevarım_toplam_Çarpım_Dizi_Seri. n c = nc i= 1 n ca i. k 1. i= r n. Σ sembolü ile bilinmesi gerekli bazı formüller : 1) k =1+ 2 + 3+... MC formülüü doğruluğuu tümevarım ilkesi ile gösterelim. www.matematikclub.com, 00 Cebir Notları Gökha DEMĐR, gdemir@yahoo.com.tr Tümevarım_toplam_Çarpım_Dizi_Seri Tümevarım Metodu : Matematikte kulladığımız

Detaylı

ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ

ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ 8. HAFTA ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ PORTFÖY YÖNETİMİ II Doç.Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr Geleeksel Portföy Yaklaşımı, Bu yaklaşıma göre portföy bir bilim değil,

Detaylı

limiti reel sayı Sonuç:

limiti reel sayı Sonuç: 6 TÜREV MAT Bara Yücel Taı: a, br veriliş ols. olak üzere : a, b R oksiyo ab, içi li liiti reel sayı ise, b liit değerie oksiyo oktasıdaki türevi deir ve d dy, ya da biçiide gösterilir. d d Ba göre, li

Detaylı

Çözümlü Diferansiyel Denklemler. Ed tör: Prof. Dr. Adnan BAKİ

Çözümlü Diferansiyel Denklemler. Ed tör: Prof. Dr. Adnan BAKİ Çözüü Difersiye Dekeer Ed tör: Prof. Dr. Ad BAKİ Editör: Prof. Dr. Ad BAKİ ÇÖZÜMLÜ DİFERANSİYEL DENKLEMLER ISBN 978-605-38-88-0 DOI 0.57/97860538880 Kitp içeriğii tü soruuuğu yzrrı ittir. 07, PEGEM AKADEMİ

Detaylı

Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü. Doç. Dr. Nil ARAS ENM411 Tesis Planlaması Güz Dönemi

Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü. Doç. Dr. Nil ARAS ENM411 Tesis Planlaması Güz Dönemi Mühedislik Fakültesi Edüstri Mühedisliği Bölümü Doç. Dr. Nil ARAS ENM4 Tesis Plalaması 6-7 Güz Döemi 3 Sisteme ekleecek tesis sayısı birde fazladır. Yei tesisler birbirleri ile etkileşim halide olabilirler

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferasiyel Deklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulumak veya kullaım koşulları hakkıda bilgi içi http://ocw.mit.edu/terms web sitesii ziyaret ediiz.

Detaylı

Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteın Yöntemi

Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteın Yöntemi 3 Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteı Yötemi Bu yötem bir izdüşüm tekiğie dayaır ve yalış pozisyo olarak isimledirile matematiksel tekiğe yakıdır. Buradaki düşüce f() çizgisi üzerideki bilie iki oktada

Detaylı

AKTÜERLK SINAVLARI OLASILIK VE STATSTK SINAVI ÖRNEK SORULARI. için. 01 olaslk younluk fonksiyonu aa daki seçeneklerden hangisinde yer.

AKTÜERLK SINAVLARI OLASILIK VE STATSTK SINAVI ÖRNEK SORULARI. için. 01 olaslk younluk fonksiyonu aa daki seçeneklerden hangisinde yer. SORU : AKTÜERLK SINAVLARI OLASILIK VE STATSTK SINAVI ÖRNEK SORULARI X raslat deikeii olas l k youluk foksiyou 8x, x f(x) = 0, ö.d olarak verilmitir. Bua göre 0< y içi Y = raslat deikeii X olaslk youluk

Detaylı

ANA NİRENGİ AĞLARINDA NİRENGİ SAYISINA GÖRE GPS ÖLÇÜ SÜRELERİNİN KURAMSAL OLARAK BULUNMASI

ANA NİRENGİ AĞLARINDA NİRENGİ SAYISINA GÖRE GPS ÖLÇÜ SÜRELERİNİN KURAMSAL OLARAK BULUNMASI TMMOB Harita ve Kadastro Mühedisleri Odası 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Tekik Kurultayı 18 22 Nisa 2011, Akara ANA NİRENGİ AĞLARINDA NİRENGİ SAYISINA GÖRE GPS ÖLÇÜ SÜRELERİNİN KURAMSAL OLARAK BULUNMASI

Detaylı

TÜREV VE UYGULAMALARI

TÜREV VE UYGULAMALARI TÜREV VE UYGULAMALARI A R, a A ve f de A da tanımlı bir fonksiyon olsun. Eğer f(x) f(a) lim x a x a limiti veya x=a+h koymakla elde edilen f(a+h) f(a) lim h 0 h Bu türev f (a), df dx limiti varsa f fonksiyonu

Detaylı

Kümülatif Dağılım Fonksiyonu (Sürekli)

Kümülatif Dağılım Fonksiyonu (Sürekli) Kümülatif Dağılım Fonksiyonu (Sürekli) sürekli bir rastgele değişken olsun. Bu durumda kümülatif dağılım fonksiyonu şu şekilde tanımlanır. F ( ) = Pr[ ] Tipik bir KDF şu şekilde görünür:.0 F () 0 Kümülatif

Detaylı

HARDY-CROSS METODU VE UYGULANMASI

HARDY-CROSS METODU VE UYGULANMASI HRY-ROSS MTOU V UYGUNMSI ğ şebekelerde debi bir oktaya çeşitli yollarda gelebildiği içi, şebekei er agi bir borusua suyu agi yolda geldiğii ilk bakışta söyleyebilmek geellikle mümkü değildir. Çözümleme

Detaylı

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 5 Sayı: 2 sh. 61-71 Mayıs 2003

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 5 Sayı: 2 sh. 61-71 Mayıs 2003 DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cit: 5 Sayı: 2 sh. 61-71 Mayıs 23 RADYAL KANATLI BORU ÇEVRESİNDE FAZ DEĞİŞİMİ İLE ENERJİ DEPOLANMASI (ENERGY STORAGE BY PHASE CHANGE AROUND RADIALLY

Detaylı

Sınav Süresi 60 dakikadır, artı 15 dakika giriş yapma süresi bulunmaktadır.

Sınav Süresi 60 dakikadır, artı 15 dakika giriş yapma süresi bulunmaktadır. Sınav Süesi 60 dakikadı, atı dakika giiş yapa süesi buunaktadı. Dikkat!! Cevapaın giiş dakikaaını sou çözek için kuanayın çünkü sınava katıan sayı yüksek oduğundan intenet işeeinde sıkıntı yaşanabii!!

Detaylı

4.Bölüm Tahvil Değerlemesi. Doç. Dr. Mete Doğanay Prof. Dr. Ramazan Aktaş

4.Bölüm Tahvil Değerlemesi. Doç. Dr. Mete Doğanay Prof. Dr. Ramazan Aktaş 4.Bölüm Tahvil Değerlemesi Doç. Dr. Mee Doğaay Prof. Dr. Ramaza Akaş Amaçlarımız Bu bölümü amamladıka sora aşağıdaki bilgi ve becerilere sahip olabileceksiiz: Tahvillerle ilgili emel kavramları bilmek

Detaylı

İDEAL ÇARPIMLARI (IDEAL PRODUCTS)

İDEAL ÇARPIMLARI (IDEAL PRODUCTS) T.C. ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ MATEMATİK BÖLÜMÜ (IDEAL PRODUCTS) 070216013 TUĞBA ÖZMEN 080216038 AYŞE MUTLU 080216064 SEVİLAY HOROZ Nil ehri, Düyaı e uzu ehridir (6.650

Detaylı

DEPREM ETKİSİ ALTINDAKİ YAPILAR İÇİN İNDİRGENMİŞ MODELLEME YÖNTEMİ

DEPREM ETKİSİ ALTINDAKİ YAPILAR İÇİN İNDİRGENMİŞ MODELLEME YÖNTEMİ Atıncı Uusa Depre Mühendisiği Konferansı, 16-20 Eki 2007, İstanbu Sixth Nationa Conference on Earthquake Engineering, 16-20 October 2007, Istanbu, Turkey DEPREM ETKİSİ ALTINDAKİ YAPILAR İÇİN İNDİRGENMİŞ

Detaylı