Türk kendine dön

Transkript

1 Türk kendne dön

2 PEYLET * 16 KASIM 1970 * SAYFA Dostluk, kısanlar arasındak çeştl baglaruı belk de en değer sdr. Her tür lü çıkar endşesnden uzak, özlü br kay naktan doğar, yalnız fkr brlğne değl, ruh yakınlığına dadanır. Sahc br dost luğa dama büyük htyaç duymuş, hep aramışızdır. Yazık k, küçük hesaplarla ö- rülmüş ps br dünyada dostlukların ço &ı sahtedr. Galba bu yüzden dostlardan va vefasızlıklarından şkâyet etmek edeb yatın başlıca konularından br sayılmış tır. Fkr adammın hükmü hem çok sert tr. hem de nce br nükte le yüklüdür? «Ey dostlarım, dünyada dost yoktur!» Halk şarmzn ümtsz arayışında, da ha nce br mâna le brlkte, daha dern br hasret saklıdır: Dost dost dye ncesne nledm Br dost bulamadım gün akşam oldu.» gasgsgas^ tranlı sarn mısralarında se ezelî ve ebedî hastalığımız olan bencllğn \T^^ n buluruz. x «Tek taraflı dostluk baş ağrısı verr.» Yne de dost lanınız bulunduğuna I - anmak sterz. İy zamanlarımızın alda tıcı rüyasına kapılıp ne kadar çok sevld ğmz anlatan süslü cümleler dnler kö tü zamanlanmızda da, dostlarımıza güve nebeceğmz sanırız. Ama mthan döne m gelp çatınca; müşkül br duruma çare aramak gerektğ vakt vetya acılı günler mzde, maskeler öyle br düşer k, «güven dğmz dağlara» artık kar ble yağmaz! Sa hç b rdostluğun temel yapısında koru yucu br özellk bulunduğunu öğrenmşz dr. «Uçan kuş» tan ve «esen yel» den kıs kanmak âşıklara verg br davranıştır ama kötülüklerden ve ftralardan sakınmaları nı dostlarımızdan beklerz. Hesaplannm DOST DİYE DİYE... bozulacağı br noktada susmalarımı belk anlardık ya hakjkat sevgsn de öldürme erne, yalan ve ftranın bzzat kaynağı ol malarına ne dyelm! Şar, ölümünden sonrasını düşünmüş, «Savılsın şahsıma at kusurlar. Meydana vurulsun saklanan sıılaı Yüzyüze getrmez bz asırlar Korkmayın çne yalan da katın!». Söyledklerne traz etmeyecek, hat tâ yalanlarım bağışlayacaktık; hç olmaz sa çne braz «doğru» katsalardı! öldükten sonra öğreneceklermz şm dden blmek nasıl br kader ola? Şarmz doğrusu çok ymsermş: «Anlayın kmlermş dost sandıklanın Muhabbetlern kıskandıklarım.. Anlayın ne boşmuş nandıklarım ölünce br daha ben aldatın! Dostlar sağolsun! öleceğm güne de ğn sabredemedler k, henüz yaşarken al dattılar... w BL2toat*»-1.. m sg MIIIIH twmm$-îm&* v $eyyah-j GAdCÖIZ Solya ÇEJZS13V Bab-ı DE VLET'de.. Mevld ü menşem Vlâyet- Gümüşhane'ye muttasıl Kelkt nam kadılık olup sene 1362 dur. İk yaşında br sübyan ken pederm dâr-ı fenadan dâr-ı bekaya rthal ettü. Andan ba'de gelüp, pay-ı tahtın karbnde Kırıkkale nam şehre post serdük. Anda mekteb- evvel tahsl düp ahırından, acem oğlanlar kışlasına mukayyet oldum. Ol yerde dah dört sâl tâlm- askerye görüp muradım aldım. Bu fakr, askerlğ zyade severd. Hayra km kader bz andan dah munfasıl kıldı. Bundan sonra br müddet kârha-yı matbua (1) le İştgal düp, mürettplk lmcyledm. Parmaklarım, kâğıt pıçağı le doğradıktan sonra ol hrfet dah terk eyledm. Uç senelk dady bjgs senede temam le Erzncan dadsnden alyyül âlâ derece le cazet ahzeyledm. Bııâhcre pay-ı tahîa gelüp Medrese-İ llâhyeye kayd oldum. Ol yerde, zemânın en meşhur mü d e nsanın dan cümle lmler tahsl düp br yâneden dah şr ketbederdm. El'an br dvanım vardur, Ism- Hakkm Cebec oğludur. Çkı ecdadımın kaffes Cebec ocağından yetme, gaayetle hünerl kmesnelerdür. Fakr dah çelk çomak oyununda yekdürür. Andan başka, çğdem kazmak vü kerpç kesmek vü çene çalmak vü tütün çmekte kmesne bzmle ddalaşamaz. Bu kemter ü bende seyyah-ı fakr smn kanden almıştur, md anı nakldelm: Br kce rüya da, destmde asâ vü pâtyımda çaruk le br stkamet- meçhule revan IdJm, yolum üzre gaayetle büyük br kârbân (2) zuhur ettü. Kurbân başı bze «Hande gdersün ey garb yolcu» deyû sual ettükte. seyahata çıktım k kande gttğüm ben dah blmezem deyû cevap dâdem (3) «Gel sen Evlya Çeleb'ye götüreym» deyüp, bz yaşlarında güler yüzlü vü hoş sohbet âdemn yanına götürdü. «İşte Evlya Çeleb Mehmet Zll îbn Dervş Tezkere- Seyyah-ı Ft kr budur» dcyûp çekld. Evlya bze; «Berû gel yâ refk ne deyû stvahate pyade gtfersün, senn deve at vü sar hayvanatın yok mudur?» ded. Bz dah yoktur prm, ne atım ne avretm ne de akçem yok dürür. Bz md Sandukoğlu Süleyman devrn yaşarız km şol sahduklarm kmesnede yoktur. Ger bzm 5 10 akçemz var d, lâkn arılan dah cvar-ı Btls'te eşkya ksem le beraber gasbeyledütr. Bunlan gûş den Evlya bze br kîse akçe hsan düp «var gt azz refk var gt, Allah taâlâdan senn çün nusret dlerm Lâkn duyduk km ahfadımız, İsmmz dah ferâmuş ıdptür, anm çün smm sana yadgâr vrdm. Ajynı zyade neşredesün» deyüp sırtımı mesh le, üç defa «Uğur ola Seyyah-ı Fakr deyup, ddeden nhan oldu. Uyandıukta, hayırdır nşallah deyû bu râyâyı hayra yorup yola rvân oldum vü ol günden berû yoldayım. Medrese- llâhyede Molla İsmal Cerrahîden tefsr vü U- san-ı Arab tâlm düp, hâcelkte hayl maharet kesbeyledm. Molla Halûk Karamağara v den dahî asâr-ı atke üzernde^ k sâı dersler aldım. Ahırımda ser müneccm Receb Doksatî'den İlm- nücum vü lm- kıyafet tahsl le zor-belâ cazet ahzeyle. dım. El'an yıldızlara bakup akıbetmzn tahmnn yaparım. Asânm Seyahate, Edebyata vü lm- Sma ya at olup, anlardan bazılan : 1 Ruhyat-ı Borufesür: Bazı Borufesür nam müderrsanm kulûbundan mürur den düşünceler neler dür vü Borufesür lüğü nasıl kesbeylemslerdür anı naklder. 2 Seyâhat-ı Kordor-u Mecls : Bu eser dah. Mecls kordorunda, rya mâl, kûyde âdem kandurma vü vadnden dönme gb şlern esâsın vü bna-yı meclsn rahatlığın beyân der. 3 Tefsr-ül güftâr-ı Süleyman Bn Sanduk: Süleyman Bn Sanduk nam br vezr- azâmn vü ana benzer bazı eşhasın fehm zor olan belâgâth cümlelern tefsrdür. «Hareket- Tullâb olmuşta ne olmuş» vü «Falndr tttrâh vü st'mâl denn âb» cümleler gb. (1) Karhayı Matbaa : Matbaa şler- (2)Kârbân Kervan (3) Cevap dâdem : Cevap verdm mmmmm\<..s2ss250hb»c. DEVLET n BİRİNCİ CİLDİ Gazetenz DEVLET'ln brnc sayısından 32. saysîna kadar cltlenerek satışa arzedlmştr. Güzel br clt kapağı le 75 lraya satışa çıkanlan DEVLET clnl P.K. 284 Bakanlıklar ANKARA adresnden ödemel süeveblrslnz. I* Büyük Türkye Aylık Fkr İlm ve Kültür Dergs Memleketmzn eo tanınmış fkr ve lm adamlarının, edebyatçılarının yazılarım htva eden «BÜYÜK TÜRKİYE» dergsn ofcuyunuz. Abone olunuz, abone bulunuz, Yıllık abone bedel: 30 T.L. Her türlü haberleşme : P.K. 899 İSTANBUL k*

3 DEVLET * 16 KASIM 1970 * SAYFA f % Solcular Atatürk'ü andı (!) «eteler) * A * sw **''''*****f*>^**#^ <m _ :m < > - % :^ > ". «# #* 4» «M»»«* V, ep ^^M» ' **.#* J * "«W'»fc»-'V*^»s>»at«BmR'»w>V'rfM YAZISIZ İhanet Hareketler vo İhtsas Muhkemden İhtyacı 141. ve 142 nc maddeler Türk Ceza Kanununun devlet aleyhtne şlenen cürümler bölümünün en çok sözü edlen k maddesdr. Bu maddelern şöhretler sık sık tatbk edlmelernden doğmuyor. Ak «ne, uzun yıllardanber bunlar tatbkat alanına ntkal ettrlmemektedrler. Br kanun maddesnn flen yürürlükten kaldırılması kanun koyucu hesabına güçsüzlüğün olduğu kadar bazret sz ğn de fadesdr. Zra kanunlar hele ceza müeyydeler htva eden ve çtmaî nl zama yön ve şekl verme durumunda olanlar ulu orta konulup kaldırılmazlar. Kanun yapma yetksne sahp olan makam bunların cemyete getrecekler her türlü değşklğ nceden nceye hesap etmek mecburyetndedr. Şartların değşmes kanunun yürürlükten kaldırılmasını yahut değşklk yapılmasını gerektrmşse bu şlem usulüne uygun şeklde yapılır. Bu suretle çtmaî nzamın çeştl tazyk ve zor lamalarla zedelenmesne mkân verlmez. Br kanun maddes bu usu lün dışında var ken yok kılınırsa, yan tatbk edlmemek suretyle rafa kaldırılırsa, evvelâ yasama organının sorumluluğu bunlarınknden daha az değldr. Şmd şu çtmaî vasatın meydana getrdğ hazn tab loyu brlkte seyredelm. Memleketmzde komünzm propagandası yapmak, mllî bütünlüğümüzü parçalayıcı çalışmalarda bulunmak 141. ve 142. nc maddelern kapsamına gren fllerden sayılmak suretyle yasaklanmışlardır. Bu fller İrtkâp edenler çn çok ağır cezaî müeyydeler tâyn edlmştr. Ancak bu maddeler ceza kanununda strahate sevkedlmş lerdr. Yıllar var k 141. ve 142. nc maddeler tatbk edlerek cezalandırılan br vatandaşımız mevcut değldr. Komünzm propagandası yapılmıyor mu, müstakl br kürdstan devlet kurmak çn çalışanlar yok mu? Bu suallere menf cevap vermek çn nsanın Türkye'de yaşamaması yahut zekâ, muhakeme, müsahade gb nsanî hususyetle* rıı tümünden yoksun olmak gerekr. Br taraftan alabldğne br kızıl propaganda ve komünst br nzam kurmak İçn alenî çalışmalar yapılıyor; bununla kol kola ler* leyen kesf br kızıl kürtçülük faalyet cereyan edyor. Fakat ne bk* mettr blnmez ceza kanununun mezkûr maddeler şlemez haldedr. İlgl organlarda bu maddelere lüzum kalmadığı kanaat varsa normal yollardan gdlerek maddeler yürürlükten kaldırılmalıdır. Komünzm ve paralel kürtçülük br tarafta alenen yapılır dğer taraftan bu maddeler ceza kanununda muhafaza edlrse devlet gücü ve otortes fec şeklde yaralanmakta devam eder gder. Sözde kanunen yasal: olması gereken fle tatbkatta meşruluk verlrse mllî bünyenn mâruz kalacağı zarar çok daha fazla olur. Zra tatbkatta bahsedlen meş ruluk, berabernde sun' de olsa «Haklılık» ve «Doğruluk» gb vasıf lan da sürüklüyor ve komünstlere umumî efkâr önünde hesapsız mkânlar sağlıyor. Kanun yapma yetksne sahp olan yasama organı, çtmaî btnyö nn bu şeklde tahrp edlmesne mkân veren durumu br an önc» dl* zeltmeldr. İktdar parts yasama organının hâkm gücü olarak bl noktada syasî hesaplan br kenara bırakmak zorundadır ve 142. nc maddelern neden şlemedğ tesbt edlmel, gerekl sarahat sağ tanına!ıdır. Ancak mesele kanun maddesnn meydana getrlmesyle btmemektedır. Bu maddelere hayatyet kazandıracak olan tatbkat* tır. Tatbkat alanındak mevcut durum acıdır. Komünzm gb tesbt ve anlaşılması belrl br kültür ve blgy htyaç gösteren konu çoğu ke re blrkşlern mütalâalarına göre karara bağlanmaktadır. Kmdr bu blrkşler? Bunlar genel olarak nasıl ve hang yönde mütalaa verecekler daha önceden kestrlen, peşn fkrl, sola meyyal yahut solun tam göbeğnde bulunan şahıslardır. Bu suretle çeştl hukuk ve blm cambazlıkları yapılarak kanunların şlemez hâle getrlmemes çn kanunu çoğu kere yanlış beyanlara dayanan blrkşlern tasallutundan kurtarmak gerekr. Bunun çn komünzm y blen, bu konuda özel olarak yetştrlmş mütahassıs hâkmlere htyaç vardır. Bu hâkmle* rn teşkl edecekler htsas mahkemeler meseley bu günkü gülünç ve hazn çıkmazdan kurtarablr. ı Bu kanundak cezaî hükümler, ferd hudutların ötesnde çtmaî tesrler husule getrrler; cemyetn şekl ve rengne mesned olurlar. Komünzm y blmeyen br hâkmn bu konudak hataları sadece dâva çerçevesnde tesr yapmaz. Bütün br cemyette hükmün netcelernden doğan tesre mâruz kalır. Öğrenm mkânı sınırlı olan ünversl tenn hukukçularımızı komünzm konusunda mütehassıs sevyesnde blgyle teçhz etmes düşünülmeyeceğne göre esas sorumlu gerekl tedbrler almayan ktdardır. Komünstlern karşısında bocalayan devlet güçlernn durumu yalnız hükümet ve İktdar partsnn tbarı* m zedelemez; bundan mllî şahsyetmz de rencde olur ve olmakladır. Şuur ve lhamım mllî kaynaklardan alan br hükümetn üç-bu* çuk hann karşısında acze düşmes mümkün değldr. İktdar mensup lan bu komünst Kürtçü ttfakının gttkçe azgınlaşan faalyetne karşı gerekl tedbrler almadığı çn sorumlu, kanunların tatbkn sa$ layamadığından suçludur. DEVLET HAFTALIK MİLLİYETÇİ SİYASİ GAZETE * PAZARTESİ GÖNLERİ ÇIKAR * FİATI 150 KURUŞ TEL : Türkkendne don ADRES P.K. 284 Bakanlıklar - ANKARA * * * HAVALE ADRESİ Devlet Posta Çek Nu : Sahb ve Mes'ul Müdürü İbrahm METİN Umumî Neşryat Müdürü Mehmet Nedm BUDAK İLANLAR: Artça sayfa renkl TA. tek renk TL. * tç say talar tanrtmı «O. TA * ABONE: Tülık 70, TA Altı ajhk M/ î - Oıs memleketler teto Ocret flr msl alınır * Daftıtım t GA ME DA Dzg ve Baskı Güneş Matbaacılık ÎJİ3- ANKARA

4 DEVLET * 16 KASIM 1970 * SAYFA : 4 Ergenekon MEKTUPLARI GEÇMİŞE BAKIŞ Yeryüzünde hç br mllet gösterlemez k, geçmşn hor göısün. Kendlerne br vatan, br büyük kültür ve medenyet mras bırakmış ecdadına küfretsn. Ancak mllî düşmanları tarafından söyleneblecek sözler, yapılacak hakaretler yapsın. Hattâ onları mllî düşmanlarıyla br tutsır îşte bu garabet, aşağılık duygusu çnde bulunan yen zaman Türk aydınları tarafından her gün gözler önüne serlmektedr. Herhang br fırsatta Osmanlı'dan bahseden yazar-çızer, kendne aydın süsü veren herkes, o tarhmzn en şerefl sayfalarını yaratan nsanları en kötü sıfatlarla anmakta ve her yapılanı hakr görmektedr. Hemen fade edelm k, bu davranışı tasvp etmeyen bz, geçmşe at herşeye gözü kapalı y', güzel ve en doğru demyoruz. Bzm geçmşte sevdğmz, beğendğmz hususlar herkes tarafından beğenlmes, tasvp edlmes gereken hususlardır. Yoksa çrknlkler, kötülükler değldr. Türk tarhnde, özellkle Osmanlılar devrnde de brncler knclerden çok fazladır. Osmanlılar hakk'ı adalet, medenyet temsl etmşlerdr. Memleketn her tarafında devlete saygıyı, dev îet otortesn sağlamıştır. Hattâ dda edeblrz k, br asırdan ber dışarıdan başkalarının, çerden düşman ajanlarının yıkmaya çalıştığı, fakat br türlü yıkmayı başaramadığı Türk Devletnn yıkılmamaması, dmdk ayakta durması Osmanlı'nın altığı sağlam temeller sayesndedr. Burada Saltanatın kaldırılmasını, yerne Cumhuryet İdaresnn tessn Osmanlı Devletnn yıkılıp yerne Türkye Cumhuryet Devletnn kurulduğu görüşüne katılmadığımız sanılmasın. Aksne meseley darec ekbn değşmes şeklnde mütalâa ettğmz belrtmek İsterz. Bu sebeple, bugünkü devletmz tam anlamıyla Osmanlı'nın ter sahada varsdr. Fakat devlet adamlarımız bu şn şuuruna vakıf değllerdr. Fakat devlet adamlarımızda görmedğmz bu anlayışı baş İtalarında pek âlâ görmekteyz. Br kaç sene önce Lbya'yı zyaret eden Cumhurbaşkanımızın orada bulunduğu sürenn resmen bayram flân edlmes, Lbya'nın bz Osmanlı'nın vars olarak görmesndedr. Dğer Kuzey Afrka devletler çn de durum ayndr. Öte yandan başka br Türk Devletnn vars olan bugünkü Pakstanlılar da, kendlerne orada çeştl eserler bırakan Türk Sultanlarına karsı bzm tamamen zıddımız br duygu taşımaktadırlar. Ekm ayının sonunda Pakstan Adalet Bakanı Sayın Alvn Robcrt Cornelus memleketmzde verdğ br konferansta bu gerçeğ resmen br kere daha açıklamıştır. Sayın Bakan konuşmasında, Pakstan'da «İslâm kuvvet ve majının yer etmes, adalet, eştlk ve kardeşlk prensp ternn tanıtılması ve yayılması ve en nhayet İslâm otortesnn y organze edlmş br hükümet olarak Hndstan'ın ekser yerlernde Jess edlmesnn 13. yüzyıldan tbaren Türk Sultanları elyle olduğunu fade etmekte ve «Bz, Pakstan'lılar, bu Sultanlara olan şükran borcumuzu hç br zaman unutamayız» demektedr. Bakan ayrıca, Türk Sultanlarının ekonomk nsyatften de yoksun olmadıklarını belrtmekte ve devamlı br fyat kontrol sstem le karne usulüne tess ettklern ler sürmektedr. Pakstanlılardak Türk sevgs böylece resmî br ağızla tekrar fade edlmş bulunmaktadır. Esasen Hndstan'ın ve Pakstan'ın brçok bölgelernde Türk kelmesnn, Müslüman kelmes karşılığında kullanılması da bu bölgelerdek Türk tesrn göstermes bakımından lg çekcdr. Burada bzm dkkat çekmek stedğmz husus, ecdadımıza karşı Pakstan'lılar kadar ble ol* sa gerekl saygıyı duymadığımızda. t Pakstan Adalet Bakanının yerne, bzden brsnn Pakstandaft? Türk hâkmyet üzerne konuşması stenseyd, bu kşnn şöyle demes mümkündür: X «Pakstan, emperyalst ve barbar Gazneller ve daha sonra Tmur ve Cengz oğullan tarafından altı yüzyıl şgal edlmştr. O zaman Türklern tek kaygılan fütuhat d. Halbuk bugün bz gayet meden br mllet olarak, atalanmızm bu barbarlığını tamamen terk etmş durumdayız. Onlar çok yanlış yoldaydılar, hattâ üzülerek Pakstan'ı sömürdüklern fade etmemz gerekr.» t* Bz böyle söylerdk ama, Pakstan Bakanı yukarıdak gb konuşmaktadır. Bugün görünen meselelermzn çözümünde geçmşe ba kışımızın değşmesnn rolü büyük olacaktır. Pakstan Bakanından gerekl ders alableceğmz ummak sterz. Cezm KIRIMLIOÖLU olaylar düşünceler yorumlar Br dev ömü Dö Gol 9 Kasım 1970 günü Colombey Les Eglses köyün dek evnde televzyon seyreder ken oturduğu koltuğunda ge - çrdğ br kalp krz sonunda öldü. Dö Gol'ün ölümü Fransızlar çn büyük br kayıp olduğu g b dğer mlletler çnde bü - yük br kayıp oldu. Dünya syaset sahnesnde ml lyetç yan «Fransızca» özell - ğyle tanınan Dö Gol 80 yıllık ömrü boyunca dama Fransa' nın yükselmes ve yücelmes yo lunda btmez tükenmez br ener j harcamıştır. Daha geçen y la kadar 11 yıllık br ktdar sa hb olan Mllyetç Lder son ktdarı zamanındak mücadeleler le düşmanlarının dkkat lern yce üzerne çekmşt. Dö Gol'ün daresnden kuşku lanan düşmanları 27 Nsan 969 DO GOL Askerce doğdu. Askerce yaşadı, askerce öldü ve toprağa verld. tarhnde yapılan relaranaum» da Fransız mlletne «hayır» de drterek emellerne vasıl ol - muşlardır. Fransızlara verdğ sözde duran General Dö pol referandum netces öğrendk - ten sonra Cumhurbaşkanlığı gö revnden stfa ederek Elze Sa rayından Kolonbey köyüne yer leşmşt. BU DÜŞMANLIK NIÇINDI? Onbr yıllık ktdarı müdde - lnçe Fransa'da mllyetç br dare kurmak steyen Dö Gol ç te mllet yararına olan br kt sad nzamı savunmakla yabancı sermaye temslcler, dış po ltkada Fransanın menfaatlerne Anglo-Sakson lara çğnetmemekle onların husumetn ve or ta doğudak Yahud zulmüne karşı çıkmakla dünya syonz - mnn hışmını üzerne çekmşt. Bu düşman koalsyonu 1946 y lından ber Fransız mllyetçl ğnn temslcs olan Dö Gol'a karşı mücadele eden komünstlern de gücü eklennce Dö Gol' ün ktdarı bütün süres boyun ca br varlık yokluk mücadeles halne gelmştr yılında Dö Gol'ü arzu et tkler gb dare edebleceklern sanan bu düşman koalsyonunun üyeler nyetlernn tat bk alanındak güçlüğünü anla* vınca tertplerle onu ktdardan kaydırmanın yolunu aramışlardır. Halbuk Dö Gol memleke tnn selâmetn kaptalzmn, s yonzmn ve komünzmn yıklışında arayan br lder hüvyetyı le craat sahnesnde boy göster; mst. GOLİZM Dö Gol'ün ç ve dış poltkasındak bütün hedef dama ml lyetç br Fransa yaratmak ol muştur. «NATO'da Fransa en az A.B.D. ve İngltere kadar hak sahb olmalıdır.» demş, böyle br nzam kurulmazsa Fransanın NATO'da fafydalı ola mıyacağı tezn savunmuştur. Başta Rotşld bankası olmak ü- zere Yahud bankalarının aracı lığı le Fransa'da kurulmak s tenen sermaye tahakkümünün karşısına çıkmış ve Fransız ml lî sermayesn hakm hale getr meye çalışmıştı. Esk Fransız sömürgelernde Fransız Ordusu vasıtasıyla yahud bankalarının kurduğu İstsmar poltkasına N son verrken Orta Doğu'da îsra l'n br zulüm ve bsşkı âlet olmasını şddetle protesto etmşt, tç poltkada devlet syas smsarların elnden kurtarmaya çalışmış «hzmet çn ktdar» düşüncesn Fransız seçmenne hazmettrmek stemşt. Golz * mn sm altında özetleneble # cek olan bu poltkanın karşı sında kaptalzm, komünzm ve svonîzm ttfak etmş, o gün * den Her Dö Gol'ün ktdarına son vermek t, n denemedk yol, kalmamıştı. 1 ÇIKIŞLAR Br yandan Golzmn prensp lern tatbkat hayatına sokma ya çalışan Dö Gol, dğer yan - dan hasımlarının oyunlarını bo şa çıkarmaya uğraşmış ve on br yıllık ktdarı devamlı br mücadele çnde geçmşt. New York ve Londra borsalarında Frank'ın değern düşürmek - çn oyunlar tertp edlmş, Ya İmd talebe lderlerne Fransız Ünverstelernde Çn'n kültür; htlâl msal boykot ve şgal - ler yaptırılmış Yahud ve kap talstlern paralan le Dö Gol'-, ün karşısına Fransız solu Mtter rand'ın daresnde teşklatlandırılmıştır. Buna karşılık nfak; koalsyonunun oyunlarına Dö I Gol Fransız mllyetçlern teş klâtlandırarak çıkmış ve 27 N san refarandumuna kadar mü cadeley başarı le yürütmüştü, Dö Gol bu rerarandum so ı nunda «hayır»lar, «evet»lere ga lp gelnce Dünya syaset sahne snde ve hele mlletmz syaset sahnesnde görülemyecek br davranışta bulunarak Elze Sa*< rayını terkedp Fransız mllet ' nn snesne yan köyüne dön ı. müştü.. \ Köyünde Cumhurbaşkanlığın dan emekl ücretn kabul etmyerek altı clt olarak hazırladığı ve dört cldn yayınladığı ha tıralarının gelr ve askerlğnden doğan emekllğ le geçn «meye çalışmıştır. ÖLÜMÜ BİLE ASİLDİ Dö Gol ölümü le ble br ml lyetç gb öldü. Şatafatlı tören ler yerne o vasyetnde müteva z br törenle gömülmesn ste d. Resm törenler çn Pars Devlet adamları le dolup taşar ken, o köyünde mütevaz ve as ker br törenle toprağa verl yordu.

5 DEVLET * H KASIM 1970 * SAYFA I D,m^.n»,»»,.,,.. J ı,il1. f.,.,1,.,,.w.-, : 'A-.-. : ; $>K4 EKTUPLAR GalÎD ERDEM Bu yazı Fransa'dak 27 Nsan 1969 günü yapılan «Referandum» da Dö Gol'ün ktdarı kaybetmes üzer ne 5 Mayıs 1969 günü gazetemzde neşredlmşt. Büyük Mllyetç lder Dö.Gol'ün 9 Kasım 1970 günü Colombey Les Engelses'dek köyünde vefat etmes üzerne Sayın Galp Erdem'n yazısını önemne bnaen yenden yayın lıyoruz. DEVLET Fransa'dak referandumun sonucunu öğrendkler vakt «bzmkler» yân DEV LET'mzn büyükler: «Ne haber, dedler, sennk kaybett!» Doğrudur. Dö Gol'ü beğenrm. Ama daha çok, o büyüklükte br mllyetç yönetcye sahp olmalarına mrenerek Fransızlan kıskanırım. knc Dünya Savaşını düşünüyorum. 17 gün çnde teslm bayrağını çekmş, adı kocaman ama ç tükenmş br Fransa. Ve. kurtuluş ümd le tutuşanların başında uzun boylu, uzun burunlu br adam: Şarl Dö Gol. Yıkılmış br mlletn şerefn ayak ta tutmak çn nasıl brjnatla çırpındı, na sl br gayretle ddnd! öğrenmek İsteyen Çörçl'n «Hatıralar» mı okusun. îşte br msâl: Dö Gol, kurdurulmuş br kukla hü kûmetn başındadır. Çörçl, beğenmedğ br bakanı değştrmeğe karar verr. Du rumu öğrenen Dö Gol küplere bner, «Ba na haber vermeden nasıl, ne hakla br de ğşklk yapıyorsunuz?» dyerek kafa tutar. Dö Gol, Fransızlara, çoktan unuttuk lan bazı şeyler, blhassa mll gururlan m hatırlatmağa en müşkül şartlar altın da başladı. Brkaç yıl önce, Fransa yne korkunç br karışıklığın eşğndedr. Dö Gol, sıkı yönetm lânına karar vermştr. Halka h taben konuşuyor: «Hürryetlernzn br kısmım, bell br süre çn kaldırıyorum. Buhran btnce haklarınızı kullanmağa baş kıyacaksınız!» Sammyetn, dürüstlüğün böylesne hep hayran kalmışımdır hele dk tatörlüğün demokras, hürryetszlğn hür rîyet haksızlığın hak nyetne satıldığı br syaset cambazhanesn seyrettğm aklı - ma geldkçe hayranlığım daha br büyü yor. Br devlet adamı, mlletnn varlık da vas eğer öyle gerektryorsa, ktabm do kunulmaz saydığı bütün dğer haklar gb hürryet de teper, msal çoktur. Ancak, davranışına süslü br kılık hazırlamak h tyacını duymayan pek azdır. Mareşal İvn, Dö Gol'le br konuşma sında, ksnn bldğ br hadsey kastederek: «Daha önce harekete geçseydnz, şahsınız yönünden daha büyük br basan ya ulaşırdınız.» dfyor. Dö Gol'ün cevabı kö şcbaşlanna yazılacak cnstendr, öylesne bret verc, öylesne büyük öylesne muh teşem: «Haklısınız. Söyledğnz gb hare ket etseydm kend yönümden hç şüphe sz kârlı çıkardım. Pek ama, Fransa ne ADAMIM kazanırdı?» Fransa, hep Fransa! Dö Gol' ün bütün masalları dama Fransa üstüne.. Kıskançlığımda haksız mıyım? Kendn dü şünmeyen, bütün şlernde «Ya Türkye ne kazanırdı?» dyeblen kaç yönetcmz var? Btmeyen hasretlğmz neyedr? Devlet Başkanlığından aynlması Dö Gol çn elbette br kayıp değldr. O İçşle rl Bakanlarının dedğ gb, «Yaşasın Fran sızların en büyüğü»dür. Bundan sonrasını düşünmek Fransızlann şdr. Geçmşn tek rarlaınmasını sağlayablecekler m? 11 yıl önce, büyük tehlke çnde çırpman Fran sanın, Meclstek hazn münakaşalardan sonra. Cumhurbaşkanlığını kabul etmes çn Dö Gol'e nasıl yalvardığı elbette unu tulmamıştır...türkre'ye geldğ sırada, yayınlanan br konuşmasını dnlemştm. «Vva La France Yaşasın Fransa» cümles le dü ğümlencn sesnde engn br sevg ürpertc br dernlk vardır. Sevmsz br çağda yaşıyoruz. Mllet lern çoğu önce kendn düşünen syaset dğer bütün kaygıların üstünde, tutan, bü yük kuvvetlern hâkmyet mücadeles çar kında tükenen yönetclern elndedr. îş te bğyle br çağda Do Gol, mllyetç br tutumun temslcs d. Ne yaptıysa Fransa çn yaptı. «ADAMIM» olması bu yüzden dr. Çekldğ köyünde sağlık ve huzur İçn de yaşamasını br kere daha Fransa'yı kur tarmak zorunda kalmamasını dlerm. olaylar düşünceler yorumlar olaylar düşünceler Hacettepe Ünverstes Çalışamaz Hale Geld Br müddetten ber Hacette - pe Ünverstesnde br çok o- laylar cereyan etmekte d. Bu olaylann br kısmı gerçek dışı da olsa basında yer alırken, br kısmı da ünverstenn kozmopolt, basretsz ve «kapalı ku tu» yönetm tarafından ustalıkla basından saklanıyordu. Hacettepe Ünverstesndek olajylan yaratanlar elbette k Mllyetç gençler yan «Koman do adı verlen sağcı» gençler de ğld. Buradak olaylann müseb bbler Marksst Lennst Dev Genç üyes öğrenclerd. * Mllyetç öğrencler her ün verste ve Yüksek okulda okuma haklarmı kullanmak ve ser bestçe eğtm yapmak çn mücadele verken Hacettepe Ün - verstesndek yönetclern da ma Marksst Lennst öğ - renclerden yana olmalan yüzünden buradak mücadelele rnden vazgeçmşler ve Ünvers te yönetclern bu tutum ve davranışlannda serbest bırak mışlardı. Hacettepe Ünverstesnde Mllyetç öğrenclern mücadeleden vazgeçmeler üzerne Marksst Lennstler adeta n Ünverstede Br «Al Kıran Baş Kesen» çetes olmuş ve en sonunda da ünverstey çalışamaz hale getrmşlerdr öğretm yılının baş ladığı 7 Eylül 1970 den 5 Ka sm 1970 gününe kadar sayısız Marksst eylemde bulunmuş lardır. Bu Marksst eylemler bu gün o hale gelmştr k; Ünver ste yönetclern mal ve can emnyetler de ortadan kalkmış ve hç br yetkl Marksst öğrenclern arzusu hlâfına br davranışta bulunamaz olmuş tur. Basmın da Marksst öğrenc lerden yana olmalan veya gö - zükmelerl ünverste yetkllernn eln kolunu bağlamış, ge rekl dar va adl kovuşturma yollanna ble gdlememştr. Can çekşmeye başlayan Ha - cettepe Ünverstes ve onun kozmopolt yönetcler 5 Kasım 1970 günü Rektör İhsan Doğramacının başkanlığında o- lağanüstü br toplantı yaparak bu güne kadar Marksstlere ver dkler tavzler dolayı syle ün - verstey yüzblnlerce lralık za rara soktuklan yetmyormuş g b şmd de toplantıda alınan kararları Basın İlân Kurumu a- racılığı le ve bnlerce lra ve rerek 9 Kasım 1970 günü br kaç gazetede «Yen Ders Yılına Grerken Hacettepe Ünverstesnde Sorunlar ve Tutum» baş [ığı altmda yayınlatmışlardır. Mllyetç öğrenclern «Ana yasadak okuma haklarını kul anma yolunda» grştkler en ufak br hareket karşısında ass tanından Rektörüne kadar bangır bangır bağıran ve kaatl lern»canlern okullarında barındıklan zaman Cumhuryet Savcılanna ve Güvenlk Kuvvet lerne edepszce saldırıda bulu nan Hacettepe Ünverstes so rumlulan bu yayınlan le üçbu çuk komünst öğrencye karşı açıkça cephe alamamanın, ye nklğn ve ezklğn böylece belgelemşlerdr. öte yandan Hacettepe Ün verstesnn bu «Sorun ve Tu tum»larına karşı bütün Devrm c Eylemlerde (!) brlkte ha reket ettkler dğer ünverste öğretm ve yönetm kadroların dan hç kulak asan olmamışty. Anayasa, özerklk, eğtm, öğre tm şampyonu ünlü syasacı ve yasacılar Hacettepe'm yal nız bırakmışlardır. Hacettepe Ünverstesn yakında Güven - lk Kuvvetler de yalnız bırakır sa buna hç şaşılmamalıdır. O zaman koruyucu meleklern ha tn bütün Türk mllet seyreder ken elbette şmdye kadar hor gördükler TRT.'nn dlyle «Ko mando tâbr edlen sağcı genç ler» de bretle seyredecekler dr. { ve Tıp Fakültes Yönetm Kuru I u üyeler.» ŞİKAYETE HAKKINIZ VAR MI İDÎ? Her zaman tedbr kendlernn alableceğn dda eden Ha cettepe Ünverstes yetkller 5 Kasımdak toplantıda «tespt e- dlen görüşler ve kararların öğrenclere, lgllere ve en genş ölçüde kamu oyuna yansıtılma sn uygun» görerek şmdye ka dar «özerkz, bze dokunamazsı nız» dye karşı çıktıklan Güvenlk kuvvetlerne ve «Komü * nst oluşmaya» ttkler kamu oyuna Marksst Lennstler» İurnallemeye ve şkâyete kalk tılar. Hem de umalledkler ve halka şkâyet ettkler Marksst Lennnstlern adını ustalıkla gzleyerek. ELI KOLU BAĞLILARA BAKIN Şmdye kadar Marksst Lennstlere tavz veren ve 5 Ka sm 1970 günü olağanüstü top lantıya katılarak oy brlğ le ka rar alan ucuz kahramanlar top luluğuna bakın. Toplantıya km ler katılmış; hem de Rektör'ün başkanlığında: «Hacettepe Ünverstes Se - natosu. Ünverste Yönetm Ku rulu, Ünverste Genel Yöne tm Kurulu, Fen ve Mühendslk Fakültes Yönetm Kurulu, Mezunyet Sonrası Eğtm Fa kültes Yönetm Kurulu, Sağ - hk Blmler Fakültes Yönetm Kurulu, Sosyal ve İdar Blm - ler Fakültes Yönetm Kurulu

6 / smf^ttmım!^^ BİR memeleketn ktsadî kudretn ölçmede mllî gelr mukaye* seler en y ölçü durumunda olmaktadır. Mllî gelrle, dış tcaret arasında çok sıkı bağlılık mevcuttur. Bu bağ, az gelşmş ülkelerde kendsn daha kuvvetl hssettrmektedr. Çünkü, az gelşmş ülkelerde* İthalât mkânları genş ölçüde hracat şartlarına bağlı olduğundan, dış tcaret sektörünün, mllî gelr çndek yer, genellkle düşük olmakla beraber, büyük önem kazanır. Türkye çn se bu bağlılığın önem çok daha fazla olmaktadır, şöyle k; bugün zraî ürünler ve ham madde hraç edp kalkınmamız çn gerekl malların 1/3 ünü de thâl yolu le elde etmek ve böylece kalkınmayı başarmak mecburyetndeyz. Deneblr k, Türkye'nn az gelşmşlkten kurtulma meseles, esas tbaryle şu üç kavrama dayan kırılablr: Mllî gelr, hracat ve thalât. Yazımızı üç bölümde takdm etmey uygun bulduk, her bölümü yek başına nceler tarzda ele almayıp, vermek stedğmz genel görüş çnde, konunun cüz'üler halnde ve brbryle bağlantı kurmaya tna göstererek ncelemş bulunuyoruz. Konuyu hazırlarken faydalandığımız kaynakları, yazı sermzn sonunda vermey uygun bulduk.,.... Brnc bölümde, Türkye'nn mllî gelr ve dış tcaret hacm ncelendkten ve genel ekonomk bünyemz üzernde durduktan sonra «Dış ödemeler denges» açığımız üzerndek görüşmelermz açıklayacağız. İncelemelermz 1950 yılından sonrak rakamlara slnad edecektr. İknc bölümde, hracatımızın teşvk üzernde duracak, sına mallar le zraî ürün hracatını arttırma mkânlarını nceleyeceğz. Üçüncü bölümde se, İknc Beş Yıllık Kalkınma Planındak, ( ıs I (. 2-; K ; t I ' '-k dış ekonomk bünyemz le lgl hedeflern tahll ve tenkdne greceı A-Dış Tcaret ye Mll Gelrn Karşılıklı İncelenmes Br memleketn hracat ve thalâtı, mllî gelr statstklernde, doğrudan doğruya br gelr veya gder sayılamaz. İhraç edlen malların kıymet, ülkede üretm safhasında hesaba katılmıştır. İthal ft se hracatla ödenmektedr. Bu sebeple dış tcaret blançosunun aktf veya pasf olması, doğrudan doğruya durumu değştrmez. Ancak bu açık veya fazlalık şayet mlletlerarası borçların veya yatırımların artmasına sebep olmuş ve bu dununda sermaye ve kred akımı yaratmışsa, bu takdrde «Kâr veya faz» olarak dışarıya ödenecek veya alınacak kıymetler, mll gelr rakamları üzernde etkl olur. Ntekm yurt ç üretm faalyetne dış âlem gelrlern ekledkten veya çıkardıktan sonra, mllî gelre ulaşılmaktadır. Türkye'de dış âlem gelrler, dama negatf (olumsuz) br bakye vermş ve ülkenn mllî gelr rakamının, yurt çnden düşük çıkmasına sebep olmuştur. Türkye'nn ktsadî kalkınmasının gerçekleşmes, genş ölçüde dış tcaretnn (özellkle hracatının) gelşmes şartına bağlı bulunmak tadır. Şöylek; Türkye, ktsadî kalkınmasını sağlamak çn, genş ölçüde yatırım yapmak zorundadır. Türkye'de 1963 yılından tbaren, yıllık gelşme (kalkınma hızı yüzde 7 cvarında yürütülmeye çalışılmaktadır. Bunun çn, gayr saf mllî hasılanın, devre-- snde, ortalama yüzde 18'nn, yatırımları harcaması öngörülmüştür. Bu oran, yılda yaklaşık olarak 18 mlyar TL. nın üstünde yatırım yapılmasını gerektrr. Halbuk, toplam tasarruf kaynaklarımız zorlansa ble, bu oranın ancak br kısmı ç tasarruflarla sağlanacak, ger kalan se dış kaynaklardan elde edlecektr. Ancak, dış kaynaklar, ıtha lâtın fnansmanında da kullanılmaktadır. Yan Türkye'nn hem thâl malı htyacım karşılamak, hem de yatırımları fnanse edeblmek çn genş dövz kaynaklarına htyacı olduğu açıktır. Buna rağmen, Türkye'nn hracat ve thalâtının mllî gelr çndek payı oldukça düşüktür yılında Türkye hracatının gayr saf mllî hasılaya oranı yüzde 5 ken, thalâtın oranı yüzde 8 cvarındadır. Oysa 1968 yılında mllî gelr çnde hracatın payı B. Almanya çn yüzde 18, Yunanstan çn se yüzde 7 ve thalâtın payı aynı memleketler çn yüzde 14 ve yüzde 17 dr. Demek k, Türk halkı gelrnn ancak yüzde 5 kadar kısmım hracattan sağlarken, Almanlar yüzde 18 n hracattan elde etmektedrler. Buna karşılık bz harcamalarımızın yüzde 8 n thâl mallarına yönelteblrken, Yunanlılar yüzde 17'sn bu yolda ^ harcamaktadırlar. İhracatımızın, mllî ekonom çndek payı da azalmış, yan hracat gelrlerndek artış, toplam gelrdek çoğalma oranında olmamıştır. Sadece 1964 yılından sonra hracattak artışın, toplam gelrdek artışı aştığı görülmektedr. Buna mukabl,thalâtın hsses, thalât tahdtlernn kaldırıldığı yıllarda çoğalmakta, tahdtler artırıldığı yalarda se düşmektedr. Aşağıda Türkye hracat ve thalâtının gayr saf mllî hasıla çn dek değşmeler gösterlmştr: TÜRKİYE'DE İHRACAT ve İTHALÂTIN GAYRI SAFI MİLLİ Ydlar HASILAYA ORANLARI (% olarak) İhracatın G.S.M.H. ya Oranı İthalâtın G.S.M.H. ya oranı Fark Tablodan anlaşıldığı gb, hracatımızın mllî ekonomdek payı, 1950 de yüzde 8 ken, 1968 de yüzde 4,5 gerlemş, yan hracat gelrlerndek artış,, toplam gelrdek çoğalma nsbetnde olmamıştır. 'u-tnfufmıhut>hi<hl'<>'h'',. <M*,»t«'.<-.«<»'*M' < Hj»'*M»', M'««-««ı»->ü. -«M*-M»*Mt»MlJ J^u M'&îffaÜ<^ TÜRKİYE' nn İhracat- İthalât Buna mukabl, thalâta harcanan pay, lberasyonun tatbk edldğ devres le, yıllarında yüzde 10 cvarında kalmış, fakat thalâtın zorlaştığı 1958'de yüzde 2,8'e kadar düşmüştür. B - İhracatımızın Seyr İhracatımızın 1951 yılından sonrak seyr gözden geçrlecek olursa, 1953 yılında (396 mlyon dolar) azâm sevyeye ulaşıldıktan sonra, 1958 yılında 247 mlyon dolara kadar gerledğ görülür. Bundan sonrak hracat devamlı br gelşme kaydederek 1968 yılında 496 mlyon dolara kadar ulaşmıştır. Bu arada 1967 de 522 mlyon dolarla. bugüne kadar sağlanan en yüksek meblâğ elde edlmştr. Konuyu daha yakından ele alacak olursak, şu öneml hususları görmüş oluruz: a devres hracatımız ncelenecek olursa, doğrusal br gelşme eğlmnn mevcudyetn görmek mümkündür: devres Lrend denklem Y= X dr. Burada X'ler altı aylık nazar hracat artışım gösterdğne göre bu devrede nazarî (teork) yıllık hracat artış ortalamasının 22 mlyon dolar olduğu anlaşılır. b lhracatımızdak bu gelşmeye rağmen,bugün ulaşılan sevyey yeterl saymağa mkân yoktur. Türkye'de ) ) adam Mesut İSFENDİYAKOĞLU üzmen İktsatçı başına hracat kıymet takrben 15 dolar ve thalât kıymet se 21 dolar tutmakta ken, meselâ B. Almanya'da fert başına 360 dolar hracat ve 290 dolar thalât, Fransa'da 225 dolar hracat ve 250 dolar thalât, Yunanstan'da 57 dolar hracat ve 135 dolar thalât sabet etmektedr. İstatstklere bakılacak olursa, hracat gelrlernn yükseldğ yıllarda genellkle thalât mkânlarının arttığı; gerledğ yıllarda se thalâtın düştüğü görülür. Ntekm devresne at onaltı yıllık hracat ve thalâtımız arasındak münasebet (korelâsyon) 0.79 gb br rakam vererek, kuvvetl br lgnn olduğunu ortaya koymaktadır. YILLAR İTİBARİYLE İHRACAT ve İTHALÂT KIYMETLERİ YILLAR < (Mlyon, dolar) İHRACAT İIHALAT : / Gerç thalâttak azalma ve çoğalmaların, thalâta konan tahdtlern seyryle dış yardım mkânlarına bağlılığı br gerçektr. Ne var k, t halat tahdtlernn azaltılıp çoğaltılması ve dış yardım mkânlarının araştırılması, yne de genş ölçüde hracata göre ayarlandığı nkâr edlemez. c İhracatta artış olmakla beraber, bu gelşme mllî hâsıladak yükselmeden daha yavaş olmuş, br fade le hracatımızın mllî gelr çndek payı (nsbî Önem) azalmıştır. Ntekm carî fyatlarla he«saplanan mllî gelr le hracat değerlerf arasında hesaplanan ndeks rakamları aşağıda verlmştr. (İndeks rakamları dolar değerler üzernden hesaplanmıştır. MİLLİ GELİR ve İHRACAT İNDEKSLERİ YILLAR MİLLİ GELİR İHRACAT Görülüyor k, hracattak nsb gelşme, mllî gelrdek artışa nazaran çok az olmuş ve blhassa 1961 yılından tbaren hracatta başlayan nsbî artış, mllî gelrdek toplam artışın çok altında kalmıştır. ^ : bv.

7 fcgmgmg^^ Mll Gelr, Problemler d İthalât le yatırımlar ve yatırımlar le ktsadî kalkınma ara sındak sıkı münasebetler de, mllî ekonomnn gelşmes hususunda, hracat gelrlernn arttırılması lüzumunu ortaya koymaktadır. Türkye'de thalât, dövz kaynaklarının verml olduğu ve lberasyonun tatbk edüdğ yıllarda (1952, 53, ) yüksek sev yelere ulaşmış, mkânların daraldığı tahdtlern çoğaldığı yıllarda ( ) en düşük sevyede kalmıştır. C - İthalatımızın Seyr Türkye'nn thalât rakamları 1923 den 1968 yılma kadar ncelendğ takdrde: a Cumhuryet'ten bu yana. thalâtımızın arttığı görülür. b İthalât devamlı br gelşme halnde olmayıp, yukarda söyledğmz gb, büyük değşmeler göstermştr. o İthâl edlen malların kıymet genellkle hraç edlen malların kıymetnden fazla olmuştur. d İthalâtımız yıldan yıla değştğ gb, aylar tbaryle bölünüşü de muntazam değldr. Memleketmzde bunun yne az çok hracata tâb olduğunu ve dolayısıyle hraç mevsmn takp eden aylarda çoğaldığını söylemek mümkündür. MADDE GRUPLARI İTİBARİYLE İTHALATIMIZ Yıllar İthalât değer İnşaat Mak. İsthlâk Ham Toplam (Mlyon dolar) mal. (%) ö) mad. (" o) mad. % T a Bu tablonun tetkknden anlaşıldığı üzere: a İthalâtımızın en büyük kısmını makna ve teçhzat gtubu le ham maddeler teşkl etmektedr. Bu k ana grubun teşkl ettğ thalât, toplam thalâtımızın yüzde 90 nını kavramaktadır. Dğer yandan makna ve teçhzat İthalâtı le nşaat malzemes thalâtım brlkte ele alırsak, yatırım maddelern temsl etmş oluruz k, bu takdrde thalâtımızın yarısının yatırım maddelerne at olduğunu söylemek mümkün olacaktır. İnşaat malzemes thalâtında azalma görülüyor. Bu durumu normal karşılamak gerekr. Zra son senelerde memlekette gelşen çmento, tuğla, fayans sthsal artan tüketme rağmen nşaat malzemes thalâtının azalmasına sebep olmuştur. c Makna ve teçhzat thalâtının devamlı olarak arttığını görüyoruz. Bu durumda tabî görmek cap eder. Çünkü Türkye gb ktsaden gelşen memleketlerde, makna thalâtı dama yüksek olmakta kalkınma hareket tamamlanıncaya kadar bu gelşmenn devam etmes lâzım gelmektedr. d Tüketm maddeler bünyesnde esaslı br değşklk olduğunu görüyoruz. Çeştl tüketm, maddeler çn, mkânlarımızın yüzde 25 n verrken, bu oran yüzde 5'e kadar düşmüştür. e Buna mukabl ham madde thalâtı artış kaydedyor Türkye son yıllar çnde grştğ sanayleşme hareketnde yen kurulan brçok sanay müesseselernn ham maddesn thale devam etmş ve bunların mktarı yıldan yıla artmıştır. Ntekm kurulan veya kurulmakta olan kâğıt sanaynn, plâstk eşya fabrkalarının ham maddeler tamamen dışardan gelmektedr. Üstelk kurulan çeştl montaj sanay, parça htyacının temnnde genş ölçüde dışarıya dönük kalmış tır. Bu k âml Türkye'nn thalât kâme edc sanayleşmesne rağmen, ham madde İthalâtmı arttırmıştır. Yazımızın başında da belrtldğ üzere ve buraya kadar yaptığımız r.çıklamaların ışığı altında, Türkye çn hayatî br ehemmyete haz olan tedye blançomuzu (ödemeler denges) nceleyecek ve görüşlermz zaha çalışacağız. Ç - Dış Tcaret Dengemz ve (Memeler Dengesne Etks '&&UİrM^UİİtÜtİM^^ Cumhuryetten ber Türkye'nn dış tcaretnn genel görünüşü şöyle özetleneblr Açık Denge Fazla Açık dönemnde hracatımızda büyük br artış olmuş, fakat 1954 de başlayan azalma, 1958 yılına kadar sürmüştür. Öyle k hracat sevyesne ancak on yü sorîra yıllarında varablyoruz. Bu on yıllık arada hracatımız, dünya tcaretne oranla da, mllî gelrmze oranla da azalmıştır. Türkye devresnde, dünya tcaretnden dek oranda pay almış olsa d, hracatımız yüzde 70 daha yüksek olurdu. İhracatımızı srdece az Gelşmş Ülkelern hracatı oranında artırablmş olsa 'dk yne yıllarmdaknden yüzde 33 daha fazla hraç edeblmemz gerekrd. Hatta bzm bell başlı hracat kalemlermzn hracatında dünyadak artışa ayak uydurablse dk, bu klâsk hracat mallarımızın satışları ble ortalamasından yüzde 20 fazla olurdu 'malâtımızın, 1950'den 1953'e kadar hızlı arttığı, fakat 1954'den başlıyarak 1958'e kadar devamlı olarak düştüğü görülüyor Bu fl durum, elbettek thalât talebn yansıtmaktadır, çünkü 1950'ern lk yıllarındak gemş lberasyon uygulamasını takp eden yıllarda, thalât hacmn «İthalât taleb değl», «İthalât mkânı tâyn etmştr» k bu hâlâ da böyledr. İthalât mkânlarımızı şöyle tanımlayablrz: İTHALAT İMKANI s İHRACAT + GÖRÜNMEYEN KALEMLER + REZERV HAREKETLERİ + DIŞ YARDIM (HİBE VEYA KREDİ) BORÇ GERİ ÖDEMELERİ Görünmeyen kalemler, ulaştırma (navlun) gelr ve gderler, kâr transferler, turzm gelr ve gderler gb hesaplamalardır. Türkye'- dış ödemeler dengesnde, görünmeyen kalemler son yıllara kadar aleyhte bakye vermekte d. Ancak 1965 ve 1966 yıllarında. Brnc Beş Yıllık Kalkınma Plânında (bundan sonra B.B.YJC.P. seklnde göstereceğz) ble kesnlkle ön görülmeyen br görünmeyen kalem, dış üklelerdc çalışan şçlermzn transferler, görünmeyen kalemler hesabına ortalama eks mlyon dolardan 1965 de artı 10 mlyon dolara, 1966 da İse artı, 53 mlyon dolara yükselmştr. Türkye'de turzm gelrler, hracata yardımcı olmamıştır te turzm net gelr 8 mlyon dolar ken net gderlermz 21 mlyon dolar olmuştur. Ancak turzm gelrlernde 1968 den tbaren hssedlr br artış olmaktadır. \ Altın ve dövz htyaçlarımız, devresnde, cömertçe kullanılmış, sonrak yıllarda çok düşük sevyelerde ancak küvük oynamalar göstereblmştr. Dönem boyunca aldığımız gayr safı (borç ve faz ödemes çıkarılmadan) dış kaynak, (hbe ve kred) 200 le 300 mlyon dolar arasında değşyor. Fakat bu kaynakların şartları blhassa vâdeler, aldığımız net kaynaklar üzernde çok tesrl olmuş, «vâdeler gelmş borçlar bazı yıllarda ekonommzn altından kalkanııyacajüı mktarlara varmıştır. Blhassa, kredl thalât adı altında alınan kısa vadel kaynaklar Türkye'nn borç ödeme yükünün çığ gb büyümesne sebep oluyordu. Ntekm 1953'den sonra vades gelen borçlar ödenmyor ve alacaklı ülkelerle «Aryer anlaşmaları» mzalamak zorunda kalınıyordu. Bu suretle hracatımızın bt kısmının, borcumuza sayılmasını kabul edyorduk. Fakat 1956 dan sonra durum daha da kötüleşt ve 1958 yılında kendmz 400 mlyona varan, vades gcjmş geçmş br «borç yükü altında bulduk dek Stablzasvon amelyes her halde hatırlardadır. Borçlarımız onk yıla yayılarak ertelend, fl devalüasyonu kabul ettk ve oldukça öneml yem dış kre d aldık Bunun sonucunda 1959 yılında dış tcaretmz braz ferahlığa kavuştu. Fakat bu ferahlık uzun sürmed, borç yükü 1964'e doğru yne thalât mkânlarımızı sıkıştırdı ve br borç konsolrasvonuna daha gdld, önümüzdek yıllarda ana para ve faz olarak Ödememz gereken mktarlar, yne ağır br borç ödeme yükü üe karşılaşacağını göstermektedr. Şmd dış ödemeler açığına, çok bast br model çnde bakalım. Temel münasebetler şöyle göstereblrz: Mllî Hasıla + Dış kaynak = İsthlâk + Yatırım. Mllî Gelr = İsthlâk + Tasarruf t Dış Kaynak = Yatırım Tasarruf Dğer br fadeyle: Dış açık = İç açık.. Tarf tabı, dış açık le ç açığın brbrne eşt olması gerekr. Fa kat bu denklemn hang yanının sebep, hang yanının netce olduğunu belrtmez. Halbuk bu llyet lşks önemldr. İç harcama açığı yan ç fnansman eksğ olduğu çn m dış açık ortaya çıkar, yoksa dış açık olduğu çn m ç açık ortaya çıkıyor? Demek oluyor t, Türk ekonomsnn gelşmesn smırlıyan faktör dar boçaz dövz kıtlığı mıdır, yoksa ç tasarruf eksğ mdr? Asıl sebebn dış tcaret sektöründen geldğ ler sürenler var. Bu ddalar esas tbaryle k katagorde özetleneblr: ) Aleyhte gelşen tcaret hadler, j) Katı formüllü gelşme maddeler. Brnc ddada, tcaret hadlernn yan hracat le thalât Hatlar oranlarının ve bazende sanayleşmş memleketlern güttükler, tcaret syasetnn gelşen ülkenn tcaret mkânları üzerndek olumsuz et klerne şaret edlerek dış açığın kaçınılmaz olduğu ler sürülür. Tcaret hadler konusu bazen mübalâğa edlmekle beraber, dünva tcaretnn fakr ülkelere en y mkânlar açacak şeklde gelşmedğ doğrudur. Ntekm bu ters gdş düzeltmek üzere yepyen br Brleşmş MUletleı Arganı (UNCTAD) kurulmuş bulunuyor. Ancak bu gerçeğ kabul etmek lle de dış açığı sebep olarak kabule yetmez. Bazı bast gelşme maddelernde de, farzedlen lşkler ve katsayılara göre dış açığın kaçınılmaz olduğu ortaya konulmaktadır. Şöylek: İthalât hacm, yatırım hacmnn ve sınaî sthsaln fonksyonudur. hracat hacm se ülkede yaratılan mllî hasılanın br fonksyonudur Gelşen ülkelerde aşağıdak eştszlkler carîdr. Yatırımı artış hızı Mllî Gelr artış hızı (*) Smaî sthsal artış hızı Mllî Gelr artış hızı. O halde, thalât artış hızı İhracat artış hızı, olur. Buna göre gelşen br ülkenn thalâtı, mutlaka hracatından hız lı artacak, dış açık doğacaktır. Fakat güdülen para ve tcaret poltkaları belrtlmeden bu gb katsayılara önem yakıştırmak güçtür. Dış açığın yaratılması gb, önlenmes de, esas olarak, nakd br meseledr. Gerç, alınacak ktsat poltkası tedbrlern kolaylaştıracak veya zorlaştıracak reel faktörler bulunablr. Fakat mesele mevcut alternatflerden, hedefmze en uygun olanını seçmektr. Br ülkede, gelrden fazla harcama yapılırsa bu, bulunduğu ölçüde dış.kaynak t hâl veya rezerv kaybı le karşılanır. Harcama bu mkânlarında üze- (Devamı İt nc Sayfada) )1 a I ) â I te >ı 9 >j >j ) )^ te te ) >î )% )% ) \ )% )% )\ )\ )% )f te j I '-.u.-4m«.!hî4(t»t!t»»u*»r»*'ulf'' İT

8 DEVLET * 16 KASIM 1970 * SAYFA : 8 olaylar düşünceler yorumlar olaylar düşünceler ŞİMDİ SABRINIZ VARSA Şmd sabrınız varsa Türkye nn sadece br ünverstesnde, Hacettepe Ünverstesnde komünst öğrenclern 61 günde Türk Devletne, Ünversteye, ü- lıverste görevllerne, eğtm ye öğretme karşı eylemlern Ünverste yetkl kurullarının para le yayınlattıkları bldrle rnden brlkte takp edelm. « öğretm yılı üzü cü olaylarla başladı Hacettepe' de. Öğrenc İşler Müdürlüğü ve Rektörlük büroları k üç kez. şgal edlmş kayıtlarda usulsüz lükler yapıldığı dda edlmş, ye dek kayıtların yapılmasına mâ l olunmuş. Dş Hekmlğ Yük sek Okulunda, Tıp Fakültes 1. dönemnde.kmya Ensttüsü 3. Ve 4. sınıflarında kısa ve sürek l boykotlar başlatılmış, forum lar düzenlemş, br otomobl ya kılmış, dersanelere, öğretm üye lerne ve bürolarına saldırılmış, eşyalar tahrp edlmş, sınıflar, kantn, kafeterya ve mutbaklar şgal edlmş, vemek servsne engel olunmuş, çeştl öğrenc ve asstan kuruluşları adına sü rekl bldrler vavınlanmış, yüz lerce öğrencnn ünversteden kovulduğu söylentler çıkafrılmış, Basın Yayın organlarına demeçler verlmş, ünverste ve fakülte organlanna sözlü Ve vazılı notalar vazdırıîmıştır. Son olarak; ünverste Öğren c Brlğ Yönetm Kurulu adı na Rektörlüğe gönderlen ültmatomda, 10 Kasım a kadar mühlet verlmekte, «Drenş» a- dı verlen bu olaylara şddetle devam edleceğ ve 11 Kasım'- dan sonrak gelşmelerden ve olacaklardan «Brlğn» sorumlu olmıyacağı bldrlmekte - dr.» KAYIT DONEMİ VE ÜNİVERSİTE İLE İLİŞKİSİ OLMAYAN KOMÜNİSTLER TARAFINDAN SÜRDÜRÜLEN EYLEM «7 Eylul'den 5 Ekme kadar devam eden kayıt dönemnde, kayıt şlemlernde usulsüzlük yapıldığı, düşük puanla' öğren çler alındığı, Dekanlara 10 öğ renclk kontenjanlar tanındığı gerekçeler le kayıt bürosu ş gal edlmş, kayıt ve kabulle gö revü darî personel tehdt edlmş, bürolardan zor ve kuvvet kullanılarak çıkarılmış, camlar Ve kapılar kırılmış, slâhlar atıl mış ve yedek kayıtların tamam lanması ş kasıtlı br bçmde gecktrlmek ve durdurulmak İstenmş, kontenjana bakılmak sızın, bütün lse mezunlarının ünversteye alınması talep edl mstr. ' Ünverste Senatosunun ve Rektörlüğünün, öğrenc ve ass tan temslclernn katılmasınla yen kayıt dosyalarında yap tırdığı İnceleme ve araştırmalar sonunda; usulsüzlük bulunmadığı ve hlc br kmseye tn verste çnden ve dışından kon tenjan tanınmadığı, düşük pu - anlı öğrenc alınmadığı tespt ve lân edlmştr.! Ünversteye gremyen öğ - rencfere maledlmek stenen bu ddalar ve eylemler, çoğun lukla Ünverste le lşğ olma yanlar tarafından sun'î ve ka tl olarak yaratılmış ve sürdü rlmüştür.» ÜZERİNE KÜRSÜ DEVRİLEN ÖĞRETİM ÜYESİ «21 Ekm 1970 günü Byokm ya Öğretm Üyes Dr. Pınar Ö- zand'ı öğrenclerne ders verr ken, ellernde kamâı şeklnde tel ve sopa bulunan kş lk br grup öğrenc tarafından sınıfa grlerek en ağır tahkr sözlern çne alan şarkılarla ders engellenmek stenmştr. Derse devam etmek styen Dr. özand, Ünverstece smler b lnen bu kşler tarafından tar taklanmış ve kürsü üzerne dev rlmştr.» Dr. DOCAN TANER'E ÖLÜM TEHDİDİ Olay 4 kasım günü cereyan et mstr. Ünverste bahçesnde yapılan br toplantıda br k sm öğrenc Kıbrıs Türklern - den olan Anatom Öğretm Ü- yes Dr. Doğan Taner'n sembo lk kuklasını yakmışlar, daha sonra kışkırtıcı hareketler ve «Yabancı Uyruklu Hoca îste - meyz» sözler ve ölüm tehdtle r le Dr. Taner'n odasına yürü yerek eşyaları tahrp etmşler - dr. O sırada Doğan Taner'n cüdasında bulunmaması, daha va hm olayların çıkmasını önle - mstr.» TEHDİT VE TAHKİR EDİLEN DİĞERLERİ «Bundan başka Dşçlk Yük sek Okulu Müdürü Doç. Dr. Er dem Yarkut le Temel Blmler Yüksek Okulu Müdürü Doç. Dr. Gürol Ataman, çeştl vesle lerle tehdt ve tahkr edlmşle* dr.» OTOMOBİL YAKMA OLAYI «20 Ekm 1970 günü ünvers te bahçesnde Amerkalılara at br otomobu bazı öğrenclern kasıtlı ve kışkırtıcı hareket ve teşvkler le yakılmış ve olaya Savcılıkça el konmuştur.» DERSANELER İŞGAL EDİLİYOR «Temel Blmler Yüksek Oku lu bnasındak üç dersane öğ - rencüern kurduğu dernekler ta rafından ve herhang br zn a- lınmadan şgal edlmştr. Dersanelern şgalnden vazgeçlme sm steyen Ünverstemz Te - mel Bümter Yüksek Okulu Mü dürüne hakaret edlerek şgal devam ettrlmştr. Her üç der sanede de yapılması gereken dersler yapılmamaktadır.» KANTİNE VE GELİRİNE DEV GENÇ EL KOYUYOR «28 Ekm 1970 günü sabahı saat 6.30 cvarında. Temel Blmler Yüksek Okulu bnasında k kantn, Dev-Genç mensubu 5 öğrenc tarafından görevl personel şbaşından uzaklaştın larak şgal edlmş, buradak y yecek ve çecekler satılmış w bedel alıkonulmuştur. Kantn de halen şgal altın ı dadır.» DAYANIŞMA DİYE YÖNETİM TANINMIYOR «Ünverstede ve hastane klnklernde çalışan sağlık personel, mensup oldukları sendka dan ayrılmağa zorlanmış, personeln sağlık, lâç, yemek, g ym-kuşam htyaçları, sorunları ve dspln şler Hacettepe Ün verstes İşç Gençlk Dalya nışma Derneğne maledlmş, a- dı geçen personel haostahane düzenne ve yönetmne karşı drenmeğe teşvk edlmştr.» ÖĞRENCİ YURDUNA ÖZERKLİK İSTENİYOR «Geçen yıllarda yüksek öğre nm yurtlarında cereyan eden kanun dışı olaylar, şlenen suçlar, yurtların ünverste özerk lg sloganı arkasında, kanun ve hukuk dışı eylemlere sahne olableceğn açıkça göster - mstr. Öğrenc yurdunun özerk HACETTEPE UYANDI MI? GEÇEN hafta gazete sayfalarını çarçaf çarşaf şgal eden br lan vardı. İlânda Hacettepe Ünverstesnde cereyan eden ojaylar Ünverste yetkller tarafından umumî efkâra açıklanıyordu Anlaşıl dığına göre bu muhterem yetkller bıçağın kemğe dayandığına nhayet kanaat getrmşler. Ne zaman? Br öğretm görevlsnn odası tahrp edlp, br araba yakıldığı zaman. Bazı öğretm üyelerne en galz küfürler yapılıp, tehdt ve tazykler gttkçe arttıktan sonra. Bu adamları mümkün olsa da, karşımıza alıp sorsak: «Aa gülüm, şmdk durum br anda ortaya çıkan br faalyetn sonucu mudur? Bunca senedr yapılmakta olan kızıl çalışmalar kar şısında neden sustunuz? öğrenclernze mllî kültürü verecek, cnları mll şuurla mücehhez kılacak tedbrler almaktan szler alıkoyan nedr? Hem bu vasatın aml olacaksınız, hem de netceden şkâyet edeceksnz.» Yağma yok beyler. Sze karşı sıkılan yumruklar, yapılan hakaretler ektğnz tohumların yeşermesnden barettr; bunlara çaresz katlanacaksınız. Hem sonra sznk can da başkalarının k değl m? Ünverstenze sokulmayan, her türlü şkenceye maruz kalan öğrenclernzn du* rumu karşısında neden sustunuz? ı İlânınızdan mütecavz zhnyetn adını koymaktan ısrarla kaçınmışsınız. Hâlâ bu pısırıklık nedendr? Bugün Hacettepeden yükselen feryat, çok yakın br gelecekte, şu güne kadar komünstlere verdkler tavzler ve takındıkları müsamahalı tavır sebebyle onlarm gelşp güçlenmelerne aml olan dğer müesseselerden ve şahıslardan da ştlecektr. Uğur Alacakaptahıar, Erdal İnönü'ler ve benzerler kızılların soluklarım enselernde hssetdkler noktada hakkat keşfetmeye mahkûm brtakım adamlardır. Ne yazık k onlar hakkat keşfetmedkler çn memleket bu anarş vasatı çersnde karanlık çıkmazlara sürüklenyor. Herşeye rağmen Hacettepe'dek uyanışın dğer bütün uyuyanlara srayet etmesn ümt ve temenn ederz. olması ve dolayısyle güvenlk kuvvetlernn yetk alanı dışın da tutulması talep edlmştr.», HUKUK DIŞI İSTEKTE BULUNULUYOR «Hacettepe Ünverstesnda } Cemyetler Kanununa göre kurulmuş brlkler ve dernekler, bazı öğrenc üyelern kurullar - dan ayrılmaları stemşler, ült matomlarla yönetmelk değştr mes, öğretm üyelernn şnaı son verlmes gb ünverste ö» zerklğ ve Hukuk Devlet lka ler le bağdaşımdan steklerde bulunmuşlardır.» L\ SADECE BİR KİŞİYE CEZA Hacettepe Ünverstesnde ka» münst eylemler bu derece hız la gelşrken ünverste yetkllernn dspln kovuşturması da dkkate değer ve bret vercdr, Bu konuda da bldrlernde şöy le denlmektedr: > «Muhtelf eylemlere katılan öğrencler hakkında bağlı bu «! lundukları fakültelerce tahk -) kat açılmış, br kısmının şle «\ dkler suçlar neden le dkkat ler çeklerek, öğrencye yakı «; şır davranışta bulunmaları ü- mt ve dleğyle kendlerne da ha ağır eczalar verlmemştr, a Sadece. Alman Dl ve Edeby t Bölümü öğrenclernden Ah j met Kunt'a, ünverste yönetc 3 lerne ve öğretm üyelerne yazı lı ve sözlü hakaret, ünverste memurlarını görev başında teh dt.şlern engelleme ve perso nel dsplnszlğe teşvk gb suçları nedenyle ünversteden çıkarılma cezası verlmştr.» Hacettepe Ünverstesndek bu 61 günlük Marksst eylemn asıl sebeb bldrde açıkça belrtlmcmesne rağmen ünvers teden «br yıl çnde, başarısız lk ve devamsızlık dene le lş ğ keslen» 38 Marksst öğrenc le yukarda adı geçen Ahmet Kund'un ünversteden kovul - maşıdır. Bugün lşğ keslen - lerle dışardan yardıma gelen Dev Genç üyeler bu öğren çlern beleşten sınıf geçmeler çn savaş vermektedrler. Ntekm Hacettepe Ünvers - tesl öğrenc Brlğ Rektörlüğe bu konu le lgl br ültmatom vermş ve «Dört defa başarısız lığa uğraması nedenyle ünver steden lşks keslmek durumunda olan öğrenclere k hak daha verlmes, ünverste le * lşks keslmş bulunan başatı sız öğrenclere son br sınav hak k daha tanınmasını» stemş - tr. «İstekler «10 Kasım 1970 gününe kadar cevaplandırılmadığı takdrde, 11 Kasım'da toplanacak forumda genel drenş kara rı verleceğ ve çıkacak olaylar dan öğrenc Brlğnn sorumlu olmıyacağı» bldrlmştr. Hacettepe ünverstes yetk ller bu steklern mümkün ola* mayacağmı öğrenclere res - men bldrmemştr. Ancak Çar samba günü toplanan «forum» da bazı öğretm üyeler bu kö mıda öğrenclere müsbet müjdeler letememlştr. Bunun üza rne Marksst öğrencler «ft> *'', rum»da üç günlük genel boy «kot karan almışlardır. ' Cumartes günü sona erecek olan genel boykot sonunda ne lern olableceğn tahmn et - mek güçtür. Ancak belren İh tmallern başında ünverste - nn kapja nacağı gelmektedr.

9 DEVLET * 16 KASIM 1970 * SAYFA : 1 olaylar düşünceler yorumlar olaylar düşünceler Kmm Anıtı Geçen hatta çnde İstanbul Beledye Sarayı Karşısında, oa raçnane Parkı çnde, sessz sa kn ve mütevazı, takat Türklük çn çok onemü br temel atma tören yapıldı. Bu törene, Oemrel, hükümetn bütün ler gelenler, nönü ve öıger yüksek zevat davet edlmşt. Fa kat seçme ve geçme tesr etm yeceğnden mı, yoksa daha ö- feml sebeplerle mı blnmez, hçbr bu törene ştrak etme d. Halbuk Türk kamu oyu çok yakından blmektedr k, Demrel resm ve gayr resm temel atma törenlern hç kaçırmaz, lokanta, gazno, kümes oahl b lumum temellern atılışında kurdelâyı keser ve parlak kal kınmadan, nurlu ufuklardan kendne yakışırcasına söz eder d. İnönü se, artık dznn der manı kalmadığı çn, her yere mektupla, telgrafla uzanır, bt mez tükenmez fetvalarını ver mekten hç ger kalmazdı. Ama böyle Türk tarhnn ö- neml br hadses, Türk kültür ve medenyetnn chan çapında k belges söz konusu olunca bl zm şampyonlar rl ufaklı meydandan kayboluyor. Ntekm Osmanlı İmparatorluğu - nun kurucusu Ertuğrul Gaz İh tfal her yıl tarh şehr Söğüt de yapılır ve bzm Devletlûler brer şakrak telgrafla ş geçştrrler. Br tek mlyetçl lder var k, bu gerçekten öneml, günlük şamatalardan uzak törenler hç kayırmaz. O da Alpaslan Türkeş tr. Türk Yazarlar Br lg tarafından düzenlenen törene sadece Sayın Türkeş ka - tılmış ve Orkun Kıtabevlernn" «Türk Blge Kağan Anatmın» temelne lk harcı koymuştur. Türk tarhnn en büyük abde s sayılablecek olan bu anıta lk harcı koymadan önce kısa ve özlü br konuşma yapan Sa.yırt Alpaslan Türkeş, Orkun Ab delernn tarh önem üzernde durmuş ve özetle; «1200 yıl ön ce Türk Kağanı tarafından ve rlen parola bugün de bütün canlılığını muhafaza etmekte - dr. O tarhte kend törelern br tarafa terek, Çnllere ben zeyen ve böylece baş gösteren kültür emperyalzm sonucun da Çn'e esr düşen mlletn bu esaretten kurtaran Blge Kağan mlletne htaben br konuşma yapmış ve sözlern «Ey ölüm - süz Türk Mllet kendne dön» dye btrmştr. Bugün bu sözler bzm çn br parola olmuştur. Yürüttüğümüz mücadelede Blge Ka - ğan'ın Türk Mlletne söyledğ sözler adeta tekrarlıyoruz. Bu gün de memleketmzde br em peryalzm tehlkes hüküm sür nektedr. Bu emperyalzm Türk Devletnn bağımsızlığını tehlkeye sokacak kadar güçlen mstr. Buna karşılık Türkçü - lük fkryle savaş veren bzler «Türk Mllet Kendne Dön» d yoruz.» demştr Türkeş konuş masına devamla. «Orkun Ktabeler Türk Kültür ve meden yetnn en büvük belgelerdr. Orkun Ktabelernn dkldğ ta rhte Batılılar henüz mllet halne gelmemş, dller tam teşek Genel Başkan Prof. Dr İbrahm KAFESOĞLU, Türk Aydınları Ocağı açılımda konuşurken. kül etmemş nsan kalabalığı ha lnde yaşıyorlardı. Bu da göste ryor k, Türk mllet tarhn en erken teşekkül etmş br mlle tdr.» Daha sonra bu abdenn Türkye'nn dğer büyük şehrlerne de dklmesn steyen Türkeş, «Bununla da kalkınma îyıp Türk Tarhnn büyük eser lern hep bu şeklde yenden abdeleştrmek lâzımdır. Mllî şuurun uyanmasına büyük çap ta yardımcı olacak bu abdey dkenlere teşekkürlerm bldrrken, Türk aydınının bu ml lî davaya sahp çıkmasını dle rm.» demştr. Sayın Alpaslan Türkeş'tcn sonra br konuşma yapan «Türk Yazarlar Brlğ Başkanı Al Kemal Meram» özetle şun lan söylemştr: «Şmd br yanı Kızıl Çn'n, br Yanı Sovyet Rusya'nın sı ııırlar lcnde ezk ve slk varlı gını sürdüren Orta Asva'da, O, öz Türk yurdunda yıldan ber uyanmış ve brleşmş br Türk mlletn beklyen yazılı - k{ taş anıt vardır. Tarh ve edebyatımıza (Orhun Ktabeler) adyle geçen o taş anıtlara can veren, ses ve ren vcdan; 1420 vl önce tar hn karşısına Gök renkl, kurtbaşlı br bayrakla çıkan ve adı m ırkımızın özbenlğnden ala - rak lk Türk Devletn, kuran (Göktürkler) n mllî ülkü yö nünden son hükümdarı (Türk Blge Kağan) dır. Temeln attığımız bu amt ta mamlandığında, üstündek yazılarda yaşayan ruh ve vcdanı, bütün br Türk dünyasına yepyen br anlam yepyen br güç ve ulusal ülkü verecek; en doğ ru yolu, en ışıklı yönü göstere çektr. Bugün çn Türk mlletnn kadern ellernde tutanların hç br, bütün uyarmalarımıza ve dleğmze rağmen, görüldüğü g b burada bulunmuyorlar. Ne var k, O'nlar bu gereğ duyma salar da,lk Türk Devlet'nn en yüce hükümdarı Türk Blge Ka gan'ın bu anıt üstündek kutsal ve mllî öğütler, dlekler ve buyrukları sonsuzluğa kadar ya sayacaktır. Bz nanıyoruz k, bu eşsz de ğerdek kutsal ve mllî anıt'rn ışığından yoksun kalmış olma nın sonucunda, Türk'ten uzak Türk'e düşman akımlar dört br vanımızı sarmıştır. Bz nanıvoruz k, bu anıt ta $ı üstün/tek ruh ve vcdanı, nl hayet Türk mlletn kendne döndürecektr Çünkü, bu anıt taşı üstünde bn vıllardan bu vana kazanıl - ms 7aferlern vanı sıra. bütün mllî Mâk«*ler*m*TÎn nedenler l* hmkte T "«rk mîlletnn kendnden uzaklaşıp düşman lardan ve yanıltıcılardan yana oldukça nasıl batıp vejç olduğu nun en gerçek öyküsü yazılı jlır. Bu mllî ve kutsal anıt, Türk mlletne kutlu olsun. Tann Türk Mlletn koru sun.» «Mllyetçler Müccıtalelenne Atanmıştır- Ülkücü Öğretmenler Sendka sı Gaz Mustafa Kemal'n ölümünün 32. yıldönümü münasebetyle br bldr yayınlamıştır. ÜLKÜ SEN'nu bldrsn de özetle şöyle denlmektedr: «Bugün SEN' Türklük gu rur ve şuuru çnde, kendsn Türk blp Türk hsseden evlât lann olarak anıyoruz. Tarh bo yunca kan vergsn, can verg sn ödeyenler, hzmetlerde ler sürülen, nmetlerde gerye t len Türk Mllyetçler ve vatanmllet sevdalıları olarak huzurunda bulunuyoruz. Azz Atam, Sen'n, zamanın da düşman bell, hedef görünür de, Kuvay-ı Mllye Ruhu şahlan mış d. Şmd hanler çmzde, hedef yok, mll ruhun düşman lan varlığımızı yok etmenn ça basında. Dış ve ç düşman şbr lg kurmuş, Amerka ve Moskof uşakları. Mao uyduları ha netn son perdesn oynuyor. Türk'ün dostu Türktür nan cn taşıyan, mukaddesatına say gı duyan Türk Mllyetçler, kor kunç br zhnyetn baskısına a- lınmış durumda Ho'yu, Mao'vu, Marks'ı ve Le nn' Sen'n kutsal mevkne ge çrmek stersnde kıvranan flozof taslağı ülküsüzler, bölgecler, mezhepçler Türk mlle tnn amansız düşmanları vata ııın kutsal bağrında kol gez yor. İdarecler basret yoksunu. Mecls kendsvle alav edyor, sokaklar komünst vobazlarıyla dolu, «her göründüğü verde e- zlmeldr» dedğn mllet düşmanları azgınlaştı Hürryet ve stklâlmze kastedenler Ordu' muzu, mukaddesatımızı hedef olarak seçmş. Tembeler. bedavacılar, vur - guncular, man ve ülkü fukara lan, nemelazımcı ve ruhu kokuşanlar hanetlern destekçs durumunda. Sıkıştıkları zaman Sen' paravan vapanlar, Amerka ve Moskof emdervalzmnln gerçekleşmes savasını veryor. Bütün hanet furvasını.vetkl saydıklarımız «çağımızın cabı» hükmüne baglavın Icraatttan çe knvorlar Azz Atam bu kötü şartlara rağmen, Türk rnîllvethler kut sal mücadelelerne adanmıştır. Azz ruhun müsterh olsun!» Bozbeyl nn stfası Adalet Parts stanbul \!İK lef vekl ve Mllet Meclsnn esk Başkam Ferrûh Bozbeyl, yaptığı br açıklama le partsnden stfa ettğn bldrmştr, stfa nedeny* le br bldr yayınlayan Ferruh Bozbeyl, stfa nedenlern açıkla* dktan sonra özetle şöyle demştr: «Vatan çn e'ee verelm, slo» gam le seçmlere gren AP'nn bünyesnde el ele ve gönül gönüle beraberlğn yolunu araması gerekrken, nfak ve tedrgnlğn mhrakı halne gelmes tasfye veya hraç çarkının şletlmes ha/mı br tecelldr.» Adalet Parts çnde gün geçtkçe artna huzursuzluğa değnen Bozbeyl, bu huzursuzluğu meydana getren nedenler sıralamış ve Mllet Mecls Başkanlığından ayrıldıktan sonra Adalet Partsnden de stfa etmey uygun gördüğünü belrtmştr. Elâzığ t!» ülkücülere Solon Verlmed Elâzığ Genç Ülkücüler Teş klâtı yıllık kongrelern yap - mak üzere her turıü toplantıla ra tahss edlen Haık Egıtım Sa fonunu, vallkten stemşlerdr. Ancak Vallk salonu «olınm yen sebepler»e Elâzığ Genç Ül kücüler Teşklâtına vermemş* tr. Konu le lgl olarak Elâzığ Genç Ülkücüler Teşklâtı ve Ul kü Ocakları Brlğ br bldr ya yınlamıştır. Bldrde özetle şöyle denl t nektedr: «BüyÜK Türk Mllet, Asırlardır devam eden karan lıkların, ahlâk syasî ve ktsa dî buhranların en büyük sorum lusu yabancı kültür ve deoloj lern ortamında vetsen aydınla rımızolmuşıu, Şmd de durum aynıdır. Ml lî ve mânev değerler günden güne yok edlmekte çğnenmek tedr. Türk Mllyetçler adım adım zlenrken, ünversteler komünst htlâlclern karargâ hı olmuştur Orta derecel okul larda sapık deololer kol gez mektedr Dnszlk propaganda sı alıp vürümüstür Mllvetç Toplumcu öğrencler cezalandı rılmakta bazı okul müdürler ta rafından baskı altında tutul j maktadır Sayın Elâzıg'lıar Şehrmzde de Türk Mllyetçler boğulmak ve sndrlmek stenmektedr Her çeşt kuru luş ve topluluklara Halk Eğtm Salonunu veren şehrmz va ls ve Mllî E&tm Müdürü vıl hk kongre çn stedğmz sa lonu vermemşlerdr Mllvetç Toplumcular o- larak Türk îslâm medenye tn kurmak, Türkçülük Ülküsü nü yaymak ve Türk mlletn çağdaş medenvet sevvesne cı kartmak kavgasına devam edeceğz. Bzm ölümden zulüm * den, baruttan kandan ve zn <* dandan korkumuz voktur. Ev Türk Mllet Allah'tan ve senden başka s Sınacağımız bîr vurt şîkâvetle rmzî dnleverek br makam, yüreğmz sernletecek br kay nak kalmadı B'"*"n düşmanla nnı, sana şkâyet edyoruz. Bz duy ve anla.

10 DEVLET * 16 KASIM 1970 * SAYFA : 10 ı < Sakın ha, bunu kmse br yükselme br mevk kazanma zannetmesn. Aksne bu br tenzl rütbedr. Sevdğmz ve saydığı mız hç kmsenn «AĞABEY» lkten «BEY lge düşmesn stemeyz. Şükrederm, bh o kmselerz k nd mzde br zat «Ağabeylk» makamına çıka rıldı mı, artık o kends tahtından kend n ndrmedkçe, tarafımızdan lâyevmlkıyâme «Ağabey» olarak blnr, karşılanır ve sayılır. Bzm şu veya bu koltuğa otur mamız; askeryede general, svlde başve kl ğe kadar her rütbeye erşmemz net cey değştrmez. Bzm böyle nce «Ağabey» lermz var k bu sıfatlan devam edp gdvor. Fakat, öyle «Ağabey» bldklermz de oldu k, bütün gayretlere rağmen, hakkaten «Ağabey» kalmakla devam edenlern, âdeta kendlern slercesne, sarfettkler çabalara rağmen. «Bey» olmakta ısrar et ter ve oldular. Onlara Allah acısın mı, acımasın mı blemem; orasını sahbne ha vale ettm. Efendm, kalemm kudretsz, en ys ne demek stedğm br k msalle anlata yun. Aslında bunlar gayet müşahhas, ol muş ve her gün etrafımızda olmakta de vam eden hadselerdr. Ama gene de sm vermeyeceğm. Erbabı okuyunca hemen anlayacaktır. Blmeyene de bret olsun. Evet, «Bey» olan «Ağabey»ler yekûn tutmaya başladı. Defterde neredeyse yer kalmayacak. Allah şaht ya, bunu bz ste myoruz. Onlar kendler yapıyor. Maya me seles, zorla olmaz k bu ş. Kend kend tern mthana sokuyorlar, enteresan br şeklde kend kendlerne çakıyorlar ve «Bev» oluyorlar.. Msale geçeym, br akradaşımdan na kl: Falan ağabey tanırsın. Flân tarhte Amerkava gtmşt, yce br burs almıştı. Oradan bana br mektup yazdı: «Şu mev zuda br ktap geçt elme. Yazan meşhur br Pakstanlı profesör. Davamız bakımın dan da mühm, takdr edersn* Modern - lm ve dn zavyesnden meseley ga(yet gü zel İzah ederek netceye bağlamış. Ben bu ktabı tercüme etmey düşünüyor ve szn yayınev tarafından neşrn arzu edyo «rum.» Bu mektubu alınca hemen cevap verdm: Çok sabetl olacağım, yayınev mzl seçmesnden dolayı duyduğumuz se vncn kelmelerle zah edlemeyeceğn, lâ kn bunun blhassa tercüme ücret ola rak madd külfetn karşılamak hususun da mütereddt olduğumuzu... Yazdım. Aradan kısa br müddet geçt, knc mektup geld. Ktabın sahfe vesares hususunda genş malûmattan sonra da mad dî külfet konusuna temasla: «Rca ederm, paranın aramızda sözü mü olur? Hem bz ne çn uğraşıyoruz? Ücret blmem kaçın cı medtebede kalır, aslolan hzmettr..» tar zında bzm endşemz gderyordu. Bz de müsbet cevap vererek, bekledk. Br sene sonra avdet ett ve sözleşme ye göre de avdetnde ktap hazır olacaktı. Bz ktabı alacağız dye neredeyse kâğıt mmabsgagmm BEY olan AĞABEY ler tedarkne grşecektk. Kendsne Derne ğn kongresnde rastladık, konuştuk. Gelr kon vapurda yapacağını ümt etğn, fa kat olamadığını beyanla, yen gelmş bu lunduğu çn braz paraya htyacı olduğu nu belrtt ve br mktar avans verp vere myeceğmz sordu. Ben de «arkadaşlara sorayım, varsa neye vermeyelm?» dedm. Meseley anlattım yayınev mensupla rna. Br, «garp» ded, vapurda ktap mı tercüme edlr? Kovboy romanı mı bu? Koca br dnî ktsadî mesele. Üzernde fırtınalar kopmuş, cemyet hayatını dernden etklemş ve etklemekte. Hem de tcarî hayatın can damarı..» Şmd mebus olan bû* başkası da, «canım» ded, «Ağabe vmz» değl ml t «elde ne varsa verelm.» Ve mevcut 750 lrayı o «Ağabey» e takçlm etmek üzere bana uzattılar. Ahmet RİFAT Aradan br sene daha geçt. Oldu olacak, btt btecek derken br haber: «Efendm,ben ktaptak bazı ktsad tâ brler ve mevzuları Prof. Falan le Doç. flâna sormuştum. Prof. falan lg le oku muş. memnun olmuş; ben aradı, gttm. «Aman» ded, «çok enteresan, son derece lm br ktap. Bunu fakülte bastırsın. Hem senn doçentlğn çn de çok y olur.» Ben hocaya meseley anlattım, sze danışmanı İcap ettğn söyledm. Ktap szn. Fakül te tarafından neşrne ne dersnz?» ded. Bzm cevabımız hazırdı: Aslolan bu k la bn Türkçe neşr değl m? Kaldı k fakül te tarafından neşrnn szn çn son dere ce faydalı br sonuç doğurması muhtemel. Zaten bzm gayemz, ktap neşrede rek Hacı Hüseyn Efend le Tuhafyec Mehmet Efendnn okuyup zevklenmes de ğl, adamına okutmak ve br fayda, br ha reket, ruhlarda ve karalarda br hareket meydana getrmektr. Sonra brmz hep nüz. hepmz brmz çn değl myz? Sz nasıl münasp görürsenz öyle yapın. Bz den vana da gönlünüzü hoş tutun.» Memnun oldu tab. Aradan zaman geçt; fakülte kurulundan «Tetkk edlmek ve rapor verlmek üzere» br profesöre ha vale edld. O zat, bu hususta müsbet my d7 menf myd; hür düşüncel myd, de ğl myd blemem; lâkn aylar geçtğ hal de ses çıkmadı. Ne raporu verd ve ne de ktabı. Nhayet ben askere gdeceğm sıra da mütercm «Ağabey» bz çağırdı. Yanım da yayınevmzn mes'ullerkıden Slfkel br arkadaş olduğu halde gttk. Mütercm ktabın İjıglzcesn br yana, Türkçe dak tlolannı br tarafa koydu. Ölçtü, bçt. As lı şu kadar sahfe, İnglzcesnden şu ka dar Türkçe bu kadar daktlo sahfesj ed yor... Dye br takım hesaplara grşt. S tfkel çlekeşle göz göze geldk. Hemen anlamıştım ne demek stedğn. Zra öy le şeyler görmüştüm k yalnız kulağımızın ardı kalmıştı, pşmştk. Mütercm, san k bze yen ktap satıyormuş, sank evvel ce kends teklfte bulunmamış, o mektup lan kends yazmamış gb başka yayın ev ler ve tercümelerden msaller getrerek, pşkn br Yahud edâsyle: «Kaç para ve receksnz?» demez m.. Evet, doğru, kaç para vereceğz? De ğer m artık? Bze göre bu ş burada bter d, anlamıştık. «Ağabey» kendsn mtha na sokmuştu, «Bey» olmak styordu. Bu mthanda kendsn tamamen hür bırak mak lâzımdı k ne olduğu bell olsun. Br mktar söyledk ve ancak bunu vereblrz, dedk. îlâve etmey de unutmadık: «Yalnız sz daha y br fat bulursanız hemen ve rn, bz vazgeçerz.» Aman efendm ne ka dar memnun oldu, tarf edemem. Aradan br k 8y daha geçt. Bzce bu s btmşt, sadece «Bey» lk mthanı nmın netcesn beklyorduk. Adam, kend s teklf ettğ, daha tercümesne ble baş lamadan avansını aldığı, k sene de böyle brmacera le oyaladığı gtap çn, teklfn den üç sene sonra fat tespt talebnde bulunuyor ve çok yükseklerde uçuyordu. Eser br başka yayınevne vermş. Ben de askerm. Br paket aldım, açtım bak tm k o ktap. Cdden sevdğmz br ya îyınev basmış. Onlara helâl olsun, blseler basmazlardı. Ama o köftehor... Ktabı derhal ade ettm ve «Benm hslerm br bardak su rd ve berrak mı berraktı, bulandırdın. Güç halle bulantı parçalarını dbe çöktürdüm. Şmd bu k tabı yollamakla suyumu tekrar bulandır dm. Benm şm gücüm yok da sennle m uğraşacağım?» Sen artık benm nazarımda «Ağabey» değl «Bey» sn...» dye de yazmayı hmâl etmedm. Br de çne yazdıklarına bak: «Ese - rn tercümes hususunda çok kıymetl teş vk ve yardımlarını gördüğüm..» Edepsz lgn ve yüzsüzlüğün mertebesne bak sen. ı Evet, azz okuyucu, arkadaşım haklı. Mesele o ktapta değl. Hak, hukuk ve İs lamı dllernden düşürmeyenlern üç se ne evvel btmş ve k sene evvel 750 lra kaporası alınmış, bu suretle de flen per çnlenmş br satış malmı tekrar tezgâha kovmak suretyle ne olduklarını göster - melernde. Yoksa ücretn şu veva bu ka dar olması br şey fade etmez ve anlaşmamak çn seben voktur. Ntekm, arka daş, fakülte tarafından neşr meselesnde tam br deal adamına yaraşır harekette bulunmakta kusur etmemş. Ne dyor Meryem oğlu ÎSA: Bzden olmayanları bzmle cem edemezler. Bazı gerçekten (Ağabey) ler boşuna gayret edyorlar. Bunlar «Bey» efendm «Bey»... Maya meseles, zorla olmaz k... bret alına. m*s*!<*%* :!&:: avlar* düşünceler voruntlar olaylar runreler 1. 1 ı İstanbul'du Türk Aydınları Ocağı Kurulda İstanbul'da «Türk Aydınlan Ocağı» adı le br kültür der neğ kurulmuştur. Derneğn ve tanzm edlen lokalnde br basın toplantısı yaoan Dernek Genel Başkanı Prof. Dr. İbrahm Kafesoğlu Ocağın gayesn şöyle özetlemştr : «Türk mllyetçlğ fkrn yaymak, Türklük surunu gelş trmek, mllî bünyemz sarsan fkr buhranı ve mefhumlar a- narşs le mücadele ederek, ml lî ve manevî değerlermz yıkıcı ve bozucu akımlardan koru mak. memleketn: sosyal ve eko nomk meselelerne mllî menfaatler açısından çareler bul - mağa çalışmak, düşüncede ve davranışta Türklüğe ve mllyet çlk dealne bağlı, vatanperver nesller yetştrmek yollarını a- ramak, gaye brlğ halnde olan kuruluşlar arasında şbrlğ sağ lamak.» Türk Aydınlar Ocağının gö - nşlern de açıklayan Prof. Kafesoğlu şöyle devam etmştr : «Büyük Türk Mlletn bölün mez br bütün kabul edyor ve ayırıcı, parçalayıcı, Türk kültü rünü zayıflatmağa yönelen her çeşt görüş ve tutumun karşı - sonda yer alıyoruz. Türk Mlle tnn uzun tecrübelerden sonra ulaşmış olduğu bugünkü, kamı na ve hukuka dayalı demokras nzamım kuvvetlendrmek, Bü yük mlletmzn vatanına, dnne, dlne, ahlâkına ve manev yatma bağlılıkta temellenen Türk demokratk hayatını ruh yapımıza ve kültür muhtevamı za aykırı düşen, sosyalzm ve komünzm başta olmak üzere, hukuk u zedeleyc, hürryet k

11 DEVLET * 16 KASIM 1970 * SAYFA : II U DEVLET VE PRODÜ KTİVİTE (Baştarafı 12 nc Sayfada) Bıfo Prodüktvte Memleketmzde, prodüktvtenn artırıl>ması çalışmalarında; geç kalınmıştır. Prodükt vte konusu, Türkyede 1953 de ele almmış 1954 de Bakanlıklar arası prodüktvte kongre s teşkl edlmştr. 8 Nsan 1965 târhnde 580 sayılı kanunla (MPM) Mllî Prodüktvte Merkez kurulmuştur. (MPM) çalışmalanyle, yayınlan, semnerler ve kongreler le Prodüktvtenn fkryatında hayl gelşme sağlanmıştır. Fakat, Mllî ekonomnn temeln teşkl eden ana konularda halâ prodüktvte şuuru canlandulamamıştır. (MPM) br âmme müesseses olmasına rağmen henüz devletn prodüktf çalışmasına ışık tutacak şeklde kendsde prodüktf br kuruluş halne gelememştr. (MPM) Devlete örnek olacak şeklde bürokrasden kendn dkkat ve ttzlkle koruyamamıştır. Bu suretle (MPM) prodüktf br kuruluş hâlnde ortaya çıkamamış, prodüktf çalışan deal br örnek olamamıştır. Halbuk (MPM) nn kuruluş gayes bu d, Devlete bu hususta ışık tutması deâl br örnek olması lâzımdı. Zra, bu gün devlet makanzması tamamen prodüktf şartların dışında ve aykırı br çalışma çndedr. Devlete bu gün çok lâf az ş, çok adam düşük verm ve İsraf hâkmdr. Yân bzde Devlet prodüktf değl bürokrattır. Bu sebeple, mlletn nüfus gücünden prodüktf olarak faydalanılamıyor. 35 mlyon, nüfusun 15 mlyonu çocuk 3 mlyonu âvâre genç, 5 ml yonu orta yaşlı kadın ve erkek olup hâzır yyen ve boş gezenlerdr. 2 mlyonu htyar olup tamamen strahat halndedr. Sadece 10 mlyon nüfus tarım ve ekonom alanında faaldr. İşte 35 mlyonluk Türkye'nn hazır yyen 25 mlyonunu besleyen bu 10 mlyondur. Türkye'nn 2/7 s yân ancak 10 mlyonu prodüktf olarak çalışmaktadır. 5/7 s yân 25 mlyonu hazır yyen müstehlktr. 2 mlyon açık şsz var, 7 mlyon da gzl şsz olduğu dda edlyor yaş arası 15 mlyon nüfusun 8 ml yonu erkek olup bunun H 65 yân 5,5 mlyonu okumuştur. 7 mlyon kadın nüfusun % 33'ü yân 2,5 mlyonu okumuştur. 8 mlvon o- kumuş nüfusun % 10'u da memurdur. Genel olarak okumuşlardan Lse ve yüksek tahsl ya panların % 90'ı Devlet kapısında memur olmuş, sadece % 10'u teşebbüse geçerek ş adamı hâlne geleblmştr. Okumuşların çoğu Memur olduğu çn prodüktvte düşüktür. Ca hl olanlarında blgsz oldukları çn prodüktvteler düşüktür. Bu duruma göre Türkyede topyekûn br prodüktvte düşüklüğü vardır. Buna mukabl Bürokras genştr. Esasen bunlar brbrnn zıddı olup bürokrasnn yaygın ol olaylar düşünceler yorumlar sıtayıcı, mllet brlğn bölücü her türlü materyalst cereyanla ra karşı korumak ve gelştr HU k başlıca hedeflermz arasın tadır. Bu hedeflere varmak çn, O- cağımrz, konferanslar, semner ler, açık oturumlar tertpleyecek, lmî çatışmalar yapacak ye lmî araştırmaları teşvk edc.yarışmalar açacak, yayın yapa cak, kablyett gençlermz ye tştrmek üzere fonlar, tessler, vakıflar kuracaktır.» Prof. Kafesoglu Ocağın kuru culan le lgl olarak şöyle de mstr: «Ocağın halen 56 kurucu üye s vardır. Bunlardan 17 s pro fesör, 5, doçent, 9 u asstan ol mak üzere, 30 dan fazlası îstanbul Ünverstesnn çeştl fa kültelerne mensup öğretm üye ter ve yardımcılarıdır. Memleketn tanınmış kalem ve fkr a- damları da kurucular olarak bu mülî vazfey paslaşmaktadırlar. Azz yurdumuzda son yıllar * duğu yerde prodüktvte olamaz. Prodüktvte olan yerde bürokras barınamaz. Yaşadığımız çağ, prodüktvte çağıdır. Prodüktvte, memleketmz çn hayatî br ö- nem kazanmıştır. İhmâl edlmes büyük ktsadî ve mllî zararlar doğurmaktadır. Türkye' nn br an evvel prodüktf çalışır br hâle getrlmes şarttır. Bunun çn: a Kalfye personel yetştrme ş yenden gözden geçrlmel htyaç plânlı ve programlı çalışmalarla telâf edlmeldr. b Bnbr fedakârlıkla fakr mllet çn çok pahalı olarak yetştrlmş bulunan mevcut teknk personelden tam randımanla stfade edlmeldr. ' c Mevcut elamanlardan tam randıman alınablmes çn onları masa başında boş otur tan bürokras tasfye edlmel, masalar boşaltılmalı teknk güç hzmete sevk edlmeldr. d Devlet mekanzması ve bütün ıcsmî sektör prodüktf çalışır hâle getrlmeldr. e 10 mlyon faal nüfusu bulunan Türkyede, 10 mlyonda atıl ş gücü vardır. Bu po tonsyelden üretmn artırılmasında faydalanıl malıdır. O zaman Türkyenn kalkınma hızı derhal 2 msl artacaktır. f İşe. eğtmden başlanmalıdır. Bu gün, Türkyede eğtme muhtaç 20 mlyon nsan var dır. Bunların plânlı ve programlı br şeklde eğtmden geçrlmes şarttır. Yapılacak bu eğtm tatbkatında, halka ve köylüye; her şey den önce, tabat kaynaklarının rasyonel kullanılması öğretlmeldr. Yân toprağın, akla lme ve teknğe göre; şlenmes öğretlmeldr. Or mantarın önem, ormandan faydalanma, ormanda düzenl hayvan otlatma aşın orman tahrplernn zararları öğretlmeldr. Keza nay vancılığın, ormana zararsız olan modern ahır hayvancılığına döndürülmes hayvancılık devamlı br ş sahası otup hayvancılık sektörüde genş br sektör olduğundan hayvancılığın gelş trlmesyle atıl ş gücününde mas edlmes sağ lanmalıdır. Eğtmle memleket çapında endüs trnn gelşmesde atıl ş gücüne dnamzm kazandıracak kalkınma genş ölçüde hızlanacaktır. g Memlekette prodüktf çalışma başlayınca sthsalde genş ölçüde artacaktır Artan sthsal değerlendren şç çn pazarlama orga nzasyonu şarttır. Bunun çn kooperatf hareket gelştrmek suretyle pazarlama organze br hale getrlmeldr. ğ Devletçe ve mlletçe her türlü sraf önlenmeldr. lı Devletçe ve mlletçe kuruşu sıkı tutan ve gerçek manasıyle bütçey mahallne sarf eden tasarruf prensb cddyetle benmsenmeldr. da hızını arttıran materyalzm ve anarşzm karşısında kuvvet l br fkr cephes teşkl edeceğne kan bulunduğumuz Oca &n, Büyük Mlletmz çn hayırlı olmasını temenn edıyo ııız.» f.ü.t Yozgat Genç Ülkücüler Teş kllat yıllık kongresn 8 Kasım 1970 günü yapmıştır. Çok olgun br hava çnde geçen yıllık kongre sonunda yen dare heyet seçm de yapılmıştır. Yozgat Genç Ülkücüler Teşklâtı yen dare heyet seçldk ten sonra görev bölümü de yap mış bulunmaktadır. Görev bölümü sonunda; Baş kanlığa; Bünyamîn Nazlı» Başkan Yardımcılığına; Azz Er - baz. Sekreterlğe; Kenan Eroğ lu, Sekr. Yardımcılığına; Os - man Fdana. Muhasplğe; Ha nın Mermerkaya, Muhsp Yar duncılığına; Salh Şahn getrl mstr. Memleketmzde Devlet prodüktvtey karşı değldr. Prodüktvtenn artırılması çn (MPM) ve (DPT) kurulmuştur. Kalkınma plân lan yapılmıştır. Fakat bunlar da bürokrasnn gelşmesnden öte br fayda sağlıyamamıştır. Fakat kalkınma ancak prodüktvtenn artması le olur Prodüktvte se yalnız stemekle, teşklât kurmakla, bürolarda çalışanların sayısının artırılması le artmaz. Prodüktvte büroda çalışmakla değl, hzmetn yapıldığı ve yapılacağı yerlerde bulunmakla, bzzat yapmakla, yaptırmakla ve hzmetn gdeceğ yere hzmet götürmekle artar. Bu se, radkal craatla, yân Personel reformuyla gerçekleşeblr. Prodüktvte, tasarrufla yân kuruşu sıkı tutmakla, ser mayc artırmakla lüks ve sraftan kaçınmakla, yatırımları artırmakla, kısaca üretm ve sthsal artırmakla mümkündür. İsthsal artınca hracaatta artar; hracaat artınca, Devletn dövz gelr artar; dövz gelr artınca, ekonomk denge sağlanır. Dış borçlar azalır, para değerle nr. Memleketmzde prodüktvtey engelleyen faktörler: Başta, bürokras, dosyacı devlet, lüks, moda ve gösterş düşkünlüğü le sraftır. Bunun netces, olarak emek, sermaye ve zaman boşa harcanmaktadır. Bu surette*de, pro düktvte düşmektedr. Türkye Devlet, hâlen prodüktf br devlet hâlne gelememştr. Yüz yılların ötesnden gelen ve Cumhuryet devrnden yarım asırdan ber şşrlen bürokras A dan Z ye kadar kanser gb bütün bünyey sarmıştır. Bu şartlar altında, devletn bünyes hastadır. Bu hasta bünyeden prodüktf çalışma beklenemez. Devletn prodüktf çalışır br hâle getrleblmes çn, radkal craata ve personel reformuna zaruret vardır. Devlet cesaretle bu reformu gerçekleştreblrse o zaman prodüktvte artacak, emek, sermaye ve zaman dtğcrlenecektr. Devlet Bütçesnn kuruşu şte o zaman gerçek mânâsıyle mahallne sarf edlecek yatırımlar artacak, sthsal artacak bunun netces mllî gelrde stenen sevyey bulacaktır. Devlet makanzmasında, çalışan ve çalışmayan ayrılacak; çalışanlar mükâfatlandırılacak, çalışmayanlar cezalandırılacak ve Devlet hzmetnde çalışmak stemyenler de tasfye edlecektr. Bu suretle hem devlet prodüktf hâle gelecek hem de Türkyenn ktsadı kalkınma hızı artırılmış olacaktır. Memleket sevenlern, özledğ ve dört gözle bekledğ; Devlet Personel Reformunun gerçekleşmesn ve dolayjsyle mlletn ve Devletn prodüktf çalışır getrlmesn dört gözle beklvoruz. hâle XI KAYNAKLAR: 1 Prof. Z. Hatpoğlu (İşletme ktsadı) 2 Ferdun Görgülü (MPM) yayınları No: 11 3 Hasan Tahsn Erol Prodüktvte ve Tarımsal Kooperatfler 4 Jean Fouraste (XX. Yüzyılın f md) TÜRKİYE'NİN (BttştaraJ» orta sayfada) rnde UUrse, enflasyon ve bundan doğacak meseleler ortaya çıkar. Burada para ve tcaret poltkalarının tetkk gerekl se de, konumuzun sınırlan çok aştığından bunları şmdlk br tarafa bırakıyoruz. Türkye'nn son 17 yıllık ktsadî manzarası şöyle çzleblr: Kal kınma hamlesn gerçekleştreblmek çn, gerek yatırım, gerek carî gelşme harcamaları arttırıldı, fakat bunlar ç tasarruflarla sağlanamadı. Brkmş dövz ve altın htyatlarına ve dış yardıma baş vuruldu yıllarında, y hasadın da yardımıyla rahat br gelş me kaydedld yılında se kötü klm şartlarının doğurduğu sıkıntı le beraber, ktsadî durum bozulmaya başladı. Kullanılablecek dövz ve altın stoklan kalmamıştı. Mllî gelrdek hızlı artış durmuş, dış yardım yavaşlamış, borç ödeme yükü artmaya başlamıştı. Bu duruma rağmen harcamalar ayarlanmadı ve memleketn kaynakları enflâsyon le zorlandı. Üstelk çerde fatlar hızla yükselrken paramızın dış değer (dövz kum) sabt tutulmaya çalışıldı Bu zorlama 1958'e kadar sürdü ve ekonomy flâsın eşğne kadar getrd. Talep olunan baskı 1958 yılındak stablzasyon amelyesnden sonra da devam etmştr. Bugün yne ekonommz dış açıkla yasamakta tu dış açığa ek olarak potansyel dış açık, yân fazla talep bas\ıs» <** devam etmektedr. Gelecek yazımızda, «Türkye'nn İhracat Meseles»n teke* teker ve konunun teknk yönlerne ağırlık vererek ele alacağı?. DEVAM EDECEK

12 DEVLET VE PRODÜKTİVİTE bır3 Burası Türkye, yıl 1970, Feza çağında yaşıyoruz. Peza almler ılım ve teknkte yaptığı araştırmaları gelştrdler nhayet nsanoğlu k kere aya kadar gdp aya nmesn ve tekrar aydan dünyaya dönmesn başardı. Feza çalışmaları günün konusu olduğu çn, haklı olarak bu çağa feza çağı denmeye başlandı. Halbuk, çağımızı bu hale getren, üm ve tek nğ bu kadar gelştren, esas faktör nedr? Bu nun üzernde durulmadı. Bu faktör Prodüktvtedr. Batılı ülkeler bu hamleler prodüktv! te sayesnde yapmışlardır. Bu günkü ülkelere ve feza başarılarına prodüktf çalışmalar sayesnde ulaşablmşlerdr. Bu yönden, çağımıza br bakıma; prodüktvte çağı da deneblr. Pro düktıvtenn verml kudretnden faydalanan memleketler ktsaden sür'atle kalkınmışlardır. Zengn ve ler ülkeler halne gelmşlerdr. Prodüktvtenn önemn drak edemyen onun bu verml ve shrl kudretnden faydalanmasını blmeyenler de ktsaden ger kalmış fakr ülke hâlne gelmşlerdr. Bu gün ler endüs tr memleketler arasında; br prodüktvte rekabet ve savaşı başlamıştır. Bu savaş olanca şddetyle devam etmektedr. Prodüktvte ya rışında, önde gden memleketler, yalnız sanay yönünden değl: tarımda ble, endüstrleşmşerdır Br tanm memleket olan Türkye' nn ekmeklk buğday açığı prodüktvte yarışını kazanan endüstr memleketler tarafından kapatılmaktadır. Halbuk o memleketlerde endüstr br dev, tarım se devede kulaktır. Fa kat bu devede kulak olan tarımın dev prodüktvtes vardır. Bu dev prodüktvte sayesnde onlar tarımla kend karınlarını doyurduktan başka Türkye'ye buğday hraç etmektedrler, şte endüstr memleketler bu sonuca prodüktvte yanı ktle halndek sthsalle ulaşmışlardır. Zra onlarda (az lâf çok ş) prensb hâkm dr. Az emekle, az topraktan çok yüksek verm alınır. Yân az zamanda, az adamla çok,s üyük şler başarılmıştır. Bütün bu sonuçlar r xlüktvftc sâvesnde elde edlmştr. Prodüktvte Nedr? frouukıvıte, sthsaln artırılması, veu' rhn, vermllk demektr. Prodüktvte yatırımlarla parelcl olarak artan gelr demektr. Prodüktvte sthsalle elde edlen hâsılanm_o sthsal çn sarf edlen üretm faktörlerne nsbetdr. Prodüktvte : Çıktılar Hasıla Output grdler üretm faktörler Input Emerson'a göre: Prodüktvte, her çeşt gayret ve srafın önlenmes, yapılması lâzım gelen şn uygun şç le, uygun yerde, uygun/ zamanda yapılmasıdır. Glberthe göre : Br ş yapmanın en y br usulü vardır. Prodüktvc, bu en y usulü tatbk etmekle elde edlr: Jean Fourastıe: Prodüktvte, üretm artışının emnyet altına alınması, tüketm maddelernn mal oluş fatlarının düşürülmesdr Prodüktvte, araştırmaya önem vermekle, yapılan tatbkata tecrübey ve lm otortey hâkm kılarak teknk gelşmey gerçekleştrmek suretyle elde edlr. Prodüktvte, nasıl artırılır? Bunun çn çeştl yollar vardır: a Kullanılan sthsal vasıtaları sabt tutularak hâsıla artırılır. b Hâsla sabt tutularak, kullanılan s thsal vasıtaları azaltılır. c Kullanılan sthsal vasıtaları azaldığı halde hâsıla artırılır. d tsthsal vasıtaları artırılarak hasılatım da büyük br hızla artması sağlanır. Prodüktvtenn Önem Günümüzde klâsk ekonom nazaryeler flâs etmş yern dnamk ekonomye bırakmıştır. Ekonom, dnamk karakteryle ortaya çıktığından ber, mlletlern hayatına hâkm olan öneml faktörler arasında yer ahnışlr. Bu yüzden çağımıza dnamk ekonom çağı, feza çağı, prodüktvte çağı da deneblr. Bunların çnde en önemls prodüktvtedr. Çünkı ekonomye dnamzm veren de nsan oğlunu Kozaya çıkaran, aya ndren ve tekrar oradan da dünyay döndüren de hep prodüktvtenn kud retdr. tlm ve teknkte en yüksek prodüktv tey, yân verm elde eden ülkeler; fezada da en yüksek noktaya çıkmışlardır, tnsan oğlunu güneş sstemnn çnde güdümlü br seyyare gb dolaştıran kudret prodüktvtedr Bu sebeple, çağımıza, feza çağı denüdğ gb; feza çağım da doğuran prodüktvte olduğundan, bu çağa prodüktvte çağı denmes gerçeğe daha uygun olacaktır. Prodüktvte İnsan gücünü, yân emeğn, sermayey, zamanı en yüksek öl Mustafa Hacıömcroğlu UZMAN VETERİNER HEKİM çüde değerlendren, en yüksek verm ve en yüksek randımanı gerçekleştren kısa vâdede en yüksek kârı, uzun vâde de se; en yüksek kazancı, sağlayan dnamk br faktördür. Bunun çn prodüktvtenn önem çok büyüktür. Devlet ve Prodüktvte Devlet, br memleketn hzmetlern görmek üzere mllet tarafından kurulmuş br âmme teşklâtı olup, büyük br makanznın özel İşletmeler gb Devletn gayes kâr ve kazanç değldr. Fakat, onun da gayes vardır: Mlletn hzmetn daha y, en y şeklde yapmak; memleket ekonomk, sosyal ve kültürel yönden en kısa zamanda kalkındırmaktır. Dev let, mlletn şlern bütçe le yapar. Bütçe gelr ve gderlerden barettr. Devlet makanzma sı, prodüktvte kıstasına göre çalışırsa: mlletn bütçesnn tek vuruşunun gerçek mânâda mahallne sarf edümes prensb gerçekleşeblr. Aks takdrde, Devletn masrafı gebrnden fazla olursa borçlu duruma grer. Bütçe, sraf edürse; çerde ve dışarda borçlu olan Devlet ekonomk yönden zayıt dü şer. Kalkınma hızı da yavaşlar Mlletn hzmetler lâyıkıyle yapılamaz. Bu suretle, bütçenn de prodüktvtes düşer. Kalkınmaya muhtaç olan, ktsaden ger kalmış memleketlerde» Devletn prodüktf çalışması, bütçey sraf etmemes çerde ve dışarda borçlu duruma düşmemes, bütçelern prodüktvtesn dâma yük sek tutması şarttır. Aks takdrde kalkınmayı gerçekleştrmes mümkün değldr. Prodüktf Devlet Almanya, îsraü ve Japonya gb devletler prodüktf çalışan devletlerdr. Almanya prodüktf çalışmak suretyle 2. Dünya harbnn yakıp-yıktığı harap Almanyasından bugnkü mâmur ve müreffeh Almanyayı çıkarmıştır. Almanya, prodüktf çalışma sayesnde, ktsaden Dünyanın en güçlü devlet halne gelmştr. İsral keza çölde prodüktf çalışma sayesnde Türkye'nn l/40'ı kadar arazde 2,5 mlyonluk İsral mlletn besledkten sonra elde ettğ üretm fazlası meyve, sebze ve hayvan mahsulleryle genş ölçüde hracaat yaparak zörtgn olmuştur. İsral küçük br devletken yüksek prodüktvte sayesnde ktsaden çok güçlü br devlet hâlne gelmş, Arap âlem ne meydan okumaya başlamıştır. Japonya 2. Dünya harbnden önce ve sonra Japon n ucze sn prodüktvte sayesnde yaratmıştır. Japon ya, prodüktf br devlettr. İsraf yoktur. A dan Z ye kadar bütün devlette tasarruf zhnyet hâkmdr. Tasarruf sermaye yaratmış, artan sermaye le yatırımlar artırılmış yatırımların artması da sthsal artırmıştır. Artan sthsal, dünya pazarlarına sevk edlmş; elde edlen dövzle, Japonya zengn olmuştur. Türkçe'nn 1/6 sı kadar arazde Japonya prodüktf devlet sayesnde kara ve denz tabat kaynaklarını ras yonel br şeklde şletmek suretyle küçük ada lardan mürekkep ülkesnde 100 mlyon nüfusu beslemesn blmştr. Endüstrde Almanyı\ ve Amerka le boy ölçüşmektedr. Bütün bu sonuçlar, ancak prodüktf devlet olmak sayesnde elde edlmştr. Bürokrat Devlet Adı üzernde, bu devlet, bürokrasye boğulmuş, dosyacı devlet demektr. Bunun da en tpk numunes Türkye'dr. Acı, fakat gerçek; memleketmz her sahada ger bırakan bürok rasdr. Rene Dumont'un dedğ gb 'Br mem lekette büroda çalışanların sayısınm artma&ıyle üretm asla artırılamaz.) Ntekm Türkyede büroda çalışanların sayısı 800 bn bulmuştur. Türkyede yaş arası 7 mlyon okumuşun 0/ o 10'u memurdur. 40 kşye br memur düşmektedr. Hâlen okullarımız brer me mur yetştren okul, devlet kapısı da okumuşla rın ekmek kapısı halne gelmştr. Bu durumda, masa ve memurla tıka basa dolmuş bulunan devlet dârelernde, prodüktf çalışmak nıı kün değldr. Realtede budur. (İktsaden ger kalmış br memlekette en büyük zorluk kalfye personel yokluğudur.) dyen Prof Z. H? tpoğlu haklıdır. Ger kalmış br memleket kal kınmaya muhtaçtır. Kalkınacaktır. Bu se, pro düktvtenn artırılması le olur. Prodüktvtey artırmak, kalfye perscnejl. çalıştırmakla mümkündür. Bu personel olmazsa kalkınma da olamaz. Fakat, ger kalmış Bürokrat memleketler, elde mevcut olan kalfye personel de; hzmete sevk edemez, çalıştıramaz. Ancak, çelk masaların başında kâmete memur eder. Onları yüksek ücretl kâtp olarak kullanır. Boş oturtur. Br tarafta, yüz yılların hmâl le kambur kambur üstüne yığılmış yığınla memleket hzmet dururken, fakr mllet hzmet beklerken, bu hzmetler çn ye- % tştrlmîş olan kalfye personeln masa başlarında hapsedlmes, Devlet Dârelernn brer asr hapshane, darülaceze hâlne getrlmesn akılla ve mantıkla zah etmek mümkün değldr. Bu affedlmez br gaflettr. İler Memleketlerde İktsaden kalkınmış bulunan ler memleketlerde prodüktvte yân vermllk faalyetn başı ve esasıdır. Bzde, besmele ne se, batılı memleketlerde prodüktvte odur. Prodüktvte hesapları yapılmadan, netce garant edlmeden; şe başlanmaz. Prodüktvte hesabı menf çıkarsa faalyet durur. Akıntıya kürek çeklmez ve havanda su döğülmez. Prodüktvte, ne kadar yüksek olursa* faalyet o nsbette artar. Prodüktvte düşünce, faalyet de o n' bette düşer, tnsan orada ayaklı br saat \eya motor gb çalışır. Bütün mesaî saatler, cdd çalışma le geçer; olağanüstü hallerde, günde 18 saat ble çalışırlar. Hatta 24 saat, günün her saat çalışmayla geçer, 8'er saatten 3 vardya hâlnde çalışmak suretyle br günden 3 günlük randıman almasını blrler. Onların o- kulları, memur yetştrmez; meslek sahb, müteşebbs ş adamları yetştrr. Her şahıs ya kend şnde çalışır, veya özel sektörde s bulur, ekmeğn alnının ter le taştan çıkarır. Devlet kapısında ş aramaz. Devlet kapısında ş arayanlar, sadece dışarıda çalışma gücünden mah rum olan, Devlet kapısından verlecek ücrete kanaat eden kmselerden barettr. Devlet dârelernde çalışanlarda (az lâf çok ş) prensbne göre çalışır. Gününü değerlendrr, bu günkü şn yarına bırakmaz. Orada gösterş modaya ve lükse düşkünlük yoktur, tsrat yoktur. Hayatlarında ve bütün faalyetlernde tasarruf zhnyet hâkrfıdr. Tasarrufla sermâye brkr ve artar; artan sermâye le yatırımlar yapılır ve artırüır. Artan yatırımlarda, sthsal artırır, sthsal artıncada, kısa vâde kâr ve uzun vâdede kazanç artar. Bu suretle hem kalkınırlar ve hemde zengn olurlar ntekm olmuşlardır. (Devamı 11 tıc Sayfada) DEVLET ^Pazartes Günler Çıkar ^JKİNCI.YIL <*> Fatl 150 kuruş