BÜLTEN Haziran. Türkiye nin ilk teknoloji öngörüsü anketi uygulaması başladı...

Transkript

1 BÜLTEN Hazira Sayı: T Ü R K İ Y E B İ L İ M S E L V E T E K N İ K A R A Ş T I R M A K U R U M U Yılı Geç Araştırıcıları Ödülledirildi TÜBİTAK-Bili Adaı Yetiştire Grubu ca öğreti yılıda Bilgisayar, Biyoloji, Fizik, Kiya, Mateatik, Mühedislik ve Yer Bilileri dallarıda lise öğrecileri arasıda düzelee araştıra projeleri yarışası souçladı. Orta öğreie deva etekte ola öğrecileri teel ve uygulaalı bililerde çalışaya özedirek, yöledirek ve bu alalarda özel eğiti olaakları sağlaak yoluyla gelişelerie katkıda buluak aacıyla her yıl düzelee Lise Öğrecileri Arası Araştıra Projeleri Yarışası a bu yıl 118 öğreci katıldı. Yarışaı proje sergisi 24 Mayıs 2003 güü Aıtkabir i toplu ziyareti ardıda, Çakaya Belediyesi Çağdaş Saatlar Merkezi de açıldı. Sergii açılışı dolayısıyla 23 Mayıs 2003 güü öğreciler, TÜBİTAK ta kedileri içi düzelee yeekte biraraya geldiler. Yeeğe Milli Eğiti Bakaı Hüseyi Çelik de katıldı ve proje sahibi öğrecilerle sohbet etti. Ayrıtılı haber 3. ve 4. Sayfalarda Milli E iti Baka Hüseyi Çelik, yeekte ö recilerle sohbet ediyor Baflbakal k Müsteflar Fikret Üçca ve TÜB TAK Baflka Prof. Dr. Na k Keal Pak biricilerle Türkiye i ilk tekoloji ögörüsü aketi uygulaası başladı... TÜBİTAK, Vizyo 2003 projesi kapsaıda, 413 sout tekolojik alada Türkiye deki tü uzaları aketi cevapladıraya çağırıyor... Araştırıcı evaterii oluşturacak Bilgi Pıarı elektroik sayfası da araştırıcıları veri girişlerlerie açıldı... Ayrıtılı haber 5. Sayfada

2 Türk uydusuda geriye sayı Teuz da Uluslararası Uzay Tekolojileri Koferası ve Fuarı Spacea 2003, 6-8 Mayıs tarihleri arasıda ODTÜ Kültür ve Kogre Merkezi de, yurtiçide 36 kuru/kuruluş ve yurtdışıda 11 firaı katılıı ile yapıldı. Spacea 2003, uzay kousua ilişki olarak Türkiye de so yıllarda eydaa gele hızlı gelişeler doğrultusuda düyadaki büyük uzay şirketleri ile Türk ve bölge ülkelerde yetkilileri bir araya getirdi. TÜBİTAK Başkaı Prof. Dr. Naık Keal Pak, Spacea 2003 Koferası da yaptığı kouşada, Bilgi Tekolojileri ve Elektroik Araştıra Estitüsü'ü (BİLTEN) geliştirdiği proje çerçeveside İgiltere Surrey Üiversitesi'i Satellite Tekology Liited (SSTL) şirketiyle yürütüle ii uydu üreti çalışalarıı taaladığıı açıkladı. UME de Düşük Sıcaklık Akı Karşılaştıra Sistei Kuruluyor E üst etrolojik düzeyde biricil seviye ulusal stadartları oluşturayı, sürekliliğii sağlaayı ve bu stadartları tü ülke çapıda yayayı kedisie isyo edie TÜBİTAK Ulusal Metroloji Estitüsü (UME) bu kapsada yei bir projeye daha iza atıyor. Uyduu Teuz ayıda Rusya'da fırlatılasıı plaladığıı belirte Prof. Dr. Pak, fırlata öcesi uydu üzeride so test ve kotrolleri yapıldığıı söyledi. BİLSAT adı verile uyduu 686 kiloetre yükseklikte, güeşe eş zaalı, dairesel bir yörügeye oturtulacağıı, buu görütülee açısıda avatajlar sağlayacağıı kaydede Prof. Dr. Pak, uyduu 110 kilo ağırlıkta olduğuu belirtti. 15 yıllık öre göre tasarlaa, üzeride 12 etre ve 26 etre çözüürlükte dört batlı kaeralar taşıyacak ola uydu, bu sayede şehircilik, kaçak yapılaşaı tespiti, tarı, çevre, oracılık ve haritacılık alalarıda görütü sağlayacak. TÜBİTAK-BİLTEN'de bir uydu yer istasyou da kurulduğuu dile getire Prof. Dr. Pak, uyduda elde edile verileri bu istasyoa idirileceğii kaydetti. Prof. Dr. Pak, uydu üzeride yer alacak Çok Batlı Kaera (ÇOBAN) ve Gerçek Zaada Görütü İşleye (GEZGİN) odülleri taae Türk ühedislerice üretildiğii, bu odüllere başka uydu üreticilerii de ilgi gösterdiğii bildirdi. Prof. Dr. Pak, şuları kaydetti: BİLSAT projesi alışılış bir tedarik projesi değildir. Projei aacı ülkeizde uydu tekolojilerii çekirdeğii oluşturacak tekoloji trasferii gerçekleştirektir. Tekoloji trasferi evcut tekolojileri öğreilesi ve öğreile tekolojileri kuruluşları kedi projeleride kullaasıyla başlar. Tekolojii gerçekte sahibi olak ise öğreile tekolojii kuruluşu evcut tekolojisiyle haralaası ve yei tekolojileri geliştirilesiyle üküdür. Geelkuray Başkaı Orgeeral Hili Özkök koferasta yaptığı kouşada Türk Uzay Kuruu u kurulası yoluda faaliyetlere başladığıı, Kuruu koordie sorululuğuu da Hava Kuvvetleri Koutalığı a verildiğii belirtti. Özkök, Hava Kuvvetleri Koutalığı tarafıda hazırlaa ve ilgili tü kurularla koordie edile Türk Uzay Kuruu'u kuruluşua ilişki taslak yasa tasarısı, Geelkuray Başkalığı karargah koordiesi taalaıştır. Tasarı kısa sürede hüküetiize iletilek üzere Milli Savua Bakalığı'a göderilecektir dedi. Sadece az sayıda ülke etroloji estitülerii kedi ikalarıyla kurayı başarabildiği Cryogeic Curret Coparator (CCC) - Düşük Sıcaklık Akı Karşılaştıra Sisteii kurulası çalışalarıa UME Epedas Laboratuvarı tarafıda başladı. Kaada Natioal Research Coucil de eğitii alıdıkta sora UME de kurula çalışalarıa başlaa ve DC Direç ölçüleride kullaıla düyadaki e hassas ölçü sistei olarak bilie Düşük Sıcaklık Akı Karşılaştıra Sistei de 10-9 belirsizlikte direç ölçüü alıabiliyor. Sistei kurulasıı ardıda DC Direç ölçülerii e üst seviyede gerçekleştire olaağıa sahip olacak ola UME ayrıca bu kouda düyaı söz sahibi öeli kuruluşlarıda biri halie gelecek. UME de yapıla DC Direç ölçülerie öeli bir ive kazadırası beklee Düşük Sıcaklık Akı Karşılaştıra Sistei i 2005 yılı başlarıda taalaarak faaliyete geçirilesi plalaıyor. 2

3 Yılı Geç Araştırıcıları Ödülledirildi Ö reciler A tkabir de M.E.B Baka Çelik, yeekte ö recilerle TÜBİTAK-Bili Adaı Yetiştire Grubu ca öğreti yılıda Bilgisayar, Biyoloji, Fizik, Kiya, Mateatik, Mühedislik ve Yer Bilileri dallarıda lise öğrecileri arasıda düzelee araştıra projeleri yarışası souçladı. Orta öğreie deva etekte ola öğrecileri teel ve uygulaalı bililerde çalışaya özedirek, yöledirek ve bu alalarda özel eğiti olaakları sağlaak yoluyla gelişelerie katkıda buluak aacıyla her yıl düzelee Lise Öğrecileri Arası Araştıra Projeleri Yarışası a bu yıl 118 öğreci katıldı. Yarışaı proje sergisi 24 Mayıs 2003 güü Aıtkabir i toplu ziyareti ardıda, Çakaya Belediyesi Çağdaş Saatlar Merkezi de açıldı. Sergii açılışı dolayısıyla 23 Mayıs 2003 güü öğreciler, TÜBİTAK ta kedileri içi düzelee yeekte biraraya geldiler. Yeeğe Milli Eğiti Bakaı Hüseyi Çelik de katıldı ve proje sahibi öğrecilerle sohbet etti. Projeler 3 gü boyuca jüri üyeleri tarafıda değerledirildi. Bu değerledire soucu, dereceye gire projeleri gerçekleştire öğreciler TÜBİTAK Feza Gürsey Salou da düzelee bir törele ödülledirildiler. Türk Silahlı Kuvvetleri Astsubay Bado Mızıka Ha- TSK Astsubay Bado M z ka Haz rlaa Okulu zırlaa Okulu u kısa bir hafif üzik diletisi suduğu törede biricilik ödülü kazaa öğrecilere ödüllerii Başbakalık Müsteşarı Fikret Üçca verdi. TÜBİTAK Bili Adaı Yetiştire Grubu Yürüte Koitesi Sekreteri Prof. Dr. Aşkı Tüer törede yaptığı kouşada, çağdaş uygarlık düzeyide bir toplu ola yoluu bilide geçtiğii ve TÜBİ- TAK olarak bu kouya çok öe verildiğii belirterek, bugü yaşadığıız pek çok soruu teelide bili topluu olaaaızı yattığıı vurguladı. Prof. Tüer sözlerie şöyle deva etti: Bilisel bir çalışa erak edip soru Lise Ö recileri Aras Araflt ra Projeleri Yar flas Sergisi de, ö recileri projeleride birkaç örek 3

4 sorakla başlar. Bu da evrei ve çevreizi iyi gözleleeizi gerektirir. İşte, bu ve bezeri yarışaları aacı gözle yapa, sora, araştıra geçleri sayısıı artıraktır. Burada sayı okul yöeticileriize ve öğreteleriize de bir kouyu hatırlatak istiyoru. Bildiğiiz gibi, bili ve tekoloji alaıda Avrupa Birliği 6. Çerçeve Prograıa fiile katılış buluuyoruz. Bu prograı, okullarıızı ve üfredatıızı gelişesi bakııda faydalaacağıız yöleri olduğu gibi ortak araştıra projeleri yürütek bakııda da Avrupalı okullarla işbirliğie olaak vere alaları da vardır. Okul yöeticisi ve öğreteleriizi böyle bir fırsatı iyi değerledireleride çok büyük yarar olduğua iaıyoru. TÜBİTAK Başkaı Prof. Dr. Naık Keal Pak ise kouşasıda, TÜBİTAK bir bili kuruluşu; bilisel araştıraları destekliyor ve kedi estitüleride bilisel ve tekolojik araştıralar yapıyor. Fakat bütü buları yaıda, belki de e öeli olarak ükü olduğu kadar çok isaıızı, ükü olduğu kadar erke yaşlarda, bilile buluşturacak politikalar ve ekaizalar geliştirip uygulaaya sokuyor. TÜBİTAK olarak yaratıcı yeteeğe yapılacak yatırıı e rasyoel yatırı olduğuu düşüüyoruz dedi. Kouşasıda bili etiğii öeie değie Prof. Pak, bili etiğii yalızca bilisel araştıraları yürütüleside ve yayılaasıda uyulası gereke kurallarla sıırlı bir kou oladığıı, bilisel gelişeleri güüüzde toplu, çevre ve daha geel alada tü isalık ve düya üzerideki etkileri göz öüe alıdığıda, bili etiğii tü bu etkileri kapsaya soylu bir açılı kazadığıı belirtti. Bilie göül veriş geç isaları daha yolu başıda etik olgusuu çok iyi özüseesi gerektiğii vurgulaya Prof. Dr. Naık Keal Pak sözlerie şöyle deva etti: Sevgili geçler, salt kedi zihisel yetileriiz ve fiziksel eeğiizle oluşturduğuuz yapıtlar ta olarak sizidir. Kedi eeğiiz kadar başkalarııki de kutsaldır. Bütü yarışalar bu ilkeler çerçeveside olalıdır; kazaa etik olalıdır, erde olalıdır. Ödüle hak kazaa projeler 15 ilde 176 okulu 512 projeyle başvurduğu yarışada 53 okulu Bilgisayar dalıda 11, Biyoloji dalıda 9, Fizik dalıda 10, Kiya dalıda 16, Mateatik dalıda 11, Mühedislik dalıda 5 ve Yer Bilileri dalıda 4 olak üzere 66 projesi sergiledi. Bu projeler arasıda ödül alaya hak kazaa öğreciler ve projeleri şöyle: 4

5 Türkiye i ilk tekoloji ögörüsü aketi uygulaası başladı TÜBİTAK, Vizyo 2003 projesi kapsaıda, 413 sout tekolojik alada Türkiye deki tü uzaları aketi cevapladıraya çağırıyor... Araştırıcı evaterii oluşturacak Bilgi Pıarı elektroik sayfası da araştırıcıları veri girişlerie açıldı Türkiye i 2023 te sahip olacağı tekolojileri belirleek aacıyla 11 sosyo-ekooik faaliyet alaıda 413 sout tekolojiyi içere ilk tekoloji ögörüsü aketi uygulaasıa başladı. TÜBİTAK, ülkeizi tekoloji koularıda bilgili tü uzalarıa, bu sorgulaaya katılarak Türkiye i geleceğii yeide şekilledirede aktif rol alaları çağrısıda buluuyor. Öcede adresleri saptaa 8200 uzaa aket posta yoluyla göderildi. Aketi birici aşaası 8 Hazira 2003 te taalaacak. Akete dileye herkes ( adreside ulaşabiliyor. TÜBİTAK koordiasyouda yürütüle Vizyo 2023: Bili ve Tekoloji Stratejileri projesi kapsaıdaki Tekoloji Ögörüsü çalışasıı öeli bir adııı oluştura iki turlu aket (Delfi), Türkiye i bili ve tekoloji alaıdaki kayaklarıı dağıtııda öcelik alacak stratejik tekoloji leri belirleesie yardıcı olacak. Vizyo 2023 projesi kapsaıda yürütüle ve Türkiye deki araştırıcı evaterii oluşturayı aaçlaya Bilgi Pıarı elektroik veri giriş sayfası da 26 Mayıs 2003 güüde itibare kullaıa açıldı. ( 11 Aa kou Aket uygulaası, daha öce oluşturuluş ola pael koularıa göre ayrı ayrı hazırlaış duruda. Bu 11 kou şöyle sıralaıyor: Çevre ve Sürdürülebilir Kalkıa (Teatik Pael) Bilgi ve İletişi Eerji ve Doğal Kayaklar Sağlık ve İlaç Savua, Havacılık ve U zay Saayii Tarı ve Gıda Makie ve Malzee Ulaştıra ve Turiz Kiya Tekstil İşaat ve Altyapı Neler Sorgulaıyor? Özel kesi, kau sektörü, üiversiteler, eslek kuruları/sivil toplu örgütleri tesilcilerii katıldığı 11 tekoloji ögörü paelide, yaklaşık 300 uzaı katkılarıyla TÜBİTAK tarafıda hazırlaa tekoloji ögörüsü aketide, 413 tekolojiye yöelik olarak şu alalarda sorgulaa yapılıyor: Türkiye i söz kousu tekolojide bugükü duruu edir? Tekolojiyi Türkiye de gerçekleştirek içi hagi yeteek düzeyide başlaalı? Hagi bili ve tekoloji politikası araçları belirtile yeteek düzeyii gerçekleştirek içi etkili olabilir? Söz kousu tekoloji Türkiye de e zaa gerçekleşebilir? Gerçekleştiğide, Türkiye ye katkısı hagi koularda ve e ölçüde olacaktır? İteret te katılıa sıır yok Belli bir tekoloji kousuda görüş belirtek isteye tü uzaları taaıı katılııa açık ola aket uygulaası he posta yoluyla he de ( web adreside ulaşılabile elektroik aket sayfası aracılığıyla gerçekleştiriliyor. Öcede saptaabile 8200 uzaa posta yoluyla da göderile aketi, isteye her uza elektroik aket sayfasıda kedie kullaıcı adıı ve şifresii alarak yaıtlayabilecek. Stratejik Tekolojiler Hagileri? Aket uygulaasıda sorgulaa Gerçekleştiğide, Türkiye ye katkısı hagi koularda, e ölçüde olacaktır? sorusuu yaıtları, stratejik tekoloji ölçütleri açısıda değerledirilecek. Tekoloji Ögörü Projesi i kau kesii, sivil / esleki kuruluşlar ve üiversiteleri tesile 65 kuru ve kuruluşta oluşa Proje Yöledire Kurulu, katılıcı ve şeffaf bir üst karar orgaı olarak Türkiye içi stratejik tekoloji ölçütlerii şöyle belirleişti: Rekabet Gücü: Türkiye i ulusal ve uluslararası piyasalardaki payıı, üretkelik artışı yoluyla ve özellikle yüksek kata değerli ürü ve hizetlerde artası Bili, Tekoloji ve Yeilik Yeteeği: Türkiye i bili, tekoloji ve yeilik (iovasyo) süreçlerideki yeteeklerii artası Çevre Duyarlılığı ve Eerji Verililiği: Çevre sorularıı giderilesi, çevrei koruası ve eerji tasarrufu ve verililiğii artırılası Ulusal Kata Değer: Yerel üretii artası ve yerel kayakları bu doğrultuda değerledirilesi Yaşa Kalitesi: Ülke geelide isa yaşaıı süresi, iteliği ve koforuu artası Stratejik tekoloji ölçütleri Türkiye i 2023 hedefleri bağlaıda bili ve tekolojide öcelikli bekletiler elerdir? ve Türkiye içi bir tekolojiyi diğerie göre daha öcelikli kıla ou hagi özellikleridir? sorularıa verile yaıtlar olarak, ülkeizi geleceğe yöelik tercihlerii ortaya koyuyor. 5

6 BÜLTEN Hazira Sayı: Sahibi: TÜB TAK ad a Baflka: Prof. Dr. Na k Keal Pak Yay lar ve Ta t Daire Baflka : fiefik Kahraakapta Haber Merkezi: Ya ur Yavuz, Ayfle Özgetafl, ci Sogör, Ali Özdeir (Foto raf), U ur Akkaya Grafik Tasar - Uygulaa: Ödül Evre Tögür Bask : TÜB TAK Matbaas AYDA B R YAYIMLANIR Atatürk Bulvar 221 Kavakl dere Akara Tel: /1741 Fax: Aboe Fax: e-ail: bhi@tubitak.gov.tr web: VIII. Ulusal İlköğreti Mateatik Olipiyatı Sıavı ve XI. Ulusal Bili Olipiyatları Birici Aşaa Sıavları Bilisel Dergiler Editörler Kurulu topladı Yayılar ve Taıtı Daire Başkalığı - Bilisel Dergiler Yazı İşleri Müdürlüğü büyeside yayılaakta ola Bilisel Dergileri Editörler Kurulu, 24 Mayıs 2002 tarihide Akara da topladı. TÜBİTAK Başkaı Prof. Dr. Naık Keal Pak, Başka Yardıcısı Prof. Dr. Tuğrul Takut ile Asosye Başka Yardıcısı Prof. Dr. Ceal Sayda ı da katıldığı toplatıda, özellikle uluslararası idekslerde taraa dergi sayısıı artırılası içi yapılası gerekeler üzeride duruldu. Bilisel Dergileri editörleri yılda e az bir kez biraraya gelerek, güdedeki koular üzeride değerledire yapıyorlar. Kurul, gelecek toplatısıı öüüzdeki Kası ayıda yapacak. TÜBİTAK - Bili Adaı Yetiştire Grubu tarafıda her yıl düzeleekte ola Ulusal İlköğreti Mateatik Olipiyatı Sıavı ve Ulusal Bili Olipiyatları ı Birici Aşaa Sıavları 3-4 Mayıs 2003 tarihleride 27 il erkeziiz ve K.K.T.C i Lefkoşa ilide topla öğrecii katılııyla gerçekleşti. Sıav souçları ÖSYM ve Olipiyat Koitesi i değerledireside sora açıklaacak. İlköğreti ve Ortaöğreti okulları yaz tatilie girede öce yetiştirileye çalışıla bu değerledirei soucuda kazaaları listesi TÜBİTAK Web sayfasıda ila edilecek ve katıla tü adayları puaları okullarıa göderilecek. Başka Yardıcısı ve TİDEB Başkaı Prof. Dr. H. Nevzat Özgüve ODTÜ ye dödü TÜBİTAK Başka Yardıcısı ve TİDEB Başkaı Prof. Dr. Nevzat Ergüve, ODTÜ rektörlüğüü verdiği izi süresii uzataası üzerie, TÜBİTAK daki görevleride ayrılarak ODTÜ Makia Mühedisliği Bölüü e dödü. Kuruda değerli hizetleri bulua Prof. Dr. H. Nevzat Özgüve, TÜBİTAK esuplarıa hitabe yayıladığı veda esajıda şuları söyledi: Değerli TÜBİTAK Mesupları, 16 Şubat 1998 tarihide bu yaa sürdürekte olduğu TÜBİTAK Başka Yardıcılığı ve buu yaısıra 3 yılı aşkı süredir yürüttüğü TİDEB Başkalığı görevleride, esubu olduğu Orta Doğu Tekik Üiversitesi i verdiği izii soa eresi edeiyle 15 Mayıs 2003 tarihide ayrılıyoru. TÜBİTAK ı ülkeiz içi vazgeçileez öeii biliciyle ve Başka Yardıcılığı süresice üstlediği değişik görev ve sorululuklarla, TÜBİTAK ı ülkeizi bili ve tekoloji düzeyii yükselteye yöelik çabalarıa katkıda buluaya çalıştı. Bütü çalışalarıızı da Kuruuuzu bu öeii ve TÜBİTAK ı bir ferdi olaı ayrıcalığıı çok iyi bildiğide eii. Başka Yardıcısı olarak buu bir kez daha vurgulaayı görev biliyoru. TÜBİTAK a hizet etiş olaı ouruu hep taşıyacağı. Birlikte çalışa fırsatı bulduğu bütü Kuru elealarıa, katkıları ve işbirliği içi teşekkürlerii suar, hepiize TÜBİTAK ı daha ileriye taşıa yoluda başarılar dileri. 6