ENFLASYONLA MÜCADELEDE PARA KURULU SİSTEMİ VE TÜRKİYE DE UYGULANABİLİRLİĞİNİN ANALİZİ
|
|
- Volkan Başak
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 ISSN: e-journal of New World Sciences Academy 2009, Volume: 4, Number: 2, Aricle Number: 3C0007 SOCIAL SCIENCES Received: Sepember 2008 Acceped: March 2009 Series : 3C ISSN : Tayfur Baya Muzaffer Albayrak Adiyaman Universiy ayfur_baya@homail.com Adiyaman-Turkiye ENFLASYONLA MÜCADELEDE PARA KURULU SİSTEMİ VE TÜRKİYE DE UYGULANABİLİRLİĞİNİN ANALİZİ ÖZET Para kurulları, enflasyonla mücadelede gelişmeke olan ülkeler için merkez bankacılığı uygulamasının alernaifi olmakadır. Yapılan araşırmalarda para kurulu sisemini uygulayan ülkelerde enflasyon ve faiz oranlarının düşmesi ile yüksek büyüme hızlarının elde edildiği; ancak ödemeler bilânçosu açığı oluşurduğu, işsizlik oranını arırdığı, finansal piyasalarda nihai ödünç verici pozisyonunun olmaması nedeniyle küçük bankacılık krizlerini finansal krizlere dönüşürdüğü sapanmışır. Türkiye uygulamasında ise enflasyon oranı ile nominal döviz kuru ve reel döviz kuru arasında Granger nedensellik esi yapılmışır. Bu çalışmada nominal döviz kurundan enflasyon oranına doğru bir nedensellik bulunmamasına karşın, reel döviz kurundan enflasyon oranına yönelik bir nedensellik olduğu oraya çıkmışır. Anahar Kelimeler: Para Kurulu Sisemi, Merkez Bankası, Enflasyon, Zaman Serileri, Granger Nedensellik IN COPING WITH THE INFLATION, THE CURRENCY BOARD SYSTEM AND THE ANALYSIS OF FEASIBILITY IN TURKEY ABSTRACT For developing counries, he currency board ook over he place off cenral bank. The objecive of he sudy was he invesigaion of he currency board sysem. In his sudy, we found ha in he counries pracicing currency board sysem, he inflaion and ineres raes decrease, bu his caused a curren accoun balance, and increased he oal public dephs socks and because of no having final money lenders in he financial sysem, i was found ha small banking crises, become financial crises. Granger causaliy es is done beween inflaion rae and nominal exchange rae, inflaion rae and real exchange rae in Turkey pracicing. In his sudy, i is undersood ha here isn causaliy from nominal exchange rae o inflaion rae bu here is causaliy from real exchange rae o inflaion rae. Keywords: Currency Board Sysem, Cenral Bank, Inflaion, Time Series, Granger Causaliy
2 1. GİRİŞ (INTRODUCTION) Finansal isikrarın ve ekonomik gelişmenin sağlanması ülkelerin ulusal paralarının iibarlı ve konveribl olması ile yakından ilişkilidir. İsikrarlı bir para, paranın işlevlerini yerine geirebilen, yüksek enflasyon karşısında iibarını yiirmemiş, para ikamesi oranının düşük olduğu para olarak anımlanmakadır. Küresel piyasalarda sağlam bir paraya sahip olmak, dış icaree rekabe gücünü arırmak ve borçlanmayı kolaylaşırmak demekir. Gelişmeke olan ülkelerde merkez bankası kaynakları, hükümelerin izledikleri popülis poliikalar nedeniyle ekin olarak kullanılmamakadır. Merkez bankalarının görevlerini yerine geirememesi ve dolaysıyla kredibiliesini yiirmesi, finansal isikrarı sağlamada alernaif sisemlerin uygulanmasını gündeme geirmişir. Para kurulu siseminin emel karakerisiği olan kamu harcamalarının finanse edilmemesi ve para arzının oomaik bir sürece bağlanması, gelişmeke olan ülkeler için; enflasyonla mücadelede para kurulu sisemini, merkez bankalarının alernaiflerinden birisi haline geirmişir. Öe yandan ekonomiler dışa açıldıkça döviz kuru ercihi de önemini arırmakadır. Uluslararası alanda oluşan bölgesel para birlikleri, ülkelerin para kurulu sisemini ercih emesinin alında yaan bir başka nedendir. Parasal birliklerin sağladığı avanajlardan, yararlanan ülkeler, para kurulu siseminin bir diğer özelliği olan rezerv para seçimini, birliklerin orak para birimine bağlamışlardır. Bu sayede para alanına adapasyon sürecinde önemli kazanımlarda elde edilmişir. 2. ÇALIŞMANIN ÖNEMİ (RESEARCH SIGNIFICANCE) Bu çalışmada, enflasyonla mücadelede para kurulu sisemi ve Türkiye de uygulanabilirliğinin analizi yapılmış olup, nominal döviz kurundan enflasyon oranına doğru bir nedensellik bulunmamasına karşın, reel döviz kurundan enflasyon oranına yönelik bir nedensellik olduğu hususu oraya çıkmışır. 3. PARA KURULU SİSTEMİ NEDİR? (WHAT IS THE CURRENY BOARD SYSTEM?) Para kurulu (currency board), amamı yabancı bir rezerv para arafından deseklenen, sabi bir oran üzerinden alep olduğu akdirde amamı rezerv paraya çevrilebilen bankno ve ufaklık parayı edavüle çıkaran parasal bir kurumdur (Hanke, Schuler, 2001). Para ooriesi, bankno ve ufaklık paraları yabancı çıpa para birimini (rezerv para) sabi bir kur üzerinden konveribilie eder. Seçilen para çıpası durgun olması beklenen ve uluslararası kabul görmüş bir para birimidir. Para kurulu, düşük faiz riski içeren çeşili varlıkların baskın olduğu rezerv parayı uar. Konulan çok basi bir kural ile para kurulu bankno ve ufaklık paraların sirkülâsyonu için %100 rezerv paraya denk bir rezerv uar (Saleh, 2004). Rezerv para birimi seçiminin para poliikasının yur içi olaylara müdahale esnekliğini azalabilme olasılığı vardır. Para kurulu siseminin en uç nokası am dolarizasyondur. Tam Dolarizasyon ile Orodoks bir para kurulu arasındaki emel farklar iki şekilde oraya çıkar; Dolarizasyon yapan ülke, para kurulu siseminin varlığında kazanabileceği senyoraj gelirini kaybeder. Para kurulunun siyasi avanajları ve bağımsız bir para poliikası uygulama olasılığı daha fazladır (Hanke, 2000). Para kurulunun Temel Karakerisikleri ise şunlardır; Rezerv para: durgunluğu beklenen, uluslararası piyasalarda kabul gören ve poliik riskleri karşılayabilecek özellike olmalıdır. 106
3 Konveribilie; am ve sınırsız konveribilie rezerv para ile yerli para arasındadır. Ticari bankalarda rezerv para umakadır. Bireyler hem icari bankalardan hem de para kurulundan konveribilie sağlayabilirler. Rezervler: rezerv paraya karşılık gelen %100 oranında yerli paranın bulundurulmasıdır. Orodoks para kurulu siseminde %100 e denk bir rezerv oranının bulunması gerekmekedir. Ancak uygulamada para kurulu benzeri sisemi uygulayan ülkelerde bu oranın %60-%110 arasında olduğu espi edilmişir. Karlar; Kar= rezerv kazanmanın faizi- irkülasyon içinde bankno ve bozuk para umanın maliyei Harcamalar; emisyon ve para kurulu çalışanlarının ücrelerinden oluşmakadır. Bunun dışında maliyei görülmemekedir. Faiz oranları; poliik risk veya sermaye giriş çıkışını engelleyen bariyerler olmadığı sürece, rezerv para olarak seçilen ülkenin faiz oranları ile eşi düzeydedir. Rezerv ülke faiz oranları ile para kurulu ülkesi faiz oranlarını birbirine yaklaşıran mekanizma arbirajdır. Para kurulunda merkez bankasında olduğu gibi reeskon oranı kurulmaz. Enflasyon; rezerv para birimi seçilen ülkenin enflasyonu kadardır. Para kurulu ile enflasyon ihal edilir. Ancak seçilen rezerv para sağlam, isikrarlı ve güvenli para özelliklerine sahip olduğu için muhemelen rezerv para seçilen ülkenin enflasyonu oranından düşük olacakır. Para poliikası; amamıyla oomaik bir mekanizmaya bağlıdır. Ülke içine giren rezerv para mikarı kadar ulusal para emisyonu yapılır. Hüküme harcamalarını borçlanma veya vergi geliri ile karşılar. Büçenin monearizasyonu kesinlikle yokur. Senyoraj; ülkeye giren rezerv para mikarı karşılığında emisyonu yapılan ulusal para mikarı kadar senyoraj gelirinin elde edilmesidir. Para kurulu elinde uuğu rezerv para varlıklarından gelir elde eder, ama bankno veya bozuk para üzerinden faiz elde emez. Ne senyoraj geliri= gayrisafi senyoraj geliri-bankno ve bozuk para emisyonu maliyei (Feldsein, 2002). Para kurulu, enflasyondan senyoraj geliri kazanmaz. Çünkü para kurulu gücünü nominal para arzını arırarak elde emez (Saleh, 2004). Parası rezerv para olarak seçilen ülke genellikle sanayi ülkesidir. Ekonomide verimlilik ve gelir, icaree konu olan ürünler üzerinde nispeen yavaş arma eğilimindedir. İnelasik arzın söz konusu olduğu ve icaree konu olmayan mallara ilişkin fiyalar, gelişmiş ülkelere oranla gelişmeke olan ülkelerde daha hızlı arabilir. Dolayısıyla bu durum ulusal paranın yaşadığı enflasyonun, rezerv para enflasyonundan neden daha yüksek olduğunu açıklamakadır (Okar, 2001). Gelişmeke olan ülkelerde ulusal para iibarını yiirmişir ve bireyler asarruflarını yabancı para cinsinden (gayri resmi dolarizasyon) elde umayı ercih eder. Para kurulu siseminde seçilen rezerv para biriminin düşük enflasyona sahip olması nedeniyle, para kurulu sisemi uygulayan ülkelerde de fiya isikrarı sağlanmış olacakır. Para kurulu sisemi özellikle küçük ölçekli ve dışa açık ekonomilerde merkez bankalarına göre daha elverişlidir (Okar, 2001). Sabi döviz kuru rejiminde kredibilienin arması ve kur riskinin elimine edilmesiyle sağlanan kombinasyonla yabancı yaırımlar para alanına (currency zone) yönelecekir. Çünkü, yabancı yaırımcılar rezerv para vasıasıyla karların aşımaları konusunda herhangi bir 107
4 kaygı duymayacakır. Sabi kur uygulayan ülkenin girişimcileri yüksek likidie ve iyi kurulmuş bir piyasa sağlayacakır (Baiz, Sy, 2000). Para kurulu siseminin büün avanajlarına karşın, dezavanajları vardır. Para kurulu, düşük enflasyona sahip rezerv ülkenin parasına bağımlı olduğu için, rezerv para değerli olduğu sürece para kurulu parası bağımlı değerli kalır (Kalaycı, 2003). Para kurulu siseminde para poliikası araçları daha az kullanılır. Yüksek rezerv maliyei ve deflasyonis ekileri vardır. Para poliikası araçlarının ekinliğini yiirmesiyle hükümeler yur içi faiz oranlarını ve döviz kurlarını kullanarak ekonomiyi uyaramayacaklardır. Bunun yerine sadece ücre ve fiya ayarlamalarını kullanabilirler. Para poliikası araçlarının ekinsizliği özellikle yur dışı şoklar konusunda da önemlidir. Para kurulu ülkesi özellikle sabi kurlarda dolayı, bu şoklara maruz kalabilir. Ancak para kurulunun, kurala bağlı para poliikası uygulamasından dolayı bu şoklardan minimum maliyele kurulabilirler. Deflasyon konusunda ise; ödemeler bilançosu ve büçe açıkları durumunda, bankno ve ufaklık para arzı, alepen daha yavaş aracağından deflasyonis eki yapacakır (Irving, 2001). Para kurulu siseminde nihai ödünç vericinin yokluğu olası likidie sıkışıklığına neden olabileceğinden bankacılık krizi oraya çıkabilir Para Kurulu Siseminde Para Arzı Sürecinin Varsayımları (Assumpion of Money Supply Process in Currency Board Sysem) Para kurulu siseminde para arz ve alebi piyasa akörleri arafından belirlenir. Para kurulu siseminde para arzı sürecinin bu basileşirilmiş açıklamasının emelini oluşuran varsayımlar; Ticari banka mevduaları, sabi bir oran üzerinden para kurulu bankno ve ufaklık parasına çevrilebilir. Para kurulu, ülkede kâğı ve bozuk para çıkaran ek birimdir. Ticari bankaların rezerv mevdua oranları sabiir. Toplumun, para kurulunun çıkardığı kâğı ve ufaklık paraların icari banka mevdualarına oranı sabiir. Gelir ve para arzı aynı yönde hareke eder. Para kurulunun ülkesi ile rezerv ülke arasında uluslar arası şube bankacılığı yokur. Ödemeler dengesindeki değişme ancak cari işlemler dengesinde söz konusu olabilir, sermaye hesabı değişmez. Bankalar için minimum rezerv oranları veya özel banka regülâsyonları mevcu değildir. İnsanlar rezerv parayı ülke içi icari işlemlerde almaz veya kullanmazlar (Hanke, Schuler, 2001) Para Kurulu Siseminde Para Arz ve Talebi (Money Supply and Demand of Money in Currency Board Sysem) Merkez Bankası, sadece döviz ve döviz cinsi varlıklar karşılığında sabi kur üzerinden piyasaya para arz emekle yükümlüdür. Bunun dışında hiçbir görevi bulunmamakadır. Para Kurulu siseminde, para abanı döviz rezervlerine bağlıdır. Parasal aban, ancak özel ya da kamu sekörü ulusal para ihiyacını karşılamak için para kuruluna sabi kurdan döviz saığı zaman armaka, dış ödemelerde kullanmak ya da spekülasyon amacıyla döviz saın aldıkları zaman azalmakadır. Para kurulunun arz edeceği kağı ve ufaklık para mikarı, piyasa arafından belirlenir. Parasal abanı belirleme konusunda akif bir rolü yokur. Rezerv para ile sabi bir döviz kuruna sahip olması ve %100 yabancı rezervleri elinde umasının gerekliliği, kurulun iseğine bağlı olarak parasal aban arışını veya azalışını önler. Tipik bir para kurulu siseminde para arzı alep değişmelerine cevap 108
5 verme konusunda oldukça esnekir. Para kurulu siseminde ki nihai rezervler, rezerv paranın parasal abanını oluşurur. Nihai rezerv; edarik emenin ek yolu da onu rezerv ülkeden elde emekir. Dolayısıyla cari işlemler bilânçosu fazlasının elde edilmesi gerekmekedir (Hanke, Schuler, 2001). Para kurulu siseminde para arzı denklemi; M=[(1+C)/(r+C)]. (C+D) (1) M= para arz C= halk arafından uulan bankno mikarı D= icari bankaların merkez bankasında uukları rezervler C= naki oranı r= ihiyaç duyulan rezerv mikarı Para Kurulu nun para arzı, basi para çarpanıdır. Varsayalım rezerv ülkede geçici olarak faiz oranları arsın. Eğer para kurulu ülkesindeki yaırımcılar yüksek faiz oranlarından dolayı dışarı sermaye çıkarırlarsa, ilk önce para kurulu parasını, rezerv para ile değişirmeleri gerekir. Yur dışına sermaye çıkışı nedeniyle para kurulu ülkesinde yur içi para arzı azalırken, ödemeler bilânçosu dengesi düşüş göserir. Faiz oranları, para arzı kadar arar. Rezerv ülke para oranındaki düşüşün oluşurduğu baskı para kurulu ülkesindeki faiz oranını eşiler. Eğer rezerv ülke, para kurulu ülkesinden açık farkla büyükse, faiz oranındaki değişim para kurulu ülkesi ile sınırlı kalacakır. O zamanda eşilik şu şekle dönüşecekir; M=[1+C/r+C].(R) (2) R=rezerv para varlıkları Bu durumda para kurulunun faydası nedir? Para kurulu ülkesinde; para kurulu sisemi ile fiya isikrarı ve kredibiliesi sağlanır. Merkez bankası uygulaması ile para kurulu arasındaki fark; para arzı konusunda oraya çıkmakadır ve yur içi eminalarla ilgilidir. Yöneimli dalgalanma veya sabi kur sisemi alında, merkez bankası da benzer uygulamalar yapmakadır. M=[1+C/r+C].(R+S) (3) S=yur içi eminalar Rezerv mikarında bir değişme olduğu zaman, merkez bankası açık piyasa işlemleri ile yur içi para arzı üzerindeki ekilerini serilize edebilir. Eğer değişim kısa vadeli ve geçici ise, müdahaleler fiyaları ve faiz oranlarını sabilize edecekir. Eğer değişim kalıcı ve yapısal ise yur dışına sermaye kaçışı oluşur ve devalüasyon oraya çıkabilir. Para kurulu hüküme eminalarının umamasına rağmen bazı para kurulları (para kurulları benzeri sisemleri) para arzı üzerine ekileşim yapabilirler (Spiegel, 2002). Ayrıca Para Kurulu siseminde para arzının ülkenin döviz rezervlerine bağlanması, döviz girdilerinde isikrar ve sürekliliğin olmasını gerekir. Döviz girdisi için emel kaynağın ihraca olması, ihracaı arırmaya yönelik geniş kapsamlı kurumsal bir yapının oluşurulmasını zorunlu kılar. Bu çerçevede ihracaı olumsuz yönde ekileyebilecek vergiler ve bürokraik engellerin kaldırılması, geniş kapsamlı eşviklerin sağlanması ve kullanılan eknolojinin yenilenmesi gerekir (Kwan, Lui, Cheng, 2000). Türkiye için değerlendirildiğinde ihraca sekörünün, ihracaa konu olan malların fiya elasikiyeinin düşük seviyede olması eknoloji ikame derecesinin yüksek olması, dünya piyasalarında genel kabul görmüş bir paraya sahip olmaması gibi nedenler, döviz rezervlerinin sürekliliğini ve isikrarını olumsuz yönde ekilemekedir. 109
6 4. PARA KURULU SİSTEMİ EKONOMETRİK ANALİZİ (ECONOMETRIC ANALYSIS OF CURRENCY BOARD SYSTEM) 4.1. Veri Sei ve Yönem (Daa Se and Mehodology) Para kurulu siseminde rezerv para olarak ek bir para birimi veya sepe seçimi de yapılabilir. Araşırmanın uygulama bölümünde Türkiye nin arası enflasyon, nominal döviz kuru ve reel döviz kuru endeksleri alınmışır. Buna göre nominal döviz kuru enflasyona göre düzelilmemiş döviz kurudur (Seyidoğlu, 1999). Reel döviz kuru anımı ise Saın Alma Gücü Pariesine göre yapılmışır. Saın Alma Gücü Pariesi nde uzun dönem reel döviz kuru (r ppp ); (P * ) yur dışı fiyalar genel seviyesi, (P) yuriçi fiyalar genel seviyesi ve (e) düzelilmiş nominal döviz kuru olmak üzere; r ppp = e P * / P (1) olarak ifade edilir (Kıpıcı, Kesriyeli, 1997). Ayrıca döviz kurlarında ise 0,5 ABD doları + 0,5 Alman Markı şeklinde bir sepe oluşurulmuş ve buna bağlı olarak veriler çekilmişir. RDKE = reel döviz kuru endeksi, NDKE = nominal döviz kuru endeksini göseriyor ve Pf = yabancı fiya endeksi ve Pn = yerel fiya endeksi olmak üzere; Pf = ABD*0.5 + ALM.*0.5 (2) RDKE = NDKE* (Pf/Pn) (3) ilişkisi üzerine kurulmuşur. Çalışmada, ekonomerik yönem olarak zaman serisi yaklaşımı kullanılmışır. Bu çerçevede E-views 5.1 pake programıyla, birinci olarak, ADF esi kullanılarak değişkenlerin durağanlığı es edilmişir. Daha sonra ise, Granger nedensellik esi kullanılarak değişkenler arasındaki ilişkinin yönü espi edilmeye çalışılmışır Granger Nedensellik Tesi (Granger Causaliy Tes) Nedensellik esi iki değişken arasında bir sebep-sonuç ilişkisinin olup olmadığını, eğer varsa ilişkinin yönünü es emek amacıyla kullanılmakadır. Uygulamada zaman serileri arasındaki nedensellik ilişkisinin espi edilmesinde en sık kullanılan yönem Granger (1969) arafından gelişirilen Granger nedensellik analizidir (Granger, 1969). Granger (1969), nedenselliği şu şekilde anımlamışır Y nin öngörüsü, X in geçmiş değerleri kullanıldığında X in geçmiş değerleri kullanılmadığı duruma göre daha başarılı ise X, Y nin Granger nedenidir. Seriler arasındaki nedensellik ilişkisinin espiinde F esi uygulanmakadır. Buna göre, hesaplanan F değeri, seçilmiş bir anlamlılık düzeyinde F ablo değerini aşıyorsa, nedensellik ilişkisinden söz edilir Birim Kök Tesi (Uni Roo Tes) Granger nedensellik esi için kullanılan serilerin durağan olması gerekmekedir. Bu çalışmada durağanlık analizlerinde aşağıdaki Dicky-Fuller (1981) regresyon denklemleri akip edilecekir. Denklem 1, bağımlı değişken ( X ) ve bağımsız değişken X -1 in yer aldığı regresyonu; Denklem 2, Denklem 1 e sabi erimin ilave edildiği regresyonu; Denklem 3 ise, Denklem 2 ye rendin dahil edildiği regresyonu gösermekedir (Dickey ve Fuller, 1981). X = α X + e (4) 1 X = a + X + e α (5) 1 X = a + b + X + e α (6) 1 Denklemlerde X serisinin birim köke sahip olduğunu (α = 0) yani durağan olmadığını ileri süren sıfır hipoezin esi yapılacakır. Regresyon sonucu, eğer -τ (mulak au değeri) MacKinnon mulak değerinden büyükse, sıfır hipoezi re edilerek ilgili serinin durağan olduğu sonucuna ulaşılacakır. Eğer Denklem 1, 2 ya da 3 en elde 110
7 edilen kalını eriminin (e) ardışık olarak bağımlı olduğu görülüyor ise, bu bağımlılık oradan kalkıncaya kadar, ilgili denkleme, ele alınan serinin farkının gecikmeleri ( X -i ) ilave edilir. Örneğin, Denklem 3 deki (e) nin ardışık bağımlı olduğunu varsayarsak. Denklem (3 ) e göserildiği gibi, Denklem 3 e, kalını erimi (e) beyaz gürülü (whie noise) oluncaya kadar X -i ilave edilecekir. m = a + b + X 1 + β X i = 1 i X α + e (5 ) Denklem (3 ) e genişleilmiş DF (Augmened DF) denklemi de denmekedir. Durağanlık esleri sonucunda X serisi kendi seviyesinde ya da farkı veya farklarında durağan çıkabilir. Kendi seviyesinde durağan çıkması durumunda X serisinin kendi seviyesinde büünleşik olduğu yani I olduğu sonucuna ulaşılır. Eğer X serisi birim köke sahipse yani I değilse (kendi seviyesinde durağan değilse), serinin 1. dereceden farkı alınarak ( X ) bu farkı alınmış serinin durağanlık esleri yapılır. 1. dereceden farkı alınan X serisinin durağan çıkması durumunda X serisinin 1. dereceden büünleşik olduğu söylenir, yani I(1) olarak nielendirilir. Bu anlamda eğer X serisi d dereceden farkı alındığında durağan duruma dönüşüyorsa, X serisi I(d) olacakır Ampirik Analiz Sonuçları (The Resuls of Empirical Analysis) Birim Kök Tesi Sonuçları (The Resuls of Uni Roo Tess Granger nedensellik esinin yapılabilmesi için kullanılan zaman serilerinin durağan olması gerekiği yukarıda belirilmişi. Bu çalışmada kullanılan değişkenlerin durağanlığı ADF birim kök esi ile incelenmişir. Tablo logariması alınmış NDKE ve RDKE serilerine ai birim kök esi (durağanlık) sonuçlarını gösermekedir. Düzey Değeri Birinci Fark İkinci Fark Tablo 1. NDKE, RDKE, TUFE nin ADF birim kök esi sonuçları (Table 1. NDKE,RDKE,TUFE s ADF uni roo es resuls) ln(ndke) ln(rdke) Sabisiz Trendsiz (2)* [-1.955]** (1)* [-1.955]** * [-1.955]** Sabili [-2.976] [-2.981] [-2.986] Sabili rendli (6) [-3.587] [-3.595] [-3.603] 111 Sabisiz rendsiz [-1.953] [-1.954] Sabili [-2.976] [-2.981] Sabili rendli [-3.587] [ ] ln(tufe) Sabisiz Trendsiz Sabili Sabili Trendli Düzey Değeri (1)* [-1.944]** [-2.976] [-3.587] Birinci Fark (1)* [-1.954]** [-2.981] [-3.595] İkinci Fark * [-1.955]** [-2.986] [-3.603] No: *Paranez içindeki değerler SC krierine göre seçilen gecikme sayısını gösermekedir. ** ADF esi için %5 güven aralığında Mac Kinnon kriik değeridir.
8 Birim kök esi; sabisiz rendsiz, sabili ve sabili rendli olmak üzere üç model için yapılmışır. Çalışmada kullanılan değişkenlerinin düzey değerleri için, her üç modele göre elde edilen DF değerleri incelendiğinde, söz konusu değişkenlerin kendi seviyelerinde durağan olmadıkları görülmekedir. Buna karşın değişkenlerin birinci farkları alınıp, birim kök esindeki her üç model ekrar es edildiğinde, lnrdke değişkenin durağan olduğu, lnndke ve lntufe değişkenlerinin ise durağan olmadığı görülmekedir. Dolayısıyla lnndke ve lntufe değişkenleri için serinin ikinci farkı alınıp birim kök esi yapılmış ve her üç modelde de serinin durağan olduğu görülmüşür. Dolayısıyla, nedensellik analizinde lnrdke serisinin birinci farkı ve lnndke ve lntufe serilerinin ise, ikinci farkı kullanılacakır. Serilerin durağan olmasının para kurulu sisemi açısından anlamı; rezerv para ülkesinde para kurulu ülkesine yönelik enflasyon ihalinde, rezerv ülke enflasyon oranının gecikmeli değerlerini para kurulu ülkesindeki enflasyon oranı üzerindeki ekisinin azalmakır NDKE, RDKE, TUFE arasında Granger Nedensellik Tesi (The Causaliy Granger Tes Among NDKE, RDKE and TUFE) Granger nedensellik esleri gecikme uzunluğuna karşı çok duyarlı olduğundan, gecikme uzunluğunun espii önem kazanmakadır. Bu bağlamda, gecikme sayısının belirlenmesinde serilerin durağan oldukları seviyelerinde VAR analizi yapılmışır. VAR analizinde, gecikme uzunluğu SC (Schwarz) ve AIC (Akaike) bilgi krierlerine göre espi edilmişir. Söz konusu krierlerin minimum olduğu gecikme sayısı, Granger da kullanılacak gecikme uzunluğunu vermekedir. lnrdke den lntufe ye ve lnndke den ve lntufe ye nedensellik analizinde gecikme uzunluğunu belirleme için yapılan VAR ahmininde, ilgili krierler çerçevesinde, gecikme uzunluklarının 1 olduğu belirlenmişir. Tablo 2: NDKE, RDKE, TUFE Granger Nedensellik Tesi Sonuçları (Table 2. The Resul of NDKE,RDKE and TUFE Causaliy Granger Tes) Sıfır Hipoezi F-İsaisiği Olasılık lnrdke, lntufe nin Granger Nedeni Değildir lnndke, lntufe nin Granger Nedeni Değildir Granger nedensellik esi sonuçlarına göre lnrdke, lntufe nin Granger Nedeni Değildir şeklindeki sıfır hipoezi %5 anlamlılık düzeyinde reddedilmekedir. Buna karşın, lnndke, lntufe nin Granger Nedeni Değildir hipoezi ise, kabul edilmekedir. Bu sonuçlara göre; lnrdke, lntufe nin Granger nedenidir, ancak lnndke, lntufe nin Granger nedeni değildir. Söz konusu hipoez eslerinden anlaşıldığı üzere nominal döviz kurundan enflasyon oranına bir nedensellik bulunmamakadır. Buna karşın reel döviz kurundan enflasyona yönelik bir nedensellik bulunmakadır. Araşırmanın ekonomerik analiz bölümünde oraya çıkan sonuç şudur: Eğer arasında rezerv para birimi 0,5 ABD doları+ 0,5 Alman Markı şeklinde oluşurulup Orodoks Para Kurulu sisemi uygulansaydı, ceeris paribus, Türkiye de enflasyon oranı söz konusu ülkelerin enflasyon oranına yaklaşabilirdi ve dolaysıyla düşebilirdi. 112
9 5. SONUÇLAR VE TARTIŞMA (CONCLUSIONS AND DISCUSSION) Türkiye de 1994, 2000 Kasım ve 2001 Şuba krizleri merkez bankasının döviz rezervlerinde önemli ölçüde azalmalara yol açmış ve bu durum her iki kriz döneminde de uygulanan döviz kuru rejiminin erk edilmesiyle sonuçlanmışır (Bozkur, Dursun, 2006). Para kurulu siseminde, ulusal para arzı ülkeye döviz girişi ile arırılır. Ulusal paradaki genişlemenin yabancı para girişine bağlı olması ile geçmişe ve bugünde iki farklı sona ulaşılır. Kasım 2000 ve Şuba 2001 krizlerinde merkez bankasının likidie sıkınısı içinde olan bankaları fonlamayı engellemiş ve kriz daha da derinleşmişir. Para kurulu siseminde para arzı oomaik bir mekanizmaya bağlıdır yılında belirli bir bana döviz kurunu sabi umaya çalışan merkez bankası yüksek cari açık ve diğer küresel ekenlerden dolayı sermaye çıkışına karşı sabi parieden döviz samışır. Ancak bu seferde TL de likidie sıkınısı yaşanmışır. Para kurulunda nihai ödünç verici olmadığı için merkez bankası likidie sıkınısını gideremedi. Böylece döviz krizine bağlı olarak finansal piyasalarda kriz yaşanmışır. Akyazının da (1999) beliriği gibi ülkenin para kurulunda parasal abanı desekleyecek kadar döviz rezervi bulunmamışır. Genel olarak ifade emek gerekirse Para kurulu siseminde- Arjanin de olduğu gibi- her zaman devalüasyon riski vardır. Bunlara ek olarak kamu borç sokunun sürdürülemezliği para poliikası ercihinde para kurulu sisemini uygulanabilir olmakan çıkarmakadır. Bununla birlike Türkiye nin Euro Bölgesine adapasyonu için rezerv para olarak Euro nun seçilmesi söz konusudur. Şu an için küresel piyasalarda Euronun dolara karşı daha değerli olması ve geleceke de Euro nun 2015 yılında Doların yerine rezerv para birimi olacağı öngörülmekedir (Dooley, Landau, Garber, 2008; Chinn, Frankel, 2008; Haji, 2007). Bu durumda ulusal parayı sabilediğimiz rezerv paranın değerlenmesi rekabe gücünü azalır ve zaen yüksek olan cari açığı sürdürülemez hale geirir. Sonuç olarak yine ulusal paranın devalüasyonu gündeme gelir. Yaırımcılar için ise devalüasyon riski ile birlike yüksek oranda kamu borç soku olan ve finansal piyasaları yeerince gelişmemiş olan ülkeler için ülke riskini arıracakır. Para kurulu siseminin Türkiye de uygulanabilirliğinin desekleyenler, rezerv para olarak Euro nun seçilmesinin, Euro bölgesine adapasyonu kolaylaşıracağını savunmakadır. Söz konusu bu avanajlar ise; mali açıklarını monearizasyonun önlenmesi, büçe açıklarına ve oplam kamu borcuna sınırlama geirmesi, bölge içi icare hacmini arırmasını örnek gösermekedirler. Bir başka avanaj ise Euro nun uluslar arası dövizler karşısında dalgalanmasıdır. Böylece olası dönemsel üreim dalgalanmaları durumunda Euro bölgesine dâhil ülkelere esneklik sağlar. Faka bu ercihin dezavanajı da bulunmakadır. Bu dezavanaj ise; ülkelerin ek başlarına kur poliikası belirleyememesi nedeniyle ülke kendine özgü (idiosyncraic) bir şoka maruz kalırsa nominal kurlarda ayarlama yapamamasıdır (Ara, 2003). Euro bölgesine adapasyon amacıyla Para Kurulu sisemine geçilebilir. Ancak sisemin uygulanmasının ön koşulları olan kamu borç sokunun düşük seviyelerde olması, finansal piyasalarda yeerli seviyede derinliğin olması gerekiği ve bu durum finansal araç çeşililiğini gerekirdiğinden, günümüzde Türkiye için makro ekonomik gösergeler göz önüne alındığında Para Kurulu sisemi ekin olarak işlemez ve sisemden amaçlanan fayda sınırlı düzeyde kalır. KAYNAKLAR (REFERENCES) Akyazı, H., (1999). Para Kurulu Ve Türkiye de Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araşırma, Türkiye Bankalar Birliği Yayınları, Yayın No:
10 Ara, K., (2003). Türkiye de Opimum Döviz Kuru Rejimi Seçimi Ve Döviz Kurlarından Fiyalara Geçiş Ekisinin İncelenmesi, TCMB Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü Uzmanlık Yeerlilik Tezi,, hp// Erişim Tarihi: Baız, L., SY, N.R, (2000). Currency Boards, Credibiliy And Macroeconomic Behavior, IMF Working Paper, No:WP/00/97, hp// Erişim Tarihi: Bozkur, H., Dursun, G., (2006). Türkiye de Para Krizinin Öncü Gösergeleri:Erken Uyarı Sisemi, Avrupa Araşırmaları Dergisi, Cil:14, Sayı:1 Chinn, M., Frankel, J., (2008). The Euro May Over The Nex 15 Years Surpass The Dollar As Leading İnernaional Currency, Naional Bureau Of Economic Research, Working Paper No: Erişim Tarihi: Dıckey, D.A., and Fuller W.A., (1981). Likelihood Raio Saisics for Auoregressive Time Series wih a Uni Roo, Economerica, Vol. 49, No. 4, pp Dooley, M.P., Landau, D., and Garber, P., (2008) Will Subprime Be Twin Crisis For The Unied Saes, Naional Bureau Of Economic Research, Working Paper No: 13978, Erişim Tarihi: Feldseın, M., (2002). Argenina s Fall, Naional Bureau Of Economic Research Working Paper No:2, hp// Erişim Tarihi: Granger, C.W.J., (1969). Invesigaing Causal Relaions by Economeric Models and Cross-Specral Mehods, Economerica, Vol. 37, No. 3, pp Hanke, S., (2000). The Disregard For Currency Board Realiies, Cao Journal, Sayı:20, No:1, hp// Erişim Tarihi: Hanke, S., Schuler K., (2001). Currency Boards For Developing Counries: A Handbook, ICS Press, hp// Erişim Tarihi: Haji, K., (2007). Subprime Morgage Crisis Cass a Global Shadow, Medium-erm Economic Fore cas , Erişim Tarihi: Irwın, G., (2001), Currency Boards And Currency Crises, Oxford Universiy, hp// Erişim Tarihi: Kalaycı, İ., (2003). IMF Kıskacında Arjanin Ekonomisi: Bir Çöküşün Arka Planı ve Türkiye İçin Bazı Dersler, İkisa, İşleme ve Finans Dergisi, Sayı:203. Kıpıcı A. ve Kesriyeli, M., (1997. Reel Döviz Kuru Tanımları ve Hesaplama Yönemleri, Türkiye Cumhuriyei Merkez Bankası Araşırma Müdürlüğü, Yayın No: 97/1, Ankara. hp:// Erişim Tarihi: Kwan, Y., Lui, F., and Cheng, L., (2000). Currency Board, Asian Financial Crisis And The Case For Srucured Noes, Research Gran Council Of Hong Kong, No: HKU /97H, hp// eab/macroe/214.hml, Erişim Tarihi: Okar, S., (2001). Kuramda Ve Uygulamada Para Kurulu, Bilim Teknik Yayınevi. 114
11 Saleh, S., (2004). Currency Board Arrengemens: Analysis And Perspecive,CarleonUniversiy,hp// ndergraduae%20programs/honours%20essays/saleh.pdf Erişim Tarihi: Seyidoğlu, H., (1999). Ekononmik Terimler Ansiklopedik Sözlük, Güzemcan Yayınları No:16 Spıegel, M., (2002). Argenina s Currency Crisis: Lessons For Asia, Lain America/Caribbean and Asia/Pasific Economics and Business Associaion Working Paper No:2, hp// /leer/2002/el pdf Erişim Tarihi:
TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME VE DÖVİZ KURU CARİ AÇIK ÜZERİNDE ETKİLİ MİDİR? BİR NEDENSELLİK ANALİZİ
ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cil 3, Sayı 6, 2007, ss. 8 88. TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME VE DÖVİZ KURU CARİ AÇIK ÜZERİNDE ETKİLİ MİDİR? BİR NEDENSELLİK ANALİZİ Arş.Gör. Erman ERBAYKAL Balıkesir Üniversiesi
DetaylıİŞSİZLİK VE İNTİHAR İLİŞKİSİ: 1975 2005 VAR ANALİZİ Ferhat TOPBAŞ *
İşsizlik ve İnihar İlişkisi: 1975 2005 Var Analizi 161 İŞSİZLİK VE İNTİHAR İLİŞKİSİ: 1975 2005 VAR ANALİZİ Ferha TOPBAŞ * ÖZET İşsizlik, birey üzerinde olumsuz birçok soruna neden olan karmaşık bir olgudur.
DetaylıTHE CAUSALITY RELATION BETWEEN CONSUMER CONFIDENCE AND STOCK PRICES: CASE OF TURKEY. Abstract
Ekonomik ve Sosyal Araşırmalar Dergisi, Bahar 20, Cil:7, Yıl:7, Sayı:, 7:53-65 TÜKETİCİ GÜVENİ VE HİSSE SENEDİ FİYATLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ * Yusuf Volkan TOPUZ ** THE CAUSALITY
DetaylıŞeyma Çalışkan Çavdar Yildiz Technical University ISSN : 1308-7444 scavdar@yildiz.edu.tr 2010 www.newwsa.com Istanbul-Turkey
ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2011, Volume: 6, Number: 4, Aricle Number: 3C0085 SOCIAL SCIENCES Received: May 2011 Acceped: Ocober 2011 Şeyma Çalışkan Çavdar Series : 3C Yildiz
DetaylıREEL KURLAR VE BALASSA- SAMUELSON HİPOTEZİ. Arş. Gör. Almıla BURGAÇ ÇİL
REEL KURLAR VE BALASSA- SAMUELSON HİPOTEZİ Arş. Gör. Almıla BURGAÇ ÇİL Çalışmanın Amacı Finansal serbesinin başladığı 1990 sonrası dönemini kapsayan süreçe Türk Lirası nın değerlenmesinin Balassa- Samuelson
DetaylıTüketici Güveni ve Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği (2004: :01)
June 7-9, 2009, Eskişehir, Turkey. Tükeici Güveni ve Hisse Senedi Fiyaları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği (2004:0-2009:0) Yusuf Volkan Topuz * İkisadi İdari Bilimler Fakülesi, İşleme Bölümü,
DetaylıBİRİM KÖK TESTLERİNDE YAPISAL KIRILMA ZAMANININ İÇSEL OLARAK BELİRLENMESİ PROBLEMİ: ALTERNATİF YAKLAŞIMLARIN PERFORMANSLARI
BİRİM KÖK TESTLERİNDE YAPISAL KIRILMA ZAMANININ İÇSEL OLARAK BELİRLENMESİ PROBLEMİ: ALTERNATİF YAKLAŞIMLARIN PERFORMANSLARI Arş. Gör. Furkan EMİRMAHMUTOĞLU Yrd. Doç. Dr. Nezir KÖSE Arş. Gör. Yeliz YALÇIN
DetaylıKONYA İLİ SICAKLIK VERİLERİNİN ÇİFTDOĞRUSAL ZAMAN SERİSİ MODELİ İLE MODELLENMESİ
KONYA İLİ SICAKLIK VERİLERİNİN ÇİFTDOĞRUSAL ZAMAN SERİSİ MODELİ İLE MODELLENMESİ İsmail KINACI 1, Aşır GENÇ 1, Galip OTURANÇ, Aydın KURNAZ, Şefik BİLİR 3 1 Selçuk Üniversiesi, Fen-Edebiya Fakülesi İsaisik
DetaylıAvrupa Borç Krizinin Türkiye nin İhracatı Üzerindeki Etkileri The Effects of European Debt Crisis on Turkey s Exports
486 INTERNATIONAL CONFERENCE ON EURASIAN ECONOMIES 2013 Avrupa Borç Krizinin Türkiye nin İhracaı Üzerindeki Ekileri The Effecs of European Deb Crisis on Turkey s Expors Prof. Dr. Bedriye Tunçsiper (Balıkesir
DetaylıZaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri
Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, InroducoryEconomericsA Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök
DetaylıTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sayı: 2010-8 / 24 Mayıs 2010 EKONOMİ NOTLARI
Türkiye Cumhuriye Merkez Bankası Sayı: 2010-8 / 24 Mayıs 2010 EKONOMİ NOTLARI TCMB Faiz Kararlarının Piyasa Faizleri Ve Hisse Senedi Piyasaları Üzerine Ekisi Mura Duran Refe Gürkaynak Pınar Özlü Deren
DetaylıFAİZ ORANINDAKİ BİR ARTIŞ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI ARTIRIR MI?
FAİZ ORANINDAKİ BİR ARTIŞ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI ARTIRIR MI? Ehem ESEN, Zekeriya YILDIRIM, S. Faih KOSTAKOĞLU FAİZ ORANINDAKİ BİR ARTIŞ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI ARTIRIR MI? Ehem ESEN Yrd.Doç.Dr. Anadolu Üniversiesi,
DetaylıİŞSİZLİK VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNDE ASİMETRİ ASYMMETRY IN THE RELATIONSHIP BETWEEN UNEMPLOYMENT AND ECONOMIC GROWTH
Doğuş Üniversiesi Dergisi, (), 57-65 İŞSİZLİK VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNDE ASİMETRİ ASYMMETRY IN THE RELATIONSHIP BETWEEN UNEMPLOYMENT AND ECONOMIC GROWTH Serve CEYLAN Giresun Üniversiesi İİBF, İkisa
DetaylıI. Uluslararası Parasal Ortam 1
İÇİNDEKİLER Ön Söz Teşekkür Öğrenciye Editör ün Notu XI XIII XV XIX I. Uluslararası Parasal Ortam 1 1. Döviz Piyasası 3 Döviz İşlem Hacmi 3 Coğrafi Döviz Kuru İşlemi 4 Spot Döviz Kurları 7 Döviz Arbitrajı
DetaylıYÜKSEK ENFLASYON ENFLASYON BELİRSİZLİĞİNİ ARTIRIYOR MU?
YÜKSEK ENFLASYON ENFLASYON BELİRSİZLİĞİNİ ARTIRIYOR MU? Doç. Dr. Harun TERZİ Karadeniz Teknik Üniversiesi İİBF İkisa Bölümü Öğreim Üyesi 618 Trabzon Tel : (462) 3773311 Fax : (462) 3257281 e-mail : herzi@ku.edu.r
DetaylıPlan Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom ve Denkleştirici
Ödemeler Dengesi Doç. Dr. Dilek Seymen Araş. Gör. Aslı Seda Bilman 1 Plan Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom
DetaylıÖdemeler Dengesi Doç. Dr. Dilek Seymen Araş. Gör. Aslı Seda Bilman 1 Plan Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom
DetaylıTürkiye nin İthalat ve İhracat Bağımlılığı: Seçilmiş Ülke Örnekleri Üzerine Ampirik Bir Uygulama
EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cil: 3 Sayı: 2 Nisan 203 ss. 9-208 Türkiye nin İhala ve İhraca Bağımlılığı: Seçilmiş Ülke Örnekleri Üzerine Ampirik Bir Uygulama Dependency of Impor and Expor of
DetaylıBox-Jenkıns Modelleri ile Aylık Döviz Kuru Tahmini Üzerine Bir Uygulama
Kocaeli Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Dergisi (6) 2003 / 2 : 49-62 Box-Jenkıns Modelleri ile Aylık Döviz Kuru Tahmini Üzerine Bir Uygulama Hüdaverdi Bircan * Yalçın Karagöz ** Öze: Bu çalışmada geleceği
DetaylıDolar Kurundaki Günlük Hareketler Üzerine Bazı Gözlemler
Dolar Kurundaki Günlük Harekeler Üzerine Bazı Gözlemler Türkiye Bankalar Birliği Ekonomi Çalışma Grubu Toplanısı 28 Nisan 2008, İsanbul Doç. Dr. Cevde Akçay Koç Finansal Hizmeler Baş ekonomis cevde.akcay@yapikredi.com.r
DetaylıHİSSE SENEDİ FİYATLARI VE DÖVİZ KURU İLİŞKİSİ
The Journal of Academic Social Science Sudies Inernaional Journal of Social Science Doi number:hp://dx.doi.org/10.9761/jasss2963 Number: 37, p. 399-408, Auumn I 2015 Yayın Süreci Yayın Geliş Tarihi Yayınlanma
DetaylıÜCRET-FİYAT SPİRALİ: TÜRK İMALAT SANAYİ ÖRNEĞİ
45 ÜCRET-FİYAT SPİRALİ: TÜRK İMALAT SANAYİ ÖRNEĞİ Zehra ABDİOĞLU * ÖZET Bu çalışma Türkiye için 2005-2012 dönemi iibariyle ara malı, dayanıklı ükeim malı, dayanıksız ükeim malı, enerji ve sermaye malı
DetaylıDÖVİZ KURU VE HİSSE SENETLERİ FİYATLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ
Gazi Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Dergisi 8 / 2 (2006). 1-14 DÖVİZ KURU VE HİSSE SEETLERİ FİYATLARI ARASIDAKİ EDESELLİK İLİŞKİSİ Özlem AYVAZ * Öze : Bu çalışmada Türkiye de hisse seneleri
DetaylıTürkiye de Kırmızı Et Üretiminin Box-Jenkins Yöntemiyle Modellenmesi ve Üretim Projeksiyonu
Hayvansal Üreim 53(): 3-39, 01 Araşırma Türkiye de Kırmızı E Üreiminin Box-Jenkins Yönemiyle Modellenmesi ve Üreim Projeksiyonu Şenol Çelik Ankara Üniversiesi Fen Bilimleri Ensiüsü Zooekni Anabilim Dalı
Detaylı24.05.2010. Birim Kök Testleri. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri
Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök
DetaylıTÜRKİYE DE İNŞAAT SEKTÖRÜ VE PARA POLİTİKALARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİLERİ
TÜRKİYE DE İNŞAAT SEKTÖRÜ VE PARA POLİTİKALARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİLERİ Eem Hakan ERGEÇ Eskişehir Osmangazi Üniversiesi Mura TAŞDEMİR Eskişehir OsmangaziÜniversiesi Öze İnşaa sekörü çıkısının
DetaylıTCMB FAĐZ KARARLARININ HĐSSE SENEDĐ PĐYASALARI ÜZERĐNE ETKĐSĐ
Cenral Bank Review Vol. 10 (July 2010), pp.23-32 ISSN 1303-0701 prin / 1305-8800 online 2010 Cenral Bank of he Republic of Turkey hp://www.cmb.gov.r/research/review/ TCMB FAĐZ KARARLARININ HĐSSE SENEDĐ
DetaylıTÜRKİYE DE DÖVİZ KURU KANALININ İŞLEYİŞİ: VAR MODELİ İLE BİR ANALİZ. Seyfettin ERDOĞAN * Durmuş Çağrı YILDIRIM **
95 İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakülesi Dergisi No:39 (Ekim 2008) TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU KANALININ İŞLEYİŞİ: VAR MODELİ İLE BİR ANALİZ Seyfein ERDOĞAN * Durmuş Çağrı YILDIRIM ** Öze Para poliikası kararlarındaki
Detaylıİçindekiler kısa tablosu
İçindekiler kısa tablosu Önsöz x Rehberli Tur xii Kutulanmış Malzeme xiv Yazarlar Hakkında xx BİRİNCİ KISIM Giriş 1 İktisat ve ekonomi 2 2 Ekonomik analiz araçları 22 3 Arz, talep ve piyasa 42 İKİNCİ KISIM
DetaylıRasyonel Beklentiler Hipotezinin Testi: Enflasyon, Faiz ve Kur 1
Çukurova Üniversiesi İİBF Dergisi Cil:17 Sayı:1 Haziran 2013 ss.17-35 Rasyonel Bekleniler Hipoezinin Tesi: Enflasyon, Faiz ve Kur 1 Tes of he Raional Expecaions Hypohesis: Inflaion, Ineres Rae and Exchange
DetaylıREEL DÖVİZ KURU VE DIŞ TİCARET DENGESİ İLİŞKİSİ:
Ekonomeri ve İsaisik Sayı: 005 9 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ EKONOMETRİ VE İSTATİSTİK DERGİSİ REEL DÖVİZ KURU VE DIŞ TİCARET DENGESİ İLİŞKİSİ: Prof.Dr. Rahmi YAMAK; Abdurrahman KORKMAZ * Absrac
DetaylıEŞANLI DENKLEMLİ MODELLER
EŞANLI DENKLEMLİ MODELLER EŞANLI DENKLEMLİ MODELLER Eşanlı denklem siseminde, Y den X e ve X den Y ye karşılıklı iki yönlü eki vardır. Y ile X arasındaki karşılıklı ilişki nedeniyle ek denklemli bir model
DetaylıDÖVİZ KURU POLİTİKALARI VE TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU OYNAKLIĞININ ETKİLEŞİMLERİ
ARAŞTIRMA RAPORU (Kamuya Açık) DÖVİZ KURU POLİTİKALARI VE TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU OYNAKLIĞININ ETKİLEŞİMLERİ DR. MUSTAFA ÖZÇAM BAŞUZMAN ARAŞTIRMA DAİRESİ 27.02.2004 İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ... 1 2. DÖVİZ KURU
DetaylıREEL DÖVİZ KURU VE ÇIKTI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1990-2006)
REEL DÖVİZ KURU VE ÇIKTI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1990-2006) Ahme AY * Şerife ŞAYLAN ** İsmail KOÇAK *** Öze Bu çalışma, reel döviz kuru ile çıkı düzeyi arasındaki nedensellik ilişkisini
DetaylıBirim Kök Testleri 3/24/2016. Bir stokastik sürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde
Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök
DetaylıTÜRKİYE DE DIŞ TİCARET VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNİN ANALİZİ ANALYSIS OF RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN TRADE AND ECONOMIC GROWTH IN TURKEY
/ www.sosyalarasirmalar.com Issn: 1307-9581 hp://dx.doi.org/10.17719/jisr.2018.2860 TÜRKİYE DE DIŞ TİCARET VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNİN ANALİZİ ANALYSIS OF RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN TRADE AND ECONOMIC
DetaylıAnkara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü, Ankara e-posta: selma@kayalak.com. Geliş Tarihi/Received:30.05.2012
Türkiye de Fındık Üreim Alanlarının Armasında Deseklemelerin Ekisi Selma KAYALAK 1 Ahme ÖZÇELİK 2 1 Çanakkale Onsekiz Mar Üniversiesi Ziraa Fakülesi Tarım Ekonomisi Bölümü, Çanakkale 2 Ankara Üniversiesi
DetaylıTürkiye Ekonomisinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme
Türkiye Ekonomisinde Enerji Tükeimi ve Ekonomik Büyüme Mehme MUCUK * Doğan UYSAL ** Öze Genel olarak enerji, ekonomik ve endüsriyel kalkınma için önemli bir girdi kabul edilmekedir. Ancak enerjinin bazı
DetaylıSatın Alma Gücü Paritesinin Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan İçin Geçerliliği: Birim Kök ve Eşbütünleşme Analizi
259-284 Saın Alma Gücü Pariesinin Azerbaycan, Kazakisan ve Kırgızisan İçin Geçerliliği: Birim Kök ve Eşbüünleşme Analizi Turhan Korkmaz Emrah İsmail Çevik ** Nüke Kırcı Çevik *** Öz Bu çalışmada Azerbaycan,
DetaylıEnflasyonun Borsa Performansı Üzerindeki Etkisi
Kocaeli Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Dergisi (7) 2004 / 1 : 23-35 Enflasyonun Borsa Performansı Üzerindeki Ekisi Osman Karamusafa * Ayku Karakaya ** Öze: Bu çalışmanın amacı, enflasyon oranının
DetaylıSORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA
SORU SETİ 11 MİKTAR TEORİSİ TOPLAM ARZ VE TALEP ENFLASYON KLASİK VE KEYNEZYEN YAKLAŞIMLAR PARA Problem 1 (KMS-2001) Kısa dönem toplam arz eğrisinin pozitif eğimli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
DetaylıSIVILAŞTIRILMIŞ DOĞAL GAZ DEPOLAMA ŞİRKETLERİ İÇİN TARİFE HESAPLAMA USUL VE ESASLARI
SIVILAŞTIRILMIŞ DOĞAL GAZ DEPOLAMA ŞİRKETLERİ İÇİN TARİFE HESAPLAMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ KISIM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve İsenecek Veriler BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç
DetaylıAYÇİÇEK VE SOYA YAĞI İTHALAT TALEBİNİN ANALİZİ
AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ,, 15(),71-79 AYÇİÇEK VE SOYA YAĞI İTHALAT TALEBİNİN ANALİZİ Selim Adem HATIRLI Vecdi DEMİRCAN Ali Rıza AKTAŞ Süleyman Demirel Üniversiesi Ziraa Fakülesi Tarım
DetaylıEurasian Journal of Researches in Social and Economics Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi ISSN:
Eurasian Journal of Researches in Social and Economics Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araşırmaları Dergisi ISSN:2148-9963 www.asead.com Dr. Merer MERT Gazi Üniversiesi, İİBF, İkisa Bölümü merermer@gazi.edu.r
DetaylıEKONOMİ POLİTİKALARI VE
EKONOMİ POLİTİKALARI VE İSTİKRAR PROGRAMLARI EKONOMİ POLİTİKASININ ARAÇLARI.PARA EKONOMİSİ Açık piyasa işlemleri Reeskont politikası Zorunlu karşılıklar MALİYE POLİTİKASI GELİRLER POLİTİKASI İSTİKRAR PROGRAMLARI
DetaylıKamu bütçesi, Millet Meclisi tarafından onaylanıp kanunlaşan ve devletin planlanan gelir ve harcamalarını gösteren yıllık bir programdır.
97 BÖLÜM 6. KAMU BÜTÇESİ ve MALİYE POLİTİKASI (KEYNESYEN MODEL DEVAMI) Kamu bütçesi, Millet Meclisi tarafından onaylanıp kanunlaşan ve devletin planlanan gelir ve harcamalarını gösteren yıllık bir programdır.
DetaylıBirim Kök Testleri. Random Walk. Bir stokastiksürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde
Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 02, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök
DetaylıENFLASYON ve DOLAYLI VERGĐLERDEN ELDE EDĐLEN GELĐRLER ARASINDAKĐ ĐLĐŞKĐNĐN VAR YÖNTEMĐYLE ANALĐZĐ
ENFLASYON ve DOLAYLI VERGĐLERDEN ELDE EDĐLEN GELĐRLER ARASINDAKĐ ĐLĐŞKĐNĐN VAR YÖNTEMĐYLE ANALĐZĐ Dr. Burcu GÜVENEK Selçuk Üniversiesi Đ.Đ.B.F. Đkisa Bölümü Dr. Volkan ALPTEKĐN Selçuk Üniversiesi Đ.Đ.B.F.
DetaylıTürkiye nin Kabuklu Fındık Üretiminde Üretim-Fiyat İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi
TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES www.urkjans.com Türkiye nin Kabuklu Fındık Üreiminde Üreim-Fiya İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi Şenol ÇELİK*
DetaylıChapter 15. Para, Faiz Oranları ve Döviz Kurları (devam) Slides prepared by Thomas Bishop. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.
Chapter 15 Para, Faiz Oranları ve Döviz Kurları (devam) Slides prepared by Thomas Bishop Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Şekil 15-4: Para Arzı Artışının Faiz Oranına Etkisi
DetaylıBanka Kredileri ve Büyüme İlişkisi
Banka Kredileri ve Büyüme İlişkisi Cahit YILMAZ Kültür Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İstanbul c.yilmaz@iku.edu.tr Key words:kredi,büyüme. Özet Banka kredileri ile ekonomik büyüme arasında
Detaylıİktisat Anabilim Dalı- Tezsiz Yüksek Lisans (Uzaktan Eğitim) Programı Ders İçerikleri
İktisat Anabilim Dalı- Tezsiz Yüksek Lisans (Uzaktan Eğitim) Programı Ders İçerikleri 1. Yıl - Güz 1. Yarıyıl Ders Planı Mikroekonomik Analiz I IKT751 1 3 + 0 8 Piyasa, Bütçe, Tercihler, Fayda, Tercih,
DetaylıCAGAN IN PARA TALEBİ MODELİ VE ENFLASYON İLİŞKİSİ: AMPİRİK ANALİZ ( ) *
CAGAN IN PARA TALEBİ MODELİ VE ENFLASYON İLİŞKİSİ: AMPİRİK ANALİZ (1981-2003) * Şenay SARAÇ ** Öze Cagan (1956), hiperenflasyon koşulları alında yarı logarimik bir reel para alebi denklemi kullanarak,
DetaylıPara Talebinin Belirleyenleri ve İstikrarı Üzerine Bir Uygulama: Türkiye Örneği
YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:3 Cil: Sayı: Celal Bayar Üniversiesi İ.İ.B.F. MANİSA Para Talebinin Belirleyenleri ve İsikrarı Üzerine Bir Uygulama: Türkiye Örneği Yrd. Doç. Dr. Burcu ÖZCAN Fıra Üniversiesi, İ.İ.B.F.,
DetaylıDOĞAL GAZ DEPOLAMA ġġrketlerġ ĠÇĠN TARĠFE HESAPLAMA USUL VE ESASLARI. BĠRĠNCĠ KISIM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Ġstenecek Veriler
DOĞAL GAZ DEPOLAMA ġġrketlerġ ĠÇĠN TARĠFE HESAPLAMA USUL VE ESASLARI BĠRĠNCĠ KISIM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Ġsenecek Veriler BĠRĠNCĠ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam Madde
DetaylıSabit Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme: Ampirik Bir Analiz
Sabi Sermaye Yaırımları ve Ekonomik Büyüme: Ampirik Bir Analiz Mura ÇETİN Doç. Dr., Bozok Üniversiesi, İİBF İkisa Bölümü mura.cein@bozok.edu.r Sabi Sermaye Yaırımları ve Ekonomik Büyüme: Ampirik Bir Analiz
Detaylı8.Ders(EK) Zaman Serileri Analizi
8.Ders(EK) Zaman Serileri Analizi SPSS Projec: Airline Passengers daa se is used for various analyses in his online raining workshop, which includes: Times series analysis [building ARIMA models] Proje:
DetaylıTÜRKİYE'DE ŞEKER FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİMİN OLASI ETKİLERİNİN TAHMİNİ: BİR SİMÜLASYON DENEMESİ
TÜRKİYE'DE ŞEKER FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİMİN OLASI ETKİLERİNİN TAHMİNİ: BİR SİMÜLASYON DENEMESİ Yrd.DoçDr. Halil FİDAN Doç.Dr. Erdemir GÜNDOĞMUŞ rof.dr. Ahme ÖZÇELİK 1.GİRİŞ Şekerpancarı önemli arım ürünlerimizden
DetaylıDengesi Dr. Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman
Ödemeler 1 Dengesi Dr. Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman Plan 2 Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom ve Denkleştirici
DetaylıTÜRKİYE DE CARİ İŞLEMLER DENGESİ VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ. Özet. Anahtar Kelimeler: Ekonomik Büyüme, Cari Denge.
TÜRKİYE DE CARİ İŞLEMLER DENGESİ VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ Öze Yakup Koray Duman 1 Türkiye ekonomisinin 1980 den sonra en önemli ekonomik sorunu haline gelen cari işlemler açığı, yıllar geçikçe
DetaylıTürkiye de Dış Borçlanma-Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1990-2013 Dönemi
Türkiye de Dış Borçlanma-Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1990-2013 Dönemi Türkiye de Dış Borçlanma-Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1990-2013 Dönemi Temel GÜRDAL Hakan YAVUZ Öz Bu çalışmada Türkiye de dış borçlanma
DetaylıCARİ AÇIK NEREYE KADAR?
CARİ AÇIK NEREYE KADAR? Prof. Dr. Doğan CANSIZLAR ANKARA - 14 Aralık 2011 1 Türkiye Ekonomisindeki Bazı Eşitlikler -Ekonomik Büyüme = Artan Dış Açık -Artan Dış Açık = Artan Dış Borçlanma -Artan Dış Borçlanma
DetaylıHisse Senedi Fiyatlarıyla Yabancı İşlem Hacmi Arasında Nedensellik:
Hisse Senedi Fiyalarıyla abancı İşlem Hacmi Arasında Nedensellik: Toda-amamoo aklaşımı Dr. Cüney AKAR Balıkesir Üniversiesi, Bandırma İİBF. Öze Bu çalışmada İsanbul Menkul Kıymeler Borsasında (İMKB) IMKB100
Detaylıİthalat-İhracat-Döviz Kuru Bağımlılığı: Bootstrap ile Düzeltilmiş Nedensellik Testi Uygulaması
EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cil: 2 Sayı: 2 Nisan 202 ss. 37-48 İhala-İhraca-Döviz Kuru Bağımlılığı: Boosrap ile Düzelilmiş Nedensellik Tesi Uygulaması Dependence of Impor-Expor-Exchange Rae:
DetaylıC.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 11, Sayı 1, 2010 141
C.Ü. İkisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cil 11, Sayı 1, 2010 141 BİR MALİYE POLİTİKASI ARACI OLARAK BORÇLANMA VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1990 2009) Hali ÇİÇEK *, Süleyman GÖZEGİR ** ve
DetaylıEffects of Agricultural Support and Technology Policies on Corn Farming in Çukurova Region
MPRA Munich Personal RePEc Archive Effecs of Agriculural Suppor and Technology Policies on Corn Farming in Çukurova Region Erkan Akas and Oğuz Yurdakul Universiy of Cukurova Dep. Agriculural Economics,
DetaylıTÜRKİYE DE 1963 2006 DÖNEMİNDE KAMU VE ÖZEL SEKTÖR ÜCRETLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR UYGULAMA
TÜRKİYE DE 1963 2006 DÖNEMİNDE KAMU VE ÖZEL SEKTÖR ÜCRETLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR UYGULAMA Mura ASLAN Eskişehir Osmangazi Üniversiesi H. Kürşad ASLAN Ken Sae Üniversiesi Öze İskandinav ücre modelinden hareke
DetaylıAraştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğü Çalışma Tebliğ No:09/5
Araşırma ve Para Poliikası Genel Müdürlüğü Çalışma Tebliğ No:09/5 Para Poliikası, Parasal Büyüklükler ve Küresel Mali Kriz Sonrası Gelişmeler K. Azim ÖZDEMİR Temmuz 2009 Türkiye Cumhuriye Merkez Bankası
DetaylıAraşırma Makaleleri REEL DÖVİZ KURU BELİRSİZLİĞİ İ TİCARET PERFORMA SI A ETKİSİ: TÜRKİYE UYGULAMASI Erşan SEVER ÖZET Bu çalışmada reel döviz kuru belirsizliğinin Türkiye nin icare performansına ekisi araşırılmışır.
DetaylıTÜRK EKONOMİSİNİN ENERJİ BAĞIMLILIĞI ÜZERİNE BİR EŞ-BÜTÜNLEŞME ANALİZİ A CO-INTEGRATION ANALYSIS ON THE ENERGY DEPENDENCY OF THE TURKISH ECONOMY
Journal of Yasar Universiy 22 26(7) 4392-444 TÜRK EKONOMİSİNİN ENERJİ BAĞIMLILIĞI ÜZERİNE BİR EŞ-BÜTÜNLEŞME ANALİZİ A CO-INTEGRATION ANALYSIS ON THE ENERGY DEPENDENCY OF THE TURKISH ECONOMY M. Ali Bilginoğlu
DetaylıReel ve Nominal Şokların Reel ve Nominal Döviz Kurları Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği
Reel ve Nominal Şokların Reel ve Nominal Döviz Kurları Üzerindeki Ekileri: Türkiye Örneği Öze Ahme Mura ALPER Bu çalışma Türkiye deki reel döviz kuru dalgalanmalarının kaynaklarını açıklamayı amaçlamakadır.
DetaylıTürkiye de Faiz Kanalı İle Parasal Aktarım Mekanizması
Türkiye de Faiz Kanalı İle Parasal Akarım Mekanizması Seyfein ERDOĞAN Doç Dr., Kocaeli Üniversiesi, İİBF İkisa Bölümü serdogan@kou.edu.r Durmuş Çağrı YILDIRIM Arş. Gör., Kocaeli Üniversiesi, SBE cagri.yildirim@kocaeli.edu.r
DetaylıAyhan Topçu Accepted: January 2012. ISSN : 1308-7304 ayhan_topcu@hotmail.com 2010 www.newwsa.com Ankara-Turkey
ISSN:136-3111 e-journal of New World Sciences Academy 212, Volume: 7, Number: 1, Aricle Number: 3A47 NWSA-PHYSICAL SCIENCES Received: December 211 Ayhan Toçu Acceed: January 212 Fahrein Arslan Series :
DetaylıPara Politikası, Parasal Büyüklükler ve Küresel Mali Kriz Sonrası Gelişmeler. K. Azim Özdemir
Cenral Bank Review ISSN 1303-0701 prin / 1305-8800 online 2009 Cenral Bank of he Republic of Turkey hp://www.cmb.gov.r/research/review/ Para Poliikası, Parasal Büyüklükler ve Küresel Mali Kriz Sonrası
DetaylıIS-LM-BP Grafikleri. B. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği:
IS-LM-BP Grafikleri B. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği: B.1. Sabit kur rejimi ve sınırsız sermaye hareketliliği durumunda para politikasının etkinliğini
DetaylıIS-LM-BP Grafikleri. A. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği:
IS-LM-BP Grafikleri A. Sabit kur rejimi ve tam (sınırsız) sermaye hareketliliği altında politikaların etkinliği: A.1. Sabit kur rejimi, sınırlı sermaye hareketliliği ve BP nin eğimi, LM in eğiminden düşükken
DetaylıDöviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama
YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:2009 Cil:16 Sayı:2 Celal Bayar Üniversiesi İ.İ.B.F. MANİSA Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracaa Ekisi: Türkiye İçin Bir Uygulama Prof. Dr. Recep TARI Kocaeli Üniversiesi, İ.İ.B.F.,
DetaylıAVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi. Cilt : 6 Sayı : 15 Sayfa: Kasım 2018 Türkiye. Araştırma Makalesi
AVRASYA Uluslararası Araşırmalar Dergisi Cil : 6 Sayı : 15 Sayfa: 808825 Kasım 2018 Türkiye Araşırma Makalesi TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME, İHRACAT VE HİSSE SENEDİ FİYATLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİNİN
DetaylıKırılgan Beşlide Satın Alma Gücü Paritesi (SAGP) Hipotezinin Test Edilmesi The Test of Purchasing Power Parity Hypothesis for Fragile Five
Journal of Yasar Universiy, 205 0(37) 638-6477 Kırılgan Beşlide Saın Alma Gücü Pariesi (SAGP) ipoezinin Tes Edilmesi The Tes of Purchasing Power Pariy ypohesis for Fragile Five İsmail ÇEVİŞ, Pamukkale
DetaylıEnflasyon ve Nominal Faiz Oranı İlişkisi: Türkiye Örneği (2004-2013)
YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:2015 Cil:22 Sayı:2 Celal Bayar Üniversiesi İ.İ.B.F. MANİSA Enflasyon ve Nominal Faiz Oranı İlişkisi: Türkiye Örneği (2004-2013) Musa ATGÜR * N. Oğuzhan ALTAY ** ÖZ Bu çalışmada,
DetaylıErkan Özata 1. Econometric Investigation of the Relationships Between Energy Consumption and Economic Growth in Turkey
1 Öze: Ülkelerin ekonomik ve sosyal gelişmelerinin sürükleyici unsuru ve en emel gereksinimlerinden biri enerjidir. Đş yapma kapasiesi olarak anımlanan enerjiye gelişmiş ülkelerle birlike, gelişmek iseyen
DetaylıTürkiye de Tarımsal Üretim ile Tarımsal Kredi Kullanımı Arasındaki Nedensellik İlişkisi
Araştırma Makalesi / Research Article Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 4(1): 67-72, 2014 Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Iğdır University Journal
DetaylıREEL DÖVİZ KURU TEORİ VE UYGULAMA, KUR-ENFLASYON İLİŞKİSİ VE CARİ AÇIK
REEL DÖVİZ KURU TEORİ VE UYGULAMA, KUR-ENFLASYON İLİŞKİSİ VE CARİ AÇIK Doç. Dr. Cevdet Akçay 15 Haziran 2004 İstanbul Hilton Oteli Nominal Döviz Kuru Reel Döviz Kuru E = E TL/$ q = q TL/$ R Nominal Faiz
Detaylı2015 NİSAN ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KREDİ BORCU GELİŞMELERİ
NİSAN ÖZEL SEKTÖRÜN YURT DIŞINDAN SAĞLADIĞI KREDİ BORCU GELİŞMELERİ 15 Haziran Özel Sektörün Yurt Dışından Sağladığı Kredi Borcuna ilişkin yılı verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından
Detaylı7.36% 2.9% 17.9% 9.7% % Temmuz 18 Nisan 18 Temmuz 18 Ağustos 18
ÖZET GÖSTERGELER Piyasalar USD/TRY 6.56 Altın (USD) 1,202 Ağustos 18 EUR/TRY 7.65 Petrol (Brent) 77.4 BİST - 100 92,723 Gösterge Faiz 24.5 Büyüme Sanayi Üretimi Enflasyon İşsizlik 7.36% 2.9% 17.9% 9.7%
DetaylıRASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 1950-1995 1
RASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 950-995 Rahmi YAMAK * Yakup KÜÇÜKKALE ** ÖZET Bu çalımada, Rasyonel Bekleniler Doal Oran Hipoezinin, Çıkı (ya da isizliin) alep (ya
DetaylıÇift Üstel Düzeltme (Holt Metodu ile)
Tahmin Yönemleri Çif Üsel Düzelme (Hol Meodu ile) Hol meodu, zaman serilerinin, doğrusal rend ile izlenmesi için asarlanmış bir yönemdir. Yönem (seri için) ve (rend için) olmak üzere iki düzelme kasayısının
DetaylıA. ENFLASYON VE İŞSİZLİK A.1. Enflasyon ve Tanımı: Fiyatlar genel düzeyindeki sürekli artışlardır. Temel olarak ortaya çıkış nedenleri üçe ayrılır:
A. ENFLASYON VE İŞSİZLİK A.1. Enflasyon ve Tanımı: Fiyalar genel düzeyindeki sürekli arışlardır. Temel olarak oraya çıkış nedenleri üçe ayrılır: Birincisi, Maliye Enflasyonu üreim girdilerinin fiyaları
DetaylıTÜRKİYE DE REEL DÖVİZ KURU İLE KISA VE UZUN VADELİ SERMAYE HAREKETLERİ İLİŞKİSİ
Marmara Üniversiesi İ.İ.B.F. Dergisi YIL 2007, CİLT XXII, SAYI 1 TÜRKİYE DE REEL DÖVİZ KURU İLE KISA VE UZUN VADELİ SERMAYE HAREKETLERİ İLİŞKİSİ Araş. Gör. Burcu KIRAN * Öze Bu çalışmada, reel döviz kuru
DetaylıTürkiye de Petrol Tüketimi İle Reel GSYİH Arasındaki Uzun Dönem İlişkinin Johansen Eş-Bütünleşme Yöntemi İle Analiz Edilmesi
Volume 5 Number 2 2014 pp. 47-60 ISSN: 1309-2448 www.berjournal.com Türkiye de Perol Tükeimi İle Reel GSYİH Arasındaki Uzun Dönem İlişkinin Johansen Eş-Büünleşme Yönemi İle Analiz Edilmesi Reşa Ceylana
DetaylıCrude Oil Import and Economic Growth: Turkey
MPRA Munich Personal RePEc Archive Crude Oil Impor and Economic Growh: Turkey Erginbay Ugurlu and Aydın Ünsal Isanbul Aydın Universiy, Gazi Universiy 28 May 2009 Online a hps://mpra.ub.uni-muenchen.de/69923/
DetaylıKAMU HARCAMALARI VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNİN WAGNER VE KEYNES HİPOTEZİ ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ
Uluslararası Yöneim İkisa ve İşleme Dergisi, ICAFR 16 Özel Sayısı In. Journal of Managemen Economics and Business, ICAFR 16 Special Issue KAMU HARCAMALARI VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNİN WAGNER VE KEYNES
DetaylıEnflasyon Hedeflemesi, Büyüme ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
Bankacılar Dergisi, Sayı 68, 2009 Enflasyon Hedeflemesi, Büyüme ve Türkiye Cumhuriye Merkez Bankası Doç. Dr. Haydar Akyazı * - Ayku Ekinci ** Bu çalışma, enflasyon hedeflemesi (EH) döneminde ilk defa ciddi
DetaylıA Study on the Estimation of Supply Response of Cotton in Cukurova Region
MPRA Munich Personal RePEc Archive A Sudy on he Esimaion of Suly Resonse of Coon in Cukurova Region Erkan Akas Faculy of Economics & Admin.Sciences a BIGA 2006 Online a h://mra.ub.uni-muenchen.de/8648/
Detaylı3. BÖLÜM DÖVİZ PİYASASI
3. BÖLÜM DÖVİZ PİYASASI Döviz: yabancı ülke paraları ve para yerine geçen yabancı banka havaleleri, ödeme emirleri, döviz poliçeleri gibi tüm ödeme araçlarına döviz denir. Efektif: Nakit yabancı banknotlara(kağıt)
DetaylıFAİZ HADDİ VE PARA ARZININ DÖVİZ KURU ÜZERİNE ETKİSİ: KAZAKİSTAN ÖRNEĞİ
MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 MANAS Journal of Social Studies 2017 Vol.: 6 No: 4 FAİZ HADDİ VE PARA ARZININ DÖVİZ KURU ÜZERİNE ETKİSİ: KAZAKİSTAN ÖRNEĞİ Prof. Dr. Fuat SEKMEN Kırgızistan-Türkiye
DetaylıFinansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Đlişkinin Ampirik Bir Analizi: Türkiye Örneği
Volume 2. Number 1. 2011 pp. 121-142 ISSN: 1309-2448 www.berjournal.com Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Đlişkinin Ampirik Bir Analizi: Türkiye Örneği Burcu Ozcan a Ayse Ari b Öze: Finansal
DetaylıAKADEMİK BAKIŞ Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi ISSN: X Sayı: 10 Eylül 2006
İkisa ve Girişimcilik Üniversiesi Türk Dünyası Kırgız Türk Sosyal Bilimler Ensiüsü Celalaba KIRGIZİSTAN TÜRKİYE DE İHRACATA VE TURİZME DAYALI BÜYÜME HİPOTEZİNİN ANALİZİ: EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK İLİŞKİSİ
DetaylıBİRİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE EKONOMİSİNE PANORAMİK BAKIŞ...
İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE EKONOMİSİNE PANORAMİK BAKIŞ... 1-20 1.1. Temel Makro Ekonomik Göstergelere Göre Türkiye nin Mevcut Durumu ve Dünyadaki Yeri... 1 1.2. Ekonominin Artıları Eksileri; Temel
Detaylı