MÜZ K BÖLÜMLER Ö RENC ÖZEL YETENEK G SINAVLARININ

Transkript

1 Bildiriler 8. Ulusal Müzik Eitimi Sempozyumu, Eylül 2009, OMÜ TÜRKYE DEK ANADOLU GÜZEL SANATLAR LSELER MÜZK BÖLÜMLER ÖRENC ÖZEL YETENEK G SINAVLARININ MÜZKSEL TME-ALGILAMA BOYUTUNUN DEERLENDLMES 1. BÖLÜM r. Gör. Dr. Ufuk YACI Pamukkale Ü. Et.Fak. GSEB. MEABD. Güzel sanatlarn tüm alanlar kapsayan sanat eitimi, en genel anlamda bireye estetik kiilik kazandrmay amaçlayan bir eitim alanr. Bu eitim sürecinde insan, alglama, bilgilenme, düünme, tasarlama, yorumlama, ifade etme ve eletirme gibi temel sanatsal davranlar estetik ilkeler dorultusunda edinir. Bireyin, dolayyla toplumun yaantnda böylesine önemli bir yere sahip olan sanat eitimi, çeitli eitim kurumlar aracyla farkl amaçlarla, farkl düzeylerde insanlara ulalmaktadr. Amaçlar bakndan düünüldüünde müzik eitimi genel, özengen ve mesleki (Uçan, 1994, s.26) olmak üzere üç ana gurupta toplanabilir. Günümüzde ortaöretim düzeyinde, Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümlerinde ( MB) ve konservatuarlarn lise bölümlerinde verilen mesleki müzik eitimi; yükseköretimde ise lisans ve lisansüstü eitim olmak üzere konservatuarlar, güzel sanatlar fakülteleri ve eitim fakülteleri güzel sanatlar eitimi bölümleri müzik öretmenlii anabilim dallarnda verilmektedir eitim-öretim y sonuna gelindiinde saylar 54 olan lerin sanat itimi açndan, ortaöretimde yaplanmas yönüyle önemli bir basamak olduu görülmektedir. Nasl örencilerin bilim ve teknik alanlarda eitimine erken yalarda balanyorsa sanat alannda da ayn yalarda balanmas gerekmektedir. Çünkü çada bir itim; bilim, sanat ve teknik alanlarn her üçünü de kapsayacak ekilde verilmesini gerektirir. Bu birikimde söz konusu üç alandan birinin payn yokluu ya da eksiklii durumunda, bireyin içinde bulunduu yaam koullarna uyum salayarak sakl, dengeli ve doyumlu bir yaam sürdürmesi pek kolay olmaz (Uçan, 2005, s.171). Kurulduu 1989 yndan bu yana, örencileri, mesleki müzik eitimine yönlendirme/hazrlama ilevi gören Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi Müzik Bölümleri ( MB), müzik eitimi alanndaki eksikliklerin giderilmesi yolunda atlm önemli admlardan biridir (Özgür, 1997, s.197). Çada müzik eitiminin yönlendirilmesi ve gelitirilmesinde etkin bir rol üstlenen bu okullar, mesleki müzik eitimi alanlarndan müzik eitimcisi, müzik bilimcisi, müzik sanatç ve müzik teknolou yetitirme programlarna hazrlay özellikler tar (Öz, 1999, s.7). lere örenci al, ilgili genelgelerle duyurulmu, kontenjan, bavuru, örenci seçimi ve kayt-kabul ile ilgili konular, MEB Ortaöretim Genel Müdürlüü nce yaynlanan Yönetmelii nin 3. bölümünde yer almr. Günümüzde özel yetenek snavlar, ilgili kurumlarca oluturulan jüriler tarafndan hazrlanan testler ve performanslar yoluyla yaplmaktadr. Müzik alanyla ilgili müzik yetenek navlar çounlukla müziksel iitme-alglama testlerinden olumaktadr. MB Örenci Özel Yetenek Giri Snavlar nda ise müziksel iitme-alglama, müziksel söyleme ve müziksel çalma ile ilgili test ve performanslar yer almaktadr. MB Örenci Özel Yetenek Giri Snavlar nda puanlamaya bakldnda snavn arl, müziksel iitme ve yineleme becerisi/ müziksel bellek alanna verilmitir (Köse, 2007, s.36). Snavlarn bu bölümünde adaylardan, çalnan sesleri, akorlar, ezgileri ve ritimleri yinelemeleri istenerek onlarn müziksel iitme-alglama ve yineleme beceri düzeyleri 1

2 ölçülmeye, bu ölçümler sonucunda da müziksel yeteneklerinin düzeyi belirlenmeye çallmaktadr. Bu ararmann içeriini, MB Örenci Özel Yetenek Giri Snavlarn önemli bir boyutu olan müziksel iitme-alglama boyutuna ilikin sorular oluturmaktadr. 2. BÖLÜM Yetenek denilince ilk önce, kiinin dotan kendisinde var olduuna inanlan birtakm özellikler akla gelir. Türk Dil Kurumu nun Bilim ve Sanat Terimleri Ana Sözlüü nde yetenek; 1- Herhangi bir eyi örenmek, bir ii yapmak ve tamamlamak ya da bir duruma baaryla uymak konusunda organizmada bulunan ve dotan gelen güç. 2- Kiinin kalmsal olarak örenmesini çerçeveleyen sr 3- Dardan gelen bir etkiyi alabilme gücü ( (2008, Ekim 06) olarak üç ekilde tanmlanmaktadr. Yetenek de, insanda var olan veya süreç içerisinde oluabilen, bilgi, beceri, kiilik ve tutum gibi ölçülebilen bir özelliktir. Her insanda farkl düzeylerde olabilen yetenein ölçümü, çeitli testler aracyla yaplabilir. Ölçülebilen özellikleri saptamak amacyla uygulanan bu testler, akademik ve meslek yetenek testleri olmak üzere iki gurupta toplanabilir. Akademik yetenek testi okul baar, meslek yetenek testi ise bir meslee ilikin ilimleri ölçer. Günümüzde yüzlerce meslek yetenek testi vardr. Bu testler meslek reniminde veya bir ite baar olas ölçer. Bireyin, yetitirilirken en çok baar olduu ve olabilecei alana yöneltilmesi o konuda bilgi ile donatlmas gerekmektedir. Bunun için de özel yetenek testlerine bavurulur. Özel yetenekleri incelikle ortaya çkaracak bir yetenek testi yoktur. Ancak bu testi özel bir alanda baar tahmine yarayan herhangi bir ölçü olarak düünebiliriz. Bir bireyin yetenei ondaki potansiyeldir. Bu testlerle, el becerileri, görme keskinlii, mekanik yetenek, müzik yetenei gibi yetenekler belirlenir ve birey buna göre yönlendirilir (Ünlü, 2001, s.180). Müzik yetenei, her insanda çeitli düzeylerde bulunmaktadr. Kimi insan sadece sesleri kaln- ince olarak ayrt edebilirken, kimi insan çalg çalabilmekte, kimisi de duyduu sesleri nota olarak adlandrabilmektedir. Bireyin kaltsal olarak getirdii ve müziksel renmesini çerçeveleyen sra ya da müziksel örenme kapasitesine müzik yetenei denir (Özgür-Aydoan, 2006, s.3). Müzik yeteneinin, kesin ve açk bir tan yaplamamakla birlikte, Üzerinde yeterince birleilebilen temel ölçütleri içeren bir yaklama göre müziin kendi öz etkilerini yaama ve müziksel anlatmlar estetik deerleri yönünden alglayp deerlendirme ihtiyac, bu ihtiyac giderme gücü ve bu gücü kullanma yetenei olarak tanmlanabilir Geni anlamyla ele alndnda müzik yetenei, alglay, yorumlay ve yarat müziksel yetenek olmak üzere üç ana basamaa ayrr (Uçan, 1994, s.16). Müzik eitimindeki yeni yaklamlara göre müzie yönelme, müzikten etkilenme ve müziin etkisine kaplma olarak ifade edilen özellikler de müziksel yetenein kapsam içersinde kabul edilmektedir. Ayn zamanda müzik yetenei, özellikle müziksel becerileri gelitirmede, müzik örenimi için potansiyeli belirtmede kullanlan bir terimdir (Shuter- Dyson, 1999, s.627). Müzik yeteneini ölçebilmek için birçok müziksel yetenek testi gelitirilmitir. Müziksel yetenein farkl boyutlar ölçen müziksel yetenek testleri, ses aralklar ayrt etme, tonal bellek, ritmik bellek, akor analizi ve müziksel duyarlk gibi özel becerilere 2

3 Bildiriler 8. Ulusal Müzik Eitimi Sempozyumu, Eylül 2009, OMÜ odaklanarak örencinin müzikteki baar potansiyelini ölçmeyi ifade eder (Richardson, 1990, s.2). Birçok müziksel yetenek testi olmakla birlikte bu testler; Müziksel Yatknlk veya Kapasitenin Ölçülmesi Müzik Becerisinin Ölçülmesi Müzik Beenisinin Ölçülmesi olmak üzere üç guruba ayrlabilir (Atak Yayla, 2003, s.4). Genellikle yaratn adyla anlan bu müzik yetenek testlerinin en bilineni C.E. Seashore un Müziksel Yetenek Ölçümleri Testi dir. Seashore tak, kullanlabilir standartlalm müzik testlerinin en eskisidir (1919) Günümüzdeki test tak alt bölümden olumaktadr: Aralk, Yükseklik, Ritim, Zaman, T ve Tonal Bellek. yi dinleme artlar Seashore testinin uygulamasnda çok önemlidir. deal olarak test tak yüksek kalitede kulaklk ile uygulanmalr (Boyle-Radocy, 1987, s.143). Bireyin müziksel yetenei denilince, çounlukla bireyin ses yüksekliklerini ayrt edebilme, ayn anda tnlayan iki ve daha çok sesi alglayp çözümleyebilme, duyduu ezgileri ya da ritim kalplar bellekte tutup yeniden tekrarlayabilme veya çalabilme durumlar anlar. Tüm bu özellikler, özünde, müziksel iitme-alglama ile gerçekleebilir. Müziksel itme, iitme yoluyla alglanabilir müziksel öe ve ilikileri tanma, çözümleme ve ayrt etme yeteneidir. Müziksel öe ve ilikiler denince ilk akla gelen unlardr: Müziksel ses yükseklii ve ses nitelii, ses gürlüü, ses rengi, ses türü, ton türü, ritimsel ve ezgisel ilikiler, aralklar, iki veya daha çok sesli tnlaylardr. Bunlar tanma, ayrt etme, çözümleme, adlandrma, yazma vb. konular müziksel iitmenin basamaklar oluturur (Özgür, 1996, s.198). Özgür ve Aydoan a göre Müziksel iitme; müziksel olarak duyulan sesleri alglama, tanmlama, ayrt etme, çözümleme davranlar içerir. itme yetenei bölgesel, bal ve mutlak olmak üzere üç gurupta incelenebilir; Bölgesel (Yaklak) itme: Müziksel seslerin yükseklik özelliklerini bölgesel olarak (kaln-ince) tanmlayabilme yeteneidir. Duyulan müziksel ses, bulunduu alana göre yaklak olarak alglanabilir. Bal-Göreceli (Rölatif) itme: Müziksel sesleri bilinen baka sesle karlararak tanma, ayrt etme ve adlandrma yeteneidir. Mutlak-Salt (Absolüt) itme: Müziksel sesleri baka bir ses yard olmaksn alglayp-adlandrabilme yeteneidir (Özgür-Aydoan, 2006, s.4). MB örenci özel yetenek giri snavlarnda, aday örencilerin müziksel iitmeyineleme yetenei, adayn tek ses, çok ses, ezgi ve ritim yineleme becerisiyle ölçülmektedir. 3. BÖLÜM Yöntem 3.1. Ararma Modeli Bu ararma, Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümleri Örenci Özel Yetenek Giri Snavlar kapsamnda yer alan müziksel iitme-alglama boyutuna ilikin sorularn özelliklerini kendi koullar içerisinde olduu gibi incelemeye yönelik olduundan betimsel bir ararmadr. Betimsel ararmalarda, incelenen özellikler var olduu biçimi ile ortaya çkarlmaya çalr. 3

4 Evren Ararmann birinci evrenini Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümleri oluturmaktadr. Ararmann ikinci evrenini ise Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümleri Örenci Özel Yetenek Giri Snavlaryla bölüme alnan 1.sf örencileri oluturmaktadr Örneklem Ararmann birinci örneklemini Türkiye nin yedi corafi bölgesinin her birinden ikier adet olmak üzere rastgele (random yöntemi kullanlarak) seçilen Ankara, Antalya, Aydn, Balkesir, Bolu, Çank, Çorum, Diyarbakr, Erzincan, Erzurum, Isparta, stanbul, zmir ve.urfa daki Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümlerinin retim y örenci özel yetenek giri snavlar, ikinci örneklemini ise bu okullarn öretim y örenci özel yetenek giri snavlaryla bölüme alnan 1.sf örencileri oluturmaktadr Verilerin Toplanmas Ararmada verilerin elde edilebilmesi için öncelikle Milli Eitim Bakanl Eitimi Ararma ve Gelitirme Dairesi (MEB EARGED) Bakanlna Gazi Üniversitesi Eitim Bilimleri Enstitüsü arac ile izin yazlar gönderilerek gerekli izinler alnmr. Ararma kapsamnda yer alan lerin okul müdürlükleri ve müzik bölüm eflerinin de yardyla örenci özel yetenek giri snavlarna ve bu snavla okula alnan örencilerin 1.dönem MOY dersi baar notlarna ilikin veriler elde edilmitir. Ancak okul müdürlükleri, navla ilgili verileri, okullarn adlarn ararmada açklanmamas artyla vermilerdir. Bundan dolay veriler, okul adlar verilmeyip numaralandlarak tablolalmr. Ezgi sorularyla ilgili olarak, snav sorular içinden rastgele (random yöntemi kullanlarak) seçilen 43 ezgiye, ayr ayr deerlendirilmek üzere 10 ar adet soru hazrlanm, sorular Ankara ve zmir deki üniversitelerden toplam 10 uzmana gönderilerek yantlamalar istenmitir Verilerin lenmesi, Çözümlenmesi ve Yorumlanmas Bu çalmada elde edilen veriler SPSS 16.0 (The Statistical Package for The Social Sciences) programndan yararlanlarak çözümlenmeye çallmr. Dekenlere ait frekans ve yüzde damlar verilmitir. baznda puanlara ilikin öncesi-sonras karlarmalarda ilikili (baml) gruplarda t-testi (Paired Samples T-Test) kullanlmr. likili örneklemler için t-testi, ilikili iki örneklem ortalamas arasndaki farkn srdan (birinden) anlaml bir ekilde farkl olup olmad test etmek için kullanr (Büyüköztürk, 2008, s.67). Çözümlemelerde, anlamlk seviyesi olarak 0,05 kullanlm olup, p>0,05 olmas durumunda anlaml farkln olmad, p<0,05 olmas durumunda ise anlaml farkln olduu belirtilmitir. Alt problemler dorultusunda tek ses, aralk, akor ve ritim sorular ile snavn boyutlarna verilen puanlamalar ve soru saylaryla ilgili çözümlemelerde frekans (f) ve yüzde (%) kullanlmr. Ezgilerin özellikleriyle ilgili sorulara verilen yantlarn karlarmasnda ise genel damlar (ortalama, ortanca, standart sapma) verilmitir. 4

5 Bildiriler 8. Ulusal Müzik Eitimi Sempozyumu, Eylül 2009, OMÜ 4. BÖLÜM 4.1.Tek Ses Analizi Tablo Snav Tek Aamada Yapan Okullarn Tek Ses Analizi Okullar Soru Say f % Ses S ,1 Do-Do ,1 K Si-Re ,8 K Si-Re ,1 Do-Sib ,1 Do-Re ,3 Do-Do ,3 K Si-Si ,1 Do-Sib Toplam Tablo de görüldüü gibi, giri snav tek aamada yapan okullarn sorularnda yer alan tek seslerin oran 5. de % 17,8, 9. ve 10. de % 13,3, 2., 4., 6., 7. ve 14. de ise % 11,1 dir. Tek ses sorularn ses s ise kaln Si-Re2 arasndadr. Snav tek aamada yapan okullarda sorulan tek ses soru say, 5 ile 8 arasnda demektedir. Okullar arasnda, art arda sorulan ses saylarndaki bu farklklar, navn bu boyutunun ölçülmesinde okullarn ortak bir görü sergilemediklerini göstermektedir. Tek ses sorularn, aday örencilerin ses srlar göz önüne alnarak hazrland görülmektedir. Tablo Snavki Aamada Yapan Okullarn Tek Ses Analizi 1.Aama 2.Aama Okullar Soru Say Ses Soru Say Ses f % f % Do-Si Do#-Sib ,5 K Si-Do K Si-Sib K Si-Do ,5 Do-Do Do-Sol K Si-Sib Toplam Tablo de görüldüü gibi, giri snav iki aamada yapan okullarn sorduklar tek ses oran 11. de % 25, 1. de % 20, 8. ve 13. de % 15, 3. ve 12. de ise % 12,5 dir. Tek ses sorularn ses s ise kaln Si-Do2 arasndadr. nav iki aamada yapan okullarda tek ses soru say 5 ile 10 arasnda demektedir. Snav tek aamada yapan okullarda olduu gibi, art arda sorulan ses saylarndaki bu farklklar, navn bu boyutunun ölçülmesinde, snav iki aamada yapan okullar arasnda da ortak bir görü sergilenmediini göstermektedir. Snav iki aamada yapan okullarda tek seslerin ses rlar ile ilgili durumlarna bakldnda, sorularn, snav tek aamada yapan okullarda olduu gibi aday örencilerin ses srlar göz önüne alnarak hazrland görülmektedir. 5

6 4.2.Aralk Analizi Tablo nav Tek Aamada Yapan Okullarn Aralk Analizi Aralklar f % k ,8 B ,6 Uyumlu T ,5 T ,6 k ,3 B , Top ,7 k ,3 Uyumsuz B ,8 +4/ ,3 k ,4 B ,4 Top ,3 Toplam Tablo de görüldüü gibi, giri snav tek aamada yapan okullarn sorduklar uyumsuz aralklarn oran % 29,3, uyumlu aralklarn oran ise % 70,7 dir. Snav tek aamada yapan okullarn tamamna yaknda, sorulan uyumlu aralk say, uyumsuz aralklardan daha fazladr. engül tarafndan yaplan ararmada da görüldüü gibi, uyumlu aralklarn iitilip yinelenmesi, uyumsuz aralklara oranla daha kolay olduundan, snavlardaki uyumlu ve uyumsuz aralklarn soru saylarn dengeli bir ekilde dald düünülmektedir. Ancak, navda yer alan toplam aralk sayn 4 ile 8 arasnda demesi, snavn bu boyutunun ölçülmesinde okullarn ortak bir görü sergilemediklerini göstermektedir. Aralk saylarn bu denli deken olmas, örencilerin genel deerlendirilmesine nasl bir katk getirecei sorusunu akla getirmektedir. Tablo de görüldüü gibi, giri snav iki aamada yapan okullarn sorduklar uyumlu aralklarn oran 1. Aamada % 64,3 iken 2. Aamada % 32,3, uyumsuz aralklarn oran ise 1. Aamada % 35,7 iken 2. Aamada % 67,7 dir. nav iki aamada yapan okullarda, uyumsuz aralklarn soru sayn ikinci aamada artt, uyumlu aralklarn soru sayn ise azald görülmektedir. kinci aama snavn daha ayrnt bir biçimde yapld düünüldüünde soru dan bu ekilde yaplmasn uygun olduu söylenebilir. 6

7 Bildiriler 8. Ulusal Müzik Eitimi Sempozyumu, Eylül 2009, OMÜ Tablo Snavki Aamada Yapan Okullarn Aralk Analizi Aralklar f % 1.Aama 2.Aama Uyumlu Uyumsuz k ,1 B ,3 T ,3 T ,6 k ,1 B , ,1 Top ,3 k B ,3 +4/ ,3 k ,6 B ,6 Top ,7 Toplam Uyumlu Uyumsuz k ,2 B ,5 T ,2 T ,7 k ,5 B , Top ,3 k ,1 B ,9 +4/ ,4 k ,9 B ,5 Top ,7 Toplam Akor Analizi Tablo de görüldüü gibi, giri snav tek aamada yapan okullarn sorduklar -5 li akorunun oran % 17,9, Maj.3/5, Maj.4/6, min.3/5 ve min.3/6 akorlarn % 14,3, Maj.3/6 akorunun % 10,7, min.4/6 akorunun % 7,1 ve 2/5 ile 4/5 akorlarn ise % 3,6 dr. nav tek aamada yapan okullardaki 3 sesli akorlar, çounlukla majör, minör ve çevrimlerinden olumutur. Genel olarak okullarda 3 sesli akorlarn yer ald görülmektedir. Ancak majör, minör akor ve çevrimleri dndaki 3 sesli akorlara birçok okulda yer verilmedii ve akor soru saylarn her okulda farklklar gösterdii anlalmaktadr. 7

8 Tablo nav Tek Aamada Yapan Okullarn 3 Sesli Akor Analizi Akorlar f % Maj.3/ ,3 Maj.3/ ,7 Maj.4/ ,3 min.3/ ,3 min.3/ ,3 min.4/ , , / ,6 4/ ,6-5(2.ç.) (1.ç.) Toplam Tablo navki Aamada Yapan Okullarn 3 Sesli Akor Analizi Akorlar f % 1.Aama 2.Aama Maj.3/ ,6 Maj.3/ ,1 Maj.4/ ,6 min.3/ ,8 min.3/ ,3 min.4/ , ,8 +5 (1.ç.) ,3 Toplam Maj.3/ ,5 Maj.3/ ,2 Maj.4/ ,5 min.3/ ,2 min.3/ ,7 min.4/ , , ,7 2/ ,7 2/ ,5 3/ ,5 4/ ,9 5/ ,5 5/ ,5 Toplam

9 Bildiriler 8. Ulusal Müzik Eitimi Sempozyumu, Eylül 2009, OMÜ Tablo de görüldüü gibi, giri snav iki aamada yapan okullarn sorduklar Maj.3/5 akorunun oran 1.aamada % 10,6 iken 2.aamada % 6,5, Maj.3/6 akorunun oran 1.aamada % 21,1 iken 2.aamada % 3,2, Maj.4/6 akorunun oran 1.aamada % 10,6 iken 2.aamada % 6,5, min.3/5 akorunun oran 1.aamada % 15,8 iken 2.aamada % 3,2, min.3/6 akorunun oran 1.aamada % 5,3 iken 2.aamada % 9,7, min.4/6 akorunun oran 1.aamada % 15,8 iken 2.aamada % 3,2, -5 li akorunun oran 1.aamada % 15,8 iken 2.aamada % 9,7 dir. +5 li 1.çevrim akoru yalnz 1.aamada sorulmu ve oran da % 9,7 dir. Ayrca 1.aamada sorulmayp yalnzca 2.aamada sorulan akorlardan 4/5 akorunun oran % 12,9, +5 li ve 2/4 akorlarn oran % 9,7, 2/6, 3/7, 5/6 ve 5/7 akorlarn oranlar ise % 6,5 dir. nav iki aamada yapan okullarda 1.Aama akor sorularn çounlukla majör, minör akor ve çevrimleri üzerinde younla görülmektedir. Akor soru say 3 ile 6 arasndadr. ki okulda dier okullardan farkl olarak 1.Aamada 3 sesli akorlara yer verilmedii görülmektedir. nav iki aamada yapan okullarn 2.Aama sorularnda, akor nitelikleri ve akor soru saylarnda art gözlenmektedir. ki aamal snavlarda soru tiplerinin zorluk derecelerinin artmas olaan görülebilir. Ancak, bu snavn müzik yeteneini ölçmek amacyla yapld ve aday örencilerin snav için bu yönde bir eitim almadklar düünüldüünde, 8. ve 13. de yer alan 2/4, 2/6, 3/7, 4/5, 5/6 ve 5/7 konumundaki akor sorularn 2.Aamadaki örenci seçimine olumlu bir katk getirmeyecei söylenebilir. nav Tek Aamada Yapan Okullarn 4 Sesli Akor Analizi nav tek aamada yapan okullardan sadece bir tanesi dört sesli akor sormutur. Bu akor da -5 li 7 li akorudur. 4 sesli akorun bir okul dnda sorulmamasn, bu okullarn snav kurullarn 4 sesli akoru örenci düzeyine uygun bulmadklar ya da yetenek ölçümünde 4 sesli akorun etkili olmad düüncesinden kaynakland söylenebilir. Tablo navki Aamada Yapan Okullarn 4 Sesli Akor Analizi Akorlar f % 2.Aama Maj.k ,3 Maj.k7(2.ç) ,2 Maj.B7(3.ç) ,1 min.k7(1.ç) ,1-5 (7) ,2 Toplam nav iki aamada yapan okullar, birinci aama snavlarnda dört sesli akor sormamlardr. Tablo e bakldnda, ikinci aama snavlarnda ise Maj.k7 li akorlarn oran % 33,3, Maj.k7 li 2.çevrim ve -5 (7) li akorlarn % 22,2, Maj.B7 li 3.çevrim ve min.k7 li 1.çevrim akorlarn da % 11,1 olduu görülmektedir. nav iki aamada yapan okullardan üçünün, 4 sesli akoru sadece 2.aamada sormalar, ölçme yöntemi açndan uygun görülebilir. Ancak bu snavn yetenek ölçtüü varsayldnda yukardaki 4 sesli akorlarn nitelikleri uygun olmayabilir. ki aamal snav yapan okullarn yarn 4 sesli akoru hiçbir aamada sormamas, buna karn dier yarn güçlük derecesi yüksek olan 4 sesli akorlar sormas, okullar arasndaki snav düzeyleri açndan çok büyük farklklar olduunu göstermektedir. 9

10 Ezgi Analizi Tablo Ezgilerin Özelliklerine likin Analizler Say Ortalama Ortanca Standart Sapma 1.Ezgi 10 44,2 43,5 4,4 Tamamen 2.Ezgi 10 40,3 40 5,1 Büyük Ölçüde 3.Ezgi 10 40,2 39 5,4 Büyük Ölçüde 4.Ezgi 10 39,4 38,5 6,5 Büyük Ölçüde 5.Ezgi 10 28,1 24,5 8,6 smen 6.Ezgi 10 33,2 31,5 4,8 smen 7.Ezgi 10 35,0 34,5 9,1 Büyük Ölçüde 8.Ezgi 10 39,6 40,5 5,1 Büyük Ölçüde 9.Ezgi 10 41,4 40,5 5,3 Büyük Ölçüde 10.Ezgi 10 37,9 38 4,9 Büyük Ölçüde 11.Ezgi 10 33,6 33,5 7,1 smen 12.Ezgi 10 41,5 40,5 5,2 Büyük Ölçüde 13.Ezgi 10 33,1 34 8,1 smen 14.Ezgi 10 33,8 35,5 11,3 smen 15.Ezgi 10 31,1 30 8,1 smen 16.Ezgi 10 26,8 26 9,0 smen 17.Ezgi 10 27,1 26,5 8,6 smen 18.Ezgi 10 32,3 34 6,8 smen 19.Ezgi 10 38,6 37,5 6,2 Büyük Ölçüde 20.Ezgi 10 32,1 29,5 5,8 smen 21.Ezgi 10 34,3 33,5 8,0 Büyük Ölçüde 22.Ezgi 10 26,9 26 6,8 smen 23.Ezgi 10 28,5 27,5 9,7 smen 24.Ezgi 10 29,9 29,5 8,7 smen 25.Ezgi 10 35,6 34,5 4,1 Büyük Ölçüde 26.Ezgi 10 35,2 36 3,5 Büyük Ölçüde 27.Ezgi 10 34,4 34 7,8 Büyük Ölçüde 28.Ezgi 10 37,9 37,5 7,1 Büyük Ölçüde 29.Ezgi 10 31,4 32 6,5 smen 30.Ezgi 10 33,7 32 8,5 smen 31.Ezgi 10 29,7 29 8,7 smen 32.Ezgi 10 31,3 28,5 6,8 smen 33.Ezgi 10 41,4 40 4,1 Büyük Ölçüde 34.Ezgi 10 35,3 35 6,5 Büyük Ölçüde 35.Ezgi 10 36,2 36 8,6 Büyük Ölçüde 36.Ezgi 10 30,8 31 8,4 smen 37.Ezgi 10 30,2 30 9,3 smen 38.Ezgi 10 36,9 37,5 6,8 Büyük Ölçüde 39.Ezgi 10 35,7 39,5 11,3 Büyük Ölçüde 40.Ezgi 10 32,5 35 8,7 smen 41.Ezgi 10 35,0 34,5 9,3 Büyük Ölçüde 42.Ezgi 10 36,7 37,5 6,7 Büyük Ölçüde 43.Ezgi 10 34, ,0 Büyük Ölçüde Tablo de görüldüü gibi, sorulan ezgilerin özelliklerinin iyi bir ezgi olup olmama durumlarn belirlenmesi için uzmanlarca yaplan deerlendirme sonucunda sadece 1 ezgiye (1.Ezgi) Tamamen (% 2,325), 22 ezgiye Büyük Ölçüde (%51,162), 20 ezgiye de Ksmen (% 46,511) yan verilmitir. Bireylerin gelikin bir ezgi belleine sahip olmas, 10

11 Bildiriler 8. Ulusal Müzik Eitimi Sempozyumu, Eylül 2009, OMÜ mesleki müzik eitiminde önem tamaktadr. Bu nedenle çeitli müzik yetenei ölçüm navlarnda ezgi belleini ölçmeye yönelik sorular yer almaktadr. Uzmanlarn yapm olduu deerlendirme sonuçlarna göre, MB Örenci Özel Yetenek Giri navlarndaki ezgi sorularn yarya yakn iyi bir ezgi olma özelliini tam olarak tamadklar söylenebilir. Ezgi belleine verilen puanlamalar da göz önüne alndnda bu sorularn daha özenle oluturulmas uygun görülmektedir Ritim Analizi Tablo /4 lük Ölçü ile Yazlan Sorularda Kullanlan Ritim Kalplar ra No Ritim Kalplar f Kullanlma kl % 2/4 lük Ritimlerde ra No Ritim Kalplar f Kullanlma kl % 2/4 lük Ritimlerde , , , , ,5 5, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,84 11

12 Tablo in devam ra No Ritim Kalplar f Kullanlma kl % 2/4 lük Ritimlerde ra No Ritim Kalplar f Kullanlma kl % 2/4 lük Ritimlerde , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,84 Toplam Tablo de görüldüü gibi, 1 nolu ritim kal % 6,3 orannda, 2 nolu ritim kal % 5,9 orannda, 3 nolu ritim kal % 5,5 orannda, 4 nolu ritim kal % 5,0 orannda, 5 nolu 12

13 Bildiriler 8. Ulusal Müzik Eitimi Sempozyumu, Eylül 2009, OMÜ ritim kal % 4,6 orannda, 6 nolu ritim kal % 4,2 orannda, 7 nolu ritim kal % 3,8 orannda, 8 ve 9 nolu ritim kalplar % 3,4 orannda, 10 ve 11 nolu ritim kalplar % 2,9 orannda, 12, 13 ve 14 nolu ritim kalplar % 2,5 orannda, 15 ve 16 nolu ritim kalplar % 2,1 orannda, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23 ve 24 nolu ritim kalplar % 1,68 orannda, 25 nolu ritim kal % 1,26 orannda, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48 ve 49 nolu ritim kalplar % 0,84 orannda, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61 ve 62 nolu ritim kalplar ise % 0,42 orannda sorulmutur. Dörtlük sürenin bölünmesinden oluan 4 onaltk, 2 onaltk ile 1 sekizlik, 1 sekizlik ile 2 onaltk ya da onaltklarn bata ve sonda olduu küçük senkop gibi süre kalplarn Türk halk ezgilerinin sözlü örneklerinde ve halk danslar ezgilerinde çokça kullanlmas nedeniyle gündelik müzik yaamzda oldukça sk yer almaktadr. Dolayyla tablonun ilk rasnda görüldüü gibi 4 onaltk ile 2 sekizlikten oluan süre kalplarn kullanlmas hiç de rt deildir ya da ikinci srada olduu gibi 2 sekizlik ile 2 onaltk ve 1 sekizlik ya da üçüncü sradaki onaltklarn bata ve sonda olduu küçük senkop ile 1 dörtlükten oluan süre kalplarn gelmesi bu çözümlemeye uygun dümektedir. Tablo /4 lük Ölçü ile Yazlan Sorularda Kullanlan Ritim Kalplar S. No Ritim Kalplar f Kullanlma kl % 4/4 lük Ritimlerde 1 1 3, , , , , , , ,03 S. No Ritim Kalplar f Kullanlma kl % 4/4 lük Ritimlerde , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,03 13

14 Tablo nin devam ra No Ritim Kalplar f Kullanlma Skl % 4/4 lük Ritimlerde , , , , ,03 Toplam Tablo de görüldüü gibi, 4/4 lük tüm ritim kalplarn her biri sorularda birer kez yer almr. Her birinin oran % 3,03 dür. 4/4 lük ölçüde kullanlan ritim kalplar say bakndan, 2/4 lük ölçüde kullanlan ritim kalplarn yarndan biraz fazladr. 4/4 lük ölçüde kullanlan ritim kalplar her okulda farklk göstermektedir. Ölçüdeki birim say arttkça kullanlan ritim kalplarn artmas, çeitlenmesi olaan görülmektedir. Tablo /8 (2+3) lik Ölçü ile Yazlan Sorularda Kullanlan Ritim Kalplar ra No Ritim Kalplar f Kullanlma Skl % 5/8 lik (2+3) Ritimlerde , , , , , , , , , ,1 Toplam

15 Bildiriler 8. Ulusal Müzik Eitimi Sempozyumu, Eylül 2009, OMÜ Tablo de görüldüü gibi, 1 nolu ritim kal % 21,4 orannda, 2 ve 3 nolu ritim kalplar % 14,3 orannda, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10 nolu ritim kalplar ise % 7,1 orannda sorulmutur. 5/8 (2+3) lik ölçüde yazlan sorularn tamamnda, üç sekizliin bulunduu aksak vuruun, yeni bir süre kullanlarak belirginletirildii görülmektedir. Tablodaki 5/8 (2+3) lik bir ölçüde kullanlan süre saylar farklklar göstermekte, bu saylar 2 ile 7 arasnda demektedir. Yöneltilen ritim sorularn ikier ölçü olarak sorulduu düünüldüünde, kullanlan süre saylarn ikiye katlanarak 4 ile 14 arasnda detii sonucu ortaya çkmaktadr. kier ölçü olarak görünen ancak süre saylar bakndan 10 say fark bulunan bu ölçüler, okullar arasndaki deerlendirmelerde de büyük farklklar oluturaca göstermektedir. Bu denli farkl bir yaklam, genel deerlendirmeyi hangi yönde etkileyebilir sorusunu akla getirmektedir. Tablo /8 (3+2) lik Ölçü ile Yazlan Sorularda Kullanlan Ritim Kalplar ra No Ritim Kalplar f Kullanlma Skl % 5/8 lik (3+2) Ritimlerde , , , ,5 Toplam Tablo de görüldüü gibi, 1 ve 2 nolu ritim kalplar % 25 orannda, 3, 4, 5 ve 6 nolu ritim kalplar ise % 12,5 orannda sorulmutur. 5/8 (3+2) lik ölçünün, 5/8 (2+3) lik ölçüye oranla daha az sorulduu, bu durumun Türk müzii yaptlarnda kullanlan bu ölçülerin kullanm skl ile uyum gösterdii düünülmektedir. Tablodaki ritim kalplarnda kullanlan süre saylar, 4 ile 8 arasnda demektedir. 5/8 (3+2) lik ölçülerin de ikier ölçü olarak sorulduu düünüldüünde, soru saylar bakndan ayn 5/8 (2+3) lik ölçülerde olduu gibi ikiye katlanarak 10 sayk bir fark oluturaca, bu durumun da okullar arasndaki deerlendirmelerde farklklar oluturabilecei görülmektedir. Tablo de görüldüü gibi, snav tek aamada yapan okullarn snav boyutlarndan ezgi puanlarn oran % 35,4, çift ses puanlarn oran % 19, ritim puanlarn oran % 17,4, üç ses puanlarn oran % 15,2, tek ses puanlarn oran % 12,2 ve dört ses puanlarn oran da % 0,8 dir. 15

16 Snav Boyutlarn lama ve Soru Saylar Analizi Tablo Snav Tek Aamada Yapan Okullarn Snav Boyutlarna Verdii lamalarn Analizi Boyutlar Tek Ses Çift Ses Üç Ses Dört Ses Ezgi Ritim f % , , , , ,4 Toplam nav tek aamada yapan okullarn snav boyutlar incelendiinde en yüksek puanlamann ezgiye verildii, bunu sras ile çift ses, ritim, üç ses, tek ses ve dört ses boyutunun takip ettii görülmektedir. Snavn ezgi boyutu tek ses, aralk, ritim gibi dier boyutlar da içerdiinden bu boyuta verilen puanlamann dierlerine göre yüksek olmas doal görünmektedir. Soru say ve yantlama güçlüü göz önüne alndnda dört sese verilen puanlamann uygun olduu düünülmektedir. Tablo Snav Tek Aamada Yapan Okullarn Snav Boyutlarndaki Soru Saylarn Analizi Boyutlar f % Tek Ses Soru Say Çift Ses Soru Say Üç Ses Soru Say Dört Ses Soru Say Ezgi Soru Say Ritim Soru Say Toplam Tablo de görüldüü gibi, snav tek aamada yapan okullarn snav boyutlarndan tek ses soru saylarn oran % 30, çift ses soru saylarn oran % 28, üç ses soru saylarn oran % 19, ezgi soru saylarn oran % 13, ritim soru saylarn oran % 9 ve dört ses soru saylarn oran da % 1 dir. 16

17 Bildiriler 8. Ulusal Müzik Eitimi Sempozyumu, Eylül 2009, OMÜ nav tek aamada yapan okullar karlaldnda, her boyuttaki soru sayn birbirlerinden farkl olduklar görülmektedir. En büyük farkln, 0 ile 8 soru arasnda olan üç ses boyutunda olduu anlalmaktadr. Bu boyutun hiç deerlendirilmeye alnmamas ya da soru sayn fazla olmas, sakl bir ölçmede genel puanlamay nasl etkileyecei sorusunu gündeme getirmektedir. Tablo Snavki Aamada Yapan Okullarn Snav Boyutlarna Verdii lamalarn Analizi 1.Aama 2.Aama Boyutlar Tek Ses Çift Ses Üç Ses Dört Ses Ezgi Ritim f % , , , , ,2 Toplam Tek Ses Çift Ses Üç Ses Dört Ses Ezgi Ritim Toplam Tablo de görüldüü gibi, snav iki aamada yapan okullarn 1.aamada snav boyutlarndan ezgi puanlarn oran % 40,7, ritim puanlarn % 19,2, çift ses puanlarn % 16,5, üç ses puanlarn % 11,9 ve tek ses puanlarn % 11,8 dir. Snavn 2.aamasnda ise nav boyutlarndan ezgi puanlarn oran % 39, ritim puanlarn % 20, çift ses ve üç ses puanlarn % 17, dört ses puanlarn % 6 ve tek ses puanlarn % 1 dir. nav iki aamada yapan okullarn 1.aamasnda, en yüksek puanlamann ezgiye verildii, ancak en büyük farkln da yine 20 puan ile ezginin deerlendirilmesinde görülmektedir. Bunu sras ile çift ses, dört ses, ritim, tek ses ve üç ses boyutlarn izledii görülmektedir. nav iki aamada yapan okullarn 2.aamasnda, en yüksek puanlamann yine ezgiye verildii, ancak en büyük farkln 15 puan ile dört ses puanlamalarnda olduu görülmektedir. Bunu sras ile ezgi, çift ses, üç ses, tek ses ve ritim boyutlarn izledii görülmektedir. 17

18 navn her iki aamasnda ezgi puann yüksek olmas, bu boyutun tek ses, aralk, ritim gibi dier boyutlar da kapsad düünüldüünde doal görünmektedir. Tablo Snavki Aamada Yapan Okullarn Snav Boyutlarndaki Soru Saylarn Analizi Boyutlar f % Tek Ses Soru Say ,7 Çift Ses Soru Say ,7 1.Aama Üç Ses Soru Say ,4 Dört Ses Soru Say Ezgi Soru Say ,0 Ritim Soru Say ,2 Toplam Tek Ses Soru Say ,5 Çift Ses Soru Say ,2 2.Aama Üç Ses Soru Say ,2 Dört Ses Soru Say ,5 Ezgi Soru Say ,2 Ritim Soru Say ,3 Toplam Tablo de görüldüü gibi, snav iki aamada yapan okullarn 1.aamada snav boyutlarndan tek ses soru saylarn oran % 36,7, çift ses soru saylarn oran % 25,7, üç ses soru saylarn oran % 17,4, ezgi soru saylarn oran % 11,0 ve ritim soru saylarn oran % 9,2 dir. Snavn 2.aamasnda ise snav boyutlarndan çift ses ve üç ses soru saylarn oran % 29,2, ezgi soru saylarn oran % 14,2, ritim soru saylarn oran % 11,3, dört ses soru saylarn oran % 8,5 ve tek ses soru saylarn oran % 7,5 dir. Snav iki aamada yapan okullarn 1.aamadaki soru saylarndaki en büyük farkn 6 ar soru ile üç ses ve çift seste olduu, bunu srasyla tek ses, ezgi ve ritim soru saylarn izledii görülmektedir. 2.Aama düünülerek dört sesin sorulmamas olaan görülmektedir. 18

19 Bildiriler 8. Ulusal Müzik Eitimi Sempozyumu, Eylül 2009, OMÜ Snav iki aamada yapan okullarn 2.aamadaki soru saylar karlaldnda, soru saylarndaki en büyük farkn 5 er soru ile dört ses ve üç seste olduu, bunlar srasyla tek ses, çift ses ve ezgi soru saylarn izledii, ritim soru saylarnda ise fark olmad anlalmaktadr. Sonuç ve Öneriler Tek Sese likin Sonuçlar nav tek ve iki aamada yapan okullar arasnda sorulan tek ses sayn 5 ile 10 arasnda detii, ses geniliinin kaln Si-Re2 arasnda olduu anlalmaktadr. Bu ses geniliinin ise adaylarn snava girdiklerindeki yalar ve biyolojik geliim durumlar göz önünde bulundurulduunda, ses srlarna uygun olduu düünülmektedir. Aralklara likin Sonuçlar nav tek aamada yapan okullarn tamamna yaknda, sorulan uyumlu aralk sayn uyumsuz aralklarn sayna oranla daha fazla olduu görülmektedir. nav iki aamada yapan okullarn ikinci aamasnda, uyumsuz aralklarn uyumlu aralklara oranla daha fazla sorulduu gözlemlenmektedir. Ayn zamanda snavn farkl amalarda yapld göz önüne alndnda uyumlu aralk ile uyumsuz aralk saylarn dengeli bir dam gösterdii görülmektedir. Üç Sesli Akorlara likin Sonuçlar nav tek aamada yapan okullarda genellikle 3 sesli majör, minör akor ve çevrimleri yer almakta, ancak sorulan akor saylar ve durumlar tüm okullarda farkl ekilde dam göstermektedir. nav iki aamada yapan okullardan iki okul dndakiler 1.aamada 3 sesli akorlara yer vermemilerdir. 2.aamada ise sorulan akorlarn nitelikleri ve soru saylarnda art görülmektedir. Ancak, iki okulun uyumsuz akor seçiminde snava hazrlksz gelen örencileri göz önüne almad görülmektedir. Dört Sesli Akorlara likin Sonuçlar nav tek aamada yapan okullardan biri dnda hiçbirinin 4 sesli akor sormad görülmektedir. nav iki aamada yapan okullardan üçünün, 4 sesli akoru sadece 2.aamada sormalar, ölçme yöntemi açndan uygun görülebilir. ki aamal snav yapan okullarn yarn 4 sesli akoru hiçbir aamada sormamas, buna karn dier yarn güçlük derecesi yüksek olan 4 sesli akorlar sormas, okullar arasndaki snav düzeyleri açndan çok büyük farklklar olduunu göstermektedir. Ezgilere likin Sonuçlar Gelitirmeye elverili bir motifin ritim ve seslerinden yararlanlarak oluturulan bir ezgi, sadece yanak ya da ayrk aralklarla deil hem yanak hem ayrk aralklarn birlikte kullanlmasyla oluturulmalr. lk cümle, soru etkisi uyandrabilecek bir sesle bitmeli, ikinci cümle ise soru durumundaki ilk cümleye yant oluturabilecek bir özellik tamalr. Ararmada, uzmanlarn yapm olduu deerlendirme sonuçlarna göre, MB renci Özel Yetenek Giri Snavlarndaki ezgi sorularn yarya yakn, iyi bir ezgi olma özelliini tam olarak tamad anlalmaktadr. 19

20 Ritimlere likin Sonuçlar Türk halk ezgilerinin sözlü örneklerinde ve halk danslar ezgilerinde çokça kullanlan 4 onaltk, 2 onaltk ile 1 sekizlik, 1 sekizlik ile 2 onaltk ya da onaltklarn bata ve sonda olduu küçük senkop gibi süre kalplar snavn ritim boyutunda yer ald, bunun da adaylarn yaantlarnda var olan ritimlerle benzerlik gösterdii görülmektedir. navlarn ritim boyutunda yer alan 4/4 lük ölçüde kullanlan ritim kalplarn, say bakndan, 2/4 lük ölçüde kullanlan ritim kalplarn yarndan biraz fazla olduu anlalmaktadr. 5/8 (3+2) lik ölçünün, 5/8 (2+3) lik ölçüye oranla daha az sorulduu, bu durumun Türk müzii yaptlarnda kullanlan bu ölçülerin kullanm skl ile uyum gösterdii düünülebilir. 5/8 lik ölçünün her iki kuruluundaki ölçülerde bulunan süre saylarnda önemli derecede farklklar bulunmaktadr. nav Boyutlarna likin Sonuçlar nav tek ve iki aamada yapan okullarda en yüksek puanlamann ezgi boyutuna verildii görülmektedir. Bu boyutta tek ses, aralk, ritim gibi dier boyutlarn da bulunduu düünüldüünde verilen puanlamann uygun olduu söylenebilir. nav tek aamada yapan okullarda 3 ses boyutunun soru say, 0 ile 8 arasnda demektedir. Bu kadar büyük farkln genel puanlamaya nasl yans tartlabilir bir durum olarak görülmektedir. nav iki aamada yapan okullarn ilk aamasnda boyutlara verilen puanlamalar arasnda en büyük farkln 20 puan ile ezgi boyutunda olduu görülmektedir. 2.aamasnda ise bu farkln 15 puan ile dört ses boyutunda olduu anlalmaktadr. Deerlendirmedeki bu kadar büyük farklklarn, örencilerin genel deerlendirilmesini olumsuz yönde etkileyebilecei düünülmektedir. lk aamadaki soru saylarndaki en büyük fark 6 ar soru ile üç ses ve çift seste; 2.aamada ise bu fark 5 er soru ile dört ve üç seste yer almaktadr. Snav iki aamada yapan okullarda dört ses sadece 2.aamada yer almaktadr. Öneriler MEB nn ilgili birimleri ve alanla ilgili uzmanlarn birlikte oluturduu kurullarca, MB Örenci Özel Yetenek Giri Snav ile ilgili yeniden bir yönerge hazrlanmal, snav boyutlar, soru saylar ve puanlamalar ayrnt bir ekilde belirlenmelidir. En yüksek puanlamann verildii ezgi belleini ölçmeye yönelik sorular için hazrlanan ezgiler, adaylarn içinde bulunduklar ya ve biyolojik geliim özellikleri de göz önünde bulundurularak özenle hazrlanmalr. Aralk, akor ve ritim duyma ile ilgili boyutlardaki zorluk dereceleri aralmal, adaylarn alm olduklar eitim durumlar da göz önüne alnarak, sorular bu ararmalar nda hazrlanmalr. Yurt içi ve yurt dnda, yetenek ölçme ile ilgili yaplan çalmalar incelenerek MB de örenci seçiminde uygulanabilirlii aralmalr. navlar için hazrlanan sorularn ölçme ve deerlendirilmesi, standartlalm ölçeklere göre yaplmal ve bunun tüm okullarn snavlarnda ayn biçimde uygulanmas salanmalr. MB de görev yapan öretmenler, snavlarla ilgili olarak hizmet içi kurslar yoluyla bilgilendirilmelidir. 20

21 Bildiriler 8. Ulusal Müzik Eitimi Sempozyumu, Eylül 2009, OMÜ KAYNAKÇA ATAK YAYLA, A. (2003). Müziksel Yetenein Ölçümü. Yaymlanmam Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eitim Bilimleri Enstitüsü, Müzik Öretmenlii Bilim Dal. BOYLE, J.D., RADOCY, R.E. (1987). Experiences. New York: Schirmer Books. Measurement and Evaluation of Musical KÖSE, G. (2007). Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinin Müzik Alanna Örenci Seçimi. Yaymlanmam Yüksek Lisans Tezi. Abant zzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Müzik Eitimi Anabilim Dal. ÖZ, Ç. (1999). den G.Ü. G.E.F. Müzik Eitimi Bölümüne Gelen Örencilerin Piyano Dersindeki Baarlarn ncelenmesi. Yaynlanmam Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Müzik Eitimi Bilim Dal. ÖZGÜR, Ü., AYDOAN, S.(2006).Müziksel itme Okuma Eitimi ve Kuram-1. (Dördüncü Bask). Ankara: Sözkesen Matbaas. ÖZGÜR, Ü. (1996). Müzik Bölümlerinde Okutulmakta Olan Müziksel itme-okuma- Yazma Dersinin çerii, Sorunlar ve Çözümüne likin Ders Öretmenlerinin Görüleri. I. Ulusal Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümleri Sempozyumu, Kasm. Uluda Üniversitesi, Bursa. SHUTER-DYSON, R. (1999). Musical Ability. In The Psychology of Music. (Second Edition). D. Deutsch (Editor), (p ). California: Academic Press. Türk Dil Kurumu, (2008). Bilim ve Sanat Terimleri Ana Sözlüü. < >. (2008, Ekim 06). UÇAN, A. (1994). Müzik Eitimi, Temel Kavramlar-lkeler-Yaklamlar ve Türkiye de Cumhuriyetin lk Altm Yndaki Durum. (Birinci Basm). Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yaynlar. UÇAN, A. (2005). nsan ve Müzik, nsan ve Sanat Eitimi, Temel Kavramlar-lkeler- Yaklamlar ve Türkiye deki Durum. (Üçüncü Basm). Ankara: Evrensel Müzikevi Yaynlar. ÜNLÜ, S. (2001). PSKOLOJ. (Birinci Basm). Eskiehir: Anadolu Üniversitesi Yaynlar. 21