Diyabetik Maküla Ödemi Tedavisinde İntravitreal Ranibizumab Uygulamasının Görsel Başarıya Etkisi*

Transkript

1 ÖZ KLİNİK ÇALIŞMA/ORIGINAL ARTICLE Diyetik Mkül Ödemi Tedvisinde İntrvitrel Rniizum Uygulmsının Görsel Bşrıy Etkisi* Evlution of Visul Acuity Outcomes for Intrvitrel Rniizum in Dietic Mculr Edem Nurten ÜNLÜ 1, Mehmet Akif ACAR 1, Güner ÖZKAN ÜNEY 2, Dicle HAZIROLAN 2, Uğur Emrh ALTIPARMAK 1, Firdevs ÖRNEK 2 Amç: Diyetik mküler ödem tedvisinde intrvitrel rniizum uygulnn olgulrın görsel ve ntomik sonuçlrını değerlendirmek Gereç ve Yöntem: Diyetik mkül ödemi nedeniyle intrvitrel (IV) rniizum uygulnn 28 hstnın 34 gözü retrospektif olrk incelendi. Tedvi öncesinde görme keskinlikleri (GK), iyomikroskopi, göz içi sıncı, optik koherens tomogrfi (OKT) ve fundus flöresein njiyogrfi (FA) ulgulrı değerlendirildi. Bulgulr: Çlışmy lınn olgulrın16 sı kdın, 12 si erkek idi. Ortlm yş 56.6±7.6 ortlm tkip süresi 9.4±5.6 ydı. Grup 1 (18 göz) mkül ödemi için ilk tedvi olrk intrvitrel rniizum enjeksiyonu ypılnlr, Grup 2 (16 göz) en z 3 y önce mkül ödemi için grid ve/vey fokl lzer fotokogülsyon uygulnıp ynıt lınmyn gözlerden oluşmktydı. Grup 1 de ortlm 2.1±0.9, Grup 2 de 2.1±0.8 rniizum enjeksiyonu uygulndı. Görme keskinlikleri enjeksiyon öncesinde Grup 1 de ortlm 0.67±0.52 logmar, Grup 2 de 0.64 ±0.28 log MAR iken son kontrolde Grup 1 de 0.30±0.32 logmar Grup 2 de 0.62±0.44 logmar idi. İki grup rsınd isttistiksel olrk nlmlı frk vrdı. (p=0.03 Mnn Whitney U testi). Her iki grupt d tkiplerde sntrl mkül klınlıklrınd nlmlı zlm izlendi. Sonuç: Diffüz diyetik mküler ödem gelişen olgulrd intrvitrel rniizum uygulmsınd erken dönemde olgulrın önemli ir kısmınd mküler ödemde zlmnın ynı sır görme rtışı vey stilizsyonu sğlnmktdır. Bu etki tedviye primer olrk rniizum ile şlnn olgulrd dh yüksek gii görünmekle irlikte tedvinin etkinliğini değerlendirmek için uzun süreli ve olgu syısı dh çok serilerle gereksinim vrdır. Anhtr Kelimeler: Diyetik mkül ödemi, lzer fotokogülsyon, intrvitrel rniizum enjeksiyonu. ABSTRACT Purpose: To evlute the ntomicl nd functionl outcome of intrvitrel rniizum injection in dietic mculr edem. Mterils nd Methods: Thirty-four eyes of 28 ptients treted with intrvitrel rniizum for dietic mculr edem were retrospectively reviewed. Best corrected visul cuity (BCVA) determintion, iomicroscopy, introculr pressure, opticl coherence tomogrphy nd fundus fluorescein ngiogrphy were performed efore the tretment. Results: Sixteen ptients were femle nd 12 were mle. The men ge ws 56.6±7.6 yers nd the men follow-up time ws 9.4±5.6 months. Group 1 consisted of 18 eyes with mculr edem which ws treted primrily with intrvitrel rniizum injection nd Group 2 consisted of 16 eyes with mculr edem tht hd filed to respond to previous lser photocogultion nd were treted with intrvitrel rniizum injection. The men numer of injections ws 2.1±0.9 in group 1 nd 2.1±0.8 in group 2. The men logmar BCVA ws 0.67±0.52 in group 1nd 0.64 ±0.28 in group 2 efore the injections. BCVA improved to 0.30±0.32 in group 1 nd 0.62±0.44 in group 2. The difference etween the BCVA efore nd the injections ws sttisticlly significnt. (p=0.03 Mnn-Whitney U test). There ws significnt centrl fovel thickness reduction in oth groups. Conclusion: In the short term, the mculr edem decresed nd the visul cuity either improved or stilized in the vst mjority of ptients with dietic mculr edem fter intrvitrel rniizum injection. Primry rniizum tretment seemed to e more efficient. Long-term studies with lrge cse series re needed to determine the efficcy of this tretment. Key Words: Dietic mculr edem, lser photocogultion, intrvitrel rniizum injection. * Bu çlışm, TOD 46.Ulusl Oftlmoloji Kongresi nde sözel ildiri olrk sunulmuştur. 1- M.D. Associte Professor, Ankr Trining nd Reserch Hospitl, Eye Clinic, Ankr/TURKEY UNLU N., unlunurten@yhoo.com ACAR M.A., mcr06@hotmil.com ALTIPARMAK U.E., eltiprmk@hotmil.com 2- M.D., Ankr Trining nd Reserch Hospitl, Eye Clinic, Ankr/TURKEY OZKAN UNEY G., guner_ozkn@yhoo.com HAZIROLAN D., dicleoncel@hotmil.com ORNEK F., firdevsornek@yhoo.com Geliş Trihi - Received: Kul Trihi - Accepted: Ret-Vit 2013;21:17-22 Yzışm Adresi / Correspondence Adress: M.D. Associte Professor, Nurten UNLU Ankr Trining nd Reserch Hospitl, Eye Clinic, Ankr/TURKEY Phone: E-Mil: unlunurten@yhoo.com

2 18 Diyetik Mkül Ödemi Tedvisinde İntrvitrel Rniizum... GİRİŞ Diyetik mkül ödemi (DMÖ) diyetik retinoptili hstlrd en önemli görme kyı nedenlerinden iridir. Genel nlmd mkül ödemi, mkül ölgesindeki retin içinde, ekstrselüler lndki sıvı irikiminin göstergesidir ve eğer mkül merkezindeki retin klınlşırs görme keskinliğini tehdit eder. Mkül ödemi y mikronevrizmlrdn direkt sızıntı y d iç retin tklrındki hipoksinin vsküler endotelil growth fktörü (VEGF) gii vsküler geçirgenliği rtırn fktörlerin slınımın neden olmsıyl orty çıkn klinik ir tlodur. Klinik olrk nlmlı mkül ödemi Erly Tretment Dietic Retinopthy Study (ETDRS ) trfındn: Mkül merkezinde vey 500 μm içinde retin klınlşmsı, Mkül merkezinden 500 µm içerisinde sert eksud ve itişik retind klınlşm, Bir kısmı mkül merkezinden 1 disk mesfede oln 1 disk genişliğinde retin klınlşmsı olrk trif edilmiştir. 1 DMÖ tedvisinde fokl ve/vey grid lzer tedvisi en çok kullnıln tedvi yöntemleridir. Diyetik Retinopti Erken Tedvi Çlışm gruunun rştırmsınd fokl lzer tedvisi ile 3 yıld ort derecede görme kyı (15 hrf ve üzeri) riskinin %50 zldığı gösterilmiştir. 1 Görmesi 20/40 ve ltınd oln hstlrın ylnızc %16 sınd 3 yıld 15 hrf ve üzeri görme kznımı elde edilmiştir. Son yıllrd DRCR.net çlışmsınd lzer tedvisi ile olgulrın %31 inde 10 hrf ve üzeri görme rtışı elde edilirken, %19 olgud ilerleyici görme kyı (2 yıld 2 sır ve üzeri görme kyı) ve skotom riski ildirilmektedir. 2 DRCR. net gruunun ir şk çlışmsınd ise %19 olgud ilerleyici görme kyı ildirilmektedir. 3 Lzer tedvisinin diyetik mkül ödeminde etkinliğinin sınırlı olmsı günümüzde yeni tedvi ryışlrını gündeme getirmiştir. Trimsinolone ve VEGF ntgonistleri gii intrvitrel frmokoterpötik jnlr günümüzde diyetik mkül ödemi tedvisinde yeni tedvi seçenekleri rsın girmiştir. 4-7 Bu çlışmnın mcı diyetik mküler ödem tedvisinde intrvitrel rniizum uygulnn olgulrın görsel ve ntomik sonuçlrını değerlendirmektir. GEREÇ VE YÖNTEM Ock 2011-Myıs 2012 trihleri rsınd diyetik mkül ödemi nedeniyle intrvitrel rniizum uygulnn olgulrın dosy kyıtlrı retrospektif olrk incelendi. Olgulrın çlışmy dhil edilme kriteri; 18 yş üstünde olm, en iyi düzeltilmiş görme keskinliği Snellen eşeli ile 0.03 ile 0.8 rsınd olmsı, optik koherens tomogrfide (OKT) sntrl mkül klınlığının 250 µm olmsı, görme zlmsın neden olrk diyet dışınd şk ir ptolojinin olmmsı olrk elirlendi. Olgulrın tedvi öncesinde Snellen eşeli ile en iyi düzeltilmiş görme keskinliği ölçüldü. Biyomikroskopi, göz içi sıncı ölçümü, midriyzisle fundus muyenesi, fundus flöresein njiyogrfi (Crl Zeiss FF 450) ve OKT tetkiki (Crl Zeiss Strtus OCT version) ypıldı. Tedvi öncesinde olgulr metolik kontrol için tetkik edilip gerekli olgulrd kn şekeri regülsyonu için endokrinoloji konsültsyonu istendi. Tromoemoli öyküsü, kontrol edilemeyen hipertnsiyonu oln, HA1c >12% ve OKT de vitreomküler çekinti sptnn olgulr çlışm dışı ırkıldı. İntrvitrel rniizum uygulmsı için olgulr yn etkiler konusund detylı olrk ydınltıldı, hst ve ykınlrındn ilgilendirilmiş onm formlrı lındı. Göz içi enjeksiyonlr meliythne şrtlrınd gerçekleştirildi. Topikl uygulnn proprkini tkien göz kpklrı %10, kirpikler ve konjonktiv %5 lik povidon iyotl temizlendi. Hstlrın yüzü steril örtü (drpe) ile örtülüp kpk spekulumu tkıldıktn sonr 0.5 mg/0.05 ml rniizum (Lucentis, Novrtis, Phrm AG, İsviçre) limustn psödofkik ve fkik gözlere 3.5 mm, fkik gözlerde 4 mm uzktn üst temporl kdrndn intrvitrel olrk ypıldı. Enjeksiyon sonrsı hstlr 5 gün süre ile kinolon gruu ir topikl ntiiyotik günde 4 def kullnılmk üzere verildi. Enjeksiyon sonrsı 1. günde ve dh sonrki ylık kontrollerde ön segment ve midriyzisle fundus iyomikroskopik muyenesi ypıldı. Birinci gün dışındki muyenelerde tüm hstlr mküler OKT ve gerekli olgulrd FA uygulndı. Olgulr ilk enjeksiyondn sonr ylık tkie lındı. Kontrollerde Snellen eşeli ile görme keskinliği, iyomikroskopi, göz içi sıncı ölçümü ypıldı. OKT sonuçlrı değerlendirildi. Görme keskinliğinde zlm, OKT de sntrl mkül klınlığı 250 µm fzl olmsı durumund tekrr enjeksiyon, fovel merkezinin 500 µm dışınd mikronevrizmsı oln olgulr ek fokl lzer fotokogülsyon uygulndı. Verilerin nlizi SPSS for Windows 16 pket progrmınd ypıldı. Sürekli değişkenlerin dğılımının normle ykın olup olmdığı ShpiroWilk testi ile rştırıldı. Tnımlyıcı isttistikler sürekli değişkenler için ortlm±stndrt spm (en küçük-en üyük) olrk ktegorik değişkenler ise olgu syısı ve (%) olrk gösterildi. Gruplr rsınd sürekli değişkenler yönünden frkın önemliliği Mnn Whitney U testiyle rştırıldı. Gruplr içerisinde tedvi öncesi ve tedvi sonrsı görme ve OCT düzeylerinde isttistiksel olrk nlmlı değişimin olup olmdığı Friedmn testi ve Wilcoxon İşret testiyle rştırıldı. p<0.05 için sonuçlr isttistiksel olrk nlmlı kul edildi.

3 Ret-Vit 2013;21:17-22 Ünlü ve rk. 19 Resim 1,: Olgu 1 Tedvi öncesi renkli fundus fotoğrfı GK: 0.7 (), FA de geç dönemde mkül ödemine sekonder yygın hiperflöresns (). Resim 2,: Olgu 1 in OKT tedvi öncesi SMK: 389 µm (), 6 ylık izlemde 2 intrvitrel rniizum enjeksiyonu sonrsı SMK 180 µm, GK: 1.0 (). BULGULAR Çlışmy 28 olgunun 34 gözü dhil edildi. Olgulrın 16 sı kdın (%57.2), 12 si (%42.8) erkekdi. Ortlm yş 56.6±7.6 (38-70), ortlm tkip süresi 9.4±5.6 ydı. Olgulrın tümü tip 2 diyetti. Ortlm DM süresi 12.6±4.4 (5-22) yıldı. Tedvi öncesi çekilen flöresein njiyogrfilerde 6 gözde (%17.6) fovel vsküler zond genişleme ve düzensizlik izlendi. İlk tedvi olrk diyetik mkül ödemi için intrvitrel rniizum enjeksiyonu uygulnn olgulr (18 göz) grup 1, dh önce (en z 3 y) mkül ödemi için grid ve/vey fokl lzer fotokogülsyon uygulnn 16 olgu ise grup 2 olrk dlndırıldı. Olgulr ortlm Grup 1 de 2.1±0.9 Grup 2 de ise 2.1±0.8 rniizum enjeksiyonu uygulndı. Enjeksiyon ypıln gözlerde Grup 1 de 13, Grup 2 de 10 göze tkiplerde ilve fokl ve/vey modifiye grid lzer fotokogülsyon tedvisi ypıldı. Görme prognozun kıldığınd şlngıç görme keskinliklerinin her iki grupt enzer olduğu görülmektedir ve gruplr rsınd şlngıç GK düzeyleri yönünden isttistiksel olrk nlmlı frklılık ulunmdı (p=0.714; Mnn Whitney U testi). Grup 1 de 1. yd ortlm görme keskinliği 0.41±0.32 logmar, Grup 2 de ise 0.45±0.21 logmar idi. 3. yd ise görme değerleri sırsıyl 0.38±0.29 logmar ve 0.55±0.30 logmar idi. Gruplr rsınd 1. yd ve 3. yd GK düzeyleri yönünden isttistiksel olrk nlmlı frklılık ulunmdı (p=0.431; p=0.105 Mnn Whitney U testi). Son kontrolde ise Grup 1 de görme keskinliği 0.30±0.32 logmar, Grup 2 de ise 0.62±0.44 idi, u frk isttiksel olrk nlmlı olrk dh yüksek ulundu (p=0.03 Mnn Whitney U testi). Gruplrın görme değişimleri Grfik 1 de izlenmektedir. Her iki grupt d zmn içindeki görme değişimi isttistiksel olrk nlmlı ulundu (p=0.009, p=0.0001). Görme düzeyindeki rtışlr ktığımızd 1. yd Grup 1 de 8 gözde (%44.4) 1 sır, 3 gözde (%16.7) 2 sır, 2 gözde (%11.1) ise 3 sır görme rtışı elde edildi. Grfik 1: Ortlm görme keskinliği değişimi (logmar).

4 20 Diyetik Mkül Ödemi Tedvisinde İntrvitrel Rniizum... Resim 3,: Olgu 2 renkli fundus fotoğrfı, eş y önce fokl lzer fotokogülsyon tedvisi ypılmış, GK: 0.1 (),FA de geç dönemde mküld yygın sızıntı (). Resim 4,: Olgu 2 nin OKT tedvi öncesi SMK:386 µm (), 9 ylık izlemde 2 intrvitrel rniizum enjeksiyonu sonrsı SMK 258 µm GK: 0.4 (). Bu ornlr Grup 2 de sırsıyl 3 göz (%18.8), 1 göz (%6.3) ve 5 göz (%31.3) idi. 3. Ay kontrolünde Grup 1 de 1 sır görme rtışı 5 göz (%27.7), 7 göz (%38.9) 2 sır ve 4 gözde (%22.2) 3 sır görme rtışı elde edildi. Grup 2 de ise u ornlr sırsıyl 2 göz (%12.5), 1 göz (%6.3) ve 3 göz (%18.8) idi. Son kontrolde Grup 1 de 2 gözde (%16.7) 1 sır, 5 gözde (%27.8) 2 sır ve 10 gözde (%55.5) 3 sır ve üzeri görme rtışı elde edildi. Bu ornlr grup 2 de sırsıyl 2 göz (%12.5), 3 göz (%18.8) ve 3 göz (%18.8) idi. Grup 1 de 3 gözde (%16.7) 1 sır görme kyı izlenirken grup 2 de 4 gözde (%25) görme ynı klırken, 4 gözde (%25) görme kyı görüldü. Grup 2 de 1gözde 3 sırdn dh fzl görme kyı izlendi. Son kontrolde gruplrdki görme keskinliği değişim değerleri grfik 2 de izlenmektedir. Sntrl mkül klınlık değişimleri grfik 3 de görülmektedir. Zmn içinde her iki gruptki sntrl mkül klınlık değişimi isttistiksel olrk nlmlı ulundu (p=0.011, p=0.0001). Her iki grupt d tkiplerde sntrl mkül klınlıklrınd nlmlı zlm izlenirken 3. y ve son kontrolde her iki grup rsındki frk isttistiksel olrk nlmlıdır (Mnn-Whitney U testi p=0.01 p=0.001). Enjeksiyon öncesi ve son kontrolde ypıln OKT sonuçlrı krşılştırıldığınd Grup 1 de 16 gözde (%88.9), grup 2 de 10 gözde (%62.5) mkül ödeminde zlm izlendi. Grup 1 de 1 göz (%5.5), grup 2 de 4 gözde (%25) mkül ödemi değişmezken, grup 1 de 1 gözde (%5.5) ve grup 2 de 2 gözde (%12.5) mkül ödeminde rtış sptndı. Grfik 2: Son kontrolde gruplr görme keskinliği değişimi (Snellen eşeli ile). Grfik 3: Ortlm sntrl mkül klınlık değişimi (µm).

5 Ret-Vit 2013;21:17-22 Ünlü ve rk. 21 TARTIŞMA Diyetik Retinopti Erken Tedvi Çlışmsıyl fokl lzer fotokogülsyon ile diyetik mkül ödeminde ort dereceli görme kyını %50 zldığı gösterilmiştir. 1 Anck lzer tedvisinde gerek görsel sonuçlrın sınırlı olmsı gerekse skotom gii yn etkilerin oluşmsı yeni tedvi ryışlrını gündeme getirmiştir. Steroidler ve nti-vegf jnlrın tek şın y d lzer tedvileri ile komine kullnımı DMÖ tedvisinde yeni ir dönemi şlmıştır. Pegptni ve evcizum ile ypıln çlışmlrl olumlu sonuçlr ildirilse de üzerinde en çok çlışn nti-vegf jn rniizumdır. Rniizum tüm VEGF-A formlrını inhie eden ir insn monoklonl ntikorudur. Nguyen ve rk., 8 yptığı ir çlışmd intrvitrel rniizum tedvisi ile diyetik mkül ödemli hstlrd hem görme keskinliğinde rtm hem de mkül klınlığınd zltm ildirilmiştir. Bu öncül çlışmyı tkien rniizum ile ilgili knıt dylı rndomize prospektif pek çok çlışm ypılmıştır. RISE ve RIDE çlışmlrının 2 yıllık sonuçlrınd ylık olrk ypıln rniizumın 0.3 y d 0.5 mg dozlrı rsınd frk olmdn kontrol gruun göre diyetik mkül ödemde hem görme rtışı hem de sntrl mküler klınlık çısındn nlmlı frk orty çıkmıştır. 9 RESOLVE çlışmsınd ise ilk 3 y oyunc intrvitrel 0.3 y d 0.5 mg rniizum ve kontrol gruund shm enjeksiyon ypılmış, 3. Aydn sonr PRN düzenine ğlı olrk tedviye devm edilmiştir. Tkiplerde mkül ödemi devm eden olgulrd ilve lzer fotokogülsyon ve dozun iki ktın çıkrılmsın izin verilmiştir. 12 ylık tkipler sonund rniizum ile tedvi edilenlerde görme keskinliğinde 10.3 hrf kznımı elde edilirken kontrol gruund 1.4 hrf kyı ildirilmektedir. Sntrl mkül klınlığınd ise rniizum gruund 194 µm kontrol gruund ise 48.4 µm lik ir incelme görülmüştür. Bşlngıç görmeye göre 10 hrf ve üzeri görme kznım ornlrı ise tedvi gruund %60.8 kontrol gruund ise %18.4 dür. 10 READ-2 çlışmsı ise rniizum tedvisi ile fokl/ grid lzeri tek tek ve komine olrk krşılştırmk mcıyl ypılmıştır. 1. Grupt şlngıçt 1, 3, 5. Aylrd 0.5 mg intrvitrel rniizum uygulnırken, 2. Grupt şlngıçt fokl/grid lzer tedvisi 3. Ayd gerekirse tekrr edilmiş, 3. Grupt ise 0.5 mg rniizum+fokl/grid lzer kominsyonu, gerekirse 3. yd tekrr edilmiştir. 6. ydn sonr tüm gruplrd tedvi gerektiğinde rniizum tedvisi tekrrlnmıştır. 2 yıllık tkip sonucund, intrvitrel rniizum tedvisi ile fokl mküler lzer tedvisinin sonuçlrı enzer ulunmuştur. Sdece enjeksiyon ypıln grupt en fzl görme kznımı elde edilmiştir. Enjeksiyon tedvisini lzer ile komine etmek enjeksiyon syısını yrı yrıy zltmıştır. 11 RESTORE çlışmsınd ise 3 grup vrdır; rniizum+shte lzer, rniizum+lzer, lzer+ shte enjeksiyon. Rniizum tedvisi tek şın y d lzer ile komine edildiğinde tek şın lzer tedvisine göre nlmlı olrk dh fzl görme rtışın neden olur. Bir yıl sonund 15 hrf ve üzeri görme kznımı gruplrd sırsıyl %22.6, %22.9 ve % 8.2 olrk ildirilmektedir. Görme keskinliği ve sntrl retinl klınlık çısındn tek şın rniizum ile rniizum+lzer gruund nlmlı ir frk olmmsın krşın tek şın lzer tedvisi hem görme rtışı hem de sntrl mkül klınlığını zltmd diğer gruplr göre yetersiz klmıştır. 12 DRCR.net çlışmsınd ise, shte enjeksiyon+lzer, rniizum+erken lzer (ir hft), rniizum+geç lzer (24 hft sonr) ve trimsinolone+erken lzer (ir hft) olrk dört gru yrıln 854 göz incelenmiştir. Bun göre 24 ylık tkip sonucund rniizum+erken lzer gruund+7±13 hrflik, rniizum+geç lzer gruund+9±14 hrflik, trimsinolone+lzer gruund+2±19 hrflik ve tek şın lzer ypıln grupt ise+3±15 hrflik ir görme rtışı ildirilmektedir. Rniizum ister erken ister geç lzer ile komine ypılmış olsun tek lzer y d trimsinolone+lzer kominsyonun göre üstün ulunmuştur. Mkül klınlığındki zlm miktrı enjeksiyon ypıln her 3 grupt enzerdir ve sdece lzer ypıln gru göre zlm miktrı dh fzldır. 13 Bu çok merkezli rndomize prospektif çlışmlrın ynı sır ülkemizden Btıoğlu ve rk., yptığı ir çlışmd diyetik mkül ödemi nedeniyle dh önceden lzer tedvisi uygulnıp mkül ödemi devm eden olgulrd intrvitrel rniizum tedvisi ile ortlm 11.3 ylık izlem sonrsınd tüm kontrollerde görme rtışı ildirilmektedir. Görme keskinliği %35.5 gözde 2 sır ve üzeri, %29 gözde 2 sır ltınd rtmış, %11.3 zlm ve %24.2 gözde görme de değişiklik ildirilmemektedir. Ayrıc ortlm SMK değerlerinde tedvi öncesine göre tüm kontrollerde zlm izlenmiş, u zlm 6. y ve son kontrolde isttistiksel olrk nlmlı ulunmuştur. Bizim çlışmmızd ise diyetik mkül ödeminde hem ilk tedvi olrk rniizum uygulnn hem de önceden mküler lzer tedvisi uygulnıp mkül ödemi devm eden olgulrd intrvitrel rniizum enjeksiyonu uygulmsı ile tüm kontrollerde şlngıç görmeye göre ortlm görme keskinliğinde rtış sptndı. Son kontrolde ise ilk tedvi olrk rniizum enjeksiyonu uygulnn gözlerdeki görme rtışı diğer gru göre nlmlı olrk dh fzlydı.

6 22 Diyetik Mkül Ödemi Tedvisinde İntrvitrel Rniizum... İlk tedvi olrk rniizum enjeksiyonu uygulnn grupt %55.5 gözde 3 sır ve üzeri görme rtışı sğlnırken, u orn lzer tedvisi sonrsı ödemi devm edip enjeksiyon uygulnn grupt ise %18.8 idi. Literrtürde önceden tedvi ypıln olgulrl primer tedvi olrk enjeksiyon ypıln olgulrı krşılştırn ir çlışmy henüz rstlnmmıştır. Tedviye rniizum enjeksiyonu ile şlnn gözlerdeki şrı ornı dh yüksek olrk izlenmesi, u olgulrdki ödem süresinin dh kıs olmsı dolyısıyl klıcı ödeminin fotoreseptör hücreler üzerindeki olumsuz etkinin dh z olmsı ile çıklnilir. Ayrıc tkip süresinin nispeten kıs olmsı ve gruplrdki olgu syılrının z olmsı doğru yorum ypmmızı engelleyeilir. Çlışmmızd ortlm SMK ilk tedvi olrk rniizum enjeksiyonu uygulnn gözlerde %88.9, diğer grupt ise %62.5 ornınd zlm izlendi. Ortlm 9.4 ylık izlem süresince hiçir olgud rniizum enjesiyonun ğlı kompliksyon izlenmedi. Anck olgu syısının z olmsı ve tkip süresinin kıslığı ve çlışmnın retrospektif olmsı çlışmmızın zyıf yönleridir. Sonuç olrk diyetik mkül ödeminin tedvisinde intrvitrel rniizum enjeksiyonu gerek tek şın gerekse lzer tedvisi ile komine uygulmsınd erken dönemde ntomik ve fonksiyonel olrk şrılıdır. Anck hstlığın seyrinde tedvi kdr hstlığın sistemik kontrolünün de çok etkili olmsı geniş serili kontrol gruplu rndomize çlışmlrl rştırmyı gerektirmektedir. KAYNAKLAR/REFERENCES 1. Erly Tretment Dietic Retinopthy Study reserch group. Photocogultion for dietic mculr edem. Erly Tretment Dietic Retinopthy Study report numer 1. Arch Ophthlmol 1985;103: Dietic Retinopthy Clinicl Reserch Network. Three-yer follow up of rndomized tril compring focl/grid photocogultion nd intrvitrel trimcinolone for dietic mculr edem. Arch Ophthlmol 2009;127: Dietic Retinopthy Clinicl Reserch Network. Fctors ssocited with improved nd worsening of visul cuity 2 yers fter focl/grid photocogultion for dietic mculr edem. Ophthlmology 2010;117: Huser D, Bukelmn A, Pokroy R, et l. Intrvitrel trimcinolone for dietic mculr edem: comprison of 1, 2, nd 4 mg. Retin 2008;28: Cunninghm ET Jr, Admis AP, Altweel M, et l. A phse II rndomized doule-msked tril of pegptni, n nti-vsculr endothelil growth fctor ptmer, for dietic mculr edem. Ophthlmology 2005;112: Arevlo JF, Mi M, Grci-Amris RA, et l. Intrvitrel evcizum for refrctory pseudophkic cystoid mculr edem: the Pn-Americn Collortive Retin Study Group results. Ophthlmology 2009;116: Kook D, Wolf A, Kreutzer T, et l. Long-term effect of intrvitrel evcizum (vstin) in ptients with chronic diffuse dietic mculr edem. Retin 2008;28: Nguyen QD, Ttlipinr S, Shh SM, et l. Vsculr endothelil growth fctor is criticl stimulus for dietic mculr edem. Am J Ophthlmol 2006;142: Nguyen QD, Brown DM, Mrcus DM, et l. Rniizum for dietic mculr edem: results from 2 phse III rndomized trils: RISE nd RIDE. Ophthlmology 2012;119: Mssin P, Bndello F, Grweg JG, et l. Sfety nd efficcy of rniizum in dietic mculr edem (RESOLVE Study): 12-month, rndomized, controlled, doule-msked, multicenter phse II study. Dietes Cre 2010;33: Nguyen QD, Shh SM, Khwj AA, et l. Two-yer outcomes of the rniizum for edem of the mcul in dietes (READ-2) study. Ophthlmology 2010;117: Mitchell P, Bndello F, Schmidt-Erfurth U. The RESTORE study: rniizum monotherpy or comined with lser versus lser monotherpy for dietic mculr edem. Ophthlmology 2011;118: Dietic Retinopthy Clinicl Reserch Network, Elmn MJ, Qin H, Aiello LP, et l. Intrvitrel rniizum for dietic mculr edem with prompt versus deferred lser tretment: three-yer rndomized tril results. Ophthlmology 2012;119: Btıoğlu F, Eken V. Özmert E. Diyetik mkül ödemi tedvisinde intrvitrel rniizum enjeksiyonunun etkinliği. MN Oftlmol 2012;19:19-24.