GELİŞMEKTE OLAN PİYASALARDA VOLATİLİTENİN CHARMA İLE MODELLENMESİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "GELİŞMEKTE OLAN PİYASALARDA VOLATİLİTENİN CHARMA İLE MODELLENMESİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ"

Transkript

1 GELİŞMEKTE OLAN İYASALARDA VOLATİLİTENİN CHARMA İLE MODELLENMESİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ ÖZET Yd.Doç.D. Cüney AKAR Bu çalışmanın amacı Koşullu Heeoskedasik Haekeli Oalama(CHARMA) modelinin gelişmeke olan bi piyasa olan İMKB nin geii volailiesinin modellemesinde kullanılabileceğini gösemeki. Çalışmada İMKB endeks veilei kullanılmışı. Takvimsel faköle, ikisadi kizle(1994 kizi, Rusya kizi, 001 kizi) ve logaimik işlem hacmi değişiminin ekilei de modelde incelenmişi. Sonuçla hisse senedi geiileinin Cuma günü yüksek, pazaesi günü düşük olduğunu gösemekedi. Ayıca geii volailieleinin pazaesi günlei ve kiz peiyolaında yüksek, yaz döneminde düşük olduğu belilenmişi. İşlem hacmi değişimi hem geiilei hem de volailieyi poziif yönde ekilemekedi. Çalışmada elde edilen önemli sonuçladan bii de volailienin geii sapmalaının ilk iki gecikmesi aasındaki ekileşime bağlı olduğu bulgusudu. Anaha Kelimele: CHARMA, Takvimsel faköle, Kizle ABSTRACT Modelıng Volaılıy In Emegıng Makes By Usıng Chama: Tukısh Case The aim of his sudy is o show Condiional Heeoskedasic Auoegessive Moving Aveage (CHARMA) model can be used modeling volailiy in emeging makes. Tukish Sock make daa is used in he sudy. Seasonal anomalies, economic cises (1994 cisis, Russia cisis, 001 cisis) and ading volume change ae also consideed in he sudy. The esuls show ha while euns ae high on Fiday and low on Monday, volailiy is high on Monday and in cises peiods bu i is low in summe ime. Tading volume change affecs boh euns and volailiy posiively. Resuls also show ha volailiy of sock euns in Isanbul Sock Exchange (ISE) depends on ineacions beween fis wo lagged deviaions fom aveage eun. Key Wods: CHARMA, Seasonal anomalies, Cises 1. GİRİŞ Gelişmeke olan piyasalada volailienin modellenmesiyle ilgili pek çok ampiik çalışma bulunmakadı. Gelişmeke olan piyasala olgun piyasalaa göe çok daha fazla koşullu volailie özelliklei gösediğinden bu piyasala için yapılan volailie çalışmalaı genellikle ARCH modelleini kullanmakadı. 1 Sanis ve Imahooglu (1997), gelişmeke olan piyasalada geii ve volailie dinamikleini GARCH modeliyle incelemişle ve sonuçlaı gelişmiş pazalala kaşılaşımışladı. Özellikle gelişmeke olan piyasalada koşullu volailienin gelişmiş piyasalaa göe daha yüksek olduğunu ve koşullu volailiede ısacılık (pesisence), kümelenme (cluseing) özellikleinin daha sık göüldüğünü gösemişledi. Bekae ve Havey (1997), gelişmeke olan piyasaladaki volailieyi kaakeize emeye çalışmışla, volailieyi ekileyen fakölele ilgilenmişledi. Çalışmada özellikle döviz volaiiliesi, ulusal kedi deecelei, icae hacmi gibi faköle üzeinde dumuşladı. Cunado, Biscai ve Gacia (006), gelişmeke olan piyasalada volailie değişimleini modellemeye çalışmışladı. Aggawal, Inclan ve Leal (1999), gelişmeke olan piyaslada büyük volailie kaymalaına neden olan olaylaı incelemişledi. Huang ve Young (1999); Kim ve Singal (000), finansal libealizasyonun gelişmeke olan piyasalada hisse senedi volailiesine ekileini aaşımışladı. Salman (00), gelişmeke olan bi piyasa olan İMKB de iskgeiihacim ilişkisini aaşımış ve işlem hacminin volailieyi açıklamada kullanılabilecek bi değişken olduğunu gösemişi. Shin (005), 14 uluslaaası gelişmeke olan piyasayı inceleyeek hisse senedi geiilei ve volailie aasındaki ilişkiyi GARCHM modeli kullanaak belilemeye çalışmış ve sonuça hisse senedi geiileiyle volailie aasında poziif yönlü faka isaisiksel olaak anlamsız bi ilişki bulmuşu. ezzo ve Ubei (006), gelişmeke olan piyasalada geii ve volailieyi çeşili yönemlele öngömeye çalışmış ve bu yönemlein öngöü pefomanslaını kaşılaşımışladı. Çalışma sonunda önediklei yeni modelin (jumpdiffisuion model) daha isabeli öngöülede bulunduğunu gösemişledi. Selcuk (005), günlük hisse senedi volailiesini bazı gelişmeke olan piyasalada asimeik sokasik volailie modelini kullanaak aaşımışı. Cane ve Onde (005), 17 gelişmeke olan piyasada aylık geiilein kısa dönemli salınımlaının finansal kizleden nasıl ekilendikleini Balıkesi Ünivesiesi,Bandıma İİBF, İşleme Bölümü 1 Ayınılı bi eoi ve lieaü için, Engle(198);Bolleslev (1986); Bolleslev, Chou ve Kone (199);McAle and Oxley (00); Li, Ling and McAle (00); Tsay (00) incelenebili.

2 VAR kullanaak aaşımışladı. Sonuça faiz oanlaının ve ka paylaının volailienin belileyicilei olduklaolduklaını faka bunlaın faklı gelişmeke olan pazalada faklı deecede ekilei olduklaını gösemişledi. Bu çalışmada İMKB100, 50 ve 30 indekslei geii ve volailiesi CHARMA kullanılaak modellenmeye çalışılmışı. CHARMA; Tsay (1987), aafından öneilmiş ARCH ailesi üyesi bi volailie modelidi. CHARMA koşullu heooskedasisii üeiminde assal kasayıla kullanan bi modeldi. Wong ve Li (1997), çok değişenli CHARMA modelini, Li, Long ve Wong (001), duağan olmayan CHARMA modelini çalışmalaında kullanmışladı. Bazı ARCH ailesi volailie modellei İMKB ye uygulanmış olmasına kaşın, şimdiye kada yapılan hiç bi çalışmada geii ve volailieyi incelemek için CHARMA modeli kullanılmamışı. Bu model aacılığı ile geçmişe gözlenen oalama geiiden sapmalaın ekileşiminin volailieye olan ekisi incelenmekedi. CHARMA modeli aacılığı ile aynı zamanda azaesi ve Cuma gün ekisi, yaz mevsimi ekisi, ocak ayı ekisi, 1994, Rusya ve 001 ikisadi kizleinin ekilei ve işlem hacminin, geii ve volailie üzeindeki ekilei aaşıılmakadı. Çalışmanın ikinci bölümünde CHARMA modeli açıklanmışı. Üçüncü bölümde vei ve meodoloji üzeinde duulmuşu. Dödüncü bölümde ahmin sonuçlaı sunulaak youmlanmışı.. CHARMA Modeli Tahminlede kullanılan CHARMA modeli denklem (1), () ve (3) de göseilmişi. Denklemlede, ilgili endeksin logaimik geiisini, koşullu oalamayı, oalama ve sabi vayanslı Gaussian beyaz güülü süecidi. emsil emekedi. u, kendi gecikmeli değeleine bağlıdı ve h koşullu vayansı gösemekedi. sıfı X ekisi aaşıılan açıklayıcı değişkenlei l j kasayılaı zamanla değişen assal kasayıladı. p, q, s ve k negaif olmayan sonlu amsayıladı. Koşullu oalama süeci, sabi kasayılı ARMA iken, yenilik seisi, u, assal kasayılı dağıılmış gecikmedi. Bu model geçmiş haalaın hem kaesini hem de çapaz çapımlaını içemekedi. Bu nedenle sanda ARCH modelleinden daha zengin bi koşullu volailie modellemesine imkan vemekedi. Çapaz çapım eimlei geçmiş geiilein ekileşimleini gösemekedi. Şüphesiz ki hisse senedi geii volailiesi bu ü ekileşimlee bağlı olabili. Ayıca modelin hem oalama hem de vayans denklemine ekisini incelemek isediğimiz açıklayıcı değişkenle yeleşiilmişi. Sanda CHARMA modelinden faklı olaak spesifikasyon haası yapmamak için koşullu vayans denklemine GARCH eimi de dahil edilmişi. u, X 0 i i l l i1 l1 q p k u u veya u u j j 1 j1 (1) () buada u ( u 1, u,, uq ), u nin gecikmeli değeleinden oluşan veködü. Dolayısı ile koşullu vayans, h h kov( δ ) u 1 1 h ( u, u,, u ) Ω( u, u,, u ) u 1 q 1 q veya q q s k h u u h X 0 ij i j j j l l i1 j1 j1 l1 (3) 54

3 şeklinde ifade edilebili, buada Ω maisinin ( i, j) elemeni ij ile göseilmişi. CHARMA modeli sanda GARCH modelinden bi kaç yönüyle faklıdı. Bunladan ilki CHARMA modelinde GARCH dan faklı olaak koşullu vayans denkleminde u haa eim gecikmeleinin çapaz çapımlaı ye alı. Diğe önemli fak da CHARMA modelinde değil assal kasayıla olmasıdı. 3. Vei ve Yönem u haa eimi gecikmelei kasayılaının sabi Tahminlede İMKB100, İMKB50 ve İMKB30 endeksleinin günlük kapanış ve İMKB100 günlük işlem hacmi veilei kullanılmışı. İMKB100 için veile 8 Ocak 1990 aihinden, İMKB50 için 8 Ocak 000 aihinden, İMKB30 için 8 Ocak 1997 aihinden başlamaka ve he 3 endeks için de 9 Aalık 004 aihine kada sümekedi. Veile İsanbul Menkul Kıymele Bosasından emin edilmişi. Endekslein logaimik geiilei denklem (4) kullanılaak hesaplanmışı. log( ) log( 1) Buada ve sıasıyla ilgili endeksin anındaki logaimik geiisini ve kapanış fiyaını gösemekedi. Şekil 1 ve Tablo 1 veilei ve veilein bazı emel isaisiksel özellikleini gösemekedi. İMKB100 endeksi günlük işlem hacmi değişim oanı, GHACİM, GHACİM ln( HACİM ) ln( HACİM 1) (4) (5) şeklinde logaimik değişme olaak elde edilmişi, buada hacmini bin TL olaak gösemekedi. HACİM değişkeni günündeki günlük işlem Tablo 1: İMKB100, İMKB50 ve İMKB30 Veileinin Bazı Temel İsaisiklei İMKB100 İMKB50 İMKB30 Gözlem Oalama Snd Haa Minimum Maksimum Tablo de göseilen ADF biim kök esi sonuçlaına göe büün endeks geiilei duağandı. İMKB100 işlem hacmi logaimik değişimine ai biim kök esi sonuçlaı Tablo 4 de göseilmişi. Tablo 4 işlem hacmi logaimik değişim seisinin de duağan olduğunu gösemekedi. Ayıca kesmede, endde ve he ikisinde olması muhemel kıılmalaı dikkae alan ZivoAndews biim kök esi sonuçlaı da Tablo 3 de göseilmişi. Bu sonuçlaa göe de endeks geiilei duağandı. Ekisi aaşıılan açıklayıcı değişkenleden bii işlem hacmi logaimik değişim, GHACİM, değişkenidi. GHACİM, piyasada bilgi akışını emsilen oalama ve vayans denklemine kaılmışı. Tükiye nin yaşadığı üç önemli ikisadi kiz döneminin ekileini incelemek için D94, DRUSYA ve D001, yaz mevsimi ve ocak ayı ekileini es emek için DYAZ ve DOCAK, hafanın ilk günü ve son günü ekileini aaşımak için DTESİ ve DCUMA, kukla değişkenlei hem oalama geii, hem de koşullu vayans denklemine yeleşiilmişi. Ancak bu incelemele yapılıken bazı endekslee ai eldeki veinin peiyodu büün kizlein ekileini incelemeye imkân vemediğinden, he bi endeks için ekisini aaşıdığımız kizle faklılık gösemekedi. İMKB100 için büün kizlein ekileini inceleyebilmek olanaklıyken, İMKB30 için Rusya ve 001 kizleinin, İMKB50 içinse sadece 001 kizinin ekileini incelemek mümkündü. Kullanılan kukla değişkenlein anımlaı Tablo5 de özelenmişi.

4 Kiz dönemleinin başlangıç ve son gününü belilemek için en önemli kiz gösegeleinden bii olan bankala aası gecelik faiz oanı baz alınmışı. Şekil de göüldüğü gibi özellikle 1994 ve 001 kiz dönemleinin başlangıç ve sona eme aihlei gecelik faiz oanı seisi inceleneek espi edilebilmekedi deki Rusya kizi ise özel yapısı geeği Rusya ile doğudan ya da dolaylı olaak icai ilişkile içinde bulunan şikelei ekilemişi. Bu nedenle Rusya kizi başlangıç ve sona eme günleini gecelik faiz oanından çıkamak mümkün değildi. Rusya nın 90 günlük moaoyum ilan eiği aih Rusya kizinin başlangıç aihi olaak alınmışı. Rusya kizinin sona eme aihi moaoyumun sona ediği aihen 60 gün sonaki aih olaak belilenmişi kizi için buada belilenen başlangıç ve sona eme aihlei Muadoglu, Beumen ve Mein (1999) ile uyumludu. Rusya kizinin başlangıç ve sona eme aihlei ise Khalid ve Gulasekean (005) ile uyumludu. Şekil 1: İMKB100, İMKB50 ve İMKB30 Endekslei Günlük Kapanış ve Geii Seilei (a) İMKB100 Endeksi (b) İMKB50 Endeksi (c) İMKB30 Endeksi 56

5 Tablo : İMKB100, İMKB50 ve İMKB30 Günlük Geiilei ADF Biim Kök Teslei İMKB100 İMKB50 İMKB30 ADF AR(1 ) Sabi Ten d N C C&T N C C&T N C C&T : %1 anlamlılık düzeyinde anlamlı : %5 anlamlılık düzeyinde N: Hiçbii C: Kesme C&T: Kesme ve Tend Gecikme sayılaı 0 dı. Tablo 3: Geii Seilei için Zivo Andews Biim Kök Tesi Sonuçlaı IMKB100 IMKB50 IMKB30 Tes İsai siği Kııl ma Nok. C T C&T C T C&T C T C&T , , C: Kesmede kıılma T: Tendde kıılma C&T: He ikisinde de kıılma %1 de anlamlı %5 de anlamlı Gecikme sayısı Akaike bilgi kieine göe seçilmişi. Tes isaisiklei vigülden sona iki basamak yuvalanmışı. Tablo 4: IMKB100 İşlem Hacmi Logaimik Değişimi için ADF Biim Kök Tesi Sonuçlaı None C C&T ADF 30, , ,1319 AR(1),61707,64785,6588 Sabi 0, , Tend 1, : %1 anlamlılık düzeyinde anlamlı : %5 anlamlılık düzeyinde N: Hiçbii C: Kesme C&T: Kesme ve Tend Gecikme sayısı 8 di.

6 Şekil : Gecelik Faiz Oanlaı ve Kizle kizi Rusya kizi 001 kizi Gecelik Faiz D 94 : 94 kizi kukla değişkeni 1, aası D 94 = 0, diğe DRUSYA : Rusya kizi kukla değişkeni 1, aası DRUSYA = 0, diğe D 001: 001 kizi kukla değişkeni 1, aası D 001= 0, diğe DYAZ : Yaz mevsimi kukla değişkeni 1, Hazian, Temmuz, Ağusos DYAZ = 0, diğe Tablo 5: Kukla Değişkenlein Tanımlaı aylaı 1, DOCAK : Ocak ayı kukla değişkeni DOCAK = 0, Ocak ayı diğe 4. Tahmin Sonuçlaı Koşullu vayans h sabi olmadığı için CHARMA modelinde en küçük kaele ahmini ekin olmayabili. Bu nedenle modelin çözümünde maksimum olabililik daha ekin yönemdi. Tablo 6 İMKB100, İMKB50, ve İMKB30 endeks geiilei için CHARMA modelinin maksimum olabililik ahminleini gösemekedi. Tahminde kullanılan logaimik olabililik fonksiyonu denklem (6) da göseilmişi. l h u h log( ) / / (6) 58

7 Tablo 6 da göülebileceği gibi İMKB50 için oluşuulan modelin sabi eimi dışında oalama denklemleinin büün paameelei isaisiksel olaak anlamlıdı. Yine vayans denklemi paameeleinin de amamı isaisiksel olaak anlamlıdı. Kalınılaın ve kalını kaelein Ljung Box isaisikleinin anlamsız olması bize oalama ve vayans denklemleinin doğu bi şekilde anımlandığını, modelin yeeli olduğunu gösemekedi. Tablo 6 : İMKB100, İMKB50 ve İMKB30 için CHARMA Tahmin Sonuçlaı (a) Oalama denklemlei Değişkenle İMKB100 İMKB50 İMKB30 Sabi Teim [0.00] [0.648] [0.04] [0.000] [0.005] GHACİM [0.000] [0.000] [0.000] DTESİ 0.008[0.00] 0.005[0.003] [0.001] DCUMA [0.000] [0.000] [0.000] (b) Vayans Denklemi Tahminlei Değişkenle İMKB100 İMKB50 İMKB30 Sabi [0.000] [0.000] [0.000] u 0.154[0.000] [0.000] [0.000] 1 u [0.006] u u [0.000] [0.000] 0.116[0.006] [0.000] [0.000] [0.000] DTESİ 0.000[0.000] 0.000[0.000] [0.018] DOCAK DYAZ [0.000] [0.00] [0.000] D [0.013] DRUSYA [0.000] [0.000] D [0.000] [0.003] [0.00] GHACİM [0.000] [0.000] [0.000] (c)model Yeeliliği Başaım Teslei Tesle İMKB100 İMKB50 İMKB30 LB Q(10) [0.04] [0.55] [0.065] LB Q(0) [0.46] 15.81[0.77] [0.155] LB Q(30) 8.958[0.554] [0.538] [0.75] LB Q(10) [0.435] [0.433] [0.11] LB Q(0) [0.115] [0.548] 1.658[0.359] LB Q(30) [0.49] [0.789] [0.631] LB : LjungBox Majinal Anlamlılık düzeylei köşeli ayaçlaın aasında göseilmişi

8 Tahmin sonuçlaı incelendiğinde en önemli noka olaak he üç vayans denkleminde de çapaz çapım eimleinin kasayılaının anlamlı olması göülebili. Bu sonuç gecikmiş sapmala aasında ekileşim olduğunu gösemekedi. Büün ahminlede çapaz çapım eiminin kasayı işaei poziif olaak bulunmuşu. Dolayısıyla u 1u poziif olusa koşullu vayans daha büyük olacakı. Denklem (4) e göe öngöülen vayansla Şekil de göseilmişi Şekil : Endeks Geiilei İçin Öngöülen Vayansla (a)imkb (b) İMKB (c) İMKB30 60

9 Ekisini incelediğimiz açıklayıcı değişkenle açısından bakığımızda he üç endeks için de geiilein Cuma günü daha yüksek azaesi günü ise daha düşük olduğu söylenebili. Geiile üzeinde anlamlı bi yaz ekisi ve ocak ayı ekisi espi edilememişi. Kizlein oalama geii üzeinde anlamlı ekilei olduğu yönünde bi bulguya ulaşılamamışı. Volailie denklemi dikkae alındığında ise veilein inceleme olanağı vediği büün ikisadi kizlein endekslein volailielei üzeinde anlamlı bi ekiye sahip olduğu espi edilmişi. Volailie kiz dönemleinde anlamlı bi şekilde amakadı. Gün ekilei ve yaz mevsimi ekilei incelendiğinde ise volailienin he üç endeksde de azaesi günü anlamlı olaak aığı, yaz mevsiminde ise azaldığı gözlenmişi. Ocak ayının hem oalama hem de vayans üzeinde anlamlı bi ekisi espi edilememişi. İşlem hacmi değişimi volailie çalışmalaında genellikle piyasa bilgi akışını emsilen ye almakadı. İşlem hacminin ek başına bilgi akışını emsil edemeyeceği yönündeki eleşiilee ağmen lieaüde bu değişken sıklıkla kullanılmakadı. Bu çalışmada da işlem hacmi logaimik değişimi hem oalama denkleminde hem de vayans denkleminde ye almışı. Tahmin sonuçlaı bu değişkenin oalama geiiye ve koşullu vayansa anlamlı bi ekisi olduğunu gösemekedi. 5. SONUÇ Bu çalışmada Isanbul Menkul Kıymele Bosası gibi önemli bi gelişmeke olan piyasada geii ve volailie CHARMA yönemi kullanılaak modellenmeye çalışılmışı. Çalışma sonuçlaı İMKB de hisse senedi volailiesinin sapmalaın biinci ve ikinci gecikmelei aasındaki ekileşime bağlı olduğunu gösemekedi. Sonuçla gelişmeke olan finansal piyasalada volailie modellemesi için CHARMA alenaifini sunmakadı. Bu alenaif GARCH modelinin geçmiş sapmalaın ekileşimini dikkae almama eksikliğini gidemekedi. Aaşımada azaesi ve Cuma gün ekilei, yaz mevsimi ve ocak ayı ekisi, ikisadi kizlein ekilei ve işlem hacminin olü de unuulmamış modellee yeleşiilen açıklayıcı değişkenle yadımıyla bu ekile incelenmişi. Sonuçla geiilein Cuma günü volailienin ise azaesi günü yüksek olduğunu gösemekedi. azaesi günü ise geiile diğe günlee göe daha düşükü. Volailie yaz mevsiminde anlamlı bi şekilde azalıken, kiz dönemleinde ise amakadı. İşlem hacmi hem oalamaya hem de volailieye poziif yönlü kakı yapmakadı. 6. KAYNAKÇA AGGARWAL, R., Inclan, C., R.LEAL (1999) Volailiy in Emeging Sock Makes, Jounal of Financial and Quaniaive Analysis 34, BEKAERT, G. and C.R. HARVEY (1997) Emeging Equiy Make Volailiy, Jounal of Financial Economics 43, 978. BOLLERSLEV, T. (1986) Genealized Auoegessive Condiional Heeoscedasiciy, Jounal of Economeics, 31, BOLLERSLEV, T., CHOU, R. Y. ve KRONER, K. F. (199) ARCH Modelling in Finance, Jounal of Economeics, 5, 559. CANER, S. and ONDER, Z. (005) Souces of Volailiy in Sock Reuns in Emeging Makes, Applied Economics, 37, CUNADO,.J., BİSCARRI,G.J. and GRACIA,.F (006) Changes in Dynamic Behavio of Emeging Make Volailiy and Oulies: Revisiing he Effecs of Financial Libealizaon, Woking ape Seies fom School of Economics and Business Adminisaon, Univesiy of Navaa, and also Emeging Makes Review (Focoming) De SANTIS, G. and S. IMROHOROGLU (1997) Sock Reuns and Volailiy in Emeging Financial Makes, Jounal of Inenaional Money and Finance 16, ENGLE, R. F. (198) Auoegessive Condiional Heeoskedasiciy wih Esimaes of he Vaiance of Unied Kingdom Inflaion, Economeica, 50(4), HUANG, B.N. and C.Y. YANG (1999) The Impac of Financial Libealizaion on Sock ice Volailiy in Emeging Makes, Jounal of Compaaive Economics 8, KHALID, M.A. ve GULASEKERAN, R. (005) Financial Make Conagion Invesigaing Global Impac of he Asian and Russian Cises, Inenaional Confeance on Finance, Univesiy of Copenhagen, Cophenhagen KİM, E.K. and V. SİNGAL (000) Opening up of Sock Makes: Lessons fom Emeging Economies, Jounal of Business 73, 566.

10 Lİ, W.K, Ling, S and WONG, H. (001) Esimaion fo aially Nonsaionay Mulivaiae Auoegessive Models wih Condiional Heeoscedasiciy, Biomeica, 88 (4), LI, W.K, Ling, S. and Mc ALEER, M. (00) Recen Theoeical Resuls fo Time Seies Models wih GARCH Eos, Jounal of Economic Suveys, Vol 16 No.13 Mc ALEER, M. And OXLEY, L. (00) The Economeics of Financial Time Seies Jounal of Economic Suveys, Vol 16 No.13 MURADOĞLU, G., BERUMENT, H. ve Mein, K. (1999) Financial Cisis and Changes in Deeminans of Risk and Reun: An Empiical Invesigaion of an Emeging Make (ISE), Mulinaional Finance Jounal, vol.3, no.4, 35 EZZO,R. and UBERTİ M. (006) Appoaches o foecasng volailiy: Models and hei efomances fo Emeging Equiy Makes, Chaos, Soluions and Facals, 9, SALMAN, F. (00) Risk Reun Volume Relaionship in an Emeging Sock Make, Applied Economics Lees, 9, SELCUK, F. (005) Asymmic Sochasic Volailiy in Emeging Sock Makes, Applied Financial Economics, 15, SHIN, J. (005) Sock euns and Volailiy in Emeging Sock Makes, Inenaional Jounal of Business and Economics, Vol 4, No. 1, TSAY, S. R. (1987) Condiional Heeoscedasic Time Seies Models, Jounal of he Ameican Saisical Associaion,Vol.8, No. 398, TSAY, S. R. (00) Analysis of Financial Time Seies,,John Wiley & Sons, New Yok WONG, H. and LI, W.K. (1997) On a Mulivaiae Condiional Heeoscedasiciy Model, Biomeica, 4,

AR(1) modelinde A tipi sapan etki

AR(1) modelinde A tipi sapan etki www.isaisikcile.og saisikçile Degisi 3 () -7 saisikçile Degisi AR() modelinde A ii saan eki Ahme Kaya Ege Ünivesiesi, Tie Kusan Meslek Yüksekokulu Bilgisaya Bölümü, 359-Tie, zmi ahme.kaya@ege.edu. Öze

Detaylı

eyd Ekonomik Yaklaşım Derneği / Association

eyd Ekonomik Yaklaşım Derneği / Association eyd Ekonomik Yaklaşım Derneği / Associaion Ekonomik Yaklaşım 016, 7(99): 1-15 www.ekonomikyaklasim.org doi: 10.5455/ey.35908 BIST-100 Endeksinin Volail Davranışlarının Simerik Ve Asimerik Sokasik Volailie

Detaylı

IEEE802.11N MIMO-OFDM WLAN UZAYSAL ÇOĞULLAMA SİSTEMLERİNİN İLİNTİLİ KANALLAR ÜZERİNDE ORTAK GÖNDERİCİ/ALICI ANTEN SEÇİMİ İLE KAPASİTE ARTIMI

IEEE802.11N MIMO-OFDM WLAN UZAYSAL ÇOĞULLAMA SİSTEMLERİNİN İLİNTİLİ KANALLAR ÜZERİNDE ORTAK GÖNDERİCİ/ALICI ANTEN SEÇİMİ İLE KAPASİTE ARTIMI IEEE80.11 MIMO-OFDM WLA UZAYSAL ÇOĞULLAMA SİSTEMLEİİ İLİTİLİ KAALLA ÜZEİDE OTAK GÖDEİCİ/ALICI ATE SEÇİMİ İLE KAPASİTE ATIMI Asuman Yavanoğlu ve Özgü Euğ Telekomunikasyon ve Sinyal işleme Laboauvaı (TESLAB)

Detaylı

Kısa Vadeli Para Politikası Aracı Olarak Faiz Düzleştirme Kuralı: Teorik ve Metodolojik Yaklaşım

Kısa Vadeli Para Politikası Aracı Olarak Faiz Düzleştirme Kuralı: Teorik ve Metodolojik Yaklaşım Kısa Vadeli Paa Poliikası Aacı Olaak Faiz Düzleşime Kualı: Teoik ve Meodolojik Yaklaşım Buak DARICI Öze Bu çalışmanın amacı faiz düzleşime kualını eoik ve meodolojik açıdan oaya koyaak lieaüdeki yeini

Detaylı

YX = b X +b X +b X X. YX = b X +b X X +b X. katsayıları elde edilir. İlk olarak denklem1 ve denklem2 yi ele alalım ve b

YX = b X +b X +b X X. YX = b X +b X X +b X. katsayıları elde edilir. İlk olarak denklem1 ve denklem2 yi ele alalım ve b Kadelen Bisküvi şiketinin on şehideki eklam statejisi Radyo-TV ve Gazete eklamı olaak iki şekilde geçekleşmişti. Bu şehiledeki satış, Radyo-TV ve Gazete eklam veilei izleyen tabloda veilmişti. Şehi No

Detaylı

BÖLÜM 2 KORUNUM DENKLEMLERİ

BÖLÜM 2 KORUNUM DENKLEMLERİ BÖLÜM KORUNUM DENKLEMLERİ.-Uzayda sabit konumlu sonlu kontol hacmi.- Debi.3- Haeketi takiben alınmış tüev.4- üeklilik denklemi.5- Momentum denklemi.6- Eneji Denklemi.7- Denklemlein bilançosu Kounum Denklemlei

Detaylı

Nokta (Skaler) Çarpım

Nokta (Skaler) Çarpım Nokta (Skale) Çapım Statikte bazen iki doğu aasındaki açının, veya bi kuvvetin bi doğuya paalel ve dik bileşenleinin bulunması geeki. İki boyutlu poblemlede tigonometi ile çözülebili, ancak 3 boyutluda

Detaylı

KUYRUK SİSTEMİ VE BİLEŞENLERİ SİSTEM SİMULASYONU KUYRUK SİSTEMİ VE BİLEŞENLERİ ÖRNEKLER BİR KUYRUK SİSTEMİNİN ÖRNEKLER

KUYRUK SİSTEMİ VE BİLEŞENLERİ SİSTEM SİMULASYONU KUYRUK SİSTEMİ VE BİLEŞENLERİ ÖRNEKLER BİR KUYRUK SİSTEMİNİN ÖRNEKLER KUYRUK SİSTEMİ VE SİSTEM SİMULASYONU 5. KUYRUK SİSTEMLERİ Bi kuyuk sistemi; hizmet veen bi veya biden fazla sevise sahipti. Sisteme gelen müşteile tüm sevislei dolu bulusa, sevisin önündeki kuyuğa ya da

Detaylı

BÖLÜM 5 İDEAL AKIŞKANLARDA MOMENTUMUN KORUNUMU

BÖLÜM 5 İDEAL AKIŞKANLARDA MOMENTUMUN KORUNUMU BÖLÜM 5 İDEAL AKIŞKANLARDA MOMENTUMUN KORUNUMU Linee İmpuls-Momentum Denklemi Haeket halinde bulunan bi cismin hehangi bi andaki doğusal hızı, kütlesi m olsun. Eğe dt zaman aalığında cismin hızı değişiyosa,

Detaylı

NET YABANCI İŞLEM HACMİ İLE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDA UZUN DÖNEMLİ İLİŞKİ VAR MIDIR? Cüneyt AKAR (*)

NET YABANCI İŞLEM HACMİ İLE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDA UZUN DÖNEMLİ İLİŞKİ VAR MIDIR? Cüneyt AKAR (*) NET YABANCI İŞLEM HACMİ İLE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDA UZUN DÖNEMLİ İLİŞKİ VAR MIDIR? Cüney AKAR (*) Öze: Bu çalışmada ne yabancı işlem hacmiyle hisse senedi geirileri arasında uzun dönemli bir ilişkinin

Detaylı

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Jounal of Engineeing and Naual Sciences Mühendislik ve Fen Bilimlei Degisi Sigma 5/4 ENERGY DECAY FOR KIRCHHOFF EQUATION Müge MEYVACI Mima Sinan Güzel Sanala Ünivesiesi, Fen-Edebiya Fakülesi, Maemaik Bölümü,Beşikaş-İSTANBUL

Detaylı

İMKB NİN LATİN AMERİKA BORSALARIYLA İLİŞKİSİ ÜZERİNE ÇOK DEĞİŞKENLİ GARCH MODELLEMESİ

İMKB NİN LATİN AMERİKA BORSALARIYLA İLİŞKİSİ ÜZERİNE ÇOK DEĞİŞKENLİ GARCH MODELLEMESİ Sosyal Bilimler Dergisi 2010, (4), 25-32 İMKB NİN LATİN AMERİKA BORSALARIYLA İLİŞKİSİ ÜZERİNE ÇOK DEĞİŞKENLİ GARCH MODELLEMESİ Özlem YORULMAZ - Oya EKİCİ İsanbul Üniversiesi İkisa Fakülesi Ekonomeri Bölümü

Detaylı

BASAMAK TİPİ DEVRE YAPISI İLE ALÇAK GEÇİREN FİLTRE TASARIMI

BASAMAK TİPİ DEVRE YAPISI İLE ALÇAK GEÇİREN FİLTRE TASARIMI BASAMAK TİPİ DEVRE YAPISI İE AÇAK GEÇİREN FİTRE TASARIMI Adnan SAVUN 1 Tugut AAR Aif DOMA 3 1,,3 KOÜ Mühendislik Fakültesi, Elektonik ve abeleşme Müh. Bölümü 41100 Kocaeli 1 e-posta: adnansavun@hotmail.com

Detaylı

SİSTEM SİMULASYONU KUYRUK SİSTEMİ VE BİLEŞENLERİ KUYRUK SİSTEMİ VE BİLEŞENLERİ

SİSTEM SİMULASYONU KUYRUK SİSTEMİ VE BİLEŞENLERİ KUYRUK SİSTEMİ VE BİLEŞENLERİ SİSTEM SİMULASYONU KUYRUK SİSTEMLERİ KUYRUK SİSTEMİ VE BİLEŞENLERİ Bi kuyuk sistemi; hizmet veen bi veya biden fazla sevise sahipti. Sisteme gelen müşteile tüm sevislei dolu bulusa, sevisin önündeki kuyuğa

Detaylı

MATLAB GUI TABANLI ELEKTROMIKNATIS DEVRE TASARIMI VE ANALİZİ

MATLAB GUI TABANLI ELEKTROMIKNATIS DEVRE TASARIMI VE ANALİZİ PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K B İ L İ MLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 005 : 11 : 1 : 13-19

Detaylı

ELASTİK DALGA YAYINIMI

ELASTİK DALGA YAYINIMI ELASTİK DALGA YAYINIMI Pof.D. Eşef YALÇINKAYA ( 06-4. des Geçiğimiz des; Zouna ieşimle Rezonans Sismomee eoisi Bu dese; Dalga haekei Yayılan dalgala Tek boyulu dalga denklemi Geçen hafanın ödevi; ω 0 ω

Detaylı

İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASINDA DEĞİŞKENLİĞİN (VOLATİLİTENİN) ARCH-GARCH YÖNTEMLERİ İLE MODELLENMESİ

İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASINDA DEĞİŞKENLİĞİN (VOLATİLİTENİN) ARCH-GARCH YÖNTEMLERİ İLE MODELLENMESİ İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASINDA DEĞİŞKENLİĞİN (VOLATİLİTENİN) ARCH- YÖNTEMLERİ İLE MODELLENMESİ ÖZET Yard.Doç. Dr. Tülin ATAKAN İsanbul Üniversiesi, İşleme Fakülesi, Finans Anabilim Dalı Bu çalışmada,

Detaylı

ALTIN FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN TESPİTİ ÜZERİNE: MGARCH MODELİ İLE BİR İNCELEME

ALTIN FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN TESPİTİ ÜZERİNE: MGARCH MODELİ İLE BİR İNCELEME ALTIN FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN TESPİTİ ÜZERİNE: MGARCH MODELİ İLE BİR İNCELEME ÖZET Prof.Dr.Cengiz TORAMAN Balıkesir Üniversiesi, İİBF,İşleme Bölümü Cengizoraman4@yahoo.com Öğr.Gör.Çağaay BAŞARIR

Detaylı

EMEKLILIK SİSTEMLERİ SINAV SORULARI WEB-ARALIK 2015. Bireysel emeklilik sistemine ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi(leri) yanlıştır?

EMEKLILIK SİSTEMLERİ SINAV SORULARI WEB-ARALIK 2015. Bireysel emeklilik sistemine ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi(leri) yanlıştır? EMEKLILIK SİSTEMLERİ SINAV SORULARI WEB-ARALIK 2015 Sou-1 Bieysel emeklilik sistemine ilişkin olaak aşağıdakileden hangisi(lei) yanlıştı? I. Bieysel emeklilik sistemindeki biikimle Sosyal Güvenlik Sistemine

Detaylı

ÇOKLU DOĞRUSAL BAĞLANTI

ÇOKLU DOĞRUSAL BAĞLANTI ÇOKLU DOĞRUSAL BAĞLANTI ÇOKLU DOĞRUSALLIĞIN ANLAMI Çoklu doğrusal bağlanı; Bağımsız değişkenler arasında doğrusal (yada doğrusala yakın) ilişki olmasıdır... r xx i j paramereler belirlenemez hale gelir.

Detaylı

DRC. 5. ab b = 3 b ( a 1 ) = Deponun hacmi 24x olsun, 3. y = 6 için = 3. 7 MATEMATİK DENEMESİ. a 9 b. a 2 b b = 12 b ( a 2 1 ) = 12.

DRC. 5. ab b = 3 b ( a 1 ) = Deponun hacmi 24x olsun, 3. y = 6 için = 3. 7 MATEMATİK DENEMESİ. a 9 b. a 2 b b = 12 b ( a 2 1 ) = 12. MTEMTİK DENEMESİ Çözümle.. ab b = b ( a ) = a 9 b a b b = b ( a ) =. c d 7,,,,,, 7,, 9 + +... + 9 = : = a + + = a = b =, c = + 7 + d = d = = 7 < < & > > 7 & > > 7 =,,,, olup in alabileceği faklı değelein

Detaylı

Türkiye deki Özürlü Grupların Yapısının Çoklu Uyum Analizi ile İncelenmesi *

Türkiye deki Özürlü Grupların Yapısının Çoklu Uyum Analizi ile İncelenmesi * Uludağ Üniveitei Tıp Fakültei Degii 3 (3) 53-57, 005 ORİJİNAL YAI Tükiye deki Guplaın Yapıının Çoklu Uyum Analizi ile İncelenmei * Şengül CANGÜR, Deniz SIĞIRLI, Bülent EDİ, İlke ERCAN, İmet KAN Uludağ

Detaylı

Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ankara Aysuhan OZANSOY

Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ankara Aysuhan OZANSOY FİZ11 FİZİK Ankaa Üniesitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ankaa Aysuhan OZANSOY Bölüm-III : Doğusal (Bi boyutta) Haeket 1. Ye değiştime e Haeketin Tanımı 1.1. 1 Mekanik Nedi? 1.. Refeans çeçeesi, Konum, Ye

Detaylı

Ekon 321 Ders Notları 2 Refah Ekonomisi

Ekon 321 Ders Notları 2 Refah Ekonomisi Ekon 321 Des Notlaı 2 Refah Ekonoisi Refah Ekonoisinin Biinci Teel Teoei: İdeal işleyen bi sebest piyasa ekanizası kaynaklaın en etkin (optiu) bi şekilde dağılasını sağla. Topla net fayda (Topla Fayda-

Detaylı

IMKB'de Oynaklık Tahmini Üzerine Bir Çalışma

IMKB'de Oynaklık Tahmini Üzerine Bir Çalışma IMKB'de Oynaklık Tahmini Üzerine Bir Çalışma Yrd. Doç. Dr. Hakan Aygören Pamukkale Üniversitesi, İ.İ.B.F. Özet Finansal piyasalarda oynaklık yatırımcılar için yatırım kararlan verirken önemli rol oynamaktadır.

Detaylı

r r r r

r r r r 997 ÖYS. + 0,00 0,00 = k 0,00 olduğuna göe, k kaçtı? B) C). [(0 ) + ( 0) ] [(9 0) (0 ) ] işleminin sonucu kaçtı? B) C) 9 6. Bi a doğal sayısının ile bölündüğünde bölüm b, kalan ; b sayısı ile bölündüğünde

Detaylı

Bölüm 6: Dairesel Hareket

Bölüm 6: Dairesel Hareket Bölüm 6: Daiesel Haeket Kaama Soulaı 1- Bi cismin süati değişmiyo ise hızındaki değişmeden bahsedilebili mi? - Hızı değişen bi cismin süati değişi mi? 3- Düzgün daiesel haekette cismin hızı değişi mi?

Detaylı

FİZ101 FİZİK-I. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü B Grubu 3. Bölüm (Doğrusal Hareket) Özet

FİZ101 FİZİK-I. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü B Grubu 3. Bölüm (Doğrusal Hareket) Özet FİZ11 FİZİK-I Ankaa Üniesitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü B Gubu 3. Bölüm (Doğusal Haeket) Özet.1.14 Aysuhan Ozansoy Haeket Nedi? Mekanik; kuetlei e onlaın cisimle üzeine etkileini inceleyen fizik dalıdı

Detaylı

KOŞULLU DEĞİŞEN VARYANS MODELLERİ İLE TÜRKİYE ALTIN PİYASASI ENDEKSİ VOLATİLİTELERİNİN TAHMİN EDİLMESİ

KOŞULLU DEĞİŞEN VARYANS MODELLERİ İLE TÜRKİYE ALTIN PİYASASI ENDEKSİ VOLATİLİTELERİNİN TAHMİN EDİLMESİ Cil/Volume: 15 Sayı/Issue: Haziran/June 017 ss./pp. 163-181 İ. E. Kayral Doi: hp://dx.doi.org/10.11611/yead.6404 KOŞULLU DEĞİŞEN VARYANS MODELLERİ İLE TÜRKİYE ALTIN PİYASASI ENDEKSİ VOLATİLİTELERİNİN TAHMİN

Detaylı

PETROL FİYATLARININ İMKB ENDEKSLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ IMPACT OF OIL PRICES ON ISE INDICES

PETROL FİYATLARININ İMKB ENDEKSLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ IMPACT OF OIL PRICES ON ISE INDICES Ekonomik ve Sosyal Araşırmalar Dergisi, Güz 2013, Cil:9, Yıl:9, Sayı:2, 9:7997 PETROL FİYATLARININ İMKB ENDEKSLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ Sevinç GÜLER * Halime TEMEL NALIN * * IMPACT OF OIL PRICES ON ISE INDICES

Detaylı

A A A A A A A A A A A

A A A A A A A A A A A LYS MATEMATİK TESTİ. Bu testte 5 sou vadı.. Cevaplaınızı, cevap kâğıdının Matematik Testi için aılan kısmına işaetleiniz.. Veilen, ve z tamsaılaı için. =. z =. =f() olduğuna göe, + + z toplamı en çok kaçtı?

Detaylı

Eğrisel harekette çok sık kullanılan tanımlardan biri de yörünge değişkenlerini içerir. Bunlar, hareketin her bir anı için ele alınan biri yörüngeye

Eğrisel harekette çok sık kullanılan tanımlardan biri de yörünge değişkenlerini içerir. Bunlar, hareketin her bir anı için ele alınan biri yörüngeye Eğisel haekee çok sık kullanılan anımladan bii de yöünge değişkenleini içei. Bunla, haekein he bi anı için ele alınan bii yöüngeye eğe, diğei ona dik iki koodina eksenidi. Eğisel haekein doğal bi anımıdıla

Detaylı

YABANCI HİSSE SENEDİ YATIRIMCILARI TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU VOLATİLİTESİNİ ŞİDDETLENDİRİYOR MU?

YABANCI HİSSE SENEDİ YATIRIMCILARI TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU VOLATİLİTESİNİ ŞİDDETLENDİRİYOR MU? YABANCI HİSSE SENEDİ YATIRIMCILARI TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU VOLATİLİTESİNİ ŞİDDETLENDİRİYOR MU? Yrd. Doç. Dr. Macide Çiçek Dumlupınar Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Yrd. Doç. Dr. Feride Özürk

Detaylı

PLANLI BAKIM SİSTEMLERİ İÇİN BAZI STOKASTİK YENİLEME MODELLERİ. Abdullah EROĞLU (*) ÖZET

PLANLI BAKIM SİSTEMLERİ İÇİN BAZI STOKASTİK YENİLEME MODELLERİ. Abdullah EROĞLU (*) ÖZET D.E.Ü.İ.İ.B.F.Degisi il:3 Sayı:II Yıl:998 ss:73-84 LANLI BAKIM SİSTEMLERİ İÇİN BAZI STOKASTİK YENİLEME MODELLERİ Abdullah EROĞLU ( ÖZET Bi sisem ve sisemi oluşuan elemanlaın aızalanmalaı assaldı. Dolayısıyla

Detaylı

OPTİK AKIŞIN HESAPLANMASI VE YAPAY SİNİR AĞLARI İLE YORUMLANARAK MOBİL ROBOTLAR İÇİN ENGEL TESPİTİ VE KAÇINMA DAVRANIŞINDA KULLANILMASI

OPTİK AKIŞIN HESAPLANMASI VE YAPAY SİNİR AĞLARI İLE YORUMLANARAK MOBİL ROBOTLAR İÇİN ENGEL TESPİTİ VE KAÇINMA DAVRANIŞINDA KULLANILMASI Opik Akışın Hesaplanması ve Yapay Sini Ağlaı ile Youmlanaak Mobil Robo İçin Engel espii ve Kaçınma Davanışında Kullanılması HAVACILIK VE UZAY EKNOLOJİLERİ DERGİSİ OCAK 009 CİL 4 SAYI (77-87) OPİK AKIŞIN

Detaylı

Murat MAZIBAŞ mmazibas@bddk.org.tr Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ÖZET

Murat MAZIBAŞ mmazibas@bddk.org.tr Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ÖZET İMKB Piyasalarındaki Volailienin Modellenmesi ve Öngörülmesi: Asimerik GARCH Modelleri ile bir Uygulama Mura MAZIBAŞ mmazibas@bddk.org.r Bankacılık Düzenleme ve Deneleme Kurumu (BDDK) ÖZET Çalışmada, 5

Detaylı

İMKB 100 endeksindeki kaldıraç etkisinin ARCH modelleriyle iki alt dönemde incelenmesi

İMKB 100 endeksindeki kaldıraç etkisinin ARCH modelleriyle iki alt dönemde incelenmesi İsanbul Üniversiesi İşleme Fakülesi Dergisi Isanbul Universiy Journal of he School of Business Adminisraion Cil/Vol:41, Sayı/No:, 1, 14-6 ISSN: 133-173 www.ifdergisi.org 1 İMKB 1 endeksindeki kaldıraç

Detaylı

BIST DE HAFTANIN GÜNÜ VE TATİL ETKİSİ ANOMALİLERİNİN GETİRİ VE OYNAKLIK *, ** ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ

BIST DE HAFTANIN GÜNÜ VE TATİL ETKİSİ ANOMALİLERİNİN GETİRİ VE OYNAKLIK *, ** ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 7 Sayı: 14 / Aralık 2017 BIST DE HAFTANIN GÜNÜ VE TATİL ETKİSİ ANOMALİLERİNİN GETİRİ VE OYNAKLIK *, ** ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN

Detaylı

DÝFERANSÝYEL DENKLEMLER ( Genel Tekrar Testi-1) KPSS MATEMATÝK

DÝFERANSÝYEL DENKLEMLER ( Genel Tekrar Testi-1) KPSS MATEMATÝK DÝFERANSÝYEL DENKLEMLER ( Genel Teka Testi-). Aşağıdaki difeansiel denklemlein hangisinin mete - besi (basamağı, sıası) tü?. Aşağıdaki difeansiel denklemlein hangisinin mete - besi (basamağı, sıası) ve

Detaylı

Yaz Saati Uygulaması Anomalisinin İMKB 100 Endeks Getirisine Etkisinin Test Edilmesi

Yaz Saati Uygulaması Anomalisinin İMKB 100 Endeks Getirisine Etkisinin Test Edilmesi EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cil: 10 Sayı: 4 Ekim 2010 ss. 1139-1153 Yaz Saai Uygulaması Anomalisinin İMKB 100 Endeks Geirisine Ekisinin Tes Edilmesi Tesing he Effec of he Dayligh Saving Time

Detaylı

Mekanik olayları ölçmekte ya da değerlendirmekte kullanılan matematiksel büyüklükler:

Mekanik olayları ölçmekte ya da değerlendirmekte kullanılan matematiksel büyüklükler: VEKTÖRLER KT 1 Mekanik olaylaı ölçmekte ya da değelendimekte kullanılan matematiksel büyüklükle: Skale büyüklük: sadece bi sayısal değei tanımlamakta kullanılı, pozitif veya negatif olabili. Kütle, hacim

Detaylı

Reel Döviz Kuru Endeksinin Otoregresif Koşullu Değişen Varyanslılığının Analizi: İki Eşikli Tarch Yöntemi İle Modellenmesi

Reel Döviz Kuru Endeksinin Otoregresif Koşullu Değişen Varyanslılığının Analizi: İki Eşikli Tarch Yöntemi İle Modellenmesi Reel Döviz Kuru Endeksinin Ooregresif Koşullu Değişen Varyanslılığının Analizi: İki Eşikli Tarch Yönemi İle Modellenmesi Reel Döviz Kuru Endeksinin Ooregresif Koşullu Değişen Varyanslılığının Analizi:

Detaylı

5 ÖABT / MTL ORTAÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ TG. 678 ( sin + cos )( sin- cos )( sin+ cos ) lim sin- cos " = lim ( sin+ cos ) = bulunu. ". # # I = sin d = sin sin d sin = u sin d = dv du = sin : cos

Detaylı

2013 2013 LYS LYS MATEMATİK Soruları

2013 2013 LYS LYS MATEMATİK Soruları LYS LYS MATEMATİK Soulaı. LYS 5. LYS ( + a ) = 8 < < olmak üzee, olduğuna öe, a kaçtı? I. A) D) II. + III. (.) ifadeleinden hanileinin değei neatifti? A) Yalnız I Yalnız II Yalnız III D) I ve III II ve

Detaylı

Türkiye nin Kabuklu Fındık Üretiminde Üretim-Fiyat İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi

Türkiye nin Kabuklu Fındık Üretiminde Üretim-Fiyat İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES www.urkjans.com Türkiye nin Kabuklu Fındık Üreiminde Üreim-Fiya İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi Şenol ÇELİK*

Detaylı

Borsa Getiri Oranı ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Yöntemlerle Analizi: Türkiye Örneği

Borsa Getiri Oranı ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Yöntemlerle Analizi: Türkiye Örneği Volume 4 Number 3 03 pp. -40 ISSN: 309-448 www.berjournal.com Borsa Geiri Oranı ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Yönemlerle Analizi: Türkiye Örneği Yusuf Ekrem Akbaşa Öze: Bu çalışmada,

Detaylı

Gayri Safi Millî Hasıla İMKB 100 Endeksini Etkiliyor mu?

Gayri Safi Millî Hasıla İMKB 100 Endeksini Etkiliyor mu? Doç. Dr. Feriştah Sönmez Öğr. Gör. Mustafa Terzioğlu Gayri Safi Millî Hasıla İMKB 100 Endeksini Etkiliyor mu? Doç.Dr. Feriştah SÖNMEZ Adnan Menderes Üniversitesi, Nazilli İİBF Öğr. Gör. Mustafa TERZİOĞLU

Detaylı

RASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 1950-1995 1

RASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 1950-1995 1 RASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 950-995 Rahmi YAMAK * Yakup KÜÇÜKKALE ** ÖZET Bu çalımada, Rasyonel Bekleniler Doal Oran Hipoezinin, Çıkı (ya da isizliin) alep (ya

Detaylı

Parçacıkların Kinetiği Impuls-Momentum Yöntemi: Çarpışma

Parçacıkların Kinetiği Impuls-Momentum Yöntemi: Çarpışma Paçacıklaın Kinetiği Impuls-Momentum Yöntemi: Çapışma İki kütle bibii ile kısa süe içeisinde büyük impulsif kuvvetlee yol açacak şekilde temas edese buna çapışma (impact) deni. Çapışma 1. Diekt mekezcil

Detaylı

İMKB DE YABANCI İŞLEMLERİ VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ İLİŞKİSİ THE RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN INVESTMENTS AND STOCK RETURNS ON ISE

İMKB DE YABANCI İŞLEMLERİ VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ İLİŞKİSİ THE RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN INVESTMENTS AND STOCK RETURNS ON ISE Doğuş Üniversiesi Dergisi, 12 (2) 2011, 256-264 İMKB DE YABANCI İŞLEMLERİ VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ İLİŞKİSİ THE RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN INVESTMENTS AND STOCK RETURNS ON ISE H. Aydın OKUYAN (1),

Detaylı

Uluslararası Portföy Yönetiminde Rejim Geçişken Karar Destek Modelleri: Gelişmekte Olan Menkul Kıymet Piyasaları Üzerine Bir Uygulama

Uluslararası Portföy Yönetiminde Rejim Geçişken Karar Destek Modelleri: Gelişmekte Olan Menkul Kıymet Piyasaları Üzerine Bir Uygulama İşleme ve İkisa Çalışmaları Dergisi Cil 2, Sayı 2, 2014, ss.27-43 ISSN:2147-804X hp://www.islemeikisa.com Uluslararası Porföy Yöneiminde Rejim Geçişken Karar Desek Modelleri: Gelişmeke Olan Menkul Kıyme

Detaylı

Haftanın Günleri Etkisinin İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda GARCH Modeli ile Test Edilmesi

Haftanın Günleri Etkisinin İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda GARCH Modeli ile Test Edilmesi 37 Haftanın Günleri Etkisinin İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda GARCH Modeli ile Test Edilmesi Özet Hüseyin AKTAŞ 1 Metin KOZOĞLU 2 Haftanın Günleri Etkisi, finansal piyasalarda en çok gözlemlenen

Detaylı

TG 1 ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK

TG 1 ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ TG ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK Bu testlein he hakkı saklıdı. Hangi amaçla olusa olsun, testlein tamamının vea bi

Detaylı

Gauss Kanunu. Gauss kanunu:tanım. Kapalı bir yüzey boyunca toplam elektrik akısı, net elektrik yükünün e 0 a bölümüne eşittir.

Gauss Kanunu. Gauss kanunu:tanım. Kapalı bir yüzey boyunca toplam elektrik akısı, net elektrik yükünün e 0 a bölümüne eşittir. Gauss Kanunu Gauss kanunu:tanım Kapalı bi yüzey boyunca toplam elektik akısı, net elektik yükünün e a bölümüne eşitti. yüzeydeki Gauss kanunu Coulomb kanununa eşdeğedi. Gauss kanunu : Tanım Bi yük dağılımını

Detaylı

SİSTEM MODELLEME VE OTOMATİK KONTROL FİNAL/BÜTÜNLEME SORU ÖRNEKLERİ

SİSTEM MODELLEME VE OTOMATİK KONTROL FİNAL/BÜTÜNLEME SORU ÖRNEKLERİ SİSTEM MODELLEME VE OTOMATİK KONTROL FİNAL/BÜTÜNLEME SORU ÖRNEKLERİ.Gup: Vize sou önekleindeki son gup (Routh-Huwitz testi) soula dahildi. Bunla PID soulaıyla bilikte de soulabili..) Tansfe fonksiyonu

Detaylı

Örnek 1. Çözüm: Örnek 2. Çözüm: 60 30000 300 60 = = = 540

Örnek 1. Çözüm: Örnek 2. Çözüm: 60 30000 300 60 = = = 540 Önek 1 1.8 kn yük altında 175 dev/dak dönen bi mil yatağında çalışacak bilyeli ulman için, 5 saat ömü ve %9 güvenililik istemekteyiz. Öneğin SKF kataloğundan seçmemiz geeken inamik yük sayısı (C 1 ) nedi?

Detaylı

HAM PETROL FİYATLARININ BİST 100 VE BİST ULAŞTIRMA ENDEKSLERİ İLE İLİŞKİSİ

HAM PETROL FİYATLARININ BİST 100 VE BİST ULAŞTIRMA ENDEKSLERİ İLE İLİŞKİSİ Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Nisan 2016, Sayı:12 HAM PETROL FİYATLARININ BİST 100 VE BİST ULAŞTIRMA ENDEKSLERİ İLE İLİŞKİSİ Selçuk KENDİRLİ 1 Muhammet ÇANKAYA 2 Özet:

Detaylı

Hisse Senedi Fiyatlarıyla Yabancı İşlem Hacmi Arasında Nedensellik:

Hisse Senedi Fiyatlarıyla Yabancı İşlem Hacmi Arasında Nedensellik: Hisse Senedi Fiyalarıyla abancı İşlem Hacmi Arasında Nedensellik: Toda-amamoo aklaşımı Dr. Cüney AKAR Balıkesir Üniversiesi, Bandırma İİBF. Öze Bu çalışmada İsanbul Menkul Kıymeler Borsasında (İMKB) IMKB100

Detaylı

GARCH MODELLERĠ VE VARYANS KIRILMASI: ĠMKB ÖRNEĞĠ

GARCH MODELLERĠ VE VARYANS KIRILMASI: ĠMKB ÖRNEĞĠ GARCH MODELLERĠ VE VARYANS KIRILMASI: ĠMKB ÖRNEĞĠ Dr. Sevda Gürsakal sdalgic@uludag.edu.r Uludağ Üniversiesi, İİBF Ekonomeri Bölümü ÖZET Bu çalışmada hisse senedi oynaklığındaki kırılmalar Inclan ve Tiao

Detaylı

OTOKORELASYON OTOKORELASYON

OTOKORELASYON OTOKORELASYON OTOKORELASYON OTOKORELASYON Y = α + βx + u Cov (u,u s ) 0 u = ρ u -1 + ε -1 < ρ < +1 Birinci dereceden Ookorelasyon Birinci Dereceden Ooregressif Süreç; A R(1) e = ρ e -1 + ε Σe e ˆ ρ = Σ 1 e KARŞILA ILAŞILAN

Detaylı

Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi

Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi Tük Taım Gıda Bilim ve Teknoloji Degisi, 4(9): 743-747, 2016 Tük Taım - Gıda Bilim ve Teknoloji Degisi www.agifoodscience.com Tük Bilim ve Teknolojisi Kahveengi Yumutacı Saf Hatlada Bazı Yumuta Kalite

Detaylı

VARYANS KIRILMASI GÖZLEMLENEN SERİLERDE GARCH MODELLERİ: DÖVİZ KURU OYNAKLIĞI ÖRNEĞİ. PDF created with pdffactory Pro trial version www.pdffactory.

VARYANS KIRILMASI GÖZLEMLENEN SERİLERDE GARCH MODELLERİ: DÖVİZ KURU OYNAKLIĞI ÖRNEĞİ. PDF created with pdffactory Pro trial version www.pdffactory. 3 Erciyes Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Dergisi, Sayı: 3, Ocak-Haziran 9, ss.39-337 VARYANS KIRILMASI GÖZLEMLENEN SERİLERDE GARCH MODELLERİ: DÖVİZ KURU OYNAKLIĞI ÖRNEĞİ Sevda GÜRSAKAL

Detaylı

Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri

Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, InroducoryEconomericsA Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök

Detaylı

TÜRKİYE NÜFUSU İÇİN STOKASTİK ÖLÜMLÜLÜK MODELLERİ

TÜRKİYE NÜFUSU İÇİN STOKASTİK ÖLÜMLÜLÜK MODELLERİ Nüfusbilim Dergisi\Turkish Journal of Populaion Sudies, 2012, 34, 31-50 31 TÜRKİYE NÜFUSU İÇİN STOKASTİK ÖLÜMLÜLÜK MODELLERİ Ölümlülük ahminleri, demografi ve aküerya bilimlerinde önemli bir rol oynamakadır.

Detaylı

ÇEMBERİN ANALİTİK İNCELENMESİ

ÇEMBERİN ANALİTİK İNCELENMESİ ÇEMBERİN ANALİTİK İNCELENMESİ Öncelikle çembein tanımını hatılayalım. Neydi çembe? Çembe, düzlemde bi noktaya eşit uzaklıkta bulunan noktala kümesiydi. O halde çembein analitik incelenmesinde en önemli

Detaylı

Reel Kesim Güven Endeksi ile İMKB 100 Endeksi arasındaki dinamik nedensellik ilişkisi

Reel Kesim Güven Endeksi ile İMKB 100 Endeksi arasındaki dinamik nedensellik ilişkisi İsanbul Üniversiesi İşleme Fakülesi Dergisi Isanbul Universiy Journal of he School of Business Adminisraion Cil/Vol:38, Sayı/No:1, 009, 4-37 ISSN: 1303-173 - www.ifdergisi.org 009 Reel Kesim Güven Endeksi

Detaylı

EKONOMÝK GÖSTERGELERÝN VE DIÞ ORTAM SICAKLIÐININ ETKÝLERÝ

EKONOMÝK GÖSTERGELERÝN VE DIÞ ORTAM SICAKLIÐININ ETKÝLERÝ ESKÝÞEHÝR DE KONUTSAL DOÐAL GAZ TALEBÝNE EKONOMÝK GÖSTERGELERÝN VE DIÞ ORTAM SICAKLIÐININ ETKÝLERÝ Haydar ARAS * Nil ARAS ** Bu makalede, konularda kullanýlan doðal gazýn ýsýma dönemine ai aylardaki ükeiminin

Detaylı

Günlük Bülten. 12 Nisan 2013. Cari işlemler dengesi, Şubat ayında 5.1 milyar dolar açık verdi

Günlük Bülten. 12 Nisan 2013. Cari işlemler dengesi, Şubat ayında 5.1 milyar dolar açık verdi XU100 USD/ TRY (S ağ taaf ) 12 Nisan 2013 Cuma Günlük Bülten İMKB veilei İMKB 100 84,102.6 Piyasa Değei-TÜM ($m) 331,424.6 Halka Açık Piyasa Değei-TÜM ($m) 94,736.2 Günlük İşlem Hacmi-TÜM ($m) 1,712.73

Detaylı

Hisse Senedi Fiyatları ile İşlem Hacmi Arasındaki İlişki: İMKB Üzerine Bir Çalışma 1

Hisse Senedi Fiyatları ile İşlem Hacmi Arasındaki İlişki: İMKB Üzerine Bir Çalışma 1 1 Hisse Senedi Fiyatları ile İşlem Hacmi Arasındaki İlişki: İMKB Üzerine Bir Çalışma 1 Dr. Serra Eren Sarıoğlu İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Finans Anabilim Dalı serraeren@istanbul.edu.tr ÖZET

Detaylı

SAYISAL ANALİZ. Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ. Sayısal Analiz. Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ

SAYISAL ANALİZ. Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ. Sayısal Analiz. Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ SAYSAL ANALİZ Doç.D. Cüneyt BAYLMŞ Doç.D. Cüneyt BAYLMŞ SAYSAL ANALİZ LİNEE DENKLEM SİSTEMİ ÇÖZÜMLEİ (Klasik Yöntemle) Doç.D. Cüneyt BAYLMŞ İÇEİK Doğusal Denklem Takımlaının Çözümü Came Yöntemi Matisin

Detaylı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sayı: 2010-8 / 24 Mayıs 2010 EKONOMİ NOTLARI

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sayı: 2010-8 / 24 Mayıs 2010 EKONOMİ NOTLARI Türkiye Cumhuriye Merkez Bankası Sayı: 2010-8 / 24 Mayıs 2010 EKONOMİ NOTLARI TCMB Faiz Kararlarının Piyasa Faizleri Ve Hisse Senedi Piyasaları Üzerine Ekisi Mura Duran Refe Gürkaynak Pınar Özlü Deren

Detaylı

TÜRKİYE DE FAİZ, DÖVİZ VE BORSA: FİYAT VE OYNAKLIK YAYILMA ETKİLERİ

TÜRKİYE DE FAİZ, DÖVİZ VE BORSA: FİYAT VE OYNAKLIK YAYILMA ETKİLERİ TÜRKİYE DE FAİZ, DÖVİZ VE BORSA: FİYAT VE OYNAKLIK YAYILMA ETKİLERİ Doç. Dr. Macide Çiçek Dumlupınar Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Öze Bu çalışmada Türkiye de devle iç borçlanma seneleri,

Detaylı

PETROL FİYATLARININ BORSA İSTANBUL SANAYİ FİYAT ENDEKSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

PETROL FİYATLARININ BORSA İSTANBUL SANAYİ FİYAT ENDEKSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ PETROL FİYATLARININ BORSA İSTANBUL SANAYİ FİYAT ENDEKSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ Yrd.Doç.Dr. Cüney KILIÇ Çanakkale Onsekiz Mar Üniversiesi Biga İ.İ.B.F., İkisa Bölümü Yrd.Doç.Dr. Yılmaz BAYAR Karabük Üniversiesi

Detaylı

Box-Jenkıns Modelleri ile Aylık Döviz Kuru Tahmini Üzerine Bir Uygulama

Box-Jenkıns Modelleri ile Aylık Döviz Kuru Tahmini Üzerine Bir Uygulama Kocaeli Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Dergisi (6) 2003 / 2 : 49-62 Box-Jenkıns Modelleri ile Aylık Döviz Kuru Tahmini Üzerine Bir Uygulama Hüdaverdi Bircan * Yalçın Karagöz ** Öze: Bu çalışmada geleceği

Detaylı

Döviz Kurları Arasındaki Oynaklık Etkileşiminin Analizi: CCC-t-MSV Modeli ile Tahmin 1 Verda DAVASLIGİL ATMACA 2

Döviz Kurları Arasındaki Oynaklık Etkileşiminin Analizi: CCC-t-MSV Modeli ile Tahmin 1 Verda DAVASLIGİL ATMACA 2 Finans Poliik & Ekonomik Yorumlar (639) Mayıs 2018 : 9-32 Döviz Kurları Arasındaki Oynaklık Ekileşiminin Analizi: CCC--MSV Modeli ile Tahmin 1 Verda DAVASLIGİL ATMACA 2 Gönderim arihi: 10.10.2017 Kabul

Detaylı

Long memory and structural breaks on volatility: evidence from Borsa Istanbul

Long memory and structural breaks on volatility: evidence from Borsa Istanbul MPRA Munich Personal RePEc Archive Long memory and srucural breaks on volailiy: evidence from Borsa Isanbul Emrah Ismail Cevik and Gülekin Topaloğlu Namık Kemal Universiy, Bülen Ecevi Universiy 014 Online

Detaylı

HAFTANIN GÜNÜ ETKİSİ İMKB İKİNCİ ULUSAL PAZAR DA GEÇERLİ MİDİR?

HAFTANIN GÜNÜ ETKİSİ İMKB İKİNCİ ULUSAL PAZAR DA GEÇERLİ MİDİR? HAFTANIN GÜNÜ ETKİSİ İMKB İKİNCİ ULUSAL PAZAR DA GEÇERLİ MİDİR? Yard.Doç.Dr. Nuray ERGÜL * Yard.Doç.Dr. Veli AKEL ** Doç.Dr. Sezai Dumanoğlu *** ÖZET Bu çalışmada, Ocak 1997 Aralık 2007 yılları arasında

Detaylı

DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ GECİKMELİ İLİŞKİLER: Dağıtılmış Gecikme ve Otoregresiv Modeller

DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ GECİKMELİ İLİŞKİLER: Dağıtılmış Gecikme ve Otoregresiv Modeller DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ GECİKMELİ İLİŞKİLER: Dağıılmış Gecikme ve Ooregresiv Modeller 1 Zaman serisi modellerinde, bağımlı değişken Y nin zamanındaki değerleri, bağımsız X değişkenlerinin zamanındaki cari

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi Yayın Geliş Tarihi: 13.11.2013

Dokuz Eylül Üniversitesi Yayın Geliş Tarihi: 13.11.2013 Dokuz Eylül Üniversiesi Yayın Geliş Tarihi: 13.11.2013 Sosyal Bilimler Ensiüsü Dergisi Yayına Kabul Tarihi: 05.07.2014 Cil: 16, Sayı: 2, Yıl: 2014, Sayfa: 281-302 Online Yayın Tarihi: 30.09.2014 ISSN:

Detaylı

Basit Makineler Çözümlü Sorular

Basit Makineler Çözümlü Sorular Basit Makinele Çözümlü Soula Önek 1: x Çubuk sabit makaa üzeinde x kada haeket ettiilise; makaa kaç tu döne? x = n. n = x/ olu. n = sabit makaanın dönme sayısı = sabit makaanın yaıçapı Önek : x Çubuk x

Detaylı

Türkiye deki Seçilmiş Bazı Mali Göstergeler Üzerine Bir Koşullu. Değişen Varyans Çözümlemesi

Türkiye deki Seçilmiş Bazı Mali Göstergeler Üzerine Bir Koşullu. Değişen Varyans Çözümlemesi 13 Nisan 015 tarihindeki taslak biçimidir. Lütfen yazarların onayı olmadan herhangi bir alıntı veya gönderme yapmayınız. Türkiye deki Seçilmiş Bazı Mali Göstergeler Üzerine Bir Koşullu Değişen Varyans

Detaylı

EŞANLI DENKLEMLİ MODELLER

EŞANLI DENKLEMLİ MODELLER EŞANLI DENKLEMLİ MODELLER EŞANLI DENKLEMLİ MODELLER Eşanlı denklem siseminde, Y den X e ve X den Y ye karşılıklı iki yönlü eki vardır. Y ile X arasındaki karşılıklı ilişki nedeniyle ek denklemli bir model

Detaylı

Bölüm 5 Olasılık ve Olasılık Dağılışları. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER

Bölüm 5 Olasılık ve Olasılık Dağılışları. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER Bölüm 5 Olasılık ve Olasılık Dağılışlaı Doç.D. Suat ŞAHİNLE Olasılık ve Olasılık Dağılışlaı Olasılık: Eşit saşla meydaa gele tae olayda A taesi A olayı olsu. Bu duumda A olayıı meydaa gelme olasılığı;

Detaylı

2008 KÜRESEL KRİZİNİN İMKB HİSSE SENEDİ PİYASASI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN GARCH MODELLERİ İLE ANALİZİ

2008 KÜRESEL KRİZİNİN İMKB HİSSE SENEDİ PİYASASI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN GARCH MODELLERİ İLE ANALİZİ Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi YIL 2010, CİLT XXVIII, SAYI I, S. 573585 2008 KÜRESEL KRİZİNİN İMKB HİSSE SENEDİ PİYASASI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN GARCH MODELLERİ İLE ANALİZİ Gülcan ÇAĞIL * Mustafa

Detaylı

AMASYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü

AMASYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü AMASYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektik Elektonik Mühendisliği Bölümü Denetim Sistemlei Laboatuvaı Deney Föyü Yd.Doç.D.Mehmet EKİCİ Aş.Gö.D.Kenan TEKBAŞ Aş.Gö.Bisen BOYLU AYVAZ DENEY 4-RAPOR ARAÇ

Detaylı

-ENFLASYON ROBUST ESTIMATION OF THE VECTOR AUTOREGRESSIVE MODEL: AN INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN ECONOMIC GROWTH AND INFLATION

-ENFLASYON ROBUST ESTIMATION OF THE VECTOR AUTOREGRESSIVE MODEL: AN INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN ECONOMIC GROWTH AND INFLATION Marmara Üniversiesi YIL 2010, SAYI II, S. 539-553 -ENFLASYON Öze Özlem YORULMAZ * ** - Anahar Kelimeler: ROBUST ESTIMATION OF THE VECTOR AUTOREGRESSIVE MODEL: AN INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN

Detaylı

İMKB İLE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERİN HİSSE SENEDİ PİYASALARININ ETKİLEŞİMİ: EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK YAKLAŞIMI

İMKB İLE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERİN HİSSE SENEDİ PİYASALARININ ETKİLEŞİMİ: EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK YAKLAŞIMI İMKB İLE GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERİN HİSSE SENEDİ PİYASALARININ ETKİLEŞİMİ: EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK YAKLAŞIMI Onur GÖZBAŞI * ÖZ Bu çalışmanın amacı, İMKB ile gelişmeke olan yedi ülkenin (Arjanin, Brezilya,

Detaylı

JEOTERMAL REZERVUARLARIN MODELLENMESİ VE PERFORMANS TAHMİNLERİNDEKİ BELİRSİZLİĞİN DEĞERLENDİRİLMESİ

JEOTERMAL REZERVUARLARIN MODELLENMESİ VE PERFORMANS TAHMİNLERİNDEKİ BELİRSİZLİĞİN DEĞERLENDİRİLMESİ _ 209 JEOTERMAL REZERVUARLARIN MODELLENMESİ VE PERFORMANS TAHMİNLERİNDEKİ BELİRSİZLİĞİN DEĞERLENDİRİLMESİ Mustafa ONUR Hülya SARAK Abduahman SATMAN ÖZET Jeotemal ezevualaın üetim potansiyeli ve südüülebililiğinin

Detaylı

ĐMKB MALĐ ve SINAĐ ENDEKSLERĐ NĐN DÖNEMĐ ĐÇĐN GÜNLÜK OYNAKLIĞI NIN KARŞILAŞTIRMALI ANALĐZĐ

ĐMKB MALĐ ve SINAĐ ENDEKSLERĐ NĐN DÖNEMĐ ĐÇĐN GÜNLÜK OYNAKLIĞI NIN KARŞILAŞTIRMALI ANALĐZĐ Đşletme Fakültesi Dergisi, Cilt 12, Sayı 2, 2011, 187-199 ĐMKB MALĐ ve SINAĐ ENDEKSLERĐ NĐN 2002-2010 DÖNEMĐ ĐÇĐN GÜNLÜK OYNAKLIĞI NIN KARŞILAŞTIRMALI ANALĐZĐ Eşref Savaş Başcı * ÖZET Bu çalışmada ĐMKB

Detaylı

Birim Kök Testleri 3/24/2016. Bir stokastik sürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde

Birim Kök Testleri 3/24/2016. Bir stokastik sürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök

Detaylı

KOMPAKT ISI EŞANJÖRLERİNDE KANATÇIK DÜZENLEMELERİNİN BASINÇ KAYBINA ETKİSİ

KOMPAKT ISI EŞANJÖRLERİNDE KANATÇIK DÜZENLEMELERİNİN BASINÇ KAYBINA ETKİSİ PAMUKKAE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİ SİK FAKÜTESİ PAMUKKAE UNIVERSITY ENGINEERING COEGE MÜHENDİSİK BİİMERİ DERGİSİ JOURNA OF ENGINEERING SCIENCES YI CİT SAYI SAYFA : : 8 : : 7-3 KOMPAKT ISI EŞANJÖRERİNDE KANATÇIK

Detaylı

ASTRONOTİK DERS NOTLARI 2014

ASTRONOTİK DERS NOTLARI 2014 YÖRÜNGE MEKANİĞİ Yöüngeden Hız Hesabı Küçük bi cismin yöüngesi üzeinde veilen hehangi bi noktadaki hızı ve bu hızın doğultusu nedi? Uydu ve çekim etkisinde bulunan cisim (Ye, gezegen, vs) ikili bi sistem

Detaylı

Dönerek Öteleme Hareketi ve Açısal Momentum

Dönerek Öteleme Hareketi ve Açısal Momentum 6 Döneek Ötelee Haeketi e Açısal Moentu Test 'in Çözülei.. R L P N yatay M Çebe üzeindeki bi noktanın yee göe hızı, o noktanın ekeze göe çizgisel hızı ile çebein ötelee hızının ektöel toplaına eşitti.

Detaylı

Cevap C. 400 / 0 ( mod 8 ) A harfi. 500 / 4 ( mod 8 ) D harfi. Cevap C. 6. I. n tam sayı ise. n 2 = 4k 2 4k + 1 veya n 2 = 4k 2

Cevap C. 400 / 0 ( mod 8 ) A harfi. 500 / 4 ( mod 8 ) D harfi. Cevap C. 6. I. n tam sayı ise. n 2 = 4k 2 4k + 1 veya n 2 = 4k 2 MTMTİ NMSİ. 8 h + + h. ( a, b ) 0 h. + h h+ h h. + h + bulunu. 0... 7 sayısında asal çapanladan bie tane olduğundan pozitif bölen sayısı kada ( a, b ) sıalı ikilisi vadı. ( + ). ( + ). ( + ). ( + ) tane

Detaylı

Batman Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu 2014 Yılı. Özel Yetenek Sınavı Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Batman Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu 2014 Yılı. Özel Yetenek Sınavı Sonuçlarının Değerlendirilmesi Batman Ünivesitesi Beden Eğitimi ve Spo Yüksekokulu 2014 Yılı Özet: Özel Yetenek Sınavı Sonuçlaının Değelendiilmesi Mehmet Emin YILDIZ 1* Buak GÜRER 2 Ubeyde GÜLNAR 1 1 Batman Ünivesitesi Beden Eğitimi

Detaylı

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda haftanın günü etkisi ve Ocak ayı anomalilerinin ARCH-GARCH modelleri ile test edilmesi

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda haftanın günü etkisi ve Ocak ayı anomalilerinin ARCH-GARCH modelleri ile test edilmesi İsanbul Üniversiesi İşleme Fakülesi Dergisi Isanbul Universiy Journal of he School of Business Adminisraion Cil/Vol:37, Sayı/No:2, 2008, 98-110 ISSN: 1303-1732 - www.ifdergisi.org 2008 İsanbul Menkul Kıymeler

Detaylı

Ayhan Topçu Accepted: January 2012. ISSN : 1308-7304 ayhan_topcu@hotmail.com 2010 www.newwsa.com Ankara-Turkey

Ayhan Topçu Accepted: January 2012. ISSN : 1308-7304 ayhan_topcu@hotmail.com 2010 www.newwsa.com Ankara-Turkey ISSN:136-3111 e-journal of New World Sciences Academy 212, Volume: 7, Number: 1, Aricle Number: 3A47 NWSA-PHYSICAL SCIENCES Received: December 211 Ayhan Toçu Acceed: January 212 Fahrein Arslan Series :

Detaylı

ARAÇ YOL YÜKLERİNİN DIŞ DİKİZ AYNAYA ETKİLERİ VE DIŞ DİKİZ AYNA TİTREŞİM PARAMETRELERİNİN İNCELENMESİ

ARAÇ YOL YÜKLERİNİN DIŞ DİKİZ AYNAYA ETKİLERİ VE DIŞ DİKİZ AYNA TİTREŞİM PARAMETRELERİNİN İNCELENMESİ OTEKON 4 7 Otomotiv Teknolojilei Kongesi 6 7 Mayıs 04, BURSA ARAÇ YOL YÜKLERİNİN DIŞ DİKİZ AYNAYA ETKİLERİ VE DIŞ DİKİZ AYNA TİTREŞİM PARAMETRELERİNİN İNCELENMESİ Basi ÇALIŞKAN *, İan KAMAŞ *, Tane KARSLIOĞLU

Detaylı

KONYA İLİ SICAKLIK VERİLERİNİN ÇİFTDOĞRUSAL ZAMAN SERİSİ MODELİ İLE MODELLENMESİ

KONYA İLİ SICAKLIK VERİLERİNİN ÇİFTDOĞRUSAL ZAMAN SERİSİ MODELİ İLE MODELLENMESİ KONYA İLİ SICAKLIK VERİLERİNİN ÇİFTDOĞRUSAL ZAMAN SERİSİ MODELİ İLE MODELLENMESİ İsmail KINACI 1, Aşır GENÇ 1, Galip OTURANÇ, Aydın KURNAZ, Şefik BİLİR 3 1 Selçuk Üniversiesi, Fen-Edebiya Fakülesi İsaisik

Detaylı