Fuat Kılıç 1, Feriha Erfan Kuyumcu 1. Kocaeli Üniversitesi Özet. Abstract

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Fuat Kılıç 1, Feriha Erfan Kuyumcu 1. Kocaeli Üniversitesi Özet. Abstract"

Transkript

1 Sabit Mıknatılı Senkron Motorun Moel Öngörülü ve Öngörülü Kayan Kip Yöntemi ile Denetlenmei Moel Preictive an Preictive Sliing Moe Control of Permanent Magnet Synchronou Motor Fuat Kılıç, Feriha Erfan Kuyumcu Elektrik Müheniliği Bölümü Kocaeli Üniveritei Özet Bu çalışmaa, kalıcı mıknatılı enkron motorun enetimi (KMSM) için bozucu etkilere ve parametrelere meyana gelen eğişikliklere karşı ayanıklı olan hızlı inamik cevap yeteneğine ahip ınırlı enetim etli moel öngörülü (preictive) ve öngörülü kayan kip enetim enetim algoritmaı kullanılmaktaır. Öngörülü enetimin eşzamanlı optimizayon özelliği ile kayan kip enetimin ayanıklılık özelliği bir araya getirilmekteir. KMSM nin enetimi için her iki algoritmanın benzeşim onuçları unulmakta ve karşılaştırılmaktaır. Abtract In thi tuy, moel preictive an preictive liing moe control for permanent magnet ynchronou motor are tuie which are robut againt parameter variation an iturbance an have ability goo ynamic repone. Online optimization pecification of preictive control combine with robutne of liing moe control. Both finite control et moel preictive control an preictive control imulation reult are preente an compare for permanent magnet ynchronou motor control.. Giriş Enütrie kimya, enerji gibi farklı alanlara öngörülü enetim yöntemlerinin kullanım alanları artmaktaır. Genellikle, motor ve ürücülerinin enetimine onlu zamanlı ve moel öngörülü enetim (MÖD) algoritmaları uygulanmaktaır. Sonlu zamanlı enetim yöntemi moülayon algoritmaı ile birlikte kullanılırken referan gerilimlerin heaplanmaını gerektirmekteir. Bu yöntem, motor ürücülerinin ayrık zamanlı çalışma temeli enetime heaba katılmaığınan parametre eğişimlerine karşı ayanıklı eğilir [], []. MÖD enetim yöntemi, motor gerilim referanlarını izleyebilmek için maliyet fonkiyonu kriterini içerir ve bu fonkiyonun minimize eilmeini gerektirir. Minimizayon iğer eyişle en az eğere inirme iki yöntemle gerçekleştirilir. Bunlar, genelleştirilmiş öngörülü enetim ve ınırlı enetim etli (SDS) MÖD enetim yöntemleriir. Genelleştirilmiş öngörülü enetim yöntemi, heaplama açıınan işlemciler için yük oluştururlar bunan olayı motor ve ürücülerinin enetimine çok kullanılmazlar. SDS-MÖD enetim yöntemi ie uygulama açıınan aha kolayır [], []. MÖD enetim yöntemi oğrual olmayan bir enetim yöntemiir. Doğrual enetim yöntemleri ile karşılaştırılığına bait yapıı, hızlı inamik cevap, çoklu amaç ve kııtlara ahip olmaı gibi ütünlükleri mevcuttur. Buna karşın motor eviriciine bir periyot boyunca yalnızca bir anahtarlama vektörü uygulanığınan ve tanart SDS-MÖD algoritmaı ınırlı ayıa anahtarlama vektörüne ahip oluğunan itenmeyen yükek frekanlı akım harmonikleri ve moment algalanmaı gibi ezavantajlar ortaya çıkar []. Bu ezavantajları ortaan kalırmak için görev çevrimi tabanlı, çoklu vektör tabanlı, eğişken ağırlık çarpanı tabanlı algoritmalar önerilmekteir [], []. Bir iğer çözüm yöntemi ie kayan kipli enetimin oğaı gereği ürekiz yani ayrık zamanlı enetime güçlü özellikler barınırmaı neeni ile anahtarlama vektörünü eçerken bu yöntemen fayalanmaır. Bu çalışma bölümen oluşmaktaır. Birinci bölüm girişe, ikinci bölüm KMSM nin matematikel moeline, üçüncü bölüm klaik MÖD algoritmaı ve öngörülü kayan kip algoritmaına ve on bölüm onuçlara ayrılmıştır.. KMSM nin Matematikel Moeli SMSM matematikel moeli, oyma, hitereiz kayıpları ve girap akımı kayıplarının olmaığı ikkate alınarak ve zıt EMK nın inüoial oluğu kabul eilerek enkron referan eken takımına aşağıaki şekile unulur. i() t R = i() t + Ppω riq() t + v() t () t L L iq() t Pp R = λω m r() t Ppωri() t iq() t + vq() t () t L L L ωr () t Pp B = λmq i () t ωr Tl( t) () t J J J Buraa i () t, iq () t ve ω r () t ıraı ile ekeni akımı, q ekeni akımı ve rotor açıal hızıır. Elektrikel parametreler R L ve λ ıraı ile tator irenci, enüktan ve mıknatı, m

2 akıını temil etmekteir. Elektrikel moment ie aşağıaki eşitlikle verilir. Te( iq ( t)) = Ppλ miq () Mekanik katayılar, B, J, P p, T l ürtünme katayıı, rotor atalet momenti, kutup çifti ve yük momentini ayıını temil etmekteir.. KMSM nin Öngörülü Denetimi Öngörülü enetim bozucu etkilere, parametre eğişimlerine karşı ayanıklı ve hızlı inamik cevaba ahip bir enetim şekliir. Moel öngörülü enetim item matematikel moeliyle oğruan ilgiliir. Moel öngörülü enetim, azalan ufuk enetimi ve inamik matri enetimi iimlerle e bilinir. Hiteriiz tabanlı, yörünge tabanlı, onlu zamanlı (ea beat), ürekli ve ınırlı enetim eti tabanlı moel öngörülü enetim yöntemleri mevcuttur. Öngörülü enetime, itemlerin eğişkenliği, kııtları, oğrual olmayan urumlar oğruan enetime ahil eilebilir ve çok eğişkenli urumlar enetim taarımına kolayca heaba katılabilir. Öngörülü enetimin en büyük avantajı, enetim ürei boyunca gelecekteki zaman aralığını ikkate alarak enetim e anlık üre aralığına optimizayon yapılmaıır [,,]... KMSM nin Moel Öngörülü Denetimi Moel öngörülü enetime (MÖD) temel amaç bir heaplama ufku üzerine tanımlanan amaç fonkiyonlarının eğerinin en aza inirilmeini ağlayacak gelecekteki enetim işareti ıralamaını belirlemektir. MÖD ün uygulanabilmei için item moeline gerekinim varır. Sitem moeline göre gelecekteki çıkış eğişkenlerinin alacağı eğer öngörülür. Öngörü işlemi, item eğişkenlerinin geçmişteki ve güncel eğerleri üzerinen gerçekleştirilir [8]. Özet olarak MÖD enetim yöntemine; Ketirim moeli, Amaç fonkiyonun eğerinin en az olmaı, Uzak urum ketirim tratejii, bileşenleri yer alır. Her t örnekleme anına, item moelini kullanan ınırlı ketirim ufuğu üzerine item çıkışları heaplanır. yt ˆ( jt), j N, N,... Np + = () Buraa ŷ item çıkışı, N p ketirim yapılacak ufuk ayııır. Gerçek zamanlı optimizayon yapılabilmei içine amaç fonkiyonu veya fonkiyonlarının tanımlanmaı gerekir [], [9]. N Nu [ ˆ( ) ( )] λ[ ϕ( ) ϕ( )] j= N j= üt J = y t + jt y t + j + t + j t+ j alt ϕ ϕ() t ϕ () y Buraa itenen çıkış eğeri, λ optimizayon işlemi üreince ınır bölgelerinin aşılmaı urumuna cezalanırma alt katayıı, ϕ veϕ üt ie ınır eğerlerin kalınlığını belirleyen eğerlerir. x ref (k) x(k) Öngörülü Denetim Ketirim Moeli x(k+) Maliyet fonkiyonu (J) minimizayonu Şekil : MÖD prenip şemaı [8]. MÖD algoritmalarınan bir tanei ınırlı enetim etli (SDS) enetimir. SDS li moel öngörülü enetimin temel mantığına, eviriciye uygulana ınırlı ayıa anahtarlama urumunun olmaıır. Her bir anahtarlama urumuna ufuk ayıına göre öngörülü çıkış heaplamaı iğer eyişle ketirimi yapılmaktaır. KMSM için SDS-MÖD algoritmaını oluşturabilmek için ayrık zamanlı motor moeli kullanmak gerekmekteir. Öngörülen çıkış eğerlerine göre maliyet amaç veya kalite fonkiyonu oluşturulur. Amaç fonkiyonun en az eğerli onucuna göre gelecek anahtarlama urumu oluşturulur. Bu uruma eş zamanlı optimizayon gerçekleştirilir. i () t i () t v () t i q() t = Aciq() t + Bc + () t vq() t ωr () t ωr() t KMSM moeli, enkron referan çatıa eşitlikteki gibi yazılabilir. Buraa, i () t ve iq ( t) -q ekeni tator akımları, v () t ve vq ( t) -q ekeni tator gerilimleri, t () bozucu etkilerir. RT / L Ac = RT / L λmt, Pλm / JT T / J T / L Bc = T / L, t () = Tl / JT Buraa T örnekleme zamanı, Ayrık zamana oluşturulan motor moeline göre gelecekteki anahtarlama urumları için öngörülen akımlar maliyet fonkiyona kullanılır. Maliyet fonkiyonları, ref qref q S a S b S c i(k) M f () (8) J = g i i ( k + ) + g i i ( k + ) (9) eşitliği şekline verilmekteir. Maliyet fonkiyonan ele eilen en üşük eğere göre evirici anahtarlama vektörleri Çizelge e verilmekteir. Çizelge eki anahtarlama tablouna göre, referan tator akımlarına ulaşmak için ufuk ayıına göre öngörülen gelecek anahtarlama urumlarına ait prenip şemaı Şekil e verilmekteir.

3 Çizelge : Evirici anahtarlama vektörleri []. m m S U n /Vc A /Vc -C /Vc B /Vc -A /Vc C /Vc -B Stator akımlarının öngörülü heabı için ufuk ayıının oluğu uruma göre her bir vektör ayrık zamanlı motor moeline yerine konularak amaç fonkiyona okulur ve amaç fonkiyonunun minumum oluğu urumaki vektör evirici anahtarlama vektörü olarak eçilir. Bu urum Şekil e verilmekteir. Sanal Eken ω Ufuk i _ ref i i n t Reel Eken Şekil : MÖD enetimci öngörü prenip şemaı [8]... KMSM nin Öngörülü Kayan Kip Denetimi Öngörülü kayan kip enetim, enetim hataının ignum işaretinin yanına hatanın türevini e ikkate almaktaır. Buna göre, motor ve eviricinin moelini içeren bait bir urum tablou kullanılarak enetim kuralları ele eilmekteir. Evirici anahtarlama urumları, ayıa tüm urumları içerecek şekile eçilmekteir. Seçilen anahtarlama urumu veya vektör anlık olarak maliyet fonkiyonunun eğerini en az eğere inirmeye çalışmaktaır. Kayan kip tabanlı öngörülü enetim ayeine hatanın eğişimi e ikkate alınığınan urum eğişkenlerineki algalanma azaltılmaktaır [], []. Kayan kipli enetim iki aıma taarlanır. İlki kayma veya anahtarlama yüzeyinin tanımlanmaıır. İkincii ie geribeleme enetim kanunu oluşturmaktır. Geribeleme enetim kanuna göre, item urum eğişkenlerinin eğerlerineki eğişikliklerle kayan kip anahtarlama yüzeyine yakınama ağlanmalıır. Sonuç olarak ınırlı zaman içeriine anahtarlama yüzeyine ulaşılmalıır. Anahtarlama yüzeyine ulaşılana kaar olan harekete ulaşma kipi, anahtarlama yüzeyine ulaşılıktan onraki harekete kayan kip enir []. Herhangi bir enetim urumuna urum hataı e= xref x ile hatanın eğişimi ie e= x x ile göterilebilir. Bir enetim ref itemine itenen referan eğere yakınamanın ağlanmaı için hata ve hatanın eğişimine bağlı kurallar oluşturulur. Eğer e > ve e ( t) < ie x xref ve e, Eğer e > ve e ( t) > ie x, xref ' enuzaklaşır, Eğer e < ve e ( t) < ie x, xref ' enuzaklaşır, Eğer e < ve e ( t) > ie x xref ve e. () Bu uruma ee () t < koşulunun itenen referan eğere ulaşmak için gerekli oluğu görülmekteir. Doğrual olmayan itemlerin kararlılık analizine kullanılan Lyapunov fonkiyonu (oğruan yöntem veya Lyapunov un. Yöntemi) temel olarak, ex ( ) V( x) =, V ( x) = e( x) e ( x) < () eşitlikleri ile ifae eilir. Kayan kip enetim, ürekiz enetim fonkiyonu (ignum fonkiyonu) kullanılarak oğrual olmayan bir itemin inamik avranış şeklini kayma yüzeyi olarak alanırılan yüzey kullanılarak eğiştiren enetim itemi olarak tanımlanabilir. Kayma yüzeyi üzerineki hareket enine olmakla birlikte nihai heef hatanın ve türevlerinin ıfıra zorlanmaıır. Zamana göre eğişen ve urum eğişkenlerinen oluşan kayma yüzeyi, σ ( xt, ) = etetu ( ) (, ) < () ifaei ile tanımlanır. Buraa amaç u kaynak giriş vektörleri ile urum eğişkenlerinin kayma yüzeyine tutulmaı ve hatanın ıfıra zorlanmaıır. KMSM nin koorinat önüşümü yapılmaan faz gerilim enklemi, ui( Vk ) = Ri i + L ( ii)/( t) + ei () i =,,.., k =,,,.. Buraa, ui tator faz gerilimi, ii tator faz akımı, L faz enüktan, e i enüklenen zıt EMK ır. Buraa i ıralayıcıı motorun tator fazlarını, k ıralayıcıı ie anlık olarak eviricinin anahtarlama urumlarını belirtir. Akım enetimi için akım enetim hataı, Δ i = i i () _ ref tator faz akımı referanınan faz akımının çıkarılmaı ile ele eilir. Bu uruma akımın gerilim vektörlerinin fonkiyonu oluğu için uygun gerilim vektörleri veya anahtarlama urumları eçilir ve eviriciye uygulanır. Akım enetimi hataına göre Lyapunov kararlılık fonkiyonu yenien oluşturularak kararlılık şartı yerine getirilir. L =Δi ( Δ i / t) < () Lyapunov fonkiyonun türevinin negatif eğer alabilmei için, T L =Δi ( Δ i )/( t) < ()

4 eşitizliğinin ağlanmaı gerekir. Kayan kip enetim eşeğer enetim kuralına göre KMSM enkleminen, u = e + Ri + L ( i )/( t) () eq eşitliği ele eilir. Buraa, u eq eşeğer gerilimi, enüklenen zıt EMK yı temil etmekteir. Kayma yüzeyi enklemi, akım hataı ve hata eğişimine göre tekrar üzenlenire, σ () t = Δi T ( u u )/ L < (8) eq eşitliği ele eilir [-],[]. Denetim eşitliklerinen evirici yarı iletkenlerinin anahtarlanmaı için V gerilim vektörleri öngörü prenibine k göre heaplanarak nihai anahtarlama eçimi gerçekleştirilir. Öngörülü kayan kip enetimin KMSM akım enetimine uygulanmaına iki aet anahtarlama kuralı uygulanır. Bunlar akım hataının işaret eğişimi ve eşeğer gerilimin işaret eğişimiir. Bu ayee uzay vektör prenibine göre bölge ektör tepiti yapılır. Bu tepite göre akım hataı işaretine göre gerilim vektörü yönlenirmei yapılır. Şekil e ektör ve akım hata eğişimine göre anahtarlama iyagramı verilmekteir. Komşu vektörler ve ıfır vektörünen oluşan anahtarlama urumları V = [,,], V = [,, ], V = [,, ] V = [,,], V = [,,], V = [,,], V = [,,], V = [,,] eğişimleri ile oluşturulur. Buraa urumu aktif olan yani anahtarlanan yarı iletken, urumu ie anahtarlanmayan yarı iletken için kullanılır. Su V V V V V Su Su Su ueq V Su Şekil : Eviriciye uygulanan gerilim vektör iyagramı [] ign( Δi ) işareti Si anahtarlama vektörlerini, ign( u eq ) eğişimi ie SU x anahtarlama vektörlerini belirler. Evirici anahtarlama urumlarının gerçeklenmei kayan kip enetime bağlı oluğu için Tablo e verilen 8 aet anahtarlama urumu koşulları, u( Vk=,,,...,) eğer σ ( x, t) < u = u( Vk=,) = eğer σ ( x, t) > (9) kayan kip şartlarına göre belirlenir. Çizelge : Eşeğer gerilim yönlenirme anahtarlama tablou []. Olaylar U x Su Su Su Su Su Su ign(i) Si V V V V V V Si V V V V V V Si V V V V V V Si V V V V V V Si V V V V V V Si V V V V V V Si V V V V V V Si V V V V V V. Benzeşimlerin Karşılaştırılmaı Simülayona kw gücüne KMSM ye ait parametreler şu şekileir. Nominal Akım A, tator faz irenci.8 ohm, nominal moment. Nm., mıknatı abit magnetik akıı. Wb, motor atalet momenti.e- Kg.m ir. Bu çalışmaa, KMSM nin SDS-MÖD ve öngörülü kayan kip enetim yöntemleri ile benzeşimi yapılmaktaır. Benzeşim çalışmaına kw lık motor parametreleri kullanılmaktaır. Benzeşim çalışmaına, n boyunca ra/n hız referanı onraına n boyunca ra/n hız referanı kullanılmaktaır. Motor, nominal yük momenti olan. N.m ile yüklenmekteir. Rampa hız referanınan onra yüklenen motor için -q ekenleri akım referan bilgileri ve geribeleme akımları, α β akım bilgileri, motor elektrikel moment bilgileri ve anahtarlama bilgilerine ait grafikler Şekil,,,,8,9 a unulmaktaır. Benzeşim grafikler verilen enetleyiciler için örnekleme zamanı T=. e- n kullanılmaktaır. Öngörülü enetim algoritmalarının ezavantajlarınan moment algalanmaları ve yükek frekanlı akım bileşenleri ile karşılaştırmalar yapılmaktaır. Şekil : SDS-MÖD enetim için hız, moment, akım grafikleri

5 Ref. hız (ra/) Hız (ra/) E. Moment (N.m) i..8 qre f. (A) q i. re f (A) Zaman (n) Şekil : SDS-MÖD enetim için hız, moment, akım grafikleri Şekil 8: Öngörülü kayan kip enetim için hız, moment ve akım grafikleri i ab (A) a b c Anahtarlama vektörleri Zaman (n) Şekil 9: Öngörülü kayan kip enetim için α β akımları, faz akımları, anahtarlama vektörleri grafikleri Şekil : SDS-MÖD enetim için α β akımları, faz akımları, anahtarlama vektörleri grafikleri Şekil,, a SDMÖD algoritmaına ait benzeşim grafikleri yer almaktaır. Şekil, a a hız referanına göre rotor çıkış hızı - ra/n aralıklarına eğişmekteir. Şekil, b e. N.m nominal yük momenti için elektrikel moment çıkışı ele eilmekteir. Elektrikel momentten 8 aet anahtarlama vektörünen olayı algalanma gözlenmekteir. Şekil, c e ie -q ekenleri akımlarına göre geri beleme akımlarına moment çıkışı ile uyumlu olarak algalanma izlenmekteir. Şekil, a,b,c grafikler, Şekil te verilen grafiklerin. n. onraına ar bir zaman aralığınaki urumlarıır. Bu grafikleren e moment ve akımlaraki algalanmalar görülmekteir. Şekil, a a ie α β akımlarının x ve y ekenlerineki eğişimleri verilmekteir. Şekil, b e üç faz akımının eğişimleri görülmekteir. Akımlaraki algalanma -q ekenleri akımları ile uyumluur. Şekil, c e ie eviricinin anahtarlanmaı için gerilim vektör ıralarının eğişimlerini götermekteir. Şekil : Öngörülü kayan kip enetim için hız, moment, akım grafikleri Şekil,8 ve 9 a aynı referan eğerler için öngörülü kayan kip enetime ait çıkış grafikleri yer almaktaır. SDS-MÖD algoritmaı ile karşılaştırılığına öngörülü kayan kip enetimin aha ütün oluğu görülmekteir. Moment ve akım bilgilerineki algalanmalar ve yükek frekanlı harmoniklerin azalığı görülmekteir. Sekiz aet gerilim anahtarlama vektörüne göre yapılan heaplamalaran çıkış anahtarlama ıraının aha ık oluğu izlenmekteir. Sonuç olarak öngörülü Bu çalışmaa, hız enetimci için klaik PI tipi enetimci kullanılmaktaır. PI tipi enetimci katayıları motor frekan cevabı analizi ve kutup-ıfır yok etme yöntemine göre eçilmekteir. Hız referanı çıkış q ekeni akım referanını oluşturmaktaır. D ekeni akım referanı olarak ıfır eğeri kullanılmaktaır.

6 kayan kip enetim algoritmaı SDS-MÖD enetim algoritmaına göre aha ütün performan götermekteir.. Sonuçlar Bu çalışmaa kalıcı mıknatılı enkron motorun moel öngörülü enetim ve öngörülü kayan kip enetimine ait benzeşim çalışmaları yapılmaktaır. Benzeşim çalışmalarına iki enetim algoritmaına ait ele eilen grafikler yorumlanmaktaır. Sınırlı etli moel öngörülü enetime ait en büyük ezavantaj eğişken anahtarlama frekanınan olayı oluşan moment algalanmalarıır. Kayan kip öngörülü enetime ie hata eğişkeninin türevi e ikkate alınarak bu algalanmaların azaltılmaı ağlanmaktaır. PMSM, IEEE Tran. On In. Infor., vol. 9, no., Aug.. [] Young, K. D., Utkin,V. I., Özgüner, Ü., A Control Engineer Guie to Sliing Moe Control, IEEE Tran. On Control Syt. Tech., vol., no., May 999. [] Parte, M.P., Cirre, C. M., Camacho, E. F., Berenguel, M., Application of Preictive Sliing Moe Controller to a Solar Plant, IEEE Tran. On Cont. Syt. Tech., vol., no., July 8.. Kaynaklar [] Correa, P., Paca, M., Roriguez, J., Preictive torque control for inverter-fe inuction machine, IEEE Tran. In. Electron., vol., no., pp. 9, Apr.. [] Davari, S. A., Khaburi, D. A., Senorle preictive torque control by mean of liing moe oberver, in Proc. IEEE Int. Conf. Power Energy Conf., Dec. 8, pp.. [] Zhang, Y., Yang, H., Moel-preictive flux control of inuction motor rive with witching intant optimization, IEEE Tran. Energ. Conver., vol., no., pp., Sep.. [] Zhang, Y., Yang, H., Two-vector-bae moel preictive torque control without weighting factor for inuction motor rive, IEEE Tran. Power Electron., vol., no., pp. 8 9, Feb.. [] Wang, S., Xia, C., Gu, X., Chen, W., A novel fc-moel preictive control algorithm with uty cycle optimization for urface-mounte PMSM, th IET International Conf. On Power Elec., Machine an Drive (PEMD ), 8- April, pp. -. [] Davari, S.A., Khaburi, D. A., Kennel, R., Uing a weighting factor table for fc-mpc of inuction motor with extene preiction horizon, IECON - 8th Annual Conf. On IEEE Inutrial Elec. Society, -8 Oct., pp [] Zhang, Y., Xie, W., Li, Z., Zhang, Y., Moel preictive irect power control of a pwm rectifier with uty cycle optimization, IEEE Tran.on Power Elec., vol. 8, no., November. [8] Corté, P., Kazmierkowki, M. P., Kennel, R.M., Queveo, D. E., Roríguez, J., Preictive Control in Power Electronic an Drive, IEEE Tran. On In. Electron., vol., no., Dec. 8. [9] Xie, W., Wang, X., Wang F., Xu W., Kennel, R. M., Gerling, D., Lorenz, R. D., Finite-Control-Set Moel Preictive Torque Control With a Deabeat Solution for PMSM Drive, IEEE Tran. On In. Electron, vol., no. 9, Sep.. [] Curkovic, M., Jezernik, K., Horvat, R., FPGA-Bae Preictive Sliing Moe Controller of a Three-Phae Inverter, IEEE Tran. On In. Elec., vol., no., Feb.. [] Jezernik, K., Korelic, J., Horvat, R., PMSM Sliing Moe FPGA-Bae Control for Torque Ripple Reuction, IEEE Tran. On Power Elec., vol. 8, no., Jul.. [] Jezernik, K., Horvat, R., Čurkovič, M., A Switching Control Strategy for the Reuction of Torque Ripple for 8

NWSA-Engineering Sciences Received: September 2012 NWSA ID: 2013.8.2.1A0344 Accepted: January 2013 E-Journal of New World Sciences Academy

NWSA-Engineering Sciences Received: September 2012 NWSA ID: 2013.8.2.1A0344 Accepted: January 2013 E-Journal of New World Sciences Academy ISSN: 136-3111/138-731 Statu : Original Stuy NWSA-Engineering Science Receive: September 1 NWSA ID: 13.8..1A344 Accepte: January 13 E-Journal of New Worl Science Acaemy Hakan Çelik Firat Univ. Mekatronik

Detaylı

Sabit Mıknatıslı Senkron Motorun Uzay Vektör Modülasyonlu Doğrudan Moment Kontrolünün Benzetimi

Sabit Mıknatıslı Senkron Motorun Uzay Vektör Modülasyonlu Doğrudan Moment Kontrolünün Benzetimi Fırat Üniv. Mühenilik Bilimleri Dergii Fırat Univ. Journal of Engineering 5(), 115-18, 13 5(), 115-18, 13 Sabit Mıknatılı Senkron Motorun Uzay Vektör Moülayonlu Doğruan Moment Kontrolünün Benzetimi Özet

Detaylı

Cilt:11 Sayı: 4 s , 2008 Vol: 11 No: 4 pp , Yılmaz KORKMAZ, Fatih KORKMAZ ÖZET

Cilt:11 Sayı: 4 s , 2008 Vol: 11 No: 4 pp , Yılmaz KORKMAZ, Fatih KORKMAZ ÖZET Politeknik Dergii Journal of Polytechnic Cilt: Sayı:.9-98, 8 Vol: No: pp.9-98, 8 Doğrudan Moment Denetimi Yöntemiyle Denetlenen Aenkron Motor e Sabit Mıknatılı Senkron Motorun Performanlarının Karşılaştırılmaı

Detaylı

Rüzgar Türbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay Vektörü Modülasyonu Yöntemi ile Kontrol

Rüzgar Türbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay Vektörü Modülasyonu Yöntemi ile Kontrol Rüzgar ürbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay ektörü Modülayonu Yöntemi ile Kontrol Cenk Cengiz Eyüp Akpınar Dokuz Eylül Üniveritei Elektrik ve Elektronik Mühenliği Bölümü Kaynaklar Yerleşkei, Buca-İzmir

Detaylı

Ders #9. Otomatik Kontrol. Kararlılık (Stability) Prof.Dr.Galip Cansever. 26 February 2007 Otomatik Kontrol. Prof.Dr.

Ders #9. Otomatik Kontrol. Kararlılık (Stability) Prof.Dr.Galip Cansever. 26 February 2007 Otomatik Kontrol. Prof.Dr. Der #9 Otomatik Kontrol Kararlılık (Stability) 1 Kararlılık, geçici rejim cevabı ve ürekli hal hataı gibi kontrol taarımcıının üç temel unurundan en önemli olanıdır. Lineer zamanla değişmeyen itemlerin

Detaylı

H09 Doğrusal kontrol sistemlerinin kararlılık analizi. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören

H09 Doğrusal kontrol sistemlerinin kararlılık analizi. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören H09 Doğrual kontrol itemlerinin kararlılık analizi MAK 306 - Der Kapamı H01 İçerik ve Otomatik kontrol kavramı H0 Otomatik kontrol kavramı ve devreler H03 Kontrol devrelerinde geri belemenin önemi H04

Detaylı

Kontrol Sistemleri Tasarımı. Kontrolcü Tasarımı Tanımlar ve İsterler

Kontrol Sistemleri Tasarımı. Kontrolcü Tasarımı Tanımlar ve İsterler ontrol Sitemleri Taarımı ontrolcü Taarımı Tanımlar ve İterler Prof. Dr. Bülent E. Platin ontrolcü Taarımı İterleri Birincil iterler: ararlılık alıcı rejim hataı Dinamik davranış İterlerin işlevel boyutu:

Detaylı

STOK KONTROL YÖNETİMİ

STOK KONTROL YÖNETİMİ STOK KONTRO YÖNETİMİ 1) Stok Yönetiminin Unsurları (Stok yönetiminin önemi, talep ve stok maliyetleri) ) Stok Kontrol Sistemleri (Sürekli ve Periyoik Sistemler) 3) Ekonomik Sipariş Miktarı (EO) Moelleri

Detaylı

Kontrol Sistemleri. Kontrolcüler. Yrd. Doç. Dr. Aytaç GÖREN

Kontrol Sistemleri. Kontrolcüler. Yrd. Doç. Dr. Aytaç GÖREN ontrol Sitemleri ontrolcüler Doğrual Sitemlerin Sınıflandırılmaı: Birinci Mertebeden Gecikmeli BMG Sitemler: x a T 1 x a t x e t Son değer teoremi : x x x adr adr adr lim xa 0 lim 0 T 1 t T t 2T t 3T t

Detaylı

SPWM EVİRİCİ İLE SÜRÜLEN VEKTÖR DENETİMLİ KALICI MIKNATISLI SENKRON MOTORUN DİNAMİK ANALİZİ

SPWM EVİRİCİ İLE SÜRÜLEN VEKTÖR DENETİMLİ KALICI MIKNATISLI SENKRON MOTORUN DİNAMİK ANALİZİ Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ. Cilt 25, No 3, 569-577, 2010 Vol 25, No 3, 569-577, 2010 SPWM EVİRİCİ İE SÜRÜEN VEKTÖR DENETİMİ KAICI MIKNATISI SENKRON MOTORUN DİNAMİK ANAİZİ

Detaylı

ELEKTRĐK MOTORLARI SÜRÜCÜLERĐ EELP212 DERS 04

ELEKTRĐK MOTORLARI SÜRÜCÜLERĐ EELP212 DERS 04 EELP1 DERS 04 Özer ŞENYURT Nian 10 1 ELEKTRĐK MOTORLARI Özer ŞENYURT Nian 10 ELEKTRĐK MOTORLARI Özer ŞENYURT Nian 10 3 ASENKRON MOTORLAR Endütride en azla kullanılan motorlardır. Doğru akım motorlarına

Detaylı

S7 300 İLE PROFIBUS ÜZERİNDEN SİSTEMİN GERÇEK ZAMANLI PID KATSAYILARININ BULUNARAK PID İLE KONTROLÜ

S7 300 İLE PROFIBUS ÜZERİNDEN SİSTEMİN GERÇEK ZAMANLI PID KATSAYILARININ BULUNARAK PID İLE KONTROLÜ S7 3 İLE PROFIBUS ÜZERİNDEN SİSEMİN GERÇEK ZAMANLI PID KASAYILARININ BULUNARAK PID İLE KONROLÜ Ali Uğur Ağlar, Sıtkı Öztürk, Melih Kunan 3, Elektronik ve Haberleşme Mühenisliği Bölümü Koaeli Üniversitesi,

Detaylı

DAİMİ MIKNATISLI SENKRON MOTORUN ROTOR ALAN YÖNLENDİRMELİ KONTROLU VE PASİF FİLTRE İLE HARMONİKLERİN AZALTILMASI

DAİMİ MIKNATISLI SENKRON MOTORUN ROTOR ALAN YÖNLENDİRMELİ KONTROLU VE PASİF FİLTRE İLE HARMONİKLERİN AZALTILMASI YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DAİMİ MIKNATISLI SENKRON MOTORUN ROTOR ALAN YÖNLENDİRMELİ KONTROLU VE PASİF FİLTRE İLE HARMONİKLERİN AZALTILMASI Elektrik Mühendii İmail Ercan BUZCU FBE

Detaylı

Kök Yer Eğrileri. Doç.Dr. Haluk Görgün. Kontrol Sistemleri Tasarımı. Doç.Dr. Haluk Görgün

Kök Yer Eğrileri. Doç.Dr. Haluk Görgün. Kontrol Sistemleri Tasarımı. Doç.Dr. Haluk Görgün Kök Yer Eğrileri Bir kontrol taarımcıı itemin kararlı olup olmadığını ve kararlılık dereceini bilmek, diferaniyel denklem çözmeden bir analiz ile item performaını tahmin etmek iter. Geribelemeli kontrol

Detaylı

Frekans Analiz Yöntemleri I Bode Eğrileri

Frekans Analiz Yöntemleri I Bode Eğrileri Frekan Analiz Yöntemleri I Bode Eğrileri Prof.Dr. Galip Canever 1 Frekan cevabı analizi 1930 ve 1940 lı yıllarda Nyquit ve Bode tarafından geliştirilmiştir ve 1948 de Evan tarafından geliştirilen kök yer

Detaylı

ULTRASONİK MOTOR İÇİN EŞDEĞER DEVRE MODELİNİN UYGUNLUĞUNUN ARAŞTIRILMASI

ULTRASONİK MOTOR İÇİN EŞDEĞER DEVRE MODELİNİN UYGUNLUĞUNUN ARAŞTIRILMASI ULTRASONİK MOTOR İÇİN EŞDEĞER DEVRE MODELİNİN UYGUNLUĞUNUN ARAŞTIRILMASI Güngör Bal 1 Eral Bekiroğlu 2 1 Gazi Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Elektrik Eğitimi Bölümü, Ankara 2 Abant İzzet Baysal

Detaylı

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 4 Sayı: 1 sh. 19-35 Ocak 2002 LED İN DARBELİ AŞIRI AKIMDA BAZI DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 4 Sayı: 1 sh. 19-35 Ocak 2002 LED İN DARBELİ AŞIRI AKIMDA BAZI DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 4 Sayı: 1 sh. 19-35 Ocak 00 LED İN DARBELİ AŞIRI AKIMDA BAZI DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ ÖZET/ABSTRACT (AN INVESTIGATION OF SOME BEHAVIORS OF

Detaylı

3. DİNAMİK. bağıntısı ile hesaplanır. Birimi m/s ile ifade edilir.

3. DİNAMİK. bağıntısı ile hesaplanır. Birimi m/s ile ifade edilir. 3. DİNAMİK Dinamik konuu Kinematik ve Kinetik alt başlıklarında incelenecektir. Kinematik, hareket halindeki bir itemin konum (poziyon), hız ve ivmeini, bunların oluşmaını ağlayan kuvvet ya da moment etkiini

Detaylı

Genetik Algoritma ile Kuru bir Trafonun Maliyet Optimizasyonu

Genetik Algoritma ile Kuru bir Trafonun Maliyet Optimizasyonu Genetik Algoritma ile Kuru bir Trafonun Maliyet Optimizayonu Mehmed Çelebi 1 1 El-Elektronik Mühendiliği Bölümü Celal Bayar Üniveritei mehmed.celebi@bayar.edu.tr Özet Bu çalışmada daha önce analitik yöntemle

Detaylı

Genetik Algoritma ile Kuru bir Trafonun Maliyet Optimizasyonu

Genetik Algoritma ile Kuru bir Trafonun Maliyet Optimizasyonu enetik Algoritma ile Kuru bir Trafonun Maliyet Optimizayonu Mehmed Çelebi 1 1 El-Elektronik Mühendiliği Bölümü Celal Bayar Üniveritei mehmed.celebi@bayar.edu.tr Özet Bu çalışmada daha önce analitik yöntemle

Detaylı

ESM 406 Elektrik Enerji Sistemlerinin Kontrolü 4. TRANSFER FONKSİYONU VE BLOK DİYAGRAM İNDİRGEME

ESM 406 Elektrik Enerji Sistemlerinin Kontrolü 4. TRANSFER FONKSİYONU VE BLOK DİYAGRAM İNDİRGEME . TRNSFER FONKSİYONU VE BLOK DİYRM İNDİREME. Hedefler Bu bölümün amacı;. Tranfer fonkiyonu ile blok diyagramları araındaki ilişki incelemek,. Fizikel itemlerin blok diyagramlarını elde etmek, 3. Blok diyagramlarının

Detaylı

TOPRAKLAMA AĞLARININ ÜÇ BOYUTLU TASARIMI

TOPRAKLAMA AĞLARININ ÜÇ BOYUTLU TASARIMI TOPRAKLAMA AĞLARININ ÜÇ BOYUTLU TASARIMI Fikri Barış UZUNLAR bari.uzunlar@tr.chneider-electric.com Özcan KALENDERLİ ozcan@elk.itu.edu.tr İtanbul Teknik Üniveritei, Elektrik-Elektronik Fakültei Elektrik

Detaylı

ÇĐFT SARKAÇ SĐSTEMĐNĐN KAYAN KĐPLĐ KONTROLÜ

ÇĐFT SARKAÇ SĐSTEMĐNĐN KAYAN KĐPLĐ KONTROLÜ ÇĐFT SARKAÇ SĐSTEMĐNĐN KAYAN KĐPLĐ KONTROLÜ Yuuf ALTUN Metin DEMĐRTAŞ 2 Elektrik Elektronik Mühendiliği Bölümü Mühendilik Mimarlık Fakültei Balıkeir Üniveritei, 45, Cağış, Balıkeir e-pota: altuny@balikeir.edu.tr

Detaylı

Otomatik Kontrol. Fiziksel Sistemlerin Modellenmesi. Prof.Dr.Galip Cansever. Elektriksel Sistemeler Mekaniksel Sistemler. Ders #4

Otomatik Kontrol. Fiziksel Sistemlerin Modellenmesi. Prof.Dr.Galip Cansever. Elektriksel Sistemeler Mekaniksel Sistemler. Ders #4 Der #4 Otomatik Kontrol Fizikel Sitemlerin Modellenmei Elektrikel Sitemeler Mekanikel Sitemler 6 February 007 Otomatik Kontrol Kontrol itemlerinin analizinde ve taarımında en önemli noktalardan bir tanei

Detaylı

ESM406- Elektrik Enerji Sistemlerinin Kontrolü. 2. SİSTEMLERİN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ Laplace Dönüşümü

ESM406- Elektrik Enerji Sistemlerinin Kontrolü. 2. SİSTEMLERİN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ Laplace Dönüşümü ESM406- Elektrik Enerji Sitemlerinin Kontrolü. SİSTEMLERİN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ Laplace Dönüşümü.. Hedefler Bu bölümün hedefleri:. Komplek değişkenlerin tanıtılmaı.. Laplace Tranformayonun tanıtılmaı..

Detaylı

Ders #10. Otomatik Kontrol. Sürekli Hal Hataları. Prof.Dr.Galip Cansever. 26 February 2007 Otomatik Kontrol. Prof.Dr.

Ders #10. Otomatik Kontrol. Sürekli Hal Hataları. Prof.Dr.Galip Cansever. 26 February 2007 Otomatik Kontrol. Prof.Dr. Der #0 Otomatik ontrol Sürekli Hal Hataları Prof.Dr.alip Canever Prof.Dr.alip Canever Denetim Sitemlerinin analiz ve taarımında üç kritere odaklanılır:. eçici Rejim Cevabı. ararlılık 3. Sürekli Hal ararlı

Detaylı

EGE ÜNİVERSİTESİ-MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ-MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 1 MK371 ISI TRANSFERİ (2+2) DERSİ

EGE ÜNİVERSİTESİ-MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ-MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 1 MK371 ISI TRANSFERİ (2+2) DERSİ EGE ÜNİVERSİESİ-MÜHENDİSİK FAKÜESİ-MAKİNA MÜHENDİSİĞİ BÖÜMÜ 1 MK371 ISI RANSFERİ (+) DERSİ-ÖZE BİGİER: (8.6) EGE ÜNİVERSİESİ-MÜHENDİSİK FAKÜESİ MAKİNA MÜHENDİSİĞİ BÖÜMÜ MK371 ISI RANSFERİ (+) DERSİ.BÖÜM

Detaylı

ELECO '2012 Elektrik - Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği Sempozyumu, 29 Kasım - 01 Aralık 2012, Bursa

ELECO '2012 Elektrik - Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği Sempozyumu, 29 Kasım - 01 Aralık 2012, Bursa ELECO ' Elektrik - Elektronik ve Bilgiayar Mühendiliği Sempozyumu, 9 Kaım - Aralık, Bura Zaman Gecikmeli Yük Frekan Kontrol Siteminin ekaiu Yöntemi Kullanılarak Kararlılık Analizi Stability Analyi of Time-Delayed

Detaylı

Adnan GÖRÜR Duran dalga 1 / 21 DURAN DALGA

Adnan GÖRÜR Duran dalga 1 / 21 DURAN DALGA Anan GÖRÜR Duran alga 1 / 21 DURAN DAGA Uygulamalara, iletim hattı boyunca fazör voltaj veya akımının genliğini çizmek çok kolayır. Bunlara kısaca uran alga (DD) enir ve Kayıpsız Hat Kayıplı Hat V ( )

Detaylı

Kontrol Sistemleri Tasarımı

Kontrol Sistemleri Tasarımı Kontrol Sitemleri Taarımı Kök Yer Eğrii ile Kontrolcü Taarımı Prof. Dr. Bülent E. Platin Kontrol Sitemlerinde Taarım İterleri Zaman Yanıtı Özellik Kararlılık Kalıcı Rejim Yanıtı Geçici rejim Yanıtı Kapalı

Detaylı

Uydu Kentlerin Tasarımı için Bir Karar Destek Sistemi ve Bilişim Sistemi Modeli Önerisi

Uydu Kentlerin Tasarımı için Bir Karar Destek Sistemi ve Bilişim Sistemi Modeli Önerisi Akademik Bilişim 0 - XII. Akademik Bilişim Konferanı Bildirileri 0-2 Şubat 200 Muğla Üniveritei Uydu Kentlerin Taarımı için Bir Karar Detek Sitemi ve Bilişim Sitemi Modeli Önerii TC Beykent Üniveritei

Detaylı

Farklı Dinamik Derece Modelindeki Senkron Generatörlerin Geçici Durumlarda Rüzgar Santrali Üzerindeki Etkileri

Farklı Dinamik Derece Modelindeki Senkron Generatörlerin Geçici Durumlarda Rüzgar Santrali Üzerindeki Etkileri Farklı Dinamik Derece Moelineki Senkron Generatörlerin Geçici Durumlara Rüzgar Santrali Üzerineki Etkileri * 1 Mehmet Kenan Döşoğlu, 1 Uğur Güvenç, 2 Gökhan Poyraz ve 3 Bayram Küçük * 1 Teknoloji Fakültesi,

Detaylı

ASENKRON MOTORDA MOMENT DALGALANMALARININ VE GÜRÜLTÜNÜN AZALTILMASI

ASENKRON MOTORDA MOMENT DALGALANMALARININ VE GÜRÜLTÜNÜN AZALTILMASI YILDIZ TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ FEN BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ ASENKRON MOTORDA MOMENT DALGALANMALARININ VE GÜRÜLTÜNÜN AZALTILMASI Elektrik Müh. Onur MENLĐBAR FBE Elektrik Mühendiliği Anabilim Dalında Kontrol ve Otomayon

Detaylı

Matris Konverterden Beslenen Sabit Mıknatıslı Senkron Motorun Vektör Kontrolünün Sayısal Benzetimi

Matris Konverterden Beslenen Sabit Mıknatıslı Senkron Motorun Vektör Kontrolünün Sayısal Benzetimi Yaşam Bilimleri Dergisi; Cilt 6 Sayı / (16) Journal of Life Sciences; Volume 6 Number / (16) Matris Konverteren Beslenen Sabit Mıknatıslı Senkron Motorun Vektör Kontrolünün Sayısal Benzetimi Ahmet GÜNDOĞDU

Detaylı

MOSFET BSIM3V3 EŞİK GERİLİMİ VE MOBİLİTE PARAMETRELERİNİN GENETİK ALGORİTMA İLE ÇIKARTILMASI

MOSFET BSIM3V3 EŞİK GERİLİMİ VE MOBİLİTE PARAMETRELERİNİN GENETİK ALGORİTMA İLE ÇIKARTILMASI MOSFET BSIM3V3 EŞİK GERİLİMİ VE MOBİLİTE PARAMETRELERİNİN GENETİK ALGORİTMA İLE ÇIKARTILMASI M.Emin BAŞAK 1 Ayten KUNTMAN Hakan KUNTMAN 3 1, İtanbul Üniveritei,Mühendilik Fakültei, Elektrik&Elektronik

Detaylı

1. MATEMATİKSEL MODELLEME

1. MATEMATİKSEL MODELLEME . MATEMATİKSEL MODELLEME İşletmeler çabuk ve iabetli kararlar alabilmeleri büyük ölçüde itematik yaklaşıma gerekinim duyarlar. İter ayıal analizler, iter yöneylem araştırmaı adı altında olun uygulanmakta

Detaylı

ENDÜSTRİYEL UYGULAMALARDA KULLANILAN KARIŞIM TANKININ SEVİYE VE SICAKLIK DENETİMİ İÇİN PID VE BULANIK MANTIK DENETLEYİCİ TASARIMI *

ENDÜSTRİYEL UYGULAMALARDA KULLANILAN KARIŞIM TANKININ SEVİYE VE SICAKLIK DENETİMİ İÇİN PID VE BULANIK MANTIK DENETLEYİCİ TASARIMI * MAKALE ENDÜSTRİYEL UYGULAMALARDA KULLANILAN KARIŞIM TANKININ SEVİYE VE SICAKLIK DENETİMİ İÇİN PID VE BULANIK MANTIK DENETLEYİCİ TASARIMI * Ahmet Gani Elektrik-Elektronik Mühenisliği Bölümü, ahmetgani8733@gmail.com

Detaylı

H03 Kontrol devrelerinde geri beslemenin önemi. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören

H03 Kontrol devrelerinde geri beslemenin önemi. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören H03 ontrol devrelerinde geri belemenin önemi Yrd. Doç. Dr. Aytaç ören MA 3026 - Der apamı H0 İçerik ve Otomatik kontrol kavramı H02 Otomatik kontrol kavramı ve devreler H03 ontrol devrelerinde geri belemenin

Detaylı

BİR ISIL SİSTEMİN MODELLENMESİ VE SIEMENS SIMATIC S7 200 PLC İLE KONTROLÜ

BİR ISIL SİSTEMİN MODELLENMESİ VE SIEMENS SIMATIC S7 200 PLC İLE KONTROLÜ BİR ISIL SİSTEMİN MODELLENMESİ VE SIEMENS SIMATIC S7 200 PLC İLE KONTROLÜ Tanel YÜCELEN 1 Özgür KAYMAKÇI 2 Salman KURTULAN 3. 1,2,3 Elektrik Mühendiliği Bölümü Elektrik-Elektronik Fakültei İtanbul Teknik

Detaylı

Bir Uçağın Yatış Kontrol Sistem Tasarımında Klasik ve Bulanık Denetleyici Etkileri

Bir Uçağın Yatış Kontrol Sistem Tasarımında Klasik ve Bulanık Denetleyici Etkileri Makine Teknolojileri Elektronik Dergii Cilt: 7, No: 1, 010 (31-4) Electronic Journal of Machine Technologie Vol: 7, No: 1, 010 (31-4) TENOLOJĐ ARAŞTIRMALAR www.teknolojikaratirmalar.com e-issn:1304-4141

Detaylı

MAKROİKTİSAT (İKT209)

MAKROİKTİSAT (İKT209) MKROİKTİST (İKT29) Ders 5: Basit Keynesyen Moel Prof. Dr. Fera HLICIOĞLU İktisat Bölümü Siyasal Bilgiler Fakültesi İstanbul Meeniyet Üniversitesi Derste İnelenen Konular Basit Keynesyen moel Toplam planlanan

Detaylı

DİELEKTRİK ÖZELLİKLER

DİELEKTRİK ÖZELLİKLER 0700 ENEJİ HATLAINDA ÇAPAZLAMA! zun meafeli enerji taşıma hatlarında iletkenler belirli meafelerde (L/) çarazlanarak direğe monte edilirler! Çarazlama yaılmadığı durumlarda: Fazların reaktan ve kaaiteleri

Detaylı

EKDZ modelinin farklı bina dağılımları içeren senaryolara uygulanarak eğim kırınımı etkisinin araştırılması

EKDZ modelinin farklı bina dağılımları içeren senaryolara uygulanarak eğim kırınımı etkisinin araştırılması SAÜ Fen Bil Der. Cilt,. Sayı,. -, EKDZ modelinin farklı bina dağılımları içeren enaryolara uygulanarak eğim kırınımı etkiinin araştırılmaı Mehmet Barış Tabakcıoğlu *, Muhammed Reşit Çorapız ÖZ.. Geliş/Received,..

Detaylı

Elektromanyetik Teori Bahar 2005-2006 Dönemi. MAXWELL DENKLEMLERİ VE ELEKTROMANYETİK DALGALAR Giriş

Elektromanyetik Teori Bahar 2005-2006 Dönemi. MAXWELL DENKLEMLERİ VE ELEKTROMANYETİK DALGALAR Giriş MAXWELL DENKLEMLERİ VE ELEKTROMANYETİK DALGALAR Giriş Teori alanınaki katkılarıyla 19. yüzyıl fiziğinin en büyük alarınan biri olan Maxwell in en önemli çalışması elektromanyetizma hakkınaır. Maxwell,

Detaylı

Bölüm 7 - Kök- Yer Eğrisi Teknikleri

Bölüm 7 - Kök- Yer Eğrisi Teknikleri Bölüm 7 - Kök- Yer Eğrii Teknikleri Kök yer eğrii tekniği kararlı ve geçici hal cevabı analizinde kullanılmaktadır. Bu grafikel teknik kontrol iteminin performan niteliklerini tanımlamamıza yardımcı olur.

Detaylı

Eleco 2014 Elektrik Elektronik Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, Kasım 2014, Bursa

Eleco 2014 Elektrik Elektronik Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, Kasım 2014, Bursa Sürekli Mıknatıslı Senkron Motorun İkinci Dereceden Kayan Kip Gözlemleyici İle Sensörsüz Kontrolü Second Order Sliding Mode Observer Sensorless Control Of Permanent Magnet Synchronous Motor Fuat KILIÇ

Detaylı

ÇİFT BESLEMELİ ASENKRON GENERATÖR İÇİN ETKİN BİR DENETLEYİCİ TASARIMI. Sertaç BAYHAN DOKTORA TEZİ ELEKTRİK EĞİTİMİ

ÇİFT BESLEMELİ ASENKRON GENERATÖR İÇİN ETKİN BİR DENETLEYİCİ TASARIMI. Sertaç BAYHAN DOKTORA TEZİ ELEKTRİK EĞİTİMİ ÇİFT BESLEMELİ ASENKRON GENERATÖR İÇİN ETKİN BİR DENETLEYİCİ TASARIMI Sertaç BAYHAN DOKTORA TEZİ ELEKTRİK EĞİTİMİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ OCAK 2012 ANKARA Sertaç BAYHAN tarafından hazırlanan

Detaylı

Kapasitans (Sığa) Paralel-Plaka Kondansatör, Örnek. Paralel-Plaka Kondansatör. Kondansatör uygulamaları Kamera flaşı BÖLÜM 26 SIĞA VE DİELEKTRİKLER

Kapasitans (Sığa) Paralel-Plaka Kondansatör, Örnek. Paralel-Plaka Kondansatör. Kondansatör uygulamaları Kamera flaşı BÖLÜM 26 SIĞA VE DİELEKTRİKLER BÖLÜM 6 SIĞ VE DİELEKTRİKLER Sığa nın tanımı Sığa nın hesaplanması Konansatörlerin bağlanması Yüklü konansatörlere epolanan enerji Dielektrikli konansatörler Problemler Kapasitans (Sığa) Konansatör çitli

Detaylı

Kirişlerde sınır değerler Benzeri ERSOY/ÖZCEBE S. 275-277

Kirişlerde sınır değerler Benzeri ERSOY/ÖZCEBE S. 275-277 Kirişlere ınır eğerler Benzeri ERSOY/ÖZCEBE S. 275-277 çekme taraı (epreme çekme - baınç) baınç taraı çekme taraı baınç taraı (epreme çekme - baınç) b w : kiriş genişliği h: kiriş yükekliği : aalı yükeklik=h-

Detaylı

DERS 10. Kapalı Türev, Değişim Oranları

DERS 10. Kapalı Türev, Değişim Oranları DERS 0 Kapalı Türev, Değişim Oranları 0.. Kapalı Türev. Fonksiyon kavramının ele alınığı ikinci erste kapalı enklemlerin e fonksiyon tanımlayabileceğini görmüştük. F (, enklemi ile tanımlanan f fonksiyonu

Detaylı

Teknik Not / Technical Note KONUT SEKTÖRÜ İÇİN LİNYİT KÖMÜRÜ TÜKETİCİ FAZLASI

Teknik Not / Technical Note KONUT SEKTÖRÜ İÇİN LİNYİT KÖMÜRÜ TÜKETİCİ FAZLASI MADENCİLİK, Cilt 45, Sayı 4, Sayfa 29-4, Aralık 26 Vol.45, No. 4, pp 29-4, December 26 Teknik Not / Technical Note KONUT SEKTÖRÜ İÇİN LİNYİT KÖMÜRÜ TÜKETİCİ FAZLASI Consumer Surplus of Lignite Coal Consumption

Detaylı

ÇOKLU ALT SİSTEMLERİN SADELEŞTİRİLMESİ

ÇOKLU ALT SİSTEMLERİN SADELEŞTİRİLMESİ 73 BÖLÜM 5 ÇOKLU ALT SİSTEMLERİN SADELEŞTİRİLMESİ 5. Blok Diyagramları Blok diyagramları genellikle frekan domenindeki analizlerde kullanılır. Şekil 5. de çoklu alt-itemlerde kullanılan blok diyagramları

Detaylı

ÜÇ SEVİYELİ UZAY VEKTÖR DARBE GENİŞLİK MODÜLASYONLU İNVERTER İLE SABİT MIKNATISLI SENKRON MOTORUN ALAN YÖNLENDİRMELİ KONTROLÜ

ÜÇ SEVİYELİ UZAY VEKTÖR DARBE GENİŞLİK MODÜLASYONLU İNVERTER İLE SABİT MIKNATISLI SENKRON MOTORUN ALAN YÖNLENDİRMELİ KONTROLÜ Fırat ÜniversitesiElazığ ÜÇ SEVİYELİ UZAY VEKTÖR DARBE GENİŞLİK MODÜLASYONLU İNVERTER İLE SABİT MIKNATISLI SENKRON MOTORUN ALAN YÖNLENDİRMELİ KONTROLÜ Semra CEYLAN, Eyyüp ÖKSÜZTEPE,Zeki OMAÇ ElekElektronik

Detaylı

12.7 Örnekler PROBLEMLER

12.7 Örnekler PROBLEMLER 2. 2.2 2.3 2.4 Giriş Bir Kuvvetin ve Bir Momentin İşi Virtüel İş İlkei Genelleştirilmiş Koordinatlar Örnekler Potaniyel Enerji 2.5 Sürtünmeli Makinalar ve Mekanik Verim 2.6 Denge 2.7 Örnekler PROBLEMLER

Detaylı

GÜÇ ELEKTRONİĞİNİN ENDÜSTRİYEL UYGULAMALARI 1

GÜÇ ELEKTRONİĞİNİN ENDÜSTRİYEL UYGULAMALARI 1 GÜÇ ELEKTRONİĞİNİN ENDÜSTRİYEL UYGULAMALARI 1 1. Kesintisiz Güç Kaynakları ( KGK, UPS ). Anahtarlamalı Güç Kaynakları ( AGK, SMPS ) 3. Rezonanslı Güç Kaynakları ( RGK, RMPS ) 4. Elektronik Balastlar (

Detaylı

Yüksek Gerilim Kablolarının Farklı Döşeme Koşullarında Isıl Analizi Thermal Analysis of High Voltage Cables In Case of Different Laying Condition

Yüksek Gerilim Kablolarının Farklı Döşeme Koşullarında Isıl Analizi Thermal Analysis of High Voltage Cables In Case of Different Laying Condition ELECO '2012 Elektrik - Elektronik ve Bilgisayar Mühenisliği Sempozyumu, 29 Kasım - 01 Aralık 2012, Bursa Yüksek Gerilim Kablolarının Farklı Döşeme Koşullarına Analizi Thermal Analysis of High Voltage Cables

Detaylı

GÜVENİLİR OLMAYAN SİSTEMLER İÇİN ARALIK ÇİZELGELEMESİ PROBLEMİ

GÜVENİLİR OLMAYAN SİSTEMLER İÇİN ARALIK ÇİZELGELEMESİ PROBLEMİ İtanbul Ticaret Üniveritei Fen Bilimleri Dergii Yıl: 6 Sayı:12 Güz 2007/2. 67-79 GÜVENİLİR OLMAYAN SİSTEMLER İÇİN ARALIK ÇİZELGELEMESİ PROBLEMİ Deniz TÜRSEL ELİİYİ, Selma GÜRLER ÖZET Bu çalışmada, her

Detaylı

BETONARME PERDE BOYUTLAMA KILAVUZU TS500-2000 ve DBYBHY-2007

BETONARME PERDE BOYUTLAMA KILAVUZU TS500-2000 ve DBYBHY-2007 BETONARE PERDE BOYUTLAA KILAVUZU TS500-2000 ve DBYBHY-2007 COPUTERS & ENGINEERING ETABS 2013 Betonarme Pere Boyutlama Kılavuzu Doğruan Seçimle TS500 (2000) ve Deprem Bögelerine Yapılacak Binalar Hakkına

Detaylı

ZAMANLA DEĞİŞEN HIZDA HAREKET EDEN YÜKE MARUZ KİRİŞ/KÖPRÜ NÜN DİNAMİK TEPKİSİ

ZAMANLA DEĞİŞEN HIZDA HAREKET EDEN YÜKE MARUZ KİRİŞ/KÖPRÜ NÜN DİNAMİK TEPKİSİ ZAMANLA DEĞİŞEN HIZDA HAREKET EDEN YÜKE MARUZ KİRİŞ/KÖPRÜ NÜN DİNAMİK TEPKİSİ B. Gültekin SINIR, M. Erkan TURAN ve S. Emine KOCABAŞ Celal Bayar Üniversitesi Mühenislik Fakültesi İnşaat Mühenisliği Bölümü,

Detaylı

Herhangi Bir Şekilde Simetrik Kesitlerin Taşıma Gücü. Düşey eksene göre simetrik kesit

Herhangi Bir Şekilde Simetrik Kesitlerin Taşıma Gücü. Düşey eksene göre simetrik kesit Herhangi Bir Şekile Simetrik Keitlerin Taşıma Gücü F 0 F F c A y 0.85 Betonaki baınç kuvveti olan F c bileşkeinin G uygulama noktaının baınç bölgeinin ışınan olan uzaklığına enire, x Düşey ekene göre imetrik

Detaylı

OTONOM MOBİL ROBOTLAR İÇİN ÇOK AMAÇLI BİR DENEME ORTAMININ TASARIMI: ITUKAL ROBOT TEST ORTAMI

OTONOM MOBİL ROBOTLAR İÇİN ÇOK AMAÇLI BİR DENEME ORTAMININ TASARIMI: ITUKAL ROBOT TEST ORTAMI OTONOM MOBİL OBOTLA İÇİN ÇOK AMAÇLI Bİ DENEME OTAMININ TASAIMI: ITUKAL OBOT TEST OTAMI Mert Turanlı, Emre Koyuncu 2, Gökhan İnalhan 3,2 Kontrol ve Aviyonik Laboratuvarı İstanbul Teknik Üniversitesi, Maslak

Detaylı

MEKANİK TESİSATTA EKONOMİK YALITIM KALINLIĞI

MEKANİK TESİSATTA EKONOMİK YALITIM KALINLIĞI _ 07 MEKANİK TESİSATTA EKONOMİK YALITIM KALINLIĞI Mustafa ÖZDEMİR İ. Cem PARMAKSIZOĞLU ÖZET Önceki çalışmamıza, ekonomik analizin tanımları, maliyetlerin bulunmasına yönelik veriler ve ekonomik analiz

Detaylı

KARAYOLU VE DEMİRYOLU PROJELERİNDE ORTOMETRİK YÜKSEKLİK HESABI: EN KÜÇÜK KARELER İLE KOLLOKASYON

KARAYOLU VE DEMİRYOLU PROJELERİNDE ORTOMETRİK YÜKSEKLİK HESABI: EN KÜÇÜK KARELER İLE KOLLOKASYON TMMOB Harita ve Kadatro Mühendileri Odaı 13. Türkiye Harita Bilimel ve Teknik Kurultayı 18 Nian 011, Ankara KARAYOLU VE DEMİRYOLU PROJELERİNDE ORTOMETRİK YÜKSEKLİK HESABI: EN KÜÇÜK KARELER İLE KOLLOKASYON

Detaylı

YÜKSEK GERİLİM TESİSLERİNDE KULLANILAN YALITKAN YAĞLARIN DELİNME DAYANIMI ANALİZİ

YÜKSEK GERİLİM TESİSLERİNDE KULLANILAN YALITKAN YAĞLARIN DELİNME DAYANIMI ANALİZİ YÜKSEK GERİLİM TESİSLERİNDE KULLANILAN YALITKAN YAĞLARIN DELİNME DAYANIMI ANALİZİ Celal KOCATEPE, Oktay ARIKAN, Eyüp TASLAK, C. Faıl KUMRU Yılız Teknik Üniversitesi, Elektrik-Elektronik Fakültesi, Elektrik

Detaylı

DURAĞAN ASENKRON MOTORUN STATOR DİRENCİNİN SAYISAL İŞARET İŞLEMCİ (DSP) KONTROLLÜ EVİRİCİ TARAFINDAN ÖLÇÜLMESİ

DURAĞAN ASENKRON MOTORUN STATOR DİRENCİNİN SAYISAL İŞARET İŞLEMCİ (DSP) KONTROLLÜ EVİRİCİ TARAFINDAN ÖLÇÜLMESİ DURAĞAN ASENKRON MOTORUN STATOR DİRENCİNİN SAYISAL İŞARET İŞLEMCİ (DSP) KONTROLLÜ EVİRİCİ TARAFINDAN ÖLÇÜLMESİ Ertan MURAT 1 Erhan AKIN 2 H. Bülent ERTAN 3 1,3 Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Ortadoğu

Detaylı

A noktasında ki cisim uzaklaşırken de elektriksel kuvvetler iş yapacaktır.

A noktasında ki cisim uzaklaşırken de elektriksel kuvvetler iş yapacaktır. C) ELEKTRİKSEL POTNSİYEL ENERJİ: Şekil 1 eki +Q yükü, + yükünü Q. F k kuvveti ile iter. Bu neenle + yükünü sonsuzan ya a topraktan noktasına getirmek için elektriksel kuvvetlere karşı iş yapılır. Bu iş,

Detaylı

ELEKTROLİZ YÖNTEMİYLE HİDROJEN GAZI ELDESİ

ELEKTROLİZ YÖNTEMİYLE HİDROJEN GAZI ELDESİ ELEKTROLİZ YÖNTEMİYLE HİDROJEN GAZI ELDESİ Gülfeza KARDAŞ, Ramazan SOLMAZ, Birgül YAZICI, Mehmet ERBİL Ç.Ü. Fen-Eebiyat Fakültesi Kimya Bölümü, 01330, Balcalı-ADANA gulfeza@cu.eu.tr, rsolmaz@cu.eu.tr,

Detaylı

ÖRNEKTİR. Uyarı! ertansinansahin.com A) 1 2 B) 2 3. İletkenlik

ÖRNEKTİR. Uyarı! ertansinansahin.com A) 1 2 B) 2 3. İletkenlik Elektrik kımı ve Devreleri Elektrik akımı Potansiyel fark (gerilim) Yüklü küreler arasınaki yük alışverişini, sıvı seviyelerinin farklı oluğu kaplaraki sıvı akışıyla kıyaslayalım. Yüksek potansiyel ve

Detaylı

Otomatik Kontrol. Blok Diyagramlar ve İşaret Akış Diyagramları. Prof.Dr.Galip Cansever. Ders #3. 26 February 2007 Otomatik Kontrol

Otomatik Kontrol. Blok Diyagramlar ve İşaret Akış Diyagramları. Prof.Dr.Galip Cansever. Ders #3. 26 February 2007 Otomatik Kontrol Der # Otomatik Kontrol Blok Diyagramlar ve İşaret Akış Diyagramları ProfDralip Canever 6 February 007 Otomatik Kontrol ProfDralip Canever Karmaşık itemler bir çok alt itemin bir araya gelmeiyle oluşmuştur

Detaylı

1.Seviye ITAP 09 Aralık_2011 Sınavı Dinamik III

1.Seviye ITAP 09 Aralık_2011 Sınavı Dinamik III .Seviye ITAP 9 Aralık_ Sınavı Dinamik III.Kütlei m=.kg olan bir taş, yükekliği h=5m olan bir kaleden yatay yönde v =5m/ hızı ile atılıyor. Cimin kinetik ve potaniyel enerjiini zamanın fonkiyonu olarak

Detaylı

KONTROLÜ. Marmara Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü Göztepe Kampüsü Kadıköy-İSTANBUL

KONTROLÜ. Marmara Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü Göztepe Kampüsü Kadıköy-İSTANBUL 10.ULUSAL MAKİNE TEORİSİ SEMPOZYUMU Selçuk Üniversitesi, Konya, Eylül 2001 İKİ SERBESTLİK DERECELİ KARTEZYEN ROBOT KOLU İLE TEMAS YÜZEYİ ARASINDA, HAREKET ESNASINDA OLUŞAN KUVVETLERİN SİMÜLASYONU VE Özet

Detaylı

İnşaat Mühendisliği Bölümü UYGULAMA 1- BOYUT ANALİZİ

İnşaat Mühendisliği Bölümü UYGULAMA 1- BOYUT ANALİZİ UYGULAMA - BOYUT ANALİZİ INS 36 HİDROLİK 03-GÜZ (Buckingham) teoremini tanımlayınız. Temel (esas) büyüklük ve temel (esas) boyut ne emektir? Açıklayınız. Bir akışkanlar mekaniği problemine teoremi uygulanığına

Detaylı

Önceki bölümde bir f fonksiyonunun bir a noktasındaki tanım değeri kadar x

Önceki bölümde bir f fonksiyonunun bir a noktasındaki tanım değeri kadar x 3 TÜREV Önceki bölüme bir f fonksiyonunun bir a noktasınaki tanım eğeri kaar x bağımsız eğişkeni a noktasına yaklaşırken f nin avranışınına önemi vurgulanmış ve it kavramı tanıtılmıştı. Daha sonra it kavramınan

Detaylı

OTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ DOĞRUSAL (LİNEER) GERİ BESLEMELİ SİSTEMLERİN KARARLILIĞI

OTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ DOĞRUSAL (LİNEER) GERİ BESLEMELİ SİSTEMLERİN KARARLILIĞI OOMAİ ONROL SİSEMLERİ DOĞRUSAL LİNEER GERİ BESLEMELİ SİSEMLERİN ARARLILIĞI ararlılık Denetim Sitemlerinden; ararlılık Hızlı cevap Az veya ıfır hata Minimum aşım gibi kriterleri ağlamaı beklenir. ararlılık;

Detaylı

VİDA DİŞİNİN VERİMİ. M. Belevi ve C. Koçhan

VİDA DİŞİNİN VERİMİ. M. Belevi ve C. Koçhan VİDA DİŞİNİN VERİMİ M. Belevi ve C. Koçan 1. DENEYİN AMACI: Deneyin amacı kare ve üçgen profilli viaların verimlerini belirlemektir. Biliniği gibi Metrik veya Witwort vialar bağlama amacı için uygun iken

Detaylı

2010 Nisan. www.guven-kutay.ch ELASTİK YAYLAR. Özet. M. Güven KUTAY. 10a_yaylar.doc

2010 Nisan. www.guven-kutay.ch ELASTİK YAYLAR. Özet. M. Güven KUTAY. 10a_yaylar.doc Nian ELASTİK YAYLAR Özet M. Güven KUTAY a_yaylar.oc a_yaylar.oc I N H A L T S V E R Z E I C H N I S Genel...5. Yay karakteritiği...6. Yaylanma işi...7. Yayların tertiplenmei...8. Yay malzemeleri...9 Yaprak

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Fizikokimya II 2008 Bahar

MIT Açık Ders Malzemeleri Fizikokimya II 2008 Bahar MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.eu 5.62 Fizikokimya II 2008 Bahar Bu materyalleren alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkına bilgi almak için http://ocw.mit.eu/terms ve http://tuba.acikers.org.tr

Detaylı

ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME HEDEF PROGRAMLAMA

ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME HEDEF PROGRAMLAMA ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME HEDEF PROGRAMLAMA KONU 10 Doç. Dr. Fazıl GÖKGÖZ 1 Genel Bilgiler Lineer programlama kapsamına tek bir amaç fonksiyonu uruma göre maksimize veya minimize eilmekteir. Ancak, gerçek

Detaylı

Transformatör Enerjilendirme Akımının Etkilerini Azaltıcı Yöntemlerin İncelenmesi Review on Elimination Methods of Transformer Inrush Current

Transformatör Enerjilendirme Akımının Etkilerini Azaltıcı Yöntemlerin İncelenmesi Review on Elimination Methods of Transformer Inrush Current Tranformatör Enerjilendirme Akımının Etkilerini Azaltıcı Yöntemlerin İncelenmei Review on Elimination Method of Tranformer Inruh Current Kerem YALÇIN 1, Ayşen BASA ARSOY 1 Fen Bilimleri Entitüü Elektrik

Detaylı

MKM 308 Makina Dinamiği

MKM 308 Makina Dinamiği MKM 308 Lagrange Denklemleri Mühenislik Fakültesi Makine Mühenisliği Bölümü E k E k = Q k n: Serbestlik Derecesi Lagrange Denklemleri Mühenislik Fakültesi Makine Mühenisliği Bölümü k = 1,, 3,.., n E k

Detaylı

PASTERNAK ZEMİNİNE OTURAN TIMOSHENKO KİRİŞİNİN DEĞİŞKEN HIZLI VE ŞİDDETİ ZAMANLA ARTAN TEKİL YÜK ALTINDA DİNAMİK DAVRANIŞININ İNCELENMESİ

PASTERNAK ZEMİNİNE OTURAN TIMOSHENKO KİRİŞİNİN DEĞİŞKEN HIZLI VE ŞİDDETİ ZAMANLA ARTAN TEKİL YÜK ALTINDA DİNAMİK DAVRANIŞININ İNCELENMESİ PASTERNAK ZEMİNİNE OTURAN TIMOSHENKO KİRİŞİNİN DEĞİŞKEN HIZLI VE ŞİDDETİ ZAMANLA ARTAN TEKİL YÜK ALTINDA DİNAMİK DAVRANIŞININ İNCELENMESİ Oan ÇELİK*, İbrahim BAKIRTAŞ* *İtanbul Teknik Üniveritei, İnşaat

Detaylı

GRID INDUCTANCE IN SUBSTATION GROUNDING GRID DESIGN BASED ON GENETIC ALGORITHMS

GRID INDUCTANCE IN SUBSTATION GROUNDING GRID DESIGN BASED ON GENETIC ALGORITHMS 5. Ululararaı İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 9), 3-5 Mayı 29, Karabük, Türkiye GENETİK ALGORİTMALARA DAYALI İLETİM MERKEZİ TOPRAKLAMA AĞI TASARIMINDA AĞ İNDÜKTANSI GRID INDUCTANCE IN SUBSTATION GROUNDING

Detaylı

Sprott_94_A Kaotik Sisteminin Senkronizasyonu ve Bilgi Gizlemede Kullanılması

Sprott_94_A Kaotik Sisteminin Senkronizasyonu ve Bilgi Gizlemede Kullanılması Sprott_9_A Kaotik Siteminin Senkronizayonu ve Bilgi Gizlemede Kullanılmaı İhan Pehlivan, ılmaz Uyaroğlu, M. Ali alçın, Abdullah Ferikoğlu Özet Doğrual olmayan otonom Sprott_9_A kaotik denklem itemi matematikel

Detaylı

BULANIK MANTIK DENETLEYİCİLİ GÜÇ SİSTEM UYGULAMASI

BULANIK MANTIK DENETLEYİCİLİ GÜÇ SİSTEM UYGULAMASI BUANIK MANTIK DENETEYİCİİ GÜÇ SİSTEM UYGUAMASI Emre ÖZKOP İmail Hakkı ATAŞ Adem Sefa AKPINAR 3,,3 Karadeniz Teknik Üniritei, Elektrik-Elektronik Mühendiliği Bölümü, Trabzon e-pota: eozkop@ktu.edu.tr e-pota:

Detaylı

Gemi Elektrikle Tahrik Sistemleri için Sürekli Mıknatıslı Senkron Motorun Üstün Burulma Algoritması ile Kontrolü

Gemi Elektrikle Tahrik Sistemleri için Sürekli Mıknatıslı Senkron Motorun Üstün Burulma Algoritması ile Kontrolü Gemi Elektrikle Tahrik Sistemleri için Sürekli Mıknatıslı Senkron Motorun Üstün Burulma Algoritması ile Kontrolü Fuat KILIÇ 1, *, Feriha ERFAN KUYUMCU 1, Murat KARABACAK 2 1 Koceli Üniversitesi Elektrik

Detaylı

Bellek. t H t L. Çıkış Q. Veri. Q(t + )= f( Q(t), I 0, I 1,., I n-1 ) Q(t): Şimdiki değer Q(t + ): Sonraki değer

Bellek. t H t L. Çıkış Q. Veri. Q(t + )= f( Q(t), I 0, I 1,., I n-1 ) Q(t): Şimdiki değer Q(t + ): Sonraki değer ayıal evreler (Lojik evreleri) AIŞIL VL (equential ircuit) erin ilk bölümünde kombinezonal (combinational) devreleri inceledik. Bu tür devrelerde çıkışın değeri o andaki girişlerin değerlerine bağlıdır.

Detaylı

BRİNELL SERTLİK YÖNTEMİ

BRİNELL SERTLİK YÖNTEMİ www.muhenisiz.net 1 BRİNELL SERTLİK YÖNTEMİ Belli çaptaki sert bir bilya malzeme yüzeyine belli bir yükü uygulanarak 30 saniye süre ile bastırılır. Deneye uygulanan yükün meyana gelen izin alana bölünmesiyle

Detaylı

Bölüm 2 YAPI BİLEŞENLERİNDE ISI VE BUHAR GEÇİŞİ

Bölüm 2 YAPI BİLEŞENLERİNDE ISI VE BUHAR GEÇİŞİ ME40- Isıtma ve Havalanırma Bahar, 07 Bölüm YAPI BİLEŞENLERİNDE ISI VE BUHAR GEÇİŞİ Ceyhun Yılmaz Afyon Kocatepe Üniversitesi eknoloji Fakültesi Makine Mühenisliği Bölümü YAPI Yapıyı oluşturan uvar, pencere,

Detaylı

DÖŞEMEDEN ISITMA TASARIMI

DÖŞEMEDEN ISITMA TASARIMI X. ULUSAL ESİSA MÜHENDİSLİĞİ KONGRESİ 3/6 NİSAN 20/İZMİR 70 DÖŞEMEDEN ISIMA ASARIMI İ. Cem PARMAKSIZOĞLU ÖZE Konut ısıtmasına ısı enerjisi tasarrufu veya atık ısılaran ısıtmaa fayalanmak için yapılması

Detaylı

Deney 21 PID Denetleyici (I)

Deney 21 PID Denetleyici (I) Deney 21 PID Denetleyici (I) DENEYİN AMACI 1. Ziegler ve Nichols ayarlama kuralı I i kullanarak PID enetleyici parametrelerini belirlemek. 2. PID enetleyici parametrelerinin ince ayarını yapmak. GENEL

Detaylı

ROBOT KOL DENETİM TASARIMI İÇİN DURUM DEĞİŞKENLERİ GERİ BESLEMELİ VE TÜMLEVLİ DENETİMCİ YAKLAŞIMI

ROBOT KOL DENETİM TASARIMI İÇİN DURUM DEĞİŞKENLERİ GERİ BESLEMELİ VE TÜMLEVLİ DENETİMCİ YAKLAŞIMI Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ. Cilt 9, No, 54, 4 Vol 9, No, 54, 4 ROBOT OL DENETİM TASARIMI İÇİN DURUM DEĞİŞENLERİ GERİ BESLEMELİ VE TÜMLEVLİ DENETİMCİ YALAŞIMI Uğur CANER

Detaylı

Kök Yer Eğrileri ile Tasarım

Kök Yer Eğrileri ile Tasarım Kök Yer Eğrileri ile Taarım Prof.Dr. Galip Canever Kök Yer Eğriinden Kazanç ın Belirlenmei Kök yer eğrii K nın pozitif değerleri için denkleminin muhtemel köklerini göteren eğridir. KG ( ) Taarımın amacı

Detaylı

İ. T. Ü İ N Ş A A T F A K Ü L T E S İ - H İ D R O L İ K D E R S İ BOYUT ANALİZİ

İ. T. Ü İ N Ş A A T F A K Ü L T E S İ - H İ D R O L İ K D E R S İ BOYUT ANALİZİ İ. T. Ü İ N Ş A A T F A K Ü L T E S İ - H İ D R O L İ K D E R S İ BOYUT ANALİZİ (Buckingham) teoremini tanımlayınız. Temel (esas) büyüklük ve temel (esas) boyut ne emektir? Açıklayınız. Bir akışkanlar

Detaylı

Sürekli Mıknatıslı Senkron Motorun Sayısal İşaret İşlemcisi ile Histerezis Akım Denetleyicili Alan Yönlendirme Kontrolünün Gerçekleştirilmesi

Sürekli Mıknatıslı Senkron Motorun Sayısal İşaret İşlemcisi ile Histerezis Akım Denetleyicili Alan Yönlendirme Kontrolünün Gerçekleştirilmesi Fırat Üniv. Mühendislik Bilimleri Dergisi Fırat Univ. Journal of Engineering 27(1), 15-22, 2015 27(1), 15-22, 2015 Sürekli Mıknatıslı Senkron Motorun Sayısal İşaret İşlemcisi ile Histerezis Akım Denetleyicili

Detaylı

ELEKTROMEKANİK GERGİ DENETİM SİSTEMİNİN DGM KULLANARAK İYİLEŞTİRİLMESİ

ELEKTROMEKANİK GERGİ DENETİM SİSTEMİNİN DGM KULLANARAK İYİLEŞTİRİLMESİ Uluağ Üniveritei Mühenilik-Mimarlık Fakültei Dergii, Cilt 4, Sayı, 9 ELEKTROMEKANİK GERGİ DENETİM SİSTEMİNİN DGM KULLANARAK İYİLEŞTİRİLMESİ Gürel ŞEFKAT * Özet: Kağıt üretimi, kumaş, folyo ve platik film

Detaylı

YAĞLAMA VE KAYMALI YATAKLAR

YAĞLAMA VE KAYMALI YATAKLAR YAĞLAMA TĐPLERĐ YAĞLAMA VE KAYMALI YATAKLAR Yağlamanın beş farklı şekli tanımlanabilir. 1) Hidrodinamik ) Hidrotatik 3) Elatohidrodinamik 4) Sınır 5) Katı-film VĐSKOZĐTE τ F du = = A µ dy du U = dy h τ

Detaylı

ITAP Fizik Olimpiyat Okulu

ITAP Fizik Olimpiyat Okulu n 8 Eylül Deneme Sınavı (Prof.Dr.Ventilav Dimitrov) Konu: Karmaşık ekanik Soruları Soru. Yarıçapı R olan iki homojen küre yatay pürüzüz bir çubuğa şekildeki gibi geçirilmiştir. Kütlei m olan hareketiz

Detaylı

Alçak Gerilimde Aktif Filtre ile Akım Harmoniklerinin Etkisinin Azaltılması

Alçak Gerilimde Aktif Filtre ile Akım Harmoniklerinin Etkisinin Azaltılması 618 Alçak Gerilimde Aktif Filtre ile Akım Harmoniklerinin Etkisinin Azaltılması 1 Latif TUĞ ve * 2 Cenk YAVUZ 1 Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Böl., Sakarya,

Detaylı