Beş Seviyeli Kaskat İnverter İle Beslenen 3-Fazlı Asenkron Motorun V/f Kontrolü

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Beş Seviyeli Kaskat İnverter İle Beslenen 3-Fazlı Asenkron Motorun V/f Kontrolü"

Transkript

1 Fıat Üniv. Fen ve Müh. Bil. De. Science and Eng. J of Fıat Univ. 18 (1), 69-8, (1), 69-8, 26 Beş Seviyeli Kakat İnvete İle Belenen 3-Fazlı Aenkon Motoun V/f Kontolü Ekan DENİZ ve Hüeyin ALTUN Fıat Üniveitei, Teknik Eğitim Fakültei, Elektik Eğitimi Bölümü, Elazığ edeniz@fiat.edu.t (Geliş/Received: ; Kabul/Accepted: ) Özet: Bu çalışmada çok eviyeli bi inveteden belenen 3-fazlı bi aenkon motoun V/f kala kontolünün imülayonu geçekleştiilmişti. Motou beleyen izole dc kaynaklı ve 5-eviyeli kakat invetein çıkışında değişken fekan ve genlikte geilim elde edilmeinde çok eviyeli inüzoidal dabe genişlik modülayon (SPWM) tekniği kullanılmıştı. V/f kala kontolünün geçekleştiilmeinde motoun giiş akımlaı ölçüleek bi efeanla kaşılaştııldıktan ona bi P kontolöden geçiilmişti. Bilgiaya Matlab otamında elde edilen onuçla itemin geçekleştiilebili ve pefomanının iyi olduğunu götemektedi. Anahta Kelimele: Çok eviyeli invete, kakat invete, çok eviyeli SPWM, V/f kala kontol. V/f Contol of a Thee-Phae nduction Moto Fed by Five Level Cacade nvete Abtact: n thi pape, V/f cala contol of a thee-phae induction moto upplied by multilevel invete ha been imulated. Multilevel inuoidal pule width modulation (SPWM) technique ha been ued fo obtaining vaiable fequency and vaiable voltage magnitude at the output of five-level cacade invete with iolated dc ouce and upplying the induction moto. n ealizing V/f cala contol of the moto, the tato input cuent have been meaued, compaed with a efeence cuent and then the eo ignal ha been paed though a P contolle. The obtained eult fom Matlab/SimPowe Sytem and Simulink how that the dive ytem ha a good pefomance and i achievable. Key wod: Multilevel invete, cacade invete, multilevel SPWM, V/f cala contol. 1. Giiş İki eviyeli invetele olaak bilinen gelenekel invetelede, genellikle çeşitli PWM anahtalama tatejilei ile bilikte, yükek anahtalama fekanı tecih edili. Çünkü iki eviyeli geilim kaynaklı invetelede atan anahtalama fekanı, daha iyi çıkış akım/geilim dalga şekline yol açmaktadı. Bununla bilikte ota veya yükek güç/geilim uygulamalaı duumunda, iki eviyeli invetelein başlıca anahtalama kayıplaı ve anahtalaın anma değeleindeki kııtlamadan dolayı yükek fekanta çalışmada bazı ınılamala vadı. Ayıca ota ve yükek güçlü uygulamalada gelenekel invetele, düşük

2 E. Deniz ve H. Altun veim ve büyük tanfomatöle kullanılmaı nedeniyle yükek fiyat gibi dezavantajlaa da ahipti. Bu ebeple invete aileinin yeni bi üyei olan çok eviyeli invete on yıllada ota ve yükek güç/geilim uygulamala için bi çözüm olaak otaya çıkmıştı [1]. Çok eviyeli güç dönüşümü genel kavam olaak, küçük geilim baamaklaında güç dönüşümü yapmak için çok ayıda anahta kullanımını içei. Gelenekel güç dönüşümü ile kaşılaştıılıa bu yaklaşımın bikaç avantajı vadı. Daha küçük geilim baamaklaı, daha yükek kaliteli dalga şeklinin üetilmeine ayıca yükteki dv/dt teinin ve elektomanyetik uyumuzluğun azalmaına yol aça [2]. Çok eviyeli invetelein diğe bi önemli özelliği, yaıiletken anahtalaın daha yükek geilimde çalışmaına izin veen ei şekilde bağlanmalaıdı. Genellikle ei bağlantı, aşıı geilim ikini yok eden kenetleme diyotlaı ile yapılı. Ayıca anahtala tam olaak ei bağlanmadığı için, anahtalamalaı endelenebili. Bu duum ie anahtalama fekanını ve dolayııyla anahtalama kayıplaını azaltı [3]. Şekil 1. Çok eviyeli invete ile belenen aenkon moto. Şekil 1. de göüldüğü gibi çok eviyeli invete anahtalama yoluyla giişine uygulanan dc geilimin bikaç eviyeinden yaalanılaak, çıkışında Şekil 2. deki gibi minimum hamonik ditoiyonlu inü dalga şekline benzeyen baamaklı bi dalga şekli meydana getii. He bi ilave dc geilim eviyei, ac çıkış geilim dalga şekline bi baamağı ekle. Şekil 1. deki 3-fazlı geilim kaynaklı çok eviyeli invetede V dc abit dc-link geilimini götei. Sei bağlı kondanatöle, çok eviyeli invetele için eneji depounu meydana getii. He bi Vdc kondanatöün geilimi; En = ile veili. m 1 Buada m invetein çıkışında elde edilmek itenen eviye ayııdı [4]. Çok Seviyeli Dalga Şekli İdeal Çıkış Dalga Şekli Şekil 2. Çok eviyeli invetein çıkış dalga şekillei. İnvetelede çok eviyelilik teimi üçüncü eviyeden başla. İnvetein eviye ayıı attıkça, çıkış dalga şeklinin hamonik ditoiyonu azalmaktadı. Bununla bilikte, çıkış geilimindeki hamoniklei tamamen etkiiz hale getimek için invete ile yük aaına Şekil 1. deki gibi bi R-L-C filtei 7

3 Beş Seviyeli Kakat İnvete İle Belenen 3-Fazlı Aenkon Motoun V/f Kontolü yeleştiilebili. Ancak eviye ayıı yeteince büyük olua buna geek kalmayacaktı. Hatta çıkış geilimindeki eviye ayıı onuza gittiğinde çıkış geiliminde Toplam Hamonik Ditoiyonu (THD) ıfı olacaktı. Ancak eviye ayıı attıkça bu invetelede; kontol kamaşıklığı ve geilim dengeizliği poblemi otaya çıkmaktadı. Bununla bilikte çok eviyeli invetelede çıkış geiliminin değei; geilim dengeizliği poblemi, anahtalaın tutma geilimlei, deve dizaynı ve paketleme ile bi modül haline getime zoluklaı ile ınılıdı [5] te R.H. Bake ve L.H.M Bannite, çok eviyeli bi çıkış geilimi elde etmek için izole dc kaynaklı tam köpü hücelein ei bağlandığı bi fomat ile çok eviyeli kakat invetei tanıttıla. Bugüne kada çok eviyeli invete tülei üzeine yapılan aaştımalaın çoğu üç tane invete üzeinde yoğunlaşmıştı. Bunla; diyot-kenetlemeli, kondanatö kenetlemeli ve kakat inveteledi. Günümüzde çok eviyeli invetele ac güç kaynaklaı, tatik eaktif güç kompanzatölei (STATCOM), enek ac iletim itemlei (FACTS) ve moto üücülei gibi yükek güç uygulamalaında yaygın olaak kullanılmaktadı. Bu çalışmada; izole dc kaynaklı ve 5- eviyeli kakat invete kullanılaak, 3-fazlı bi aenkon motoun V/f kala kontolünün imülayonu geçekleştiilmişti. Gelenekel iki eviyeli invetelede kullanılan anahta-lama fekanına göe bu çalışmada kullanılan çok eviyeli kakat invetein anahtalama fekanı önemli deecede düşüktü. Böyle olduğu halde motoun kontolünde kullanılan değişken fekan ve genlikteki çıkış geiliminin toplam hamonik ditoiyonu iki eviyeli invetelee nazaan çok daha düşüktü. 2. Çok Seviyeli Kakat İnvete İzole dc kaynaklı ve çok eviyeli kakat invete için faklı dc kaynak geilimi oluştumada akümülatö, yakıt hücelei veya güneş pilleinden elde edilen dc geilimden yaalanılı. Son zamanlada bu yapı ac güç kaynaklaında ve moto üücü itemleinde ıkça kullanılmaya başlanmıştı. Bu invete topolojii diğeleine göe daha avantajlıdı çünkü kenetleme diyotlaı veya kondanatölei geektimemektedi. Ayıca en az dc kaynak geilimine eşit değede ac geilim elde edilebilmektedi [3]. E S a1 S a2 V ab = + E S b1 S b2 E a b S a1 S a2 V ab = -E E S b1 S b2 S a1 V ab = b S a2 a S b1 Şekil 3. Bi tam köpü hüceye ait anahtalama duumlaı ve buna kaşılık gelen geilim eviyelei. S b2 a b Kakat invetede -E,, +E eviyeleinden oluşan 3-eviyeli bi faz geilimi elde etmek için bi tam köpü hüce kullanılı. Tam köpü hücenin devei Şekil 3. ten de göüldüğü gibi döt anahta ve döt adet boşluk diyotundan meydana gelmektedi. Eğe S a1 ve S b2 anahtalaı iletimde ie çıkış geilimi V ab = E, S a2 ve S b1 iletimde ie V ab = -E ve S a1 -S b1 veya S a2 -S b2 iletimde ie V ab = olmaktadı. Kakat invetede çok eviyeli çıkış geilimi elde etmek için aynı eviyeli H- köpü hücelein çıkışlaı ei bağlanı. Bu nedenle meydana gelen geilimin dalga şekli H-köpü hücelein çıkışlaının toplamı kada olu. dc kaynak ayıı olmak üzee kakat invetede çıkış faz geilimleinin eviye ayıı m = ve hat geiliminin eviye ayıı k = 2m 1 kadadı. Kakat invetein bi faz bacağından 5-eviyeli bi çıkış geilimi elde etmek için Şekil 3. teki köpü invete develeinden iki tanei Şekil 4. teki gibi ei bağlanı [6 ]. Şekil 4. teki deveye ait anahtalama duumlaı ve bunlaa kaşılık gelen çıkış 71

4 E. Deniz ve H. Altun yapıdaki üç çıkışı ya yıldız ya da üçgen bağlanabili. 3. Çok Seviyeli SPWM Tekniği Şekil 4. Beş-eviyeli kakat invetein bi faz bacağı. Tablo 1. Beş-eviyeli Kakat invetein bi faz bacağına ait anahtalama duumlaı. Tam Köpü 1 Tam Köpü 2 V İnv 1 E 1 S a1 S a4 22 S a6 S a8 E 1 2 E 1 S a1 S a4 21 S a5 S a7 E S a2 S a4 E 2 S a5 S a8 E S a1 S a3 E 2 S a5 S a8 E 2 5 E 1 S a1 S a4 E 2 S a5 S a8 E 1 + E 2 6 -E 1 S a2 S a3 22 S a6 S a8 -E 1 7 -E 1 S a2 S a3 21 S a5 S a7 -E S a2 S a4 -E 2 S a6 S a7 -E S a1 S a3 -E 2 S a6 S a7 -E 2 1 -E 1 S a2 S a3 -E 2 S a6 S a7 -E 1 -E S a2 S a4 22 S a6 S a S a2 S a4 21 S a5 S a S a1 S a3 22 S a6 S a S a1 S a3 21 S a5 S a7 15 -E 1 S a2 S a3 E 2 S a5 S a8 16 E 1 S a1 S a4 -E 2 S a6 S a7 geilim eviyelei ie Tablo 1. de göteilmişti. Tablo 1. deki 16 tane anahtalama duumundan adece 4 tanei iki yönlü akım akışına ve abit bi çıkış geilimine izin vei. Tablodaki 15. ve 16. anahtalama duumlaında tam köpünün biinden pozitif, diğe köpüden aynı değede negatif geilim elde edileek ıfı eviye geilimi elde edili. Ayıca -2E ve 2E üetimi için haiç, tabloda göteildiği gibi, invete çıkışında, E, -E nin naıl üetileceği ile ilgili ebetlik deecelei vadı. E ve -E nin he bii döt yoldan, ıfı ie altı yoldan üetilebili. 3- fazlı item için ie tek fazlı invetein aynı Çok eviyeli invetelede çıkış geilimindeki hamoniklei azaltmak ve invete çıkışını kontol etmek için eviye ayıının attıılmaının yanı ıa faklı dabe genişlik modülayon (PWM) tekniklei kullanılmakta olup, bu konudaki aaştıma ve uygulama çalışmalaı devam etmektedi. Çok eviyeli invetelede kullanılan modülayon tekniklei, iki eviyeli PWM teknikleinin genişletilmişi olup, en yaygın olaak kullanılanlaı; Uzay Vektö PWM ve Taşıyıcı Temelli PWM di. Çok eviyeli taşıyıcı temelli PWM tekniklei genellikle üçgen dalga olan bikaç taşıyıcı inyal ile genellikle inüzoidal olan efean veya bi modülayon dalgaının bi kaşılaştııcıda kaşılaştıılmaını geektii. En çok kullanılanlaı inüzoidal PWM (SPWM) ve Hamonik İlaveli PWM di [7]. Çok eviyeli SPWM tekniğinde modülayon inyallei aynı kalmak şatı ile taşıyıcı inyallein ayıı invetein eviyeine bağlı olaak değişi. m eviyeli bi invete için tepeden tepeye aynı V C genlikte ve aynı f fekanta (m-1) tane taşıyıcıya geek duyulu. Öneğin 5-eviyeli bi invete için taşıyıcı inyallein ayıı döt olacaktı [8]. Bu PWM tekniğinde kullanılan taşıyıcılaın temel olaak APO (Altenative Phae Oppoition), PO (Phae Oppoition) ve PH (Phae) olaak adlandıılan üç faklı yeleştiilme duumu ve bu taşıyıcı duumlaının kombinayonu ile otaya çıkaılmış Hibit (Hybid=H) ve Faz- Kaydıma (Phae-Shifted=PS) şeklinde iki tane daha yeleştime duumu vadı [9]. Bütün dağılımlada taşıyıcıla bibiine bitişik duumdadı. Sıfı efeanı taşıyıcı gubunun otaına mekezlendiilmişti. [2] ve [9] da yapılan çalışmalada, bütün taşıyıcı duumlaından benze faz ve hat geilim dalga şekillei elde edilmişti. Çok eviyeli invetelede, M a : Modülayon indeki 72

5 Beş Seviyeli Kakat İnvete İle Belenen 3-Fazlı Aenkon Motoun V/f Kontolü V R : Refean dalganın genliği V C : Üçgen taşıyıcı dalganın genliği m f : Fekan modülayon indeki f m : Refean dalganın fekanı f : Üçgen taşıyıcı dalganın fekanı olmak üzee, fekan modülayon indeki m f = f f m şeklinde heaplanı. Ayıca m f değei tek ve tamayı olua Fouie analizindeki koinülü teimlein katayılaı ıfı oluken inülü teimlein katayılaı bie onlu ayı olu. Yani çıkış dalga şeklinde adece tek ayılı hamonikle bulunu. Yukaıda bahedilen taşıyıcı dağılımlaı için modülayon indeki ie Tablo 2. de göteildiği gibi heaplanı [8]. Tablo2. Taşıyıcı dağılım duumlaı için modülayon indekleinin heaplanmaı. İki eviyeli SPWM de olduğu gibi, çok eviyeli SPWM de modülayon indeki M a nın (-1) aalığına linee bölge deni. Ana bileşeninin genliği bu aalıkta M a ile doğual değişi ve PWM hamoniklei anahtalama fekanı ve onun katlaı civaındaki yükek fekanlada otaya çıka. M a >1 olduğu ve ana hamoniğin genliğini atımak amacı ile yapılan aşıı modülayon bölgeinde ana bileşeninin genliği iki eviyeli invetelede olduğu gibi M a ile doğual değişmez. Beş eviyeli invetein, ana hamoniğin genliğinin ( 4 / π ) p. u ya kada atmaına izin veen aşıı modülayon bölgeindeki davanışı, 5-eviyeli invetein ikieviyeli davanışı olaak adlandıılı [2]. 4. Aenkon Motoun V/f Kontolü V/f kontol Aenkon motolaın değişken hızlı üücü itemleinin kontolünde tato geiliminin genlik ve fekanının değişimine dayalı yöntemleden biidi. Bu yöntem motoun tatouna uygulanan geilimin genliğinin ve fekanının abit bi oanda kalmaını geektii. Bu yapılaak tatodaki manyetik alanın büyüklüğü çalışma bölgei boyunca abit bi eviyede tutulu. Böylece motoun makimum abit moment üetim yeteneği üdüülü [1]. V/f kontolünün geçekleştiilebilmei için motoun belendiği güç kaynağının, değişken genlik ve fekanta geilimle üetebilecek özellikte olmaı geeki. Bu makalede, motoun hız kontolü için geekli değişken genlik ve fekanlı inüzoidal işaetle üeten güç elektoniği develeinden çok eviyeli SPWM kontollü, 5-eviyeli kakat invete kullanılmıştı. Motou çok eviyeli invete ile ümek için motoun geçici duumunu da dikkate almak geektiğinden, motoa ait bi geçici duum matematikel model kuulmalıdı. Bunun için moto denklemleinin α-β efean çatı ekeninde yazılmaı yetelidi. Motoun, tato efean çatıında tato ve oto geilim denklemlei aşağıdaki gibi ifade edilebili [ 11]. dψα U α = R α + dt (1) dψβ U β = R β + dt U U = R = R dψ + dt dψ + dt + ω Ψ ω Ψ (2) Buada U αβ, U β ; αβ, β ve Ψ αβ, Ψ β ıaıyla tato ve otoun geilim, akım ve akı vektöleidi. R ve R ie tato ve otoun diençleidi. Stato ve otoun akı bileşenlei, yine tato ve otoun akım vektölei cininden ifadei: Ψ Ψ Ψ Ψ α β = L = L = L = L α β + L + L m m + L + L m m β α β (3) (4) 73

6 E. Deniz ve H. Altun şeklindedi. Buada L ve L ıaıyla tato ve otoun öz endüktanlaı, L m ie tato ve oto aaındaki otak endüktantı. Denklem (3)- (4) ten tato ve oto akımlaı, tato ve oto akılaı cininden ifade edilecek olua; 1 α = ( L Ψ α LmΨ ) σ L L (5) 1 β = ( L Ψ β LmΨ ) σ L L 1 = σ L L 1 = σ L L ( L Ψ ( L Ψ L Ψ m L Ψ m α β ) ) (6) 2 L L Lm σ = (7) L L Buada σ ya kaçak akı katayıı denilmektedi. Motoun tato ve oto akımlaı cininden üettiği elektomanyetik moment ie şu şekilde ifade edilebili. ( ) P Te = 3 Lm β α (8) 2 Buada T e motoun üettiği elektomanyetik moment, P motoun kutup ayııdı. Motoun mekanikel dinamiği üetilen moment cininden şu şekilde ifade edili. J dωm = Te TL Bωm dt (9) 2 ω = ωm P (1) Buada J motoun ataleti, T L yük momenti, B ütünme katayıı, ω motoun elektikek hızı ve ω m motoun mekanikel hızıdı. Denklemle (1)-(9) çözülecek olua motoa ait hem geçici duum hem de üekli duum onuçlaı elde edili. Ancak bu heaplamala çok zahmetli olacağından ve uzun üe alacağından motoun matematikel modeli kullanılaak bilgiaya otamında benzetimi yapılmaı en uygun olu. Bu çalışmada kullanılan motoun benzetim modeli Matlab/Simulink otamında yapılmış olup Şekil 5. te veilmektedi [12]. Şekil 5. Aenkon motoun benzetim modeli. 74

7 Beş Seviyeli Kakat İnvete İle Belenen 3-Fazlı Aenkon Motoun V/f Kontolü 5. Aenkon Motoun V/f Hız Kontolünün Matlab/Simulink Benzetimi Şekil 6. Aenkon motoun çok eviyeli kakat invete ile üücü modeli Buada geilim kaynaklı çok eviyeli kakat invete ile belenen 3-fazlı aenkon motoun V/f hız kontolünün Matlab/Simulink Benzetimi yapılmıştı. Şekil 6. da buna ilişkin üücü modeli veilmişti. Bu benzetimde kullanılan aenkon motoa ait paametele EK te veilmişti. Şekil 6. da: ölçülen tato α-β akımlaından bi akım değei elde edilmişti. Bu akım değei abit 6.3 A akım değei ile kaşılaştıılıp, hata bi P dan geçiileek hız bilgii elde edilmişti. Bu hız ve efean hız bilgileinden F1 ve F2 bloklaı yadımı ile elektikel hız değei elde edileek V/f kontol bloğuna giiş olaak uygulanmıştı. Statoa uygulanacak olan geilimin genliği ve fekanının belilendiği Şekil 6. daki V/f kontol ile göteilen alt bloğun içeiği Şekil 7. de göülmektedi. V/f deveine giiş olaak veilen hız değei ad/ hız değeine dönüştüülüp V/f abiti ile çapılaak motoa uygulanacak geilimin genliği belileni. Ayıca bu hız değeinin integali alınaak motoa uygulanmaı geeken α-β efean geilim değelei belilenmişti. Bununla bilikte düşük geilim değeleinde tato agılaında meydana gelen geilim düşümleinden dolayı moto iyi bi pefoman göteemediğinden Boot geilimi kullanılmıştı. Buada kontol bloğunun belilediği ve motoa uygulanmaı geeken geilim değei Boot geilimine eşit veya bu geilimden büyük olduğu duumda motoa uygulanan geilim kontol bloğunun belilediği geilim ancak, kontol bloğunun belilediği geilim Boot geiliminden küçük olduğu duumda kontol bloğunun belilediği değil Boot geilimi uygulanmıştı [12]. Şekil 6. da 5_eviyeli_GBT kakat invete ile göteilen alt bloğun içeiinde bulunan değişken geilim ve fekanta 5-eviyeli inüzoidal çıkış veebilen kakat invetein Powe Sytem otamındaki modeli Şekil 8. de göülmektedi. Göüldüğü gibi bu modelde he faz için iki adet H-hüce devei ve 3-faz için toplam olaak 6 adet H-hüce devei bulunmaktadı. Buada kullanılan H-hüce deveinin yapıı ie yine Powe Sytem de Şekil 9. da göülmektedi. Şekil 9. daki hücelede anahta olaak GBT kullanılmış ve bu anahtala, taşıyıcı dağılımı olaak APO dağılım kullanılan çok eviyeli SPWM tekniği ile elde edilen PWM lele anahtalanmıştı [12]. Ayıca benzetimde kullanılan invete paametelei EK de veilmişti. 75

8 E. Deniz ve H. Altun Şekil 7. V/f kontol devei. Şekil 8. Üç fazlı, 5-eviyeli kakat invete deve modeli. 6. Simülayon Sonuçlaı Şekil 9. Tam köpü H-hüce deveinin Powe Sytem de blok yapıı. EK de veilen aenkon moto ve invete paametelei kullanılaak, Matlab\Simulink te yapılan imülayonda anahtalama fekanı f =15 Hz değei için aenkon motoun önce 5 d/d ve daha ona 12 d/d efean hızla çalışmaı itenmiş ve onuçla Şekil 1. da veilmişti. Simülayonda öncelikle, motou veilen efean hızlada çalıştımak için geekli 76

9 Beş Seviyeli Kakat İnvete İle Belenen 3-Fazlı Aenkon Motoun V/f Kontolü olan ve PWM inyalleinin üetiminde kullanılan efean 3-faz inyallei elde edilmiş, daha ona bu inyalle yaıiletken anahtalaın tetiklenmeinde kullanılaak uygun olan U Şekil 1(b)-(c)-(d) de ıaıyla moto hızının, üettiği momentin ve çektiği tato bi faz akımının değişimlei göülmektedi. Bu üeçte motoun milindeki abit moment değei 5 Nm di. Şekil 1(b) de motoun veilen efean hız değeleine ulaştığı göülüken, buna bağlı olaak Şekil 1(c) de motoun üettiği moment tato geilimi ve fekanı üetilmişti. Moto efean hız 5 d/d ve daha ona 12 d/d değelei için uygun fekan ve genlikteki tato geiliminin değişimi Şekil 1(a) da veilmişti. ivmelenme üecinde büyük ve abit hız değeinde ie moto milindeki abit moment ihtiyacını ve ütünme ile vantilayonu kaşılayacak kadadı. Bunun yanı ıa yine akımda ivmelenme üecinde genliği büyük, abit hız değeinde ie geekli moment değeini kaşılayacak kadadı U a ( Volt ) t ( ) Şekil 1(a) f =15 Hz için, efean hız 5 ve 12 d/d için tatoa uygulanan geilimin değişimi n ( d / dk ) t ( ) Şekil 1(b). f =15 Hz için, motoun hız değişimi T ( N m ) t ( ) Şekil 1(c). f =15 Hz için, motoun moment değişimi. 77

10 E. Deniz ve H. Altun 8 Stato Akimi ( A ) t ( ) Şekil 1(d). f =15 Hz için, motoun tato akımı değişimi. Şekil 1(e) ve 1(f) de ie motoun abit efean hız değeleine ulaştığında ve üekli duumda motoun 3-faz tato akımlaının değişimlei göülmektedi. 3.8 a b c ( A ) t ( ) Şekil 1(e). Motoun üekli duumda, efean hız 5 d/d için 3-faz tato akımlaının değişimlei. 4.3 a b c ( A ) t ( ) Şekil 1(f). Motoun üekli duumda, efean hız 12 d/d için 3-faz tato akımlaının değişimlei. Yukaıdaki iki akım dalga şekli kaşılaştıılıa Şekil 1(f) de 1(e) dekine göe daha az dalgalanma olduğu göülü. Bunun ebebi; moto 5 d/d efean hızla döneken, motou beleyen beş-eviyeli invete motoun ihtiyacına bağlı olaak üç-eviyeli olaak çalışıken, moto 12 d/d efean hızla döneken invetein bütün eviyelei kullanıp daha iyi bi çıkış geilimi ile motou belemeidi. Bundan ona veilen Şekil 11. de motoun önce -1 d/d ve daha ona 1 d/d efean hız değelei ve anahtalama fekanının 175 Hz için aynı değişimle teka edilmişti. Bu üeçte moto boşta çalıştıılmış ve ütünme ihmal edilmişti. 78

11 Beş Seviyeli Kakat İnvete İle Belenen 3-Fazlı Aenkon Motoun V/f Kontolü 652 U a ( V ) t ( ) Şekil 11(a). f =175 Hz için, efean hız -1 ve 1 d/d için tatoa uygulanan geilimin değişimi. 1 5 n ( d / d ) t ( ) Şekil 11(b). f =175 Hz için, motoun hız değişimi T ( N m ) t ( ) Şekil 11(c). f =175 Hz için, motoun moment değişimi. 1 Stato Akimi t ( ) Şekil 1(d). f =175 Hz için, motoun tato akımı değişimi. 79

12 E. Deniz ve H. Altun 3.2 a b c ( A ) t ( ) Şekil 11(e). f =175 Hz için, motoun üekli duumda ve efean hız -1 d/d ve 1 d/d için 3-faz tato akımlaının değişimlei. 7.Sonuç Yukaıda elde edilen imülayon onuçlaına genel olaak bakıldığında; Şekil 6. daki üücü modelinde kullanılan invete beş-eviyeli olmaına ağmen, f =15 ve f =175 Hz anahtalama fekanlaı için ıaıyla Şekil 1(a) ve Şekil 11(a) daki tato geilim dalga şekilleinden de açık bi şekilde göüldüğü gibi uzun bi üe modülayon indekinin küçük olmaından dolayı beş eviyeli invete üç eviyeli olaak çalışmıştı. Beş eviyeli kakat invetein üç eviyeli çalışmaı duumunda ie tatoa uygulanan geilim ve akımla, beş eviyeli duumda tatoa uygulanan geilim ve akımlaın dalga şekilleine göe daha fazla hamonik içei. Bu ie bi dezavantajdı. Bununla bilikte moto veilen çalışma koşullaında 5-eviyeli kakat invetein ağladığı değişken fekan ve genlikteki çıkış yadımıyla iyi bi pefomanla cevap vediği öylenebili. Bu üeç içeiinde invetein yaıiletken anahtalaının üülmeinde kullanılan inüzoidal PWM inyalleinin üetilmei için kullanılan anahtalama fekanı gelenekel iki eviyeli inveteleden faklı olaak çok daha düşüktü. Buna ağmen çıkış geilimindeki ve bunun onucu olaak akımladaki dalgalanmanın iyi eviyede olduğu öylenebili. Buda çok eviyeli invetelein bilinen avantajlaındandı. Sonuç olaak bilgiaya Matlab otamında elde edilen onuçla itemin geçekleştiilebili ve pefomanının iyi olduğunu götemektedi. EK: Simülayonda Kullanılan Paametele Aenkon Moto Paametelei Stato Dienci R = 5.32 Ω Roto Dienci R = 4.14 Ω Stato Özendüktanı L =.6 H Roto Özendüktanı L =.59 H Otak endüktan L m =.565 H Kutup Sayıı P=4 Eylemizlik Momenti J =.1 kgm 2 Sütünme Katayıı B=.7 Nm Moment T= 27 Nm Güç P= 4 kw Hız n = 142 d/d Fekan f= 5 Hz Beş-eviyeli İnvete Paametelei Dc kaynak geilimi E = 326 V Snubbe dienci R = 1 Ω Snubbe kapaitei C = 22 nf Refean dalganın fekanı f= 5 Hz Taşıyıcı dalganın fekanı f =15 ve 175 Hz 8. Kaynakla 1. Choi, N.S., Cho, J.G. and Cho, G.H. (1991). A Geneal Cicuit Topology of Multilevel nvete, EEE Tan. nd. Application, 2(1). 2. Caaa, G., Gadella, S., Macheoni, M. (1992). A New Multilevel PWM Method: A Theoetical Analyi, EEE Tanaction on Powe Electonic, 7(3). 3. Rodiguez, J., Lai, J.S., and Peng, F.Z. (22). Multilevel nvete: A uvey of Topologie Contol and Application, EEE Tan. nd. Electonic, 49(4). 8

13 Beş Seviyeli Kakat İnvete İle Belenen 3-Fazlı Aenkon Motoun V/f Kontolü 4. Skvaenina, T. (21). Powe Electonic Handbook, Pudue Univeity Wet Lafayette, ndiana, Lai, J.S., Peng, F.Z. (1996). Multilevel Convete A New Beed of Powe Convete, EEE Tanaction on nduty Application, 32(3), May, pp Calai, M., Agelidi, V.G., and Dymond, M.S. (1999). When to Switch Which Switch in a Five- Level Single Phae Cacaded nvete, n Confeence Poceeding of the AUPEC/EECON'99,Dawin, Autalia, Septembe. 7. Bhagwat, P.M., and Stefanovic, V.R. (1983). Genealized Stuctue of a Multilevel PWM nvete, EEE Tanaction on nduty Application, Vol.A-19, No.6 Nov./Dec., Tolbet, L.M., Peng, F.Z., Habetle, T.G. (2). Multilevel PWM Method at Low Modulation ndice, EEE Tanaction on Powe Electonic, 15(4), Agelidi, V.G., and Calai, M. (1998). Application Specific Hamonic Pefomance Evaluation of Multi-Caie PWM Technique, in Poc. EEE PESC 98, Fukuoka, Japan, May Saıoğlu, K., Gökaşan, M., Boğoyan, S. (23). Aenkon Makinala ve Kontolü, Bien Yayınevi Ltd. Şti., İtanbul, Ağuto 23, Kaue, P. (1986). Analyi of Electic Machiney, McGaw Hill. 12. Deniz, E. (25). Beş Seviyeli İnvetelein SDGM İle Kontolü, Yükek Lian Tezi, Fıat Üniveitei Fen Bilimlei Entitüü,

GÜNEŞ PİLLERİYLE ÇALIŞAN BİR FAZLI KONDANSATÖRLÜ MOTORUN TORK KONTROLU. Mehmet BEKLERGÜL1,Musa ALCI2 ve Metin ÇOLAK3

GÜNEŞ PİLLERİYLE ÇALIŞAN BİR FAZLI KONDANSATÖRLÜ MOTORUN TORK KONTROLU. Mehmet BEKLERGÜL1,Musa ALCI2 ve Metin ÇOLAK3 GÜNEŞ PİLLERİYLE ÇALIŞAN BİR FAZLI KONDANSAÖRLÜ MOORUN ORK KONROLU Mehmet BEKLERGÜL1,Mua ALCI2 ve Metin ÇOLAK3 1,2,3E.Ü. Elektik-Elektonik Mühendiliği Bölümü, 35100, Bonova-İZMİR 1mekle@onova.ege.edu.t

Detaylı

ÜÇ FAZLI ALTI SEVİYELİ PWM İNVERTER İLE BESLENEN ASENKRON MOTORUN MATLAB/SİMULİNK UYGULAMASI. Hüseyin GÜZELCİK 1,

ÜÇ FAZLI ALTI SEVİYELİ PWM İNVERTER İLE BESLENEN ASENKRON MOTORUN MATLAB/SİMULİNK UYGULAMASI. Hüseyin GÜZELCİK 1, ÜÇ FAZLI ALTI SEVİYELİ PWM İNVERTER İLE BESLENEN ASENKRON MOTORUN MATLAB/SİMULİNK UYGULAMASI Hüseyin GÜZELCİK 1, 1 Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Karadeniz Teknik Üniversitesi hguzelcik@ktu.edu.tr

Detaylı

Gövde Dışında Yerleştirilmiş Bobin Đle Asenkron Motor Hızının Ölçülmesi

Gövde Dışında Yerleştirilmiş Bobin Đle Asenkron Motor Hızının Ölçülmesi Gövde Dışında Yeleştiilmiş Bobin Đle Aenkon Moto Hızının Ölçülmei H. Bülent Etan Ozan Keyan 1,3 Bilgiaya Mühendiliği Bölümü, Yazılım Üniveitei, Ankaa 2 Enomatik Entitüü, Enomatik Üniveitei, Ankaa e-pota:

Detaylı

Yasemin Öner 1, Selin Özçıra 1, Nur Bekiroğlu 1. Yıldız Teknik Üniversitesi yoner@yildiz.edu.tr, sozcira@yildiz.edu.tr, nbekir@yildiz.edu.tr.

Yasemin Öner 1, Selin Özçıra 1, Nur Bekiroğlu 1. Yıldız Teknik Üniversitesi yoner@yildiz.edu.tr, sozcira@yildiz.edu.tr, nbekir@yildiz.edu.tr. Düşük Güçlü Uygulamala için Konvansiyonel Senkon Geneatöle ile Süekli Mıknatıslı Senkon Geneatölein Kaşılaştıılması Compaison of Conventional Synchonous Geneatos and emanent Magnet Synchonous Geneatos

Detaylı

SENKRON RELÜKTANS MAKİNASININ ANALİZİ

SENKRON RELÜKTANS MAKİNASININ ANALİZİ SENKRON REÜKTANS MAKİNASNN ANAİZİ Esoy BEŞER 1 H.Taık DURU 2 Sai ÇAMUR 3 Biol ARİFOĞU 4 Esa KANDEMİR 5 Elektik Mühendisliği Bölümü Mühendislik Fakültesi Koeli Ünivesitesi, Vezioğlu Kampusü, 411, Koeli

Detaylı

AC Makinaların armatüründe endüklenen gerilim hesabı:

AC Makinaların armatüründe endüklenen gerilim hesabı: AC Makinalaın amatüünde endüklenen geilim heabı: E m f N temel fmülünü bi iletken için uygulaken N / laak düşünülü ve he hamnik için ayı ayı heaplanı: E nm /iletken f n n lup, buadaki n. hamnik fekanı

Detaylı

ELEKTROMEKANİK GERGİ DENETİM SİSTEMİ

ELEKTROMEKANİK GERGİ DENETİM SİSTEMİ ELEKTROMEKANİK GERGİ DENETİM SİSTEMİ Güel Şefkat, İahim Yükel, Meut Şeniin U.Ü. Mühendilik-Mimalık Fakültei, Göükle / BURSA ÖZET Kağıt, kumaş, ac, platik ii şeit halindeki malzemelein, ulo olaak endütiyel

Detaylı

MATLAB GUI TABANLI ELEKTROMIKNATIS DEVRE TASARIMI VE ANALİZİ

MATLAB GUI TABANLI ELEKTROMIKNATIS DEVRE TASARIMI VE ANALİZİ PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K B İ L İ MLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 005 : 11 : 1 : 13-19

Detaylı

Örnek 1. Çözüm: Örnek 2. Çözüm: 60 30000 300 60 = = = 540

Örnek 1. Çözüm: Örnek 2. Çözüm: 60 30000 300 60 = = = 540 Önek 1 1.8 kn yük altında 175 dev/dak dönen bi mil yatağında çalışacak bilyeli ulman için, 5 saat ömü ve %9 güvenililik istemekteyiz. Öneğin SKF kataloğundan seçmemiz geeken inamik yük sayısı (C 1 ) nedi?

Detaylı

YENİ NESİL ASANSÖRLERİN ENERJİ VERİMLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

YENİ NESİL ASANSÖRLERİN ENERJİ VERİMLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ YENİ NESİL ASANSÖRLERİN ENERJİ VERİMLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ÖZET Egün ALKAN Elk.Y.Müh. Buga Otis Asansö Sanayi ve Ticaet A.Ş. Tel:0212 323 44 11 Fax:0212 323 44 66 Balabandee Cad. No:3 34460 İstinye-İstanbul

Detaylı

Sonlu Elemanlar Yöntemiyle Yumuşak Polietilen Bir Silindirik Borunun Gerilme Analizi

Sonlu Elemanlar Yöntemiyle Yumuşak Polietilen Bir Silindirik Borunun Gerilme Analizi Uludag.Üniv.Zi.Fak.Deg., 25) 19: 23-36 Sonlu Elemanla Yöntemiyle Yumuşak Polietilen Bi Silindiik Bounun Geilme Analizi Muhaem ZEYTİNOĞLU * ÖZET Taım, anayii ve konut ektöünde kullanılan, ıvı ve gaz iletim

Detaylı

FARKLI YÜK MODELLERİNİN SERİ KOMPANZASYONA ETKİSİNİN İNCELENMESİ

FARKLI YÜK MODELLERİNİN SERİ KOMPANZASYONA ETKİSİNİN İNCELENMESİ FRKLI YÜK MODELLERİNİN SERİ KOMPNSYON ETKİSİNİN İNCELENMESİ Ulaş EMİNOĞLU 1 Tankut YLÇINÖ M. Hakan HOCOGLU 3 1,3 Elektonik Mühendiliği Bölümü Mühendilik Fakültei Gebze Yükek Teknoloji Entitüü, 41400, Gebze/Kocaeli

Detaylı

BİLEZİKLİ ASENKRON MAKİNELERDE ANLIK YÜKSEK MOMENT VE HIZ DENETİMİ İÇİN ROTOR DEVRESİNE BULANIK MANTIK TABANLI GÜÇ ENJEKSİYONU

BİLEZİKLİ ASENKRON MAKİNELERDE ANLIK YÜKSEK MOMENT VE HIZ DENETİMİ İÇİN ROTOR DEVRESİNE BULANIK MANTIK TABANLI GÜÇ ENJEKSİYONU P AM U K K A L E Ü N İ V E R S İ T E S İ M Ü H E N D İ S L İ K F A K Ü L T E S İ P A M U K K A L E U N I V E R S I T Y E N G I N E E R I N G F A C U L T Y M Ü H E N D İ S L İK B İ L İM L E R İ D E R G

Detaylı

BURSA HAFİF RAYLI TAŞIMA SİSTEMİ İÇİN AKIM KAYNAKLI AKTİF GÜÇ FİLTRESİ UYGULAMASI

BURSA HAFİF RAYLI TAŞIMA SİSTEMİ İÇİN AKIM KAYNAKLI AKTİF GÜÇ FİLTRESİ UYGULAMASI BURSA HAFİF RAYLI TAŞIMA SİSTEMİ İÇİN AKIM KAYNAKLI AKTİF GÜÇ FİLTRESİ UYGULAMASI A.Teciyanlı*, O.Uçak*, T.Kılınç*, R.Çına, İ.Özkan *TÜBİTAK-UZAY ODTÜ/ANKARA, BURULAŞ, Nilüfe/BURSA alpe.teciyanli@uzay.tubitak.gov.t

Detaylı

SAYISAL ANALİZ. Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ. Sayısal Analiz. Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ

SAYISAL ANALİZ. Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ. Sayısal Analiz. Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ SAYSAL ANALİZ Doç.D. Cüneyt BAYLMŞ Doç.D. Cüneyt BAYLMŞ SAYSAL ANALİZ LİNEE DENKLEM SİSTEMİ ÇÖZÜMLEİ (Klasik Yöntemle) Doç.D. Cüneyt BAYLMŞ İÇEİK Doğusal Denklem Takımlaının Çözümü Came Yöntemi Matisin

Detaylı

BASAMAK TİPİ DEVRE YAPISI İLE ALÇAK GEÇİREN FİLTRE TASARIMI

BASAMAK TİPİ DEVRE YAPISI İLE ALÇAK GEÇİREN FİLTRE TASARIMI BASAMAK TİPİ DEVRE YAPISI İE AÇAK GEÇİREN FİTRE TASARIMI Adnan SAVUN 1 Tugut AAR Aif DOMA 3 1,,3 KOÜ Mühendislik Fakültesi, Elektonik ve abeleşme Müh. Bölümü 41100 Kocaeli 1 e-posta: adnansavun@hotmail.com

Detaylı

PI ve Anti-Windup PI Denetleyici ile Vektör Denetim Yöntemi Uygulanan Bir Asenkron Motorun Hız Denetim Performansının İncelenmesi

PI ve Anti-Windup PI Denetleyici ile Vektör Denetim Yöntemi Uygulanan Bir Asenkron Motorun Hız Denetim Performansının İncelenmesi PI ve Anti-Windup PI Denetleyici ile Vektö Denetim Yöntemi Uyulanan Bi Aenkon Motoun Hız Denetim Pefomanının İncelenmei * Hakan Açıköz, 2 Ö.Fatih Keçecioğlu, 3 Mutafa Şekkeli * Kili 7 Aalık Üniveitei,

Detaylı

SİSTEM MODELLEME VE OTOMATİK KONTROL FİNAL/BÜTÜNLEME SORU ÖRNEKLERİ

SİSTEM MODELLEME VE OTOMATİK KONTROL FİNAL/BÜTÜNLEME SORU ÖRNEKLERİ SİSTEM MODELLEME VE OTOMATİK KONTROL FİNAL/BÜTÜNLEME SORU ÖRNEKLERİ.Gup: Vize sou önekleindeki son gup (Routh-Huwitz testi) soula dahildi. Bunla PID soulaıyla bilikte de soulabili..) Tansfe fonksiyonu

Detaylı

AMASYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü

AMASYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü AMASYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektik Elektonik Mühendisliği Bölümü Denetim Sistemlei Laboatuvaı Deney Föyü Yd.Doç.D.Mehmet EKİCİ Aş.Gö.D.Kenan TEKBAŞ Aş.Gö.Bisen BOYLU AYVAZ DENEY 4-RAPOR ARAÇ

Detaylı

BÖLÜM 2 KORUNUM DENKLEMLERİ

BÖLÜM 2 KORUNUM DENKLEMLERİ BÖLÜM KORUNUM DENKLEMLERİ.-Uzayda sabit konumlu sonlu kontol hacmi.- Debi.3- Haeketi takiben alınmış tüev.4- üeklilik denklemi.5- Momentum denklemi.6- Eneji Denklemi.7- Denklemlein bilançosu Kounum Denklemlei

Detaylı

GÖVDE BORULU ISI DEĞİŞTİRİCİLİ R404A KULLANILAN BİR SOĞUTMA SİSTEMİNİN ENERJİ VE EKSERJİ ANALİZİ

GÖVDE BORULU ISI DEĞİŞTİRİCİLİ R404A KULLANILAN BİR SOĞUTMA SİSTEMİNİN ENERJİ VE EKSERJİ ANALİZİ Iı Bilimi ve Tekniği Degii,,, -, J. of Themal Science and Technology TIBTD Pinted in Tukey ISSN - GÖVD BORULU ISI DĞİŞTİRİİLİ RA ULLANILAN BİR SOĞUTMA SİSTMİNİN NRJİ V SRJİ ANALİZİ Ahmet ABUL, Önde IZILAN,

Detaylı

VIII ) E-M DALGA OLUŞUMU

VIII ) E-M DALGA OLUŞUMU 94 VIII ) E-M DALGA OLUŞUMU A. HELMHOLTZ DENKLEMİNE GEÇİŞ B. F k : YAPI ÇARPANI 4-VEKTÖRÜ C. RADYASYON ALANLARI D. ELEKTRİK DİPOL RADYASYONU E. MAGNETİK DİPOL RADYASYONU 95 A) HELMHOLTZ DENKLEMİNE GEÇİŞ

Detaylı

EMEKLILIK SİSTEMLERİ SINAV SORULARI WEB-ARALIK 2015. Bireysel emeklilik sistemine ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi(leri) yanlıştır?

EMEKLILIK SİSTEMLERİ SINAV SORULARI WEB-ARALIK 2015. Bireysel emeklilik sistemine ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi(leri) yanlıştır? EMEKLILIK SİSTEMLERİ SINAV SORULARI WEB-ARALIK 2015 Sou-1 Bieysel emeklilik sistemine ilişkin olaak aşağıdakileden hangisi(lei) yanlıştı? I. Bieysel emeklilik sistemindeki biikimle Sosyal Güvenlik Sistemine

Detaylı

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TRİBOLOJİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TRİBOLOJİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TRİBOLOJİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI RADYAL KAYMALI YATAKLARDA SÜRTÜNME KUVVETİNİN ÖLÇÜLMESİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ YRD.DOÇ.DR.

Detaylı

Temel zemin etkileşmesi; oturma ve yapı hasarı

Temel zemin etkileşmesi; oturma ve yapı hasarı Temel emin etkileşmei; otuma ve yapı haaı Foundation oil inteaction; ettlement and tuctual damage Altay Biand Otadoğu Teknik Üniveitei, Ankaa, Tükiye ÖZET: Oganik eminlein valığı dışında yapı haaında genelde

Detaylı

ASTRONOTİK DERS NOTLARI 2014

ASTRONOTİK DERS NOTLARI 2014 YÖRÜNGE MEKANİĞİ Yöüngeden Hız Hesabı Küçük bi cismin yöüngesi üzeinde veilen hehangi bi noktadaki hızı ve bu hızın doğultusu nedi? Uydu ve çekim etkisinde bulunan cisim (Ye, gezegen, vs) ikili bi sistem

Detaylı

FIRÇASIZ DOĞRU AKIM MOTORUN SAYISAL İŞARET İŞLEMCİ TABANLI KONUM DENETİMİ

FIRÇASIZ DOĞRU AKIM MOTORUN SAYISAL İŞARET İŞLEMCİ TABANLI KONUM DENETİMİ PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K B İ L İ MLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 2006 : 12 : 1 : 37-41

Detaylı

FİZ101 FİZİK-I. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü B Grubu 3. Bölüm (Doğrusal Hareket) Özet

FİZ101 FİZİK-I. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü B Grubu 3. Bölüm (Doğrusal Hareket) Özet FİZ11 FİZİK-I Ankaa Üniesitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü B Gubu 3. Bölüm (Doğusal Haeket) Özet.1.14 Aysuhan Ozansoy Haeket Nedi? Mekanik; kuetlei e onlaın cisimle üzeine etkileini inceleyen fizik dalıdı

Detaylı

3 FAZLI SİSTEMLER. şartlarda daha fazla güç nakli mümkündür. 26.05.2013 3 fazlı sistemler 1 3-FAZLI DENGELİ SİSTEMLER V OR V OS O V OT

3 FAZLI SİSTEMLER. şartlarda daha fazla güç nakli mümkündür. 26.05.2013 3 fazlı sistemler 1 3-FAZLI DENGELİ SİSTEMLER V OR V OS O V OT 3 FA İEME n Çok azlı sistemle, geilimleinin aasında az akı bulunan iki veya daha azla tek azlı sistemin bileştiilmiş halidi ve bu işlem simetik bi şekilde yapılı. n ek azlı sistemlede güç dalgalı olduğu

Detaylı

KLASİK PID VE BULANIK MANTIK KONTROLÖR İLE SENKRON MAKİNA KONTROLÜ

KLASİK PID VE BULANIK MANTIK KONTROLÖR İLE SENKRON MAKİNA KONTROLÜ KLASİK PID VE BULANIK MANTIK KONTROLÖR İLE SENKRON MAKİNA KONTROLÜ Fazıl KAYTEZ, Haluk GÖZDE 2, M.Cengiz TAPLAMACIOĞLU Takya Elektik Dağıtım A.Ş Genel Müdülüğü, Tekidağ, fazilkyt77@yahoo.com 2 4ncü Ana

Detaylı

Otomatik Depolama Sistemlerinde Kullanılan Mekik Kaldırma Mekanizmasının Analizi

Otomatik Depolama Sistemlerinde Kullanılan Mekik Kaldırma Mekanizmasının Analizi Uluslaaası Katılımlı 17. Makina Teoisi Sempozyumu, İzmi, 14-17 Hazian 21 Otomatik Depolama Sistemleinde Kullanılan Mekik Kaldıma Mekanizmasının Analizi S.Telli Çetin * A.E.Öcal O.Kopmaz Uludağ Ünivesitesi

Detaylı

ZnX (X=S, Se, Te) FOTONİK KRİSTALLERİNİN ÖZFREKANS KONTURLARI * Eigenfrequency Contours of ZnX (X=S, Se, Te) Photonic Crystals

ZnX (X=S, Se, Te) FOTONİK KRİSTALLERİNİN ÖZFREKANS KONTURLARI * Eigenfrequency Contours of ZnX (X=S, Se, Te) Photonic Crystals Ç.Ü Fen e Mühendislik Bilimlei Deisi Yıl:0 Cilt:8-3 ZnX (X=S, Se, Te) FOTONİK KRİSTALLERİNİN ÖZFREKANS KONTURLARI * Eienfequency Contous of ZnX (X=S, Se, Te) Photonic Cystals Utku ERDİVEN, Fizik Anabilim

Detaylı

BÖLÜM 5 İDEAL AKIŞKANLARDA MOMENTUMUN KORUNUMU

BÖLÜM 5 İDEAL AKIŞKANLARDA MOMENTUMUN KORUNUMU BÖLÜM 5 İDEAL AKIŞKANLARDA MOMENTUMUN KORUNUMU Linee İmpuls-Momentum Denklemi Haeket halinde bulunan bi cismin hehangi bi andaki doğusal hızı, kütlesi m olsun. Eğe dt zaman aalığında cismin hızı değişiyosa,

Detaylı

Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ankara Aysuhan OZANSOY

Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ankara Aysuhan OZANSOY FİZ11 FİZİK Ankaa Üniesitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ankaa Aysuhan OZANSOY Bölüm-III : Doğusal (Bi boyutta) Haeket 1. Ye değiştime e Haeketin Tanımı 1.1. 1 Mekanik Nedi? 1.. Refeans çeçeesi, Konum, Ye

Detaylı

( ) ( ) ( ) ϕ ( ) ( )

( ) ( ) ( ) ϕ ( ) ( ) TRANFORMATORLAR Genel Elektiksel Özelliklei ve Gücünün Belilenmesi TRGT ODABAŞ Fiziksel Temelle Giiş Tansfomatole geilim ve akımın ölçülmesi veya sinyal ve gücün taşınması gibi özel maksatla için dizayn

Detaylı

SAE 10, 20, 30 ve 40 d = 200 mm l = 100 mm W = 32 kn N = 900 d/dk c = mm T = 70 C = 2. SAE 10 için

SAE 10, 20, 30 ve 40 d = 200 mm l = 100 mm W = 32 kn N = 900 d/dk c = mm T = 70 C = 2. SAE 10 için ÖRNEK mm çapında, mm uzunluğundaki bi kaymalı yatakta, muylu 9 d/dk hızla dönmekte ve kn bi adyal yükle zolanmaktadı. Radyal boşluğu. mm alaak SAE,, ve yağlaı için güç kayıplaını hesaplayınız. Çalışma

Detaylı

Nokta (Skaler) Çarpım

Nokta (Skaler) Çarpım Nokta (Skale) Çapım Statikte bazen iki doğu aasındaki açının, veya bi kuvvetin bi doğuya paalel ve dik bileşenleinin bulunması geeki. İki boyutlu poblemlede tigonometi ile çözülebili, ancak 3 boyutluda

Detaylı

Sonlu Elemanlar Yöntemini Kullanarak Asenkron Motorun Hız-Moment Karakteristiğinin Elde Edilmesi

Sonlu Elemanlar Yöntemini Kullanarak Asenkron Motorun Hız-Moment Karakteristiğinin Elde Edilmesi Fıat Ünv. Fen ve üh. Bl. De. Scence and Eng. J. of Fıat Unv. 7 (4), 699-707, 005 7 (4), 699-707, 005 Sonlu Elemanla Yöntemn Kullanaak Aenkon otoun Hız-oment Kaaktetğnn Elde Edlme A. Gökhan YETGİN ve A.

Detaylı

OPTİMUM RADAR PARAMETRELERİNİN SÜREKLİ GENETİK ALGORİTMA YARDIMIYLA KARIŞTIRMA ORTAMINDA RADAR MENZİLİNİN MAKSİMİZE EDİLMESİ İÇİN BELİRLENMESİ

OPTİMUM RADAR PARAMETRELERİNİN SÜREKLİ GENETİK ALGORİTMA YARDIMIYLA KARIŞTIRMA ORTAMINDA RADAR MENZİLİNİN MAKSİMİZE EDİLMESİ İÇİN BELİRLENMESİ Optimum ada Paameteleinin Süekli Genetik Algoitma Yadımıyla Kaıştıma Otamında ada Menzilinin Maksimize Edilmesi İçin Belilenmesi HAVACILIK VE UZAY TEKNOLOJİLEİ DEGİSİ TEMMUZ 2004 CİLT 1 SAYI 4 (41-46)

Detaylı

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI ELEKTRİK TESİSLERİNDE TOPRAKLAMA ÖLÇÜMLERİ VE ÖLÇÜM SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI ELEKTRİK TESİSLERİNDE TOPRAKLAMA ÖLÇÜMLERİ VE ÖLÇÜM SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ TMMOB ELEKTİK MÜHENDİSLEİ ODASI ELEKTİK TESİSLEİNDE TOPAKLAMA ÖLÇÜMLEİ VE ÖLÇÜM SONUÇLAININ DEĞELENDİİLMESİ Not : Bu çalışma Elk.Y.Müh. Tane İİZ ve Elk.Elo.Müh. Ali Fuat AYDIN taafından Elektik Mühendislei

Detaylı

5 ÖABT / MTL ORTAÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ TG. 678 ( sin + cos )( sin- cos )( sin+ cos ) lim sin- cos " = lim ( sin+ cos ) = bulunu. ". # # I = sin d = sin sin d sin = u sin d = dv du = sin : cos

Detaylı

FERROMANYETIK FILMLERDE OLUSAN YÜZEY MANYETIK ANIZOTROPISININ NUMERIK ÇÖZÜMLENMESI

FERROMANYETIK FILMLERDE OLUSAN YÜZEY MANYETIK ANIZOTROPISININ NUMERIK ÇÖZÜMLENMESI FERROANYETIK FILLERDE OLUSAN YÜZEY ANYETIK ANIZOTROPISININ NUERIK ÇÖZÜLENESI Yükek Lian Tezi Fizik Anabilim Dali ERAH ÇÖKTÜREN Daniman:Yd.Doç.D.ehmet BAYIRLI 2008 EDIRNE T.C TRAKYA ÜNIVERSITESI FEN BILILERI

Detaylı

POZiSYON KONTROLÜNE YÖNELİK DC MOTOR UYGULAMASI

POZiSYON KONTROLÜNE YÖNELİK DC MOTOR UYGULAMASI .. SAU Fen Bilimlei Enstitüsü Degisi 6.Cilt, 1.Saı (Mat 2002) Pozison Kontolüne Yönelik DC Moto Ugulaması A.İ.Doğman, A.F.Boz POZiSYON KONTROLÜNE YÖNELİK DC MOTOR UYGULAMASI 'oj Ali lhsan DOGMAN, Ali Fuat

Detaylı

3. EŞPOTANSİYEL VE ELEKTRİK ALAN ÇİZGİLERİ AMAÇ. Bir çift elektrot tarafından oluşturulan elektrik alan ve eş potansiyel çizgilerini görmek.

3. EŞPOTANSİYEL VE ELEKTRİK ALAN ÇİZGİLERİ AMAÇ. Bir çift elektrot tarafından oluşturulan elektrik alan ve eş potansiyel çizgilerini görmek. 3. EŞPOTNSİYEL VE ELEKTRİK LN ÇİZGİLERİ MÇ i çift elektot taafından oluştuulan elektik alan ve eş potansiyel çizgileini gömek. RÇLR Güç kaynağı Galvanomete Elektot (iki adet) Pob (iki adet) İletken sıvı

Detaylı

Bölüm 11: Doğrusal Olmayan Optik Alıştırmalar

Bölüm 11: Doğrusal Olmayan Optik Alıştırmalar Bölüm : Dğusal Olmayan Optik Alıştımala. (a Şiddeti I (W/m laak veilen ışığın, dğusal kıılma indisi n lan madde tamı içinde elektik alanının (E laak veilebileceğini gösteiniz. 7, 4 I E = (b I=,5 W/cm laze

Detaylı

YUMUŞAK ANAHTARLAMALI DC-DC DÖNÜŞTÜRÜCÜLERİN İNCELENMESİ

YUMUŞAK ANAHTARLAMALI DC-DC DÖNÜŞTÜRÜCÜLERİN İNCELENMESİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YUMUŞAK ANAHTARLAMALI DC-DC DÖNÜŞTÜRÜCÜLERİN İNCELENMESİ Elektik Mühendisi Nihan ALTINTAŞ FBE Elektik Mühendisliği Anabilim Dalı Elektik Makinalaı ve

Detaylı

Batman Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu 2014 Yılı. Özel Yetenek Sınavı Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Batman Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu 2014 Yılı. Özel Yetenek Sınavı Sonuçlarının Değerlendirilmesi Batman Ünivesitesi Beden Eğitimi ve Spo Yüksekokulu 2014 Yılı Özet: Özel Yetenek Sınavı Sonuçlaının Değelendiilmesi Mehmet Emin YILDIZ 1* Buak GÜRER 2 Ubeyde GÜLNAR 1 1 Batman Ünivesitesi Beden Eğitimi

Detaylı

Rüzgar Türbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay Vektörü Modülasyonu Yöntemi ile Kontrol

Rüzgar Türbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay Vektörü Modülasyonu Yöntemi ile Kontrol Rüzgar ürbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay ektörü Modülayonu Yöntemi ile Kontrol Cenk Cengiz Eyüp Akpınar Dokuz Eylül Üniveritei Elektrik ve Elektronik Mühenliği Bölümü Kaynaklar Yerleşkei, Buca-İzmir

Detaylı

Gauss Kanunu. Gauss kanunu:tanım. Kapalı bir yüzey boyunca toplam elektrik akısı, net elektrik yükünün e 0 a bölümüne eşittir.

Gauss Kanunu. Gauss kanunu:tanım. Kapalı bir yüzey boyunca toplam elektrik akısı, net elektrik yükünün e 0 a bölümüne eşittir. Gauss Kanunu Gauss kanunu:tanım Kapalı bi yüzey boyunca toplam elektik akısı, net elektik yükünün e a bölümüne eşitti. yüzeydeki Gauss kanunu Coulomb kanununa eşdeğedi. Gauss kanunu : Tanım Bi yük dağılımını

Detaylı

Eğrisel harekette çok sık kullanılan tanımlardan biri de yörünge değişkenlerini içerir. Bunlar, hareketin her bir anı için ele alınan biri yörüngeye

Eğrisel harekette çok sık kullanılan tanımlardan biri de yörünge değişkenlerini içerir. Bunlar, hareketin her bir anı için ele alınan biri yörüngeye Eğisel haekee çok sık kullanılan anımladan bii de yöünge değişkenleini içei. Bunla, haekein he bi anı için ele alınan bii yöüngeye eğe, diğei ona dik iki koodina eksenidi. Eğisel haekein doğal bi anımıdıla

Detaylı

BTZ Kara Deliği ve Grafen

BTZ Kara Deliği ve Grafen BTZ Kaa Deliği ve Gafen Ankaa YEF Günlei 015 1-14 Şubat 015, ODTÜ Ümit Etem ve B. S. Kandemi BTZ Kaa Deliği Gafen ve Eği Uzay-zamanla Beltami Tompeti ve Diac Hamiltonyeni Eneji Değelei ve Gafen Paametelei

Detaylı

DENEY 1 Laplace Dönüşümü

DENEY 1 Laplace Dönüşümü DENEY 1 Laplace Dönüşümü DENEYİN AMACI 1. Laplace dönüşümü uygulamaını anlamak.. Simulink yardımıyla Laplace dönüşüm çiftlerinin benzetimini yapmak. 3. ACS-1000 Analog Kontrol Sitemini kullanarak, Laplace

Detaylı

Türkiye deki Özürlü Grupların Yapısının Çoklu Uyum Analizi ile İncelenmesi *

Türkiye deki Özürlü Grupların Yapısının Çoklu Uyum Analizi ile İncelenmesi * Uludağ Üniveitei Tıp Fakültei Degii 3 (3) 53-57, 005 ORİJİNAL YAI Tükiye deki Guplaın Yapıının Çoklu Uyum Analizi ile İncelenmei * Şengül CANGÜR, Deniz SIĞIRLI, Bülent EDİ, İlke ERCAN, İmet KAN Uludağ

Detaylı

SABİT MIKNATISLI SENKRON MOTORUN KONTROL YÖNTEMLERİ ve ENDÜSTRİYEL UYGULAMALARI

SABİT MIKNATISLI SENKRON MOTORUN KONTROL YÖNTEMLERİ ve ENDÜSTRİYEL UYGULAMALARI YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ SABİT MIKNATISLI SENKRON MOTORUN KONTROL YÖNTEMLERİ ve ENDÜSTRİYEL UYGULAMALARI Elektik Mühendisi SELİN ÖZÇIRA FBE Elektik Mühendisliği Anabilim Dalı

Detaylı

ARAÇ YOL YÜKLERİNİN DIŞ DİKİZ AYNAYA ETKİLERİ VE DIŞ DİKİZ AYNA TİTREŞİM PARAMETRELERİNİN İNCELENMESİ

ARAÇ YOL YÜKLERİNİN DIŞ DİKİZ AYNAYA ETKİLERİ VE DIŞ DİKİZ AYNA TİTREŞİM PARAMETRELERİNİN İNCELENMESİ OTEKON 4 7 Otomotiv Teknolojilei Kongesi 6 7 Mayıs 04, BURSA ARAÇ YOL YÜKLERİNİN DIŞ DİKİZ AYNAYA ETKİLERİ VE DIŞ DİKİZ AYNA TİTREŞİM PARAMETRELERİNİN İNCELENMESİ Basi ÇALIŞKAN *, İan KAMAŞ *, Tane KARSLIOĞLU

Detaylı

ELEKTRĐK MOTORLARI SÜRÜCÜLERĐ EELP212 DERS 04

ELEKTRĐK MOTORLARI SÜRÜCÜLERĐ EELP212 DERS 04 EELP1 DERS 04 Özer ŞENYURT Nian 10 1 ELEKTRĐK MOTORLARI Özer ŞENYURT Nian 10 ELEKTRĐK MOTORLARI Özer ŞENYURT Nian 10 3 ASENKRON MOTORLAR Endütride en azla kullanılan motorlardır. Doğru akım motorlarına

Detaylı

GÖRÜŞ UZUNLUKLARI (Sight Distances)

GÖRÜŞ UZUNLUKLARI (Sight Distances) GÖRÜŞ UZUNLUKLARI (Sight Ditance) Göüş uzunuğu üücünün iei doğutuda göebidiği yo uzunuğudu. Yo Emniyeti ( güveniği ) ve Youn Kapaitei ( hız düşee youn kapaitei de düşecekti ) açıından önemi bi uzunuktu

Detaylı

Çözüm Kitapçığı Deneme-4

Çözüm Kitapçığı Deneme-4 KMU PERSONEL SEÇME SINVI ÖĞRETMENLİK LN İLGİSİ TESTİ LİSE MTEMTİK ÖĞRETMENLİĞİ -5 ŞUT 7 Çözüm Kitapçığı Deneme- u tetlein he hakkı aklıdı. Hangi amaçla olua olun, tetlein tamamının vea bi kımının Mekezimizin

Detaylı

KUYRUK SİSTEMİ VE BİLEŞENLERİ SİSTEM SİMULASYONU KUYRUK SİSTEMİ VE BİLEŞENLERİ ÖRNEKLER BİR KUYRUK SİSTEMİNİN ÖRNEKLER

KUYRUK SİSTEMİ VE BİLEŞENLERİ SİSTEM SİMULASYONU KUYRUK SİSTEMİ VE BİLEŞENLERİ ÖRNEKLER BİR KUYRUK SİSTEMİNİN ÖRNEKLER KUYRUK SİSTEMİ VE SİSTEM SİMULASYONU 5. KUYRUK SİSTEMLERİ Bi kuyuk sistemi; hizmet veen bi veya biden fazla sevise sahipti. Sisteme gelen müşteile tüm sevislei dolu bulusa, sevisin önündeki kuyuğa ya da

Detaylı

Alan Zayıflatmasız ve Alan Zayıflatmalı, Akı ve Moment Döngülü Akım Referanslı PWM İndirekt İleri Beslemeli Vektör Kontrollerinin Karşılaştırılması

Alan Zayıflatmasız ve Alan Zayıflatmalı, Akı ve Moment Döngülü Akım Referanslı PWM İndirekt İleri Beslemeli Vektör Kontrollerinin Karşılaştırılması KSU Mühendilik Bilimlei Degii, 6(), 5 KSU. Jounal of Engineeing Siene, 6(), Alan Zayıflatmaız ve Alan Zayıflatmalı, Akı ve Moment Döngülü Akım Refeanlı PWM İndiekt İlei Belemeli Vektö Kontolleinin Kaşılaştıılmaı

Detaylı

ASENKRON MOTORLARIN YAPISI Asenkron motor; stator sargılarına uygulanan alternatif akım elektrik enerjisini, rotorundan dönme hareketi yaparak

ASENKRON MOTORLARIN YAPISI Asenkron motor; stator sargılarına uygulanan alternatif akım elektrik enerjisini, rotorundan dönme hareketi yaparak ASENKRON MAKİNALAR Günümüzde yaygın bi şekilde kullanılan aenkon makinala genellikle moto çalışma duumunda bi veya üç fazlı olaak imal edilile. Aenkon moto bi altenatif akım makinaıdı. İlk defa Nikola

Detaylı

Mekanik olayları ölçmekte ya da değerlendirmekte kullanılan matematiksel büyüklükler:

Mekanik olayları ölçmekte ya da değerlendirmekte kullanılan matematiksel büyüklükler: VEKTÖRLER KT 1 Mekanik olaylaı ölçmekte ya da değelendimekte kullanılan matematiksel büyüklükle: Skale büyüklük: sadece bi sayısal değei tanımlamakta kullanılı, pozitif veya negatif olabili. Kütle, hacim

Detaylı

5. ( 8! ) 2 ( 6! ) 2 = ( 8! 6! ). ( 8! + 6! ) Cevap E. 6. Büyük boy kutu = 8 tane. Cevap A dakika = 3 saat 15 dakika olup Göksu, ilk 3 saatte

5. ( 8! ) 2 ( 6! ) 2 = ( 8! 6! ). ( 8! + 6! ) Cevap E. 6. Büyük boy kutu = 8 tane. Cevap A dakika = 3 saat 15 dakika olup Göksu, ilk 3 saatte Deneme - / Mat MTEMTİK DENEMESİ Çözümle. 7 7 7, 0, 7, + + = + + 03, 00,, 3 0 0 7 0 0 7 =. +. +. 3 = + + = 0 bulunu.. Pa ve padaa eklenecek saı olsun. a- b+ b =- a+ b+ a & a - ab+ a =-ab-b -b & a + b =

Detaylı

KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ ORTAÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ TG ÖABT ORTAÖĞRETİM MATEMATİK Bu testlein he hakkı saklıdı. Hangi amaçla olusa olsun, testlein tamamının veya

Detaylı

MEKANİK TİTREŞİMLER. (Dynamics of Machinery, Farazdak Haideri, 2007)

MEKANİK TİTREŞİMLER. (Dynamics of Machinery, Farazdak Haideri, 2007) MEKANİK TİTREŞİMLER TİTREŞİM ÖLÇÜMÜ: Titeşim ölçümü oldukça kapsamlı bi koudu ve mekaik, elektik ve elektoik bilgisi içeiklidi. Titeşim ölçümleide titeşim geliği (ye değiştime-displacemet, hız-velocity

Detaylı

ALTERNATİF AKIM BÖLÜM 6. Alıştırmalar. Alternatif Akım ÇÖZÜMLER i m. Akım denkleminde t = s yazarsak akımın. anlık değeri, i = i m

ALTERNATİF AKIM BÖLÜM 6. Alıştırmalar. Alternatif Akım ÇÖZÜMLER i m. Akım denkleminde t = s yazarsak akımın. anlık değeri, i = i m ALTERNATİF AKIM BÖLÜM 6 Alıştıala ÇÖZÜMLER Altenatif Akı f 80. i 4 A R 0 i i.sinwt i.sinπ.f.t 4v.sinπ.50.t 4v.sin00πt. Akıın zaanla değişi denkleinden, i(t) i.sinft i.sin.50. 400 i.sin 4 i. i v A Geiliin

Detaylı

YX = b X +b X +b X X. YX = b X +b X X +b X. katsayıları elde edilir. İlk olarak denklem1 ve denklem2 yi ele alalım ve b

YX = b X +b X +b X X. YX = b X +b X X +b X. katsayıları elde edilir. İlk olarak denklem1 ve denklem2 yi ele alalım ve b Kadelen Bisküvi şiketinin on şehideki eklam statejisi Radyo-TV ve Gazete eklamı olaak iki şekilde geçekleşmişti. Bu şehiledeki satış, Radyo-TV ve Gazete eklam veilei izleyen tabloda veilmişti. Şehi No

Detaylı

KÖPRÜLERİN YAPISAL ÖZELLİKLERİNİN DİNAMİK ÖLÇÜMLER VE MODAL ANALİZ İLE BELİRLENMESİ

KÖPRÜLERİN YAPISAL ÖZELLİKLERİNİN DİNAMİK ÖLÇÜMLER VE MODAL ANALİZ İLE BELİRLENMESİ KÖPRÜLERİN YAPISAL ÖZELLİKLERİNİN DİNAMİK ÖLÇÜMLER VE MODAL ANALİZ İLE BELİRLENMESİ Ahmet TÜRER*, Hüseyin KAYA* *Ota Doğu Teknik Üniv., İnşaat Müh. Böl., Ankaa ÖZET Köpülein yapısal duumu hakkındaki değelendimele

Detaylı

Parçacıkların Kinetiği Impuls-Momentum Yöntemi: Çarpışma

Parçacıkların Kinetiği Impuls-Momentum Yöntemi: Çarpışma Paçacıklaın Kinetiği Impuls-Momentum Yöntemi: Çapışma İki kütle bibii ile kısa süe içeisinde büyük impulsif kuvvetlee yol açacak şekilde temas edese buna çapışma (impact) deni. Çapışma 1. Diekt mekezcil

Detaylı

A A A A A A A A A A A

A A A A A A A A A A A LYS MATEMATİK TESTİ. Bu testte 5 sou vadı.. Cevaplaınızı, cevap kâğıdının Matematik Testi için aılan kısmına işaetleiniz.. Veilen, ve z tamsaılaı için. =. z =. =f() olduğuna göe, + + z toplamı en çok kaçtı?

Detaylı

2013 2013 LYS LYS MATEMATİK Soruları

2013 2013 LYS LYS MATEMATİK Soruları LYS LYS MATEMATİK Soulaı. LYS 5. LYS ( + a ) = 8 < < olmak üzee, olduğuna öe, a kaçtı? I. A) D) II. + III. (.) ifadeleinden hanileinin değei neatifti? A) Yalnız I Yalnız II Yalnız III D) I ve III II ve

Detaylı

BÖLÜM 2 VİSKOZ OLMAYAN SIKIŞTIRILAMAZ AKIMIN ESASLARI

BÖLÜM 2 VİSKOZ OLMAYAN SIKIŞTIRILAMAZ AKIMIN ESASLARI ÖLÜM İSKOZ OLMAYAN SIKIŞTIRILAMAZ AKIMIN ESASLARI. Açısal hı, otisite e Sikülasyon. otisitenin eğişme Hıı.3 Sikülasyonun eğişme Hıı Kelin Teoemi.4 İotasyonel Akım Hı Potansiyeli.5 ida Üeindeki e Sonsudaki

Detaylı

Matris Konverter Uygulaması. Matrix Converter Application

Matris Konverter Uygulaması. Matrix Converter Application Polteknk Degs Jounal of Polytechnc Clt:11 Sayı: s.19-198, 008 Vol: 11 No: pp.19-198, 008 Mats Konvete Uygulaması İsmal COŞKUN, Al SAYGIN, Mah DURSUN ÖZET Mats konvetele anahtalama topolojsndek gelşmelee

Detaylı

Frekans Analiz Yöntemleri I Bode Eğrileri

Frekans Analiz Yöntemleri I Bode Eğrileri Frekan Analiz Yöntemleri I Bode Eğrileri Prof.Dr. Galip Canever 1 Frekan cevabı analizi 1930 ve 1940 lı yıllarda Nyquit ve Bode tarafından geliştirilmiştir ve 1948 de Evan tarafından geliştirilen kök yer

Detaylı

ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ MATEMATİK

ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ MATEMATİK ÖABT ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ MATEMATİK DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ DENEME SINAVI / çözümlei. DENEME. Veile öemelede yalız III kesi olaak doğudu. Bu edele doğu cevap seçeeği B di..

Detaylı

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Jounal of Engineeing and Natual Sciences Mühendislik ve Fen Bilimlei Degisi Sigma 6 47-66, 8 Aaştıma Makalesi / eseach Aticle DESIGN OF GOUNDING GID WITH AND WITHOUT GOUNDING OD IN TWO-LAYE SOIL MODEL

Detaylı

DENEY 4: Genlik Modülasyonu Uygulamaları

DENEY 4: Genlik Modülasyonu Uygulamaları DENEY 4: Genlik Mdülasynu Uygulamalaı AMAÇ: Genlik Mdülasynlu işaetlein elde edilmesi ve demdülasyn aşamalaının inelenmesi ÖN ÇALIŞMA Bilgi işaetinin, iletim kanalından veimli iletimi için uygun biçime

Detaylı

DENEY 4 ÇARPIŞMALAR VE LİNEER MOMENTUMUN KORUNUMU

DENEY 4 ÇARPIŞMALAR VE LİNEER MOMENTUMUN KORUNUMU DEEY 4 ÇRPIŞMLR VE LİEER MOMETUMU KORUUMU MÇ: Deneyin amacı esnek ve esnek olmayan çapışmalada linee momentum ve kinetik eneji kounumunu incelemekti. GEEL İLGİLER: i nesnenin linee momentumu P ; kütlesinin

Detaylı

GENETİK TABANLI GELENEKSEL DENETLEYİCİLERLE ANAHTARLAMALI RELÜKTANS MOTORUN POZİSYON TAKİP KONTROLÜ

GENETİK TABANLI GELENEKSEL DENETLEYİCİLERLE ANAHTARLAMALI RELÜKTANS MOTORUN POZİSYON TAKİP KONTROLÜ Oguz Utun 66 SDU Intenational Jounal of Technological Science Vol. 8, No 1, Apil 216 pp. 66-75 Computational Technologie GENETİK TABANLI GELENEKSEL DENETLEYİCİLERLE ANAHTARLAMALI RELÜKTANS MOTORUN POZİSYON

Detaylı

LYS TÜREV KONU ÖZETLİ ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI

LYS TÜREV KONU ÖZETLİ ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI LYS TÜREV KONU ÖZETLİ LÜ SORU BANKASI ANKARA İÇİNDEKİLER Tüev... Sağdan Ve Soldan Tüev... Tüev Alma Kuallaı...7 f n () in Tüevi... Tigonometik Fonksionlaın Tüevi... 6 Bileşke Fonksionun Tüevi... Logaitma

Detaylı

Bölüm 30. Biot-Savart Yasası Giriş. Biot-Savart Yasası Gözlemler. Biot-Savart Yasası Kurulum. Serbest Uzayın Geçirgenliği. Biot-Savart Yasası Denklem

Bölüm 30. Biot-Savart Yasası Giriş. Biot-Savart Yasası Gözlemler. Biot-Savart Yasası Kurulum. Serbest Uzayın Geçirgenliği. Biot-Savart Yasası Denklem it-savat Yasası Giiş ölüm 30 Manyetik Alan Kaynaklaı it ve Savat, elektik akımının yakındaki bi mıknatısa uyguladığı kuvvet hakkında deneyle yaptı Uzaydaki bi nktada akımdan ilei gelen manyetik alanı veen

Detaylı

Basit Makineler. Test 1 in Çözümleri

Basit Makineler. Test 1 in Çözümleri Basit Makinele BASİ MAİNELER est in Çözümlei. Şekil üzeindeki bilgilee göe dinamomete değeini göstei. Cevap D di.. Makaa ve palanga sistemleinde kuvvetten kazanç sayısı kada yoldan kayıp vadı. uvvet kazancı

Detaylı

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 5 Sayı: 3 sh. 23-40 Ekim 2003

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 5 Sayı: 3 sh. 23-40 Ekim 2003 DEÜ ÜHEDİSLİK FAKÜLTESİ FE ve ÜHEDİSLİK DERGİSİ Cil: 5 Sayı: 3 sh. 3-4 Eki 3 DARBELİ YÜKSEK AKLARDA LED İ AAHTARLAA SÜRELERİİ İCELEESİ (THE VESTGATO OF LED s SWTCHG TES AT PULSED HGH CURRETS) Ede ÖZÜTÜRK*

Detaylı

ELEKTRONiK DEVRELERDE DOGRUSAL OLMAYAN DİRENÇLERİN ETKİLERİNİN NÜMERiK VE DENEYSEL OLARAK İNCELENMESİ

ELEKTRONiK DEVRELERDE DOGRUSAL OLMAYAN DİRENÇLERİN ETKİLERİNİN NÜMERiK VE DENEYSEL OLARAK İNCELENMESİ SAU Fen Bilimlei Enstitüsü Degisi Cilt, Say (Temmuz 00) Elektonik Develede Doğusal Olmayan Diençlein Etkileinin Nümeik ve Deneysel Olaak incelenmesi MTük, Fiket Ata ELEKTRONiK DEVRELERDE DOGRUSAL OLMAYAN

Detaylı

MALİ UZLAŞTIRMA HESAPLAMALARI

MALİ UZLAŞTIRMA HESAPLAMALARI ELEKTRİK PİYASASI DENGELEME ve UZLAŞTIRMA YÖNETMELİĞİ MALİ UZLAŞTIRMA HESAPLAMALARI 11 Ekim 2011, Ankaa Hüseyin ALTUNTAŞ Piyasa Mali Uzlaştıma Mekezi Gündem Uzlaştıma Uzlaştıma Süeçlei Gün Öncesi Piyasası

Detaylı

ASD: Çok Amaçlı Ayarlanabilir Sınıflandırıcı Devreler

ASD: Çok Amaçlı Ayarlanabilir Sınıflandırıcı Devreler ASD: Çok Amaçlı Ayalanabili Sınıflandııcı Deele Poje No: 06E39 Pof. D. Cem GÖKNAR Pof. D. Shaham MINAEI D. Meih YILDIZ D. Engin DENİZ EYLÜL 00 İSTANBUL ÖNSÖZ Bu pojenin ilk aşamasında mecut sınıflandııcı

Detaylı

Otomatik Kontrol Türk Milli Komitesi Otomatik Kontrol Ulusal Toplantısı TOK 07 BİLDİRİLER KİTABI. Derleyen Mustafa Ünel

Otomatik Kontrol Türk Milli Komitesi Otomatik Kontrol Ulusal Toplantısı TOK 07 BİLDİRİLER KİTABI. Derleyen Mustafa Ünel Otomatik Kontol Tük Milli Komitei Otomatik Kontol Ulual Toplantıı TOK 07 BİLDİRİLER KİTABI Deleyen Mutafa Ünel 5-7 Eylül 007 Sabancı Üniveitei İtanbul Otomatik Kontol Tük Milli Komitei TOK 07 OTOMATİK

Detaylı

Ders #9. Otomatik Kontrol. Kararlılık (Stability) Prof.Dr.Galip Cansever. 26 February 2007 Otomatik Kontrol. Prof.Dr.

Ders #9. Otomatik Kontrol. Kararlılık (Stability) Prof.Dr.Galip Cansever. 26 February 2007 Otomatik Kontrol. Prof.Dr. Der #9 Otomatik Kontrol Kararlılık (Stability) 1 Kararlılık, geçici rejim cevabı ve ürekli hal hataı gibi kontrol taarımcıının üç temel unurundan en önemli olanıdır. Lineer zamanla değişmeyen itemlerin

Detaylı

GÜNEŞ ENERJİSİ KAYNAKLI BİR STİRLİNG MOTORUNUN MATLAB-SIMULINK İLE MODELLENMESİ

GÜNEŞ ENERJİSİ KAYNAKLI BİR STİRLİNG MOTORUNUN MATLAB-SIMULINK İLE MODELLENMESİ Uludağ Ünivesitesi Müendislik-Mimalık Fakültesi Degisi, Cilt 17, Sayı 1, 2012 ARAŞTIRMA GÜNEŞ ENERJİSİ KAYNAKLI BİR STİRLİNG MOTORUNUN MATLAB-SIMULINK İLE MODELLENMESİ Ş. Meli AKYOL Musin KILIÇ Özet: Südüülebili

Detaylı

İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi Journal of Advanced Technology Sciences ISSN: MODÜLER ÇOK SEVİYELİ DÖNÜŞTÜRÜCÜLERİN İNCELENMESİ

İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi Journal of Advanced Technology Sciences ISSN: MODÜLER ÇOK SEVİYELİ DÖNÜŞTÜRÜCÜLERİN İNCELENMESİ İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi Journal of Advanced Technology Sciences ISSN:2147-3455 MODÜLER ÇOK SEVİYELİ DÖNÜŞTÜRÜCÜLERİN İNCELENMESİ Ayhan DÜNDAR 1, Mehmet UÇAR 2 1 Düzce Üniversitesi, FBE, Elektrik

Detaylı

Bölüm 6: Dairesel Hareket

Bölüm 6: Dairesel Hareket Bölüm 6: Daiesel Haeket Kaama Soulaı 1- Bi cismin süati değişmiyo ise hızındaki değişmeden bahsedilebili mi? - Hızı değişen bi cismin süati değişi mi? 3- Düzgün daiesel haekette cismin hızı değişi mi?

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ SONLU FARKLAR YÖNTEMİ İLE ÇOK YÜKSEK FREKANSLI ELEKTROMANYETİK DALGA ALANI HESABI Azu KOÇASLAN JEOFİZİK MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA

Detaylı

SİSTEM DİNAMİĞİ VE KONTROL

SİSTEM DİNAMİĞİ VE KONTROL ABANT İZZET BAYSA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSİK MİMARIK FAKÜTESİ MAKİNE MÜHENDİSİĞİ BÖÜMÜ SİSTEM DİNAMİĞİ VE KONTRO. aplac Dönüşümli Yd. Doç. D. Tuan ŞİŞMAN - BOU . APACE DÖNÜŞÜMERİ.. Giiş Doğual dianiyl dnklmlin

Detaylı

ÇEMBERİN ANALİTİK İNCELENMESİ

ÇEMBERİN ANALİTİK İNCELENMESİ ÇEMBERİN ANALİTİK İNCELENMESİ Öncelikle çembein tanımını hatılayalım. Neydi çembe? Çembe, düzlemde bi noktaya eşit uzaklıkta bulunan noktala kümesiydi. O halde çembein analitik incelenmesinde en önemli

Detaylı

SPOT-5 HRG 1A stereo görüntülerinin geometrik doğruluğunun uydu yörünge bilgilerini kullanan parametrik modelle incelenmesi

SPOT-5 HRG 1A stereo görüntülerinin geometrik doğruluğunun uydu yörünge bilgilerini kullanan parametrik modelle incelenmesi itüdegii/d mühendilik Cilt:9, Saı:6, 59-72 Aalık 2010 SPOT-5 HRG 1A teeo göüntüleinin geometik doğuluğunun udu öünge bilgileini kullanan paametik modelle incelenmei Hüein TOPAN *, Dea MAKTAV İTÜ Fen Bilimlei

Detaylı

DAĞITIM SİSTEMLERİ İÇİN YENİ BİR GÜÇ AKIŞI ALGORİTMASININ GELİŞTİRİLMESİ

DAĞITIM SİSTEMLERİ İÇİN YENİ BİR GÜÇ AKIŞI ALGORİTMASININ GELİŞTİRİLMESİ T. C. GEBZE YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ MÜHENDİSLİK E FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DAĞITIM SİSTEMLERİ İÇİN YENİ BİR GÜÇ AKIŞI ALGORİTMASININ GELİŞTİRİLMESİ Ulaş EMİNOĞLU DOKTORA TEZİ ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ

Detaylı

Elektromanyetik Dalgalardan Enerji Hasat Etmek

Elektromanyetik Dalgalardan Enerji Hasat Etmek Elektomanyetik Dalgaladan Eneji Hasat Etmek ( D. Cahit Kaakuş - Yük. Müh. Onu Teki) Havada sebest olaak yayınım yapan adyo ya da mikodalga fekanslaındaki elektomanyetik dalgalaın üzeinde baındıdıklaı enejinin

Detaylı

DÜĞÜM VE ÇEVRE ANALİZ TEKNİKLERİ

DÜĞÜM VE ÇEVRE ANALİZ TEKNİKLERİ DÜĞÜM E ÇEE ANALİZ TEKNİKLEİ Öğrenme Hedefleri DÜĞÜM ANALİZİ ÇEE ANALİZİ EE-, Ö.F.BAY DÜĞÜM ANALİZİ Bir deredeki bütün akım e gerilimleri bulmak için sistematik yollardan birisidir. Dereyi tanımlamak için

Detaylı

- H KONTROLÜ. Elektrik-Elektronik! " Mühendislik Fakültesi # $ % & ' ( ) * +, % - * ', - *. / & 5 $ 6. ± ² ³ ª µ µ «¹ ² ¹ µ ¹ ² ª º

- H KONTROLÜ. Elektrik-Elektronik!  Mühendislik Fakültesi # $ % & ' ( ) * +, % - * ', - *. / & 5 $ 6. ± ² ³ ª µ µ «¹ ² ¹ µ ¹ ² ª º ù w ñ õ í ð ü ûõ ù î î î ý õ ô í þ ô»» üla AKBEY KONROLÜ Ahmet UÇAR ElektikElektonik! " Mühendilik Fakültei # $ & ' ( ) * + * ' *. / 0. 4 & 5 $ 6 epota: takbe@fiat.ed.t epota: aca@fiat.ed.t Anahta Kelimele:

Detaylı

Electronic Letters on Science & Engineering 5(2) (2009) Available online at www.e-lse.org

Electronic Letters on Science & Engineering 5(2) (2009) Available online at www.e-lse.org Eleconic Lees on Science & Engineeing 5 9 Available online a www.e-lse.og adial Change Of oos Wih Acive Balancing ings Davu Edem ŞAHİN a*, İbahim UZAY b a Bozok Univesiy, Fen Bilimlei Ensiüsü, 66, Yozga,

Detaylı