Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 49, Temmuz 2017, s

Transkript

1 Akademik Sosyal Araşırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 49, Temmuz 2017, s Yayın Geliş Tarihi / Aricle Arrival Dae Yayınlanma Tarihi / The Publicaion Dae Musafa Kemal ERÇEK Eğiim Yöneimi, Tefişi, Planlama ve Ekonomisi Dokora Programi Öğrencisi narmem@homail.com ÖĞRETMENLERİN MESLEĞE ANGAJE OLMALARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERDEN OKUL GÜVENLİĞİNİN ROLÜ Öz Eğiimin günümüz dünyasında bireyin ve olumun gelişimi için ne kadar değerli olduğu arışmasız bir gerçekir. Eğiim sürecinin formal anlamda rofesyonel olarak ilgili uzmanlarca yürüüldüğü yer ise okullar ve bunun işgörenleri öğremenlerdir. Öğremenlerin mesleki anlamda kendi işine bağlılığını ifade eden angaje olma kavramı da eğiim sürecinin verimli devam eirilmesinde öne çıkan unsurlardan birisidir. Okullarda yaşanan güvenlik sorunlarının öğremenlerin mesleğe angaje olmaları üzerindeki rolü ve ekisi de çok önemli bir fakör olarak karşımıza çıkmakadır. Bu yüzden okul güvenliğinin üm boyularının ekisinin öğremenlerin mesleğe angaje olmaları üzerindeki rolünün incelenmesi çalışmanın konusunu oluşurmakadır. Araşırmacı okul güvenliğinin boyuları üzerinde ölçek gelişirmiş ve mesleki bağlılık ölçeğini kullanmışır. Araşırmanın örneklemini Diyarbakır il merkezinde bulunan oraöğreim kurumlarında görev yaan 331 öğremen oluşurmuşur. Kullanılan ölçekler öğremenler üzerinde uygulanarak elde edilen bulgular ışığında arışma yaılarak bir akım sonuçlara ulaşılmışır. Araşırma sonucunda öğremenlerin okul güvenliği algılarının mesleki bağlılık düzeyi üzerinde oziif yönlü anlamlı bir ekiye sahi olduğu esi edilmişir. Anahar kelimeler: Okul güvenliği, Algı, Angaje, Mesleki Bağlılık.

2 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü ROLE OF SCHOOL SECURITY AS A FACTOR INFLUENCING TEACHERS TO ENGAGE WITH THEIR JOBS Absrac I is a fac wihou quesion ha educaion is so imoran in develomen of boh an individual and a communiy in oday s World. The lace in which educaion rocess is formally and rofessionally imlemened is schools while he wage earners of ha is eachers. The conce of engage wih ha means commimen of eachers o heir job is one of he rominen facors o mainenance of educaion rocess effecively. The roles and effecs of securiy roblems in schools on engagemen of eachers wih heir jobs confron us as a crucial facor. Tha s why, viewing effecs of all dimensions of school securiy on engagemen of eachers wih he job is he basis of he research. The researcher develoed a scale regarding wih dimensions of school securiy and used vocaional commimen scale. The samle of he sudy is formed 331 eachers working for secondary schools in cener of Diyarbakır Ciy. Uon imlemening scales among eachers and discussion afer resuls, a number of resuls were gahered. A he end of he sudy, i was found ha erceion of eachers abou school securiy had osiive-direcion and significan effec on vocaional commimen. Keywords: School securiy, Perceion, Engagemen, Vocaional Commimen. 479 GİRİŞ Güvenlik, yaşamımızı fiziksel, sosyal ya da sikolojik açıdan herhangi bir sorun yaşamadan korkusuzca devam eirebilmemiz durumudur. Güvenlik yaşamın her alanında ailede, okulda, sosyal ilişkilerimizde emel gereksinimlerden biridir. Güvenlik ihiyacı karşılanmadan yaşamımızı devam eirmemiz mümkün görülmemekedir. Son yıllarda olumsal yaşam için önemli kurumlardan biri olan okullarda da güvenlik roblemleri sık sık karşılaşığımız bir durumdur. Okullardaki eğiim öğreim faaliyelerinin ekililiğinin sağlanabilmesinde güvenlik roblemleri bir engel olarak görülmekedir. Okullarımızdaki güvenlik roblemleri sadece yöneici, öğremen, veli üçlemesiyle sınırlı olmayı, aynı zamanda olumun üm bireylerinin de sorunudur. Okul ve okul çevresinde karşılaşılan farklı güvenlik ehdilerinin ek çoğu okulun siko-sosyal oramı ve fiziksel durumu ile yakından ilişkilidir. Bu kasamda, okulun siko-sosyal amosferi öğrencilerin yanı sıra aile yaklaşımını, okul yöneici ve eğiimcilerini, okulda görevli ersoneli de kasar. Ancak ülkemizde okul güvenliğine ilişkin isaisiklerin yeerince uulmaması bu roblemin üzerinde gerekli önemin verilmediğini gösermekedir (Güner, 2016). Çocuklarımızın daha iyi bir gelecek edinebilmesi, çağdaş dünyanın gereksinimlerine uygun eğiim alabilmesi için kalieli ve düzenli eğiimin verildiği okulların kurulması veya düzenlenmesi zorunludur. Bu çalışmada okul güvenliğinin öğremenlerin mesleğe angaje olmaları üzerindeki ekisi incelenmişir. 1.GÜVEN KAVRAMI ve OKUL GÜVENLİĞİ Güven kavramı çok geniş boyulu bir kavram olu, aynı zamanda sikoloji, oliik bilim, sosyoloji, ekonomi, anrooloji, arih ve yöneim gibi sosyal bilimlerin farklı disilinlerinin konusu olmuşur. Her bir disilin güvenin sosyal süreçlerdeki rolünü farklı bakış açıları ile açık-

3 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü lamışlardır. Bu farklı bakış açılarını Worchel (1979) üç ayrı grua büünleşirerek ele almışır; (1) kişilik kuramcılarının görüşü, güvenin kişiliğin köklerinden ve bireyin önceki siko-sosyal gelişiminden kaynaklandığı yönündedir, güvenin inanç ve bekleni olarak kavramsallaşırıldığı aşamadır, (2) sosyologlar ve ekonomislerin görüşüne göre güven kurumsal bir olgudur, güven kurumlar içi ve kurumlar arası, kişinin kuruma yansıığı güven olarak kavramsallaşırıldığı aşamadır, (3) sosyal sikoloji kuramcıları ise, kişiler arası işlemler üzerine yoğunlaşmış, bireylerin kişiler arası ya da gru düzeyinde güveni oluşurdukları veya yok eikleri yönünde bir görüş savunmuşlardır (Tüzün, 2007). Güven, risk almayı ve bir insanın başka bir insana zarar verici davranışlar gösermeyeceği inancına dayanan savunmasızlığı içerir (Hoy ve Tschannen-Moran, 2003). Güven, bir kişinin başka bir kişinin sözlerinden, davranışlarından ve kararlarından emin olması ve bunlara göre hareke eme isekliliğidir (McAlliser, 1995). Louis (2007), güveni bir kişi veya grubun, diğerlerinin dürüslüğüne, doğruluğuna, adaleine, arkadaşlığına inanma ve iima eme olarak anımlamışır. Güven, birinin bir ilişkiye kaılımını ve diğeri için savunmasız olma isekliliğini kişinin yardımseverlik, güvenirlik, yeenek, dürüslük, açıklık ve saygı ya sahi olacaklarına olan inancıdır. Tschannen-Moran (1998) güven anımını ve ölçümünün beş unsuru kasaması gerekiğini ileri sürmüşür. Bunlar şöyle sıralanmışır: Yardımseverlik: Birinin veya bir grubun içenlikle sizin iyiliğinizi düşüneceğine ve çıkarlarınızı koruyacağına inanmadır. Güvenirlik: Bir şeye ihiyaç duyulduğunda birinin sizin için bir şey yaabileceğine bağlılığa ve sürekli olarak sizin için davranışa bulunacağına olan inançır. Yeerlik: Yeerlik birinin ozisyonunun gerekirdiği görevleri gerçekleşirebileceğine olan inançır. Örneğin, bir müdür yardımsever ve güvenilir olsa bile eğer gerekli ihiyaç duyulan liderlik ve yöneicilik becerileri eksik ise, öğremenler muhemelen bir işi yaabileceği konusunda müdürlerine güven duymayacaklardır. Dürüslük: Bir kişinin karakeri, uarlılığı ve gerçekçiliği dürüslüğüdür. Açıklık: Açıklık bir bireyin diğerleriyle bilgisini özgürce aylaşımıdır. Konrollü ileişim güvensizliğin oluşumuna neden olur. Çünkü insanlar neden ve niçin bilginin kendilerinden gizlendiğini merak eder (Ak: Ceri, 2009). Güvenlik kavramı ilk insanın varoluşundan iibaren hayaımıza girmiş ve günümüze gelene kadar çeşili evrelerden geçmişir. Dolayısıyla arihin hangi dönemine bakılırsa bakılsın güvenlik kavramı bir süreç içerisinde değerlendirilmekedir. Zaman ve koşullara göre değişen bu olaylar kavramın içeriğini zenginleşirmişir (Dedeoğlu, 2008). Güvenlik kavramı üzerine yaılan birçok çalışmaya rağmen hala herkesçe kabul görmüş bir güvenlik anımının yaılmaması bu kavramın çok boyululuğu ile doğrudan ilişkilidir. Booh (2003) e göre ise güvenlik kavramının üreilmiş bir kavram olması güvenlik anımının ne bir şekilde yaılamamasına neden olmakadır. Güvenlik ne demekir sorusunun üm zamanlar ve mekanlar için geçerli olacak ek bir cevabı yokur. Kişilerin ve olumların güvenlik anlayışı, onların siyasi bakış ve felsefi dünya görüşünden üremekedir iddiasını savunmakadır. Buzan (1991) ise, güvenliği az gelişmiş bir kavram olarak nielemiş ve kavramın lieraürdeki eksikliğinden söz emişir. Okul güvenliği kavramının genel olarak yorumlanmasında esas olan okulun eğiim ve öğreim misyonunun gerçekleşebilmesi için okulun üm aydaşlarının can ve mal güvenliğinin sağlanması, kendilerini eğiim oramı içerisinde huzurlu ve özgür hissedebilecekleri sikolojik bir duygu oluşurabilmek ve geleceğe olan güven inancının sürekliliğinin sağlanması için bir sraejidir. Yani önceden ahmin edilebilecek üm riskler ve mevcu durumdaki avanajlar ve dezavanajlar göz önünde bulundurularak gerekli edbirlerin alınması, eylem lanları ile ali- 480

4 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü manamelerin oluşurulması ve ekilerin kurulması bu sraejinin ana bileşenleridir. Okul güvenliğini sağlamadaki bu sraeji güvenli okullara dönüşümün gereği olan bir hareke arzıdır. 2.MESLEĞE ANGAJE OLMA Mesleğe angaje olma (bağlılık) kavramının ilk olarak 1971 yılında Greenhaus arafından anımlandığı görülmekedir. Ancak mesleki bağlılığın bugün arışıldığı anlamda ilk kez Morrow (1993) arafından gelişirilmiş olan beş fakörlü İş Bağlılığı Modeli içinde kavramsallaşırıldığı genel kabul görmekedir. Bu kasamda mesleki bağlılık, mesleki kimliğin ön lana çıkarılması, mensubu olunan meslek için çaba sarf edilmesi, mesleki hedef, değer, norm ve eik ilkelere bağlılık gelişirilmesi, bireyin belirli bir alanda beceri ve uzmanlık kazanmak üzere yaığı çalışmalarının sonucunda mesleğini, yaşamında ne derece merkezi bir yerde değerlendirdiği (Baysal ve Paksoy, 1999) olarak anımlamakadır. Blau (1985), bir çalışanın mesleki bağlılığı ne kadar ararsa, işini o kadar güçlü ve kendi işi olarak benimseyeceğini ve öyle hissedeceğini ileri sürmüşür. Meyer ve Allen (1993), mesleki bağlılığı bireylerin meslekleri ile aralarında gelişirdikleri sikolojik ilişki ve mesleklerine yönelik duygusal ekileri olarak anımlamış; duygusal mesleki bağlılık, mesleki normaif bağlılığı ve mesleki devamlılık bağlılık olmak üzere üç boyuu olduğunu belirmişlerdir. Mesleki bağlılığın her üç boyuu da bireyin mesleke kalma olasılığı ile ilişkili olmakla birlike bu iseğin derecesi bağlılık ürüne göre farklı düzeydedir. Öğremenlerin verimli ve başarılı olabilmeleri için öncelikle mesleklerine yönelik olumlu uumlar içerisinde olmalarına, mesleklerini sevmelerine ve mesleklerine bağlı bireyler olmalarına bağlıdır. Mesleğini sevmeyen, mesleğine bağlı olmayan bir öğremen musuzdur. Bu durumdaki bir öğremen öğrencilerine bir şeyler kazandırmaka iseksizdir ve öğremenlik mesleğini ekin ve başarılı bir şekilde yaamamakadır. Bu nedenle öğremenlerin mesleklerine bağlı olması eğiimin kaliesi açısından son derece önemlidir. Öğremenin mesleki bağlılığı Colodarci ye (1992) göre öğremenin öğremenlik mesleğine olan sikolojik bağının derecesidir. Bu sikolojik durum aslında öğremenin kendi okuluna, yöneicilerine ve öğrencilerine duyduğu güven duygusuyla ve güvenlik algısıyla da ilişkilidir. 2.1.Mesleki Bağlılığın Boyuları Tüm mesleki sekörlerde çalışanların üzerine yaılan araşırmalar (Blau, 2003; Meyer, Allen ve Smih, 1993; Wang ve Armsrong, 2004; Hall, Smih ve Smih, 2005; Wiener, 1982) sonucunda bireylerin mesleki bağlılıklarının boyuları aşağıdaki üç emel başlık alında incelenebilir Mesleki Devamlılık Bağlılığı Kişinin yeni bir meslek seçmek için elinde uygun seçeneklerin olmaması durumudur. Bu durumda birey mesleği için yaığı yaırımları korumak ve mesleği bırakmanın duygusal bedellerini en aza indirmek için yeni iş alernaiflerini araşırmakan vazgeçer (Blau, 2003). Mesleken ayrılmanın yüksek maliyeli oluşunu, mesleğe vazgeçemeyecek kadar çok yaırım yamış olmayı açıklar. Devamlılık bağlılığı güçlü olan birey, mesleğinde kalma ihiyacı duyar ve ihiyaçan dolayı mesleğine bağlıdır (Meyer, Allen ve Smih, 1993). Bireylerin mesleğinden ayrılmasının maliyeini ya da mesleke kalmasından doğacak faydayı dikkae alarak bağlılık gelişirmesidir. Birey zorunluluklar nedeniyle mesleğinde kalmaya devam emekedir (Meyer, Allen ve Smih, 1993) Mesleki Normaif Bağlılık Normaif mesleki bağlılık, bireyin mesleke kalmayı bir yükümlülük olarak görmesidir. Çalışanın görevine ve örgüe karşı bağlılığına ilişkin algılamasına dayanır. Mesleke kalmakla 481

5 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü ilgili sorumluluk ve zorunluluk hissemeyi açıklar. Normaif mesleki bağlılığı yüksek olan birey mesleğinde kalma yükümlülüğü hisseder ve örgüe kalma eğilimi göserir (Meyer, Allen ve Smih, 1993). Ancak bu zorunluluk mali kaynaklı bir unsur olmakan çok, aile, meslekaş, iş oramı, yöneicilere duyulan saygı gibi dışsal fakörlerden kaynaklanan zorunlulukur (Hall, Smih D., Smih K. L., 2005). Öğremenlik mesleğinin bu bağlamda olumsal saüsünün eik normlarla güçlendirilmiş bir yaıya sahi olması dolayısıyla normaif bağlılık koşullarını karşılayacağı düşüncesi yaklaşımı öngörülebilir Mesleki Duygusal Bağlılık Duygusal bağlılık, bireyin mesleğini sevmesi, mesleğini hayaının merkezinde görmesi ve mesleğini gelişirmek için çaba gösermesidir. Meslekle özdeşleşmeyi, mesleği severek yamayı ifade eder. Duygusal bağlılığı yüksek olan bireyler mesleklerindeki gelişmeleri aki ederler (Meyer, Allen ve Smih, 1993). Mesleğine duygusal olarak bağlı bireyler, mesleke kalmayı çok güçlü bir biçimde arzu ederler. Meslekeki olumlu deneyimler, fırsalar, memnuniye arıkça bireylerin mesleklerine duygusal olarak bağlanmaları armakadır. Bu bireylerin mesleki gelişmelere daha fazla önem verdikleri, mesleki yayınları izledikleri, konferanslara kaıldıkları ve bilimsel çalışmaları aki eikleri belirilmekedir (Meyer ve Allen, 1993). Öğremenlik mesleğini icra eden bireylerin ise mesleğini sevme derecesi üzerinde araşırma yaılması gereken önemli bir konudur. Bu konu mesleğe bağlılığı ekileyen fakörlerin incelenmesinde önemli bir değişkendir YÖNTEM 3.1.Araşırmanın Modeli Araşırma modeli ilişkisel arama modeli olu bu çalışma öğremenlerin okul güvenliği algısını ve mesleki bağlılığını esi edebilmek ve bu değişkenlerin aralarındaki ilişkilerini oraya koyabilmek amacıyla asarlanmışır. 3.2.Evren ve Örneklem Araşırmanın evrenini Diyarbakır il merkezinde oraöğreim kurumlarında eğiim ve öğreim yılı içerisinde görev yamaka olan 1501 sayıdaki öğremenlerden basi esadüfi örnekleme meoduyla seçilmiş olanlar oluşurmakadır. Okul güveliği ölçeğinin gelişirilmesi sonrasında araşırmada yer alan diğer ölçekler ile birlike yaılan uygulama için evren Diyarbakır ili merkez ilçelerinde yer alan 47 ora öğreim okullarında görev yaan öğremenler alınarak belirlenmişir. 3.3.Veri Tolama Araçları Yaılan bu araşırmada veri olama ekniği olarak okul güvenliği algı ölçeği ve mesleki bağlılık ölçekleri kullanılmışır. Okul güvenliği ölçeği (OGÖ) için araşırmacı arafından yaılan lieraür araması doğrulusunda alandan elde edilen 40 soruluk ölçek hazırlanmışır. Araşırmada Tak ve Çifçioğlu (2008) arafından Türkçe geçerlilik güvenirliği yaılan Mesleki Bağlılık Ölçeği kullanılmışır. Ölçek duygusal mesleki bağlılık, mesleki devamlılık bağlılığı ve normaif mesleki bağlılık olmak üzere üç boyu ve her boyua alı ifade olmak üzere olam 18 maddeden oluşmakadır. Her boyu için ölçeke 6 soru bulunmakadır. Ankein 1.,2.,3.,15.,16.,17. soruları duygusal bağlılığı, 4.,5.,6.,7.,8.,9. sorular devam bağlılığını, 10.,11.,12.,13.,14.,18. soruları normaif bağ-

6 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü lılığı ölçmekedir Ölçekeki 15.,16.,17.,18. sorular ers yönlü sorulardır ve analiz esnasında bu sorular ers kodlanarak yaılmışır. 3.4.Verilerin Analizi Yaılan analizler SPSS ake rogramı ve AMOS ake rogramı ile yaılmışır. Araşırmaya ilişkin roblem cümlelerin sınanmasında ise, Ora öğreim kurumlarındaki öğremenlerin okul güvenliği algısı ve mesleki bağlılıkları düzeyleri ne düzeydedir? Ora öğreim kurumlarındaki öğremenlerin okul güvenliği algısının mesleğe bağlılık düzeylerini yordayı yordamadığını esi edebilmek için basi doğrusal regresyon analizi yaılmışır. Okul güvenliği algısının mesleki bağlılık düzeylerinin demografik değişkenlere göre farklılık göseri gösermediğinin esii ise iki bağımsız gru karşılaşırmalarında bağımsız örneklem esi, ikiden fazla bağımsız gru karşılaşırmalarında ise ek yönlü varyans analizi kullanılmışır. 4.BULGULAR Tablo 1. Demografik Özelliklerin Dağılımı Cinsiye Kadın Erkek Yaş yaş yaş yaş yaş ve üzeri Medeni Durum Evli Bekar Mesleki Kıdem 1-5 Yıl Yıl Yıl ve üsü Kendi memlekeinde görev Eve yama durumu Hayır Sendika üyesi olma durumu Eve Hayır f % 483 Yaılan araşırmaya kaılan kaılımcıların demografik özellikleri incelendiğinde, %50,76 sının erkek ve %49,24 ünün ise kadın olduğu esi edilmişir. Yaş dağılımları incelendiğinde %42,90 nının yaş Aralığında, %28,40 ının yaş aralığında, %16,01 inin yaş aralığında, %12,69 unun ise 51 yaş ve üzeri gurua yer aldıkları esi edilmişir. Kaılımcıların medeni durumları incelendiğinde %70,39 unun evli, %29,61 inin ise bekâr olduğu esi edilmişir. Kaılımcıların %56,19 unun 11 yıl ve üsü mesleki kıdeme sahiken, %22,05 inin 1-5 yıl ve %21,75 inin ise 6-10 yıl kıdeme sahi olduğu esi edilmişir. Kaılımcıların %69,18 i kendi memlekei dışında görev yaarken %51,06 sının ise sendika üyesi olduğu esi edilmişir. Tablo 2. Okul Algısı Düzeylerine İlişkin Tanımlayıcı İsaisikler ss.. Maksimum Minimum Okul Algısı Mevzua ve Kurallar Açısından Fiziksel Açıdan Okul Sağlık ve Temizlik Açısından Okul

7 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü Şiddee Bağlı Okul Okul Uygulama ve davranışlar Açısından Okul Çevreye Bağlı Okul Okul güvenliği algısı ölçeği ve al boyularına olan kaılım düzeyleri oralamaları incelendiğinde, genel Okul Algısı ( =2.93) oralamasının ora düzeyde olduğu esi edilirken al boyulardaki okul güvenliği algısı incelendiğinde Şiddee Bağlı Okul ( =2.41) algısının düşük düzeyde olduğu, Fiziksel Açıdan Okul ( =2.34), Sağlık ve Temizlik Açısından Okul ( = 2.54), Mevzua ve Kurallar Açısından Okul ( =4.16), Uygulama ve davranışlar Açısından Okul ( = 3.91) al boyularında okul güvenliği algısının yüksek düzeyde ve Çevreye Bağlı Okul ( = 2.20) al boyuunda ise okul güvenliği algısının düşük düzeyde olduğu esi edilmişir. Kaılımcı öğremenler şiddee bağlı okul güvenliğinin ve çevreye bağlı okul güvenliğinin olduğunu düşük düzeyde olduğunu düşünürken, Fiziksel Açıdan Okul Sağlık ve Temizlik Açısından Okul, Mevzua ve Kurallar Açısından Okul, Uygulama ve davranışlar Açısından Okul al boyularında ise okul güvenliğinin ora düzeyde olduğunu düşündüklerinin ifade eikleri esi edilmişir. Tablo 3. Mesleki Bağlılık Düzeylerine İlişkin Tanımlayıcı İsaisikler ss.. Minimum Maksimum Mesleki Bağlılık Duygusal Bağlılık Devam Bağlılığı Normaif Bağlılık Kaılımcıların mesleki bağlılıkları incelendiğinde mesleki bağlılık düzeyleri incelendiğinde genel mesleki bağlılık oralamasının ( =2,98) ora düzeyde olduğu esi edilirken duygusal bağlılık ( =2,90) ve normaif bağlılık düzeylerinin ( =2,96) ora düzeyde olduğu esi edilmişir. Kaılımcıların devam bağlılığının ise ( =3,09) ora düzeyde olduğu esi edilmişir. Öğremenlerin okul güvenliği ve mesleki bağlılıklarına ilişkin algıları a. Cinsiyee göre Tablo 4. Okul Algısının Cinsiyee Göre Farklılaşı Farklılaşmadığının Tesii İçin Yaılan Bağımsız Örneklem T Tesi Şiddee Bağlı Okul Fiziksel Açıdan Okul Sağlık ve Temizlik Açısından Okul Mevzua ve Kurallar Açısından Okul Çevreye Bağlı Okul Uygulama ve davranışlar Açısından Okul f ss.. Cinsiye Kadın 163 4,4855, , ,699 0,000 Erkek 168 3,8410,97386 Kadın 163 2,2768, , ,518 0,136 Erkek 168 2,4033,87395 Kadın 163 2,4448, , ,062 Erkek 168 2,6235,90739 sd.. Kadın 163 2,2423, , ,933 0,000 Erkek 168 2,5804,95729 Kadın 163 4,1979, , ,000 Erkek 168 3,6310,99811 Kadın 163 2,1534, , ,221 Erkek 168 2,2515,74147

8 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü Okul Algısı Kadın 163 2,9668, , ,127 Erkek 168 2,8884,47710 Okul güvenliği algısının cinsiyee göre farklılaşı farklılaşmadığının esii için bağımsız örneklem esi yaılmışır. Yaılan analiz sonucunda, Fiziksel Açıdan Okul ( (326,699)=-1,496, =,136), Sağlık ve Temizlik Açısından Okul ( (329)=-1,871, =,062), Uygulama ve davranışlar Açısından Okul ( (329)=-1,227, =,221), Okul Algısı ( (329)=1,529, =,127) al boyularında cinsiyee göre anlamlı farklılık esi edilememişir. Bu al boyularda kadın ve erkekler bir birine benzer düzeyde okul güvenliği algısına sahiirler. Şiddee Bağlı Okul ( (326,999)=6,359, =,000) al boyuunda kadınlar ( =4,48) erkeklerden ( =3,84) daha yüksek, Mevzua ve Kurallar Açısından Okul ( (317,933)=-3,548, =,00) erkekler ( =2,58) kadınlardan ( =2,24) daha yüksek, Çevreye Bağlı Okul ( (329)=5,168, =,000) kadınlar ( =4,19) erkeklerden ( =3,63) daha yüksek düzeyde okul güvenliği algısına sahi oldukları esi edilmişir. Tablo 5. Mesleki Bağlılık Düzeylerinin Cinsiyee Göre Farklılaşı Farklılaşmadığının Tesii İçin Yaılan Bağımsız Örneklem T Tesi f ss.. sd.. Cinsiye Duygusal Bağlılık Kadın 163 2,8507, , ,110 Erkek 168 2,9544,61656 Devam Bağlılığı Kadın 163 3,1892, , ,007 Erkek 168 2,9871,72660 Normaif Bağlılık Kadın 163 3,0501, , ,005 Erkek 168 2,8710,60539 Mesleki Bağlılık Kadın 163 3,0300, , ,161 0,022 Erkek 168 2,9375, Mesleki bağlılık düzeylerinin cinsiyee göre farklılaşı farklılaşmadığını esi edebilmek için bağımsız örneklem esi yaılmışır. Yaılan analiz sonucunda, Duygusal bağlılık al boyuunda ( anlamlı farklılık esi edilememişir. Devam Bağlılığı ( (329)=2,712, (329)=-1,605, =,007) al boyuunda kadınlar ( =3,189) erkeklerden ( =2,98) daha yüksek, Normaif Bağlılık ( =,110) kadın ve erkekler arasında (329)=2,856, =,005) al boyuunda kadınlar ( =3,05) erkeklerden ( =2,87) daha yüksek ve genel Mesleki Bağlılık ( (313,161)=2,298, =,022) düzeyinde ise kadınlar ( =3,03) erkeklerden ( =2,93) daha yüksek mesleki bağlılık düzeyine sahiirler. b. Yaşa göre

9 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü Tablo 6. Okul Algısının Yaşa Göre Farklılaşı Farklılaşmadığının Tesii İçin Yaılan Tek yönlü varyans analizi Şiddee Bağlı Okul Fiziksel Açıdan Okul Sağlık ve Temizlik Açısından Okul Mevzua ve Kurallar Açısından Okul Çevreye Bağlı Okul Uygulama ve davranışlar Açısından Okul Okul Algısı f.. ss sd yaş 53 4,2722 1, ,473, yaş 94 4,2903 0, yaş 142 4,0654 0, yaş ve üzeri 42 4,0340 0,95170 Toal 331 4,1584 0, yaş 53 2,2618 0, ,354, yaş 94 2,3737 0, yaş 142 2,3292 0, yaş ve üzeri 42 2,4077 0,73255 Toal 331 2,3410 0, yaş 53 2,5566 0, ,490, yaş 94 2,5718 0, yaş 142 2,4736 0, yaş ve üzeri 42 2,6369 0,83411 Toal 331 2,5355 0, yaş 53 2,3491 0, ,671, yaş 94 2,3963 0, yaş 142 2,3979 0, yaş ve üzeri 42 2,5893 0,90193 Toal 331 2,4139 0, yaş 53 3,9575 1, ,897, yaş 94 4,0319 1, yaş 142 3,8116 0, yaş ve üzeri 42 3,9107 1,00884 Toal 331 3,9101 1, yaş 53 2,1415 0, ,949, yaş 94 2,2633 0, yaş 142 2,1514 0, yaş ve üzeri 42 2,3214 0,67690 Toal 331 2,2032 0, yaş 53 2,9231 0, ,409, yaş 94 2,9879 0, yaş 142 2,8715 0, yaş ve üzeri 42 2,9833 0,45966 Toal 331 2,9270 0,46722 F 486 Okul güvenliği algı düzeylerinin yaşa göre farklılaşı farklılaşmadığını esi edebilmek için ek yönlü varyans analizi yaılmışır. Yaılan analiz sonucunda, Şiddee Bağlı Okul ( F (330)=1,473, =,222) al boyuunda, Fiziksel Açıdan Okul ( F (330)=354, =,786) al boyuunda, Sağlık ve Temizlik Açısından Okul ( F (330)=490, =,689) al boyuunda, Mevzua ve Kurallar Açısından Okul ( F (330)=,671, =,570) al boyuunda, Çevreye Bağlı Okul ( F (330)=,897, =,443) al boyuunda, Uygulama ve davranışlar Açısından Okul ( F (330)=,949 =,417) al boyuunda okul güvenliği algıları yaşa göre anlamlı farklılık gösermediği esi edilmişir. Aynı şekilde Genel Okul Algısında da yaşa göre anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. ( F (330)=1,409, =,240). Diğer bir ifadeyle yaş değişkeni okul güveliği algısında anlamlı farklılık yaramamakadır.

10 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü Tablo 7. Mesleki Bağlılık Düzeylerinin Yaşa Göre Farklılaşı Farklılaşmadığının Tesii İçin Yaılan Tek Yönlü Varyans Analizi f ss.. sd.. Duygusal Bağlılık yaş 53 2,8931 0, ,538, yaş 94 2,9113 0, yaş 142 2,9319 0, yaş ve üzeri 42 2,8016 0,57173 Toal 331 2,9033 0,58894 Devam Bağlılığı yaş 53 3,1006 0, ,349, yaş 94 3,1223 0, yaş 142 3,0434 0, yaş ve üzeri 42 3,1349 0,82741 Toal 331 3,0866 0,68428 Normaif Bağlılık yaş 53 2,9843 0, ,084, yaş 94 2,9699 0, yaş 142 2,9507 0, yaş ve üzeri 42 2,9325 0,65442 Toal 331 2,9592 0,57641 Mesleki Bağlılık yaş 53 2,9927 0, ,179, yaş 94 3,0012 0, yaş 142 2,9754 0, yaş ve üzeri 42 2,9563 0,43547 Toal 331 2,9830 0,36993 F 487 Mesleki bağlılık düzeyinin yaşa göre farklılaşı farklılaşmadığını esi edebilmek amaçlı ek yönlü varyans analizi yaılmışır. Yaılan analiz sonucunda, Duygusal Bağlılık ( F (330)=538, =,656) al boyuunda, Devam Bağlılığı ( F (330)=349, =,790) al boyuunda, Normaif Bağlılık ( F (330)=084, =,969) al boyuunda yaşla öre mesleki bağlılık düzeylerinde anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. Aynı şekilde genel Mesleki Bağlılık düzeylerinde de yaşa göre anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. ( F (330)=179, =,910) c. Medeni duruma göre Tablo 8. Okul Algısının Medeni Durumuna Göre Farklılaşı Farklılaşmadığının Tesii İçin Yaılan Bağımsız Örneklem Tesi Şiddee Bağlı Okul Fiziksel Açıdan Okul Sağlık ve Temizlik Açısından Okul Mevzua ve Kurallar Açısından Okul Çevreye Bağlı Okul Uygulama ve davranışlar Açısından Okul f ss.. sd.. Evli 233 4,16 0,92-0, ,229 0,931 Bekar 98 4,17 1,11 Evli 233 2,42 0,76 3, ,776 0,003 Bekar 98 2,14 0,76 Evli 233 2,58 0,90 1, ,393 0,139 Bekar 98 2,43 0,80 Evli 233 2,49 0,92 2, ,133 0,015 Bekar 98 2,24 0,78 Evli 233 3,91 1,01-0, ,204 0,972 Bekar 98 3,91 1,09 Evli 233 2,22 0,74 0, ,592 0,481 Bekar 98 2,16 0,70

11 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü Okul Algısı Evli 233 2,96 0,43 2, ,034 Bekar 98 2,84 0,54 Medeni duruma göre okul güvenliği algısının farklılaşı farklılaşmadığını esi emek amaçlı bağımsız örneklem esi yaılmışır. Yaılan analiz sonucunda, Şiddee Bağlı Okul ( (156,229)= -0,087, ve Temizlik Açısından Okul ( (204,393)= 1,486, =,0,931) al boyuunda, Sağlık =0,139) al boyuunda, Çevreye Bağlı Okul ( (171,204)= -0,035, =0,972) al boyuunda, Uygulama ve davranışlar Açısından Okul ( (193,592)= 0,706, =0,481) al boyuunda medeni duruma göre okul güvenliği algısında anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. Genel Okul Algısında ( (329)= 2,134, =0,034), Fiziksel Açıdan Okul ( (182,776)= 3,044, =0,003) al boyuunda ve Mevzua ve Kurallar Açısından Okul ( (212,133)= 2,458, =0,015) al boyuunda evli olan kaılımcıların okul güvenliği algısının bekar olan kaılımcılara göre daha yüksek olduğu esi edilmişir. Tablo 9. Mesleki Bağlılık Düzeylerinin Medeni Durumuna Göre Farklılaşı Farklılaşmadığının Tesii İçin Yaılan Bağımsız Örneklem Tesi f ss.. sd.. Duygusal Bağlılık Evli 233 2,89 0,61-0, ,269 0,398 Bekar 98 2,94 0,55 Devam Bağlılığı Evli 233 3,12 0,68 1, ,601 0,175 Bekar 98 3,01 0,70 Normaif Bağlılık Evli 233 2,99 0,55 1, ,198 Bekar 98 2,90 0,63 Mesleki Bağlılık Evli 233 3,00 0,38 1, ,775 0,268 Bekar 98 2,95 0, Medeni duruma göre mesleki bağlılık düzeylerinin farklılaşı farklılaşmadığını esi emek amaçlı bağımsız örneklem esi yaılmışır. Yaılan analiz sonucunda, Duygusal Bağlılık ( (201,269)= -0,848, =0,398) al boyuunda, Devam Bağlılığı ( (177,601)= 1,362, =0,175) al boyuunda, Normaif Bağlılık ( (329)= 1,290, =0,198) al boyuunda, medeni duruma göre mesleki bağlılık düzeylerinde anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. Genel Mesleki Bağlılık ( (191,775)= 1,112, =0,268) düzeylerinde medeni duruma göre anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. d. Mesleki kıdeme göre Tablo 10. Okul Algısının Mesleki Kıdeme Göre Farklılaşı Farklılaşmadığının Tesii İçin Yaılan Tek Yönlü Varyans Analizi Şiddee Bağlı Okul f.. ss sd Yıl 73 4,34 1, ,758 0, Yıl 72 4,25 0,90 11 Yıl ve üsü 186 4,05 0,97 F

12 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü Fiziksel Açıdan Okul Sağlık ve Temizlik Açısından Okul Mevzua ve Kurallar Açısından Okul Çevreye Bağlı Okul Uygulama ve davranışlar Açısından Okul Okul Algısı Toal 331 4,16 0, Yıl 73 2,23 0, ,059 0, Yıl 72 2,40 0,88 11 Yıl ve üsü 186 2,36 0,75 Toal 331 2,34 0, Yıl 73 2,56 0, ,048 0, Yıl 72 2,55 0,95 11 Yıl ve üsü 186 2,52 0,86 Toal 331 2,54 0, Yıl 73 2,32 0, ,593 0, Yıl 72 2,40 0,92 11 Yıl ve üsü 186 2,45 0,93 Toal 331 2,41 0, Yıl 73 4,00 1, ,833 0, Yıl 72 4,06 1,09 11 Yıl ve üsü 186 3,82 0,99 Toal 331 3,91 1, Yıl 73 2,17 0, ,166 0, Yıl 72 2,24 0,89 11 Yıl ve üsü 186 2,20 0,66 Toal 331 2,20 0, Yıl 73 2,94 0, ,872 0, Yıl 72 2,99 0,46 11 Yıl ve üsü 186 2,90 0,45 Toal 331 2,93 0,47 Okul güvenliği algı düzeylerinin mesleki kıdeme göre farklılaşı farklılaşmadığını esi edebilmek için ek yönlü varyans analizi yaılmışır. Yaılan analiz sonucunda, Şiddee Bağlı Okul ( F (330)= 2,758, =,065) al boyuunda, Fiziksel Açıdan Okul ( F (330)= 1,059, =,0,348) al boyuunda, Sağlık ve Temizlik Açısından Okul ( F (330)= 0,048, =0,953) al boyuunda, Mevzua ve Kurallar Açısından Okul ( F (330)= 0,593, =0,553) al boyuunda, Çevreye Bağlı Okul ( F (330)= 1,833, =0,162) al boyuunda, Uygulama ve davranışlar Açısından Okul ( F (330)= 0,166 =0,847) al boyuunda okul güvenliği algıları mesleki kıdeme göre anlamlı farklılık gösermediği esi edilmişir. Aynı şekilde Genel Okul Algısın dada mesleki kıdeme göre anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. ( F (330)= 0,872, =0,419). Diğer bir ifadeyle mesleki kıdem değişkeni okul güveliği algısında anlamlı farklılık yaramamakadır. Tablo 11. Mesleki Bağlılık Düzeylerinin Mesleki Kıdeme Göre Farklılaşı Farklılaşmadığının Tesii İçin Yaılan Tek Yönlü Varyans Analizi 489 Duygusal Bağlılık f.. ss sd Yıl 73 2,91 0, ,040 0, Yıl 72 2,92 0,68 11 Yıl ve üsü 186 2,90 0,57 Toal 331 2,90 0,59 Devam Bağlılığı 1-5 Yıl 73 3,09 0, ,257 0, Yıl 72 3,13 0,63 11 Yıl ve üsü 186 3,07 0,75 Toal 331 3,09 0,68 Normaif Bağlılık 1-5 Yıl 73 2,95 0, ,230 0, Yıl 72 3,00 0,45 F

13 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü 11 Yıl ve üsü 186 2,95 0,61 Toal 331 2,96 0,58 Mesleki Bağlılık 1-5 Yıl 73 2,98 0, ,434 0, Yıl 72 3,02 0,39 11 Yıl ve üsü 186 2,97 0,40 Toal 331 2,98 0,37 Mesleki bağlılık düzeyinin mesleki kıdeme göre farklılaşı farklılaşmadığını esi edebilmek amaçlı ek yönlü varyans analizi yaılmışır. Yaılan analiz sonucunda, Duygusal Bağlılık ( F (330)= 0,040, =0,960) al boyuunda, Devam Bağlılığı ( F (330)= 0,257, =0,774) al boyuunda, Normaif Bağlılık ( F (330)= 0,230, =0,795) al boyuunda mesleki kıdeme göre mesleki bağlılık düzeylerinde anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. Aynı şekilde genel Mesleki Bağlılık düzeylerinde de mesleki kıdeme göre anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. ( F (330)= 0,434 =0,648) e. Kendi memlekeinde çalışma durumuna göre Tablo 12. Okul Algısının Kendi memlekeinde çalışma Durumuna Göre Farklılaşı Farklılaşmadığının Tesii İçin Yaılan Bağımsız Örneklem Tesi Şiddee Bağlı Okul Fiziksel Açıdan Okul Sağlık ve Temizlik Açısından Okul Mevzua ve Kurallar Açısından Okul Çevreye Bağlı Okul Uygulama ve davranışlar Açısından Okul f ss.. sd.. Eve 102 4,04 1,19-1,25 149,81 0,21 Hayır 229 4,21 0,86 Eve 102 2,27 0,98-0,92 143,33 0,36 Hayır 229 2,37 0,66 Eve 102 2,31 0,89-3, ,00 Hayır 229 2,64 0,84 Eve 102 2,22 1,05-2,43 152,97 0,02 Hayır 229 2,50 0,78 Eve 102 3,80 1,28-1,10 148,36 0,27 Hayır 229 3,96 0,91 Eve 102 2,05 0,80-2, ,01 Hayır 229 2,27 0,68 Okul Algısı Eve 102 2,78 0,52-3,53 163,51 0,00 Hayır 229 2,99 0, Okul güvenliği algısının kendi memlekeinde çalışma durumuna göre farklılaşı farklılaşmadığının esii için bağımsız örneklem esi yaılmışır. Yaılan analiz sonucunda, Şiddee Bağlı Okul ( (149,81)= -1,25, =0,21) al boyuunda, Fiziksel Açıdan Okul ( (143,33)= -0,92, =0,36) al boyuunda ve Çevreye Bağlı Okul ( (148,36)= -1,10, =0,27) al boyuunda kaılımcıların kendi memlekelerinde çalışı çalışmama durumlarına göre anlamlı farklılık gösermemekedir. Sağlık ve Temizlik Açısından Okul ( (329)= -3,24, =0,00) al boyuunda Kendi memlekeinde çalışmayanların ( =2,64) kendi memlekeinde çalışanlara ( =2,31) göre, Mevzua ve Kurallar Açısından Okul ( (152,97)= -2,43, =0,02) al boyuunda Kendi memlekeinde çalışmayanların ( =2,50) kendi memlekeinde çalışanlara ( =2,22) göre, Uygulama ve davranışlar Açısından Okul ( (329)= -2,51, =0,01) al boyuunda Kendi memlekeinde çalışmayanların ( =2,27) kendi memlekeinde çalışanlara

14 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü ( =2,05) göre, Genel Okul Algısı ( (163,51)= -3,53, =0,00) al boyuunda Kendi memlekeinde çalışmayanların ( =2,99) kendi memlekeinde çalışanlara ( =2,78) göre okul güvenliği algısının daha yüksek olduğu esi edilmişir. Tablo 13. Mesleki Bağlılık Düzeylerinin Kendi memlekeinde çalışma Durumuna Göre Farklılaşı Farklılaşmadığının Tesii İçin Yaılan Bağımsız Örneklem Tesi f ss.. sd.. Duygusal Bağlılık Eve 102 2,81 0,70-1,67 153,89 0,10 Hayır 229 2,94 0,53 Devam Bağlılığı Eve 102 3,10 0,80 0,16 157,62 0,87 Hayır 229 3,08 0,63 Normaif Bağlılık Eve 102 2,97 0,69 0,21 153,45 0,83 Hayır 229 2,95 0,52 Mesleki Bağlılık Eve 102 2,96 0,47-0,65 142,72 0,52 Hayır 229 2,99 0,32 Mesleki bağlılık düzeylerinin kendi memlekeinde çalışma durumuna göre farklılaşı farklılaşmadığının esii için bağımsız örneklem esi yaılmışır. Yaılan analiz sonucunda, Duygusal Bağlılık ( (153,89)= -1,67, =0,10) al boyuunda, Devam Bağlılığı ( (157,62)= 0,16, =0,87) al boyuunda, Normaif Bağlılık ( (153,45)= 0,21, =0,83) al boyuunda ve Genel Mesleki Bağlılık ( (142,72)= -0,65, =0,52) düzeyinde kaılımcıların kendi memlekelerinde çalışı çalışmama durumlarına göre mesleki bağlılık düzeylerinde anlamlı farklılık gösermemekedir. f. Sendikalı olmalarına göre Tablo 14. Okul Algısının Sendika Üyesi Olma Durumuna Göre Farklılaşı Farklılaşmadığının Tesii İçin Yaılan Bağımsız Örneklem Tesi 491 Şiddee Bağlı Okul Fiziksel Açıdan Okul Sağlık ve Temizlik Açısından Okul Mevzua ve Kurallar Açısından Okul Çevreye Bağlı Okul Uygulama ve davranışlar Açısından Okul f.. ss sd.. Eve 169 4,07 0,88-1, ,087 Hayır 162 4,25 1,06 Eve 169 2,50 0,75 3, ,000 Hayır 162 2,17 0,76 Eve 169 2,62 0,91 1, ,089 Hayır 162 2,45 0,82 Eve 169 2,50 0,86 1, ,070 Hayır 162 2,32 0,90 Eve 169 3,90 0,96-0, ,827 Hayır 162 3,92 1,11 Eve 169 2,22 0,74 0, ,744 Hayır 162 2,19 0,72 Okul Algısı Eve 169 2,97 0,46 1, ,114 Hayır 162 2,89 0,48 Okul güvenliği algısının sendika üyesi olma durumuna göre farklılaşı farklılaşmadığının esii için bağımsız örneklem esi yaılmışır. Yaılan analiz sonucunda,

15 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü Şiddee Bağlı Okul ( Temizlik Açısından Okul ( Kurallar Açısından Okul ( (329)= -1,716, (329)= 1,707, (329)= 1,815, =0,087) al boyuunda, Sağlık ve =0,089) al boyuunda, Mevzua ve =0,070) al boyuunda, Çevreye Bağlı Okul ( (329)= -0,218, =0,827) al boyuunda, Uygulama ve davranışlar Açısından Okul ( (329)= 0,326, =0,744) al boyuunda Okul güvenliği algısının sendika üyesi olma durumuna göre anlamlı farklılık gösermemekedir. Aynı şekilde Tolam Okul Algısı ( (329)= 1,585, =0,114) düzeyinde de sendika üyesi olma durumuna göre anlamlı farklılık gösermemekedir. Fiziksel Açıdan Okul ( (329)= 3,977, =0,000) sendika üyesi olma durumuna göre anlamlı farklılık gösermekedir. Tablo incelendiğinde sendika üyesi olanların ( =2,50), sendika üyesi olmayanlara göre ( =2,17) okul güvenliği algısının daha yüksek olduğu esi edilmişir. Tablo 15. Mesleki Bağlılık Düzeylerinin Sendika Üyesi Olma Durumuna Göre Farklılaşı Farklılaşmadığının Tesii İçin Yaılan Bağımsız Örneklem Tesi f ss.. sd.. Duygusal Bağlılık Eve 169 2,93 0,60 0, ,437 Hayır 162 2,88 0,57 Devam Bağlılığı Eve 169 3,04 0,69-1, ,220 Hayır 162 3,13 0,68 Normaif Bağlılık Eve 169 2,91 0,56-1, ,082 Hayır 162 3,02 0,59 Mesleki Bağlılık Eve 169 2,96 0,38-1, ,213 Hayır 162 3,01 0, Mesleki bağlılık düzeylerinin sendika üyesi olma durumuna göre farklılaşı farklılaşmadığının esii için bağımsız örneklem esi yaılmışır. Yaılan analiz sonucunda, Duygusal Bağlılık ( (329)= 0,778, =0,437) al boyuunda, Devam Bağlılığı ( (329)= -1,228, =0,220) al boyuunda, Normaif Bağlılık ( (329)= -1,743, =0,082) al boyuunda ve Tolam Mesleki Bağlılık ( (329)= -1,247, =0,213) düzeyinde sendika üyesi olma durumuna göre anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. Öğremenlerin okul güvenliğine ilişkin algıları mesleki bağlılıklarını yordamaka mıdır? Tablo 16. Öğremenlerin Okul ne İlişkin Algılarının mesleki bağlılık üzerine olan ekisinin esii için yaılan regresyon analizi Sandar Olmayan Kasayılar Sandar Kasayılar Model Model B Sd. Haa Bea. R 2 F Sabi 2,583,127 20,268,000,030 10,104,002 Okul Algısı,137,043,173 3,179,002 Bağımlı Değişken: Mesleki Bağlılık Bağımsız Değişken: Okul Öğremenlerin okul güvenliğine ilişkin algılarının mesleki bağlılıklarını yordayı yordamadığını esi emek amacıyla basi doğrusal regresyon analizi uygulanmışır. Yaılan analiz sonucunda okul güvenliği algısının mesleki bağımlılık düzeyi üzerinde oziif yönlü ( =,173)

16 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü anlamlı bir ekiye sahi olduğu esi edilmişir. ( =20,268, =,002) Diğer bir ifadeyle okul güvenliği algısı mesleki bağlılığı yordamakadır. Oluşurulan basi doğrusal regresyon modelinin anlamlı olduğu (F=10,104, =0,002) esi edilirken regresyon modelinin mesleki bağlılıka meydana gelen değişimin 0,0302unu açıkladığı esi edilmişir. SONUÇ ve TARTIŞMA Eğiim oramları olan okullarda öğreim faaliyelerinin gereği gibi sürdürülebilmesi için okulun üm aydaşlarının kendilerini güvende, özgür ve mulu hissemeleri öğrencilerin akademik başarılarının yükselilmesinde önemli rolü olan öğremenlerin okul güvenliğine ilişkin algılarını ön lana çıkarmakadır. Çalışmada Diyarbakır ili merkez ilçelerindeki oraöğreim okullarındaki öğremenlerin okul güvenliği ve mesleki bağlılık düzeyleri gelişirilen ölçekler aracılığıyla araşırılmışır. 1.Öğremenlerin okul güvenliği algılarına ilişkin sonuçlar; Kaılımcı öğremenler Şiddee Bağlı Okul nin ve Çevreye Bağlı Okul nin düşük düzeyde olduğunu düşünürken, Fiziksel Açıdan Okul Sağlık ve Temizlik Açısından Okul, Mevzua ve Kurallar Açısından Okul, Uygulama ve davranışlar Açısından Okul al boyularında ise okul güvenliğinin ora düzeyde olduğunu düşündüklerinin ifade eikleri esi edilmişir. 2.Öğremenlerin mesleki bağlılık düzeylerine ilişkin sonuçlar; Kaılımcıların mesleki bağlılık düzeyleri incelendiğinde genel mesleki bağlılıklarının, duygusal bağlılıklarının, devam bağlılıklarının ve normaif bağlılıklarının ora düzeyde olduğu esi edilmişir. 4.Öğremenlerin okul güvenliği ve mesleki bağlılığa ilişkin algıları; Cinsiyee göre; Okul güvenliği algısında cinsiyee göre anlamlı farklılık esi edilememişir. Şiddee Bağlı Okul al boyuunda kadınlar erkeklerden daha yüksek, Mevzua ve Kurallar Açısından Okul erkekler kadınlardan daha yüksek, Çevreye Bağlı Okul kadınlar erkeklerden daha yüksek düzeyde okul güvenliği algısına sahi oldukları esi edilmişir. Yaşa göre; Okul güvenliği algı düzeylerinin Şiddee Bağlı Okul al boyuunda, Fiziksel Açıdan Okul al boyuunda, Sağlık ve Temizlik Açısından Okul al boyuunda, Mevzua ve Kurallar Açısından Okul al boyuunda, Çevreye Bağlı Okul al boyuunda, Uygulama ve davranışlar Açısından Okul al boyuunda okul güvenliği algıları yaşa göre anlamlı farklılık gösermediği esi edilmişir. Aynı şekilde Genel Okul Algısında da yaşa göre anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. Diğer bir ifadeyle yaş değişkeni okul güvenliği algısında anlamlı farklılık yaramamakadır. Medeni duruma göre; Okul güvenliği algı düzeylerinin Şiddee Bağlı Okul al boyuunda, Sağlık ve Temizlik Açısından Okul al boyuunda, Çevreye Bağlı Okul al boyuunda, Uygulama ve davranışlar Açısından Okul al boyuunda medeni duruma göre okul güvenliği algısında anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. Genel Okul Algısında, Fiziksel Açıdan Okul al boyuunda ve Mevzua ve Kurallar Açısından Okul al boyuunda evli olan kaılımcıların okul güvenliği algısının bekar olan kaılımcılara göre daha yüksek olduğu esi edilmişir. 493

17 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü Mesleki bağlılık düzeylerinde Duygusal Bağlılık, Devam Bağlılığı ve Normaif Bağlılık al boyularında, medeni duruma göre anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. Genel Mesleki Bağlılık düzeylerinde medeni duruma göre anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. Mesleki kıdeme göre; Okul güvenliği algı düzeylerinin Şiddee Bağlı Okul, Fiziksel Açıdan Okul, Sağlık ve Temizlik Açısından Okul, Mevzua ve Kurallar Açısından Okul, Çevreye Bağlı Okul, Uygulama ve davranışlar Açısından Okul al boyularında mesleki kıdeme göre anlamlı farklılık gösermediği esi edilmişir. Aynı şekilde Genel Okul Algısında da mesleki kıdeme göre anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. Diğer bir ifadeyle mesleki kıdem değişkeni okul güvenliği algısında anlamlı farklılık yaramamakadır. Mesleki bağlılık düzeylerinin Duygusal Bağlılık, Devam Bağlılığı ve Normaif Bağlılık al boyularında anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. Aynı şekilde genel Mesleki Bağlılık düzeylerinde de mesleki kıdeme göre anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. Kendi memlekeinde çalışma durumuna göre; Okul güvenliği algı düzeylerinin Şiddee Bağlı Okul, Fiziksel Açıdan Okul ve Çevreye Bağlı Okul al boyularında kaılımcıların kendi memlekelerinde çalışı çalışmama durumlarına göre anlamlı farklılık gösermemekedir. Bu sonuç şidde, fiziksel yaı ve çevreye bağlı güvenlik algılarının memleke değişkeninin bir rol oynamadığı ve farklı memlekelerden gelen öğremenler ile kendi memlekeinde çalışan öğremenlerin algılarının aynı olabileceğini düşündürmekedir. Sendikalı olmalarına göre; Okul güvenliği algısı Şiddee Bağlı Okul, Sağlık ve Temizlik Açısından Okul, Mevzua ve Kurallar Açısından Okul, Çevreye Bağlı Okul, Uygulama ve davranışlar Açısından Okul al boyularında sendika üyesi olma durumuna göre anlamlı farklılık gösermemekedir. Aynı şekilde Genel Okul Algısı düzeyinde de sendika üyesi olma durumuna göre anlamlı farklılık gösermemekedir. Mesleki bağlılık düzeylerinin Duygusal Bağlılık, Devam Bağlılığı, Normaif Bağlılık al boyuunda ve Genel Mesleki Bağlılık düzeyinde sendika üyesi olma durumuna göre anlamlı farklılık olmadığı esi edilmişir. 5.Öğremenlerin okul güvenliğine ilişkin algıları mesleki bağlılıklarını yordamaka mıdır? Okul güvenliği algısının mesleki bağlılık düzeyi üzerinde oziif yönlü anlamlı bir ekiye sahi olduğu esi edilmişir. Diğer bir ifadeyle okul güvenliği algısı mesleki bağlılığı yordamakadır. Yani okul güvenliğine ilişkin öğremen algılarının yüksek düzeyde olması mesleki bağlılık düzeylerinin de yüksek, düşük düzeydeki okul güvenliği algısının da düşük mesleki bağlılığa neden olabileceğini ifade ememizi sağlayabilir. Bazı araşırmacılar bireylerin çalışıkları örgü yerine mesleklerine bağlanma eğilimlerinin arığı görüşündedirler. Buna göre örgülerin yaılanma biçimi ve çalışma koşullarında meydana gelen değişimler çalışanların kariyer gelişimlerini belirsizleşirmeke ve bireyler çalışıkları örgüe karşı olumsuz bir uum gelişirmekedirler (Morrow, 1993). Buradan harekele sözü edilen çalışma koşullarının içerisinde okul güvenliği fakörü de bulunmakadır. Okul güvenliğine ilişkin algının düşük olması aynı zamanda çalışma koşullarının da öğremenler açısından olumsuz yönde değerlendirilmesine neden olmakadır. Yüksek düzeyde mesleki bağlılık göseren çalışanlar, yeenek ve özelliklerini gelişirmek için çaba sarf eden, kariyerini gelişirmek için enerji harcayan, mesleğinde ilerlemeye çalı- 494

18 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü şan ve mesleken ayrılma niyei düşük olan bireylerdir (Meyer vd., 1993; Lee vd., 2000). Ancak çalışma koşulları içerisinde yer alan okul güvenliği algısının düşük düzeyde olması çalışan öğremenlerin mesleken ayrılma niyelerini daha fazla arırmakadır. Bu da mesleki bağlılık düzeyini olumsuz yönde ekilemekedir. Mesleki bağlılık düzeyini ekileyen fakörlerden biri de iş aminidir. İş amini kişinin işini ve işe ilişkin deneyimlerini değerlendirdiğinde duyduğu memnuniye veya olumlu duygu; kişinin işe ilişkin beklenilerinin çalışma oramında karşılanması halinde oraya çıkan duygusal durum olarak anımlanmakadır (Cranny vd., 1992). Mesleki bağlılık düzeyinin düşük olması öğremenlerin hisseikleri duygusal durum olan iş amininin de düşük olduğu anlamına gelir. Bunun nedeninin de çalışma oramında öğremenlerin beklenilerinin karşılanamaması, yani okul güvenliği ile ilgili sorunların doğrudan çalışma oramına eki ederek mesleki bağlılık düzeylerini aşağıya çekmekedir. Çünkü öğremenlerin çalışma oramı okullardır. Kişinin çalışığı kurumda bazı sıkınılar çekmesi, kişinin çalışığı kurumu değişirme iseğine yada çalışığı kurumu değişirememesi de mesleken soğuyu mesleği bırakmaya iseklenmesine neden olabilir. Bu bağlamda okul güvenliğinin öğremenlerin mesleki bağlılıkları üzerindeki ekisinin azımsanmayacak derecede ekili olması nedeniyle alanyazında şimdiye kadar mesleki bağlılığı ekileyen fakörlerin içerisinde okul güvenliğinin olmaması büyük bir eksiklikir. Bu nedenle okul güvenliği üzerine farklı çalışmalar yaılması ve bu doğruluda okul güvenliği için özel uzmanlık alanı gelişirilmelidir. KAYNAKLAR 495 Baysal, A. C. ve Paksoy, M. (1999). Mesleğe ve Örgüe Bağlılığın Çok Yönlü İncelemesinde Meyer-Allen Modeli. İsanbul Üniversiesi İşleme Fakülesi Dergisi, 28 (1) Bellamy, I. (1981). Towards a Theory of Inernaional Securiy. Poliical Sudies. (29/1) s Blau, G. (2003). Tesing for a Four-Dimensional Srucure of Occuaional Commimen. Journal of Occuaional and Organizaional Psychology, 76, Booh, K. (2003). Güvenlik ve Özgürleşirme. Avrasya Dosyası Güvenlik Bilimleri Özel. (Çev. Çiğdem Şahin). 9 (2). s Buzan, B. (1991). Peole, Saes and Fear: An Agenda for Inernaional Securiy Sudies in he Pos-Cold War Era. Grea Briain: Harveser Wheasheaf. Ceri, Y. (2009). Öğremenlerin Örgüsel Güven Düzeyleri ile İşbirliği Yama Düzeyleri Arasındaki İlişki, Eğiim Fakülesi Dergisi, II (2), ss Colodarci, T. (1992). Teachers ense of Efficacy and Commimen o Teaching. Journal of Exerimenal Educaion, 60(3), Cranny, J.C.; Smih, P.C. ve Sone, F.E. (1992). Job Saisfacion: How Peole Feel Abou Their Job and How I Affecs Their Performance (New York: Lexingon Boks). Dedeoğlu, B. (2008). Uluslararası Güvenlik ve Sraeji. İsanbul: Yeniyüzyıl Yayınları. Hall, M., Smih, D. ve Smih, K.L. (2005) Accounans' Commimen To Their Profession: Mulile Dimensions Of Professional Commimen And Ooruniies For Fuure Research, Behavioral Research In Accouning, 17,

19 Öğremenlerin Mesleğe Angaje Olmalarını Ekileyen Fakörlerden Okul nin Rolü Güner, T. (2016). Okul Kazalarının (Yaralanmalarının) Sosyal Güvenlik Boyuu, Asos Journal, Akademik Sosyal Araşırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı:32, Kasım 2016, ss Hoy, W. K. ve Tschannen-Moran, M. (2003). The conceualizaion and measuremen of faculy rus in schools: he omnibus -scale. (Ed: W. K.Hoy ve C. G. Miskel).Sudies in leading and organizing schools. ( ). Greenwich: Informaion Age Publishing. Lee, K., Carswell, J. J., Allen, N.J. (2000), A Mea-Analyic Review of Occuaional Commimen :Relaion Wih Person and Work-Relaed Variables, Journal of Alied Psychology, 85: Louis, K.S. (2007). Trus and imrovemen in schools. J Educ Change, 8, Meyer, J.P, Allen, N.J. & Smih, C.A. (1993). Commimen o Organizaions and Occuaions: Exension and Tes of a Three-Comonen Conceualizaion. Journal of Alied Psychology, 78, McAlliser, D.J. (1995). Affec and Cogniion Based Trus as Foundaions for Inerersonel Cooeraion In Organizaions Academy of Managemen Journal Morrow, P.C. (1993). The Theory and Measuremen of Work Commimen. Greenwich: JAI Press. Tak, B. ve Çifçioğlu, B. A. (2009), Üç Boyulu Mesleki Bağlılık Ölçeğinin Türkçe de Güvenilirlik ve Geçerliliğinin İncelenmesine Yönelik Bir Alan Araşırması, İşleme Fakülesi Dergisi, Cil:10, Sayı:1, ss Tüzün, İ. K., (2007) Güven, Örgüsel Güven ve Örgüsel Güven Modelleri, Başken Üniversiesi, Ticari Bilimler Fakülesi, Ankara, (h://dergi.kmu.edu.r/userfiles/file/aralik2007/pdf/5.df). Wang,. & Armsrong, A. (2004). An Emrical Sudy of PM Professionals Commimen o Their Professions and Emloying Organizaions. Inernaional Journal of Projec Managemen, 22, Wiener, Y. (1982), Commimen in Organizaions: A Normaive View, Academy of Managemen Review, 7, Worchel, P.(1979), Trus and Disrus. In G.W. Ausin ve S Worchel (Eds.), The Social Psychology and Inergrou Relaions, Belmon, CA:Wadsworh. 496