Pain, Depression and Quality of Life in Patients with Chronic Cervical Miyofascial Pain Syndrome l

Transkript

1 e A þ t ý m Pin, Depession nd Qulity of Life in Ptients with Chonic Cevicl Miyofscil Pin Syndome l n i j i O O i g in Konik Sevikl Miyofsiyl Ağı Sendomlu Hstld Ağı, Depesyon ve Yşm Klitesi h c s Re l Konik Sevikl Miyofsiyl Ağı Sendomund Depesyon / Depession in Chonic Cevicl Miyofscil Pin Syndome Ümit Dünd 1, Ahmet Ali Güven 2, Alpe Selim Kocoğlu 2, Hill Kle 2, Süleymn Ktl 2 1 Fiziksel Tıp ve Rehbilitsyon Anbilim Dlı, 2 Öğenci, Afyon Koctepe Ünivesitesi Tıp Fkültesi, Afyonkhis, Tükiye Özet Amç: Bu çlışmnın mcı konik sevikl miyofsiyl ğı sendomlu (MAS) hstld depesyon, ğı ve disbilite seviyesini ştımk ve yşm klitesi ile ilişkisini belilemekti. Geeç ve Yöntem: 40 konik sevikl MAS lı hst ve yş ve cinsiyet çısındn benze 40 sğlıklı kontol çlışmy dhil edildi. Hstl ve kontolle gösel nolog skl (GAS) ile gece, istiht ve heket ğısı çısındn değelendiildi. Fonksiyonel disbiliteyi hesplmk için boyun disbilite indeksi (BDİ) kullnıldı. Yşm klitesi kıs fom-36 (SF-36) ile ölçüldü. Hstlın ve kontol gubunun emosyonel duumlı Beck depesyon ölçeği (BDÖ) ile değelendiildi. Bulgul: Hstl ve kontolle sınd demogfik veile çısındn fk yoktu. Konik sevikl MAS lı hstlın SF-36 skolı kontolleden dh düşüktü. Hstld BDİ, BDÖ ve GAS skolı kontollee göe yüksekti. Konik sevikl MAS lı hstlın BDÖ skolı ile SF-36 nın lt pmetelei sınd negtif ve çok ykın bi ilişki bulundu (fiziksel işlevle (:-0,599, p<0,001), fiziksel poblemlee bğlı olk ollede engellenme (:-0,558, p<0,001), bedensel cı (:-0,540, p<0,001), genel sğlık lgısı (:-0,708, p<0,001), yşm enejisi (:-0,692, p<0,001), sosyl işlevle (:-0,559, p<0,001), duygusl sounl bğlı olk ollede engellenme (: -0,537, p<0,001) ve uhsl sğlık (: -0,787, p<0,001). Ttışm: Konik sevikl MAS lı hstld BDÖ skolı sğlıklı kontollee göe dh yüksekti ve yşm kliteleini olumsuz etkile. Konik sevikl MAS lı hstlın psikiytik yönden değelendimelei yşm kliteleini tıck ve tedvi sonuçlının iyileşmesini sğlycktı. Anht Kelimele Konik Sevikl Miyofsyl Ağı Sendomu; Depesyon; Yşm Klitesi Abstct Aim: The im of this study ws to investigte the levels of depession, pin nd disbility in ptients with chonic cevicl miyofscil pin syndome (MPS) nd to detemine thei ssocition with qulity of life. Mteil nd Method: Foty ptients with Cevicl MPS nd 40 ge nd sex-mtched helthy contols enolled in this study. The socil nd demogphic chcteistics of the ptients nd contols wee exmined. All ptients nd contols wee evluted with espect to pin (t night, est nd movement) nd ssessed by visul nlog scle (VAS). Neck disbility index (NDI) ws used to clculte functionl disbility. Qulity of life ws evluted with the the Shot Fom 36 Helth Suvey (SF-36). Also ll of the ptients nd contols undewent Beck depession inventoy (BDI). Results: Thee ws no sttisticl diffeence between the ptients nd contol cses ccoding to demogphicl dt. The SF-36 scoes of the study ptients wee lowe thn contols. NDI, BDI nd VAS scoes wee highe in the ptients with chonic cevicl MPS comped to contols. BDI scoes of the ptients with chonic cevicl MPS wee negtively nd closely ssocited with subpmetes of the SF-36 (physicl function (:-0,599, p<0.001), ole limittions due to physicl functioning (:-0,558, p<0.001), bodily pin (:-0.540, p<0.001), genel helth (:- 0,708 p<0.001), vitlity (:-0,692, p<0.001), socil functioning (:-0,559, p<0.001), ole limittions due to emotionl poblems (:-0,537, p<0.001) nd mentl helth (: -0,787, p<0.001). Discussion: BDI scoes e highe in ptients with chonic cevicl MPS thn helthy contols nd negtively ffect thei qulity of life. Psychitic evlution of the ptients with chonic cevicl MPS my impove thei qulity of life nd tetments outcome. Keywods Chonic Cevicl Miyofscil Pin Syndome; Depession; Qulity Of Life DOI: /JCAM.2453 Received: Accepted: Published Online: Coesponding Autho: Ümit Dünd, Afyon Koctepe Ünivesitesi Hstnesi Fiziksel Tıp ve Rehbilitsyon AD. Afyonkhis, Tukey. GSM: F.: E-Mil: umitft@yhoo.com Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine 1

2 Konik Sevikl Miyofsiyl Ağı Sendomund Depesyon / Depession in Chonic Cevicl Miyofscil Pin Syndome Giiş Miyofsiyl ğı sendomu (MAS), ks ve/vey fsiyld tetik nokt ve gegin bntlın vlığı ve bu noktlın uyılmsı ile ynsıyn ğı, duyusl değişiklikle ve lokl seğime cevbının gelişmesi ile kkteize bi yumuşk doku omtizmsı vey bölgesel ğı sendomudu [1]. Çoğu vkd tpezius ksı tutulduğundn boyun ve üst sıt ğısı MAS d en sık göülen ykınmdı. Bu sendomun pevlnsı son yılld dmtik bi tış göstemişti ve ks iskelet ğısı nedenlei sınd ön sıld ye lmktdı. MAS tedvisinde tetik noktlın inktivsyonu ve gegin ks bntlının gevşetilmesi mçlnı. Hedef, ks geginliğini yok edeek noml ks uzunluğu, işlev ve gücüne ulşmk ve hstlın çektiği konik ğıyı hfifletmekti [2]. Ağı, insnın en önemli duyumlındn biisi olup günlük klinik uygulmdki en yygın ykınmldn biini oluştuu. Ağı fiziksel, dvnışsl, emosyonel ve kognitif boyutlı oln kompleks bi etkileşim olk kbul edilmektedi [3]. Konik ğı, uykusuzluk, bunltı ve depesyonl bilikte bulunbilmektedi ve komobid y d ikincil olk gelişmiş bi etkinlik zlmsın yol çk tıbbi, sosyl ve ekonomik bi soun olk oty çıkbilmektedi [4]. Konik ğısı bulunn hstld yüksek ond depesyon göüldüğü bildiilmektedi [5]. Boyun ğısının uzun süe devm etmesi hstlın yşm klitesinde bozulml neden olk hstld üzüntü, çesizlik duygulının yeleşmesine neden olbili. Konik ğısı oln kişililein önemli bi bölümünde ek tnı olk psikiytik belitile y d bozuklukl mevcuttu. Psikolojik etkenle fiziksel bozuklukl yol çbildiği gibi, fiziksel bozukluklın d hstlın psikolojisini olumsuz etkilediği kbul edilmektedi. Konik ğı sendomlınd depesyon sık göülmekteyken, biincil psikiytik bi bozukluk d sıklıkl ğı nedeni olmktdı [6]. Fiziksel ğı ile psikiytik bozukluklın bilikteliğindeki nedensonuç ilişkisi genellikle belilenememektedi. Biz bu çlışmd, genel toplumd sık kşılşıln bi sğlık poblemi oln sevikl MAS hstlındki ğı, disbilite, depesyon düzeyini ve bunlın yşm klitesi üzeine etkileini ştımyı mçldık. Geeç ve Yöntem Çlışmy yşlı sınd değişen 40 (31 kdın/9 ekek) konik sevikl MAS tnılı hst ve yş ve cinsiyet çısındn benze 40 (29 kdın/11 ekek) sğlıklı gönüllü (kontol) dhil edildi. Bu bi olgu kontol çlışmsıdı. Konik sevikl MAS hstlı için çlışmy lınm kitei üç ydn uzun süen konik sevikl MAS hstlık tnısının bulunmsı idi. Sevikl MAS tnısı Simons tfındn öneilen şğıdki kitelee göe koyuldu [7]; Mjö kitele: 1. Boyund bölgesel ğı ykınmsı 2. Miyofsiyl tetik noktnın beklenen ynsıyn ğı dğılımınd ğı ykınmsı vey değişmiş duyu 3. Plpsyond gegin bnt vlığı 4. Gegin bnt boyunc bi noktd şiddetli nokt hsssiyeti 5. Ölçülebilen kısıtlnmış heket çıklığı Minö kitele: 1. Hsss nokty bsınç uygulyk klinik ğı ykınmsının vey değişmiş duyunun yeniden oluştuulmsı 2. Gegin bnttki hsss nokty çpz plpsyonl vey iğne sokulmsı ile lokl seğime cevbının oty çıkmsı 3. Ksı gemekle vey hsss nokty enjeksiyonl ğının levlenmesi Sevikl MAS tnısı 5 mjö kite ve en z bi minö kite vlığınd konuldu. Dışlm kitelei ise; hmilelik, eski spinl cehi, vetebnın enflmtuv, enfeksiyöz vey mlign hstlıklı, psikiytik tnı ve ntidepesn ilç kullnımı vey öyküsünün bulunmsı idi. Kontol gubunu oluştun sğlıklı gönüllülein hiçbiisi ntidepesn ilç kullnmıyodu ve psikiytik bi tnı lmmışldı. Hstlın ve kontol gubunun sosyo-demogfik özelliklei sogulndı. Gece ğısı, istiht ğısı ve heket ğısı 10 cm uzunluğundki gösel nolog skl (GAS) ile değelendiildi (0: ğı yok iken 10: en şiddetli ğı). Fonksiyonel disbiliteyi değelendimek için boyun disbilite indeksi (BDİ) kullnıldı. Yşm klitesi ise kıs fom-36 (SF-36) ile ölçüldü. Hstlın ve kontol gubunun emosyonel duumlı Beck depesyon ölçeği (BDÖ) ile değelendiildi. BDİ 10 pçdn oluşu ve he bi pç 0-5 sınd skolnı. Mksimum sko 50 di. Elde edilen sonuç 2 ile çpılk yüzde skou elde edilebili. Bizde bu çlışmd elde edilen skou 2 ile çptık [8]. Hstld yşm klitesi SF-36 ile değelendiildi. Ölçek 36 mddeden oluşmktdı ve bunl 8 boyutun ölçümünü sğlmktdı: Fiziksel işlevle, sosyl işlevle, fiziksel poblemlee bğlı olk ollede engellenme, bedensel cı, uhsl sğlık, duygusl sounl bğlı olk ollede engellenme, yşm enejisi, genel sğlık lgısı. Alt ölçekle sğlığı 0 ile 100 sınd değelendimektedi ve 0 kötü sğlık duumunu gösteiken, 100 iyi sğlık duumun işet etmektedi [9]. Hstlın ve kontol gubunun depesyon eğilim düzeyleini belilemek mcı ile BDÖ kullnıldı. He souy 0-3 sınd pun veileek toplm Beck skou (0-63) elde edildi. BDÖ, depesyon tnısı koymk için değil, kişinin depesyon belitileinin deecesini, objektif olk kendisinin değelendimesi için kullnılı. Depesyon deecesi için eşik değe olk 17 kbul edilmektedi [10]. Gönüllü olu fomu çlışm öncesinde bütün hstldn lınmıştı. İsttistiksel Anliz; P<0,05 nlmlı kbul edildi. Kolmogoov- Sminov testi ile veilein noml dğılım göstediği bulundu. Olgu ve kontol gubunun veileinin otlm değelei Student ın t testi kullnılk kşılştııldı. Ktegoik değişkenlein kşılştıılmsı için Ki ke testi kullnıldı. Olgu gubund veile sındki koelsyonl Peson koelsyon ktsyısı testi ile belilendi. Bütün nlizle Windows için SPSS 13.0 pogmı kullnılk geçekleştiildi. Sonuçl Sevikl MAS tnılı hstlın ve kontol gubunun demogfik özelliklei Tblo 1 de veilmişti. Cinsiyet dğılımı, vücut kütle indeksi (VKİ), medeni duumlı ve eğitim duumlı çısındn gupl sınd nlmlı fk sptnmdı. Sevikl MAS tnılı hstlın GAS ile heket ğısı, gece ğısı ve istiht ğısı skolı, kontol gubun onl nlmlı ölçüde yüksek bulundu (p<0,001). Sevikl MAS tnılı hstlın BDÖ skolı kont- 2 Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine

3 Konik Sevikl Miyofsiyl Ağı Sendomund Depesyon / Depession in Chonic Cevicl Miyofscil Pin Syndome Tblo 1. Konik sevikl miyofsiyl ğı sendomlu hstlın ve kontol gubunun sosyodemogfik özellikleinin kşılştıılmsı Hst Gubu (n: 40) Kontol 2 (n: 40) P Cinsiyet (K/E) 31/9 29/11 >0,05 VKİ (kg/m²) 2,58±0,26 2,56±0,29 >0,05 Yş 37,7±8,7 36,6±9,6 >0,05 Medeni duumu >0,05 Evli 33 (%82,5) 34(%85) Dul 1(%2,5) 2(%5) Bek 6(%15) 4(%10) Eğitim Duumu >0,05 İlköğetim 12(%30) 11(%27,5) Lise 17(%42,5) 20(%50) Ünivesite 11(%27,5) 9(%22,5) (VKİ;vücut kitle indeksi) ol gubun onl yüksek bulundu (p<0,001). Hstlın BDÖ otlm değei 19,3±11,1, kontol gubunun ise 9,8±9,3 olk bulundu (Tblo 2). Sevikl MAS tnılı hstlın 24 inde (% 60) BDÖ skou 17 ve üzeindeydi. Kontol gubund ise ylnızc 7(% 17,5) olgud BDÖ skou 17 ve üzeinde tespit edildi. Sevikl MAS tnılı hstlın BDİ skolı kontol gubun onl yüksek bulundu (p<0,001). Ayıc Sevikl MAS tnılı hstlın SF-36 nın tüm lt gup skolı kontol gubun göe nlmlı olk dh düşüktü (Tblo 2). Tblo 2. Konik sevikl miyofsiyl ğı sendomlu hstlın ve kontol gubunun ğı, SF-36, Beck depesyon ölçeği ve Boyun disbilite indeksi nketi ölçüm değeleinin kşılştımsı Hst Gubu (n: 40) Kontol 2 (n: 40) P Heket ğısı GAS (cm) 5,2±2,4 2,3±1,7 <0,001 İstiht ğısı GAS (cm) 4,5±2,5 1,4±1,2 <0,001 Gece ğısı GAS (cm) 4,6±2,7 0,7±0,9 <0,001 BDİ 32,7±15,1 10,5±9,5 <0,001 BDO 19,3±11,1 9,8±9,3 <0,001 Fiziksel işlevle, SF-36 49,0±25,1 90,1±14,2 <0,001 FPBRE, SF-36 22,5±31,4 80,3±30,5 <0,001 Bedensel cı, SF-36 34,4±17,7 68,2±23,3 <0,001 Genel sğlık lgısı, SF-36 38,1±20,2 59,5±17,2 <0,001 Yşm enejisi, SF-36 43,0±21,5 54,5±19,4 0,01 Sosyl işlevle, SF-36 51,6±22,4 73,1±23,1 <0,001 DSBRE, SF-36 26,6±36,3 60,1±44,1 <0,001 Ruhsl sğlık, SF-36 43,1±16,5 60,2±18,9 <0,001 (GAS; gösel nolog skl, BDİ; boyun disbilite indeksi, BDÖ: Beck depesyon ölçeği, SF-36; kıs fom-36, FPBRE; fiziksel poblemlee bğlı olk ollede engellenme, DSBRE; duygusl sounl bğlı olk ollede engellenme) p<0,001) ve duygusl sounl bğlı olk ollede engellenme (=-0,537, p<0,001) lt guplınd ise iyi deecede negtif koelsyon sptndı (Tblo 3). Ayıc GAS gece ğısı skolının SF-36 nın fiziksel işlevle (=-0,740, p<0,001), fiziksel poblemlee bğlı olk ollede engellenme (=-0,609, p<0,001), bedensel cı (=-0,596, p<0,001), genel sğlık lgısı (=-0,528, p<0,001), duygusl sounl bğlı olk ollede engellenme (=-0,501, p<0,001) ve uhsl sğlık (=-0,529, p<0,001) lt guplınd iyi deecede negtif koelsyon; yşm enejisi (=- 0,381, p<0,001) ve sosyl işlevle (=-0,432, p<0,001) lt guplınd ise ot decede negtif koelsyon sptndı. İstiht ve heket ğısı GAS skolı sısıyl SF-36 nın lt guplındn fiziksel işlevle (=-0,690, p<0,001 ve =-0,701, p<0,001), fiziksel poblemlee bğlı olk ollede engellenme (=-0,577, p<0,001 ve =-0,592, p<0,001) ve bedensel cı (=-0,538, p<0,001 ve =-0,504, p<0,001) ile iyi deecede negtif koelsyon ve SF 36 nın diğe lt guplıyl ile ot deecede negtif koelsyon shipti (Tblo 3). Hstlın BDİ skolı ise, SF-36 nın fiziksel işlevle (=-0,801, p<0,001) lt gubund çok iyi deecede negtif koelsyon; duygusl sounl bğlı olk ollede engellenme (=-0,460, p<0,001) lt gubund ot deecede negtif koelsyon ve SF-36 nın diğe lt guplıyl ise iyi deecede negtif koelsyon göstedi (Tblo 3). Ttışm Hstlın bilişsel ve kültüel özelliklei, değelen diicinin deneyimlei, ğının fklı hstlıkld fklı nitelikte ve nicelikte olbilmesi, ğı tnı mının ypılmsını güçleştimektedi [11]. Uluslsı Ağı Çlışmlı Biliği ne göe ğı; mevcut y d potnsiyel doku hsı ile ilişkili olk tif edilen hoş olmyn duyusl ve duygusl bi deneyimdi [12]. Konik ğı ise 3-6 ydn dh uzun süen ve uzun süeli tedvi geektien, öznel ve çok boyutlu yşn tısı oln, duyusl, duygusl, dvnışsl ve bilişsel bileşenlei içeen ğı olk tnımlnmktdı [13]. Konik ğı stes ytn bi duumdu, sıklıkl kişisel yeteneklei ve çevesel kynklı etkileyeek kişide kötü psikolojik dengeye, yşm klitesinde zlmy, disbilitede tmy ve kişile sı ilişkilede zolukl neden olu [14]. Boyun ğısı genel popülsyonun %45-%54 ünde göülü [15]. Bi delemede 1 yıllık boyun ğısı pevlnsının 16.7% il 75.1% sınd göüldüğü (otlm %37,2) ve Ameik Bileşik Devletlei nde işçilein hstlık nedeniyle çlışmmsı nedeniyle oluşn iş gücü kybının bel ğısındn son gelen en sık ikinci nedeni olduğudu [16]. Sevikl MAS boyun ğısının sık göülen nedenleinden biidi. Hstlığının yeteince tedvi edilememesi hstnın Sevikl MAS tnılı hstlın SF-36 skolının bzı klinik veile ile koelsyonlın bkıldığınd; hstlın BDÖ skolı ile SF-36 nın uhsl sğlık lt gubund çok iyi deecede negtif koelsyon (=-0,787, p<0.001); fiziksel işlevle (=-0,599, p<0,001), fiziksel poblemlee bğlı olk ollede engellenme (=-0,558, p<0,001), bedensel cı (=-0,540, p<0,001), genel sğlık lgısı (=-0,708, p<0,001), yşm enejisi (=- 0,692, p<0,001), sosyl işlevle (=-0,559, Tblo 3. Konik sevikl miyofsiyl ğı sendomlu hstld BDİ, BDÖ, GAS ve SF-36 nın lt bölümlei lındki koelsyonl n=40 Fiziksel işlevle FPBRE Bedensel cı GSA Yşm enejisi Sosyl işlevle DSBRE Ruhsl Sğlık BDİ :-0,801* :--0,678* :--0,690* :-0,620* :-0,561* -0,577* :-0,460* :-0,652* BDÖ :-0,599* :-0,558* :-0,540* :-0,708* :-0,692* :-0,559* :-0,537* :-0,787* GAS,HA :-0,701* :-0,592* :-0,504* :-0,455* :-0,429* -0,436* :-0,389* :-0,422* GAS, İA :-0,690* :-0,577* :-0,538* :-0,443* :-0,380* :-0,428* :-0,327* :-0,474* GAS, GA :-0,740* :-0,609* :-0-596* :-0,528* :-0,381* :-0,432* :-0,501* :-0,529* (BDİ; boyun disbilite indeksi, BDÖ: Beck depesyon ölçeği, SF-36; kıs fom-36, GAS, HA; gösel nolog skl, heket ğısı, GAS, İA: gösel nolog skl, istiht ğısı, GAS, GA; gösel nolog skl, gece ğısı, GSA; genel sğlık lgısı, FPBRE; fiziksel poblemlee bğlı olk ollede engellenme, DSBRE; duygusl sounl bğlı olk ollede engellenme, *=p<0,001) 3 Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine

4 Konik Sevikl Miyofsiyl Ağı Sendomund Depesyon / Depession in Chonic Cevicl Miyofscil Pin Syndome konikleşmesine yol çmkt kişide ek psikiytik poblemlein oluşmsın neden olmktdı. Konik sevikl MAS ın ğı, disbilite gibi negtif sonuçlındn ziyde son yılld psikolojik etkilei ön sıl tşınmy bşlmıştı. Bizim bu çlışmd temel mcımız konik sevikl MAS tnılı hstld bi psikiytik bozukluk oln depesyon eğilim düzeyini ştımk ve yıc depesyon düzeyinin hstlın yşm klitesi, ğı ve disbilite ile oln ilişkisini değelendimekti. Çlışm sonuçlın bktığımızd, konik sevikl MAS lı hstld depesyon düzeyinin sğlıklı kontollee göe yüksek olduğunu ve yşm klitesinin zldığını ve bu sonuçlın konik sevikl MAS tnılı hstlın ğı ve disbilite skolı ile ykındn ilişkili olduğunu gödük. Konik ğısı bulunn hstld en sık göülen psikiytik duumun depesyon olduğu genel popülsyond depesyon sıklığı % 5-8 iken konik ğılı hstld % sınd değiştiği bildiilmektedi [17]. Bi bşk çlışmd, konik ğının depesyon ve nksiyete ile sıklıkl bi d göüldüğü, hstnın benlik sygısınd düşmeye yol çtığı bildiilmişti [18]. Yzıcı ve kdşlının [19] yptığı bi çlışmd ise konik bel, boyun ve diz ğısı oln hstld nksiyete ve depesyon düzeyinin yüksek olduğu ve yşm klitesini olumsuz etkilediği bulunmuştu. Yine litetüde boyun vey bel ğısı ile depesyon sındki ilişkiyi gösteen biçok çlışm vdı [20-21]. Bizim çlışmmızd d sğlıklı bieylele kşılştııldığınd, konik sevikl MAS tnılı hstld depesyon göülme onının dh fzl olduğu, tespit edildi. Konik sevikl MAS hstld, nksiyete ve depesyonun son mı oty çıktığı y d komobid bi duum mu olduğu çık değildi. Anksiyete ve depesyon bu tü boyun ğılının sebebi değil sonucu olbileceği gibi depesyon, nksiyete ve sevikl MAS ğılı otk bi biyolojik temele ship olbili. Psikolojik stesin, supspinl desendn ğı-inhibitö ktivitesinin zlmsı ve nosiseptif uyıml supspinl şıı duylılık gibi sntl fktöle cılığı ile seflik ve sevikl ksld istemsiz ksılml neden olduğu düşünülmektedi [22]. Konik fiziksel özülü bieylede disbilite, günlük yşm ktiviteleinde bğımlılık ve konik ğı nedeniyle ktivite kısıtlılığı ve sosyl izolsyon ve depesyon meydn gelmekte, bu d yşm memnuniyeti ve yşm klitesinde düşüşe neden olmktdı [23]. Aynı şekilde konik sevikl MAS hstlındki boyun disbilitesi, ğı bilikte oln vey sondn gelişen, nksiyete ve depesyon, kişinin iş ypbilme yeteneğini, günlük yşm ktiviteleini ve fiziksel pefomnsını olumsuz yönde etkileyeek yşm memnuniyetini düşümektedi. Bizim çlışmmızd konik sevikl MAS tnılı hstld disbilite, ğı ve depesyon ile yşm klitesi sınd negtif yönlü kuvvetli bi ilişki bulundu. Sğlıklı bieylele kşılştııldığınd, ğı, disbilite, depesyon ve yşm klitesi çısındn he iki gup sınd d nlmlı bi fklılık olduğu tespit edildi. Koelsyon nlizi konik sevikl MAS tnılı hstlın BDÖ skolının SF-36 nın tüm lt pmetelei ile çok ykındn ilişkili (negtif koelsyon) olduğunu göstedi. Litetüü tdığımızd depesyonun yşm klitesini olumsuz etkilediğini gösteen yyınl mevcuttu [24]. Çlışmy dhil ettiğimiz konik sevikl MAS tnılı hstlın ğı skolının (GAS) SF-36 nın dh çok fiziksel lt guplı ile ykındn ilişkili bulunuken, BDÖ skolının ise hem fiziksel hem de sosyl lt guplı ile çok ykındn ilişkili bulunmsı sevikl MAS tnılı hstldki depesyon düzeyinin yşm klitesini bozn en önemli nedenleden bii olbileceği fikini desteklemektedi. Bütün bu sonuçlı bilikte değelendiecek olusk konik sevikl MAS tnılı hstld, kişilein hissettiği ğı ve disbilitenin kişinin hem fiziksel ktivitesini hem de sosyl yşmını kısıtlyk yşm klitesini bozmsı, kişide depesif bulgul geliştiebilecek bi otm gelişmesine neden olbileceği sonucun vbiliiz. Bu hipotezi Rush ve kdşlının [25] yptığı bi çlışm desteklemektedi. Bu çlışmd fiziksel çıdn ktif oln konik bel ğılı hstld depesyon iskinin düşük olduğunu bildimişledi. Çlışmmızın en önemli kısıtlılıklı çlışmy dhil edilen vklın ve kontollein syılının zlığı ve yıc hstlın ve kontollein yşm koşullının sogulnmmış olmsıydı. Hstlın ve kontollein yşm koşullındki fklılıkl hstlın depesyon skolını etkileyebili. Sonuç olk konik sevikl MAS tnılı hstlın hem ğı skolının hem de fiziksel ktiviteleinin, yşm kliteleinin ve BDÖ skolının kontollee göe nlmlı olk dh kötü olduğunu tespit ettik. Bu, bize konik sevikl MAS tnısı konuln hstld psikiytik değelendime ypılmsının fydlı olcğını göstemişti. Konik sevikl MAS tnılı hstlın BDÖ skolının yüksek olmsı yşm kliteleini he lnd beligin ölçüde etkilemektedi. Özellikle medikl ve fizik tedvinin yetesiz kldığı, BDÖ skolı yüksek ve yşm klitesi skolı düşük oln konik sevikl MAS tnılı hstlın tedvisine dvnışsl tedvi ve psikolojik desteğin sğlnmsının hstldki bşı sonuçlını tıcğını düşünmekteyiz. Çık Çkışmsı ve Finnsmn Beynı Bu çlışmd çık çkışmsı ve finnsmn destek lındığı beyn edilmemişti. Kynkl 1. Ficton JR. Myofscil pin syndome: Chcteistics nd epidemiology. In: Ficton JR, Awd EA, edito. Advnces in pin esech nd thepy. New Yok: Rven Pess; p Bog-Stein J, Simons DG. Myofscil pin. Ach Phys Med Rehbil 2002;83: Özkn S. Ağılı hsty psikiytik yklşım. Psycho Med 1995;1: Simon EP. The COPE Pogm: Tetment efficcy nd medicl utiliztion outcome of chonic pin mngement pogm t mjo mility hospitl. Mility Medicine 2000;165: Rudy TE, Kens RD, Tuk DC. Chonic pin nd depession: towd cognitivebehviol medition model. Pin 1988;35: Dokst MK. Ağı ve psikiyti. Ege Psikiyti Süekli Yyınlı: Konsültsyon Liyezon Psikiytisi-II 1997;2: Özcn ME, Yutsızoğlu Ö, Blki S, Alty Z, Eği M. Bel ğısı oln hstld hot-pck, TENS, ultsound ve egzesizin HAMD skolın etkisi. Andolu Psikiyti Deg 2000;1: Venon H, Mio S. The Neck Disbility Index: A study of elibility nd vlidity. J Mnipultive Physiol The 1991;14: Kocyiğit H, Aydemi O, Fişek G, Ölmez N, Memiş A. Kıs Fom-36 (KF-36) nın Tükçe vesiyonunun güvenililiği ve geçeliliği. İlç ve Tedvi 1999;12: Hisli N. Beck Depesyon Ölçeğinin bi Tük önekleminde geçelilik ve güvenililiği. Psikoloji Deg 1988;6: K H, Aby E. Konik ğıy psikiytik yklşım. Ando lu Psikiyti Degisi 2000;1(2): Meskey H. Clssifiction of chonic pin. In: Meskey H nd Bogduk N,editos. 2nd ed. IASP Tsk Foce on Txonomy, IASP Pess, Settle, WA,1994.p Gonzles VA, Mtelli MF, Bke JM. Psychologicl ssess ment of pesons with chonic pin. NeuoRehbilittion 2000;14(2): Lmé IE, Petes ML, Vleyen JWS, Kleef M, Ptijn J. Qulity of life in chonic pin is moe ssocited with beliefs bout pin, then with pin intensity. Eu J Pin 2005;9: Feje R, Ohm-Kyvik K, Htvigsen J. The pevlence of neck pin in the wold popultion: systemtic citicl eview of the litetue. Eu Spine J 2006;15: Wight A, Mye TG, Gtchel RJ. Outcomes of disbling cevicl spine disodes 4 Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine

5 Konik Sevikl Miyofsiyl Ağı Sendomund Depesyon / Depession in Chonic Cevicl Miyofscil Pin Syndome in compenstion injuies: pospective compison to tetiy ehbilittion esponse to chonic lumb spine disodes. Spine 1999;24: Hythonthwite JA, Siebe WJ, Kens RD. Depession nd the chonic pin expeience. Pin 1991;46: Sy K, Bilen A, Aıkn K. Konik ğı hstlınd öfke, benlik sygısı ve leksitimi. Tük Klin Psikiyti Deg 2001;2: Yzıcı K, Tot Ş, Biçe A, Yzıcı A, Butuk V. Bel ve boyun ğısı hstlınd nksiyete, depesyon ve yşm klitesi. Klinik Psikiyti 2003;6: Leino P, Mgni G. Depessive nd distess symptoms s pedicts of low-bck pin, neck-shoulde pin, nd othe musculoskeletl mobidity: A 10-ye follow-up of metl industy employees. Pin 1993;53: Wxmn SE, Tipp DA, Flmenbum R. The mediting ole of depession nd negtive ptne esponses in chonic low bck pin nd eltionship stisfction. J Pin 2008;9: Fields HL, Bsbum AI. Centl nevous system mechnisms of pin modultion. In: Wll PD, Melzck RD, editos. Textbook of pin, 3d ed. Edinbugh: Chuchill- Livingstone; 1994; Budh CN, Osteåke AL. Life stisfction in individuls with spinl cod injuy nd pin. Clin Rehbil 2007;21(1): Wells KB, Stewt A, Hys R, Bunm MA, Roges W, Dniels MD, et l. The functioning nd well-being of depessed ptients. Results fom the medicl outcome study. JAMA 1989;262: Rush AJ, Poltin P, Gtchel RJ. Depession nd chonic low bck pin estblishing pioities in tetment. Spine 2000;25: Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine